NAAR INDEX PAGINA

^ TOP

---

12 april 2021 †: Zonnestroom cijfers CertiQ, maandrapport maart 2021 - hoogste capaciteit toevoeging voor deze maand (171 MWp), resp. eerste kwartaal (541 MWp), bijna 5,7 GWp in accumulatie*. Na de zeer hoge januari, en weer artificieel lage februari toevoegingen aan het gecertificeerde zonnestroom dossier bij CertiQ, volgde in maart wederom een record van 170,6 MWp aan nieuwe capaciteit, verdeeld over netto 322 nieuwe installaties (geen record). Met deze weer forse toevoeging gaf het eerste kwartaal een nieuw record niveau te zien van 541 MWp, en nam de totale "solar" accumulatie bij CertiQ toe tot 5.663,4 MWp. Wederom werd het grootste volume aan reeds gecertificeerde zonnestroom productie uit eigen land bereikt, in een periode van 12 maanden tm. februari 2021 neerkomend op 3.991 GWh. Grofweg het equivalent van de maximaal haalbare jaarproductie van kerncentrale Borssele, voor uitsluitend gecertificeerde zonnestroom capaciteit.

* Disclaimer: Status officiële CertiQ cijfers volgens maand rapportages ! I.v.m. omvangrijke toevoegingen sedert 2018 aan dit dossier (vrijwel exclusief gedreven door grote hoeveelheden, SDE gesubsidieerde, en steeds groter wordende PV projecten), in combinatie met inmiddels al 3 ernstige data "incidenten" bij CertiQ (september 2017, juni 2019, resp. april 2020), die Polder PV meldde aan de TenneT dochter (waarna deels substantiële correcties werden gepubliceerd), sluit de beheerder van de PPV website niet uit, dat de huidige status bij CertiQ niet (volledig) correct zal kunnen zijn. Een vierde casus diende zich aan n.a.v. het februari rapport in 2021. Met name foute capaciteit opgaves van netbeheerders voor "kleinere" projecten kunnen, ondanks aangescherpte controles bij CertiQ, aan de aandacht blijven ontsnappen en over het hoofd worden gezien. Maar ook cijfermatige incidenten met opgaves van volumes van grotere projecten kunnen nog steeds niet uitgesloten worden. Deze laatsten zullen, indien onverhoopt optredend, hoge impact hebben op het volume aan maandelijkse toevoegingen, en ook, zei het in relatieve zin beperkter, invloed hebben op de totale accumulatie van gecertificeerde PV capaciteit aan het eind van de betreffende maand rapportage. Hierbij komt ook nog het feit, dat ooit gepubliceerde volumes in de maandrapportages, al snel bijgesteld kunnen worden door continue toevoegingen en correcties voor de betreffende maanden, bij CertiQ. Wat de gevolgen daarvan zijn, vindt u grafisch geïllustreerd in het artikel gepubliceerd op 4 november 2020.

Het overzicht met de cijfers over maart 2021 (en voor de Garanties van Oorsprong, GvO's, tm. februari 2021) verscheen bij CertiQ op 9 april 2021.

In de detail analyse hier op volgend wordt ingegaan op de wijzigingen en aanvullingen, deels grafisch verbeeld. Voor uitgebreide toelichting ter referentie, gebruik s.v.p. daarvoor het eerder gepubliceerde artikel met analyse van het augustus 2019 rapport van de TenneT dochter.

† Dit artikel was gereed op 12 april 2021. Echter, het kon een tijdje niet worden ge-upload vanwege problemen met, en werkzaamheden aan de server. Deze zijn door Ron Hoekstra van iQue in het weekend, in zijn vrije tijd gefikst, waarvoor zeer grote dank. Artikel is on-line gezet op 18 april 2021.

1. Ontwikkeling van aantallen gecertificeerde zonnestroom installaties

Nieuwe aantallen installaties in bovenstaande grafiek, rode curve, met als referentie de linker Y-as. In december 2020 werd, na diverse behoorlijk hoge nieuwbouw cijfers in voorgaande maanden, en na het tussentijdse record in juli (589 netto nieuw), in de laatste kalendermaand wederom een nieuw record niveau met de (netto) bijschrijvingen bereikt bij CertiQ, 616 nieuwe exemplaren (geel omrand data punt rechtsboven in de grafiek). Vanaf januari 2021 viel het nieuwe volume bij de aantallen fors terug, met 344 exemplaren voor januari echter wel hoger dan in voorgaande jaren. De 400 stuks in februari, en 322 netto nieuwe installaties in maart kwamen lager uit dan in dezelfde maandrapportages in 2020, zie ook de volgende grafiek.

De accumulatie is te zien aan de blauwe kolommen curve in bovenstaande grafiek. In de september 2019 rapportage is de grens van twintigduizend gecertificeerde zonnestroom projecten overschreden. Het totaal is eind oktober 2020, zoals in eerdere rapportages reeds voorspeld, de volgende piketpaal van 25 duizend gecertificeerde zonnestroom projecten gepasseerd. En is inmiddels, met maart 2021 toegevoegd, uitgekomen op, voorlopig, 27.542 exemplaren. Dit is weliswaar nog steeds een zeer gering aandeel op het totaal aantal PV systemen in Nederland, wat eind 2019 al een omvang had van meer meer dan 1 miljoen installaties volgens de meest recente CBS cijfers op dat punt (dominant residentieel). Maar bij de capaciteit heeft de projecten markt al in 2019 de residentiële sector stevig ingehaald, gezien dezelfde CBS data. Die eind december 2020 in een uitgebreide, voor Nederland unieke detail analyse nogmaals is getoond (paragraaf 0(e) in analyse). Grove, nog niet gesegmenteerde eerste CBS cijfers voor 2020 vindt u in de recente Polder PV analyse van 24 februari jl.

Voor alle CertiQ data geldt: Netto effect = aantal bijschrijvingen minus het aantal uit de CertiQ databank verwijderde PV-projecten per maand. Bovendien geldt ook, dat alle huidige "eerste cijfers" voor 2020 en 2021, later nog zullen worden bijgesteld, zoals ook voor voorgaande jaren is geschied (zie revisies voor de jaren 2018 en 2019, met de daar aan gelinkte gedetailleerde analyses). Ook is recent duidelijk geworden, dat al snel na publicatie van de officiële maandrapportages bij CertiQ, de waarden per maand al flink bijgesteld kunnen worden (analyse 4 november 2020). In de maandrapport besprekingen bij Polder PV wordt altijd dié inhoud als referentie aangehouden, en vergeleken met oudere maand rapportages, om in ieder geval die trends op een gelijkwaardige wijze met elkaar te kunnen vergelijken.

Grafiek met de variatie in de (netto) groei van de aantallen installaties per maand (rapport) bij CertiQ. De nieuwe volumes gerealiseerde projecten per maand zijn vanwege de enorme stapel aan SDE beschikkingen die wordt uitgevoerd in 2020 t.o.v. 2019 al weer sterk toegenomen, ondanks de fikse beperkingen a.g.v. de Covid19 pandemie. In 2019 (gele kolommen, met max., in juli, 443 nieuwe projecten) was er op dit punt al duidelijk een versnelling zichtbaar. De maandelijkse toevoegingen in 2020 waren gemiddeld genomen zeer hoog, en culmineerden in nieuwe maand records in, juni, en, vooral, juli (589), resp. december (616 nieuwe projecten).

Ook januari 2021 heeft een nieuw record gevestigd voor die maand, 344 nieuwe installaties, 54 meer dan in januari 2020. Zowel februari (400 nieuw) als maart (322 installaties nieuw gemeld) kwamen echter weer (iets) lager uit dan de record niveau's voor die maanden in 2020. In februari lag dat 7% onder het 2020 niveau, in maart zelfs ruim 20% onder de 405 exemplaren in maart 2020. Ook 2009 kwam in maart hoger uit (witte kolom, 333 exemplaren nieuw), maar dat betrof toen vrijwel uitsluitend kleine, residentiële installaties, en is niet te vergelijken met de situatie in 2021, waarbij uitsluitend, soms zéér grote projecten worden opgeleverd en ingeschreven bij de TenneT dochter.

Vanwege de in de laatste jaren toegenomen forse toevoegingen, zijn de maandgemiddeldes over de afgelopen jaren sterk aangetrokken, weergegeven met de bij de betreffende jaren horende gekleurde horizontale stipellijnen. Dat jaar gemiddelde nam toe van 105 stuks/mnd in 2016, 158 stuks/mnd in 2017, 210 stuks/mnd in 2018, 350 stuks/mnd in 2019, naar een voorlopig record niveau van 445 stuks in 2020. Voor 2021 heb ik inmiddels ook het nieuwe gemiddelde in de grafiek opgenomen. Met gemiddeld 355 nieuwe installaties per maand in het eerste kwartaal, ligt dat momenteel krap boven het jaargemiddelde voor 2019.

Tót 2018 was er een verwarrende periode van 4 jaar waarbij ook tijdelijk negatieve groei optrad, vanwege een combinatie van langdurende her-registratie verplichtingen, en mogelijk "natuurlijke uitval" bij CertiQ.

Ook deze volumes (evenals die voor de capaciteiten) zullen achteraf nog worden bijgesteld door wijzigingen in de primaire database van CertiQ. Deze revisies kunnen zowel positief (capaciteit 2015-2018, eerste jaar rapport 2020), als negatief uitpakken. In 2019 is de bijstelling voor de capaciteit in negatieve zin uitgepakt, zoals we zullen zien bij de jaarcijfers (paragraaf 6).

Het nieuwe jaarvolume voor 2017 kwam volgens de maandrapporten uit op 1.898 installaties. In 2018 was dat 2.516 stuks, 2019 kwam op 4.195 exemplaren netto, 67% meer volume dan in dezelfde periode in het voorgaande jaar. Dat is inmiddels alweer fors opgewaardeerd naar maar liefst 4.550 nieuwe installaties in dat jaar (gemiddeld 379 nieuwe installaties per maand). Deze bijstelling vindt u terug in de door Polder PV gepubliceerde analyse van de tweede revisie van het jaar rapport. De bijstelling t.o.v. het gemiddelde volgens de maandrapportages, 350 stuks, is dus fors geweest (8,2% hoger).

In 2020 zijn in de 12 maandrapporten al 5.335 nieuwe projecten opgetekend door CertiQ. Een nieuw jaar record, wat 27,2% boven het kalenderjaar volume van de maandrapportages in 2019 (4.195 projecten) is komen te liggen. Mijn - conservatieve - afschatting op basis van het maandgemiddelde in de eerste 11 maanden van 2020 was in een vorige analyse nog zo'n 5.150 nieuwe projecten totaal, december heeft dus bovenmatig hoog gescoord t.o.v. dat gemiddelde niveau.

Tot slot kan hier worden gemeld, dat de maandrapportages in 2020 slechts 2 maanden lagere cijfers lieten zien dan in 2019, augustus en september. Alle andere maand cijfers lagen in 2020 beduidend, tot veel hoger, wat de enorme progressie in de afwikkeling van met name het SDE dossier goed laat zien. De eerste maandrapporten voor 2021 laten zien, dat er ondanks de Covid pandemie nog steeds hoge niveaus zijn bereikt, al zullen tijdelijke bescheidener volumes niet uitgesloten mogen worden, de komende maanden.

2. Capaciteit evolutie van gecertificeerde zonnestroom installaties

Voetnoot bij grafiek: de cijfers voor september 2017 zijn na vragen van Polder PV door CertiQ aangepast.
Voor de reden, zie analyse herziening september 2017 rapportage ! Ook voor juli 2019 is het aanvankelijk op 1 augustus 2019
verschenen maandrapport na interventie door Polder PV fors neerwaarts gecorrigeerd in een later gereviseerde versie.
Als klap op de vuurpijl resulteerde uit het april 2020 rapport een bizarre negatieve maandgroei van -108,5 MWp,
a.g.v. een "drie-nullen correctie" van een eerder (?) foutief ingegeven installatie door een netbeheerder. Ook het cijfer in januari is door een foute
entry van een netbeheerder veel te hoog uitgepakt. Dit is gecorrigeerd in februari, waardoor die maand een zeer lage "artificiële groei" laat zien.

In vergelijking met de groei van de aantallen nieuw geregistreerde gecertificeerde PV projecten (vorige grafiek), gaat het bij de netto toegevoegde capaciteit al langer om opvallende, gemiddeld substantieel grotere volumes dan wat we in eerdere jaren hebben gezien. Met name in 2018 en 2019, en voor 2020 (met name vanaf mei, maar met uitzondering van augustus). Na de heftige revisie van het nieuwe netto volume voor juli 2019 volgde een nieuw, met nog wel wat vraagtekens omgeven historisch record van 270,9 MWp in augustus, wat het vorige record in februari van dat jaar (165,0 MWp) naar de annalen verwees. In november van 2019 werd wederom een verpletterend nieuwe record toevoeging van maar liefst 409,9 MWp geregistreerd. Ook december pakte hoog uit, met 156,2 MWp.

In 2020 werden in slechts 3 maanden veel slechtere resultaten gerapporteerd dan in dezelfde maand in 2019. Dat waren maart, april (met de bizarre negatieve anomalie vanwege een - herstelde - blunder van een netbeheerder), en augustus, wat veel lager uitkwam dan diezelfde maand in 2019. Zeer grote positieve verschillen vonden we in 2020 in de maanden juli, september, oktober, en december. En november haalde net aan niet het all-time high record van diezelfde maand in 2019, al scheelde het niet veel.

Het maandgemiddelde is in 2020, mede veroorzaakt door de hoge groei in de tweede jaarhelft, nadat het met het november rapportage al - eindelijk - hoger was geworden dan het kalenderjaar gemiddelde in 2019, op een record niveau beland, van 158 MWp. In de oktober update lag de blauwe nog iets lager dan de gele stippellijn. Het huidige record was door Polder PV al voorspeld in een vorige update, maar december heeft het zelfs dermate goed gedaan, dat het maandgemiddelde nieuwe vermogen nu in 2020 11,5% hoger is komen te liggen, dan dat in 2019 (142 MWp). Een opmerkelijk resultaat voor Covid19 jaar 2020.

2021 had meteen al twee byzondere verrassingen voor ons in petto, wat voorspellen in deze extreem dynamische markt zelfs op korte termijn zo lastig maakt. Januari scoorde vér boven verwachting, met een record voor die maand, 356,5 MWp nieuwe capaciteit toegevoegd, maar liefst een factor 6,3 maal het volume in januari 2020. Maar dat tijdelijke hoogtepunt werd direct in februari weer afgewisseld met een nieuwe, extreme dip. In de 2e, weliswaar winterse maand van 2021 werd slechts 13,6 MWp toegevoegd aan het CertiQ register. Een ongekend lage score, voor wie de recente cijfers over 2020 nog op het netvlies heeft. Slechts 7% van de 204 MWp toevoeging in februari 2020. Afgezien van de de bizarre april 2020 anomalie ("negatieve groei"), moeten we voor een nog lagere maandelijkse toename helemaal teruggaan naar april 2017, toen slechts 7,5 MWp netto werd toegevoegd in die maand. Bijna vier jaar geleden ...

De reden van deze bizar lage toevoeging is, gezien de disclaimer die Polder PV al enige tijd standaard in deze analyses heeft opgenomen, helaas weer een foute ingave van een netbeheerder. Die een beruchte "drie nullen fout" heeft gemaakt, en dit helaas "niet gecheckt" in de database van CertiQ terecht is gekomen (zie ook nagekomen bericht onder bespreking van het vorige maandrapport). Dit is door een CertiQ medewerker eerder al aan Polder PV bevestigd, het blijft ook daar een zorgenkind dat (duidelijk) foute ingaves door netbeheer niet altijd op tijd ontdekt worden.

In maart lijkt de situatie weer genormaliseerd - er is wederom een record nieuw niveau bereikt voor die maand, 170,7 MWp netto nieuw toegevoegd volume. Wat maar liefst 75% hoger ligt dan het vorige record, in maart 2019 (97,6 MWp).

3. Gemiddelde capaciteit nieuwe PV installaties maart 2021

Voor bespreking tot en met 2019 verwijs ik naar een eerdere rapportage met november en december 2019. Als we uitgaan van de CertiQ cijfers zoals nu gepubliceerd, deze als "correct" beschouwen, "relatief weinig uitstroom" van verwijderde projecten in de data bestanden veronderstellen, en de maandelijkse netto toevoegingen in maart 2021 combineren met de toegevoegde capaciteit in die maand, resulteert dit weer in een hoog gemiddeld systeem vermogen van 530 kWp per stuk bij de nieuwkomers. Dat was weliswaar veel lager dan in januari (1.036 kWp bij de nieuwkomers), maar veel hoger dan de zeer lage score in februari (34 kWp per stuk gemiddeld). Dit lag aan het herstel van de zeer grote ingave fout die in het januari rapport was geslopen, en dus volstrekt kunstmatig. 530 kWp komt voor maart op een gemiddelde installatie omvang van zo'n 1.514 zonnepanelen à 350 Wp, dat zijn dus weer (gemiddeld) grote projecten geweest.

Voor het evoluerende systeemgemiddelde bij de totale accumulatie in het CertiQ dossier, zie paragraaf 8.

4. Kwartaal cijfers CertiQ maandrapportages - eerste kwartaal QI 2021 afgerond

Groeicijfers per kwartaal. De volumes voor alle vier de kwartalen in 2019 gaven allen nieuwe records t.o.v. de vergelijkbare periodes in 2018 te zien. Onder anderen door de Covid19 crisis kwam daar het eerste half jaar van 2020 de klad in, met iets lager volume in QI (304 t.o.v. 314 MWp QI 2019), en een zeer laag volume van 161 MWp in QII, grotendeels veroorzaakt door de gemelde negatieve groei in het maandrapport voor april dat jaar (dit, t.o.v. 295 MWp nieuw volume in QII 2019). Zowel QIII als QIV echter, gaven in 2020 weer forse groei te zien t.o.v. dezelfde kwartalen in de tweede helft van 2019, 558 t.o.v. 440 MWp in QIII, resp. een absoluut record volume van 874 t.o.v. 653 MWp in QIV. Dat is 34% meer groei in het laatste kwartaal van 2020, en het is een factor 3,2 maal het niveau in QIV 2018 (274 MWp).

Het eerste kwartaal van 2021 had al met de zeer hoge januari en zeer lage februari toevoegingen een nieuw record gevestigd, en dat heeft met de flinke toevoeging van 171 MWp in maart inmiddels weer tot een nieuw kwartaal record voor QI geleid. Met 541 MWp werd reeds een spectaculaire 72% meer nieuw volume gerapporteerd, dan in het voormalige record eerste kwartaal van 2019 (314 MWp). Het was zelfs 78% meer dan in QI 2020, toen de eerste Corona golf door Nederland raasde. Daarmee heeft het, volgens verwachtingen, "nieuwe record jaar 2021" inmiddels een stevige basis gelegd.

5. Half-jaar cijfers CertiQ maandrapportages - tm. maart 2021

Groeicijfers per half-jaar. De Y-as geeft de nieuw gerapporteerde capaciteiten in MWp, volgens de maandrapportages in de getoonde half-jaren. Op de X-as per kolom de resultaten van de 6 maand rapportages uit de half-jaren (HI = jan. tm. juni; HII = juli tm. december) sinds 2010, tot en met het tweede afgeronde half-jaar voor 2020. Met een nieuwe record capaciteit van 1.432 MWp. Die het voorgaande half jaar record, HII in 2019 1.094 MWp, alweer aan diggelen sloeg, met 31% meer toegevoegde capaciteit in dat tweede half-jaar (en wel, midden in de mondiale Covid19 pandemie).

Achteraan het nog premature eerste resultaat voor het eerste half jaar van 2021, met de accumulatie voor januari tm. maart, 541 MWp, als gearceerde kolom. Dit is al ruim 16% meer t.o.v. het totale volume in het eerste half-jaar van 2020 (465 MWp), al moet daar wel aan toegevoegd worden dat in dat laatste cijfer ook de "negatieve groei anomalie in april 2020" zat besloten. Het ligt nu nog onder het record voor het eerste half-jaar, gevestigd in 2019, met 608 MWp. Maar dat gaat uiteraard beslist weer gebroken worden, zelfs als de groei in de nog toe te voegen april - juni rapportages onverwacht "laag" zou gaan uitpakken.

6. Kalenderjaar cijfers CertiQ maandrapportages & jaar-revisies - tm. maart 2021, inclusief revisie 2019 en eerste jaar rapport cijfer 2020

Deze grafiek had ik aanvankelijk in een eerdere analyse opgenomen om het verschil te laten zien tussen de nieuwe kalenderjaar volumes volgend uit de oorspronkelijke maand rapportages (lichtblauwe kolommen), en de volumes die volgen uit de later verschenen oorspronkelijke, dan wel gereviseerde jaar rapportages (donkerblauwe kolommen). Laatstgenoemde bijgestelde "definitieve" jaargroei cijfers vindt u ook in de inset van de belangrijke verzamelgrafiek in het recent (tweede maal) gereviseerde jaaroverzicht van 2019, die ik op 3 en 4 november 2020 van een update heb voorzien. De "definitieve" resultaten voor 2019 zijn eerder toegevoegd, met een - bijgestelde - jaargroei van 1.636 MWp.

Het is hierbij goed om te beseffen, dat de trend was, dat de jaar volumes sedert 2015 allemaal opwaarts zijn bijgesteld ten opzichte van de voorlopige jaar rapportages, een half jaar eerder. In 2018 ging het om maar liefst 7,5% meer jaargroei (915 i.p.v. 851 MWp), dan volgde uit de oorspronkelijke maand rapportages. Maar met de revisie voor 2019, is het jaargroei volume juist neerwaarts bijgesteld, met 3,9%, van 1.702 MWp (oorspronkelijk) naar 1.636 MWp ("definitief"). Dit laat onverlet, dat uit de gereviseerde jaar rapporten over 2018 en 2019 nu helder wordt, dat de toename van de jaargroei in de gecertificeerde PV markt zéér hoog is geweest in 2019. De volume groei nam in dat jaar toe met 79% t.o.v. de aanwas in 2018.

Begin februari 2021 is ook het eerste jaaroverzicht voor 2020 verschenen, waaruit ik het nog zeer voorlopige jaargroei volume (verschil EOY rapport 2020 met EOY van het gereviseerde rapport 2019) heb afgeleid, en in de donkerblauw gearceerde kolom onder 2020 heb toegevoegd. U ziet dat die nog zeer voorlopige groei, van 2.036 MWp, al 7,3% hoger is dan de jaargroei die uit de eerder verschenen, oorspronkelijke maandrapportages was afgeleid voor dat jaar (1.897 MWp), dus weer een flink positieve bijstelling, zoals in de jaren 2015-2018. Maar het jaargroei cijfer voor 2020 is nog lang niet zeker, en kan nog behoorlijk worden bijgesteld in de veel later dit jaar door CertiQ te publiceren revisie van het jaaroverzicht voor 2020. Polder PV heeft inmiddels ook een zeer gedetailleerde analyse van het eerste jaaroverzicht voor 2020 afgerond, u vindt de cijfers en grafieken hier terug.

Vergelijken we voor 2020 nu de twee cijferreeksen, "jaargroei gebaseerd op maandrapportages", met de "jaargroei gebaseerd op jaaroverzichten", krijgen we de volgende verschillen. In het eerste geval is in 2020 de jaarlijkse aanwas toegenomen met (1.897-1.702)/1.702 * 100% = 11,5%. Dit is de "achterhaalde versie", omdat eerder al is gebleken, dat de maandelijkse accumulatie cijfers fors kunnen wijzigen in voortgaande updates bij CertiQ (artikel Polder PV van 4 november 2020).

Vergelijken we de jaargroei cijfers gebaseerd op het gereviseerde jaaroverzicht van 2019, en het nog voorlopige 1e jaaroverzicht van 2020, komen we op de volgende vergelijking: (2.036-1.636)/1.636 * 100% = 24,4% toename van de groei in Covid19 jaar 2020 ! Dat is veel hoger dan uit de oude maandrapportages blijkt. Met daarbij de waarschuwing dat het nog steeds niet de definitieve relatieve toename is, omdat vooral de brondata over 2020 nog flink kan worden aangepast.

In ieder geval is de aanvankelijk voorzichtige afschatting, door mij gemaakt in een vorige maandrapport update, een jaargroei van mogelijk 1.720 MWp in 2020 (paragraaf 9 in artikel van 7 december 2020), met het huidige concretere cijfer van CertiQ, en gebaseerd op de jaaroverzichten dus al duidelijk fors overvleugeld. Met dik 18%.

2021

De eerste nieuwe cijfers voor 2021 laten al een nieuw volume zien van 541 MWp, in het eerste kwartaal, wat is weergegeven als gearceerde kolom achteraan in de grafiek. Waar uiteraard nog 9 maand rapportages bij opgeteld zullen gaan worden. Het niveau is echter nu al 29% van de 1.897 MWp voor het hele kalenderjaar 2020 in de maandrapportages over dat jaar, met nog drie kwartalen te gaan. En waarbij het tweede halfjaar tot nog toe de hoogste volumes gaf te zien. 2021 gaat dus beslist weer een record jaar worden, maar hoe hoog dit zal gaan uitpakken is nog lang niet duidelijk, vanwege de nodige onzekerheden, met name op het gebied van de netcapaciteit, beschikbaar personeel, en de Covid19 pandemie maatregelen.

7. Accumulatie van gecertificeerde PV capaciteit

De trendlijn in de grafiek is sedert de mei 2020 update, als gevolg van de aanvankelijk tegenvallende cijfers in 2020 (incl. de negatieve groei in april anomalie), aangepast t.o.v. het exemplaar in de voorgaande versies. De polynoom "best fit" curve is vervangen door een voortschrijdend gemiddelde trendlijn, waarbij het gemiddelde resultaat van de laatste drie maanden wordt weergegeven. Mede vanwege de bizarre "negatieve maandgroei in april 2020", vlakte deze curve rond die maand tijdelijk wat af, en wederom, kort, begin 2021, n.a.v. de "januari-februari anomalie". De groei is echter na deze incidenten op hoog niveau gecontinueerd. Vandaar dat de rode lijn weer een zeer sterk positieve stijging laat zien. Vertikale blauwe stippellijnen geven vanaf de bespreking van de november (2020) rapportage het snijpunt van de bereikte 1.000 MWp piketpalen ("een GWp") met deze curve weer. De vierde piketpaal werd rond september 2020 bereikt. De vijfde is, zoals in een vorige update reeds voorspeld, begin 2021 gepasseerd. Kijken we naar het absolute volume (gele kolommen), is die piketpaal zelfs in december vorig jaar al bereikt. Als het groei tempo aan zal houden, zal het niet lang meer duren voordat ook de zesde mijlpaal zal worden gepasseerd.

In 2018 vond er een duidelijke versnelling van de gerapporteerde capaciteiten plaats, culminerend in een record toevoeging in december. In 2019 ging het rap verder met de toevoegingen, van ruim 51 MWp in januari, tot nieuwe maand records van, achtereenvolgens, 165 MWp in februari, bijna 271 MWp in augustus, en, tot slot, de spectaculaire, goed zichtbare bijna 410 MWp nieuwe capaciteit in november. Januari en februari 2020 voegden ook weer voor die maanden record hoeveelheden toe, 57 resp. 204 MWp. Daarna kwam, o.a. door de gevolgen van de Corona crisis, én de merkwaardige negatieve groei in april 2020, de klad er tijdelijk in. Om in mei tot en met juli wederom een "inhaalrace" te beginnen, in augustus weer tijdelijk terug te vallen, en in september tot en met december (incl. het nieuwe maand record voor 2020, in november) weer rap in de versnelling te gaan. Januari 2021 continueerde de trend van zeer veel nieuw volume, met alweer 357 MWp daar bovenop, februari viel zeer zwaar tegen met marginale groei, de combinatie is het gevolg van een correctie van een zware "misser" bij een netbeheerder. Maart liet weer een "gewoon", hoog groeicijfer zien.

De verdere progressie hangt wederom van onzekere factoren af, met name de ontwikkeling van (de impact van) het Corona virus, de voortwoekerende netcapaciteit problemen, en de beschikbaarheid van kundig en gekwalificeerd technisch personeel. De SDE portfolio's zijn echter nog dermate groot (analyse 2 april 2021 update alhier), dat we nog zéér veel volume kunnen gaan verwachten in 2021. Hoogstwaarschijnlijk, mede gezien de krappe tijdvensters waarbinnen SDE beschikte projecten gebouwd dienen te worden, en ondanks een jaar respijt vanwege de pandemie, wordt 2021 alweer een record jaar. Zeker op het gebied van de realisatie van grotere projecten (grotendeels SDE gesubsidieerd).

Eind december 2020 bereikte de zonnestroom databank van CertiQ in ieder geval een geaccumuleerde gecertificeerde capaciteit van 5.122,6 MWp, en heeft het daarmee de vijfde Gigawatt ruim overschreden in - bijna exclusief - de projecten markt. Het bereiken van de eerste "gecertificeerde" GWp kostte sinds eind 2009, toen er nog slechts 22 MWp PV capaciteit bij CertiQ bekend was (gecertificeerd), 8 een een half jaar. De tweede GWp heeft minder dan een jaar gekost. De derde GWp is al binnen een periode van 6 maanden toegevoegd (tussen mei en december 2019). De vierde GWp volgde, mede vanwege de curieuze "negatieve groei" in het april rapport, en de vertragingen vanwege de Covid19 pandemie, 10 maanden later. De vijfde volgde echter alweer zeer rap, binnen 4 maanden tijd. Het is een van de belangrijkste redenen, waarom de netbeheerders op talloze plekken in ons land in de problemen zijn gekomen met de beschikbare netcapaciteit: ze zijn compleet overvallen door het enorme tempo van de nieuwbouw van met name de grote PV projecten. En, wat de grote zonneparken betreft: vaak in dunbevolkte gebieden met een historisch verklaarbare "krappe netcapaciteit". Voor voorbeelden bij Enexis: NO NL resp. zuid NL, en bij Liander.

Het inmiddels alweer bereikte volume van 5.663,4 MWp in het rapport van maart 2021 is een factor 257 maal het volume eind 2009 (22 MWp). En al bijna 44 maal het volume in juni 2015 (129,5 MWp), vlak voordat de hoge groei bij CertiQ manifest werd. Voor een nieuwe prognose voor medio 2021, gebaseerd op dit diagram, zie de grafiek in paragraaf 9.

CertiQ vs. RVO

Recent heeft Polder PV in detail uit de doeken gedaan wat de resterende beschikte, resp. gerealiseerde volumes aan zonnestroom projecten onder de SDE - SDE"+" regimes zijn geweest, volgens de opgegeven of bijgestelde beschikte hoeveelheden, in de RVO status update van 2 april 2021. Het geaccumuleerde volume aan "ingevulde beschikte capaciteit" was op die peildatum bij RVO opgelopen tot 5.521 MWp.

CertiQ komt nu eind maart 2021 met fysiek gerealiseerd (= niet gelijk aan beschikt volume !) 5.663 MWp PV capaciteit voor (gecerticificeerde) zonnestroom. Dat volume is inclusief een onbekend, waarschijnlijk gering volume "niet SDE gesubsidieerde" PV projecten*. De recente update van RVO ligt dus alweer, wat beschikte volumes betreft, 142 MWp achter op de harde realisatie cijfers van CertiQ tm. eind maart 2021. Dit soort forse, tot soms zelfs extreme verschillen zal niet verdwijnen, het niveau van het gesignaleerde verschil verandert immers per status update van een van de beide instanties. Meestal lopen de RVO updates ver achter bij de CertiQ data.

Voor meer beschouwingen over dit onderwerp, zie de update van december 2020.

* NB: Hardnekkige claims, dat de CertiQ databanken alleen maar projecten "met SDE+ subsidie" (beschikkingen) zouden bevatten kloppen absoluut niet. Een groot volume bij de aantallen betreft kleine projecten met oude SDE beschikkingen, zoals hier ook voor de zoveelste maal gemeld. Maar daarnaast zijn er ook projecten zónder SDE of SDE "+" (dan wel, inmiddels, zelfs SDE "++") subsidie, die via diverse groencertificaten platforms instromen. Het aantal of het volume daarvan (in MWp) is echter niet publiekelijk bekend, omdat dat onderscheid in de CertiQ data niet wordt gemaakt. Dit is recent expliciet bevestigd door een medewerker van CertiQ (pers. comm. met Polder PV). Voor een overzicht van hoeveelheden door CertiQ geturfde projecten per grootteklasse, zie ten eerste de revisie van de jaarcijfers voor 2019, in detail geanalyseerd door Polder PV. Een update met de eerste resultaten voor 2020 is inmiddels ook reeds beschikbaar, alhier. Deze cijfers zullen echter later nog worden bijgesteld in een gereviseerd jaar rapport.

8. Evolutie systeemgemiddelde capaciteit bij accumulaties CertiQ dossier

Met de aanhoudend sterke groei van de accumulatie van (gecertificeerde) zonnestroom capaciteit, bleef jaren lang ook de gemiddelde projectgrootte fors groeien in de cijfers van CertiQ. Maar daar is in het voorjaar van 2020 tijdelijk de klad in gekomen, sedert de toen historische piek in februari 2020 (159,5 kWp). Al in maart van dat jaar kregen we te maken met een "unicum", de gemiddelde systeemcapaciteit van het totale geaccumuleerde volume nam af. Door continue instroom van behoorlijk veel nieuwe projecten, maar beperkte hoeveelheden nieuwe capaciteit, én de daar op volgende "april anomalie" (negatieve capaciteits-groei), is het systeemgemiddelde voor het eerst in zeer lange tijd een korte periode achteruit gegaan. Vanaf mei 2020 is er weer een toename te zien, en belandde dit eind juni op 156,6 kWp per project. Eind juli hadden we een nieuw record te pakken, 161,4 kWp, ondanks ook een record bij het aantal nieuw geregistreerde projecten. Vanwege de voortdurende toevoegingen van grote volumes nieuwe projecten, met ook weer veel capaciteit, in augustus 2020 tm. januari 2021, blijkt dat record begin dit jaar in de accumulatie cijfers wederom fors te zijn verbeterd. De gemiddelde systeem capaciteit van alle bij CertiQ aangemelde dan wel overgebleven gecertificeerde installaties is namelijk verder gestegen naar 204,3 kWp per project.

Toen kwam echter het februari rapport, met zwaar tegenvallende toegevoegde capaciteit, en wederom kregen we een herhaling van de geschiedenis: het systeemgemiddelde vermogen van alle gecertificeerde PV projecten nam weer tijdelijk iets af naar 201,8 kWp. Echter, vanwege de "normale hoge groei" in maart, is dat alweer gerepareerd, zoals in de vorige analyse voorspeld. Eind maart is het gemiddelde per installatie weer gestegen naar het nieuwe record niveau van 205,6 kWp.

Het maximale niveau eind maart 2021 is een hoge factor 35,4 maal het gemiddelde begin 2010. En een factor 13,7 maal zo hoog dan de minimum omvang waarvoor een SDE "+" project sedert SDE 2011 (volgens wettelijk voorschrift) wordt geaccepteerd door RVO (15 kWp, horizontale blauwe stippellijn). Ook in deze grafiek is, vanwege de trendbreuk begin 2020, afgestapt van een polynoom trendlijn, en is deze vervangen door een voortschrijdend gemiddelde lijn, met gemiddelde waarden van de laatste drie maanden (rode curve). Na een korte neerwaartse buiging tm. juni, is deze weer omhoog gebogen a.g.v. de forse toevoegingen aan capaciteit in de rapportages van juli 2020 tm. januari 2021. De tegenvallende inbreng in het februari 2021 rapport leidde tot slechts een geringe afzwakking van de hellingshoek van de rode lijn.

In het maand rapport van maart 2019 is de gemiddelde systeemgrootte bij de accumulatie aan gecertificeerde PV installaties bij CertiQ voor het eerst boven de 100 kWp gekomen. In het december rapport van 2019 is de 150 kWp grens gepasseerd. Met de update voor januari 2021 is ook bij deze afgeleide parameter de tweede belangrijke "piketpaal" bereikt: de gemiddelde project omvang is inmiddels de 200 kWp voorbij. Dit had ik al in de update van december van vorig jaar voorspeld, dat die piketpaal er aan zat te komen.

De gemiddelde systeemgrootte van de netto toevoeging in de maart 2021 rapportage lag die maand weer op een hoog niveau, 530 kWp (paragraaf 3). Dat het in de grafiek getoonde gemiddelde voor alle geaccumuleerde projecten normaliter een stuk lager ligt dan bij de maandelijkse toevoegingen, komt door het blijvend "drukkende effect" van de duizenden kleine residentiële PV installaties uit de eerste 3 SDE regelingen (vaak met een omvang van maar een paar kWp per stuk). De verwachting is, dat dit effect op het totale systeemgemiddelde nog lang zal aanhouden gezien hun volume. Pas als er continu véél, en ook zeer grote fysiek opgeleverde nieuwe SDE projecten gaan cq. blijven instromen bij CertiQ, zal dat effect (deels) worden opgeheven. Daarbij s.v.p. niet vergeten dat de duizenden kleine residentiële installaties ook voor 15 jaar een SDE (2008-2010) beschikking hebben (zie grafiek met de actuele [overgebleven] aantallen per grootte categorie in het eerste jaar overzicht van 2020). Dus het gros daarvan zal beslist nog tot en met 2023 in dienst zijn, en geregistreerd blijven bij CertiQ. Zonder registratie immers géén (voorschot-betalingen voor) SDE subsidie meer.

9. Totaal CertiQ volume - extrapolatie tm. medio 2021, inclusief versie "revisie jaar cijfers"

De verwachting, dat Nederland in 2019 weer een record jaar tegemoet zou gaan zien, is met de pas laat in 2020 gepubliceerde, gereviseerde cijfers voor de projecten markt - in casu CertiQ data - volledig uitgekomen. Hetzelfde geldt, voor sommigen wellicht een verrassing, voor Covid jaar 2020. Een belangrijke vervolg vraag blijft luiden: hoe "groot" wordt het CertiQ volume in het nieuwe jaar 2021 ?

Lange tijd werd er in 2019 - voor wie dat aandurfde - over mogelijk 2 GWp nieuwbouw voor heel Nederland gesproken, inclusief de gecertificeerde volumes (bijna uitsluitend SDE projecten), en de grote volumes aan residentiële en niet, of anderszins gesubsidieerde projecten. De groei is substantieel hoger geworden dan "slechts" 2 GWp", al moeten we nog steeds voor "definitieve" cijfers wachten op het CBS. De eerste publicatie kwam op 2.402 MWp uit. Het allerlaatste, fors bijgestelde jaargroei cijfer voor 2019 is inmiddels alweer 2.569 MWp, 7% hoger. Het is echter nog steeds een "nader voorlopig" cijfer, en kan dan ook later alsnog worden aangepast. Voor uitvoerige details van de meest recente CBS cijfers voor 2019, zie mijn gedetailleerde overzicht, gepubliceerd eind 2020 (introductie alhier).

Voor 2020 is het eerste "officiële cijfer" inmiddels bekend. CBS rekent in haar eerste afschatting voor dat jaar op een eindejaarsvolume van 10.213 MWp, wat, met de gereviseerde data voor 2019, neerkomt op een voorlopige jaargroei van 3.036 MWp in de Nederlandse zonnestroom markt in 2020 (detail analyse hier). Ook die afschatting zal later nog worden bijgesteld.

Hier onder ga ik, wat alleen het CertiQ volume betreft (!), met een nieuwe extrapolatie, in op het accumulatie potentieel voor medio 2021. Dit, n.a.v. de groei bij de accumulatie van de capaciteit, inclusief de toevoegingen in de laatste maandrapporten. Ook in deze versie tm. de maart 2021 rapportage wederom een afschatting op basis van een extrapolatie van de gereviseerde EOY jaar cijfers, en het eerste jaar rapport over 2020, van de hand van CertiQ.

Eerder maakte ik een dergelijke extrapolatie grafiek voor het eindejaars-volume van 2018 op basis van het november rapport dat jaar, waarbij ik destijds uitkwam op - zeer conservatief geschat - zo'n 1.470 MWp eind van het jaar. Het werd in het voorlopige (eerste) jaar rapport van CertiQ zelfs 1.523 MWp (weergegeven in de grafiek op basis van de maand rapportages, gele kolommen), dus ik was toen inderdaad "conservatief". In recentere versies heb ik ook de gereviseerde EOY jaarcijfers opgenomen in de vorm van een curve met groene diamantjes, waar doorheen een best fit curve (3e graads polynoom trendlijn) en prognose "de toekomst in" is getrokken (bijbehorende groene stippellijn). EOY 2018 is zelfs alweer opgewaardeerd naar 1.644 MWp door CertiQ, wat alweer 12% meer volume is dan ik aan de hand van de extrapolatie op basis van het november rapport voor dat jaar had afgeschat. Hier is laat vorig jaar het gereviseerde volume voor EOY 2019 bijgekomen. Aanvankelijk was het volume volgens de maandrapportages 3.225 MWp, maar in de revisie is dat alweer 3.280 MWp geworden, een bescheiden 1,7% meer.

Dit, om aan te geven dat de wijzigingen van die cijfers, soms behoorlijk, kunnen oplopen. En dat daar altijd rekening mee gehouden dient te worden. Daar staat tegenover, dat er ook tegenslagen kunnen komen. Gezien de maand rapportages in met name het eerste halfjaar, was daar in de eerste helft van 2020 duidelijk sprake van, in de vorm van de impact van de Covid19 pandemie, én een curieuze negatieve maandgroei in het april rapport. Weliswaar is de groei daarna gelukkig op hoog niveau doorgegaan, maar de "klap" in het eerste halfjaar heeft uiteraard impact gehad op het jaar resultaat. Wat er zonder pandemie beslist nóg florissanter uit had kunnen zien. Desondanks is de groei spectaculair geweest in de projectenmarkt, en zijn de gevolgen voor de nieuwbouw zeer bescheiden geweest. 2020 is een nieuw record jaar geworden, ondanks de blijvende problemen bij diverse markt condities. Dit vinden we terug in het toegevoegde datapunt uit het eerste jaaroverzicht over 2020. Het nieuwe eindejaars-volume voor dat jaar is alweer fors opgewaardeerd, van 5.123 MWp (maand rapportages), naar 5.317 MWp (open groene diamantje). Het is het meest recente datapunt voor de door Excel berekende trendlijn op basis van de jaaroverzichten, en wordt daarmee een betrouwbaarder extra extrapolatie middel. Wel zal de hoogte van dat laatste cijfer nog beslist wijzigen in een later te verschijnen revisie, aangegeven door de gestreepte rand van het bijbehorende label.

Extrapolaties voor medio 2021

In een nieuwe, "conservatieve" lineaire extrapolatie voor de mogelijke accumulatie in het CertiQ register, medio 2021 (zwarte lijn), heb ik in eerste instantie eind 2018 als begin referentie genomen (eerste vertikale blauwe stippellijn), en via het laatste maand resultaat, maart 2021, lineair ge-extrapoleerd naar medio 2021 (MY '21, 2e vertikale blauwe stippellijn). Met deze extrapolatie komen we halverwege 2021 inmiddels op een mogelijke accumulatie van zo'n 6.050 MWp uit, weergegeven rechts van de rechter Y-as. Dat is zo'n 30 MWp lager dan in de afschatting in de voorlaatste update (tm. feb. 2020: 6.080 MWp).

Ten tweede. Gaan we uit van de best fit trendlijn door de maand resultaten, een 4e graads polynoom (rode curve), en bepalen we daarvan het snijpunt met genoemde blauwe stippellijn, komen we op een niveau uit van ongeveer 6.450 MWp. Marginaal lager t.o.v. de extrapolatie in de voorlaatste update (6.500 MWp).

Middelen we deze 2 relatief conservatieve scenario's uit, zouden we op een voorlopige "educated guess" voor het geaccumuleerde CertiQ volume, medio 2021, komen van ongeveer 6.250 MWp, 40 MWp minder dan de 6.290 MWp in de voorlaatste update.

Gaan we nu extrapoleren op basis van de (conservatieve !) 3e graads polynoom trendlijn door de (gereviseerde) jaar rapport data, inclusief het net toegevoegde "harde" datapunt (EOY 2020 eerste resultaat, 5.317 MWp), zouden we op basis van die prognose weer iets lager uitkomen, ongeveer op 7.350 MWp (groen cijfer rechts). Dat is marginaal, 50 MWp, lager dan in de voorlaatste update.

Medio 2021

Voor een zoekrichting voor het mogelijke accumulatie volume medio dit jaar, moeten we ons op de zwarte gestreepte ovaal rechtsboven in de grafiek concentreren. Afhankelijk van de gehanteerde evolutie curve, zouden we dan rond die tijd uit moeten kunnen komen op volumes tussen de 6,1 GWp en 7,4 GWp. Vanwege de onzekerheid rond de extrapolatie van de groene curve (inclusief nog onzeker eindresultaat voor 2020), wordt vooralsnog van het hierboven geschetste "conservatieve scenario" uitgegaan (6,25 GWp, medio 2021). Dat zou dan mogelijk al weer ruim 1 GWp aan nieuwbouw van gecertificeerde capaciteit in het eerste half jaar van 2021 kunnen gaan opleveren. Maar dat is een zeer conservatieve inschatting, die ver opwaarts kan gaan uitpakken, als we de jaarrapport cijfer extrapolatie als leidraad zouden nemen (die 1 GWp hoger uitkomt in het extrapolatie scenario !). Dit is sowieso nog exclusief de residentiële, nieuwbouw, huur- en andere marktsegmenten, die niet, of nauwelijks zijn vertegenwoordigd in het - omvangrijke - CertiQ dossier. Buiten kijf staat in ieder geval dat 2021 grote volumes zal gaan opleveren, die, wederom, "ongekend" zijn in de Nederlandse PV historie.

10. Gecertificeerde zonnestroom productie tm. januari 2021 - winters dieptepunt alweer gepasseerd

De "gemeten" producties van gecertificeerde zonnestroom worden door CertiQ ook in hun maand rapportages weergegeven, en wel over de daar aan voorafgaande maand. Dit zijn, wederom, altijd minimum inschattingen, omdat er vaak nog de nodige productie cijfers "na worden geleverd". De grootste volumes zijn wel al bekend, in de rapportage maand, volgend op de verslag-maand. Na het laatste historisch record volume in juni 2019, vielen de productie cijfers stapsgewijs weer terug, in het ritme van de seizoenen. Met de later toegevoegde (eerste) resultaten tot en met juni 2020 hadden we wederom, na het record volume in mei, een nieuw productie record te pakken, van maar liefst 509 GWh. Wat, gezien de combinatie van zeer zonnig weer in juni (volgens het KNMI), én de capaciteits-toevoegingen in de maanden januari tm. mei, weer geen verrassing is. Echter, in juli, bij het KNMI ingeboekt als "vrij normaal" wat de instralings-duur betreft, is er een duidelijke, flink neerwaartse - voorlopige - productie vastgesteld door CertiQ, van slechts 392 GWh. Maar liefst 23% minder dan in record maand juni ! Hier lijkt het een en ander aan productie nog te moeten worden bijgeschreven, want het verschil tussen juni en juli is beslist opmerkelijk, en slecht verklaarbaar.

Voor de maanden juli - september, zie ook bespreking door Polder PV in het oktober rapport.

In bovenstaande grafiek in magenta de geaccumuleerde gecertificeerde PV capaciteit in de CertiQ databank, cumulerend in, voorlopig, 5.663,4 MWp in het maart 2021 rapport (geel omrand punt rechtsboven, referentie: linker Y-as). Na het - voorlopige - productie record van 508,7 GWh in juni 2020 (rood omrande datapunt in de blauwe curve), zijn de maandelijkse producties, op augustus na, stapsgewijs verder omlaag gegaan. En blijken inmiddels hun winterse laagtepunt in de maand december 2020 weer te hebben bereikt, op een niveau van 66,2 GWh. Dit heb ik aangegeven met de "vijfde blauwe pijl" rechtsonder in de grafiek. Wel is deze hoeveelheid al 43% hóger dan de gemelde uitgifte in het maandrapport van december 2019 (46,2 GWh). De belangrijkste oorzaak is natuurlijk de enorme hoeveelheid nieuwbouw, die in de tussentijd allemaal on-line is gegaan, en waarvoor grote hoeveelheden extra volumes GvO's zijn, en met terugwerkende kracht, nog worden afgegeven door CertiQ. Ondanks het feit dat december natuurlijk de minst productieve maand is in het jaar.

Na deze bekende "december dip" schoten de volumes reeds uitgegeven certificaten weer omhoog. In januari al 94,0 GWh, 42% meer dan in december 2020. In februari, door KNMI gekwalificeerd als "Zonnig, droog en aan de zachte kant" (125 i.p.v. "normaal" 92 zonne-uren), is er door CertiQ alweer een uitgifte geregistreerd van 202,1 GWh in die winterse maand. Dat, ondanks het feit dat veel PV systemen mogelijk zo'n week lang door sneeuw bedekt zouden kunnen zijn geweest tm. medio februari. Dat reeds middels GvO's "uitgegeven" volume is maar liefst 115% meer dan in januari, en ten opzichte van februari 2020 is de toename ook al spectaculair geweest, 118%. Dus ook hier: een ruime verdubbeling van de (reeds gecertificeerd in GvO's omgezette) productie. Met later nog toe te voegen extra volumes in het verschiet.

Totale gecertificeerde jaarproductie, grijze en groene stroom 2020

Zie hiervoor, en over eerste bespiegelingen over de totale "groene" en "grijze" stroomproductie in 2020, de uitgebreide bespreking in het januari rapport 2021. Ook in het detail overzicht van het eerste jaar rapport ben ik dieper ingegaan op de groene stroom productie, import en export van GvO's. Met het allereerste gecertificeerde productie cijfer voor 2020, wat later nog een stuk opwaarts zal worden bijgesteld (momenteel: bijna 3.749 GWh), was de aanwas t.o.v. de gecertificeerde productie in (record) jaar 2019 nu al 75%. Dit gaat nog hoger worden, maar is nu al respektabel te noemen, zeker als we ons realiseren met welke problemen de installatiebedrijven werden geconfronteerd in Covid19 jaar 2020. De verwachting is dat deze lijn in 2021 voortvarend verder wordt voortgezet. De eerst genoteerde gecertificeerde producties in wintermaanden januari en februari 2021 laten dit in ieder geval al zeer goed zien.

11. Andere cijfers zonnestroom certificaten CertiQ

CertiQ geeft ook al jaren per maandrapport een cumulatie van alleen de gecertificeerde, van Garanties van Oorsprong (GvO's) voorziene duurzame producties van de laatste 12 maanden op, per modaliteit. Daarvoor is voor zonnestroom alweer het in februari al gebroken record verder aangescherpt. Er werd maar liefst 3.991 GWh aan gecertificeerde productie in een jaar tijd genoteerd (meer dan de 3.701 GWh compleet gemeten in 2019, van kernsplijter Borssele). Ten opzichte van die cumulatie in het voorgaande maandrapport is het verschil weer toegenomen, tot 137 GWh. In juni werd door CertiQ nog een historisch record verschil volume van maar liefst 300 GWh vastgesteld t.o.v. de voorgaande rapportage.

CertiQ publiceert ook separate import- en export cijfers van GvO's voor zonnestroom. Die waren in maart dit jaar 49,9 GWh import, ruim de helft van het volume in maart 2020 (80,9 GWh). Het hoogste volume in 2020, 94,1 GWh, werd genoteerd in mei van dat jaar, in 2021 was dat tot nog toe februari (85,6 GWh).

Daarnaast werd een volume van 57,1 GWh voor ge-exporteerde zonnestroom certificaten gepubliceerd voor maart dit jaar. Dat lag wel op een véél hoger niveau dan de zeer bescheiden 2,8 GWh in maart 2020. In oktober 2020 was dat nog een record volume van 90,1 GWh. Voor de accumulaties van de laatste 12 maanden waren de hoeveelheden in maart dit jaar 491,4 GWh (import) respectievelijk een nieuw record niveau, van 521,6 GWh bij de export. Daarmee is het vorige record van januari alweer verbroken. Bovendien resulteert dit weer in een tweede record. Hiermee is tevens het laagste negatieve verschil tussen import en export van GvO's voor zonnestroom bereikt: 30,1 GWh aan GvO's mínder geïmporteerd dan geëxporteerd in een periode van 12 maanden tijd. In de meeste gevallen is het verschil positief, meer import dan export van zonnestroom GvO's over die periode van een jaar.

De langjarige maandgemiddeldes in de periode januari 2016 tm maart 2021 waren als volgt: 71,3 GWh/mnd (import) resp. 16,5 GWh/mnd (export). Dus blijvend veel meer (netto) import dan export, waarmee een nog steeds relatief klein deel van de dominant fossiele stroom consumptie "administratief wordt vergroend".

De maand met de hoogste import van zonnestroom GvO's was, vanaf de eerste rapportages in 2014, juli 2016 (310,0 GWh, al lang ongewijzigd), de hoogste export vond plaats in oktober 2020 (90,1 GWh). De voortschrijdende 12-maand accumulaties vonden hun hoogtepunten in oktober 2018 (import, 1.830,7 GWh), resp. maart 2021 (export, 521,6 GWh, zie hierboven). Als we de "balans" van import minus export volumes van zonnestroom certificaten in een aaneengesloten periode van 12 maanden tegen elkaar afzetten, zien we sedert het eerste datapunt (maart 2015) een zeer grote spreiding. Variërend van 1.771 GWh (oktober 2018 en 11 maanden daar aan voorafgaand) positief, tot, inmiddels, 30,1 GWh negatief (meer export dan import van zonnestroom GvO's in die periode) voor maart 2021 en de daar aan voorafgaande 11 maanden.

In maart was de "voorraad" van nog niet aangesproken GvO's bij CertiQ opgelopen tot een zeer stevig volume van 22,4 terawattuur. Vergeet daarbij niet, dat het totale stroomverbruik van Nederland rond de 120 TWh per jaar ligt. Dat is dus het equivalent van zo'n 19% van dat totaal. Die enorme voorraad vertegenwoordigt een aanzienlijke marktwaarde aan "groenheid" ...

12. Jaarverslag 2020

Inmiddels is op 8 april dit jaar ook het grotendeels financiële jaarverslag van CertiQ gepubliceerd over kalenderjaar 2020. Hierin ook weer een kort overzicht van de vorderingen met de capaciteits-ontwikkeling bij gecertificeerde installaties, eind 2020, ten opzichte van eind 2019. Vreemd is hierbij, dat voor PV terug gegrepen lijkt te worden op de eindejaar stand van het december rapport voor 2020, en zelfs van het al lang gereviseerde oorspronkelijke (!) jaar rapport voor 2019. En niet naar de alweer aangepaste cijfers in het begin dit jaar verschenen eerste jaar rapport voor 2020. Voor alle gerapporteerde cijfers voor 2019 en 2020, zie dit overzicht in die analyse.

Type energiebron		2019 aantal	2019 capaciteit		2020 aantal	2020 capaciteit		verschil met 2019 aantal	%		verschil met 2019 capaciteit	%
Biomassa		253	5,4		254	5,4		1	0,4		0	0
Waterkracht		15	-		15	-		0	0		-	-
Zonnestroom		21.141	3,2		26.476	5,1		5.335	25,2		1,9	59,4
Windkracht		1.260	4,4		1.431	6,5		171	13,6		2,1	47,7
Niet hernieuwbaar		502	15,3		736	19,9		234	46,6		4,6	30,1
Totaal		23.171	28,3		28.912	36,9		5.741	24,8		8,6	30,4

In de tabel zowel de eindejaars - aantallen als de capaciteit (GW) in 2019 (links), ditto voor 2020 (midden), en rechts, de absolute verschillen, en de relatieve (percentage verschil t.o.v. status EOY 2019), voor zowel de aantallen, als de capaciteiten. Zoals verschenen in het jaarverslag van CertiQ over 2020. Bij hernieuwbare bronnen was zonnestroom de grootste groeier bij zowel de aantallen (25,2%) als de capaciteits-groei (59,4%). De aantallen windparken, en, vooral, de capaciteit ervan, groeiden ook flink aan, met 13,6% resp. 47,7%. Dat waterkracht stagneerde is geen verrassing, ze bleef steken op 15 projecten, en op 1 cijfer achter de komma van geen betekenis bij de capaciteit. Wel verrassend is, dat ook bij biomassa de status quo gehandhaafd bleef bij het opgestelde vermogen. Er kwam (netto) maar 1 project bij, een groei van 0,4%, wat echter op 1 cijfer achter de komma geen invloed had op het opgestelde vermogen, dat bleef 5,4 GW.

Niet hernieuwbaar maakte een stevige groei door, van 234 projecten, en 4,6 GW capaciteit. Dat is voor het grootste deel geen "nieuw" vermogen, maar bestaande capaciteit wat voor het eerst formeel is gecertificeerd. Dit was nodig, omdat verordoneerd was dat in 2020 alle elektra producerende capaciteit formeel gelabelled moest zijn, om te kunnen voldoen aan de "full disclosure" directieven van de Europese Unie. In totaal is er eind 2020 19,9 GW niet hernieuwbare capaciteit gecertificeerd, t.o.v. 17 GW vermogen met hernieuwbare bronnen als input, verdeeld over 736 installaties. De totale volumes, "hernieuwbaar" en "niet-hernieuwbaar" tellen op tot 36,9 GW, verdeeld over 28.912 installaties. Bij CertiQ zijn de toenames van die eindejaars-volumes 24,8% (aantallen) resp. 30,4% (capaciteit) geweest in 2020.

In de apart behandelde sectie "warmte" blijkt het thermische zonne-energie dossier een groei van 29 tot 36 installaties te hebben doorgemaakt. De capaciteit valt echter t.o.v. de concurrerende opties geothermie resp. biomassa compleet weg: er wordt niets weergegeven in het tabelletje met GW als maatvoerende eenheid (eind 2020 totaal 3 GW thermische gecertificeerde capaciteit, verdeeld over totaal 404 installaties).

Gecertificeerde productie in de vorm van GvO's

In 2020 werd voor 27,9 TWh aan GvO's uitgegeven voor "hernieuwbare elektriciteit", en nog eens 7,6 TWh thermische energie. Hiervan was het aandeel voor zonnestroom 3,8 TWh, een groei van 81% t.o.v. de in 2019 gecertificeerde eigen productie van 2,1 TWh. Het gereviseerde jaar rapport had het met de voorlopige cijfers nog over 3.749 GWh in 2020. Dit is echter nog beslist niet het definitieve cijfer voor dat jaar.

Gecertificeerde thermische zonne-energie productie nam toe van 16 GWth in 2019, naar 24 GWth in 2020, een groei van ongeveer 50%. Voor thermisch "totaal" was de gecertificeerde productie toename 17%.

Niet-hernieuwbare elektriciteit is zeer hard gestegen, van 38,5 naar 73,0 TWh, gedomineerde door gas gestookte centrales (56,9 TWh). Ook dit is een "artefact", vanwege het feit dat het bijna geheel om bestaande centrales is gegaan die in 2020 voor het eerst op hun soms al jaren op het net gezette productie stroometiketten is gaan plakken, vanwege de Full Disclosure wetgeving.

Consumptie van GvO's

De "consumptie" van groene certificaten wordt "cancellation" genoemd door CertiQ. Met GvO's worden "grijze" stroom contracten impliciet vergroend, al snapt het grootste deel van de bevolking nog steeds niet goed hoe dat werkt. Inclusief deels geïmporteerde GvO's werd er voor 55,2 TWh "geconsumeerd" in 2020, wat iets lager lag dan de consumptie in 2019 (55,8 TWh). 2,1 TWh daarvan kwam van zonnestroom certificaten. Daar bovenop is een consumptie van grotendeels nieuw gecertificeerde elektra uit niet hernieuwbare bronnen gekomen. Dat nam zeer fors toe van een niveau van 0,6 TWh in 2019, naar al 42,8 TWh in 2020. Het grootste deel daarvan zal voor het bedrijfsleven zijn afgeboekt. De rest voor huishoudens zonder groenstroom contract.

---

Eerdere analyses van maandrapportages 2021 op Polder PV:

Februari 2021
Januari 2021

Detail analyse eerste jaar rapport 2020 van CertiQ (zonnestroom). Zie ook introductie (6 maart 2021)

Bronnen:

Jaarverslag CertiQ 2020 (8 maart 2021)

Publicatie Jaarverslag 2020 (samenvatting jaarverslag 2020, 7 maart 2021)

Statistische overzichten CertiQ (per maand)

---

---

• SDE 2008 4 beschikkingen verloren gegaan, goed voor 8 kWp (vermoedelijk residentieel, gemiddeld 2,0 kWp per beschikking)
• SDE 2009 2 beschikkingen minder, 16 kWp (gemiddeld 8 kWp/beschikking)
• SDE 2010 1 beschikking minder, 5 kWp
• SDE 2011 1 beschikking minder, 21 kWp
• SDE 2012 1 beschikking minder, 241 kWp (al zeer magere omvang van deze regeling verder uitdunnend, nog 34 realisaties over)
• SDE 2013 2 beschikkingen minder, 203 kWp (gemiddeld plm. 102 kWp/beschikking)
• SDE 2016 II 1 beschikking minder, 14,8 MWp ! (hoofd oorzaak: 1 grote beschikking fors neerwaarts aangepast !)
• SDE 2017 I 11 beschikkingen minder, 30,0 MWp (hier vermoedelijk - ook - al veel neerwaarts bijgestelde beschikkingen !)
• SDE 2017 II 11 beschikkingen minder, 25,1 MWp (idem)
• SDE 2018 I 89 beschikkingen minder, 56,1 MWp (idem)
• SDE 2018 II 29 beschikkingen minder, 35,9 MWp (idem)
• SDE 2019 I 626 ! beschikkingen minder, 280,5 MWp (idem, hoogste verlies per regeling in deze update !)
• SDE 2019 II 24 beschikkingen minder, 4,5 MWp
• SDE 2020 I wederom 15 beschikkingen afgevoerd, 5,6 MWp

De uitval is ditmaal in totaal weer een aanzienlijke hoeveelheid van 817 beschikkingen (in vorige update nog 744 stuks), met weer een hoog niveau van 451,3 MWp aan verdwenen / reeds afgeboekte beschikte capaciteit (in de vorige update 345,8 MWp). Zowel wat betreft de aantallen weer afgevoerde toekenningen, als de daarmee gepaard gaande verloren gegane (potentiële) capaciteit, is het wederom de voorjaars-regeling van SDE 2019 die de grootste klap heeft gekregen. In eerdere updates waren het vooral de twee SDE 2017 rondes die grote verliezen hebben geleden, de grote klappen werden daarna vooral aan de twee SDE 2018 rondes toebedeeld. In de huidige update zijn, naast het record verlies onder SDE 2019 I, wat de capaciteiten betreft, vanaf de najaars-regeling van SDE 2016, ook nog steeds behoorlijke "afval volumes" te bespeuren bij de opvolgende regelingen, die allen hoge volumes beschikkingen voor PV hebben opgeleverd.

Een ander opvallend detail is dat onder SDE 2016 II er "maar" (netto) 1 beschikking verloren is gegaan, maar dat ging wel gepaard met een verlies van 14,8 MWp aan toegekende capaciteit ! Dit is zo byzonder, en "extreem", dat ik de lijsten van beide updates (4 januari en 2 april 2021) met elkaar ben gaan vergelijken. Daaruit blijkt dat er géén groot project is weg gestreept, maar wél dat het grootste verlies volume te wijten is aan de forse neerwaartse bijstelling van de beschikking voor het Tynaarlo project in Drenthe (bijna 14 MWp minder). Ook hieruit blijkt weer, dat er altijd zeer zorgvuldig naar de verschillen tussen "oorspronkelijke toegekende" volumes, "overblijvend beschikt" vermogen, respectievelijk de "fysiek gerealiseerde" capaciteit van projecten / beschikkingen gekeken moet blijven worden. Ook geeft het aan dat grote volumes verloren blijken te gaan bij kennelijk veel te groot aangevraagde projecten, die bijvoorbeeld best door kleinere projecten bij naast het potje piesende lokale energiecoöperaties ingevuld hadden kunnen worden ...

Weliswaar zijn in de huidige update geen totaal records bij de verliezen opgetreden, maar de pijn is er niet minder om. De in absolute zin opgetreden records waren beiden voor april 2020, met 1.376 afgevoerde beschikkingen, en een verwijderd volume van maar liefst 608 MWp. Vanaf januari 2019 zijn achtereenvolgens 160, 101, 74 MWp, 257 MWp (update november 2019), 473 MWp (update januari 2020), een record van 608 MWp (update april 2020), 353 MWp (update juli 2020), 382 MWp (update september 2020), resp. 346 MWp (update januari 2021) verloren gegaan. En nu dus alweer ruim 451 MWp daar bovenop. Een blijvend groot, nieuw verlies aan voormalig met subsidie toekenningen beschikt PV volume. Om u een idee te geven van de impact daarvan: gerekend met moderne PV modules van 330 Wp (plm. 1,62 m²) per stuk, hebben we het, wat het verlies in de huidige, laatste update betreft, alweer over een niet gerealiseerd potentieel van 1,37 miljoen zonnepanelen, met een gezamenlijke oppervlakte van zo'n 222 hectare ... (in een periode van bijna 3 maanden tijd).

Uitval percentages
Voor de voorjaars-ronde van SDE 2017 is het uitval percentage inmiddels opgelopen tot 28,8% (678 MWp) van de (oorspronkelijk) beschikte capaciteit. In de update van jan. 2020 was dat in absoluut volume de grootste verliezen lijdende regeling geworden. De najaars-regeling van SDE 2017 heeft inmiddels 440 MWp aan verloren gegane (beschikte) capaciteit. Echter, vanwege het ronduit massieve verlies in de april update, én later opgetreden, verdere verliezen, heeft de voorjaars-ronde van SDE 2018 al enige tijd de rouwvlag overgenomen, en "met stip", verder in de mast gehesen. Momenteel is, met het nieuwste verlies in de huidige update, onder die regeling nu reeds bijna 753 MWp afgeschreven, goed voor 44% van het oorspronkelijk beschikte totaal volume (1.710,2 MWp). Ook bij de aantallen project beschikkingen is SDE 2018 I al sedert de april versie "negatief kampioen": er zijn er in totaal alweer 1.843 afgeschreven door RVO, bijna 49% van de oorspronkelijk beschikte hoeveelheid van maar liefst 3.774 exemplaren. Wat al (veel) meer is dan de massale uitval bij 2 van de drie oude SDE regelingen, waarbinnen vooral residentiële en zeer kleine andere PV projectjes werden gerealiseerd (SDE 2009 en SDE 2010, zie tabel). De SDE 2017 najaars-regeling volgt op dit punt op de voet, met al een uitdunning van 1.668 project beschikkingen (ruim 42% van oorspronkelijk beschikte aantallen), en mogelijk nog heel wat te gaan op dat vlak. De voorjaars-ronde van SDE 2017 zit inmiddels in totaal, met 1.414 verloren gegane beschikkingen ook al op ruim 32% verlies t.o.v. het oorspronkelijk toegekende aantal.

Procentueel bezien t.o.v. de oorspronkelijke beschikte volumes zijn vooral de eerste drie SDE "+" regelingen flink in de min geraakt: 43-69% verlies bij de aantallen, 55-74% bij de beschikte capaciteiten. Daarbij is het in absolute zin echter om véél lagere volumes gegaan dan bij de latere SDE 2016 - 2020 I regelingen.

Voor de forse uitval onder SDE 2017 was eerder al gewaarschuwd, door Siebe Schootstra op Twitter (m.b.t. SDE 2017 en 2018, en later wederom m.b.t. SDE 2018). Dit in verband met een geclaimd slecht business model voor bedrijven met hoog eigenverbruik van via een SDE beschikking gegenereerde hoeveelheid zonnestroom, waarvoor lagere subsidie bedragen dan voor directe net-invoeding zijn gaan gelden (rooftop projecten). Polder PV is benieuwd of de reeds heftige gematerialiseerde aderlatingen nog langer zullen aanhouden in latere updates. De signalen zijn hier met name voor de voorjaars-regeling van SDE 2018 niet best, gezien de al grootschalige uitval die we tot nog toe hebben gezien. Daar zijn echter nog maar 254 exemplaren van over, met een totale capaciteit van 362 MWp die nog moeten worden ingevuld, dus heel erg veel groter kan het totaal verlies niet echt meer worden.

De ronduit schokkende 1.338 MWp afvoer onder de twee SDE 2018 regimes, vermeerderd met de forse uitval bij de 2 SDE 2017 regelingen, 1.118 MWp, bovenop de ook al aanzienlijke verliezen onder beide voorgaande SDE 2016 regelingen (totaal 446 MWp), en de 451 MWp voor de 2 SDE 2019 regimes, is in ieder geval beslist slecht nieuws, ook voor Den Haag. Alle moeite die voor de hier dus definitief afgevoerde projecten is gedaan, honderden miljoenen Euro's aan SDE subidie toezeggingen, alle duur betaalde ambtelijke tijd (en consultancy uitgaven voor ontwikkelaars) die hiermee zinloos is verspild: dat alles is voor niets geweest...

Ruim 4,4 miljard Euro misgelopen
Bovendien is het voor de branche organisatie ook zeer slecht nieuws, zeker in de huidige crisis tijd, met nog ongewisse middel-lange termijn gevolgen van de Corona pandemie, flinke problemen bij de uitvoering van - vaak enorme - project portfolio's, rap om zich heen grijpende problemen met net-capaciteiten, en snel verslechterende financiële situaties bij veel betrokken bedrijven. Alle beschikte (overgebleven) PV projecten tm. SDE 2020 I hebben een maximale subsidie claim van, inmiddels, bijna 15,4 miljard Euro (over een periode van max. 15 jaar exclusief "banking year"). In de versie van 4 januari 2021 was het overgebleven maximale subsidie bedrag tm. SDE 2020 I nog bijna 15,9 miljard Euro, waarmee alweer een "waarde" van maximaal 491 miljoen Euro in minder dan een kwartaal tijd is verdampt voor de sector. Het verlies in de voorgaande update was (maximaal) 407 miljoen Euro.

Oorspronkelijk is er vanaf SDE 2008 tot en met SDE 2020 I voor zonnestroom maximaal voor zo'n 19,8 miljard Euro aan subsidie toekenningen gedaan (2e grafiek in historisch overzicht artikel van 5 oktober 2020). De zonne-energie branche, en de talloze niet aangesloten binnenlandse en buitenlandse organisaties die ook PV projecten ontwikkelen, hebben nu al voor ruim 4,4 miljard Euro aan (maximaal haalbare) subsidie beschikkingen voor fotovoltaïsche capaciteit laten liggen. Daar hadden mooie dingen mee gedaan kunnen worden, de afgelopen jaren ...

More troubles ahead
Het ligt in de verwachting, dat dit reeds enorme verlies nog fors groter zal gaan worden, de komende jaren. Zeker ook, bovenop de Corona-virus maatregelen, als de om zich heen grijpende netcapaciteit problemen zelfs al lang beschikte projecten in gevaar gaan brengen, vanwege extreme vertragingen van netaansluitingen in wat tegenwoordig met een sjiek woord "congestie" gebieden heet. Als die vertragingen de realisatie termijn van de soms jaren geleden verkregen beschikkingen gaan overschrijden, dreigt immers onherroepelijke, nog steeds in de regelgeving afgetimmerde intrekking van die kostbare RVO papierwaren ... Een eerder afgekondigde mogelijke - voorwaardelijke - verlenging van een jaar (aangenomen gewijzigde motie van Van der Lee / GL en Sienot / D'66 van 19 december 2019) zal daarbij slechts als een doekje voor het bloeden kunnen gelden, gezien de zeer grote problemen op dit punt. Al langere tijd in Noord-Oost Nederland (netcapaciteit kaartje Enexis van 10 maart 2021), in steeds meer gebieden van de grootste netbeheerder, Liander (kaartje met status 18 maart 2021), en, schokkend, een snel verder verslechterende net situatie in Noord-Brabant en Limburg (wederom Enexis gebied, status 12 maart 2021), en inmiddels zelfs ook op Schouwen-Duiveland en Tholen in het netgebied van Enduris, in zonnig Zeeland (status vanaf 22 oktober 2020). In het netgebied van Stedin waren op 1 januari 2021 nog geen "oranje" dan wel "rode" gebieden, maar wel al de nodige regio met "beperkte" transportcapaciteit (geel in kaartjes, zie update daar). Coteq Netbeheer heeft "beperkte" transportcapaciteit voor het Overijsselse Goor, Almelo is zeer problematisch geworden en zit in de gevarenzone, met het daarbij behorende congestie onderzoek (kaartje). Voor Rendo (delen van Drenthe en Overijssel) waren nog geen "krapte kaartjes" te vinden (er wordt wel in het recente investeringsplan uitgebreid stilgestaan bij de te verwachten ontwikkeling rond capaciteit voor o.a. elektra, zie pdf). De Coteq en Rendo "enclaves" vinden we sowieso terug in de hier boven al geciteerde net kaartjes voor NO Nederland van de grote netbeheerder Enexis. Ook Westland Infrabeheer heeft geen speficieke kaartjes voor netproblemen in het grote kassen gebied in ZW Zuid Holland. Liander en Stedin kaartjes laten o.a. invoeding op het net zien (er zijn ook separate kaartjes voor afname van het net).

Een kamerbreed gedane oproep richting voormalig Min. van EZK, Wiebes, om projecten een jaar uitstel te gaan geven, is onder voorwaarden geaccepteerd ("projecten met een realisatietermijn in 2020 met vertraging buiten hun invloedssfeer op aanvraag één jaar ontheffing", brief minister Wiebes van 21 april 2020), maar de vraag blijft of dit wel voldoende soelaas zal gaan bieden in de huidige crisis. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) memoreerde dit in hun corona update brief van oktober 2020, met de resultaten van een nieuwe raadpleging onder haar leden, "Ondernemers in de energietransitie houden nog steeds de adem in - Resultaten NVDE-inventarisatie corona-effecten op duurzame energiesector" als volgt: " In april werd weliswaar aangekondigd dat alle projecten uit de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE+) die in 2020 opgeleverd hadden moeten worden, vanwege corona één jaar uitstel krijgen, maar hiermee zijn projecten die in 2021 moeten worden afgerond niet per definitie veiliggesteld. Het zou verlichting geven wanneer de overheid op korte termijn al enig perspectief kan bieden op een clemente behandeling van projecten die vanwege corona ook in latere jaren vertraging ondervinden. Dat kan voor sommige bedrijven het verschil betekenen in de afweging of ze projecten moeten aanhouden of stopzetten".

---

1 april 2021: Maandproducties februari en maart 2021 bij Polder PV. In het huidige artikel presenteer ik de maandelijkse zonnestroom producties van de deelsystemen van het oude PV systeem van Polder PV.

Onze installatie bestaat uit verschillende deelsystemen, die separaat gemonitord kunnen worden vanwege de al sinds het begin aanwezige, inmiddels compleet "verouderde" micro-inverters van het Nederlandse fabrikaat OK4E-100, destijds door NKF geproduceerd. Onze oudste "set", 4 panelen van Shell Solar, met een nominaal vermogen van slechts 93 Wp per stuk, heeft wederom een historische mijlpaal bereikt. Op 13 maart 2021 was het 21 jaar geleden dat dat eerste, nog prijzige setje (duizend gulden per paneel) fysiek aan het net werd gekoppeld. En sedertdien vrijwel onafgebroken, de nachten "vrij" hebbend, duurzame zonnestroom hebben geproduceerd, tot op de dag van vandaag, 7.689 dagen later. De 6 iets krachtiger modules die we dik een jaar later lieten installeren, zijn inmiddels ook alweer 7.111 dagen geleden aan het net gekoppeld, in oktober 2001. Later kwamen er nog wat panelen bij, in totaal liggen er al sinds de laatste toevoeging van 2 kleine Kyocera modules à 50 Wp (in serie op 1 micro-inverter) in april 2010 14 modules op het dak, met een bescheiden totale capaciteit van 1,34 kWp. Daarmee produceren we al jaren meer duurzame stroom dan we op jaarbasis verbruiken.

Maand producties deelsystemen - februari en maart 2021

Om de maandproducties van de afgelopen twee maanden te bepalen moest ik een - vaker gebruikte - truuk uithalen, omdat we rond de maandwisseling februari-maart afwezig waren voor een korte kampeervakantie op Goeree Overflakkee, waar we onder anderen het fraaie nieuwe zonnepark van Vattenfall bezochten (en daar onverwacht een bekende Twitteraar tegenkwamen ...). Ik had wel de meterstanden van eind 22 februari, en begin 2 maart. Op basis van de dagelijkse instralingsgegevens van KNMI station Voorschoten, dicht bij de lokatie van Polder PV gelegen, kon ik het aandeel van de berekende productie in de tussenliggende periode redelijk verantwoord opdelen in procentuele blokken voor de laatste dagen van februari en nog een restantje voor 1 maart, waarmee ik de ge-extrapoleerde eind meterstanden voor 28 februari kon afleiden. Op basis van die berekende eind meterstanden zijn de maand producties bepaald. Normaliter heb ik altijd een fysieke meting van alle standen bij de maandwisseling*. De "fout" die hier wordt gemaakt zal beperkt zijn, het gaat bij de maandproducties om periodes van 28 tot en met 31 dagen, waarbij eventuele "statistische ruis" wegvalt tegen het geheel.

* Er is geen "continue logging" bij Polder PV, daarvoor is het systeem veel te oud, en totaal onvergelijkbaar met de moderne installaties waarbij meestal de omvormers de logging data naar een aangesloten portal sturen, en deze meestal later en elders zijn op te vragen en/of te downloaden. Dat daar ook risico's aan vastzitten, werd laatst door een andere bekende twitteraar getoond, die opeens een waarschuwing ontving dat de omvormer fabrikant Omnik met de dienstverlening was gestopt (waarschijnlijk failliet, al is daarover nog geen expliciet artikel te vinden op het web). Gelukkig is er een migratie van historische data naar een onafhankelijke data provider toegezegd (zie links in tweet Polder PV).

In de tabel is te zien dat februari weer relatief hoge producties heeft laten zien, terug gerekend naar het generator vermogen binnen de onderscheiden deelgroepen tussen de 52 en 57 kWh/kWp in die maand, beduidend hoger dan het langjarige gemiddelde (44 kWh/kWp voor het kernsysteem van 1,02 kWp). Het KNMI bestempelde februari als een "zonnige" maand, met 125 zonuren tegenover het nieuwe langjarige gemiddelde van 92 uren (gemiddelde over 1991-2020). De in de eerste week van februari gevallen flinke hoeveelheid sneeuw, die door de opvolgende vorst periode lang bleef liggen, heeft ditmaal gelukkig niet onze productie beïnvloed: de stuifsneeuw is niet op onze relatief steil (30 graden) geplaatste modules blijven liggen, en de oude zonnepanelen konden in de opvolgende zeer zonrijke periode dus "volop" blijven door produceren. Als er bevroren sneeuw op de panelen was blijven liggen hadden ze (nagenoeg) niets geproduceerd (zie ook voorbeelden op zonnepanelen en sneeuw special pagina).

Maart daarentegen viel wat tegen, en bleef met specifieke producties van 77 tot 82 kWh/kWp op iets ondergemiddelde waarden steken. Het langjarige gemiddelde van het kernsysteem van 1,02 kWp ligt namelijk op 82 kWh/kWp. De hoge waarde voor de Kyocera modules is altijd al het hoogst geweest, en wijkt daarmee in positieve zin van de rest van de installatie af. KNMI bestempelde maart echter landelijk bezien als "vrij zonnig", met 160 zonuren t.o.v. het langjarige gemiddelde van 146 uren. Noordwest Nederland zou maar 130-135 zonuren hebben gehad in die maand.

In het laatste kolommen blok zien we de geaccumuleerde producties in het eerste kwartaal van dit jaar. Met specifieke opbrengsten tussen de 150 en 166 kWh/kWp. Die liggen, zoals we verderop zullen zien, beduidend hoger dan het langjarige gemiddelde in die periode.

Alle maandopbrengsten 1,02 kWp kern installatie PPV

In deze al vele jaren bijgehouden maand grafiek zijn de berekende resultaten voor februari en maart 2021 opgenomen, voor het 1,02 kWp kern systeem van Polder PV. 2021 is met een rode kleur weergegeven. Februari zit met 53,8 kWh 23% boven het langjarige gemiddelde voor die maand (43,8 kWh). Maart 2021 ligt bij Polder PV's kern installatie iets ónder dat langjarige gemiddelde: met 79,3 kWh bijna 4% onder de gemiddelde 82,2 kWh. De hoogste producties ooit werden bereikt in juli 2006 (149,1 kWh), resp. de "Corona mei maand" 2020, met een spectaculaire 150,8 kWh. Producties vóór oktober 2001 zijn slechts van de eerste 4 panelen afkomstig, en niet representatief voor de output van het uit tien modules bestaande kern systeem. Oktober 2010 was ook niet representatief omdat het complete systeem toen grotendeels was uitgeschakeld wegens een forse dakrenovatie.

In deze tweede grafiek heb ik de eerdere jaren weggelaten, om de maandelijkse producties van de laatste vier jaar beter met elkaar te kunnen vergelijken. Zelfs in die vrij korte periode fluctueren de maandelijkse producties aanzienlijk, met name in de zomerse maanden. Maar zelfs een winterse maand als februari laat forse wijzigingen in de output zien, wat is terug te voeren op een combinatie van sterk wisselend gemiddeld weer in die maand, en de buitentemperatuur: als het gemiddeld zeer zonnig is, én de temperatuur is nog steeds relatief laag, zullen PV installaties bovenmatig goed presteren (vanwege de negatieve temperatuur coëfficiënt). In de zomer loopt de gemiddelde omgevingstemperatuur al rap op tot ver boven de 25 graden waar op de nominale STC waarde van PV modules is bepaald, en worden eventuele extremen bij langdurig zonnig weer wat gedempt. Met uiteraard ook uitzonderingen, als het echt langdurig zonnig is, zoals in mei 2020 en juli 2018. De lage productie in juli 2020 is in ieder geval bij Polder PV een "artefact" geweest, we hadden toen last van flinke uitval van enkele oude micro inverters, als gevolg van hittestress. Twee van die apparaatjes heb ik in augustus dat jaar vervangen voor reserve exemplaren.

In deze grafiek wederom de geaccumuleerde productie van ons 1,02 kWp kern systeem per kalenderjaar, waarbij alleen de productie in het eerste kwartaal (januari tm. maart) is getoond. We zien dat 2021 het alweer prima doet, met 157 kWh bijna 5% boven het langjarige gemiddelde van 150 kWh (achterste, oranje kolom en horizontale groene lijn). En in de historische - representatieve - reeks vanaf 2002 op de vijfde plaats komend. Het eerste kwartaal van 2002 en, vooral, bij Polder PV "beroemd" geworden jaar 2003, is uitzonderlijk productief geweest, in QI 2003 zelfs een spectaculaire 32% (!) hoger dan het langjarige gemiddelde. 2005 bleef op een laag niveau van 127 kWh steken, omdat we toen met de eerste uitval van omvormers te maken hadden, waarbij we langer dan normaal moesten wachten op vervanging. In mei van dat jaar is de hele installatie omgebouwd door de leverancier, vanwege de aanhoudende problemen bij de micro inverters die buiten onder de panelen hingen. Die zijn toen allemaal naar binnen in huis verplaatst bij Polder PV, een forse operatie.

Tweakers / Boonstra grafiek - opmerkelijk hoge productie februari bij Polder PV (!)

Voor februari heeft Anton Boonstra reeds een productie grafiek gemaakt van de gemeten opbrengsten in het PV Output portal (vrijwel allemaal residentiële installaties, overview alhier). Hieruit blijken voor die zonnige maand specifieke opbrengsten te zijn behaald tussen de 37,2 kWh/kWp in Friesland, en 51,4 kWh/kWp in Zeeland (Limburg zat ook hoog in de boom, met 50,5 kWh/kWp in februari). Mijn provincie Zuid-Holland kwam op een gemiddelde van slechts 43,3 kWh/kWp uit. Dit is beduidend slechter dan het gemiddelde voor alle panelen in het systeem van Polder PV (tabel hierboven: berekend 53,2 kWh/kWp). Het is nog niet duidelijk waar dat opmerkelijke verschil aan ligt. Het lijkt me vrij onwaarschijnlijk een gevolg van mijn extrapolatie berekening, omdat er slechts 1 dag productie (1 maart over gemeten periode) terug gerekend moest worden. Dit kan nooit dat grote verschil verklaren. Ik heb de brongegeven nog even gecheckt, en daar geen fouten in kunnen ontdekken. Polder PV zat met zijn februari opbrengst zelfs fors hoger dan het landelijk gemiddelde berekend door Boonstra: 43,8 kWh/kWp. Een mógelijke verklaring zou kunnen zijn, dat veel andere installaties in Nederland, inclusief in Zuid-Holland, wél langdurig last hebben gehad van sneeuwbedekking, i.t.t. de installatie van Polder PV, die vrijwel continu sneeuwvrij is gebleven en heeft door geproduceerd. En dat veel installaties elders in Nederland dus mogelijk minimaal een week productie zouden hebben kunnen gemist, totdat de dooi eindelijk de sneeuwlast heeft doen wegsmelten bij die PV systemen. Vooralsnog blijft dit echter speculatie.

Instraling / productie PV Output maart (nagekomen 4 april 2021 / Twitter)

Boonstra publiceerde later data over maart, die ik hier toevoeg.

De instraling in maart 2021 was, met 82,7 kWh/m², gemiddeld genomen over het hele land 13,4% lager dan in maart 2021. De range lag over de provincies tussen de 76,2 kWh/m² in Flevoland en een opvallend hoge 92,9 kWh/m² in Limburg (net voor Zeeland, met 91 kWh/m²). Ook de relatieve verschillen kwamen aan deze 2 provincies toe: -21,2% in Flevoland, -3,5% in Limburg. Zuid-Holland zat met 83,2 kWh/m² relatief hoog in de boom, maar dat niveau lag desondanks toch 11,8% lager dan de instraling in maart 2020.

Kijken we naar de resulterende specifieke zonnestroom opbrengst van ruim 1.100 residentiële installaties uit het PV Output bestand, berekende Boonstra extremen van 62,7 kWh/kWp in Friesland, resp. 91,1 kWh/kWp in Limburg, bij een landelijk gemiddelde opbrengst van 73,8 kWh/kWp in de geselecteerde projecten "pool". De installaties in Zuid-Holland kwamen gemiddeld op 74,1 kWh/kWp in maart, wat duidelijk lager is dan de 78 kWh/kWp voor alle modules van Leidse Polder PV in die maand.

Boonstra maakte ook een berekening over het hele eerste kwartaal voor de PV Output Org installaties, en kwam daarvoor in eerste instantie met een instraling van gemiddeld 150,0 kWh/m² over heel Nederland (extremen 143,0 kWh/m² in Flevoland, resp. 163,4 kWh/m² in Limburg), en zat daarmee 2,7% hoger dan de 150,0 kWh/m² in QI 2020. Bij de berekening van de gemiddelde specifieke opbrengsten echter, kwam het nationale gemiddelde (voor de kleine onderzochte populatie) op 137,3 kWh/kWp, wat marginaal lager lag (0,3%) dan het gemiddelde in QI 2020. Boonstra concludeert dat dit mogelijk met langdurige sneeuwbedekking van veel installaties te maken gehad kan hebben in februari. De gemiddelde specifieke opbrengst in Zuid-Holland was trouwens 138 kWh/kWp volgens Boonstra. Dat is beduidend lager dan de 156 kWh/kWp die Polder PV met het totale systeem liet zien (tabel bovenaan dit artikel, laatste kolommen paar). Wat extra voer geeft aan de speculatie dat het forse verschil gelegen kan hebben aan het vrijwel niet voor langere tijd door sneeuw bedekt zijn van de Polder PV panelen, terwijl veel andere systemen daar wel door werden "geplaagd".

Klimaatakkoord productie data

Voor februari heeft Klimaatakkoord, gebruikmakend van de data achter het energieopwek.nl portal van En-Tran-ce (Martien Visser), berekend dat er 8% meer energie uit hernieuwbare bronnen is geproduceerd dan in februari 2020 (nieuwsbericht 8 maart 2021). Warmtepompen hadden een flink aandeel, en konden op "topdag" 9 februari 2 miljoen kubieke meter aardgas verbruik voorkomen. Wel moest daarvoor 4% van de nationale stroomvoorziening worden gebruikt. Die wordt wel rap "groener". Biomassa had een gekrompen aandeel en moest het met 16% minder doen dan in januari 2021, windturbines produceerden ook iets minder. Zonnestroom groeide echter hard, wat alles te maken heeft met de combinatie van forse groei in zowel de residentiële, als de - SDE subsidie gedreven - projecten markt. Berekend is, dat in februari er 96% toename van de zonnestroom productie is geweest t.o.v. dezelfde maand in 2020. Dat zou al 5% van de gemiddelde stroomvraag in Nederland zijn in die maand. Wind claimt 15,5% (meeste inmiddels van productie op de Noordzee). Van alle elektra zou 28% in februari uit hernieuwbare bronnen afkomstig zijn geweest, tegenover 26,1% in februari 2020. Hier wordt ook een klein "gifaddertje" zichtbaar, want de productie in februari 2020, schrikkeljaar, bevat een dag meer. Het verschil zal dus terug gerekend "per dag", nog groter zijn geweest ...

Voor maart was er nog geen bericht tijdens publicatie van dit artikel, dat voeg ik toe als het wordt gepubliceerd.

Bronnen

Intern: Zonnestroom productiedata Polder PV sedert maart 2000

Extern (Anton Boonstra bijdrages op Twitter, 2 april 2021):

Horizontale instraling KNMI weerstations in maart 2021

Specifieke producties PV Output Org installaties in maart 2021

Horizontale instraling KNMI weerstations in QI 2021

Specifieke producties PV Output Org installaties in QI 2021

 

---

6 maart 2021: Voorlopig (1e) jaaroverzicht CertiQ 2020*, in vergelijking met gereviseerde rapportages voorgaande jaren - zonnestroom. Met de publicatie van het januari rapport van 2021 van de hand van CertiQ, verscheen gelijktijdig het allereerste jaar rapport over 2020, met nog zeer voorlopige cijfers over dat voor zonnestroom nieuwe record jaar. Hierbij werden meteen alweer aangepaste cijfers voor zowel de aantallen als de capaciteit aan het eind van 2020 gepubliceerd, verschillend van die van de december maand rapportage van dat jaar. In deze introductie worden enkele kernpunten uit het jaar rapport uitgelicht. Waarbij ook al duidelijk wordt gesteld, dat dit beslist nog niet de definitieve cijfers voor gecertificeerde productie capaciteit zijn, maar dat deze in een latere revisie beslist nog aangepast zullen gaan worden. Vooral ook de middels Garanties van Oorsprong vastgelegde gecertificeerde zonnestroom productie zal zelfs na die revisie nog kunnen wijzigen, zoals in voorgaande jaren is geschied.

Het eerste jaar rapport over 2020 verscheen vrij kort na de zeer laat gepubliceerde revisie van de cijfers over 2019. Die revisie is separaat besproken, en tot in detail geanalyseerd, en op 4 november 2020 gepubliceerd. Dergelijke detail analyses produceert Polder PV al jaren als enige in Nederland, waarbij de cijfers tevens van inhoudelijk commentaar en duiding worden voorzien. Hier onder volgen de eerste data voor het jaaroverzicht van 2020.

* Disclaimer: Status officiële CertiQ cijfers volgens maand / jaar rapportages ! I.v.m. omvangrijke toevoegingen sedert 2018 aan dit dossier (vrijwel exclusief gedreven door grote hoeveelheden, SDE gesubsidieerde, en steeds groter wordende PV projecten), in combinatie met inmiddels al 3 ernstige data "incidenten" bij CertiQ (september 2017, juni 2019, resp. april 2020), die Polder PV meldde aan de TenneT dochter (waarna deels substantiële correcties werden gepubliceerd), sluit de beheerder van de PPV website niet uit, dat de huidige status bij CertiQ niet (volledig) correct zal kunnen zijn. Een vierde casus diende zich aan n.a.v. het februari rapport in 2021. Met name foute capaciteit opgaves van netbeheerders voor "kleinere" projecten kunnen, ondanks aangescherpte controles bij CertiQ, aan de aandacht blijven ontsnappen en over het hoofd worden gezien. Maar ook cijfermatige incidenten met opgaves van volumes van grotere projecten kunnen nog steeds niet uitgesloten worden. Deze laatsten zullen, indien onverhoopt optredend, hoge impact hebben op het volume aan maandelijkse toevoegingen, en ook, zei het in relatieve zin beperkter, invloed hebben op de totale accumulatie van gecertificeerde PV capaciteit aan het eind van de betreffende maand rapportage. Hierbij komt ook nog het feit, dat ooit gepubliceerde volumes in de maandrapportages, al snel bijgesteld kunnen worden door continue toevoegingen en correcties voor de betreffende maanden, bij CertiQ. Wat de gevolgen daarvan zijn, vindt u grafisch geïllustreerd in het artikel gepubliceerd op 4 november 2020.

CertiQ heeft de eindejaars accumulaties voor "Covid19 jaar" 2020 inmiddels voorlopig bepaald op 5.316,7 MWp, en 26.736 installaties, met een systeemgemiddelde capaciteit van 199 kWp, en wijkt daarmee in het jaar rapport alweer iets af van de cijfers geproduceerd in het maandoverzicht over december (5.122,6 MWp / 26.476 installaties / 194 kWp systeemgemiddelde).

De evolutie van de eindejaars- capaciteit, aantallen, en daar uit afgeleid systeemgemiddelde vermogen, vindt u in de grafiek hier onder, die in de detail analyse verder wordt uitgediept:

De combinatie van deze eerste cijfers voor 2020, met de in november 2020 gepubliceerde jaar rapport revisie over 2019, geeft een voorlopig eerste afschatting voor de toevoegingen in 2020. Deze komen momenteel uit op een jaargroei van 2.036,4 MWp, en 4.787 nieuwe projecten, met een systeemgemiddeld vermogen van ruim 425 kWp per stuk (!) voor de nieuwe projecten in 2020. Wat de verschil cijfers met de jaargroei in 2019 betreft, die definitief lijken te zijn, gebaseerd op de gereviseerde jaar rapporten voor 2018 en 2019, is de jaargroei in 2020 bij de capaciteit ruim 24% geweest t.o.v. de aanwas in 2019. En bij de aantallen nieuwe projecten slechts 5,2% meer, wat een zoveelste vingerwijzing is naar de verdere schaalvergroting in de projecten markt (de nieuwe projecten blijven gemiddeld genomen groter worden). De groei van het systeemgemiddelde vermogen van de nieuwe installaties was 18% t.o.v. het niveau in 2019.

Hier onder wordt de tabel met kerndata voor de jaargroei volumes in de afgelopen vijf jaar getoond, inclusief de nog zeer voorlopige resultaten voor 2020:

jaargroei cijfers	2016	toename jaargroei 2016 tov groei 2015	2017	toename jaargroei 2017 tov groei 2016	2018	toename jaargroei 2018 tov groei 2017	2019	toename jaargroei 2019 tov groei 2018	2020*	toename jaargroei 2020* tov groei 2019
aantallen projecten	1.404	209%	1.717	22%	2.693	57%	4.550	69%	4.787	5%
capaciteit (MWp)	192,0	66%	303,1	58%	914,9	202%	1.636,3	79%	2.036,4	24%
gemiddelde capaciteit (kWp)	136,8	-46%	176,5	29%	339,7	92%	359,6	6%	425,4	18%

Verder is ook een eerste melding gedaan van de productie van gecertificeerde zonnestroom voor kalenderjaar 2020, al zal daar later nog een fors volume bij moeten worden geteld. Bekend is al een jaarproductie van minimaal 3.749 GWh, wat al een spectaculaire 75% meer is dan de inmiddels ook weer licht gereviseerde gecertificeerde zonnestroom productie in het jaar 2019, 2.142 GWh.

Voor de jaargroei van de capaciteit (blauwe kolommen, inset), en de gecertificeerde zonnestroom producties per kalenderjaar (gele kolommen, hoofd diagram), zie de hier onder weergegeven grafiek, die verder tegen het licht wordt gehouden in de detail analyse:

De diverse wijzigingen zijn door Polder PV weer in een uitgebreide grafische jaar rapportage verwerkt. Hierin wordt onder anderen diep ingegaan op de segmentaties in verschillende deel categorieën, zoals onderstaande 3e grafiek laat zien.

Uit de eerste accumulatie cijfers voor 2020 volgt nu ook, dat het aandeel van gecertificeerde PV capaciteit bekend bij CertiQ, eind dat jaar al meer dan de helft (52%) van het totale geaccumuleerde volume gepubliceerd door CBS voor heel Nederland (10.213 MWp) bedraagt (eerste afschatting, status 24 februari 2021). Waarbij wel als disclaimer moet, dat zowel de CBS, als de CertiQ data nog kunnen wijzigen, en dus ook de verhouding tussen die twee. Het aantal installaties bekend bij CertiQ blijft, ondanks behoorlijke verdere groei in 2020, slechts een zeer gering deel van het totaal volume bekend bij CBS (eind 2019 ruim 1 miljoen PV installaties, cijfer voor 2020 nog niet bekend gemaakt). Eind 2019 claimde het aantal installaties ingeschreven bij CertiQ in ieder geval slechts 2,1% van het totale volume bekend bij CBS.

De evolutie van de eindejaars-volumes (EOY) en jaarlijkse aanwas cijfers (YOY) zijn voor de afgelopen vijf jaar in tabelvorm naast elkaar gezet voor zowel de gecertificeerde volumes bij CertiQ, als voor álle installaties / capaciteit volgens het CBS. Onderaan is dan telkens het relatieve aandeel van het CertiQ contingent t.o.v. het CBS cijfer bepaald, in procent. De CBS cijfers voor 2019 zijn in de laatste update van februari (weer) aangepast en in rood weergegeven. De EOY, en daarvan afgeleide YOY volumes voor alle posten in 2020 zijn nog zeer voorlopig, en kunnen nog wijzigen. In ieder geval is nu voor het eerste zichtbaar dat zelfs bij de EOY accumulatie, het CertiQ volume de grootste helft van het totale nationale volume lijkt te hebben geclaimd, een gebeurtenis die er gezien de rappe evolutie van met name de SDE markt, er gewoon aan zat te komen. Voor de jaargroei cijfers had CertiQ zelfs al in 2018 de grootste helft van totaal te pakken (54%). Dat ligt met de aangepaste cijfers voor 2019 al op 72%. De eerste data voor 2020 laten een iets lager aandeel van 67% zien bij de jaarlijkse aanwas. Maar zoals gezegd: dat relatieve volume kan nog gaan wijzigen.

Capaciteit (MWp)	EOY 2016	YOY 2016	EOY 2017	YOY 2017	EOY 2018	YOY 2018	EOY 2019	YOY 2019	EOY 2020*	YOY 2020*
CertiQ	426	192	729	303	1.644	915	3.280	1.636	5.317	2.036
CBS (status 24 feb. 2021)	2.135	609	2.911	776	4.608	1.698	7.177	2.265	10.213	3.036
aandeel CertiQ t.o.v. volume CBS	20%	32%	25%	39%	36%	54%	46%	72%	52%	67%

In de derde grafiek hier onder toon ik een van de nieuwe, bijgewerkte grafieken in de detail analyse, met de jaargroei van de capaciteit per jaar, en per grootteklasse segment. Uit deze bijgestelde grafiek wordt, nog duidelijker dan in eerdere versies, kristalhelder, dat de groei van de gecertificeerde PV capaciteit in het CertiQ dossier al enige tijd zeer dominant plaatsvindt bij installaties groter dan 100 kWp per stuk. De volumes bij de kleinere installaties zijn of zéér bescheiden (categorie 15,5-100 kWp, totaal 92 MWp nieuw in 2019), of "bijna non-existent" in de lagere grootte klassen. Dit heeft te maken met de ondergrens van 15 kWp in de SDE "+" subsidie regelingen (sedert SDE 2011). Het nieuwe volume in de grootste project categorie, 2.052 MWp, nam in 2020 met 33% toe t.o.v. de aanwas in 2019 in dat segment (1.543 MWp). Ook werd weer eens een anomalie vastgesteld voor de jaargroei in de op een na grootste categorie, die negatief uitpakte in 2020. Mogelijk wordt dit nog gecorrigeerd in een later te publiceren update door CertiQ. De verwachting is, dat ook voor de grootste categorie nog een fikse - opwaartse - aanpassing bekend zal worden gemaakt, gezien de trend in vorige jaren.

Enkele andere highlights in de detail analyse van het eerste 2020 jaar rapport

Als extra smaakmaker wordt een animatie van de import van GvO's Nederland in gegeven, met de dynamische veranderingen bij de contribuerende landen in de afgelopen 57 maanden, tot en met februari 2021. Die animatie vindt u ook hier onder.

 

Voor uitleg van, en toelichting op deze, en diverse andere nieuwe grafieken, en veel meer details m.b.t. de gepubliceerde CertiQ jaar overzichten, zie:

Alle cijfermatige wijzigingen en aanvullingen van / door het CBS voor het jaar 2019 (en eerder) vindt u hier onder op een rijtje, met de link naar het artikel van Polder PV over deze wijzigingen / aanvullingen achteraan vermeld.