wit poeder probleempje?
links
PV-systeem
basics
grafieken
graphs
huurwoningen
nieuws
index
 

SOLARENERGYERGY

Sneeuw op zonnepanelen - observaties

Opmerkingen en foto's n.a.v. de "historische" sneeuwval tijdens de eerste dagen van
maart 2005, en latere winterse toestanden

13 januari 2017 Ja, het is er nog, sneeuw, maar wel steeds zeldzamer
3 Februari 2012 was het weer zover - zolang als het duurde
Grote Sneeuw Bevrijdings Actie 20 dec. 2010 plus de effecten
Winter eind 2010: sneeuwrijke december
Winter 2009-2010: een sneeuwrijke december en januari maand
17 december 2009 - vergelijking vermogen sneeuw <> "zon"dag

6 februari 2007 - kort winterdipje

2 maart 2005 - dikke pret
3 maart 2005 - smeltende sneeuw
sneeuw op schuin dak
sneeuw smelt langzaam
positief effect?
4 maart 2005 - brrr...
5 maart 2005 - valse start
6 maart 2005 - progressie
7 maart 2005 - "The big thaw"
TABEL met productie en max. vermogen
EXTRA    "THE BIG DIP" grafiek met dagproductie individuele inverters    GRAFIEK

dunne laag verse sneeuw - 25 februari 2004
continue sneeuwbedekking - 3 februari 2001

sneeuw en PV in de bergen
sneeuw en meeropbrengst
sneeuwbedekking grafisch
cumulatieve energiecurve toont sneeuwbedekking
sneeuw & PV foto's

links

De tekst en illustraties op deze pagina zijn op 4 maart 2005 van de PV-nieuwspagina gehaald en hier in licht gewijzigde vorm gepresenteerd. In de dagen erna zijn diverse extra's toegevoegd.


13 januari 2017. Ja, het is er nog, sneeuw, maar wel steeds zeldzamer. Voor diegenen die het gemist hadden: ja, er is weer eens een beetje sneeuw gevallen. Niet veel. Het was ook zo weer weg. Ik zag gister nacht een mooi wit kleedje op het gazon. Maar vanochtend was er al niks meer van te zien, de zonnepanelen bij ons hadden er dus in het geheel geen "last" van, al produceren ze in de winter overdag natuurlijk relatief weinig zonnestroom. Oostelijker in het land duurde het iets langer. En de zonnepanelen waren er even bedekt, maar ook daar maakte de zon er al rap korte metten mee. Plushuis in Ede, bekende van een van de PV-Newbee pagina's op Polder PV, heeft naast de grote installatie van dik 10 kWp ook nog twee oude zonnepanelen met cellen met 2 busbars staan, en maakte een schattige foto van wat sneeuw restantjes op dat platte dak:



© 2017 Nicolaas van Everdingen /
Plushuis
(er zijn later nog eens 4 panelen bijgekomen)

Het volledig bemeten "Plus"huis, met slimme meter en meer domotica, liet fraai zien hoe rap de PV installatie weer aan het werk ging na die zeer tijdelijke bedekking met een wit poeder-laagje:

https://twitter.com/Plushuis/status/819863133762228224
http://edestad.nl/deel-je-nieuws-artikel/productie-zonne-energie-weer-op-gang-na-sneeuwval-203015 (artikel niet meer beschikbaar)

We zullen vast nog wel "eens" sneeuw krijgen. Maar hoe vaak, en hoe veel, dat is met de sterk toegenomen gemiddelde temperatuur a.g.v. "human-accelerated climate change" nog maar de vraag.

Nicolaas: dank voor de contributie!


3 februari 2012. Het was het weer zover - zolang als het duurde. Weer een kort sneeuwbedekkingkje bij Polder PV. Echter, datgene wat er viel was bescheiden, de zon prikte door het dunne witte laagje heen, dus echt chronisch last had PPV er niet van. Zeker niet na een paar magnifieke, stralend zonnige vorstdagen ervoor, en meteen de dag erna ook weer full speed verder zonnestroom bakkend. In een wit landschap, dat dan weer wel... Zie de bespreking op 4 februari 2012.


20 december 2010. Grote Sneeuw Bevrijdings Actie. Zie de geïllustreerde actie ter bevrijding van vervelende sneeuwlasten bij Polder PV op 20 december 2010, en de gevolgen voor de vermogensgrafiek die de webmaster van dit byzondere event maakte...


December 2010. Wederom (zeer) sneeuwrijke winter/ eind 2010. Een ongebruikelijk sneeuwrijke december maand viel ons ten deel eind 2010. Enkele impressies van wat we tijdens een prachtige, sneeuwrijke wandeling tegenkwamen tussen de Leidse Stevenshof, de Vlietlanden en Voorschoten.

Blik op twee vlakkeplaat thermische zonnecollectoren op open frame constructies met een egaal sneeuwdek, langs de Vliet (= Rijn en Schiekanaal), zuidrand van Voorschoten, vanaf de overzijde van het kanaal (Vlietlanden). Hier zal geen warm tapwater worden gegenereerd uit zonnewarmte zolang de sneeuw nog op de collectorplaten ligt.

Deze zonne-energie aanbidder nabij de fietsbrug over het Rijn en Schiekanaal had nogal wat werk verzet om zijn/haar vacuumbuis collectoren (links, onder dakkapel) en zonnestroom modules (rechts) vanaf de begane grond, en vanuit de dakkapel van sneeuw te reinigen. Het is slechts gedeeltelijk gelukt, met ongewis resultaat. Vier PV-modules rechtsboven op het dak konden niet worden bereikt zonder levensgevaarlijke toeren. Voor detailfoto van de rechterkant van het dak, zie de aparte bijdrage van 18 december 2010.

Detailfoto van de - deels - schoongebezemde vacuümbuis collectoren. Een indrukwekkende installatie, trouwens: 3 units met in totaal maar liefst 75 vacuümbuizen, waarschijnlijk deels ingezet voor hulp bij de ruimteverwarming... Dat zie je in Nederland nog niet veel.

Roomboter kleurige verse sneeuw in de felle zon op een dak van een nieuwbouw woning in Starrenburg, zuid-oost Voorschoten. De sneeuw is reeds van de grote vlakke zonnecollector plaat geschoven, maar de er onder en links van het dakraampje liggende, portrait georiënteerde monokristallijne zonnestroom modules zijn nog lang niet van de sneeuwlast bevrijd (en er werd alweer nieuwe sneeuw voorspeld), bij temperaturen onder het vriespunt.

Ook bij een collega in de oude Bloemenwijk nabij het station van Voorschoten, met een setje van 4 oude Shell Solar "Sunpower" panelen boven de dakkapel, was sneeuw een - tijdelijke - nuisance. Let op het blijkbaar slecht geïsoleerde, deels al sneeuwvrije dak van de buren rechts op de foto, daar hebben we er helaas erg veel van gezien. Gevolg: monumentale verspilling van kostbaar Slochteren gas. Dak isolatie is zo gek nog niet...


Winter 2009-2010. Een sneeuwrijke december en januari maand. Dat blijkt wel uit de verschillende "sneeuwbedekking dips" in de volgende dagopbrengst grafiek (genormeerd, Wh/Wp). Commentaar in het bericht van 1 februari 2010.


Donderdag 17 december 2009. Vergelijking met zonnige winterdag. Na een lichte sneeuwval microscopische vermogens uit de OK4'tjes bij smeltende sneeuw en zwaar bewolkte hemel. Een tale-telling grafiek met vergelijking met twee dagen eerder: een vrieskoude kraakheldere zonnige dag... Zie de PV nieuwspagina.


Dinsdag 6 februari 2007. Kort winterdipje. Volkomen onverwacht toch een iets dikker pakje sneeuw dan verwacht na een "winter" die de toevoeging "kwakkel" nog niet eens verdiende. Met slechts kortdurend, doch merkbaar gevolg. Zie de PV nieuwspagina.


Woensdag 2 maart 2005. PV en sneeuw = (desondanks) dikke pret. Zoals reeds bij het bericht op 28 februari 2005 (PV-nieuwspagina) gezegd, is het nog steeds (officieel) winter; de astronomische lente gaat dit jaar pas 20 maart om 12h33 UT (= 13h33 MET) in (zie de web pagina http://aa.usno.navy.mil/data/docs/EarthSeasons.html). Woensdag 2 maart was het niet zozeer koud, maar het sneeuwde de hele dag, en niet zo'n beetje ook! Vanwege de relatief "zachte" buitenlucht temperatuur (1-2 ºC boven nul) was de sneeuw vrij nat, en doordat de zonnepanelen niet meteen 's ochtends bedekt waren, zijn deze gewoon begonnen met een beetje energie te produceren, werden daardoor iets warmer, wat tot gevolg had dat in ieder geval de bovenste helft van de zonnepanelen vrijwel vrij van sneeuw bleef, ook al bleef het de hele dag gestaag doorsneeuwen. Zo kon ik overdag toch nog een magere 10 tot 20 Watt (totaal) van ons deels met sneeuw bedekte PV-systeem meten, door de omzetting van het strooilicht door de niet door sneeuw bedekte bovenste rijen zonnecellen. Een PV-systeem van de buren, wat boven de dakpannen op een schuin dak is aangebracht, bleef ook de hele dag voor de helft aan de bovenzijde vrij van sneeuw. Pas om een uur of 3 's middags, bij voortdurende sneeuwval en afnemend licht, begonnen de eerste omvormers af te schakelen en aan hun verdiende "nachtrust"; rond een uur of 5, bij hevige sneeuwval, was het uit met de pret en waren er alleen nog maar "grijze" paneeltjes te zien in de OK4 manager matrix.

Woensdag in de namiddag weer even een lekker pittig sneeuwbalgevecht met enkele andere bewoners in het complex hier gehouden. Dat is weer goed voor de doorbloeding van de verkrampte "computerspiertjes". De gevel van een van de meest belaagde bewoners zag helemaal wit van de inslagen, en in de straat achter ons complex is m.b.v. uitschuifladders een sneeuwpopje van 6 meter hoog gebouwd (heeft de krant gehaald).


Donderdag 3 maart 2005. Smeltende sneeuw - effecten. De volgende "witte" ochtend (3 maart), bij stralend zonnig weer en een buitentemperatuur op de begane grond van - 2 ºC, bleken alle zonnepanelen hier van een dikke laag sneeuw voorzien en liet de OK4 datamanager overal "grijze paneeltjes" zien (ook om 8 uur, waarbij normaal gesproken bij deze lichtcondities alle omvormers al aangeschakeld zouden moeten zijn) omdat de omvormers nog niet opgestart waren. Terwijl de zon aan het klimmen was, en van de gebouwen om ons heen de sneeuw begon af te smelten, kon prachtig via de OK4 data manager zichtbaar gemaakt worden hoe langzaam het sneeuwdek van alle zonnepanelen dunner werd: onregelmatig schakelden de omvormers aan (en soms weer even uit als de sneeuw onregelmatig afsmolt en/of over het zonnepaneel naar beneden afgleed). Door m.b.v. de "dataswitch" te wisselen tussen ons eigen PV-systeem en het separate door mij gemonitorde systeem van de gemeenschappelijke voorzieningen alhier (beide systemen op het platte dak van de 4e verdieping, de monitoring vindt in ons eigen huis op de begane grond plaats), kon op afstand vastgesteld worden dat de 6 zonnepanelen van de laatste groep al om 8h57 van de grootste sneeuwlast bevrijd waren, terwijl pas om 9h14 het restant sneeuw op onze eigen zonnepanelen niet meer kon voorkomen dat de omvormers aanschakelden in de felle zon en er communicatie was met de inverters. Doordat het helaas weer snel bewolkt werd, kon er op 3 maart echter vrijwel geen vermogen geleverd worden (Pac = 0; heel even midden op de dag een enkele inverter 1, maximaal 2 Watt), hetgeen betekent dat er tenminste op de onderste helft van de panelen nog zoveel sneeuw lag, dat door de hoge interne weerstand binnen het zonnepaneel (volledig bedekte, deels bedekte, en/of reeds volledig vrijgekomen zonnecellen binnen 1 "string") er deze dag nog geen zonnestroom geproduceerd kon worden.


Sneeuw en zonnepanelen op schuin dak. Opvallend was dat de 6 zonnepanelen op het ZZO georiënteerde schuine dak van onze buren (foto hieronder genomen na een sneeuwbui in februari; zie ook de volledig met sneeuw bedekte panelen in de winter van 2001) rond 9 uur 's ochtends volledig met een dikke laag sneeuw bedekt waren (in de volle zon). Blijkbaar is het dak dusdanig goed geïsoleerd, dat het minder snel opwarmt dan zonnepanelen die in de open lucht op open frame opstellingen zijn opgesteld. Ook al zit er een - isolerende - luchtlaag tussen de zonnepanelen en de dakpannen (het betreft een opbouwsysteem met haken om de dakpannen heen). Het was bijna windstil op deze prachtige winterse ochtend, dus het verschil met onze eigen zonnepanelen kan niet veroorzaakt zijn door temperatuureffecten a.g.v. wind (boven op het platte dak boven de 4e verdieping zal het normaal gesproken harder waaien dan op een schuin dak op de 2e verdieping). Pas rond het middaguur, als na een bewolkt intermezzo van een paar uur weer een waterig zonnetje te zien is, begint de bovenzijde van deze groep zonnepanelen weer tevoorschijn te komen uit de sneeuw, maar zijn de schuine daken zelf verder nog vrijwel volledig met sneeuw bedekt. Ook is trouwens goed te zien dat er in de (goed geïsoleerde) huizen hier kostbare thermische energie verspild wordt doordat de sneeuw rond de ventilatiekokers van de mechanische afzuiginstallaties (zonder warmte terugwin-units!) al snel verdwenen is (zie de grote sneeuwvrije plek bij de ventilatiepijpjes links van de zonnepanelen op onderstaande foto). Aan het eind van de dag (3 maart 2005), als er weer wat zon is geweest, zijn de in de foto hieronder op een andere dag getoonde zonnepanelen aan de onderzijde nog steeds voor meer dan de helft met een dikke laag sneeuw bedekt.

Dit laatste in fors contrast met collega Frank Bodewes uit Groningen die donderdagavond nota bene een prachtige vermogenscurve kon laten zien met zijn zelf gebouwde datalogger op zijn website (http://solar.bodewes.net/index.html). Frank's reactie (vrijdag 4 maart 2005) op mijn vraag hoe dat kon, met die enorme sneeuwval in het noorden van het land:

"Ik verbaasde mij donderdagavond ook over de opbrengst. Mijn panelen liggen nogal schuin op het dak, en als er maar genoeg sneeuw op ligt, dan glijdt het er mooi van af. Hier in Groningen lag toch zo'n 20-30 cm en dat was woensdag al voldoende om van de panelen af te glijden! Daarnaast (en dat was gisteren erg mooi te zien op de opbrengstcurve) was het redelijk bewolkt maar werd het mooi weer zo rond het middaguur. Het kleine laagje sneeuw op de panelen is blijkbaar mooi gesmolten en de opbrengst schoot omhoog!"

(N.B.: op Frank's website zijn vooralsnog alleen de productie resultaten van de afgelopen dag te zien, maar dat ziet er al zeer veelbelovend uit...).

Melting snow on solar panels on slanted roof. Only when most of the snow is melted away, DC power of the panels will rise sharply, resulting in a power boost from the OK4 inverters.

Smeltende sneeuw tijdens zonnige dag na eerdere sneeuwbuien in februari 2005 op de 6 zonnepanelen op het schuine dak van onze buren. Goed is te zien dat de onderste helft van de zonnepanelen nog grotendeels bedekt is. Dat betekent, zelfs tijdens deze zonnige uren, dat er slechts een geringe hoeveelheid DC vermogen door de 6 parallel geschakelde zonnepanelen geleverd kan worden omdat door de inwendige weerstand binnen elk zonnepaneel er nauwelijks stroom kan lopen doordat er nog de nodige zonnecellen zijn die geen energie kunnen leveren (zonnecellen zijn binnen 1 zonnepaneel in serie geschakeld). Pas als vrijwel alle sneeuw is verdwenen van de zonnepanelen zal het geleverde vermogen snel omhoog schieten en zullen de (onder deze Sunpower® panelen gemonteerde) OK4 omvormers hard aan de bak moeten om de geleverde gelijkstroom in (netgekoppelde) wisselstroom om te zetten. Het op de foto meest links geplaatste zonnepaneel zal inmiddels wel weer het nodige vermogen leveren. Bijkomend voordeel: het paneel wordt daardoor warmer, en raakt daardoor het laatste beetje sneeuw versneld kwijt.


Sneeuw smelt soms langzaam. Doordat het rond 10h00 weer volledig bewolkt werd, het zelfs weer licht ging sneeuwen, er een lichte bries opstak, en de buitentemperatuur op de begane grond rond het vriespunt (0 ºC) schommelde, bleven de (nog nauwelijks opgewarmde) zonnepanelen in deze "status quo" situatie met gedeeltelijke sneeuwbedekking hangen en werd er geen zonnestroom geproduceerd. Door de teruggelopen lichtcondities (bewolking in combinatie met gedeeltelijke sneeuwbedekking) schakelden de meeste omvormers zelfs weer tijdelijk "af", en later op de dag soms weer "aan" omdat de kritische Vdc spanningsdrempel bereikt werd. Het uitgangsvermogen van de omvormers (Pac) gaf meestal "no read" waarden te zien, en gaf slechts op 2 tijdstippen bij 1 inverter een maximale waarde van 2 Watt weer. Het doorbreken van de zon in de namiddag mocht niet meer baten, zelfs al liep de temperatuur op de begane grond in de zon nog op tot 10 graden boven 0. De zon stond inmiddels onder een zeer ongunstige hoek t.o.v. de zonnepanelen (bijna in het westen), en blijkbaar lag er nog teveel sneeuw op de panelen om vermogen (en dus energie) te kunnen genereren: per paneel werd op deze dag niet meer dan 2 Wattuur zonnestroom geproduceerd.


Positief effect? Misschien is het zelfs maar beter ook dat er nog sneeuw op de zonnepanelen ligt, want voor vannacht (3/4 maart 2005) is er strenge vorst voorspeld door de sterke uitstraling bij onbewolkte hemel. Het is inmiddels wel bekend dat al te grote temperatuurschommelingen niet best zijn voor de levensduur van de OK4 omvormers. Als in de ochtend van 4 maart er nog wat sneeuw op de panelen ligt, wordt voorkomen dat de omvormers in de vrieskou bij opkomende zon al te hard "van stapel" zullen lopen en de interne temperatuur te veel gaat oplopen in vergelijking met de omgevingstemperatuur. Een bijkomend voordeeltje dus, wellicht.

Het weeroverzicht van 00:00 (3/4 maart 2005) van de Weerkamer:

ZEER KOUD, MIST, LATER SNEEUW. Op veel plaatsen is het helder en zeer koud. Wel komt in het noorden soms zeer dichte mist voor. De koudste plaatsen zullen uitkomen rond -18°C (N.B.: is meer dan 20 graden onder nul geworden in de Noordoost Polder! PJS), zeer strenge vorst (om 3. 30 uur:de laatste cijfers). In het zuidoosten is de bewolking veel hardnekkiger en daar wordt het minder koud. Vooral in de koude gebieden is kans op verraderlijke gladheid. Overdag loopt de temperatuur op tot in dicht bij het vriespunt. Eerst is de zon te zien,'s middags gaat het van het westen uit sneeuwen, lokaal valt 10 cm.


Vrijdag 4 maart 2005. Brrr. In de ochtend op de buitenthermometer gekeken, en het blijkt meegevallen te zijn, in ieder geval op de begane grond in de beschutte tuin (te resetten thermometer onder balkon op anderhalve meter hoogte): 's nachts hadden we 9 graden vorst aan de westrand van Leiden. Uiteraard is het op het geëxponeerde platte dak boven de vierde verdieping van het appartementencomplex wel kouder geweest, maar dat heb ik niet kunnen meten omdat de omvormers vandaag pas rond een uur of half tien met moeite aanschakelden door de voortdurende (gedeeltelijke) sneeuwbedekking van de zonnepanelen. En toen was de "dak"temperatuur alweer opgelopen naar een graad of 6 Celsius onder nul. Aangezien de omvormers toch niet kunnen werken onder deze "barre" weersomstandigheden, hebben ze een paar dagen vrij. En dat is deze hardwerkende apparaatjes van harte gegund, uiteraard. Het kan niet elke dag feest zijn.

Logfile of inverter data around noon with continuous cloud cover and snow on solar panels: power cannot be measured (Pac = "no read").

Fragment van logfile midden op deze sneeuwrijke dag: bij bewolkte hemel en de panelen nog
grotendeels door sneeuw bedekt komt er geen watt'je vermogen uit de omvormers (Pac kolom geeft de hele dag
"no read" waarden, hetgeen exceptioneel is). Ook de door de omvormers afgegeven wisselstroom (Iac) is verwaarloosbaar. De inverter temperatuur (T) ligt rond het vriespunt, hetgeen indicatief is voor de temperatuur op het platte dak omdat de omvormers onder deze omstandigheden niet kunnen werken en dus ook geen warmte dissiperen.

Vandaag blijkt zelfs ook de gepulste kilowattuurmeter van de WEB'log light van het net gestarte PVSAT-2 project er even de brui aan gegeven te hebben: normaal gesproken staat het LEDje op deze meter continu aan (en geeft een rode puls als er genoeg energie is opgewekt door de aangesloten groep van 6 zonnepanelen), maar vandaag is het LEDje gewoon uit door de voortdurende sneeuwbedekking en de "met lege handen staande" groep van 6 OK4 omvormers.

In ieder geval blijft de sneeuw waarschijnlijk nog (gedeeltelijk) liggen dit weekend, zeker omdat het in de namiddag opnieuw fors is gaan sneeuwen, maar de "schade" halen we snel genoeg weer in als de felle "voorjaars"zon eenmaal door gaat breken (zie de hoge productie op de bitterkoude, zonnige laatste februaridag voordat de sneeuw uit de hemel begon te vallen: bericht 28 februari 2005 op de PV-nieuwspagina). De totale energieopbrengst van het hele PV-systeem is vandaag te verwaarlozen.

Overigens: vrijdagavond ben ik op mijn oude toerfiets door het witte landschap heen en weer gefietst naar Rijswijk langs de Vliet. Geen sterveling te zien, en wat is Holland dan weer een prachtig polderland!


Zaterdag 5 maart 2005. Valse start. 's Ochtends breekt na nog een klein sneeuwbuitje de zon eindelijk fel schijnend door en zorgt voor wat smeltende sneeuw. Echter niet voldoende om de zonnepanelen vrij genoeg van sneeuw te krijgen om werkelijk spanning te kunnen opwekken. Bovendien betrekt het al weer snel en daalt de temperatuur weer onder het vriespunt, resulterend in een geringe energieopbrengst.


Zondag 6 maart 2005. Progressie! Een prachtige zonnige dag waarbij we het advies van weerman Erwin Krol "er op uit te gaan" opgevolgd hebben en vanuit huis naar de Horsten in Voorschoten en terug zijn gelopen (15 km.) door een prachtige, doch snel "smeltende" witte wereld. 's Ochtends kwamen de eerste 2 vooraan staande 93 Wp zonnepanelen weer uit hun winterslaap tevoorschijn en toen we, met weer enigzins gesloten wolkendek thuiskwamen, bleken alle zonnepanelen weer "op spanning" te staan en dus vrij van sneeuw. Aan de dagproductie is goed te zien dat we weer op een voor begin maart redelijk "normaal" niveau zijn beland. Zelfs het LED lampje van de PVSAT - WEB'log light puls kWh meter bleek weer aan te zijn en deze gaf ook eindelijk weer wat productie te zien.


Maandag 7 maart 2005. "The big thaw". Naar de titel van een recent artikel over de klimaatverandering in National Geographic Magazine (september 2004). Ook al was het vandaag een grotendeels bewolkte dag met slechts een beetje zon, de luchttemperatuur was zo hoog dat het grootste deel van de resterende sneeuw is weggesmolten. Het "witte poeder probleempje" is weer opgelost en het voorjaar kan nu goed van start gaan (nog 2 weekjes wachten)...


Tabel met dagproductie en max. paneel vermogen van gehele PV-systeem (1020 Wp) tijdens sneeuwperiode februari - maart 2005.

datum

weertype

dagproductie (kWh)
inverter temperatuur bij opstarten (ºC)
max. gemeten paneel vermogen (Watt)
27-02-05
felle zon en veel wolken met paar sneeuwbuitjes
2,719
-1,4
n.b.
28-02-05
continu zonnig met cirrus wolken; felle zon
4,282
-9,9
88
01-03-05
continu bewolkt, verse sneeuw, dooi
0,479
-0,7
19
02-03-05

na droge start hele dag extreem veel verse sneeuw; continu bewolkt en somber

0,136
-0,1
7
03-03-05
zonnig weer, lichte dooi maar aan eind van de ochtend weer bewolkt
0,010
-0,6
2
04-03-05
extreem koude start (begane grond: - 9 ºC), continu bewolkt
0,006
-4,2
---
05-03-05
ochtend gebroken wolkendek en dooi; middag continu bewolkt en koud
0,101
1,2
14
06-03-05
prachtig zonnig weer en forse dooi doch hele dag nog veel sneeuw op de grond; namiddag weer bewolkt
1,169
-4,8
77
07-03-05
na zonnige start weer zwaar bewolkt, zeer sterke dooi en sneeuw op bodem grotendeels verdwenen
1,487
3,3
39


De gemiddelde gemeten dagproductie (OK485 data interface) van de maanden februari en maart voor het 1020 Wp PV-systeem is 2,459 kWh (2002-2004; feb: 1,907; mrt: 3,011). De inverter temperatuur kan pas bepaald worden als de omvormers 's ochtends zijn opgestart. Bij (continue) sneeuwbedekking kunnen deze data pas veel later uitgelezen worden dan bij panelen die vrij zijn van sneeuw. "n.b." in de laatste kolom betekent "niet beschikbaar" (niet continu gemeten, of alleen meting bij opstarten van de inverters gedaan); "---" = gehele dag "no read" waarden (inverter vermogen niet uitleesbaar door continue sneeuwbedekking). Dat er toch op 4 maart een minimale hoeveelheid energie is geproduceerd van 6 Wattuur kan te maken hebben met het feit dat er om de 5 minuten gelogd is, en dat een kort "helder" moment niet in de logfile is terug te vinden.

Goed is te zien hoe de dagproductie volledig naar vrijwel nul terugvalt door de sneeuwbedekking, en dat na het wegsmelten van de sneeuw de productie weer op een "normaler" niveau terugkeert. De zonnepanelen waren pas laat in de ochtend van 6 maart eindelijk weer helemaal vrij van sneeuw; de productie op deze dag haalt het dan ook nog lang niet bij dat van de zeer zonnige laatste februaridag, ook al omdat het 's middags weer flink bewolkt werd. Omdat ALLE zonnepanelen op 7 maart geheel vrij waren van sneeuw, is de productie op deze minder zonnige dag toch hoger dan die van 6 maart, ondanks de veel hogere maximale vermogens op die laatstgenoemde dag: deze werden behaald op 2 reeds vroeg van de sneeuwlast bevrijde 93 Wp panelen in de voorste rij op het dak voordat het weer bewolkt werd.




"THE BIG DIP". In onderstaande grafiek is het dagproductie verloop van alle 10 OK4 omvormers weergegeven van 14 februari tm. 8 maart 2005.

"The Big Dip": almost 5 days snow covered Polder PV's solar panels, the result of a surprising "late" snow storm on March 2, 2005.

Na het gebruikelijke wisselende beeld in de laatste weken van februari, afgesloten met een (bijna) record productie op de prachtige, bitterkoude 28e, klapt de productie bijna helemaal in elkaar door sneeuwval op 1 en, vooral, 2 maart. Door de temperaturen rond, of ver onder (3/4 maart) het vriespunt, blijft de sneeuw tot in de ochtend van 6 maart liggen op de meeste zonnepanelen, waarna het 's middags definitief afsmelt. Op de zonnige zondag 6 maart zijn 2 93 Wp AC-modules (met OK4 omvormers 11303 en 82074) al (geheel) vrij van sneeuw, waardoor de productie van die 2 zonnepanelen t.o.v. de 8 andere nog (deels) met sneeuw bedekte fors omhoogschiet. Vanaf de weer wat minder zonnige maandag 7 maart zijn alle 10 AC modules weer geheel vrij van sneeuw. Zoals gebruikelijk blijft de productie van de 93 Wp AC modules met onbedekte zonnepanelen vervolgens achter op die van de 6 108 Wp AC modules waar inmiddels eventuele schaduweffecten vrijwel tot nul zijn gereduceerd.

EXTRA GRAFIEK. Uit het PVSAT project is heel wat leuks aan grafiekmateriaal tevoorschijn gekomen. Op 6 maart 2006 ontdekte ik opeens op de officiële website van dat boeiende project een "sneeuwbedekkings-grafiek" van .... Polder PV uit maart 2005!!!


© W.G.J.H.M. van Sark, A.C. de Keizer, Utrecht University, Copernicus Institute

Voor uitleg, zie verder de PVSAT resultaten pagina


25 februari 2004. Dun laagje verse sneeuw. Als er slechts een dun laagje sneeuw op de zonnepanelen ligt, schijnt er nog een klein beetje zonlicht door de sneeuwlaag heen. Of er valt verse sneeuw op een reeds overdag "opgewarmd" zonnepaneel, waardoor de sneeuw snel wegsmelt en er al weer snel spanning door het zonnepaneel geleverd kan worden (ook bij nog gedeeltelijke sneeuwbedekking). Zoals fraai te zien op deze screendump gemaakt om 16h38 op 25 februari 2004 nadat er een "maartse sneeuwbui" op de panelen was gevallen waarna de zon direct fel schijnend doorgebroken was:

Inverter production matrix with thin snow cover on PV-system: still energy production, albeit less than without snow cover.

Dun laagje sneeuw op de zonnepanelen, 16h38 op 25 februari 2004
. Screendumps van OK485 data manager matrix met alle "kleurvlakjes" op zwart (minimale AC vermogenscategorie, bovenste plaatje). De meterbalkjes onderaan laten een vermogen van slechts ongeveer 4-5 Watt per AC module zien (16-20 Watt voor de subgroepen met 4 panelen) voor alle 3 subgroepen in het PV-systeem. Ter vergelijking: op dit tijdstip was het uitgangsvermogen voor de 93 Wp panelen ongeveer 15 Watt en voor de 108 Wp panelen ongeveer 20 Watt per paneel op de wolkeloze dag 20 februari 2004 (5 dagen eerder). Deze waarden hadden voor 25 februari 2004 nog hoger moeten liggen als er niet van een lichte sneeuwbedekking sprake was geweest. Overigens, de vermogens zijn op dit late tijdstip van de dag zo "vroeg in het seizoen" natuurlijk nog niet echt hoog.


3 februari 2001. Continue sneeuwbedekking. Als er 's ochtends in de winter al direct een flink pak sneeuw op de zonnepanelen ligt en de temperatuur blijft (iets) onder het vriespunt steken, starten de inverters niet op en kan het systeem ook niet uitgelezen worden met het OK485 datainterface. Als een dikke laag sneeuw door lage temperaturen de hele dag op de zonnepanelen blijft liggen zijn de opbrengsten op zo'n dag in ieder geval nihil; dit kan men zelf vaststellen als op een volgende dag de sneeuw weggesmolten is en de energie meterstanden van de inverters starten op de waarden die gemeten waren voordat de zonnepanelen door sneeuw bedekt werden:

Energy production is zero when solar panels are covered with snow throughout the day (Feb. 3 2001, day result shown under 04-02-01).

Screendump van primaire (basis)spreadsheet. In de meterstand kolom is per inverter de ochtend meterstand weergegeven, de kolom er naast geeft de dagopbrengst van de vorige dag weer. Goed is te zien dat op 3 februari 2001 door continue bedekking van de zonnepanelen door een fors pak sneeuw geen energie is geproduceerd doordat de inverters niet konden opstarten bij gebrek aan licht. Daardoor zijn de ochtendmeterstanden van 3 en 4 februari 2001 identiek, een zeldzame gebeurtenis (!) bij goed werkende inverters waarvan de meterstanden op de Watturen nauwig uitgelezen kunnen worden. Op 4 februari 2001 is door continue regen de sneeuw weggespoeld maar bleef het extreem somber, regenachtig weer, resulterend in een "magere" paar wattuurtjes opbrengst per AC module (9 resp. 8 Wh voor de 2 getoonde inverters; inverter 10275 is in december 2002 defect geraakt en begin 2003 vervangen door een nieuw exemplaar).

Continue sneeuwbedekking van zonnepanelen is in Nederland exceptioneel en meestal van korte duur (op zijn hoogst een paar dagen in het oosten van het land, waar de omgevingstemperatuur meestal een paar graden lager ligt in de winter). De "productieverliezen" zijn in de periode dat er sneeuw valt meestal toch al bescheiden, omdat de zon dan nog relatief laag aan de hemelkoepel staat en de daglengte kort is. Dat "verlies" is in voorjaar en zomer binnen no-time goedgemaakt: zie de grafische productiegegevens op deze website.

Dutch PV-system near coast (Leiden) on slanted roof covered with snow with temperature below 0 ºC and shading of nearby block of houses in heart of winter.

Een combinatie van temperaturen onder het vriespunt, sneeuw in de nacht, versterkt door forse beschaduwing door de laagstaande zon overdag in hartje winter (naburig huizenblok), zal dit mooie setje van 6 zonnepanelen van onze buren helaas een dagje in de winter van 2001 werkeloos op het dak doen liggen (hoewel deze PV-batterij uiteraard ook nog eens als extra isolatie voor het dak fungeert). Gelukkig zitten er 365/366 dagen in het jaar, is een dergelijke (relatief langdurige) sneeuwbedekking in Nederland een zeldzaamheid (zeker dicht bij de kust), en is het "verlies" met een paar uurtjes felle zon in voorjaar of zomer direct goedgemaakt. Een foto "voor de show", dus, en u moet van hele goede huize komen als u dit tijdelijke, verdiende "rustmoment" voor een hardwerkende PV-installatie als een stok wilt gebruiken om "die vermaledijde zonnepaneeltjes" Nederland uit te pesten, want dan vindt u Polder PV op uw weg.
U bent gewaarschuwd!



Sneeuw en PV in de bergen. Sneeuwbedekking is met name een "probleem" in bergachtige streken waar talloze berghutten van "autonome" PV-installaties zijn voorzien. Echter, in de winterperiode worden de meeste berghutten slechts sporadisch gebruikt (de meeste zijn sowieso dicht), dus sneeuwbedekking van de PV-installatie is dan geen groot probleem. Wel moet de dragende constructie overgedimensioneerd worden om de sneeuwlast te kunnen torsen (sommige hutten kunnen helemaal ondergesneeuwd raken), en wordt vaak een hoge hellingshoek aan de panelen gegeven zodat het sneeuwpakket er makkelijk af kan glijden. Op het 3454 meter hoge Jungfraujoch in het Zwitserse Berner Oberland is zelfs een 1,1 kWp PV-systeem verticaal aan de gevel opgehangen (http://www.pvresources.com/en/highest.php#jungfraujoch). Dat is trouwens, bij uitzondering, het hoogste netgekoppelde PV-systeem ter wereld: de beroemde "Jungfrau tandradbaan" gaat naar deze pas, en daar is een hoop elektriciteit voor nodig, vandaar.

Soms worden de panelen op berghutten een stuk onder een overhangende dakrand geplaatst (zonder beschaduwingsproblemen) om sneeuwbedekking te minimaliseren. Aangezien bijna alle ver van de bewoonde wereld gelegen berghutten met de PV-installatie een autonome energievoorziening bezitten die een peperdure netkoppeling overbodig maakt, worden dit soort marginale probleempjes meestal snel terzijde geschoven en is in het lange, sneeuwloze zomerseizoen een superschone energievoorziening zelfs in/op deze afgelegen lokaties mogelijk. Met als bijkomend voordeel dat de fossiele energie verslindende, CO2 en andere bedenkelijke gassen uitbrakende en lawaaiige dieselaggregaten in de bergen een uitzondering aan het worden zijn. En nu ook maar hopen dat de opbouwconstructies van de megacentrales in Beieren op een forse sneeuwlast zijn berekend (zie bericht onder 24-28 februari 2005).


Sneeuw en meeropbrengst. Tenslotte, zoals die beroemde voetballer al zei: "elk nadeel heb zijn voordeel". Als de zonnepanelen zijn schoongeveegd (bij smeltende sneeuw gaat dat vaak al vanzelf op hellende zonnepanelen!) en de aarde met een dik pak sneeuw is bedekt, schiet het rendement omhoog omdat door felle reflecties van het sneeuwdek de lichtinstralingsfactor aanzienlijk toeneemt. Zeker op zonnige winterse dagen in de Alpenlanden kan dan een hoge productie behaald worden, zelfs in "het laagseizoen", ook al doordat de paneeltemperatuur laag is.

Dus, niet getreurd, "every snowcloud has a golden lining", om maar eens een Engels spreekwoord te misbruiken.


Sneeuwbedekking grafisch. Voor prachtige kaartjes met de exceptionele sneeuwbedekking in de eerste dagen van maart in Nederland, zie de KNMI website onder het nieuws van 4 maart 2005. Zo te zien kunnen we het beste een grote zonnestroomcentrale in de vervuilde en bijna sneeuwloze Peel op de grens van Limburg en Noord Brabant gaan neerzetten. Met als randversiering wat leuke zinkviooltjes. Gezien, beste PV-centrale planners?


Maart 2005. Sneeuwbedekking in cumulatieve energiecurve. Voor de maand maart 2005 is een hele aparte cumulatieve kWh energiecurve ontstaan door de dagenlange sneeuwbedekking van de zonnepanelen van Polder PV. Hieronder ziet u een "statisch" plaatje voor de 4 93 Wp PV-modules met in oranje de curve voor 2005 die voor deze maand de eerste dagen "maar niet opschiet" (en door het getreuzel aan het eind van de maand dus zeer veel lager komt te liggen dan de maartcurves uit bijna alle overige jaren (maart 2001 was zeer somber, die ligt er nog onder):

Voor een interactieve mogelijkheid deze accumulerende energiecurves te bekijken, zie deze jaaroverzichten pagina.


Meer leuke PV & sneeuw foto's (mailtje met URL s.v.p. als u er nog 1 heeft!)

Nagekomen (13 april 2005):
gedigitaliseerde dia's van Polder PV's sneeuwbedekking 2-7 maart 2005

Snow cover on PV-system on March 2 2005.
Snow cover on small PV-system on neighbour's slanted roof.
Below the solar panels is the only snow-free spot on the roof; OK4 inverters may catch a cold since they do not get any DC current from the solar panels...
Snow melting off from neighbour's PV-system consisting of 6 108 Wp solar panels with OK4 inverters mounted below the panels.

1  2
3  4


1 Sneeuwbedekking op het platte dak van de woontoren op 2 maart 2005; vermogen zonnepanelen nihil, ondanks "vrije" bovenzijde panelen, door zeer slechte lichtcondities en grootste gedeelte van de zonnepanelen dik onder de sneeuw; de meeuwen hebben blijkbaar naarstig naar wat lekkers gezocht in dit barre weer...; 2 Zoek de zonnepanelen! PV-systeem van de buren nog volledig bedekt op zonnige 3 april; 3 Batterij 93 Wp panelen van Polder PV aan onderzijde vrij van sneeuw; de OK4 inverters zullen het wel koud hebben, vooral ook omdat ze door de sneeuwbedekking van de zonnepanelen toch niets te doen hebben; 4 Op de prachtige, zonnige zondag 6 maart begint het hard te dooien en komt de bovenrand van het PV-systeem van de buren uit de sneeuw tevoorschijn; let op het volledig vrije dakvlak rond de ventilatiepijpjes van de mechanische ventilatie en de dakvenster-raampjes.
© Foto's: 2005 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)



Big PV-system of colleague in southern part of the Netherlands waiting for a thick snow cover.
10 PV panels and 2 hot water producing collector panels of colleague Floris Wouterlood's solar energy system in Leiden are covered with a thick layer of snow.
Collega hpmp's 2 kWp PV-systeem begint een
beetje wit te worden (13 feb. 2005) © 2005 hpmp
Zoekt, en gij zult vinden... Op deze fraaie foto van (een deel van) het zonne-energie systeem van "Mister Taildrag" bevinden zich tien (10!) PV-panelen en 2 warm water collector panelen onder de dikke witte poederlaag (begin maart 2005)
© 2005 Floris Wouterlood


En verder uit den lande en elders:

Solarwebsite.nl Hilversum Grafiek met nulopbrengst op 21 januari 2013. No problem, vindt de eigenaar...
Ericplan
Amsterdam
http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/33377615#33377615 (fraaie foto's plat dak met schaduwwerking, sneeuwbedekking en verwijderde ditto verwijderd
Solarlin Vlissingen http://people.zeelandnet.nl/maxan/Installatie.htm
Firma "taildrag" http://www.zonnepanelen.wouterlood.com/solar_pages_nl/laatste_nieuws.htm (onder 30 december 2005)
http://www.zonnepanelen.wouterlood.com/solar_pages_nl/laatste_nieuws_2005_oud.htm (onder 3 maart 2005)
Johan Bakker http://www.zonnestroomproducenten.nl/paginas/pvpanelen.htm (3 maart 2005)
"lausitzsonne" Weißkeißel (D)
http://www.lausitzsonne.info/images/051128_schnee.jpg (na wegspuiten van de sneeuw... 19 november 2005)
Bob van Slooten http://home-1.tiscali.nl/%7Eslooten/zonnepan.htm (ergens onderaan op deze pagina leuke sneeuwfoto, maart 2005)

© 2-8 maart 2005 Peter J. Segaar/Polder PV, met later enkele correcties en aanvullingen (o.a. dia's, 13 april 2005, Duitse forumbijdragen, 5 december 2005; sneeuwgrafiek PVSAT, 7 maart 2006).


Links

Inmiddels alweer 3 pagina´s met "PV en sneeuw" bijdragen op veelbezocht Duitstalig PV-forum, zie ook mijn beschouwing op de PV-nieuwspagina, en ook de S.F.V. begint zich te "roeren" (Duitstalig, want er zijn behoorlijke problemen in dat sneeuwrijke land op de dure zonnestroomsystemen). De eerste link geeft een impressie van de praktijk van een dik sneeuwpakket op hele mooie "multipaneel trackers" van de firma Lorentz in het sneeuwrijke Beieren.

http://www.lorentz.de/en/company/news/winter
http://photovoltaikforum.com/viewtopic.php?t=775
http://www.photovoltaikforum.com/viewtopic.php?t=639
http://www.photovoltaikforum.com/viewtopic.php?t=627
http://www.sfv.de/lokal/mails/phj/schneera.htm

Leuk time-lapse filmpje waarop wordt getoond hoe sneeuw van een residentiële set zonnepanelen weg-smelt:
https://www.youtube.com/watch?v=cEeXohPFOvc

Onderzoek

https://www.myscience.org/news/2019/producing_more_solar_power_in_wintertime_thanks_to_snow-2019-epfl. 7 jan. 2019, Myscience.org. Onderzoek in Zwitserland, steil opgestelde zonnepanelen in de sneeuw-bedekte bergen kunnen juist in het winterseizoen bijdragen aan flinke productie van zonnestroom, hoge opbrengsten, o.a. door extra reflecties vanwege de sneeuw. Een belangrijke drawback: om significante productie te hebben, moet je aardige oppervlaktes vol gaan zetten en de stroom het dal in zien te krijgen. Geen sinecure. Maar het is al langer bekend dat reflecties door sneeuw tot opvallend hoge output bij zonnepanelen kunnen leiden.

Sneeuw kan beslist in sommige regio een fors probleem zijn. Zoals dit artikel in PV Magazine International aantoont, casus Japan (16 februari 2023)


 
 
 
© 2004-2017 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)
^
TOP