Nieuws P.V. pagina 81

meest recente bericht bovenaan

17 oktober 2011 - 2 november 2011

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

2 november 2011. Prijzenoorlog gaat massa slachting veroorzaken - en meer markt malheur. Als u het nog niet wist, dan weet u het nu: er is een ware slachting bezig met de prijzen voor PV-modules op de mondiale markt.

"Markt" 1. How low can you go?
Ik krijg al lang van diverse kanten regelmatig aanbiedingen van zonnepanelen zonder dat ik daar om heb gevraagd in de mailbox. Het gaat het laatste jaar bijna uitsluitend om Chinese panelen. Veel daarvan van onbekende "OEM" herkomst. Maar ook steeds meer van prima merken van reuzen als Yingli, LDK Solar, Canadian Solar, en noem ze maar op. Die laatste categorie wordt ook wel "bankable" genoemd, wat zou betekenen dat ze in aanmerking zouden komen voor inpassing in grote PV-parken waar banken leningen voor zouden willen geven. Al moet u bij dat predikaat wel een pot zout zetten: het is helemaal geen keurmerk, en dat soort begrippen worden zeker in de hevige strijd om afzet die we nu meemaken nogal eens te pas en te onpas gebruikt. Voor u oncontroleerbaar, dus u moet voorzichtig acteren.

Oppassen geblazen!
Bovendien zijn er in Duitsland al enkele fraude zaken aan de orde geweest met "bankable" module types, waarbij er onverkoopbare "B-ware" werd geleverd aan installateurs in Duitsland. In het ene geval waren er leverings-documenten vervalst door handelaren "ergens tussen de module producent en het uiteindelijke slachtoffer" in (die reeds vooruit had betaald...). In een ander geval waren juist Duitse module handelaren de klos: die hadden op basis van kopieën van bank afschriften modules verstuurd naar een oppervlakkig gescreende afnemer, maar werden nooit betaald. Er bleek met die kopieën van de bankafschriften te zijn gefraudeerd, de geheimzinnige besteller bleek spoorloos... Modules verdwenen, en een dure illusie rijker. Deze gevallen zijn uitgebreid in het vakblad Photon gedocumenteerd.

M.a.w.: als u al iets van plan bent in de richting van "georganiseerd modules inkopen via een Europese cq. Nederlandse haven", of u bent een intermediair in de markt die handelt in PV-modules, let u dan s.v.p. verduiveld goed op dat alles WATERDICHT is afgespijkerd, en controleer ALLE papierwaren bij de ORIGINELE bronnen: zowel bij de oorspronkelijke producent, de handelaar, als bij de Kamers van Koophandel waar deze partijen zijn geregistreerd. En controleer alle afgegeven bank garanties en betalingsbewijzen ook s.v.p. direct bij de bank die deze papierwaren afgegeven zou hebben. U zou niet de eerste zijn die verschrikkelijk de mist in zou gaan bij een kostbare aankoop of verkoop van "goedkope" PV-modules...

Houston, we're going down...
In ieder geval wil ik het eerste stuk van dit drieluik "markt" afronden met de waanzin waarmee "de wereldmarkt" momenteel wordt geconfronteerd, en dat heeft alles te maken met het feit dat er waarschijnlijk nog heel wat grote magazijnen vol liggen met modules van mogelijk vele honderden producenten (voor een belangrijk deel mogelijk nog overschotten van vorig jaar). En die dingen moeten worden afgezet, anders gaat er iets gruwelijk mis in de productie ketens waar China zulke goeie zaken mee heeft gedaan de afgelopen jaren...

De waanzin betreft dus die mail die ik vandaag kreeg. Het meest tale-telling stukje tekst daar uit is:

Hier worden dus zogenaamde "bankable" modules aangeboden van een van de Antwerpse haven af te halen zending met krachtige monokristallijne zonnepanelen tussen de 190 en 245 Wp, en 230-240 Wp multikristallijne exemplaren, onder "cif" condities. Voor dat handels-begrip "cif", zie deze Wikipedia link waar dat wordt uitgelegd. Er wordt een absolute bodemprijs van 70 Eurocent per Wp gevraagd. Nota bene: de flashdata van de modules worden gewoon overhandigd als er een koop wordt gesloten. Dit is in Nederland zelfs bij de "reguliere" sector nog steeds een zeldzaamheid (en ook bij de veelbesproken WWZ actie heb ik nooit over uitgereikte flashdata gehoord van de "A-kwaliteit" module producent) ...

Ik heb eens in mijn mailbox gekeken hoe dit alles "nog niet zo heel erg lang geleden" was bij exact dezelfde aanbieder. De oudste mail die ik vond in het "aanbiedingen" mapje was van 9 augustus 2010. Dat is nog geen 15 maanden geleden beste mensen. Hieruit het meest tale-telling zinnetje:

Let op dat het daarbij ging om minder krachtige modules dan die nu worden aangeboden. En dat de prijs in die 15 maanden tijd dus ruimschoots is gehalveerd (52%). Dat komt grofweg neer op een prijsdaling (lees: dumping) van maar liefst 3,5% per maand gemiddeld.

Uiteraard gaat er vroeg of laat iets helemaal mis met dit soort gigantische prijsdump operaties, want waarschijnlijk worden kristallijne zonnepanelen (deels) al onder kostprijs aangeboden (ik vermoed dat gewoon de bestaande enorme voorraden moeten worden verkocht). Dit gaat uiteraard veel slachtoffers kosten, als deze trend nog lang zal gaan duren. Een shake-out onder module aanbieders lijkt hiermee onvermijdelijk geworden. Velen zullen de financiële gevolgen van deze prijsdump niet (meer) kunnen dragen. Er is immers veel geld in de productie hardware geïnvesteerd (veel Aziatische bedrijven hebben dure Duitse en Italiaanse apparatuur voor het maken van wafers, cellen, en modules gekocht), en dat moet allemaal worden afbetaald (vergeet het vele personeel ook niet wat daar rondloopt). Dat gaat niet lukken als je je wafers, cellen, en/of modules onder "kostprijs" moet gaan verkopen. Dat gaat maar even goed. Maar niet lang...

Bron:
E-mail box van Polder PV

"Markt" 2. Bizarre taferelen in Italia
Photon meldde in hun oktober issue van dit jaar trouwens wel zeer "byzondere" taferelen rond "prijs" issues. In de snoeiharde groeimarkt Italië probeert de lokale industrie uit alle macht een graantje mee te pikken, alleen lukt dat bar slecht onder het gigantische Aziatische import geweld van spotgoedkope zonnepanelen. Ze hebben klaarblijkelijk bij de Berlusconi administratie bedongen dat er een clausule in het vierde "Conto Energia" is opgenomen dat er tien procent meer voor de invoedingstarieven gegeven zal worden als de betreffende PV-systemen "60 procent componenten bevatten die in de Europese Unie zijn gemaakt". Die later (heel typisch Italiaans...) weer is opgerekt naar de "Europese Economische Ruimte", EWR, waar ook Liechtenstein, IJsland, en, heel belangrijk, Noorwegen toe horen. En wie is een zeer machtige partij uit dat olie- en gasrijke Skandinavische land? Juist ja, het grote REC. Stoute bronnen binnen de branche hebben die uitbreiding van de Italiaanse regelgeving inmiddels al "Lex REC" gedoopt...

Wat wil nu het geval? Photon bezocht de laatste beurs in Italië ("PV Rome") en fotografeerde in heel erg veel stands modules met labels als "Module Europei" (Trina Solar, zeer grote Chinese module boer), "Prodotto Europeo" (Kyocera, Japan), "made in EU" (Sanyo, vallend onder het Japanse conglomeraat Panasonic), etc. Al die partijen beweren glashard (OK, Suntech, grootste cellenboer van allemaal, uit China, was "iets voorzichtiger") dat ze modules kunnen leveren die aan die zogenaamde "restrictieve" conditie zouden voldoen, en dus hoge kansen gooien om nog eens een paar Gigawatten aan de al explosief gestegen afzet op die verbijsterend hard gegroeide markt toe te gaan voegen onder Conto Energia IV. Een van de vertegenwoordigers van een van diverse Italiaanse zonnestroom belangen organisaties was "Stinksauer" en sprak zelfs van een regelrechte oorlogsverklaring. Met name richting de Chinezen, die ook de Italiaanse markt blijven overstromen met hun spotgoedkope modules. Met "concurrentie" van relatief duur geprijsde Japanse of Europese modules kunnen ze nog wel leven, daar in het schone Italiaanse land. Maar absoluut niet met prijs dumpende concurrentie uit Azië.

Photon had hier wederom een alleraardigst artikel over, waarin ook nog eens uit de doeken wordt gedaan dat veel van die claims flinterdun zijn, maar dat door de formulering van de wet het gewoon mogelijk is dat, bijvoorbeeld, in China van de oneindige productie lijnen rollende PV-modules met zonnecellen die in Taiwan zijn geproduceerd van wafers die buiten de EU, maar binnen de EWR door REC in Noorwegen zijn gefabriceerd, ook onder die mooie "60% in Europa" (sensu lato) zouden kunnen gaan vallen. En dan heeft die Italiaanse meneer met het schuim op de lippen dus alsnog het nakijken.

Maar aan de andere kant dan ook weer: module fabrikanten die enkele kilometers noordelijk van de Italiaans-Zwitserse grens produceren, of die ene module fabrikant in het volledig door Italië omgeven ministaatje San Marino, beiden buiten de EU en de EWR vallend, voelen zich bedonderd en/of ze zijn krampachtig aan het proberen via "bilaterale handelsovereenkomsten met Italië" alsnog te proberen om een lucratieve kers van de Conto Energia IV taart mee te eten.

Extra pikant gaat het natuurlijk worden als het grote, "boze Noorse" REC als buitenstaander wordt "geaccepteerd", en vervolgens een groot deel van hun wafer- en cellen productie in Noorwegen gaat sluiten, zoals recent aangekondigd. Ze hebben het grootste deel van hun beste, "meest kosten-competitieve" silicium, wafer, en cellen en module productie inmiddels in U.S.A. en in Singapore (Maleisië) staan. Mogen ze dan nog wel meedoen in dat mooie Italia? Zo ja, wie gaat dan controleren hoe al die ingewikkelde productie ketens in elkaar zitten en waar wat precies wordt gemaakt, en voor welk "aandeel" dan wel???

Al met al gaat die truuk in het Conto Energia IV mogelijk politiek gevoelige consequenties en rare capriolen bij de Italiaanse branche organisaties geven. Want tegelijkertijd hebben diverse Europese landen inmiddels een klacht lopen ter ondersteuning van een procedure van Japan tegen Canada, meer specifiek tegen de Canadese provincie Ontario die alweer een tijd een vergelijkbare clausule in hun invoedings-wetgeving hebben zitten met "oneerlijke handelspraktijken" als adagium. Ontario lijkt daar ondanks - of misschien wel dankzij - die voorwaarden nogal veel succes mee te hebben (o.a. het grootste PV-park op deze aardkloot is juist daar gerealiseerd, Sarnia).

Onontwarbare PV-keten-kluwen
Tegelijkertijd produceert het zeer Canadese bedrijf Canadian Solar voor het overgrote merendeel hun zonnepanelen juist in dat vermaledijde China (ze gebruiken daar trouwens tegenwoordig deels een zeer Nederlandse uitvinding bij hun nieuwste producten). Het zeer Duitse Solarworld gaat in Qatar solar-grade silicium produceren. Hoe kan zo'n bedrijf straks hard maken dat er niet "toevallig" zonnepanelen gemaakt in Freiberg, Duitsland (lees: "made in EU"), voor de Italiaanse markt zullen worden geproduceerd met (grotendeels) silicium uit het Midden Oosten? Dan moet je de volledige productie keten door onafhankelijke bedrijven laten monitoren. Ook Trina Solar, de meest aggressieve "gemaakt in Europa" (Chinese) op de borst klopper op die beurs, haalt overal zijn hardware vandaan (voornamelijk waar het spul het goedkoopst is). En kon, bij navraag door Photon, helemaal niet aantonen dat "minstens 60% van de productie" in Europa plaatsvindt voor de door hen aangeboden modules "geschikt voor Conto Energia IV condities". Sterker nog: de wafers voor die modules zouden bij REC vandaan zijn gekomen, en het bedrijf kon niet aantonen dat die in Noorwegen zouden zijn gemaakt...

Het is dat het Japanse Sharp net een grote dunnelaag module fabriek op Sicilië heeft geopend (160 MWp capaciteit) anders hadden ze wellicht ook een probleem gehad om hun "Made in Italy" label te verzilveren (de capaciteit van die fabriek schijnt trouwens lang niet zo hoog te zijn dan de Japanners aanvankelijk hadden gewenst).

M.a.w.: die "eis" binnen de huidige Italiaanse wetgeving lijkt, gezien de zeer complexe productie ketens en de vaak onoverzichtelijke dwarsverbanden tussen bedrijven onderling, boterzacht en onhoudbaar. Ook al omdat zo'n andere Chinese reus, LDK Solar, aangeboden zou hebben om "iets met de prijs van de aangeboden hardware" te kunnen gaan doen, mochten er onoverkomelijke bezwaren zijn op dit glibberige terrein. Ik voorspel u: dan zouden er wel eens Italiaanse deuren open kunnen gaan, in plaats van op slot te blijven...

Tot slot
Of het allemaal wel zo'n "vaart" zal gaan lopen met de beschuldigingen over en weer moeten we nog gaan zien. Conto Energia IV heeft namelijk tot nu toe alweer bijna drie Gigawattpiek aan nominaal vermogen opgeleverd als de Contatore Fotovoltaico vertrouwd mag worden. Nota bene: sinds 1 juli 2011... U moet niet gek staan te kijken dat die alweer vierde wettelijke - en nog steeds voor alle investeerders zeer lucratieve - regeling binnen no-time door de ook al met "Griekse nachtmerries" geplaagde Italiaanse regering dichtgegooid zal kunnen gaan worden. En dat er vervolgens een heel erg stevig slot op zal kunnen gaan. U weet wel "wegens verbijsterend succes gesloten" (is in de Nederlandse PV historie ook wel eens gebruikt, zonder het woordje "verbijsterend", alleen sloeg die frase helemaal nergens op, omdat we nooit een "succes" hebben gehad wat mondiaal iets voorstelt)...

Bron:
Siemer, J., Eleuteri, S. & Bellini, E. (2011). Willkommen in Europa. Die Bevorzugung von EU-Produkten durch die italienische Solarförderung ist nicht praktikabel". - Photon 10/2011: 24-28.

"Markt" 3. Prijsdump klacht in U.S.A.
Ondertussen heeft - wederom - het zeer Duitse Solarworld gezellig met hun Amerikaanse collega's een vette klacht ingediend bij de US International Trade Commission en de US Department of Commerce vanwege de "prijsdumping" door de Chinezen (uiteraard wel met de Amerikaanse dochter van dat bedrijf, zie hun "Petition to stop unfair trade by China’s state-sponsored industry"). Waarop de Chinezen zich al met hand en tand aan het verdedigen zijn geslagen dat er van de "prijsdumping" en "onterecht hoge staats-ondersteuning" praktijken weinig klopt en dat ze zich keurig aan eerlijke handelspraktijken zouden houden (o.a. reacties Suntech, Yingli Green Energy, resp. Trina Solar, en een gepeperd exemplaar van het Chinese Handelsministerie aan het adres van de conculegae in "the evil empire", U.S.A. ...). En dat de gesuggereerde eventuele extra belasting op import van (cellen of) modules in de U.S.A. als een ontoelaatbare handelsbarrière uitgelegd kan worden. NB: Amerikaans experts vrezen juist als rebound effect dat de nog prille, hard groeiende eigen markt, met onacceptabele prijsstijgingen zou kunnen worden geconfronteerd, en dus weer onder zware druk zou kunnen komen te staan. Zie video bij Renewable Energy.com over de "China Trade Dispute".

En ondertussen begint zo'n beetje elke partij "die iets betekent" bij de productie van PV-hardware op onze aardkloot weliswaar niet letterlijk, maar toch zeker spreekwoordelijk, elkaars hersens in te slaan om vooral niet teveel marktaandeel (lees: afzet) te gaan verliezen op een steeds onzeker wordende, steeds chaotischer, en wellicht (licht) krimpende markt...

Tussen de hierboven weergegeven drie "verhalen" lopen uiteraard veel draadjes, het heeft allemaal met elkaar te maken. It's a global business...

KLIK op plaatje voor uitvergroting
De accumulatie van alle panelen bij elkaar begint al in de buurt te komen van 11 MWh...

Hier onder vindt u de bijgewerkte maandgrafiek voor de oudste deelgroep van 10 Shell Solar modules (waarvan trouwens de prestatie van de 108 Wp modules wel wat tegen lijkt te vallen):

Oktober 2011 had een bovengemiddeld productie resultaat, zelfs voor deze wat matig
presterende deelgroep bij Polder PV (de 93 Wp modules presteerden an sich beter, zie vorige post).

Polder PV ververste ook meteen de "meterstanden" en "energieverbruik- cq. opwek" grafieken die altijd leuk zijn om direct bij te werken. U vindt ze hier:

• Elektra verbruik en opwek van Polder PV per maand (grafiek)
• Kookgas verbruik van Polder PV per maand (grafiek)
• Stadswarmte verbruik van Polder PV per maand (grafiek)
• Drinkwater- en regenwater verbruik van Polder PV per maand (grafiek)
• Gedrag van de enkeltarief Ferrarismeter bij Polder PV (maand data; web pagina)
• Detail grafiek maandelijkse consumptie en opwek van duurzame stroom (grafiek)
• Tussenmeterstanden (om de paar dagen) salderende Ferrarismeter en stadswarmte verbruik (seizoenseffecten; web pagina)
• Zelfvoorzieningsfactor (duurzame) elektriciteit bij Polder PV (web pagina)
• Voor enkele andere grafiek links (iets oudere updates), zie bericht van 22 oktober.

Voor het eerst in de "historie" van Polder PV was de maand oktober op elektrisch gebied een "zelfvoorzienings" maand, waarbij er zelfs nog 2 kWh "over" was op netto basis (Ferrarismeter stand netto teruggedraaid aan eind van de maand t.o.v. de beginstand van die maand). Bovendien, heel erg belangrijk financieel voordeel: de hoofdkraan voor het radiator gedeelte van de stadswarmte installatie kon nog gewoon dicht blijven. Dus ook daar hebben we slechts zeer marginaal verbruikt (uitsluitend warm tapwater, sinds april). Kookgas is wel iets gestegen, maar daar weet ik de reden inmiddels van, en daar gaat wat aan gedaan worden (maakt financieel gezien het zeer kleine jaarvolume echter nauwelijks wat uit).

Specifieke jaaropbrengst nu al (ver) boven SDE cap
Tot nu toe hebben we met onze in de loop van de jaren rustig aan uitgebreide PV-installatie met "antieke" zonnepaneeltjes, en met omvormertjes van "vooroorlogse" kwaliteit, in 2011 reeds 1.165,02
kWh opgewekt (vermeden inkoop kosten voor elektra tegen de 250 Euro). Dat komt neer op een genormeerde opbrengst van 1.165,02 [kWh]/1,336 [kWp] = 872 kWh/kWp. We hebben nog twee maanden te gaan in het huidige kalenderjaar, en we zitten nu al 2,6% boven de beruchte "cap" in de SDE 2008-2010 subsidie regelingen. En dan hebben wij nog een zogenaamd "aftands" PV-systeempje uit de Nederlandse prehistorie. Sterker nog, als we naar onze best presterende paneeltjes kijken, de 2 in serie gekoppelde Kyocera 50 Wp exemplaren, zitten die nu al op een norm opbrengst van maar liefst 952 kWh/kWp. Dat is al een heftige twaalf procent boven die cap. Dus als je in een van die bezopen SDE regelingen zou zitten, zou je in zo'n situatie geen subsidie krijgen voor 12% van de opwek tot en met oktober van het jaar. Alleen geldt dan de saldering, de rest van het jaar krijg je dan ook geen subsidie meer op de opgewekte kWh in november en december. Als alles tenminste "ordentelijk" [maandelijks, door netbeheer, of afgeleid van door de betrokkene ingestuurde meetdata] zou worden bemeten, wat ook al niet geschied...

KLIK op grafiek voor uitvergroting

Een van de leukste grafieken op Polder PV, zo vindt de webmaster. Uniek in Nederland, deze heb ik nog nergens anders gezien (deze grafiek wordt al jaren lang bijna maandelijks ververst op deze website). Het "gedrag" van de volautomatisch salderende Ferrarismeter in beeld gebracht, simpelweg door de meterstanden tijdens de wisseling van de maand op te schrijven en deze middels Excel te verwerken. Wijzigende kleurstelling van de data als de zonnestroom installatie tussentijds is uitgebreid maakt meteen duidelijk wat de impact van een uitbreiding is (zeker op de wat langere termijn). Dit beeld natuurlijk alleen bij enkel tarief meter. En ook zeer sterk afhankelijk van het verbruikspatroon, wij hebben een energiezuinig huishouden (laatste jaren wel wat meer stroom verbruik). Dus de impact op de saldering door de Ferrarismeter is hier forser dan bij "zware" gebruikers van elektriciteit. Bij dubbel tarief meter moeten twee meterstanden en derhalve ook twee curves worden bijgehouden.

Zoals bekend voor diegenen die zich serieus met zonnestroom bezig houden, zit de productie bij collega Blauwe Hoek in Spijkenisse op nota bene een oostelijk van zuid georiënteerde PV-installatie op een relatief steil hellend dak al sinds het begin van de metingen daar ver boven die bezopen SDE cap. Zie de grafiek "kWh per kWp van de voorgaande 52 weken" op Ton's fantastische logging site (tussen de 900 en 970 kWh/kWp, ook al met relatief oude, al lang niet meer nieuw verkrijgbare Duitse zonnepanelen) ...

In ieder geval is de meterstand van de enkeltarief Ferrarismeter van Polder PV inmiddels enigszins "gestabiliseerd" rond de meterstand die ik op 25 november 2010 ook al eens heb gezien (en uiteraard genoteerd, ik vertrouw geen enkele meteropnemer). Het begint weer tijd te worden om een nota bij mijn "leverancier" op te gaan vragen, zodat ik nog maar een marginaal "netto volautomatisch wettelijk verplicht gesaldeerd" restverbruik kan gaan claimen over de periode van een jaar...

Zonnestroom zelf opwekken is zoooooo leuk beste mensen. Van harte aanbevolen, en goed voor een forse dosis zelfrespect!

31 oktober 2011. Ondanks paar sprintjes geen oktober record (elders wel). Polder PV had zoals bij de meeste zonnestroom opwekkers deze maand een mooi opwek totaal aan kilowattuurtjes uit de zonnepanelen. Sterker nog, door enkele byzonder mooie zonnige periodes is het een productieve najaarsmaand geworden. Maar, u voelt hem al aankomen, in de lange historie van Polder PV is de accumulatie voor het oudste PV-setje, wat al op 13 maart 2000 aan het net ging, beslist geen record geworden. Want het absurd zonrijke jaar 2003 had een prachtige (record) oktober maand, en oktober 2005 lag ook nog boven het resultaat voor 2011. Maar het huidige jaar mag zich beslist in de handen wrijven voor de wijnmaand: oktober 2011 kwam hier op numero 3 te staan.

Polder PV maakte 2 nieuwe grafieken om dat "heuglijke feit" te vieren. Daarin staan alle data van alle oktobers die tot nu toe voor het oudste setje PV-panelen zijn gemeten. Met daarin zowel de minima als de maxima per dag, het gemiddelde, als alle oorspronkelijke data.

Eerst de accumulatie grafiek:

Deze grafiek kwam tot stand door in een spreadsheet de geaccumuleerde meterstand voor alle vier op ACN2000E Shell Solar modules aangesloten OK4E-100 omvormers voor de ochtend van 1 oktober kunstmatig op nul te stellen, en vervolgens de accumulatie vanaf nul voor alle jaren in een grafiek te krijgen, met de accumulatie waarden per dag (tot en met die van 1 november = eindwaarde van 31 oktober). Verschillende jaren hebben hun eigen kleurstelling. Ook zijn drie afgeleide gegevens getoond. In blauw (onderste lijn) de minimaal vastgestelde kWh dagwaarde van alle gelogde jaren (alleen bekende meetdata), eind 31 oktober op 15,8 kWh uitkomend (komt neer op 42,5 kWh/kWp in deze maand). In felgroen (bovenste lijn) de maximaal vastgestelde kWh dagwaarde, aan het eind van de maand 25,8 kWh (genormeerd: 69,4 kWh/kWp). En in wit het gemiddelde van alle meetwaarden per dag (20,9 kWh, of 56,2 kWh/kWp).

Oktober 2011 is in deze grafiek met een dikke zwarte lijn en punten weergegeven. Aangezien we de eerste week in Bourgondisch Nederland vertoefden (fotoverslag), hebben we daarvan geen data. Tm. 9 oktober zat deze maand nog boven het langjarige gemiddelde, dook er daarna onder tm. 15 oktober, en vanaf die datum ging het met gezwinde spoed omhoog tot een maximaal vastgestelde waarde op 25 oktober (20,8 kWh), om daarna wegens somber weer af te vlakken. Gelukkig redde de laatste dag nog de eer met veel zon, en eindigde de oktober 2011 curve op een derde plaats met 23,3 kWh voor deze kleine groep oudste zonnepanelen (62,6 kWh/kWp). Net onder het eindresultaat voor oktober 2005 (24,5 kWh), en ver onder record oktober 2003 (25,8 kWh). Let op dat genoemd oktober record pas manifest werd in de laatste week van die maand in 2003 ("inhaalrace" waarbij 2005 vanaf de 25e voorbij werd gescheurd door 2003).

Collega Blauwe Hoek (zie ook vorige bericht) had echter wel een record voor zijn installatie van 2,7 kWp (die in november 2003 aan het net ging, dus oktober van dat jaar heeft hij helaas niet meegemaakt). En wel 221,6 kWh (voor zijn installatie dus neerkomend op een byzonder hoge genormeerde productie van maar liefst 82,1 kWh/kWp. Voor de best presterende modules, de in serie gekoppelde Kyocera panelen bij Polder PV, zou met de behoorlijk betrouwbaar geëxtrapoleerde waarde voor de ochtend van 1 oktober er ongeveer een specifieke opbrengst van 70,7 kWh/kWp gehaald moeten zijn in oktober 2011. Dat is fors minder dan de zeer goed presterende, alweer enige tijd op een gloednieuwe Steca omvormer uitgeteste installatie van Ton Peters.

Maar mij hoort u desondanks nog steeds niet klagen met zo'n oude set-up van prehistorische paneeltjes en omvormertjes...

Noot: die data voor oktober 2010, helemaal rechtsonder in de grafiek (bruine diamantjes met rode uitlijning) zijn niet representatief omdat in die maand bij ons het dak werd gerenoveerd en het complete PV-systeem alhier vanaf 10 tot en met medio 30 oktober 2010 van het net was gekoppeld. Het eindresultaat betreft dus slechts de productie van ongeveer 11 dagen in die maand. Die niet representatieve gegevens zijn dan ook weggelaten in de berekeningen voor de gemiddelde en min/max waarden.

Dagelijkse productie
Ten tweede, heb ik ook de grafiek met de dagelijkse resultaten voor de oktober maand bij elkaar gezet*:

Dezelfde kleurstellingen zijn in deze grafiek gebruikt als in de vorige. Getoond zijn de dagproducties in Wattuur per dag (voor alle vier ACN2000E modules bij elkaar). In de dikke zwarte lijn de dagproductie grafiek voor oktober 2011. Omdat we de eerste week van oktober 2011 in Limburg zaten, hadden we daarvan geen meetdata. Daarom heb ik de productie gegevens van Blauwe Hoek genomen, deze genormeerd, op basis van die norm waarden (kWh/kWp) en het opgestelde vermogen van het hier getoonde groepje Polder PV panelen (0,372 kWp) de "Blauwe Hoek waarden voor Leiden" in Wh berekend per dag. Daar heb ik vervolgens ook nog een conversie factor op losgelaten, want Ton Peters' flink gepimpte installatie presteert fors beter dan dit oude Shell/OK4 omvormer systeempje bij PPV. Ik heb daartoe de wel bekende meetdata voor oktober 2011 met elkaar vergeleken, het percentage Polder PV : Blauwe Hoek per dag berekend, en daar een gemiddelde conversie factor uit bepaald. Dit bleek voor oktober 2011 neer te komen op een ratio van 0,83 (Blauwe Hoek produceert met een retegoeie nieuwe Steca omvormer 17% meer stroom per opgestelde Wattpiek nominaal vermogen). Het resultaat van die berekening voor de eerste 7 (missende) dagen van oktober 2011 is getoond in een dikke grijze lijn.

Dat gedeelte van de "oktober 2011" lijn is dus puur hypothetisch, maar toont wel een belangrijke extra "missende" top in de opbrengst curve: begin oktober waren enkele mooie zonnige dagen waardoor de dagopbrengst ver boven het gemiddelde lag/gelegen moet hebben, ook in het niet heel ver van Spijkenisse gelegen Leiden.

* Commentaar van een bewonderaar m.b.t. bovenstaande grafiek (per e-mail, al rap nadat ik dit artikel op het wereldwijde web toegankelijk had gemaakt): "Vroegah had je van die plaatjes met genummerde puntjes erop, doorverbinden met potlood. Maar dit lijkt de sterrenhemel wel op een mooie onbewolkte oktobernacht."

Verder is aan de wel gemeten data goed te zien dat we nog twee zeer zonnige tussenperiodes hebben gehad in oktober 2011. En dat de 31e de eer nog redde met een - alhier pas vanaf een uur of tien 's ochtends (zeer) zonnig wordende - laatste oktober dag. Met een mooie opbrengst van nog eens bijna 0,9 kWh voor de 4x 93 Wp deelgroep (3,2 kWh voor alle 14 modules). Uiteraard zijn er ook zeer sombere dagen geweest met zeer lage opbrengsten. Dat is typisch voor periodes in het voorjaar en in het najaar: bij zon (zeer) hoge dag opbrengsten mogelijk, maar als het zwaar bewolkt is, kunnen deze mede door de reeds behoorlijk kort wordende dagen al zeer laag worden.

Aan de gemiddelde, in witte lijn en symbolen weergegeven curve is goed te zien dat door de combinatie kortere daglengte en steeds minder hoog aan de hemelkoepel komende zon, die dag opbrengsten gestaag afnemen. Pas in het vroege voorjaar zal die trend weer ombuigen: de aard van het beestje, en niets om je druk over te maken. Wie niet naar het ritme van Gaia leert leven, maakt het zichzelf alleen maar onnodig moeilijk. Jezelf daartegen verzetten heeft geen enkele zin...

31 oktober 2011. "Strange things happening in Spijk City". Dat was de titel van de e-mail die ik schreef n.a.v. een curiosum wat ik aantrof in een grafiek van gisteren op de onovertroffen logging website van hooggeschatte collega Ton Peters uit Spijkenisse ("Spijk City" voor ingewijden). Op Ton's homepage, waarin de al vele jaren "beste live logging grafieken" worden getekend die ons land ooit heeft voortgebracht voor zonnestroom (nota bene: bij een particulier, niet bij een bedrijf of "instantie") trof ik dit verschijnsel aan in zijn prachtige logging archief:

KLIK op plaatje voor uitvergroting.
© Ton Peters / Blauwe Hoek / www.pv-solar24.info

Let daarbij op de pijlkop die ik in de temperatuur sensor sectie heb gezet, links bovenaan. Voor een detail zie:

Met een rode cirkel en wat vraagtekens had ik dit doorgestuurd naar Ton met de vraag "wat er bij hem aan de hand kon zijn geweest" in de ochtend van die 30e oktober 2011.

Het antwoord was even eenvoudig als verpletterend (tja, had de webmaster van PPV maar door moeten leren...):

"Simpel, hoor. Einde van de zomertijd, klok gaat een uurtje terug."

Ik heb Ton bedankt voor het rappe, en "onthullende" antwoord.

Ik wilde hem nog wel wijzen op het feit dat het "gebruikelijk" schijnt te zijn om diep in de nacht van de laatste zaterdag op zondag van oktober, en wel om 03h00, al de klokken van zomertijd naar wintertijd te zetten door de wijzer een uur terug te draaien (schijnt te "moeten" van de Brusselse bewindvoerders - volgens Wikipedia). En niet "pas" om 8 uur in de ochtend van die laatste zondag, zoals ik aanvankelijk dacht te concluderen uit zijn grafiek.

... maar gelukkig werd er reeds - op tijd - "van boven af" ingegrepen, en werd ik gewezen op het feit dat de urenteller in die grafiek niet onderaan staat (zoals ik onterecht dacht), maar bovenaan. Ik had weer eens niet goed genoeg gekeken. De webmaster van Polder PV begint oud en sleets te worden...

Ton en "van boven": van harte voor "the enlightenment"...

30 oktober 2011. Photon: geen EEG zonder zonnestroom, want uitbouw drukt stroomprijs op beurs. De enorm snelle groei van zowel de capaciteit aan nieuwe PV-installaties in Duitsland, als de daardoor opgewekte fysieke productie (kWh >>> TWh) heeft veel bewindvoerders bij de oosterburen jaren achtereen blijvend verrast. Door allerlei ingrepen hebben diverse Duitse politici (meestal van conservatieve herkomst, CDU/CSU) getracht de enorme dynamiek in de PV-sector af te remmen, voornamelijk vanwege financiële redenen (vrees voor een te hoge "EEG Umlage", die echter nog steeds als "acceptabel" kan worden gezien). De ingrepen werden steeds zwaarder, heftiger, en frequenter, toen bleek dat wat betreft de uitbouw van zonnestroom capaciteit de gerealiseerde aanpassingen van de wetgeving meer het karakter "water naar de zee dragen" of zelfs het contra-productieve effect van "een rode lap op een stier" bleken te hebben.

De laatste aanpassingen aan het EEG zouden beogen dat zonnestroom zo snel mogelijk uit de "klassieke" vergoedingen structuur gegooid zou moeten gaan worden, door bijvoorbeeld een lucratieve Eigenverbrauch regeling te introduceren, door een Direktvermarktung concept op te zetten, door een zogenaamd "Grünstrom privileg" voor groene leveranciers in het leven te roepen (doch de voorwaarden te verscherpen), en, natuurlijk, met name, door de enorme snelheid en hoogte van de degressies van de invoedingstarieven: steeds lagere vergoedingen voor de voor nieuwe PV-installaties geldende invoedings-tarieven voor zonnestroom.

Het heeft allemaal niet bijster veel impact gehad, en sommige ingrepen, met name de veelbesproken, soms aanzienlijke verlagingen van de invoedingstarieven, hebben diverse malen botweg politiek versterkte marktgroei, of, zo u wilt, bijbouw explosies, veroorzaakt. Waarvan tot nu toe de juni maand van 2010 de meest beruchte is geweest, met een verbijsterende nieuwbouw van ruim 2,1 GWp in 31 dagen tijd (lees: meldingen aan Bundesnetzagentur van realisaties in die maand, status van de destijds laatst beschikbare data). En de wil van de Bondsregering dat hernieuwbare elektriciteit steeds meer aan "marktconforme principes" zou moeten gaan voldoen lijkt in ieder geval wat de nu al onder de bestaande EEG regelingen vallende installaties en de productie daarvan betreft meer het idee van "wishful thinking", dan bikkelharde realiteit te gaan benaderen. Photon had daar in de afgelopen afleveringen van het (Duitstalige) tijdschrift weer enkele magistrale analyses over, waarvan ik enkele highlights wil uitlichten.

Aanzienlijke groei van productie zonnestroom
De vier ÜNB's hebben recentelijk laten zien dat in 2010 er al 11,7 TWh (volledig gecertificeerd bemeten) aan zonnestroom werd geproduceerd in Duitsland (uitgebreide grafische rapportage PPV op 23 sep. 2011). Op basis van de bijbouw volumes voor 2011 die nu reeds bekend zijn zal, zelfs bij een forse "Endejahres-rally", volgens Photon, gerekend mogen worden op een jaarvolume van zo'n 17-18 TWh voor 2011* (stijging jaarlijkse productie 45-54% t.o.v. vorig jaar). Dat zal niet significant veel hoger worden als er in de resterende maanden van het jaar nog (onverwacht) veel capaciteit bijgebouwd cq. bij Bundesnetzagentur aangemeld zal gaan worden, omdat de laatste maanden van het jaar slechts een gering deel van de totale jaaropwek genereren. Bij Polder PV's 1,02 kWp deel-installatie maakt bijvoorbeeld de productie van de maanden november en december bij elkaar opgeteld slechts 5,2% van de totale jaaropwek uit (grafiek).

Als die op basis van harde kengetallen gebaseerde prognose van Photon bewaarheid gaat worden, zal het aandeel zonnestroom in de totale vraag naar elektriciteit in Duitsland al zeker 3,5% kunnen gaan worden, en al snel in de richting van het biomassa aandeel opstomen. Door het behoorlijk zonnige voorjaar is door de ÜNB's trouwens al - voorlopig - een aandeel van 3,5% in de eerste helft van 2011 vastgesteld. Het aandeel was voor het gehele voorgaande jaar 2010 nog slechts 2,41% (grafiek).

* NB: de ÜNB's hebben op 29 augustus 2011 al een voorlopige prognose van een zonnestroom productie van maar liefst 9,7 TWh voor de eerste jaarhelft van 2011 gegeven. Dus het zou zelfs meer kunnen worden dan de - vermoedelijk conservatief gehouden - Photon schatting.

En wat gaat 2012 brengen?
Ook voor 2012 heeft Photon een prognose gedaan. Sterk afhankelijk van een mogelijke, wederom politiek "gewilde" extra degressie van de tarieven halverwege dat jaar (was ook gepland voor 2011, maar vanwege de relatief matige groei van de PV markt in de eerste jaarhelft niet doorgegaan), schatten de vakjournalisten in dat de totale productie dan al zo'n beetje in de buurt kan gaan komen van - grof geschat - 25 Terawattuur (het jaarvolume van ruim 6 Borssele kernsplijters, in de vorm van uitsluitend zonnestroom...). In het meest gunstige geval zou dat zelfs meer kunnen gaan worden dan het aandeel aan hernieuwbare elektriciteit uit de - ook nog rap groeiende - biomassa installaties. In ieder geval moet het aandeel zonnestroom in de totale stroom consumptie in Duitsland dan al op een niveau van zo'n 5 procent kunnen zijn aanbeland, met een nog veel groter groei potentieel...

19 GW is geen kattenurine...
Die "5 procent" mag voor leken nog als "weinig" kunnen worden opgevat. Maar het is, aldus Photon, dan al beslist voer voor explosieve materie (in overdrachtelijke zin gesproken). Want de corresponderende hoeveelheid opgesteld vermogen van grofweg zo'n 25 GWp medio 2012 zou dan midden op de dag in de zomer al zo'n 19 Gigawatt hernieuwbaar stroom vermogen het net op gaan zetten. Dat ligt immers aan de "aard van het beestje". De zon schijnt dan meestal fel, en de productie van het dan nog voor een aanzienlijk deel "tussen zuid-oost en zuid-west georiënteerde" vermogen zal op of iets onder het maximum van het kunnen van de installaties liggen. Photon rekent daarbij op een gemiddeld aan het net afgegeven (AC) vermogen met een factor van 0,76 maal het opgestelde nominale generator vermogen (STC capaciteit zonnepanelen).

Bingo voor grootverbruikers met flexibel inzetbare consumptie
Photon claimt dat, als de huidige opslag capaciteit van zo'n 6 Gigawatt in zogenaamde "Pumpspeicherkraftwerke", die nu nog in Duitsland wordt gebruikt om stroom in de nacht op te slaan, tegen die tijd niet zal zijn omgebouwd tot een capaciteit die stroom juist midden op de dag op zal gaan slaan, dat er dan op de Leipziger Strombörse in de middaguren gemiddelde stroomprijzen zullen ontstaan van een ongekend lage ordegrootte. Waar vooral de grote stroomvreters, die al vele jaren lang voor zo'n beetje alle heffingen worden vrijgesteld of gematst door de Duitse regering, ongetwijfeld hun voordeel mee zullen gaan doen (inkoop van massale hoeveelheden "bijna gratis" stroom). Photon concludeert, dat de illusie die de Bondsregering heeft om zonnestroom zo'n beetje uit het EEG te willen gooien (ze kunnen echter nooit de oude rechten open breken waar we het nu over hebben, Duitsland kent een zeer strenge vorm van "Bestandsschutz") dan al definitief tot het verleden zal gaan behoren: want niemand wil dat vanwege de hoogst aantrekkelijke, goedkope stroomprijzen op de beurs dan nog op zijn hals halen...

	<<< Op 16 juli 2011 werd er volgens de simulator op het SMA web portal een enorme hoeveelheid zonnestroom ingevoed, met op de top midden op de dag een vermogen van maar liefst 12,8 Gigawatt. De Duitse zonnestroom opwek is live op dit portal te volgen. Zie deze directe link.
^^^ Intraday handel prijs grafiek van 16 juli 2011 op de EEX stroommarkt van Leipzig. Let op (naast de verklaarbare nachtelijke dip van 02h00 tm. 07h00) het diepe dal in de normaliter "hoge verbruiksperiode" gedurende de hele middag (11h00-19h00), waarbij de handelsprijs al begint te dalen voordat de zonnestroom invoeding op zijn top is, namelijk al vanaf 11 uur 's ochtends. Steeds meer fossiel vermogen moest van het net vanwege de met voorrang op het net in te voeden grote hoeveelheid zonnestroom. En aangezien opwekking met kolen (en gas) geld kost (de "grondstof" voor de energie opwek is niet gratis, i.t.t. bij PV-systemen), daalde de Intraday marktwaarde fors naar een ver onder de "base" prijs liggende waarde rond de 41,11 Euro/MWh om vier uur 's middags. Dit beeld zullen we veel vaker gaan zien in Duitsland, en de grootstroom verbruikers die flexibel in kunnen kopen cq. kunnen verbruiken zullen hier gegarandeerd nog meer voordeel van gaan trekken. Met dank aan honderdduizenden decentraal invoedende zonnestroom installaties (en desondanks klagen de grootverbruikers steen en been over vermeend hoge stroomprijzen) ... Graph © European Energy Exchange AG ( http://www.eex.com/de/Marktdaten >>> Phelix tab. >>> Intraday aanvinken en Chart opvragen met kalender selectie middel)

Onderaan dit artikel staan verwijzingen naar enkele fantastisch goede, diepgravende artikelen over de gevolgen die nu al zichtbaar zijn door de met voorrang op de beurs verkochte enorme hoeveelheden zonnestroom in Duitsland: op sommige zomerse dagen drukt zonnestroom invoeding al kolen- en zelfs gas gestookte centrales van het net af - die moeten soms al worden afgeschakeld. Op 16 juli 2011 ging om twee uur 's middags wegens de absolute voorrang van EEG stroom op het net (op dat moment alleen al zo'n 12,5 Gigawatt aan zonnestroom vermogen plus 4,7 Gigawatt aan windturbine vermogen), ruim 2 Gigawatt aan kolen- en gas centrales tijdelijk van het net. En is dus eerder dit jaar al een flinke vooruitgang geboekt om middels "marktconforme instrumenten" (impliciete effecten op de stroombeurs) de rentabiliteit van fossiel gestookte centrales in Duitsland flink te gaan aantasten. Door reeds massale invoeding van hernieuwbare zonnestroom, waarvan nog steeds velen onterecht denken dat het "niets voorstelt". Voor de invoeding van windstroom is dat fenomeen al vaker opgetreden, en het zal veel vaker gaan gebeuren omdat de bijbouw van hernieuwbare stroom producerenden installaties onvervaard door blijft gaan bij de oosterburen. En er dus nog veel meer fysieke productie op het net gezet zal gaan worden.

Waarom denkt u dat het verzet tegen het ongelofelijk succesvolle Duitse EEG zo intens is in conservatieve kringen met zeer nauwe banden met de Groot Energie Mogols? Omdat de fundamenten van het bestaan van de centralistisch georiënteerde energiebedrijven aan het wegrotten zijn vanwege het doorslaande succesverhaal van decentrale opwekking van hernieuwbare elektriciteit en de absolute voorrang op het net. Zo kweek je dus een energie revolutie. Gewild door velen. Gehaat door enkelingen.

Primaire bronnen (artikelen op te vragen bij Polder PV):

• Welter, P. & Podewils, C. (2011). Der Mix wird sonnig. - Die Photovoltaik dominiert Ökostrom immer mehr - und ist inzwischen unentbehrlich. - Photon 10/2011: 14-17.
• Welter, P. (2011). Überholtes System. In der künftigen Energieversorgung gibt es für die Strombörse EEX keinen Platz mehr. - Photon 8/2011: 18-25.
• Podewils, C. & Welter, P. (2011). Mit sinkender Tendenz. Spitzenlaststrom kostet an der Börse inzwischen so wenig wie Grundlast - dank Photovoltaik. - Photon 8/2011: 14-17.

(nagekomen)

http://www.photon-magazine.com/news_archiv/details.aspx?cat=News_PI&sub=media&pub=4&parent=3379 (Engelstalig abstract van het laatste hierboven geciteerde artikel)
https://photon.de:448/presse/mitteilungen/pm_2011-07-20_eex.pdf (uitgebreid Duits artikel gebaseerd op het in het vakblad gepubliceerde, hier besproken stuk, op de website van Photon, met detailgrafiek)

29 oktober 2011. Doet u maar weer een pas opzij s.v.p., Solar Frontier: Miasolé claimt volume productie 13% CIGS modules. En ook op het vlak van efficiëntie records blijft het berichten regenen bij Polder PV. Nu is dat sowieso een beetje een onoverzichtelijke toestand, want in een research lab kun je de gekste dingen op een klein stukkie silicium of wat exotischer halfgeleider materiaal in elkaar knutselen, dat naar een onafhankelijk testlab sturen, en daarmee weer eens een typisch "lab recordje" scoren voor zo lang als dat duurt. De crux van dat alles is natuurlijk dat een grove benadering van de geclaimde cq. aangetoonde efficiëntie op een klein stukje zwaar gehypt PV-materiaal ook daadwerkelijk voor een bescheiden hoeveelheid steeds schaarser wordende pecunia in commerciële te produceren modules zal worden omgezet. En dat is nu net het grote probleem, bij veel nieuwe module types lukt die essentiële opschaling niet.

Wat dat laatste betreft echter toch weer goed nieuws. Het zeer Amerikaanse, in California producerende Miasolé, wat al eerder inderdaad zo'n "lab record" vestigde in 2010, en wel al met een proef module van een vierkante meter dunnelaag CIGS, met 15,7%, stelt namelijk dat ze in hun continue roll-to-roll productie van hun module materiaal al op commerciële schaal CIGS dunnelaag panelen kunnen afleveren met een omzettingsrendement van 13%. Eerder is in het lab al een CIGS cel record van 20,3% gevestigd.

Miasolé claimt dat ze sinds begin 2011 zo'n 25% rendements-verbetering in de productie panelen hebben weten te bereiken en een vergelijkbare kostenverlaging in dollar/Wp. Eind dit jaar hopen ze onder de 1 dollar/Wp te kunnen komen met de kostprijs van hun nu van de band rollende 13% panelen. Verder potentieel zit hem volgens eigen zeggen in de toepassing van het roll-to-roll proces in combinatie met goedkope PVD depositie ("physical vapour deposition") van de halfgeleider materialen, een relatief lage benodigde inzet van investeringskapitaal, en van ruimschoots aanwezige grondstoffen.

Miasolé maakt zowel flexibele panelen als glas/glas modules met hun CIGS cel materiaal, en zegt reeds zo'n 55 MW aan modules te hebben verkocht. Recent werd in Engeland door een particulier (...) een 1 MWp PV-project gerealiseerd met 100 Wp Miasolé modules bij Rhos-Y-Gilwen Estate (North Pembrokeshire, Wales).

Pikant
Het veelvuldig in het nieuws komende Japanse Solar Frontier, wat cadmium-vrije CIGS dunnelaag modules in hun nagelneue 900 MW Kunitomi fabriek full-speed van de lopende band laat rollen in volautomatische productie, komt met hun 155 Wp module "slechts" tot 12,6% (datasheet). Solar Frontier is een project van het beurs genoteerde Showa Shell Sekiyu K.K., een volle dochter van olieboer Shell, dus. "Toevallig" heeft hooggeschatte collega Berend Wagenvoort van Herberg PV waarschijnlijk als een van de eerste Nederlanders 4 van die fraaie Solar Frontier modules geïnstalleerd in Apeldoorn (Berend: gefeliciteerd!).

M.a.w.: het lijkt er op dat het veel kleinere Miasolé op dit moment Grote Broer Solar Frontier even de loef lijkt af te steken. Maar, u weet: stilstand is achteruitgang, en deze situatie kan zeer binnenkort weer zijn gewijzigd. Dus ook op het vlak van de hoog potentieel hebbende dunnelaag CIGS technologie gaat de bikkelharde concurrentie voortvarend verder (gezegend allen die aan deze race meedoen, may the best win).

En ook de andere concurrentie binnen dit fascinerende marktsegment zit niet stil. Ook Global Solar zit inmiddels op 12,6% module rendement met hun flexibele PowerFLEX BIPV CIGS modules van max. 300 Wp. Dat bedrijf heeft zowel een 40 MWp productie faciliteit in Tucson (Arizona, U.S.A.), als een 35 MWp fabriek in Berlin-Adlershof die recent vol-operationeel werd. Met commerciële producten.

Helianthos exit niet verrassend - voor insiders
Het is gezien bovenstaande dan ook niet zo vreemd dat het veel te lang durende Nederlandse Helianthos avontuur onder de Vattenfall/NUON paraplu een zachte dood is gestorven. Want lange tijd werd met hun flexibele membranen - die sterk doen denken aan het hoog-renderende spul wat Global Solar nu commercieel levert - slechts een laag rendement van zo'n 6% gehaald (amorf Si materiaal). En in het eindstadium (NB: nog steeds géén commerciële productie) zat Helianthos slechts net op 9%, (amorf/microkristallijn Si). Het einde van dat verhaal kent u inmiddels. Helianthos was al lang door de tand des tijds, en door een veel krachtiger technologie platform ingehaald. Geen investeerder was meer geïnteresseerd...

http://www.miasole.com/sites/default/files/MiaSole%20Efficiency%20Releasefinaltt.pdf (25 oktober 2011: commerciële productie van 13% module rendement hebbende panelen bij Miasolé)

28 oktober 2011. "Wegens hoog-volatiele markt tandje terug". Meyer Burger laat gaspedaal omhoog komen, REC sluit faciliteiten Noorwegen. In een ad-hoc persmededeling doet het hoog in de PV markt opererende, beursgenoteerde Zwitserse Meyer Burger Technology AG, met internationaal zo'n 2.500 werknemers, kond van het - tijdelijk - stilleggen van hun productie van draadzaag apparatuur bij hun dochter MB Wafertec in Thun, "wegens zware en hoog-volatiele markt omstandigheden". Een andere grote PV-speler, REC, kondigt aan wafer fabrieken en een cellen productie faciliteit in het moederland Noorwegen te gaan sluiten.

Wat minder draadzagen alstublieft...
Meyer Burger stelt dat bovenop de reeds in de wereld afzet markt geslopen onzekerheden (bedoeld worden hier zeer waarschijnlijk de enorme degressies van tarieven voor zonnestroom, heftige ingrepen van diverse regeringen in wet- en regelgeving, de enorme overcapaciteit en overschotten van hardware, en onzekerheden bij potentiële kopers en investeerders in zonne-energie) die van de mondiale crises in de economie en de bijkomende fiscaal-technische problemen (Europa) zijn gekomen. Dit heeft het grote concern doen besluiten al in de afgelopen maanden de productie bij MB Wafertec terug te schroeven. Vanaf november 2011 zou er zelfs met tijdelijke onderbrekingen in de "seriematige" productie van draadzaag apparatuur rekening moeten worden gehouden om flexibel op de teruglopende vraag uit de markt te kunnen inspelen. Gesproken wordt van een maximale onderbreking van de productie van drie weken in november. Het personeel zal daartoe o.a. eventuele overuren kunnen compenseren, en bijvoorbeeld verlof kunnen opnemen. De productie is al zodanig flexibel gemaakt, dat snel ingesprongen kan worden op een aantrekkende (of verder verslechterende) afzetmarkt.

Nota bene: het gaat hier beslist niet om de productie van speelgoed auto'tjes of barbie poppen. Volgens PHOTON International, die frequent markt onderzoek doet naar alle soorten hardware in de PV-business, kosten dat soort gigantische apparaten bij Meyer-Burger 756 duizend dollar per stuk voor ingot zagers, en een slordige 520.000 tot 898.000 dollar voor 3 modellen wafer slicers (PHOTON International 5-2010). Voor toelichting van het fenomeen "draadzaag", zie onderaan dit bericht.

Meyer Burger verklaart de aanpassing van hun productie beleid uit het feit dat in de afgelopen maanden de voorziene afzet van PV-systemen "dramatisch is veranderd". Daardoor, en door de aarzelingen bij de eindverbruikers, hebben diverse mondiaal opererende grote zonnecel- en module producenten gedwongen hun (enorme) uitbouw plannen van de productie capaciteiten aangepast: pas op de plaats, dus. Voor MB Wafertec betekent dit vooral dat er nauwelijks meer nieuwe productie apparatuur zoals nodig voor de fabricage van wafers en cellen wordt besteld.

Het concern benadrukt dat de veranderende marktomstandigheden ook "kansen voor de toekomst" bieden. Net-pariteit is immers onder handbereik (sommigen claimen dat die - op consumenten niveau tenminste - al in sommige gebieden is bereikt), door de jarenlange aanzienlijke kosten reducties door de complete productie keten van zonnestroom systemen. Meyer Burger zal actief de zich verder ontwikkelende markt observeren, en het beleid verder aanpassen daar waar nodig is.

Pikant: de te behalen omzet en winst verwachtingen voor 2011 worden door Meyer Burger echter niet aangepast. Het bedrijf verwacht (zonder medename van de resultaten van het overgenomen Duitse Roth & Rau AG - inclusief het Nederlandse OTB Solar) nog steeds gezien reeds op transport gezette bestellingen een omzet van een slordige 1,2 miljard Zwitserse Frank (982 miljoen Euro), en een zogenaamde EBIDTA marge tussen de 23 en 25% te kunnen behalen dit jaar...

Schokgolven ook bij andere grote spelers...
Duidelijk is in ieder geval dat wederom schokgolven door de PV-sector lopen, als zo'n grote speler als Meyer-Burger in de markt dit soort "ongebruikelijke" stappen zet. Vergelijkbaar met de forse reducties bij de productie van wafers bij een ander groot concern, het Noorse REC. Ik raad u aan eens een kijkje te nemen in het verslag van het derde kwartaal van 2011 van REC om te zien wat voor verbijsterende ontwikkelingen op mondiaal niveau zich - in relatief korte tijd - voltrekken binnen de PV-industrie. Op bladzijde/plaatje 17 kondigt REC aan dat het nu definitief 775 MW (!) aan wafer productie capaciteit in Herøya en Glomfjord in Noorwegen zal gaan sluiten (zie ook mijn eerdere bericht over plannen), en ook een 180 MW cellen fabriek in Narvik. Af te schrijven bedrag voor de holding: NOK 400 miljoen = dik 52 miljoen Euro. Ook de overige wafer capaciteiten in het rijke land gaan er waarschijnlijk aan: ze zijn afgeschreven tot een waarde van nul NOK.

Er zijn al enkele opmerkelijke spelers in de PV-markt failliet gegaan of ze hebben faillissement aangevraagd. Solyndra was er slechts een - wel een zeer opmerkelijk exemplaar, al zullen er nog velen volgen. Veel bedrijven kampen met onzekere of zelfs zenuwslopend slechte financiële resultaten en perspectieven, en een shake-out cq. "consolidatie" van de sector is inmiddels feitelijk een gegeven, zoals REC ook terecht stelt. We gaan meer horen over forse bijstelling van perspectieven bij veel bedrijven in de sector, over het schrappen van de uitbouw van productie capaciteiten, het afstoten van "niet meer rendabel geachte" of "niet in de core-business passende" activiteiten, opdoeken van bedrijfsonderdelen, nieuwe faillissementen, fusies, en wat al niet meer ...

... en nadat alle dikke stofwolken zijn opgetrokken zal de mondiale PV-sector, surprise, surprise, krachtiger dan ooit de nieuwe uitdagingen van de komende jaren voortvarend aan gaan pakken. Wedt u met me mee?

http://tinyurl.com/3hvseu4 (verkorte link naar persbericht van 25 oktober 2011 van Meyer Burger)
http://hugin.info/136555/R/1557870/481083.pdf (26 oktober 2011 - financieel verslag derde kwartaal 2011 van REC ASA)

28 oktober 2011. Bundesnetzagentur: BRD jan.-sep. 2011 nieuw 3.400 MWp PV-vermogen. Edgar (uit het vorige bericht) mag zich in zijn handen wrijven, al is het slechts gedeeltelijk. Want het Bundesnetzagentur kwam op 27 oktober 2011 met een persbericht waarbij zeer voorlopige nieuwe resultaten werden getoond:

• Van januari tot en met september zou er in Duitsland ongeveer 3.400 MWp aan nieuw PV-vermogen zijn gerealiseerd. Dat is, zoals verwacht, fors minder dan het BNA vorig jaar rapporteerde in dezelfde periode. Want dat was aanvankelijk maar liefst 5.534 MWp (revisie 23 december 2010). M.a.w., op basis van die getallen zou in die periode van 9 maanden er 39% minder nieuw vermogen zijn bijgeplaatst dan in 2010. Een forse terugval.
  
  
• Hierbij moet wel direct worden gesteld dat door de zogenaamde ÜNB's inmiddels is vastgesteld dat het daadwerkelijk aan het net gekoppelde vermogen in 2010 een stuk lager is geweest dan de oorspronkelijke cijfers van BNA suggereerden. En dat het vermogen voor 2009 substantieel hoger heeft gelegen dan aanvankelijk gedacht (op basis van de BNA cijfers). Voor de harde getallen, zie mijn bericht van 31 augustus 2011. Dat betekent waarschijnlijk dat de door BNA (op basis van de eigen cijfers) geclaimde verschillen waarschijnlijk wat kleiner zijn dan nu gedacht. Substantieel blijven ze zonder meer, maar zoals gezegd, was dat al lang duidelijk.
  
  
• Veel belangrijker is het feit dat het BNA op basis van de officieel in het EEG vastgelegde "meetperiode" van oktober 2010 tot en met september 2011 heeft vastgesteld dat er in die periode van 12 aaneengesloten maanden een hoeveelheid PV is bijgebouwd van slechts zo'n 5.200 MWp. Dat is fors minder dan de 7.800 MWp die het bureau claimt voor oktober 2009 tot en met september 2010 te hebben berekend (33%).
  
  
• Die 5.200 MWp leidt ertoe dat via het zogenaamde "ademende deksel" principe het degressie percentage voor de invoedingstarieven voor de nieuwe zonnestroom installaties die vanaf 1 januari 2012 bij BNA worden gemeld nu definitief kan worden vastgesteld op 15%. Dat bestaat uit de wettelijk verplichte "basis degressie" van 9%, en twee "staffels" van 1.000 MWp boven het "politiek gewenste" volume van 3.500 MWp aan nieuwe installaties in een periode van een jaar. Voor de sprong tot max. 4.500 MWp werd er volgens afspraken tussen de branche organisatie BSW Solar en het Milieu Ministerie BMU 3% extra degressie opgelegd, en tot en met 5.500 MWp bijbouw ging het wurgkoord strakker richting een extra straf van (3+3 =) 6%. 9 +6 = 15 procent totale degressie dus, per 1 januari in het nieuwe jaar.
  
  
• Die 15 procent korting op de invoedingstarieven voor nieuwe installaties die vanaf 1 januari 2012 gemeld zullen gaan worden betekent voor het voor de kleinere investeerders belangrijkste staffel tm. 30 kWp dat er een Einspeise Vergügung van 20+ jaar op hen staat te wachten van 28,74 (huidige invoedingstarief, al geldig vanaf 1 januari 2011 omdat er per 1 juli geen degressie is toegepast) minus (0,15 x 28,74) = 24,43 Eurocent/kWh. Voor de PV-projecten met de laagste tarieven, die voor vrije veld installaties buiten conversie lokaties (en niet meer op voormalige oneconomisch te exploiteren agrarische lokaties), gaat de vergoeding nu echt heel erg laag worden: 21,11 (nu) - (0,15 x 21,11) = 17,94 Eurocent/kWh. Note bene, goed om dat in uw oren te knopen: dat is een vergoeding voor zonnestroom die al dicht in de buurt komt te liggen van voor de gigantische, uitsluitend door grote (energie)bedrijven te realiseren off-shore wind projecten in de Duitse territoriale wateren (€ct 15/kWh)... Toch kunnen dit soort PV-projecten, als de omstandigheden meezitten, beslist met de almaar goedkoper wordende PV-modules worden voorzien. Als er tenminste niet teveel bezwarende (kosten verhogende) eisen bij zullen gaan komen. Want dan gaat het echt heel krap worden. Zeker voor de in het huidige tijdsgewricht opererende, met steeds meer onzekerheden geconfronteerde investeerders.
  
  
• Het gesignaleerde volume van 5.200 MWp in 12 maanden tijd laat zien dat Duitsland niet heel erg ver van het oog van de naald verwijderd is geweest: want als de grote project bouwers iets te voortvarend hadden geweest dit jaar, had er best een volume van meer dan 5.500 MWp uit gerold kunnen hebben. Wat subiet had betekend dat per 1 januari 2012 nog eens 3% extra degressie "in rekening gebracht had kunnen worden". Gelukkig is dat niet geschied, en kan de PV sector tijdelijk even "adem" halen. Want die 15% degressie zat er al lang in...
  
  
• Tot slot nog even dit: ondanks de "tegenvallende" bijbouw cijfers, blijven deze natuurlijk ronduit spectaculair. Duitsland gaat waarschijnlijk dit jaar door de extreem harde sprinter Italië voorbij gestreefd worden (status van de PV-installatie teller rond de 11,1 GWp accumulatie de laatste week), maar de toekomst van die markt is erg onzeker omdat er enorm veel onzekerheid en labiliteit in die markt zit. Dus wie weet, wordt Duitsland in 2012 wel weer alsnog de grootste bijbouwer. Ze hebben immers een traditie hoog te houden: die van langjarig wereldkampioen.

Uiteraard zit Polder PV net als GUNTHER Portfolio met smart te wachten op de detail cijfers van het Bundesnetzagentur. Het werd de hoogste tijd dat alle cijfers voor dit jaar weer eens bijgewerkt en van een forse (grafische) update kunnen worden gaan voorzien... Volgens het persbericht van BNA zouden we die cijfers begin november 2011 dan eindelijk mogen gaan verwachten. Dus nog even geduld s.v.p. ...

http://tinyurl.com/3wfozr8 (24 oktober 2011 - verkorte link naar de door het Bundesnetzagentur vastgestelde invoedings-vergoedingen voor alle staffels voor PV per 1-1-2012)
http://tinyurl.com/66e4wgh (27 oktober 2011 - verkorte link naar persbericht van BNA over de voorlopig vastgestelde "ordegrootte van de" bijbouw volumes op basis waarvan het nieuwe degressiepercentage en de daaruit resulterende nieuwe invoedingstarieven zijn vastgesteld)

28 oktober 2011. "Tweet" van de maand? De webmaster van Polder PV is, ook al lijkt dat niet altijd uit zijn vaak behoorlijk technische stukken (zie onder), beslist geen blinde volger van technologie. Mijn partner en ik zijn beiden zeer selectieve gebruikers van apparaten, en gebruiken alleen wat we echt handig of nuttig vinden. Vandaar dat u in ons huishouden een vrij karig aanbod vindt aan elektrische hardware. We zijn geen prehistorische zombies, maar we zijn selectief. We hebben dus wel een prachtige buizenversterker (alweer dik twintig jaar oud), een zuinige koelkast, idem wasmachine, spaarlampen (die we ook nog eens kritisch gebruiken), inmiddels na 8 jaar een zuinige nieuwe computer die de helft van de vorige "bak" verbruikt, etc. Maar we hebben geen magnetron, droogtrommel, vaatwasmachine, zonnebank, waterbed, auto, etc. Ook hebben we geen enkele behoefte aan "mobiele communicatie" en alle rimram waar je je tegenwoordig arm aan kunt kopen op dat gebied. Een mobiele telefoon zit er bij ons niet in. Wellicht als een van de weinigen in ons land.

Vergelijkbare "selectieve keuzes" maken we bij het gebruik van de computer. Ik word dagelijks bedolven met informatie over zonne-energie, en heb een zeer intensieve taak aan het bijhouden van de e-mail. Daarbij heb ik geen enkele behoefte om me bij "sociale media" te melden. Ik heb daar domweg helemaal geen tijd voor, en ik vind het nogal oppervlakkige media met zeer weinig diepgang.

Uiteraard ontgaat me die ontwikkeling niet, en af en toe pik ik wel eens zo'n "Tweet" op, want die branden je soms tegemoet als je een willekeurige website bezoekt.

N.a.v. mijn vorige uitgebreide exposé over de micro-omvormer van SMA, bezocht ik nogmaals de website van Edgar A. Gunther. En ik zag daar zo'n "Tweet" die ik hartgrondig kan onderschrijven:

Daarin roept GUNTHER Portfolio (Edgar A. Gunther) het Bundesnetzagentur in Duitsland op om nu eens eindelijk met die belangwekkende bijbouw cijfers voor zonnestroom te gaan komen. Want we zitten nu al heel lang te wachten, sinds Reuters op 7 september, waarschijnlijk via een "lek" bij de autoriteiten, publiceerde dat er in juni en juli 2011 een volume van 1.250 MWp bijgebouwd zou zijn in Duitsland.

Edgar Gunther is er altijd als de kippen bij, dus hij werd ook wat ongeduldig. Vandaar die "Tweet" waarschijnlijk.

27 oktober 2011. De "opvolger" van de OK4 is er ... en SMA heeft er wat moois van gemaakt. Iedereen die Polder PV een beetje volgt weet dat deze website nooit bestaan zou hebben zonder de zonnepanelen op ons huurcomplex. En de eerste vier daarvan werden op 13 maart 2000 aan ons huisnet aangesloten. Dat waren (en zijn nog steeds) voor die tijd behoorlijk revolutionaire AC modules, waarbij onder het paneel een kleine mini-omvormer zat die de DC stroom van het zonnepaneel direct omzette in AC stroom. Die vervolgens vrij eenvoudig, met enkele modules parallel geschakeld, in een verzamelkabel het huis/appartement ingevoerd kon worden. En daar al dan niet via een zonnestroom"indicator" (het beroemde kastje met het knipperende lampje), met een stekker in een stopcontact van een verbruiksgroep kon worden ingeplugd. Weliswaar slechts maximaal 500 Watt AC (eigenlijk: 2,25 Ampère bij ongeveer 220 Volt netspanning, kan wat hoger liggen bij hogere netspanning). Maar dat was voor die begintijd, rond de eeuwwisseling, beslist een byzonder mooie incentive waarmee er wat beweging kwam in de Nederlandse markt.

<<< Hoe groot de precieze rol in het hele SMA project "micro-omvormer" is geweest is nog niet helemaal duidelijk. Dat die rol beslist niet "gering" zal zijn geweest staat echter als een paal boven water. Henk werkt al een tijd bij SMA in Kassel en is full-time betrokken bij de verdere ontwikkeling. En daarvoor dient de heer Oldenkamp, de "aartsvader" van de OK4, en "alles wat daar na kwam" geprezen te worden. Foto is een verkleinde weergave van die op Henk Oldenkamp's OKE website (hier), gereproduceerd met toestemming van: © OKE-Services.

Het kloppende hart van die spannende begintijd was het geesteskind van Henk Oldenkamp van het in 1984 in het leven geroepen OKE-Services in Den Haag, de beroemde OK4E-100 omvormer. Het vervolg kennen we allemaal, de door het Goudse N.K.F. geproduceerde apparaatjes bleken het na enkele jaren behoorlijk massaal af te laten weten, werden bij sommige mensen (zoals Polder PV) naar binnen in huis verplaatst (waar ze het gezien de omstandigheden beslist prima zijn blijven doen, zie mijn grafieken sectie). Maar de "module omvormer" werd na het stopzetten van de productie, eind 2003 bij N.K.F., en al helemaal door het afscheid van het bedrijf (op 8 maart 2005 werd aangekondigd dat N.K.F. aan het Amerikaanse Optelecom werd verkocht) zo'n beetje een vergeten optie.

Productie aantallen OK4 voorloper
Volgens de zeer goed ingelichte PV-specialist Edgar A. Gunther zouden er in het jaar 2002 al 50.000 OK4 omvormers zijn verkocht door N.K.F. (artikel van 13 september 2009). In het onder Nederlandse intimi "beroemde" SunPower overleg in het oude gebouw van SenterNovem in Utrecht (9 december 2005) werd door NUON en Eneco een gezamenlijke presentatie gegeven waarin werd geclaimd dat er door die twee energiebedrijven alleen al 35.500 AC modules zouden zijn afgezet (voornamelijk binnen de beroemde "Solaris" en "Sunpower" acties). Daarbij komen dan nog Stroomwerk uit Deventer met (volgens PPT presentatie) zo'n 6.371 exemplaren (totaal die drie partijen: bijna 41.900 stuks), het in die jaren behoorlijk actieve Beldezon (onderdeel van Econcern, wat later failliet ging), en nog wat andere kleine spelers. Er is zelfs ook in Australië e.e.a. afgezet, dus die claim van GUNTHER Portfolio zou best kunnen kloppen. Die website vervolgt echter met de claim dat "OKE believes about 80000 OK4 and OK5 units were shipped to grid connected applications by NKF". Ik ben benieuwd wat daarvan waar is of kan zijn.

Zeker van de OK5 omvormer (afbeeldingen hier cq. bij PHOTON International) kan er nooit meer dan een heel erg klein beetje zijn afgezet. Ik weet van een paar exemplaren die Sunergy in Rijswijk (TH) in de testopstelling had zitten (deze opstelling is helaas definitief op 11 juli 2009 afgebroken, zie mijn korte foto reportage). En ik ken een iemand die daadwerkelijk enkele exemplaren heeft gekocht, maar dat was bij hoge uitzondering en beslist géén "usance", voordat N.K.F. uit Gouda de Pijp aan Maarten gaf... NB: Power Point presentaties van de destijds optredende SunPower partijen op te vragen bij Polder PV.

Na OK4 verder met Harte Arbeit
Maar Henk Oldenkamp zat uiteraard niet stil, de potentie van dit technologie platform (het "AC module concept") is nooit fundamenteel im Frage gesteld, en de oprukkende concurrentie in recente jaren heeft laten zien dat het weer een steeds serieuzere optie wordt. Er worden immers ook nieuwe cq. extra toepassingsmogelijkheden gezien, al dan niet op het niveau van kleine omvormers per module, of middels de nieuwe klasse van zogenaamde "power-optimizers". Mogelijkheden variërend van (1) het op afstand kunnen afschakelen van zonnepanelen in het geval van brand in/op het betreffende pand, (2) anti-diefstal beveiliging, (3) betere prestaties van PV-installaties op ingewikkeld gevormde daken (verschillende deel oriëntaties en hellingshoeken), (4) verhoogde prestaties op daken met partiële beschaduwing gedurende de dag en/of afhankelijk van het seizoen. Mogelijk zelfs een van de belangrijkste extra mogelijkheden (5) is de zeer gedetailleerde monitoring van (delen van) de installatie, in combinatie met de huidige zeer uitgebreide en geavanceerde web-portals van diverse aard. Als de gebruiker tenminste die informatie wil "delen" met de portal exploitant, waarmee bijvoorbeeld een bepaalde vorm van dienstverlening (monitoring met terugkoppeling bij vermeende problemen) kan worden opgetuigd.

De vraag was natuurlijk vooral: hoe zou "de sector" de ontwikkelingen gaan oppikken? Diverse grotere aanbieders zijn inmiddels actief, Polder PV heeft er eerder al wat aandacht aan besteed. Opvallende grootheden zijn daarbij Enecsys, SolarEdge, en Enphase, die elk op hun eigen manier het "AC module concept" en/of de daar mee verwante "Power Optimizers" zijn gaan uitventen. Zelfs is er recent een Nederlandse partij toegetreden tot de laatste categorie, het in Amsterdam zetelende, in 2010 opgerichte jonge Femtogrid (een spin-off van Betronic Solutions B.V.).

Waar zijn de Grote Jongens?
U voelt hem wellicht al aankomen: en de Grote Jongens dan? De grote producenten van string-omvormers (en zelfs inverter stations die een heel Megawattpiek park in een keer kunnen bedienen)?

Een eerste positief bericht over "beweging" bij zelfs de allergrootste omvormer fabrikant van allemaal, het wereldberoemde SMA, heb ik al met u gedeeld, in een uitgebreid bericht op 8 september 2009. Henk Oldenkamp, al die jaren verder werkend aan een nog beter en intelligenter AC module concept, had "beet" bij de knappe koppen van SMA, en die kocht gewoon in de herfst van 2009 het complete technologie platform van OKE-Services op. En toen viel er een diepe stilte.

Sommige kwaad denkers dachten dat SMA op deze wijze dat voor hen "ongebruikelijke" marktsegment van de kleinere PV-installaties impliciet dood zou verklaren, omdat hun core-business nu eenmaal grote string omvormer systemen zou betreffen. Die mensen hebben echter volkomen ongelijk gehad. Want SMA is niet voor niets de grootste producent op onze aardkloot geworden. Er zitten hoogbegaafde technici, die ver buiten hun core-business kunnen en ook willen denken. Een ieder die daar minzaam over doet, moet maar eens op de fantastische monitoring site voor het actueel (berekende) zonnestroom vermogen in Duitsland gaan kijken. En SMA doet veel meer, tot aan op zeer hoog niveau meepraten met de altijd in monopoloïde structuren denkende netbeheerders aan toe, om de enorme PV-capaciteit in Duitsland in goede banen te kunnen leiden. NB: alle omvormers in Duitsland moeten aangepast gaan worden aan verzwaarde eisen voor de netkoppeling. SMA is een van de professionele bedrijven wat daartoe de vertaalslag naar de decentrale opwekkers maakt en technologische oplossingsrichtingen voorstelt (daar kunnen we ons in Nederland zelfs geen enkele voorstelling van maken, wat daar op systeem-technisch vlak geschiedt).

Back to basics
Voordat we te ver afdwalen met de capaciteiten van SMA als "full-service provider" terug naar de kern van deze inleiding: SMA heeft namelijk Henk Oldenkamp's platform helemaal niet "doodgeknuffeld" om het ergens op een plank te laten verstoffen, i.t.t. wat sommigen dachten. Ze zijn er juist volle bak mee gegaan, in alle stilte. En wat ik inmiddels aan nog geheime documentatie heb gezien is er een geweldig goed doordacht, verpletterend totaal concept neergezet, waar we nog heel veel van zullen gaan horen. Enphase en Enecsys: beware!

Over de ins en outs van diverse zaken mag ik u helaas nog niets vertellen, dat zal allemaal beslist gaan komen. Wel heb ik het geluk gehad dat een van de beste onderzoekers op het gebied van PV die ik ken, en die een magistrale blog site over de ontwikkelingen van de sector heeft, reeds een byzonder interessante kijk in de keuken heeft kunnen nemen tijdens een beurs in Dallas in de - nog niet zo lang geleden gitzwart-fossiele - Amerikaanse staat Texas. Hij heeft over zijn bevindingen uiteraard reeds uitgebreid gerapporteerd op zijn geweldig goed geïnformeerde blog, Guntherportfolio.com. Ik heb contact opgenomen met Edgar A. Gunther, het zonnestroom "verslaafde" brein achter die site. En, ik ben gezegend, ik mocht op mijn verzoek zijn artikel in het Nederlands vertalen. Om de vele OK4 adepten in ons Need'rige landje alvast lekker te maken voor wat komen gaat...

Edgar: mag ik je byzonder hartelijk danken voor dit voorrecht? Wordt zeer gewaardeerd.

Dus nu maar snel die aparte pagina bezocht die ik als "special" heb gelinkt in mijn dossier "Sunpower, OK4, AC-modules". En die ik uiteraard van zowel een inleiding, als van commentaar heb voorzien. Dat commentaar bevat enkele interessante details uit een kort telefoongesprek van de webmaster van Polder PV met de aanstichter van dit alles: Henk Oldenkamp...

26 oktober 2011. Tijd voor wat mediterrane PV-hardware: Kretenzische zonnestroom avonturen. Van een zeer trouw, en lovenswaardig contribuant aan de immer aanzwellende informatie stroom voor Polder PV ontving ik recent enkele opmerkelijke foto's uit zonnige oorden. L. Peters stuurde mij enkele vakantie kiekjes van het Griekse eiland Kreta. En ik mocht ze publiceren, waarvoor uiteraard hartelijk dank! Natuurlijk deed Polder PV vervolgens zijn verplichte, zelf opgelegde huiswerk (PPV blijft een website met eigen-wijze insteek die het veelvuldig gepleegde "simpele copy and paste" werk zoveel mogelijk blijft schuwen). En maakte van het geheel een mooi en inhoudelijk verhaal:

25 oktober 2011. Gaat het de goede kant op met de netbeheerders? Een - ditmaal - leuk voorbeeldje van "zonnestroom perikelen" tussen een beginnende PV-eigenaar en zijn netbeheerder Enexis (inmiddels alweer in de prehistorie - zo lijkt het - afgesplitst van de RWE/Essent holding). "Perikelen" is in dezen echter een foute benaming, het leek namelijk helemaal in een keer goed te gaan, en dat is een compliment waard! Want het kan ook "goed fout" gaan in de communicatie met die vreemde snuiters die zonnestroom invoeden op het net (althans: dat beetje wat ze "over" hebben...). Zie dit en dit recente bericht...

Uit het oosten van het land komt (soms) goed nieuws, gezien deze e-mail die ik in de bomvolle in-box vond. Zonder meer het vermelden waard, voor wat hoort wat: