Nieuws P.V. pagina 50

meest recente bericht boven

1 november 2009 - 21 november 2009

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

21 november 2009: Even wat "eerherstel"... Polder PV schrijft "behoorlijk veel". En wil in het vuur van het blind tienvingerig toetsen geliefkoos wel eens het scherpst van de snede aanraken. Niet alleen op het vlak van energiepolitiek (daar wordt die snede zelfs vaak zeer bewust en doelgericht opgezocht, en gewoon met blote voeten bewandeld). Maar ook als het om "mogelijk onbewust verkeerd te interpreteren passages" gaat. Ik werd net door een goed in de materie zittende lezer op zo'n door mij gepubliceerd stuk tekst gewezen die voor leken wellicht "verkeerd gelezen" zou kunnen worden, dan wel bij hen "tot verkeerde conclusies" zou kunnen leiden. De aanwijzer heeft grotendeels gelijk, en ik ga daar hier op in. Het gaat om deze passage uit het stuk over het "frequente meteropnemer bezoek" bij de heer Kriegsman in Ootmarsum van 18/19 november jl.:

Ten eerste: het "noemen" van het merk van het ingezette module deed in bovenstaande helemaal niets ter zake, maar was een gewoonte van mij om het systeem kort te karakteriseren. Meestal vragen geïnteresseerden altijd naar het gebruikte module type als je het over een bepaalde PV-installatie hebt. Het is dan ook het duurste onderdeel van de installatie, en ik maak geen geheimen van gebruikte paneel types. Mijn commentaar sloeg beslist niet op dat module type (had er niks mee te maken), maar op de gevolgen van het feit dat twee normaliter "bepaald niet gunstige dakvlak oriëntaties" zijn gebruikt voor het vol leggen met zonnepanelen. Het "kiezen" voor die twee dakvlakken is mogelijk uit nood geboren omdat een "zuid-oriëntatie" (idealiter) wellicht niet mogelijk was, onvoldoende ruimte bood, dan wel potentiële beschaduwingsproblemen van forse omvang tot gevolg gehad kon hebben. Of andere onbekende oorzaken.

Bovendien is het zo dat "alleen een zuid-georiënteerde" dakhelft veel minder module ruimte geeft dan het ter beschikking hebben van een heel oost en een heel west hellend dakvlak, waardoor veel meer modules ingezet kunnen worden om in totaal op een daartoe geschikt georiënteerd huis behoorlijk veel kilowatturen te kunnen produceren. Als in de tijd van aanschaf van de modules er vette aanschaf subsidiepotten ter beschikking waren, is de verleiding om grotere dakoppervlaktes te bedekken groot (de meerinvestering voor meer modules is dan fors veel minder dan als er niet zulke flinke ondersteuning voor de aanschaf zou zijn geweest). En dat kan best mede een "prikkel" tot de aanschaf van een - zeker voor die tijd - forse installatie qua module aantal zijn geweest.

Een andere reden, tot slot, kan het vooruitzien naar de inzet van een pas veel later gekochte warmtepomp zijn geweest. Die dingen verbruiken nogal wat stroom, en dus was mogelijk al vroeg de zelfverkozen opdracht: zoveel mogelijk kWh opwekken met zonnestroom, dus een maximale hoeveelheid oppervlak bedekken. En dan leent het dubbele oost-west dak daar zich natuurlijk prima voor.

Ten tweede: het gevolg van die "keuze" (oost en west dakvlak vullen) is dat op die dakvlakken door de gemiddeld relatief ongunstige oriëntatie op de zon, er veel minder opbrengst behaald zal worden per opgestelde kilowattpiek module vermogen (goed lezen!) dan op een optimaal zuid-gerichte installatie. En daar kwam die relatief lage, door mij uit de genoemde gemiddelde kWh opbrengst (10.500 kWh/jaar) en het opgestelde nominale vermogen (15,5 kWp) berekende "677 kWh/kWp.jaar" uit. Die "relatief lage waarde" wordt veroorzaakt door een combinatie van relatief suboptimale dakoriëntaties (west en oost) en het feit dat deze installatie - helaas voor de eigenaar, maar dat is niet anders - in zo'n beetje het meest ongunstige deel van Nederland ligt qua zoninstraling, namelijk in noord-oostelijk Overijssel. Zoals zeer duidelijk aan de instralingsgradiënt kaart op het KNMI is te zien. De combinatie van deze twee ongunstige factoren maakt juist dat de genormeerde opbrengst in kWh/kWp zo relatief laag is. Wat weinig tot niets zegt over "specifieke moduleprestatie" (vergeet ook de gebruikte omvormer en systeemconfiguratie niet, dat zijn qua uiteindelijke "systeemopbrengst" bepaald niet uit te vlakken bijkomende factoren!), maar vrijwel alles over de opstellingscondities.

Elders in oost Nederland
Dat het ook heel anders kan in het "zogenaamd zonarme" oost Nederland, heb ik laten zien door de simulatieberekeningen (nog geen bewezen, aangetoonde jaaropbrengst) van Rob de Bree van Siderea.nl voor het amorf Si (Schott Solar) systeem met daarnaast een prachtige multikristallijne Kyocera installatie (andere modules als in Ootmarsum) op hetzelfde dak in Millingen a/d Rijn, bijna zuid georiënteerd zonder lastige schaduwen. Waarbij de Bree met zijn simulaties (die aan diverse praktijkgevallen zijn getoetst) uitkomt op een spectaculaire "haalbare" (berekende) opbrengst van zo'n 930 kWh/kWp.jaar voor de daar ingezette bijna optimaal georiënteerde Kyocera modules (Poly 185 Wp), resp. een zeer respectabele 1.000 kWh/kWp voor de Schott Solar 95 Wp ASI modules. Vermoedelijk omdat deze laatstgenoemde zonnepanelen relatief ongevoelig zijn voor directe instraling en zeer efficiënt lijken te werken bij de in (oost) Nederland veelvuldig en frequent optredende indirecte zoninstraling.

Hierbij moet ook worden gesteld dat die laatste getallen voor een compleet andere, "bijna optimale" dakoriëntatie gelden, en ook nog eens een ongeveer 80 kilometer zuidwestelijker gelegen (dus in wat zonrijker gebied) installatie betreffen. Onvergelijkbaar met de situatie in Ootmarsum wat zo'n beetje tegen de Duitse grens ligt. Met daarbij ook nog eens de opmerking dat die prachtige schuur in Millingen a/d Rijn er gewoon om vroeg dat daar een leuk vergelijkingsexperiment tussen twee klasse merken modules (Japanse kwaliteitsproducent Kyocera versus de vrij nieuwe amorf Si modules van het Duitse Schott Solar) op de ruimschoots aanwezige dakruimte werd uitgevoerd. Wat de eigenaar met de leuke nickname "Aangenaam Wonen" uitgebreid bijhoudt op de volautomatisch werkende Solarlog site van zijn fraaie dubbele PV-installatie.

Terug naar Ootmarsum
De "aangever" heeft ook zelf berekend dat de opgegeven opbrenst voor het Kyocera systeem in Ootmarsum helemaal niet vreemd of "slecht" is, maar dicht bij zijn berekende waarde ligt. Daarbij wordt uitgegaan van de volgende aannames cq. gegevens (conservatief geschat, de 850 kWh/kWp.jaar zou wel eens een stuk hoger kunnen liggen, zelfs voor Ootmarsum...):

Totaal 15,5 kWp. Aanname: 7,75 kWp op oost, 7,75 kWp op westdak.

Instraling west en oostdak. Volgens instralingsschijf bij een dak hellingshoek van 45 graden: 80% resp. 77% van maximaal haalbare instraling.

Genormeerde opbrengst voor Ootmarsum 850 kWh/kWp.jaar (conservatief).

Berekening
Westdak 7,75 x 850 x 0,8 = 5.270 kWh/jaar
Oostdak 7,75 x 850 x 0,77 = 5.072 kWh/jaar
Totaal: 10.342 kWh/jaar
In praktijk behaald: 10.500 kWh gemiddeld per jaar. Dus deze berekening en de praktijk komen nauw met elkaar overeen (slechts anderhalf procent verschil), en er is helemaal niets aan de hand met de prestatie van deze installatie onder de "beperkende" omstandigheden waaronder deze is opgesteld...

Tot slot
Kyocera (spreek uit: kiejoseera) is een van de oudste en meest betrouwbare topmerken uit Japan. Het concern heeft een degelijke reputatie opgebouwd, heeft zeer goede informatie over zonnestroom en hoe die het beste is toe te passen (zie o.a. deze FAQ pagina speciaal georiënteerd op de Amerikaanse markt), en blijft innoveren en kwaliteit leveren. Hun multikristallijne modules behoren - in hun soort - tot de krachtigste ter wereld, o.a. door de speciale oppervlakte behandeling van de cellen die reflecties tot het minimum reduceert, en dik 3 decennia praktijkervaring in cel- en module constructie. De module bouwer is bezig met de invoering van zogenaamde "3-busbar cellen" die efficiënter de in de zonnecellen opgewekte elektriciteit afvoeren dan de standaard cellen met slechts 2 busbars. De modules worden steeds krachtiger (bijvoorbeeld de fraaie 210 Wp sterke KD210GH-2P (pdf datasheet) met een module rendement van 14,1% en cellen met een omzettingsrendement van 16%). Het Japanse concern heeft nog steeds het omzettingsrecord voor multikristallijne cellen in handen: 18,5% procent.

De kwaliteit van de modules wordt overal gewaardeerd, en het zal u dan ook niet verbazen dat een systeemontwikkelaar als het Duitse Energiebau voor hun recente 963,9 kWp (!!!) dakinstallatie op een fabriekshal in Stadthagen in Niedersachsen, Duitsland, voor de KD210GH-2PU modules hebben gekozen. 4.590 stuks verdeeld over vier daken...

Dus met Kyocera zit het wel snor. No problem with that.

Met dank aan de aangever voor het aanscherpen van de snede waarop Polder PV dagelijks danst...

20 november 2009: Nog een paar zonminnende Denen. In het stukje over de fantastische netstromen website van de Deense hoogspanningsnetbeheerder (zie artikel) had ik er voor de leut even een net op Sonnenertrag aangemelde Deen bijgepropt. Floris Wouterlood mailde me enthousiast dat hij er nog een kende in het Deense Gistrup, lundbykrat.com, en ook hij zat bekant te soppen van die energiestromen site van de windminnende Denen.

De beste ingang voor zonminnende Denen is natuurlijk Sonnenertrag, en wel via de Deense subsite die met de zoekfunctie zo is opgetrommeld (link onderaan). Er staan er vijf in, waaronder de reeds vermelde Lars uit Skanderborg, en de door Floris gelinkte Gistrup installatie van Christian Sorensen. Interessant is om eens te kijken naar de gerealiseerde normopbrengsten in afgeronde jaren van die in het "koude, windrijke maar zonarme noorden" wonende Denen. En dan valt op dat die mensen zeer acceptabele tot riante opbrengsten realiseren!

Christian Sorensen uit Gistrup staat hier:

http://www.sonnenertrag.eu/detail.php?pk=9063&profile_id=9176&alle=Alle+Jahre+anzeigen

In 2008 scoorde hij toch bepaald geen onverdienstelijke 838 kWh/kWp voor een noordelijk gelegen Scandinavisch land, en met een klein en waarschijnlijk nogal inefficiënt oud Siemens mono systeempje van 550 Wp uit 2002.

Of neem deze meneer/mevrouw met ook een zeer acceptabele 808 tot 855 kWh/kWp.jaar met ongunstige zuid-westelijke oriëntatie met Schüco modules. Toch niet slecht gezien de "omstandigheden":

http://www.sonnenertrag.eu/detail.php?pk=4904&profile_id=5147&alle=Alle+Jahre+anzeigen

Maar, nu gaan we een trapje hoger met deze SolEnergiCentret rakkers uit het beroemde Roskilde op Sjælland, met Shell moduultjes uit 2005 die al een zeer mooie 880-930 kWh/kWp.jaar scoorden (en een uitgebreide en diepgravende Deenstalige zonnestroom site hebben):

http://www.sonnenertrag.eu/detail.php?pk=4823&profile_id=5063&alle=Alle+Jahre+anzeigen

En, last but not least (plaatje): let u vooral op dit menneke genaamd "Mess" uit Bjerlev, Aadal in Midtjylland, met 1,8 kWp aan multikristallijne Sharp paneeltjes, geplaatst in 2005:

http://www.sonnenertrag.eu/detail.php?pk=7406&profile_id=7582&alle=Alle+Jahre+anzeigen

^^^ Genormeerde jaaropbrengst van "Mess" in Denemarken. NB: vanwege de zeer slechte "steekproef" van slechts 5 Deense systemen kunnen de blauwe kolommen (vooral die in eerdere jaren) niet als "representatief" worden gezien voor de haalbare nationale opbrengsten. Beslist reëel is de gemeten hoge genormeerde opbrengst van "Mess" (gele kolommen) voor 2008 (1.047 kWh/kWp), en de reeds zeer hoge genormeerde waarde (971 kWh/kWp) die einde oktober 2009 al werd bereikt. © Sonnenertrag.eu

1.047 kWh/kWp in 2008, en eind oktober 2009 al op 971 kWh/kWp zittend... HOEZO Denemarken slecht land voor PV?????

En ECN Beleidsstudies ons zuidelijker gelegen, nog veel zonniger land maar op een scharrige 850 kWh/kWp.jaar waarderen? Ga toch weg, stelletje ****!!!!!

http://www.sonnenertrag.eu/de/12-daenemark--2009.html

19 november 2009: Slimmer ondernemen in PV. Weinig landgenoten beseffen de complexiteit van de complete industriële keten in zonnestroom. Zeker als het de nog steeds dominante kristallijne tak van sport betreft die gebruik maakt van multi- of monokristallijne cellen*. Zeer kort door de bocht gesteld kunnen we als frequent gebruikte route het volgende productieproces schetsen. Er zijn inmiddels diverse variaties, maar de grote lijn is als volgt.

Silicium productie keten
kwarts (vast, SiO2, geen enkel "grondstof probleem" mee te voorzien) >>> metallurgisch silicium >>> trichlorosilaan (gas, SiHCl3) >>> ruw "solar grade" silicium (polykristallijn / "polysilicium", afgezet op dunne, U-vormige "voedingsstaven") >>> twee silicium routes.

Vervolg Si productieketen:

• polykristallijn >>> verhitting en directionele uitharding in hittebestendige vierkante mallen (grote rechthoekige blokken, "poly" of "multi" kristallijn silicium)
• monokristallijn >>> verhitting en middels een entkristal en tegengestelde rotatie van ronde siliciumoven en kristal een uit een zuiver kristal bestaande, uithardende kolom uit de vloeistof trekken (lange ronde cylinders)

Vervolgens: opzagen van de blokken en/of cylinders in hanteerbare brokken ("ingots", bij monokristallijn wegzagen van de bolle buitenzijdes van de cylinder) >>> zagen van - steeds dunnere - wafers (draadzagen) >>> veel processtappen voor productie van cellen uit deze wafers (diverse nat-chemische stappen, kantisolatie, vele controles) >>> module productie met de cellen als uitgangsmateriaal.

Eindfases. Vaak verkoop van grote hoeveelheden modules aan groothandels >>> doorverkoop aan systeemhuizen >>> inkoop door installateurs >>> installatie bij de klanten. Door de enorme moduleprijs reducties in het afgelopen jaar, worden steeds meer ketens kortgesloten in de eindfases. Steeds meer moduleproducenten en groothandels gaan zelf de eindverbruikers opzoeken om grote hoeveelheden zonnepanelen relatief goedkoop te kunnen afzetten. Dat is te merken aan de aanbiedingen die je soms van wildvreemde bedrijven, vaak uit Zuid-Oost Azië, maar ook steeds vaker uit Duitsland (groothandel), in de mailbox vindt.

Alle genoemde processtappen vinden vaak bij nogal verschillende bedrijven plaats die allemaal hun eigen insteek hebben in de industrie, en in nogal wat landen opereren. Dat is historisch zo gegroeid, en die groei is extreem hard gegaan tot het niveau van de huidige volwaardige, complexe industrie. Veel bedrijven hebben specifieke processtappen in de hele keten geoptimaliseerd, en dat was al lastig genoeg, ook al gezien de forse investeringen die daarmee waren gemoeid. Al die bedrijven, die specifieke segmenten van de hele "siliciumketen" beheersen, hebben hun eigen overhead, willen (moeten!) hun eigen marges maken, moeten (soms duur) geleend geld op korte termijn terugverdienen, en aandeelhouders met liefst interessante "returns on investment" tevreden stellen. Dat zijn allemaal kostprijs verhogende factoren die de uiteindelijke moduleprijzen een tijd lang mede onder druk hebben gezet, bovenop de tijdelijke silicium grondstof crisis van een paar jaar geleden (de laatste is inmiddels al uit het collectieve geheugen aan het verdwijnen door de enorme toename in productie van de primaire grondstoffen).

Integreren en verder opschalen
"De industrie" zit natuurlijk niet stil, en daar is het toverwoord "vertikale integratie" inmiddels gemeengoed. Dat gebeurt niet alleen vanwege bovengenoemde reden, het is ook een zeer belangrijke driver geworden om als sterke partij te overleven. Want in de hele industrie staan de marges flink onder druk, er zijn politieke ontwikkelingen gaande (Spaanse marktcap, liberalen in de Duitse coalitie) die zeer ongunstig voor de (potentiële) marktafzet zullen en kunnen uitpakken. En dus is en blijft kostenreductie door de complete keten een van de top prioriteiten in de branche.

Een uitgebreid voorproefje op "vertikale integratie" werd reeds door Peter Fath van het Duitse Centrotherm Photovoltaics AG gegeven op de "Zon-dag" in Utrecht (13 oktober 2009, zie ook bijdragen op die dag inclusief die van Fath zelf), waar hij uitgebreid en gedetailleerd sprak over de zogenaamde "grid-parity" geïntegreerde zonnecel-module fabriek. Een te bouwen complex met een productie van 347 MWp/jaar en een uiteindelijke factory gate moduleprijs van ... 1,26 Euro/Wp met "existing technology". Daarvoor moet je wel even 718 miljoen Euro op tafel leggen (scenario polysilicium fabricage in hydropower rijk Canada, wafer tot en met module productie in Duitsland). Er wordt ook al aan een - in crisistijd wat behapbaarder - kleinschaliger concept gewerkt wat ruim drie maal zo goedkoop zou moeten zijn qua benodigde investering. Iemand nog wat ruimte voor een leuke zonnecel fabriek in de achtertuin?

LDK goes module
Het zal u met deze ontwikkelingen op het netvlies wellicht ook niet verbazen dat ik net op een advertentie in Photon International (P.I.) van oktober stuit van de aan de beurs van New York genoteerde reus LDK uit China. Waarin deze heel "hoog" in de silicium keten zittende "upstream" silicium en wafer producent** aankondigt dat ze ... PV modules in de markt gaan zetten (titel van de advertentie: "Proudly introducing LDK Solar Modules"). Wat betekent dat, naast unieke geïntegreerde bedrijven als SunPower (Amerika), SolarWorld (Duitsland) en REC (Noorwegen), er nu een nieuw powerhouse aan gaat komen die de complete keten, van de silicium grondstof productie tot en met het eindproduct genaamd PV modules, in een hand heeft. Op de website van LDK zelf is nog geen informatie over die modules te vinden, maar het is al bekend dat ze aan hun partner Enfinity (de Belgische groeitijger op installatie gebied) eigen modules gaan leveren voor een enorme dak installatie van 4,2 MWp (grootste dak-systeem in de Benelux, bijna het dubbele van het 2,3 MWp Floriade dak) voor de tapijt- en laminaatfabriek van de Balta Groep in Sint-Baafs-Vijve (West Vlaanderen iets NO. van Kortrijk). Zie het bericht van 21 oktober 2009 op de LDK site. Enfinity en LDK zijn ook samenwerkingspartners in het door hen verworven 10 MWp Dunhuang PV project in de noord-west Chinese provincie Gansu.

LDK, wat trouwens flink ruzie heeft met de Duitse zonnecel reus Q-cells na problemen over wafer leveringscontracten, bouwt gestaag verder aan een gigantisch industrieel complex (naast de bestaande wafer plant) in Xinyu City in de aan de Jangtze rivier grenzende Jiangxi provincie in zuid-oost China. Een complex wat 15.000 ton silicium per jaar zou moeten gaan produceren (zie foto update linkpagina en update 6 mei 2009). Net werd bekend (bericht 17 november 2009) dat een grote Chinese investeringsfirma (Jiangxi International Trust and Investment Co.) 15% aandeel heeft genomen in dat grote silicium productie complex, daarmee een stevige basis voor verdere expansie leggend voor LDK. Ik hoef u waarschijnlijk niet te vertellen dat het integraal beheersen van die complete, lange productieketen, gegarandeerd tot flinke marge winst voor het concern zal gaan leiden. En dat LDK de uiteindelijk onder eigen controle te fabriceren modules met cellen uit wafers van eigen productie waarschijnlijk voor zeer lage prijzen aan zal kunnen gaan bieden aan de wereldmarkt. Een groot deel van de efficiëntie winst in de hele keten, en het vermijden van "externe" tussenschakels komt namelijk allemaal het concern ten goede. Made in China. En gezien de reputatie van LDK (die nu dus mogelijk op het niveau van modules hard gaat concurreren met de beroemde landgenoot Suntech, nu nog de grootste (?) cellenfabrikant, waar ze trouwens volgens eigen zeggen ook wafers aan verkopen...) zullen dat beslist niet de "minste" modules zijn. Zowel mono- als multikristallijn volgens de P.I. advertentie.

En: LDK zit ook al in de "systemen", en is een belangrijke speler aan het worden in de bouw van zowel gebouwgebonden PV projecten als gigantische PV parken in het moederland (zie o.a. dit bericht en mijn bijdrage over de gigawattparken manie in China), waar vele miljoenen zonnecellen lucratief zonnestroom gaan produceren voor de stroomvretende Chinezen. Als de Communistische Partij over de brug gaat komen met een decent feed-in tarief voor grote vrije veld installaties, natuurlijk. Wie weet, als leuk Kerstcadeau'tje om mee te nemen naar de klimaatbesprekingen in Kopenhagen...

* Volgens Photon 4/2009 (April) lagen de verhoudingen in 2008 als volgt: 47,7% polykristallijn, 38,3% monokristallijn, 6,4% CdTe (bijna uitsluitend First Solar), 5,1% amorf en/of microkristallijn, en nog wat ander grut. Verhoudingen in 2009 zullen een forse toename van het CdTe aandeel laten zien, en verdere groei van de dunnelaag sector zal doorzetten (ten koste van totale marktaandeel kristallijne cel technieken).

** Wat wafers betreft is LDK inmiddels 's werelds grootste, het bedrijf is momenteel al de grootste silicium producent in Azië, en het concern had in 2008 al een omzet van 1,6 miljard dollar.

Bron: advertentie Photon International 10/2009: p. 163.

18/19 november 2009: Heeft Enexis geld te veel? Je zou het bijna gaan denken als je de inhoud van de e-mail leest die ik kreeg van de heer Zwerius Kriegsman (echte naam) uit Ootmarsum (Overijssel). Een man die een spectaculaire renovatie van een bestaande woning heeft uitgevoerd met een groot 15,5 kWp PV-systeem met Kyocera modules (zowel oost als west dak) en een jaarlijkse opbrengst van 10.500 kWh. Een hoeveelheid die neerkomt op een genormeerde opbrengst van een ietwat tegenvallende 677 kWh/kWp.jaar, wat natuurlijk grotendeels op de suboptimale oriëntatie is terug te voeren gecombineerd met de ligging in het minst zonrijke deel van Nederland. Voor een kristallijn Kyocera PV-systeem in het ook in oostelijk Nederland liggende Millingen a/d Rijn, niet pal zuid georiënteerd, heeft Rob de Bree van Siderea.nl een haalbare jaaropbrengst van gemiddeld rond de 930 kWh/kWp berekend, wat aanzienlijk hoger ligt.

Ook heeft Kriegsman al op voorhand lage temperatuur verwarming op het oog gehad en al in het beginstadium voor vloerverwarming geopteerd. Toen werd ook al - zeer progressief - warmtewinning uit de ventilatielucht geïmplementeerd.

Deze zomer volgde ook een luchtwarmtepomp (regelmatig over de tong gaande Mitsubishi Zubadan) in deze zeer energiezuinige woning. Mind you: die al in 1987 met toekomstgerichte visie is gebouwd en uitbundig geïsoleerd, veel van het ontwerp is van Kriegsman's eigen hand (hij werkt bij Electrabel volgens het Tubantia artikel). Het totale (niet geringe) elektraverbruik wordt op jaarbasis door de zonnestroom opwek gecompenseerd en de energiebalans in deze woning is - zo wordt geclaimd - "neutraal". U kunt er meer info over vinden op de OliNo site, en op het eerder door mij genoemde artikel in Tubantia (links onderaan). Er schijnt ook een stuk in Vrij Nederland over dit particuliere duurzaamheids-offensief aan te komen.

De e-mail van de heer Kriegsman ging - het zal u wellicht na het nodige tot u genomen te hebben op o.a. Polder PV niet verbazen - over de "bemeteringssituatie" in zijn woning. In Nederland bijna altijd tot algehele hersenverweking, tenenkrullende bureaucratie, tegenwerking, en soms zelfs dreigende stalinistische ingrepen door hetzij "meetgemachtigden", hetzij netbeheerders leidend. Vanwege schrikbarend tekortschietende Wetgeving in ons land, resulterend in algehele piraterij, onzekerheid, en billen-dicht-knijperij bij de duurzaamste burgers van Nederland. De inhoud van de e-mail mag als "tekenend" voor de ronduit deplorabele situatie in ons land worden gezien.

* Mogelijk de uit de hand gelopen (begin 2004 weer door Van Geel afgeschafte) stapeling van EPR, EPA en in sommige gebieden ook nog eens MAP gelden?

** Een fooi van 9,7 eurocent/kWh bovenop de "waarde van de gesaldeerde zonnestroom invoeding". Kriegsman heeft een contract met Greenchoice en mocht voorheen 100 procent 3.000 kWh/jaar salderen. Dit jaar heeft Greenchoice, voorschot nemend op de nog steeds niet geformaliseerde plannen om de salderingsgrens in de Elektriciteitswet naar 5.000 op te krikken die grens reeds opgehoogd. Bij Kriegsman wordt uitsluitend het (tot 5.000 kWh/jaar gesaldeerde) overschot van de zonnestroom productie die niet zelf direct wordt geconsumeerd (dus: netinvoeding) voor dat bedrag van 9,7 eurocent vergoed (MEP geld = EZ budget = Rijksinkomsten/belastinggeld). Het eigenverbruik is echter lager dan het overschot.

*** Dat scheelt aan al vet opgelopen vastrecht kosten bij Cogas Netbeheer voor gas inclusief meterhuur bij Cogas Infra & Beheer B.V. voor de vier deelposten bij elkaar (tm G6 capaciteit, max. 4.000 kuub gas/jaar) toch al snel weer 166,67 Euro incl. BTW "vermeden kosten van het hebben van een gasaansluiting" per jaar (op basis van de huidige tarieven)...

**** Enexis is het in eigendom van gemeentes en provincies gebleven netbedrijf wat is afgesplitst van de voormalige Essent holding die is opgevroten door de Duitse mega bruinkolen boer RWE (exclusief de "vermeende rechten" op een aandeel in Borssele, al loopt daar nog een bodemprocedure over).

Waarvan akte, hooggeschatte duurzame heer Kriegsman. Het is werkelijk om te janken. Misschien moeten we maar vragen of er alvast een gesticht kan worden leeggeruimd voor al die duurzame burgers die straks mogelijk ook regelmatig gestalkt zullen gaan worden door hun netbeheerders en/of door hen opgetrommelde meetjongens in zeer fossiele auto's (of zouden ze in zo'n sjiek fossiel(?)-elektrisch gestookt golfje van Enexis rondrijden?). Het zou me niets verbazen als er binnenkort enkele duurzame lieden met het schuim op de lippen gaan doordraaien in dit bezopen landje...

Gas afsluiten €€€
Nakomertje van de heer Kriegsman over die gasafsluiting:

Commentaar Polder PV: Wat dat laatste betreft. Daar hebben wij in onze (stadswarmte) wijk met kookgas aansluitingen ook mee te maken gehad. "Vroegah" kon dat allemaal probleemloos, "no questions asked, service van de zaak". Nu er steeds meer mensen om volstrekt legitieme redenen vaarwel zeggen tegen het peperdure gas, worden er echter door de netbeheerders volslagen bezopen (inderdaad, niet door de Energiekamer van de NMa "gereguleerd"...) bedragen voor "afsluiting" gevraagd. Een soort van "harde trap na", dus, van de gasleiding monopolist... En als je die "afsluiting" niet bereid bent te betalen en de boel gewoon blijft zitten zoals het al jarenlang in/om de woning aanwezig was, blijf je alle gas vastrechten dokken. Ook bij de leverancier als je vergeet om je "officieel" - doch nergens vastgelegd - af te melden als gasklant. Ook al neem je nulkommanul kuub van dat dure methaanspullie af. Het blijft "gasrotonde" NEEderland, natuurlijk, lijdend aan een dodelijke gasvloek...

NB: lees s.v.p. ook het nagekomen artikel "Eerherstel" van 21 november 2009 n.a.v. zorgen bij een lezer van Polder PV over mogelijke misverstanden over de "prestatie" van het in dit artikel genoemde PV-systeem (wat wel degelijk goed werkt).

Enkele links waarmee u een beeld kunt krijgen van de zeer duurzaam verbouwde woning van de heer Kriegsman in het steeds meer zonnepanelen krijgende Overijssel:

http://eigenhuis.turnpages.nl/DS/public/slot00012/ (blader naar pagina 7, bovenaan)
http://www.olino.org/articles/2009/07/16/bestaande-woning-omgebouwd ... woning
http://www.tctubantia.nl/regio/noordoosttwente/5470446/Gratis-energie-met-pomp-en-panelen.ece

14 november 2009: Niet lullen maar poetsen! Köthen 45 (46?) MWp onderweg. En terwijl Nederland met heel erg veel moeite, een inmiddels al gekmakende wirwar aan gemeentelijke en provinciale "regelingetjes" (zie vorige bericht) en een zwaar gemankeerde "nationale subsidie" er schuifelend zo her en der een paar uit het buitenland aangevoerde moduultjes bijprutst, knalt Duitsland uiteraard lustig weiter. Zoals ze dat al vanaf eind negentiger jaren, en met de invoering van het EEG in april 2000 in sterk verhevigde mate al die jaren al doen. Want zonnestroom is serieuze business, daar moet je hoog op inzetten en alle obstakels voor uit de weg ruimen.

^^^ Slechts enkele van de vele duizenden benodigde ramfundamenten met lichtmetalen opbouw voor de nieuwe 45/46 MWp BP Solar centrale, Köthen II. Op de achtergrond zo te zien een deel van de "concurrerende" dunnelaag 14,75 MWp centrale van juwi die al lang is opgeleverd en al een jaar lang vele Zeer Duurzame kilowattuurtjes uitpoept. Ook lijkt er een biogas installatie op de achtergrond zichtbaar te zijn (de twee witte "tentvormige" koepels). Indien inderdaad biogas: waarschijnlijk ook op output financieel ondersteund via hetzelfde Erneuerbare Energien Gesetz. In tegenstelling tot de installatie van juwi, die van meerdere rijen modules boven elkaar gebruik maakt, wordt zo te zien aan de frame opstelling voor de BP Solar installatie slechts van 1 module rij per rij fundamenten gebruik gemaakt. Dit komt natuurlijk omdat er veel krachtiger modules worden ingezet, waardoor de installatie waarschijnlijk lagere "Balance Of System" kosten zal hebben (alle materialen benodigd buiten de moduleprijs). Alle foto's in dit stuk © 2009 Frans Koekkoek uit Raalte (verkleind door Polder PV)

Ik heb al enkele malen gerapporteerd over de tweede (!) reuzen PV centrale die op het oude militaire vliegveld Köthen (noordelijk van Halle, NW. van Leipzig in Sachsen-Anhalt) zou worden aangelegd. De beroemde mega-PV park bouwer juwi (ook al bekend van 40 MWp Waldpolenz oostelijk van Leipzig, en van 53 MWp Lieberose bij Turnow-Preilack in Brandenburg, beiden met First Solar modules) had reeds een 14,75 MWp First Solar (CdTe) dunnelaag project gerealiseerd op dat oude vliegveld bij Köthen, met een aardige hoeveelheid van slechts 200.000 grotendeels in het Oost-Duitse Frankfurt am Oder gemaakte CdTe modules (persbericht al van 19 december 2008, zie mijn bespreking van 22 december 2008). Er was echter nog meer dan genoeg ruimte over op dat voormalige terrein, en ditmaal heeft BP Solar (die helemaal "back into business" lijkt te zijn na wat "bedrijfsongevalletjes") in samenwerking met projectontwikkelaar RGE Energy AG uit Frankfurt am Main de vette kluif voor de rest ingepikt.

BP Solar gaat daar volgens het oorspronkelijke persbericht (19 augustus 2009) de rest van de vrije ruimte langs die mooie west-oost gelegen oude militaire airstrip vullen met 205.000 van de eigen (??? 220 Wp ???) kristallijne modules met een vermogen van in totaal 45 MWp. Echter, in een uitgebreid (en zeer interessant) interview met BP Solar CEO Reyad Fezzani in Photon International (oktober issue 2009, p. 78-84), rept deze alweer van een installatie capaciteit van 46 MWp (daarbij ook "a percentage of the energy output" garanderend aan de exploitant).

^^^ Detail van de werkzaamheden aan de frame opbouw van Köthen II. Ik denk dat "het" na frame numero zeven-en-vijftig-duizend-zeshonderd-vierenveertig of na aansluitkastje honder-negen-en-zestig voor de betrokken medewerkers toch wel een beetje "langweilig" wordt. Maar er zijn natuurlijk ergere dingen in het leven, en het is crisistijd, dus je mag al lang blij zijn dat je mee mag bouwen aan een van de grootste PV-centrales ter wereld. Toch? ...

Ik weet niet of het hier een schrijffout betreft, of een ietwat voorspelbare poging om kort boven de tot nu toe grootste geplaatste capaciteit op 1 lokatie (Olmedilla de Alárcon, Spanje) te komen. Want die laatstgenoemde reuzencentrale is 60 MWp groot. Als we bij "Köthen I" (juwi centrale 14,75 MWp) de nieuw te realiseren 45 MWp "Köthen II" volgens het oorspronkelijke persbericht optellen, komen we namelijk "slechts" op 59,75 MWp uit op een en dezelfde lokatie. Gaan we echter uit van Rezzani's "46 MWp", wordt het totaal 60,75 MWp en zal, als BP Solar/RGE Energy AG snel zijn en de installatie inderdaad zoals gepland voor het eind van het jaar aan het net weten te koppelen, deze dubbelcentrale kort "de grootste PV centrale ter wereld" kunnen worden ("persmoment dealtje" met juwi???). Daarmee Duitsland weer effekes een - zeer tijdelijk - recordje in de schoot werpend. We zullen zien, maar het zou me niets verbazen als dit een zoveelste - geslaagde - marketing truuk is. Vrij onschuldig, maar soms lijken de bazen van grote PV bedrijven net kleine kinderen (what's new under the sun?) ...

Nog enkele foto's van Köthen I en II van Frans Koekkoek. Klik op het roodomrande plaatje voor uitvergroting:

	<<< Köthen I: typisch dunnelaag First Solar project van juwi, met blokken van 5 rijen modules boven elkaar per frame. Let op de betonplaten onder de modules: blijkbaar staat dit segment van Köthen op de oude verharde bodem van het militaire vliegveld.
Detail van een van de frames met ramfundamenten van de juwi installatie. Duidelijk te zien dat dit een installatie met dunnelaag module is. >>>
	<<< Blik vanuit het noorden richting zuid (let op de First Solar modulerijen op voorgrond). D'r moeten nog heel wat frames opgebouwd worden, en dan alle 205.000 modules nog... Er zijn reeds enkele trafostations zichtbaar. Detail zie hierboven tussen de tekst.

^^^ Detail van weer een andere foto met een zee van frames die nog bedekt moeten gaan worden met krachtige kristallijne modules van de "meest progressieve olieboer" op deze aardkloot. Duidelijk op de achtergrond zichtbaar enkele hoogpotige reuzen windturbines, ongeveer 250 kilometer landinwaarts van de Oostzee. Duitsland blijft niet zoals NEEderland oe-ver-loos ouwehoeren over implementatie van duurzame energie. Duitsland bouwt duurzame productie installaties en produceert hernieuwbare kWh, elke dag weer, en alles op eigen bodem (en in talloze andere landen, groots exportsucces van de eigen bedrijven). En al doende wordt de ene na de andere ondertussen uittentreuren uitgeteste en ontwikkelde innovatie geïmplementeerd, en doorgeleerd. De praktijk is immers de allerbeste leermeester. Duitsland is door deze geweldige, door politieke WIL in gang gezette hernieuwbare elektriciteit revolutie zowel in zonnestroom als in windenergie terecht en bewonderenswaardig wereldkampioen!

Afijn. Waar het hier dus om draait zijn de foto's bij dit artikel. Die kreeg ik van ene "Peet", en die kreeg ze weer van Frans Koekkoek uit Raalte. Frank was "ter plekke" in Oost-Duitsland, en maakte enkele tale-telling opnames van de bouw werkzaamheden van Köthen II, die eind dit jaar moet zijn opgeleverd en vanaf het moment van netkoppeling een wettelijk verzekerd invoedingstarief van 31,94 eurocent/kWh tegemoet kan gaan zien. Twintig jaar lang... Frank maakte ook een paar foto's van de reeds gerealiseerde juwi centrale, Köthen I. Frank: hartstikke bedankt, ziet er puik uit! Nu nog zo'n smaakmakend projectje in Nederland, alstublieft (met hoge kwaliteit modules en hoge kWh output, s.v.p...).

http://www.juwi.de/solar/referenzen/solarpark-koethen.html (data van Köthen I/"Köthen Flugplatz" van juwi Solar)

14 november 2009: 527 huishoudens Drenthe en Groningen gelukkig? Beetje straf gesteld, maar het komt er wel een beetje op neer. Met dank aan Leidse collega Wouterlood (zijn bericht van 13 november) ook even gekeken naar de nieuwste "aanschafsubsidie actie" voor woningeigenaren m.b.t. duurzame maatregelen in de drie noord-oostelijke provincies. Die zijn bezig met een zogenaamd "100.000 woningen plan"* in de noordelijke provincies, en een "Subsidieregeling Energiebesparing Bestaande Bouw" (SEBB). Dat laatste programma is onderdeel van een fonds waar ook woningbouwcorporaties aan mee mogen doen, en wat bedoeld is voor "energetische renovatie" van bestaande bouw. Een fonds waar per provincie van 2009 tot en met 2011 elk 2,25 miljoen Euro besteed "mag" gaan worden. Dat is niet zoveel als je bedenkt dat de specifieke SEBB regeling pas 16 november a.s. ingaat. Wat betekent dat er slechts zo'n 1,12 miljoen per jaar uitgegeven "mag" worden per provincie. Niet verwonderlijk dus dat voor de huidige, voor particulieren toegankelijke SEBB regeling voor Groningen slechts 1 miljoen Euro beschikbaar is, en voor Drenthe zelfs maar 700.000 Euro. Dat komt neer op € 1,74 (Groningen) resp. € 1,44 (Drenthe) per inwoner**.

Uiteraard zal bij hoge claim van de indieners op deze zoveelste hit-and-run (ditmaal provinciale) regeling (waar zonnestroom slechts een onderdeel van is), slechts voor een bescheiden aantal huishoudens genoeg geld beschikbaar zijn. Omdat er uit een keur van "maatregelen" is te kiezen, zie daarvoor de website van de uitvoeringsinstantie Samenwerkingsverband Noord-Nederland (goed letten op de eisen en maatregelen, iets verschillend per provincie!), maar de verwachting zoals overal elders in Nederland zal zijn dat een grote voorkeur naar die "sexy zonnepaneeltjes" zal uitgaan, zal het uiteindelijk aantal "gelukkigen" bescheiden blijven. Het is zoals gebruikelijk die het eerst komt die het eerst maalt, dus 16 november a.s. uw slag slaan of naast het potje piesen.

Hierbij ook goed letten op de subsidievoorwaarden (zie ook FAQ pagina bij SNN): maximaal 3.250 Euro subsidie bij minimale uitgave (...) van 5.000 Euro voor het nog niet gesubsidieerde systeem. Maximaal 20% voor "installatie en/of aanschaf" van de maatregelen. Assenaren hebben extra geluk, de gemeente stapelt nog een beetje op de subsidiestapel (het lijken die "goeie ouwe jaren 2000-2003" wel...). U ontvangt met 5% extra (maximaal) aanschafsubsidie dan mogelijk dus zelfs 25% op de aanschafprijs.

Wat zijn de consequenties? Groningen 1 miljoen Euri voor max. 3.250 Euri/huishouden geeft maximaal 308 Groningse huishoudens die alles claimen wat mogelijk is (bij zonnestroom gegarandeerd de insteek bij de slimme aanvrager). Voor Drenthe bij "allemaal niet Assenaren" max. 3.250 Euri/huishouden: 219 huishoudens. Bij "alleen maar Assenaren die maximaal 4.000 Euri/huishouden claimen": 175 gezinnen in de hoofdstad van Drenthe. Volgend jaar mogelijk bij zelfde bedragen: idem dito. Natuurlijk iets hogere aantallen als er minder dan het maximum per aanvrager wordt geclaimd, maar nog steeds: druppel op een witheet gloeiende plaat. En, veel erger nog: incidenteel, geen structurele ondersteuning, first come first serve, wachten op "beschikkingen", "toestemmingen", nog meer afhankelijkheid van ambtenaren en mogelijke onverwachte subsidie-hersenkronkels, etc., etc.

Het kan nog gekker: er mag volgens het hier onder gelinkte pdf document "Regeling SEBB Drenthe" nota bene ook gestapeld gaan worden met bestaande rijksregelingen. Ik ben erg benieuwd wat bijvoorbeeld SenterNovem, uitvoerder van de nationale (absurd overschreven) SDE regeling voor zonnestroom daarvan vindt, en wat de mogelijke consequenties zouden kunnen zijn, gezien dat omineuze punt onder het hoofdstukje "Verplichtingen" in de "Beschikkingen tot subsidieverlening" die in 2008 zijn verstuurd:

Je weet het per slot van rekening maar nooit met die ambtenaren: wat een provinciaal ambtenaar "vindt", kan best wel eens worden overruled door een door EZ aan de ketting gelegde uitvoerder van de SDE bij SenterNovem. Ik zou daarom van tevoren alles schriftelijk vast laten leggen voordat u vast gaat rekenen op lucratieve stapelingen van subsidiepotjes.

Fryslân???
Dit alles laat natuurlijk onverlet dat er weer "iets extra's" bijgekomen is, althans voor de drie noordelijke provincies. De details voor de regeling die Friesland blijkbaar per 1 januari 2010 in gaat zetten zijn nog niet bekend. Het door collega Wouterlood genoemde Awizon verwijst weliswaar naar 1,2 miljoen Euro subsidie, maar het bericht daarover ging over het huidige jaar 2009. Op de website van de provincie Fryslân wordt trouwens 1,1 miljoen (bericht 8 april 2009) genoemd, en de link naar de zonnestroom subsite blijkt (vandaag, 14 november 2009) niet te werken. Ook de fors verouderde nieuwspagina van de Werkgroep Zonne-Energie Fryslân meldt niets over de door de provincie per 1 januari 2010 in te voeren "vergelijkbare regeling" zoals Groningen en Drenthe nu blijkbaar in gaan voeren.

Dit alles is natuurlijk leuk en aardig, en "iets is beter dan niets", maar ook niet meer dan dat. Ik ben het dan ook (helaas) niet eens met de opmerking van collega Wouterlood dat, zoals hij het stelt "Als Den Haag niets doet dan doen provincies het zelf wel". Want wat Den Haag al tien jaar lang nalaat om te doen, kan nooit met wat voor "regeling" ook door provincies worden overruled. Laat staan worden "gecompenseerd". Het blijft gewoon klassiek aanmodderen geblazen. Zonder structurele nationale "Duitse" regeling (lees: WET) blijft het (financieel) prutsen in de marge en wordt nog steeds geen gezonde marktontwikkeling bevorderd, zeker niet voor zonnestroom. Iemand die anders beweert zonder goede tegenargumenten steekt bewust de struisvogelkop in de poldermodder. En daarmee bedoel ik uiteraard niet collega Wouterlood, die ik zeer hoog acht.

Ten laatste
Tot slot nog, niet geheel onbelangrijk: Het SEBB programma is duidelijk bedoeld voor, zoals ik het ben gaan noemen, "energetische renovatie" van oudere woningen. Er is namelijk in de Groningen en Drenthe programma's een bikkelharde eis van huizen gebouwd voor 1995. Dat is volstrekt logisch voor de implementatie van maatregelen die het warmteverbruik in slecht geïsoleerde woningen moeten terugdringen, en dat is een goede zaak. Daar moet sowieso heel veel geld naartoe (in isolatie, isolatie, en nog eens: isolatie!), omdat warmte altijd de grootste milieu- en kostenpost zal blijven voor de betrokken huishoudens.

Maar wat zonnestroompanelen*** in zo'n programma hebben te zoeken ontstijgt nauwelijks het karakter "byzonder vreemde eend in de bijt" in combinatie met die bouwleeftijd eis. Want het stroomverbruik in een woning heeft vrijwel niets te maken met de ouderdom van de woning (afgezien van mechanische ventilatie, waarvoor gelijkstroomventilatoren ingezet kunnen worden). Dus aanvragen voor een PV-systeem met dezelfde "eis" confronteren dat de woning ouder zou moeten zijn dan gebouwd in 1995 slaat echt nergens op! Dat betekent dat alle inwoners van die provincies die in iets jongere woningen zitten, die PV-subsidie kunnen vergeten! Dat lijkt me beslist niet de bedoeling te zijn van de opname van PV in deze "energetische renovatie regeling". Bovendien wordt hier weer eens expliciet gesteld dat het woning eigenaren (tevens bewoners) moeten zijn die uitsluitend in aanmerking komen voor deze slagroom op de subsidietaart. Huurders zijn zoals gebruikelijk voor de tigduizendste maal de l*l en mogen niet meedoen. Dat is onacceptabel.

* ("100.000 woningen plan") In niets te vergelijken met het in 1999 opgestarte - en in 2003 naadloos in het in april 2000 officieel tot Wet verheven EEG overgaande "100.000 Dächer Solarstrom" programma in Duitsland wat uitsluitend zonnestroom financierde doch minder dan de helft van de raming kostte (240 i.p.v. de geraamde 550 miljoen Euro...).

** Groningen per 1 jan. 2009: 574.481 inwoners (site provincie status 14 nov. 2009); Drenthe per 1 jan. 2007 (??? niet recenter beschikbaar ???): 486.197 (site provincie status 14 nov. 2009).

*** Uitermate curieus wordt deze categorie genoemd: "Photovoltaische cellen (waaronder zonnepanelen)". (a) Het Nederlandstalige equivalent van PV is "fotovoltaïsche opwekking van elektriciteit uit zonlicht" (dus niet met "Ph" beginnend, dat is de Engelse term); (b) Gesuggereerd lijkt te worden dat je zelfs "subsidie voor de aanschaf van zonnecellen" zou kunnen krijgen. Met als "deelverzameling" het "fenomeen zonnepanelen". Dat slaat natuurlijk ook nergens op. Mensen kopen zonnepanelen (zonnestroompanelen, PV-modules). Slechts een enkeling (deze knappe jongen, bijvoorbeeld) koopt losse zonnecellen in het buitenland, maakt daar zijn eigen leuke moduultjes van, en zal de subsidies verder een rotzorg zijn. Ik denk niet dat de provincies aan dit soort pioniers zitten te denken als ze het over zonnestroom subsidies voor particulieren hebben...

http://www.drenthe.nl/publish/pages/31014/regelingsebbdrenthe.pdf ("Regeling SEBB Drenthe", 71 kB)
http://www.drenthe.nl/klimaatenergie/actueel/persberichten/@32842/nieuwe_noordelijke/ (achtergronden van het nieuwe subsidieprogramma, let op mijn reactie)
http://www.snn.eu/sjablonen/1/infotype/webpage/view.asp?objectID=2409 (ingang voor het nieuwe SEBB aanschaf subsidieprogramma van de twee provincies Drenthe en Groningen, verder klikken voor de voorwaarden!!)

http://www.drenthebespaart.nl/algemeen/lopende-projecten/provinciale-subsidie/ (let vooral op de "meterstanden" pagina via de tab "particulieren". Hoezo "slimme meter" nodig???)

12 november 2009: Yin en Yang: de "andere zijde van hit-and-run"... Van een Polder PV lezer uit Noord Holland, die werkzaam is in de PV sector, kreeg ik een opvallende reactie op mijn "hit-and-run" stukje over het Groningse Zuidhorn.

De reactie:

Waarvan akte. Noord Holland is een van de zonnigste provincies van Nederland, en de potentie is overweldigend daar. Wat? U gelooft dat niet? Moet u zich ook maar beter gaan informeren i.p.v. kritiekloos naar fossiel-nucleaire leugens verspreidende cowboys te luisteren! De informatie ligt voor het oprapen. Bijvoorbeeld bij het KNMI. Of neem de onvoorstelbaar veel kWh/kWp producerende kampioen, de in Den Helder woonachtige Karelprior op Sonnenertrag (vergelijk met het landelijke en provinciale gemiddelde!). Als ik een goed in de slappe was zittende noord-Noord-Hollander was, zou ik meteen een pak mooie PV-modules gaan kopen. Bijvoorbeeld bij een (voormalig?) olieboer, zoals deze dikke Beier uit Hettenshausen die effekes zijn boerderijtje vol heeft laten leggen met 34 kWp (...) aan BP modules en die zich net op datzelfde Sonnenertrag heeft aangemeld (nog wel even een volwaardige feed-in regeling zien te ritselen, dat is wel een voorwaarde) ...

Ter compensatie van uw "historische vergissing" als nog niet met zonnepaneeltjes "gezegende" noord-Noord-Hollander, raad ik u aan om, als bewoner van dat zonrijke stukske Nederland, u nu ogenblikkelijk aan te melden en dat "potje" te gaan claimen...

Het kan dus ook heel anders lopen dan in het door mij genoemde (ook slechte) voorbeeld uit het Groningse Zuidhorn. Wat een uitermate merkwaardig en Middeleeuws, non-innovatief en ingeslapen landje, dat NEEderland. We lopen helemaal niet voorop. We lopen zelfs niet eens achter. Ons land bevindt zich op een duistere klomp gitzwart kosmisch stof en lijkt definitief afscheid te hebben genomen van de duurzame wereld revolutie op die prachtige planeet genaamd Aarde...

Met dank aan de Polder PV lezer voor deze (schokkende) bijdrage...

12 november 2009: Het enige echte "terugverdienen". Op basis van de inmiddels bekende maandproductie voor oktober bij Polder PV heb ik inmiddels ook mijn "financiële pagina" bijgewerkt. Het enige echte "terugverdienen": grafieken gebaseerd op de daadwerkelijk gerealiseerde (in rekening gebrachte of te brengen) kWh tariefcomponenten, op basis van de knallhart gemeten zonnestroom productie, en alle speculatie en hypothetisch uit de vinger gezuig daarbij negerend. "Terugverdientijd berekening" volgens de logica van Polder PV, dus. Ik ben nog even bezig met het checken van de Greenchoice jaarnota voordat ik in de basistabel de daadwerkelijk door de leverancier in rekening gebrachte kWh prijs als "vermeden inkoopprijs over de boekingsperiode" accepteer (dat deel van de jaarnota lijkt vooralsnog "vrijwel te kloppen"). In ieder geval is onderstaand resultaat gebaseerd op de daadwerkelijk door mij vastgestelde kWh prijzen zoals ze "hadden moeten zijn berekend". U vindt alle drie de financiële impact grafieken op de eerste pagina financiën op Polder PV.

^^^ Accumulatie van vermeden netstroom kosten door eigen zonnestroom opwek (met enkeltarief salderende Ferrarismeter) bij Polder PV tot en met oktober 2009. "Counter reset" op 1 januari om de accumulatie per jaar goed te kunnen zien. De productie van alle PV-modules is daarbij geaccumuleerd (het systeem is in de tussentijd tweemaal uitgebreid). In oktober 2009 werd al een record inkomsten post ("vermeden uitgaven") van 266 Euro op jaarbasis gerealiseerd. En dat met slechts 12 oude, al lang achterhaalde Shell moduultjes. Waarvan de gemeten kWh productie tegenwoordig al met slechts de helft (plm. 6 stuks) 200 Wp modules met een behoorlijke efficiëntie van 14% geëvenaard en zelfs verbeterd kan worden. En met een goede omvormer waarschijnlijk nog fors verder worden overtroffen bovendien...

12 november 2009: Haalt 'ie het wel, of haalt 'ie het niet? Het gaan weer "spannende tijden" worden bij Polder PV. Niet alleen vanwege het feit dat we in augustus 2007 twee zeer goed presterende Shell modules hebben bijgeplaatst. Niet alleen vanwege de zeer mooie en productieve zomerperiode van 2009. Maar vooral ook omdat ondanks een - voor polderiaanse begrippen - "stevig" elektragebruik (mogelijk over de 1.200 kWh op jaarbasis, doch nog steeds minder dan een derde van moderne huishoudens), de oerdegelijke, 100 procent wettige volautomatisch salderende Ferrarismeter nog steeds in haar "zomerdip" zit. Voor leken: de meterstand die op de meter staat aangegeven (een enkel tarief meter, dus maar 1 telwerk), zit nog steeds onder de stand die tijdens de vorige opname begin december 2008 werd vastgesteld (door een student in opdracht van destijds nog NUON Monitoring in opdracht van destijds nog Continuon netbeheer). Dat komt omdat die meter vrijwel de hele zomer lang heftig heeft staan terugdraaien overdag. En 's avonds bij verbruik slechts gedeeltelijk weer de andere - bij de meeste Nederlanders "gebruikelijke" - kant op draaide, waardoor netto dagelijks overschot gesaldeerd op het net werd gezet. Alles volautomatisch met de bestaande meter die al sinds de oplevering van dit pand in de meterkast zit en die het prima doet.

Ik heb net gekeken: ik sta nog 32 kWh "in het rood" (of is het wellicht, toepasselijker: "in het groen"?). Kijk ik naar mijn elektraverbruik "gesaldeerd op dagbasis" (momenteel grofweg 2,5 kWh/dag), zou ik minder dan 2 weken de tijd hebben om "het verschil" goed te maken en ongeveer "op of iets boven de nul" uit te komen t.o.v de meteropname vorig jaar. Het kan best zijn dat ik enkele dagen niet thuis ben, wat betekent dat het verbruik flink inzakt t.o.v. die 2,5 kWh/dag. M.a.w.: "het" gaat spannend worden dit jaar.

• Kom ik sowieso - met de hakken over de sloot - weer boven de meterstand van vorig jaar uit en krabt de meteropnemer slechts op zijn/haar hoofd van zo'n ultralaag [gesaldeerd] jaarverbruik van een paar kWh? Gaat 'ie vervolgens zijns/haars weegs nadat ik hem/haar heb verteld dat onze jaarbehoefte inmiddels door onze zonnepanelen wordt afgedekt en hij/zij, progressief meedenkend, dat zonder problemen accepteert?
  
  
• Komt de meteropnemer, net als vorig jaar, onverwachts (???), vroeger dan anders langs?
  
  
• Staat de stand ondanks "flink elektragebruik" (in het niet vallend bij groot deel van NL) toch onder die van vorig jaar als de meteropnemer plotsklaps voor de deur blijkt te staan (hij/zij kan in ons huurcomplex met een moedersleutel binnenkomen...)?
  
  
• Breekt vervolgens de pleuris uit met de netbeheerder als dat laatste "scenario" bewaarheid wordt en er een "negatieve meterstand" wordt vastgesteld? (komt steeds vaker voor in Nederland, maar was nog niet voorgekomen bij Polder PV)
  
  
• Gaan "ze" dan met messen zwaaien en (illegale) metervervanging (met heel veel ellende en mogelijk op termijn schandalige lastenverzwaringen als onzinnige dubbele meetdiensten à 30 Euri/jaar e.d.) eisen?
  
  
• Moet ik om dat alles te voorkomen dan maar allerlei bezopen truuks gaan uithalen zoals een toenemend aantal mensen met zonnestroom overschotten doen? Bijvoorbeeld met een absurd inefficiënt elektrisch straalkacheltje die zeer kostbare duurzame zonnestroom kilowattuurtjes weg gaan stoken ("rekenkundig salderen") met momentaan fossiel opgewekte WKK stroom uit het nabijgelegen Westland? Of een elektrisch element in een deels met zonnewarmte gevoede LTV installatie steken om het enorme negatieve verbruik weer in de richting van de nul te krijgen, zoals ik pas heb vernomen van een zeer progressief decentraal opwekker? Om net boven dat beruchte "nulverbruik" uit te kunnen komen en "eventuele" problemen met de netbeheerder te voorkomen?
  
  
• Kortom: wordt Polder PV een "possie", een "nullie", of een "neggie", om het voor leken onnavolgbare taalgebruik van hooggeschat collega Floris Wouterlood (ZPV) te volgen?

Of moet dit onwaarschijnlijk bezopen, in de door de vele hypocriete belanghebbenden in de fossiele Middeleeuwen gehouden polderlandje maar eens goed op de schop om dit soort duurzaamheid ontmoedigende waanzin definitief tot het verleden te laten behoren?

Sonnenpabst Rolf Disch bouwt in Freiburg en elders in de Bondsrepubliek lekker verder aan zijn Energie Plus woningen en bedrijfspanden ("Plusenergiehaus®" concept, al lang in de praktijk gebracht) die naast extreem goede isolatie en warmteterugwinning drijven op een surplus aan zonnestroom die zonder enig probleem en wettelijk beschermd door de beste Wetgeving ter wereld (EEG) al sinds het jaar 2000 met voorrang op het net ingevoed moet worden met een separate, in eigendom te verkrijgen netmeter. En waarvan de financiële opbrengst de bouw van nieuwe 100 procent duurzame projecten mede mogelijk maakt. Die woningen en bedrijfspanden die Rolf Disch bouwt genereren (hernieuwbare) energie op jaarbasis, i.p.v. dat ze (fossiele) energie verbruiken. En het wordt allemaal maximaal gefaciliteerd in Duitsland, zonder verstikkende, alle initiatief in de kiem smorende bureaucratische beperkingen. In Nederland dreig je bijna als een misdadiger behandeld te worden als je "toevallig" een paar kWh in de min komt met een salderende Ferrarismeter en een klein PV-systeempje op je dak. Een systeemgrootte die nauwelijks een bedreiging vormt voor de gehaaide fossiel-nucleaire lobby in ons land. En desondanks de kop in wordt gedrukt bij de netbeheerders. Want die "zetten het negatieve verbruik op nul" als je pech hebt.

Leverancier elektra + kookgas
Met mijn leverancier heb ik inmiddels vanwege de eigenaardigheden van de boekingsperiode (niet corresponderend met de meetperiode die de netbeheerder aanhoudt, Greenchoice accepteert gewoon tussentijds door de klant doorgegeven meterstanden) reeds een jaarnota afgetikt om in ieder geval op dat vlak ellende te voorkomen. Helaas staan er wederom in die jaarnota, incl. termijnbedrag voor november op totaal 1,19 Euro* uitkomend voor een restantje elektra (gesaldeerd) en een microscopisch beetje kookgas, de nodige cijfers die volgens mijn uitgebreide berekeningen niet kunnen kloppen. En dat was vorig jaar ook al zo. Dat worden dus weer vermoeiende e-mails.

*Vooral zo laag door de gigantische teruggave energiebelasting van Min. Fin. (voor 2009 al opgelopen tot een absurde 379,16 Euro incl. BTW) die grotendeels "compenseert" voor de torenhoge stapel bizarre vastrechten voor het zogenaamde "transport" van de netbeheerder. Met name voor de nagelneue (elektra) of verhoogde (gas) "capaciteitstarieven". Voor Polder PV komt de totale vastrecht druk bij netbeheer (dus nog niet "vastrecht leverancier" meegerekend, dat is nog eens € 23,88 voor elektra en € 29,88 voor [kook]gas er bij!) in 2009 op: elektra € 213,81 incl. BTW; kookgas € 112,61 incl. BTW. De feitelijke nota bij GC was zelfs 10,81 Euri negatief (nauwelijks variabele kosten en zeer hoge EB teruggaaf), en werd alleen door de inning van het november maandbedrag van 12 Euro weer iets boven de nul opgekrikt.

Stadswarmte
NB: het gros van de energiekosten blijft ook bij Polder PV de stadswarmte, die apart door gedwongen, onverkozen (niet verkiesbare) leverancier NUON/Vattenfall wordt gefactureerd, en waar Greenchoice uiteraard (helaas) niets over heeft te zeggen. Geschatte jaarkosten, voor de GJ prijs op basis van gemiddelde van eerste en tweede jaarhelft tarieven 2009: vastrecht stadswarmte € 346,20/jaar minus "kookgas vastrecht compensatie" (we betalen dubbele vastrechten voor gas, eenmaal reëel aan netbeheer, eenmaal fictief, verstopt binnen de stadswarmte vastrecht pyramide...) van 142,56/jaar, blijft over € 203,64 resulterende vastrecht "load". En, bij ons ultralage verbruik van maximaal 10 GJ variabele kosten € 238,05/jaar (gemiddelde tarief voor 2009). Totaal voor SV: maximaal 442 Euro, grotendeels door zeer zuinig stookgedrag bereikt.

11 november 2009: Subsidiepotje open, subsidiepotje dicht... Het gaat helaas een vast ritueel worden in Nederland. Een gemeente (dondert niet waar, het beeld is overal hetzelfde) besluit in al haar wijsheid dat haar onderdanen mee mogen profiteren van wat bloedgeld verdiend aan de verkoop van de nationale goudschatten (in dit geval Essent aan bruinkolenboer RWE). Na veel wikken en wegen en veel gecommuniceer en vergader wordt er een "subsidiepotje onder voorwaarden" gecreëerd. De communicatiemanager draait zich in alle kronkels die maar mogelijk zijn om het fraais te gaan presenteren aan de eigen bevolking. Het startschot klinkt ... en, hoe voorspelbaar, terwijl de echo's nog naklinken is de "run" voorbij, het potje reeds zwaar overtekend en de actie kan direct weer worden beeindigd. U zult dit beeld overal in het land kunnen terugzien in wat lokale variaties, maar de globale trend ("hit-and-run") blijft exact hetzelfde.

In het relatief dunbevolkte, kleine Groningse Zuidhorn was het ook alweer rap bekeken. En dat lag natuurlijk niet alleen aan het miezerig beetje wat in het potje was gestoken (15.000 Euri voor energiebesparende maatregelen in/op de woning voor de hele gemeente). Het was er natuurlijk om vragen dat met zo'n scharrig potje in klimaat- en energiecrisis tijd de ultrarappe overtekening gewoon in de sterren stond geschreven. Het inwoneraantal van Zuidhorn bedroeg op 1 januari 2009 18.478 zielen. Dat "potje" was dus goed voor slechts 1,23 Euri per inwoner. Zelfs een spotgoedkoop gekocht (en zelf aangelegd) PV-systeempje van slechts 1 kWp (een absoluut beginners-setje van ongeveer 6 modules) kost toch al snel een 3.000-3.500 Euro, all-in. Dus het was ook niet verwonderlijk dat al 20 dagen na de officiële opening van het potje de boel volgens het berichtje in het Dagblad van het Noorden al met 10.000 Euro zwaar was overtekend en het geplande traject tot en met het einde van het jaar al zeer vroegtijdig moest worden afgebroken. 47 inwoners (0,3% van inwoneraantal) claimden al 25.000 Euro, gemiddeld 532 Euro per aanvrager.

Met als schrale troost dat de Zuidhorners volgend jaar weer een nieuwe hit-and-run actie mogen gaan zitten afwachten, alweer voor slechts 15.000 Euro totaal budget... Als de Zuidhorner zo slim is als de gemiddelde Groningse boer, gaat hij/zij daar natuurlijk niet op zitten wachten, op die "first come first serve" tombola. Maar gewoon zo snel mogelijk op eigen houtje een mooi PV-systeem aanschaffen en dit soort vrij onzinnige en zeer symbolische, weinig zoden aan de dijk zettende prikacties naast zich neerleggen. Met enige aanzet tot ontwikkeling van een gezonde duurzame energie sector heeft dit soort acties in ieder geval helemaal niets te maken.

Citaat uit het bericht van 11 november:

http://www.dvhn.nl/nieuws/noorden/groningen/article5419196.ece/Run-op-subsidiepot-energiebesparing-Zuidhorn

11 november 2009: Update groei PV-markt Italië. Het werd weer eens tijd om de Atlasole generator op de website van de Italiaanse marktregulator Gestore Servizi Electrici te bekijken (zie ook vorige bericht), want het land wordt veelvuldig genoemd als een booming markt. Ik vergelijk in onderstaande tabel de stand van zaken van 3 oktober 2009 met die tijdens de vorige opname, eind juli 2009 (ruim 2 maanden verschil).

Uit bovenstaande tabellen wordt duidelijk dat, naast het feit dat Italië reeds 669 MWp heeft geaccumuleerd aan zonnestroom installaties, de groei in 2 maanden tijd fors is geweest. 140 MWp nieuw in 2 maanden tijd, ongeveer 70 MWp per maand er bij (factor 2,2 maal de hoeveelheid nieuw per maand dan er maximaal in Nederland in heel 2009 "beschikt" mag worden onder de SDE, inclusief de 11,8 MWp uitbreiding). Wat neerkomt op 15%/maand toename. Zowel voor het bijgeplaatst nominale vermogen, als voor het aantal installaties bij de kleinste categorie tm. 20 kWp. Wat lagere groeicijfers voor de installaties in het traject vanaf 20 tm. 50 kWp (plm. 6 tot 6,5%/maand). Maar ook weer forse maandelijkse groeicijfers voor de grote centrales vanaf 50 kWp (ook weer rond de 15%/maand toename). Waarvan de gemiddelde installatie grootte dik boven de 270 kWp ligt. Let op dat de gemiddelde grootte voor de kleinste staffel al boven een respectabele 5 kWp per installatie ligt.

http://atlasole.gsel.it/viewer.htm (on-line data van de Italiaanse PV-markt)

http://tinyurl.com/yjxbhhj (verkorte link naar interessant Engelstalig interview met Italiaanse PV-markt kenner Federico Brucciani door Solarplaza. Brucciani claimt dat Italië binnen 5 jaar 1 GWp per jaar afzet kan realiseren)

11 november 2009: Meest geplaatste module types België cf. Sonnenertrag. N.a.v. het "verzoek" van Photon Consulting of ik wist wat in België (voor P.C. een vele malen interessantere markt dan Nederland) het meest verkochte module merk was, ben ik eens de Sonnenertrag database gaan uitspitten. Andere ingangen ken ik niet die laagdrempelig zijn. Dat was desondanks best wel lastig, want lang niet iedereen geeft het type/merk module op, en die informatie staat pas op het diepste niveau (systeemdata van degene die zijn/haar installatie heeft opgegeven in Sonnenertrag). Dat bleek veel te veel werk te zijn, en na 1 pagina van de in totaal al zo'n 580 Belgische PV-systemen (beslist niet allemaal met alle data) uitgeplozen te hebben, gooide ik het over een andere boeg. Ik gebruikte de zoek functie van Sonnenertrag, en gaf als zoekcriterium uitsluitend een combinatie van "België" en een waslijst van bekende, veel verkochte module merken op (lijst ontleend aan de februari 2009 uitgave van Photon Profi met tientallen pagina's PV-modules, alleen de bekendste merken opgegeven).

Mijn bevindingen voor de top twintig zijn als volgt:

* Fabriek (Ubbink Solar Modules in het Nederlandse Doetinchem) deze zomer gesloten door eigenaar Centrosolar, een van de resultaten van de drama's verbonden met Econcern's desintegratie. Blijkbaar werden de modules (magazijn restanten?) goed verkocht bij de zuiderburen.
** Het Belgische Photovoltech produceert tegenwoordig alleen maar (hoogwaardige) zonnecellen. Moduleproductie is verkocht aan een Frans bedrijf.

Opvallend is dat juist een Spaanse module producent (Atersa) samen met de blijkbaar in België erg populaire Japanse Sanyo HIT (hoog rendement hebbende) modules een gedeelde eerste plaats innemen in de Sonnenertrag database. Het door velen gevreesde "Chinese geweld" blijft voor dit marktsegment blijkbaar vooralsnog beperkt (dat ligt bij de grotere systemen echter beslist anders): Suntech en Trina liggen op aardige afstand met iets minder dan de helft van de niveau's van de gedeelde nummers een. En Yingli moet het met een bescheiden 12e plaats doen. De eerstgenoemde Duitse moduleproducenten Schüco en Solarworld delen de zevende plaats. Opvallend zijn de relatief hoge noteringen voor de ribbon-string (Si) modules van Amerikaanse producent Evergreen en, verrassend, het vlak daar onder genoteerde Sloveense bedrijf Bisol. Ook de powerpatsers van SunPower (back-contact monokristallijn) uit de U.S.A. vinden gretig aftrek bij de Belgen, op een goede 9e plaats...

Solyndra?
Niet opgenomen in het lijstje zijn inmiddels 3 (en andere, niet opgenomen), veel over de tong gaande Solyndra installaties op Sonnenertrag (in België ook wel als "Sunhunter" verkocht). Dat zijn de inmiddels al beroemde ronde CIGS buizen "racks" die o.a. gebruik maken van gereflecteerd licht via een onder de (vrijwel) horizontaal opgestelde modules liggend wit doek Zie mijn berichten van 4 juni 2009, 1 februari 2009 en 27 januari 2009. Er is nogal wat discussie over deze ook in Nederland in toenemende mate aangeboden (ook al op het dak van de Universiteit van Amsterdam geplaatste) modules. Met name over de geclaimde dan wel vastgestelde output, die in België door diverse eigenaren ondermaats wordt gevonden. Zowel qua momentaan vermogen, als, veel belangrijker nog, de opgewekte hoeveelheid kWh per kWp opgesteld nominaal vermogen. Men leze met name deze (14 pagina's lange) draad, vooral ook dit bericht en de daar op volgende discussie. En, tenslotte, de momentane vermogens-output (plaatjes) van een dikke 4 kWp Solyndra installatie (let op de daadwerkelijk gerealiseerde AC vermogens). Of deze niet spectaculaire resultaten van nota bene een officieel dealer van de "Sunhunter" op Sonnenertrag. Over een jaar zullen we ongetwijfeld meer weten over de fysieke prestaties van deze sexy buismodules...

Voorbehouden met betrekking tot de in dit artikel weergegeven tabel:

• de Sonnenertrag database is niet perfect
  
  
• ik heb niet alle individuele installaties gecheckt op correcte weergave, alleen af en toe steekproefgewijs
  
  
• totale steekproef lijkt redelijk, maar geeft beslist niet de "gemiddeldes op de Belgische markt weer" (grote installaties blijven hier buiten zicht, gemiddelde installatiegrootte in de Sonnenertrag database ligt rond de 4,4 kWp en is dus het typische particuliere marktsegment)
  
  
• het gaat uitsluitend om aantal installaties (dus niet rating naar geïnstalleerde capaciteit per module merk)
  
  
• desondanks denk ik dat deze ruwe scan een redelijk goed beeld zal geven van de particuliere markt in België (met name Vlaanderen)

Ik heb vooralsnog geen gedetailleerd overzicht gemaakt van de Nederlandse Sonnenertrag inschrijvers (zie ook mijn globale overzicht, moet nog bijgewerkt worden). Veel van de - meestal kleine - NL systemen zijn opgebouwd uit in de loop der jaren uitgebreide ratjetoes van module merken, veel beginnend met Shell modules die al lang niet meer worden geproduceerd. Deze vaak uit meerdere module types bestaande systeempjes kunnen niet bepaald als "representatief voor een normale markt" worden gezien. Wat niet is, kan echter nog komen, en ik nodig u natuurlijk van harte uit om daar verandering in te gaan brengen (en plaats te komen nemen op de PV-newbee pagina op Polder PV) ...

Bron:

http://www.sonnenertrag.eu

11 november 2009: Naar een ietwat andere schaalgrootte. Sommigen van u zullen "het" waarschijnlijk wel al hebben mee gekregen. Zeker de ZPV leden, want in het laatste nummer van Power to the People stond al een smakelijk verhaal over enkele gigantische zonnestroom projecten. We beginnen in een fase te komen dat het "gepruts met enkele MWp parken" (ondenkbaar in NL) overgaat in "knallen met 100en MWp tot zelfs Gigawattpiek Kneiters" (waag het niet om daar over te denken op ons grondgebied). Dat zet zoden aan de dijk. Het aantal plannen in die richting begint inmiddels het tekentafel stadium te ontgroeien en worden steeds serieuzer. Enkele van die (aanzetten tot) plannen volgen hieronder.

China al lang wakkere reus
Projecten met een totale grootte van 12,5 GigaWattpiek in China (dat leest u correct...). Photon International bericht er in het oktober nummer in groot detail over, begeleid met een fascinerende tabel met details die na het nodige graafwerk in talloze persberichten en rapporten zijn opgedoken (tabel alleen in het blad zelf, niet in de elektronische versie). Er zijn zeer interessante partijen bij deze gigaprojecten betrokken. Waaronder een kernenergie promotor genaamd Guangdong Nuclear Power (...) die met nota bene het nog zeer jonge Belgische Enfinity en de Chinese solar grade silicium en wafer reus LDK een 10 MWp project bij Dunhuang in Gansu provincie (noordwest China) gaat realiseren wat tot een slordige 500 MWp uitgebouwd moet gaan worden.

Maar dat is nog lang niet alles, want LDK zou ook al in een 1,4 GWp project zitten (niet bevestigd), er zijn allerlei merkwaardige kruisverbanden met diverse partijen die ook met vele honderden Megawattpieken gaan gooien in China. En daar is natuurlijk "the biggest of all". Het door het Amerikaanse First Solar in 4 bouwfases te realiseren 2 GigaWattpiek project met hun CdTe dunnelaag modules (misschien zelfs wel in China zelf te produceren) in de noordelijke Chinese provincie Binnen-Mongolië. Al die monster projecten wachten maar op een ding: een door de Chinese regering in het leven te roepen harde feed-in vergoeding voor de monumentale hoeveelheden zonnestroom die door deze PV reuzen gegenereerd zullen gaan worden. Komt die harde tarief afspraak er niet, blijven die mooie plannen gewoon in de bureaulade liggen, "memorandum of understanding" of niet, en gebeurt er (vrijwel) niets.

De Chinese regering zal mogelijk actie gaan ondernemen, zeker als enkele lucratieve afzetmarkten voor de grote Chinese PV producenten zoals Suntech, Yingli, Trina e.a. weg gaan vallen of dramatische tikken zullen krijgen (Spanje is al voor een aanzienlijk deel weggevallen, Duitsland zou een forse mep kunnen krijgen als de liberalen hun zin ver door kunnen drijven). Dan moeten de enorme module volumes wel "ergens" afgezet kunnen gaan worden. En waar doe je dat beter dan in het eigen, inmiddels massaal elektra vretende (en zeer goedkope gigantisch lege vierkante km. hebbende) land? Jiangsu provincie schijnt al een feed-in tarief te hebben. Momenteel: 31,5 dollarcent/kWh voor vrije veld installaties resp. 52,4 dollarcent voor daksystemen, maximaal 400 MWp tot en met 2011, en zonder garantie dat het feed-in systeem blijft bestaan... In het on-line Photon International artikel kunt u de details vinden.

India wil ook mee
Ook de grootste democratie op deze planeet wil niet achterblijven, het land zindert van de ongebruikte zonne-instraling, en de geruchtenstroom over mega/gigaplannen zwellen aan. Zeker nadat de Indiase regering aankondigde massaal voor "solar" te willen gaan (20 GWp in 2020, tot zelfs het tienvoudige in 2050, dit zal een mix worden van zowel PV als CSP parken). Nota bene alweer die merkwaardige groeitijger uit België Enfinity heeft, blijkbaar "geholpen" door het succes van ondertekening van een monstercontract in China, nu ook een vette Indiase vis aan de haak. Het gaat samen met de Indiase modulefabrikant Titan Energy een GigaWattpiek project trekken in de Indiase deelstaat Andhra Pradesh. Daarbij gaat Enfinity het projectmanagement en de financiën proberen te regelen, de modules komen van Titan die ook het installatiewerk gaat verzorgen.

Amerika opschieten s.v.p.?
In Amerika moeten ze het grote werk nog leren, al gaan daar ook de tekentafels vele arbeidsuren tegemoet. DeSoto 25 MWp PV centrale is net opgeleverd in Florida, nu nog eventjes Amerika's grootste (gaat snel overruled worden). Fort Irwin wil 500 MW aan zonnestroom moois, al mag het naast PV ook CSP zijn. Een samenwerking tussen de Spaanse reus Acciona en de Amerikaanse Clark Energy Group. First Solar contracteert lustig weiter met het Duitse juwi in Amerika voor een lokale utility, en met een ander energiebedrijf. Doet u ons maar 27 MWp voor twee parkjes. Begint ergens op te lijken, maar nog wel een paar tandjes bijzetten alstublieft... Van het door OptiSolar begonnen 550 MWp Topaz project in het westen van de U.S.A., in maart 2009 overgenomen door First Solar, hebben we recentelijk nog geen nieuws vernomen. Ontario (Canada) lijkt ook gunstige condities te hebben voor vette PV parken (o.a. een oorspronkelijk initiatief van het geheimzinnige, uiteindelijk naar First Solar doorgeschoven OptiSolar dunne laag initiatief bij Sarnia). Al moeten ook daar de messen voor het echt grote werk nog even geslepen worden. Het zal zeker niet aan de gunstige nieuwe feed-in tarieven liggen daar.

Andere stukken over leuke Chinese reuzenprojecten op Polder PV:

166 MWp centrale bij Shilin, Yunnan - eerste spade (20 jan. 2009)
1 GWp project in het Qaidam bassin in Qinghai (5 jan. 2009)
Rood China wordt Groen China (29 okt. 2006 - 188 miljard dollar naar hernieuwbare energie projecten)

http://www.photon-magazine.com/news_archiv/details.aspx?cat=News_PI&sub=asia-pacific&pub=4&parent=2085 (grondige research van Photon International genereert een "Chinees wensenlijstje" van slechts 12,5 GWp aan nieuwe te bouwen PV-installaties. Hele artikel, Engelstalig)

http://investor.firstsolar.com/phoenix.zhtml?c=201491&p=irol-newsArticle&ID=1333102&highlight= (27 MWp aan module contracten van First Solar voor "utility scale" PV centrales in Ohio met juwi en voor JEA, U.S.A.)
http://investor.firstsolar.com/phoenix.zhtml?c=201491&p=irol-newsArticle&ID=1328913&highlight= (persbericht van First Solar over het 2 GWp Ordos project in Binnen-Mongolië, China)
http://phx.corporate-ir.net/phoenix.zhtml?c=192654&p=irol-newsArticle&ID=1352531&highlight= (smaakmakertje: 10 MWp project van Suntech en Huadian in de Chinese provincie Jiangsu bij Dongtai - alvast warmlopen voor het echte werk?)
http://www.defenseindustrydaily.com/ ... 2B-Fort-Irwin-Solar-Farm-Project-05858/ (500 MW project op terreinen gehuurd van Fort Irwin militair complex in de Mojave desert in California, zowel PV als CSP gepland, en uitbreiding mogelijk tot 1.000 MW...)
http://www.fpl.com/environment/solar/desoto.shtml (DeSoto Next Generation Solar Energy Center - grootste actuele PV centrale van Amerika momenteel in actie, 25 MWp en 90.500 modules schoon aan de haak in Florida. FPL heeft grootse plannen voor enorme PV parken)
http://www.pv-tech.org/news/_a/project_focus_enfinity_titan_energy_team_for_1gwp_pv_installations_in_andhr/ (1 GWp project India)
http://www.renewableenergyworld.com/ ... /solar-incentives-could-ontario-be-the-next-germany ("promising land" van Ontario, Canada, hoopt niet alleen "promising" te zijn, maar ook harde invulling te genereren. Lots of PV, please! Dan kunnen die kolencentrales namelijk eindelijk dicht - actual policy!)

10 november 2009: Je kunt ook overdrijven... Terwijl Nederland blijft zuchten en kreunen onder een SDE regeling die nog steeds slechts tot marginale, tenenkrullend trage markgroei leidt op het vlak van duurzame elektriciteit (de harde werkelijkheid), steunen sommigen in het t.o.v. ons land riant bedeelde Vlaanderen dat het heel erg is met de hernieuwbare energie bureaucratie aan hun kant van de Groene Grens. En wensen (ook zij...) het Duitse systeem. En dat terwijl Vlaanderen al zo hard scheurt met o.a. zonnestroom (laatste rapport van september 2009: 178 MWp geaccumuleerd), dat ze de noorderburen al permanent en definitief hebben uitgeschakeld. Maar volgens de Unie van Zelfstandige Ondernemers Unizo, gaat het allemaal nog niet snel genoeg, en moet het Duitse systeem verlichting gaan brengen. Voor de goede orde: er zijn reeds een paar duizend (merkwaardige opgegeven range: "tussen de 1.800 tot 3.700"...) ondernemers die zonnestroom bakken. Waarschijnlijk met forse systemen gezien de lucratieve ondersteuningscondities bij de zuiderburen. In schril contrast tot Nederland waar waarschijnlijk het aantal bedrijven met "leuke" PV-systeempjes op een paar tientallen handen is te tellen (TNT, voormalige dropfabriek van Melle, er zijn er wel een paar). Het Vlaamse land floreert op het vlak van PV.

Je kunt "het" natuurlijk ook overdrijven. Journalisten collectief Energeia zocht voor u uit waarom de Vlaamse ondernemers desondanks klagen over het tempo van de groei van zonnestroom e.a. hernieuwbare energie. Meest opmerkelijke uitspraak van Unizo, die te denken zou moeten geven, vooral in het groencertificaten/garanties van oorsprong geile Nederland:

Dat is precies een van de (vele) structurele misstanden en struikelblokken van de Nederlandse SDE, waar gigantische hoeveelheden tijd, energie, en geld mee worden verspild en die vooral de grote jongens goed uitkomt. Daar waar Duitsland het volkomen zonder doet omdat het binnen het EEG systeem nergens voor nodig is. Moeten de Vlaamse ondernemers nu over de noordgrens, of toch maar beter naar de oosterburen gaan kijken voor een goed voorbeeld? U mag maar een maal raden...

http://www.energeia.nl/preview.php?Preview=766 (permalink)

10 november 2009: Total Eclipse? Analyse Photon Consulting PV markt. Wederom heeft het hieronder reeds genoemde Photon Consulting een "rapportje" uitgescheden. Slechts 270 pagina's dik, ditmaal. Een "redelijke" $ 1.950 dollar, niks voor particulieren, dus. Nieuw is ook dat in de prognose tabel van Rogol et al. (abstract op de P.I. website) de data voor 2010 en later zijn afgeschermd ("Data to be found in report"...).

Het abstract schermt met "lokale verzadiging" ("Total Eclipse") van enkele van de belangrijkste markten (hiermee wordt zeer waarschijnlijk ook wereldkampioen Duitsland bedoeld gezien de politieke veranderingen daar en de "wens" om de financiële druk van het EEG niet te hoog op te laten lopen). Het rapport rept van mogelijke problemen bij de primaire silicium verzorging (enorme nieuwbouw, gigantische volumes silicium, wafers en cellen die op de markt komen). Een markt die ook met andere bronnen (bijv. metallurgisch Si?) krijgt te maken ("Darkness Rising"). Er wordt uitgebreid stilgestaan bij de belangrijkste ontwikkelingen, de drivers van de markt, bij de prijsontwikkeling, en diverse belangrijke detailkwesties die nodig zijn voor een goed begrip van wat er nu eigenlijk gebeurt in de markt en wat er staat te gebeuren ("Saturation Shadows").

Het "kosten" hoofdstuk wordt gekarakteriseerd met "Full Eclipse", wat al aangeeft dat er een enorme prijsdruk is ontstaan voor alle spelers in de markt. Het tabelletje*, wat slechts tot 2009 is weergegeven, geeft dat ook al aan: Module "wholesale" prijs gemiddeld gezakt van $ 4,14/Wp naar $ 2,76/Wp van 2008 tot en met dit jaar (33% omlaag in een jaar tijd...); de systeemprijs (all-in) is volgens Photon Consulting gezakt naar een gemiddelde van $ 7,31/Wp naar $ 5,38/Wp in dat ene jaar (dik 26%). Dat vertaalt zich ook in de te verwachten "operating profit margin" voor de hele PV sector: die daalt van gemiddeld 33 naar 20%. Een niveau waarbij de nodige zwakke broeders mogelijk in de gevarenzone zouden kunnen gaan komen (teveel geld geleend, dure afbetalingen, zware concurrentie, geen geld voor groei: problemen zijn te voorzien).

De wereldmarkt productie is volgen P.I. van 2008 naar 2009 gestegen van 7,0 naar 11,7 GWp (inclusief magazijn voorraden), een stijging van 67%. Dit was in 2008 nog 80%, maar het wordt bij grote volumes natuurlijk steeds moeilijker om dit soort waanzinnige groeipercentages langdurig aan te houden. Bovendien moeten al die modules uiteindelijk wel een koper kunnen vinden, vandaar dat Rogol et al. reeds waarschuwen voor die eufemistische "Total Eclipse"...

Desondanks heeft ook Photon blijkens een apart artikel op de PV-tech website een (waarschijnlijk redelijk goed onderbouwde) schatting gedaan van de marktgroei van de Duitse markt voor dit jaar. P.I. komt op ... 3,9 GWp voor de BRD in 2009. Dat zou een verpletterende 32% meer worden dan het vorige record, dat van de in elkaar geklapte Spaanse markt die in 2008 mogelijk 2,7 GWp heeft bijgebouwd. We zullen het gaan zien (het zal gegarandeerd "politieke consequenties" gaan hebben bij de oosterburen).

Het P.I. rapport besluit met "bright spots" bij leidende bedrijven in de sector. Natuurlijk overleeft de sector deze alweer dynamische jaren. Alleen zal er heel wat "geschoven" gaan worden, geconsolideerd, gefuseerd, en gaan we zien hoe hoog de impact van de spectaculaire nieuwe dunnelaag concerns zal gaan worden. Alles is mogelijk. P.I. verwacht in 2013 na enkele goede jaren een "prijs crash".

*Getallen zijn voorlopige waarden.

Voor wie het kan betalen:

http://www.photonconsulting.com/solar_annual_total_eclipse.php (incl. downloadbaar abstract pdf)
http://www.pv-tech.org/editors_blog/_a/german_market_is_hot_but_how_hot/ (analyse Duitse marktontwikkeling)
http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS146956+28-Oct-2009+BW20091028 (abstract van het Photon Consulting rapport)

10 november 2009: Polder PV als internationale vraagbaak. Vandaag trof ik in de brievenbus een superdik exemplaar van het zusterblad van Photon, het Engelstalige Photon International. Het oktober nummer. Uitsluitend zonnestroom, en "slechts" 258 pagina's dik (dat wordt weer vroeg naar bed vanavond?). Ook dit blad verschijnt 12 maal per jaar, en heeft inmiddels zelfs gezelschap gekregen van een specifiek op de Amerikaanse (groei)markt gerichte zusterpublicatie (vanaf november). Photon International (P.I.) publiceert veel van de artikelen die in het Duitse zusterblad staan, maar heeft ook het nodige research werk van eigen hand. Zoals bomvol harde data staande "product tabellen" van de peperdure hardware nodig voor alle processen in de silicium >>> zonnecel >>> module keten. Maar ook veel stukken over de mondiale marktontwikkelingen. Met smakelijke grafieken (veelal van het kaliber "exponentieel stijgend") en diagrammen.

Een van de vaste contribuanten met een smaakmakende rubriek in P.I. is Michael Rogol van het onafhankelijke Photon Consulting die - met zijn enorme database bomvol geheime productie en kostprijs data van honderden mondiale PV-ondernemingen - regelmatig de stand van zaken over de globale marktontwikkeling (gelumpte, niet tot individuele ondernemingen terug te voeren data) belicht. Rogol is uiteraard zeer geïnteresseerd in de snel groeiende nieuwkomers, en dat is de reden dat ik dit presentie exemplaar kreeg. Want hij belichtte in zijn artikel "Starting to boil" (over de "tot kokens toe verhitte PV-markt") ook kort de booming markt België, met name Vlaanderen. En hij hoorde dat ik die data bijhield (jammer genoeg nog geen oktober update van de VREG, ze zullen het wel weer te druk hebben voor een statusrapport...). Rogol kreeg die knalharde gegevens op een presenteerblaadje aangereikt van Polder PV, uiteraard in het Engels. Rogol verwoordde het resultaat in zijn artikel op deze wijze onder het subhoofdje "Our view: Bubbles turning to boil", p. 104 op deze wijze:

Inmiddels krijg ik van Photon Consulting al verzoeken of ik weet wat de meest populaire module verkopers zijn in België. Je geeft een vinger, en ze nemen een hand...

9 november 2009: Opzij, opzij, opzij... Maak plaats, maak plaats, maak plaats. Want we hebben een nieuwe recordhouder in Nederland. Althans: bij de Sonnenertrag aanmelders. Ik kende Bert Jan van der Worp al van zijn eerdere "OK4 avonturen", en zijn - specifieke - lijdensweg met die apparaatjes (zie Sunpower® drama*). Zie ook tweede grafiek verderop. Hij heeft zoals gebruikelijk ook de grootste ellende met die dingen gehad toen ze nog onder de modules onder veeleisende dak condities waren bevestigd. En kreeg als slagroom op de taart ook nog eens nooit wat van NUON te horen, terwijl hij toch echt zijn Shell panelen (105 Wattpiekers) bij dat energiebedrijf had besteld en betaald (Bert Jan kreeg die beroemde brief niet in zijn brievenbus van NUON, terwijl hij die toch beslist had moeten krijgen...).

Afijn, na wat "kortsluitwerk" via het destijds met diverse anderen de druk op NUON (en Eneco) opvoerende collectief waaronder Polder PV, wist Bert Jan eindelijk de "goede weg" te vinden. En kreeg ook hij, na wat "aandringen", zijn volkomen terechte Soladin600 omvormer in huis om weer op decente wijze verder te produceren. En kon zijn enkele jaren (na een zeer goed en storingsvrij begin) absurd slecht presterende systeem meteen "vol aan de bak". Want Bert Jan mag dan de nodige pech hebben gekend met jarenlang zeer slecht (of niet) presterende OK4 omvormers. Bert Jan heeft boven alle andere getroffenen (en bijna alle andere zonnestroom minnende Nederlanders) een zeer groot voordeel: Bert Jan woont in een van de "zonnestroom hot spots" genaamd Den Helder in Noord-Holland. En zijn dak staat vrijwel pal zuid. En, de lekkerste slagroom op de reeds rijk versierde taart: dit jaar had noordwest Nederland ook nog eens absurd veel meer zonneschijn dan de rest van ons land. Dus Bert Jan bakte niet zomaar home-made elektra uit fotoontjes. Zijn Sola'dinnetje kookte haast over van zoveel zonnestroom genot! Ze kronkelde en krijste dat het een lust was. Jammer - volgens Bert Jan - dat ze "maar" op slechts 500 Watt AC begrensd was. Anders had Bert Jan met zijn S'dinnetje deze mooie planeet verlaten, zo krachtig als de reëele output had kunnen zijn geweest...

En Sonnenertrag, waar Bert Jan inmiddels, aangewakkerd door het leuke "genormeerde opbrengst" lijstje wat ik op 6 oktober jl. publiceerde, de hele zooi aan productiedata heeft neergezet, laat zien hoe erg zijn 'dinnetje heeft gekookt dit jaar. Eind oktober 2009 stond zijn "genormeerde opbrengst teller" reeds op een ronduit spectaculaire ... 1.076,35 kWh/kWp!!! En daarmee verslaat hij Rijnhart in Friesland (die een nagelneue installatie heeft...) al met zo'n 2,9%... Let wel: met nog bijna 2 maanden te gaan...

Om dat heuglijke feit te vieren bij dezen twee van Bert Jan's "heftige productie grafieken" (genormeerd: kWh/kWp). Moge Gij, Oh Super Producent B.J., vooral zo voort gaan!**

^^^ Actuele genormeerde maandelijkse productie grafiek van Bert Jan vd. Worp (Den Helder) op zijn Sonnenertrag pagina, met als nickname "karelprior". Let op de spectaculaire, ver boven zowel het gemiddelde voor het zonnige Noord-Holland (violette kolommen), als (vanzelfsprekend) dat voor heel Nederland (blauwe kolommen) liggende maandresultaten (brede gele kolommen).

^^^ Bert Jan van der Worp's bizarre - zeer "ongebruikelijke" genormeerde jaarlijkse productie grafiek sinds hij in 2002 "begon" met zijn uit 6 modules bestaande Sunpower® systeem (via deze selectie pagina). In 2003 top opbrengsten, die echter in de jaren erna fors onderuit gaan omdat de ene na de andere (buiten geplaatste) OK4 omvormer bij Bert Jan uitgevallen blijkt te zijn. In 2006 na veel moeite een Soladin600 in huis gekregen te hebben ter vervanging van de OK4 omvormers, gaat het eindelijk weer de goede kant op. Zelfs spectaculair de goede kant op, ondanks de aan AC-zijde "afgeknepen" Soladin 600 omvormer: naar record opbrengsten die ver uitstijgen boven zowel de provinciale als de landelijke (ernstig gemankeerde, vaak suboptimaal opgestelde) gemiddeldes. Bert Jan gaat in 2009 gegarandeerd een hoge opbrengst halen. Zeer waarschijnlijk niet 2003 verslaand (dat was in alle opzichten een extreem topjaar, ook bij Polder PV). Maar beslist een zeer goed jaar.

* Goed om nota van te nemen: de Sunpower® actie destijds (rond de eeuwwisseling) van o.a. NUON, Eneco, Shell Solar en N.K.F. heeft absoluut NIETS van doen met de Amerikaanse top fabrikant van zeer hoog rendement hebbende monokristallijne back-contact modules, SunPower Corp. uit San Jose (California, U.S.A.). U moet dus goed opletten als u dat woord "Sunpower" tegenkomt waar het over gaat.
** En de SenterNovem medewerker pende in opdracht van de beleidsambtenaren zonder ook maar iets te weten van dit helse zonnestroom genot, zonder wroeging een vet afgeknepen miezerig "SDE-850 kWh/kWp per jaar" op het beschikkings-papiertje...

Bert Jan heeft inmiddels de smaak te pakken. Niet alleen vanwege het feit dat hij ook al jaren een forse hoeveelheid zonnewarmte binnenharkt met een AGPO-Zen zonneboiler in het zonrijke Den Helder. Maar vooral omdat hij vet gaat uitbreiden met nog eens bijna anderhalve kWp. Hij is uitgeloot uit de SDE 2009. Doet er niet toe. Den Helder heeft haar eigen gemeentelijke subsidie in het leven geroepen om de pijn te verzachten voor de vele naast de pot plassers. 1 Euro per Wp subsidie. Met "nogal" wat voorwaarden zoals een installateursverklaring, een zeer krap budget van (totaal...) 26.000 Euro, etc. Bert Jan schreef zich desondanks direct in. Zie hier:

http://www.denhelder.nl/index.php?menu_id=462 (Opgelet! Beperkt budget, moet voor eind dit jaar zijn aangevraagd, en realisatie voor juli 2010!!! Zie infobrochure, pdf)

http://www.sonnenertrag.eu/de/karelprior/den-helder/9205/9329.html (de Sonnenertrag pagina van Bert Jan's fors producerende kleine PV-systeem)

9 november 2009: "Insgesamt akzeptabel". Al sinds ik een abonnement heb op het Duitse vakblad Photon, staat er een vaste rubriek in genaamd "Neu bewertete Einspeiseverträge" ("nieuw doorgelichte invoedings-overeenkomsten"). Deze rubriek wordt al jaren door juristen van Photon bijgehouden en gaat over de verwoede pogingen van de (bijna 900) regionale netbeheerders om (financiële en juridische) "greep" op de op hun distributienetwerk invoedend EEG klanten te krijgen. Dat doen ze in de vorm van zogenaamde aan de EEG invoeders aangeboden dan wel slinks opgedrongen "Einspeiseverträge". Contracten om die mensen aan allerlei ingewikkelde juridische voorwaarden te binden, en dat maar liefst 20 jaar lang (de klassieke EEG invoedingsperiode voor zonnestroom, en mogelijk zelfs nog daarna). Dat is sowieso al onzin, omdat vanwege de bikkelharde eisen in de Wetstekst van het EEG, de o.a. zonnestroom invoedende klanten die onder de EEG voorwaarden invoeden reeds maximaal door de Wetgever zijn beschermd. Met name beschermd tegen de monopolisten van de netbeheerders die ook (zelfs...) in Duitsland wel pap lusten van al te overijverige "eisen" die ze dolgraag zouden willen stellen aan die inmiddels al tot een half miljoen huishoudens (en grotere invoeders) aangezwollen hoeveelheid decentrale opwekkers.

De juristen van Photon lichten op basis van de boven alles uittorenende, (sinds april 2000...) groen altijd voor grijs eisende, en door dubieuze partijen als netbeheerders mogelijk in rekening te brengen onzin meerkosten expliciet verbiedende EEG Wetstekst al die regelmatig aan de (vaak van niets wetende) EEG klanten "aangeboden invoedingscontracten" tot in de finesses door. En komen al die drie jaar dat ik nu al abonnee ben bij Photon, waarbij er per nummer 4 contracten worden doorgelicht, de fileerders maar tot een conclusie: "Daumen runter, nicht unterzeichnen!" (duimen naar beneden, dit contract - beslist - niet ondertekenen!). Vergezeld van het omineuze "rode symbooltje" met de duim naar de onderkant van de pagina wijzend... De netbeheerders blijken regelmatig naar niet meer bestaande "regelingen" te verwijzen, naar "regelingen" die door het EEG sowieso worden tenietgedaan/overruled, naar volslagen gestoorde gedwongen meter winkelnering en absurde kosten daarvoor (de bemetering is in Duitsland in tegenstelling tot het zogenaamd "geliberaliseerde" NEEderland, volkomen vrijgegeven, maar de netbeheerders kunnen dat maar moeilijk accepteren...), en noem alle juridische trukendozen maar op. Vandaar die al drie jaar lang durende "Daumen runter" boodschap, en die priemende rode symbooltjes op die tale-telling pagina in Photon.

"Akzeptabel"
En nu, in het oktobernummer, is eindelijk het eerste invoedingscontract van een netbeheerder (met de prozaïsche naam Stadtwerke Rinteln GmbH) van een geel symbooltje "Akzeptabel oder keine schwerwiegenden Bedenken" voorzien (er is ook nog een "groen" symbooltje, "vorbildlich", maar dat heb ik nog niet gezien tijdens mijn abo periode). Het "Einspeisevertrag" van Stadtwerke Rinteln is volgens Photon "overzichtelijk en bevat grotendeels gebalanceerde regelingen". Alleen moet het volgens de juristen van het vakblad nog mogelijk gemaakt worden dat de EEG netinvoeder ook de mogelijkheid krijgt om per maand de wettelijk verplicht door de netbeheerder uit te betalen invoedingstarieven ("Einspeise Vergütung" onder EEG condities) op te eisen. Als dat mogelijk wordt gemaakt dan, zo concludeert Photon voor de eerste maal in 34 (!!!) nummers, mag dit specifieke "Einspeisevertrag" als "voorbeeldig" worden beschouwd. Het zou wel tijd worden, natuurlijk.

De boodschap: ook in Duitsland zijn regionale netbeheerders geen doetjes, maar moeten ze aan roestvrij stalen kettingen worden vastgeketend. Uitsluitend knalharde Wetgeving waarin werkelijk alle details over de netinvoeding tot achter de komma en tot en met de punt zijn geregeld, kan die monopolisten aan banden leggen. Geef je ze vrij spel, zoals in Nederland, kun je de ellende krijgen die je kon verwachten. Het Nederlandse "salderingsdossier" op tafel bij Polder PV wordt regelmatig van een nieuw drama voorzien. De Wetgever slaapt echter lekker door...

Bron: Photon 2009/10: p. 137.

6 november 2009: Kaart met vele productielokaties PV-industrie. Althans, voor de zonnecellen resp. module productie lokaties. Ik kreeg een lerp van een prachtkaart getiteld "Weltkarte der PV-Industrie" uit het tijdschrift van Sonne, Wind & Wärme toegestuurd van Jaap Langenbach van Wind Service Holland (Jaap: heel erg bedankt!). Hierop een fraai overzicht van de mondiale productie capaciteit. Stand van zaken: september 2009, met 355 producenten van cellen en modules inclusief dunnelaag producenten. Een geweldige kaart die laat zien dat alle verhalen over "zonnestroom te duur, niet toekomstgericht, niets voorstellend, weinig betekenend voor de werkgelegenheid, of whatever", gemiep en onzinnige polderkolder van het zuiverste water is. De revolutie is al lang begonnen en zet versneld door.

Realiseert u zich s.v.p. wel dat de op de kaart weergegeven cijfers geen harde productie, maar opgebouwde capaciteiten weergeven. Sterk afhankelijk van de economische ontwikkelingen en natuurlijk van de situaties in landen met flinke marktgroei bevorderende, onbureaucratische "feed-in" condities zal moeten blijken hoe effectief die uitgebouwde capaciteiten daadwerkelijk benut kunnen gaan worden. Bij gunstige omstandigheden zullen op die talloze productielijnen, reeds bijna overal op deze aardkloot verspreid, flinke hoeveelheden cellen en modules gemaakt kunnen worden, anders zal zeker niet alle capaciteit in gebruik worden genomen. Desondanks, gezien de cijfers op deze kaart: spectaculaire productiecapaciteiten reeds gerealiseerd, en nog veel meer gepland. Overal op deze mooie blauwe planeet, met als meest opvallende nog te vullen "gat" het maagdelijke Zuid-Amerika, en, afgezien van de 60 MWp productielokatie van het Franse Tenesol in Zuid-Afrika: nog verder geen realisaties op het arme Afrikaanse continent. Terwijl dat juist het zonnigste van alle continenten is!

© 2009 Sonne Wind & Wärme (www.sonnewindwaerme.de)
(both overview and detail)

Hierboven een overzicht van het - belangrijke - centrale deel van de grote kaart (eromheen uiteraard een hoop advertenties van grote PV bedrijven). De wereldkaart met - nog veel belangrijker - details van de "zonnestroom productie hot-spots" op deze planeet. Klassieke kristallijne cellen, (idem), modules, resp. dunnelaag paneel productie lokaties zijn van verschillende kleuren voorzien. Details worden gegeven, van linksboven af met de klok mee:

• Zuid Europa, met name Spanje en Italië
  
  
• Opkomende markt Griekenland
  
  
• Noord-West Europa, met name uiteraard wereldmarkt Duitsland met zijn talloze high-tech lokaties
  
  
• De record breker Taiwan met verbijsterende geplande bijbouw capaciteiten van sommige ondernemingen (o.a. planning 700 MWp capaciteit voor 2010 van Delsolar, capaciteit van 600 MWp voor eind 2009 bij NSP)
  
  
• Het "klassieke", wederom vooraan in de race komende Japan (met o.a. Sanyo die eind dit jaar ook al 600 MWp productie capaciteit gerealiseerd wil hebben, Sharp 480 + 160 = 640 MWp, Kyocera 400 + 150 = 550 MWp, Mitsubishi 200 MWp)
  
  
• En, uiteraard, tenslotte, de wereld marktleider qua productie volumes (linksonder op de foto), China, die zelfs niet aan één detailkaartje genoeg heeft, want het gebied rond Shanghai is nog eens met een dikker vergrootglas uitgelicht, anders had de kaart sowieso niet meer leesbaar geweest. De getallen op die detail-detailkaart alleen al zijn te verbijsterend voor woorden, als je ziet over wat voor kleine oppervlakte het daar gaat. Suntech reeds 1.000 MWp cellen resp. 1.400 MWp modules (!!!) einde dit jaar, JA Solar dit jaar reeds 600 MWp, Solarfun in 2009 al 360 MWp cellen resp. 480 MWp modules, Best Solar van 800 naar 1.600 MWp cellen resp. van 300 naar 700 MWp modules gepland voor 2010, Wanxiang Solar 300 MWp modules in 2010, Chaori Solar 250 MWp cellen resp. 300 MWp modules in 2010, en ga zo maar door.

De boodschap: u hoeft waarschijnlijk niet bang te zijn dat er niet genoeg zonnestroom modules geproduceerd gaan worden de komende jaren. Van wat voor smaak dan ook...

Detail van het Noord-West Europese gedeelte met box voor met name de enorme industriële zonnestroom boom in Duitsland. Doch ook enkele fabrieken in Zwitserland, Oostenrijk, Tsjechië en Polen. En natuurlijk het op de Duits-Nederlandse grens gelegen Solland Solar wat voor een capaciteit van 150 MWp (cellen) in de boeken staat bij SWW, maar waarop in 2008 slechts een magere 60 MWp is geproduceerd (ik heb voor de leut zo'n mooie nieuwe "spinneweb" back contact Sunweb cel van Solland op de kaart gelegd, het prachtding is helaas nog niet commercieel in productie genomen). In Duitsland zijn de grootste producenten Q-Cells met dit jaar een geaccumuleerde capaciteit van 760 MWp cellen en SolarWorld met zowel 450 MWp cellen als 450 MWp modules. Uiteraard vele andere grote spelers bij de oosterburen.

PV-sector: veel succes met het verdere groeipad en houdt kwaliteit hoog in het vaandel s'ils vous plaît!

6 november 2009: De beruchtste SDE cap revisited nochmals. Je kan er niet over uitgepraat raken, over die gestoorde 850 kWh/kWp.jaar "cap" in de SDE regeling, die Polder PV al bij meerdere gelegenheden aan het brandende kruis heeft genageld. Maar een plaatje zegt vaak meer dan duizend woorden.

Uit de Sonnenertrag database geplukt de stand van zaken voor 2009 per vandaag (6 november 2009) voor dit jaar, genormeerde gerealiseerde opbrengsten vanaf 1 januari voor Nederlands systemen (en daar zitten de nodige "zwakke" broeders, verre van optimaal opgestelde installaties e.d. bij). Eerste 24 systemen van de lijst, gesorteerd op beste genormeerde opbrengst:

^^^ Rijnhart is een fraaie 3,42 kWp monokristallijne installatie in Drachten, Friesland met nu al een vette 1.046,3 kWh/kWp (reeds 23% hoger dan de SDE limiet!!!). Het noorden van Nederland had dit jaar weliswaar een zeer hoog aantal zonuren t.o.v. de rest van het land (zie zomer 2009 overzicht KNMI), maar verderop in deze lijst komen ook installaties in minder voor de hand liggende gebieden voor, zelfs met dakoriëntaties die niet pal zuid liggen. Bijvoorbeeld Peterkem (PV Esteren), een multikristallijn 4,42 kWp Sharp systeem in Escharen, Noord Brabant met een dakoriëntatie op 120 graden (oost van ZZO) met al 893,3 kWh/kWp schoon aan de haak. Flachlander (= Polder PV) zit daar met zijn suboptimale (zuid van ZZO georiënteerde) installatie met zwaar verouderde Shell modules (wel in het zonrijke westelijke kustgebied) vlak onder met reeds 892 kWh/kWp op de teller dit jaar voor het 1,02 kWp deelsysteem (hierbij de - geringe - verliezen door enkele malen kortdurende inverter storingen niet eens meegeteld).

Onder de rode pijl ziet u de normopbrengsten zoals ze vanaf 1 januari 2009 gelden voor deze Nederlandse PV-systemen ingeschreven bij Sonnenertrag. In deze lijst van 131 systemen zitten de eerste 35 installaties (27%) reeds boven de 850 kWh/kWp dit jaar, met nog bijna twee (winterse) maanden te gaan. Ondanks de relatief lage kWh opbrengsten die tot en met 31 december nog binnengeharkt zullen worden, zal het aantal installaties wat (zeer fors) over die belachelijk kunstmatige 850 kWh/kWp SDE grens heen komen nog veel groter gaan worden.

De boodschap, nogmaals voor u op het scherm getoverd: die belachelijke en volslagen onzinnige SDE cap moet met huid en haar worden gesloopt. E pronto!

Directe link naar de lijst zoals hierboven weergegeven

5 november 2009: CertiQ update oktober 2009: PV kruipt verder. Vandaag werd het laatste maandrapport van CertiQ gepubliceerd (stand van zaken oktober 2009). Polder PV ververste direct alle door hem in het leven geroepen grafieken die berusten op de data uit die maandelijkse rapporten voor zonnestroom. Het zal u niet verbazen: voortkruipende, slakketrage groei die in het niet valt bij de buurlanden. 203 nieuwe installaties, vaak van bescheiden afmetingen en slechts een paar kWp groot. Desondanks natuurlijk hulde aan deze nieuwe decentrale opwekkers, ze zijn welkom op de PV-newbee pagina op Polder PV!

Het aantal zogenaamde garanties van oorsprong (lees: "fysiek bewezen gecertificeerde productie") neemt ook nauwelijks versneld toe, want er is nog bizar weinig daadwerkelijk gerealiseerd uit de eerste twee SDE regelingen. Totaal nog geen 2.600 nieuwe (meestal kleine) installaties sinds de start van de eerste SDE regeling op 1 april 2008. Er zijn sinds dat begin (en met gigantische vertraging) door SenterNovem in totaal zo'n 10.500 beschikkingen de deur uit gedaan (rondes 2008 + 2009). Nog geen kwart van dat totale aantal heeft tot nu toe het CertiQ stadium bereikt (waarschijnlijk bijna allemaal 2008 beschikkingen), en u mag bij uzelf te rade gaan of al die beschikkingen daadwerkelijk zullen worden ingevuld.

In de hele, 19 maanden lange SDE periode is er nog maar zo'n 5 MWp nieuwe PV-capaciteit geregistreerd bij CertiQ terwijl het zogenaamd in de bedoeling lag van EZ dat er toch zeker 20 MWp per jaar ("indicatief vermogen", zie de beroemde eerste SDE tabel van EZ van 31 januari 2008) bij zou komen tijdens deze kabinetsperiode. Dahag, "doelstellingen"... Duitsland realiseert zonder de zonnestroom "willigen" met onwaarschijnlijke bureaucratie, wurgend tijdgerek, of bezopen financiële drempels lastig te vallen er per maand duizenden nieuwe grote installaties bij. Met de laatste maanden meer dan 300 MWp per maand nieuwe realisatie (dik 60 maal zoveel nieuw per maand als er al die 19 maanden lang in Nederland in totaal is gerealiseerd). Voor de kleinere systemen: vaak dakvullend en frequent in de range van 5 tot ver over de 10 kWp per installatie vallend bij particulieren...

Zie mijn CertiQ update (oktober) op de Marktcijfers pagina voor PV in Nederland.

5 november 2009: Tussenmeterstanden elektra en stadswarmte. Polder PV heeft een kleine grafiek update gedaan en een nieuwe grafiek pagina ingevoerd. De saldering van de Ferrarismeter is wederom van een update voorzien op basis van de net verkregen meterstand voor de wisseling oktober/november. HIER.

En Polder PV heeft een nieuwe grafiek gemaakt. De twee meest interessante (want vooral door seizoensfactoren bepaald) meters die al een tijd op zeer frequente basis worden bijgehouden (om de paar dagen), zijn de volautomatisch salderende Ferrarismeter (elektra) en natuurlijk de stadswarmte meter die vooral weer in de winterperiode "los" zal gaan, maar in de zeer lange zomerperiode bij ons zeer stabiel een laag GJ verbruik wegtikt. Deze nieuwe grafiek is onderdeel van de nieuwe meterstanden pagina "tussenmeterstanden".

3 november 2009: Vlaanderen: geen "injectietarief" PV-bezitters, ook voor andere DE-opties overwogen. Terwijl in Nederland er de meest absurde transportkosten berekend worden voor zogenaamd (vermeend) "gebruik van het net" (zoals het op schandalige wijze er door geramde capaciteitstarief, waar de netbeheerders rijk van worden en de Eerste Kamer senatoren nog steeds het schuim van op de lippen hebben), gaan ze in het zogenaamde "vieze" Vlaanderen wat progressiever met dat fictieve kostenverhaal om. Net werd op de energie besparen website van het Vlaams Energie Agentschap VEA bekend dat sowieso huishoudens met (kleinere) zonnestroomsystemen niks hoeven te betalen voor hun invoeding op het laagspanningsnet. Wat natuurlijk ook te bizar voor woorden zou zijn, want dat beetje retegroene stroom wordt vrijwel direct weer in de buurt opgevroten en haalt nooit het hoogspanningsnet. Dat is immers de echt grote verliespost gever in alle landen (grote transportverliezen!!!), en die kosten worden in hoge mate juist door de smerige kolen- en kerncentrales op de nek van de weerloze burgers afgewenteld. De VEA motiveerde die beslissing aldus:

Hier onder enkele opmerkingen en wat tongue-in-cheek "vertalingen" van het Vlaams in het Nederlands door Polder PV:

• AC-vermogen omvormer. Hier moet goed op gelet worden door de Vlamingen, want dat is dus beslist niet het nominale STC vermogen van de zonnepanelen! Dat is meestal fors veel hoger in "Wattpiek" (eenmalig geflasht DC lab-vermogen van de zonnepanelen) dan de aangesloten (altijd wel wat verlies gevende en meestal standaard ondergedimensioneerde) AC vermogens van de omvormer. Het is ook niet de DC (zonnepaneel-zijdige) maximale capaciteit van de omvormer, het gaat om de AC-zijde. Daar wordt blijkbaar een fysieke grens van 10 kWp gesteld (let wel: in Nederland nog steeds een "forse" capaciteit, elders doodnormaal), daarboven "val je blijkbaar in een andere categorie".
  
  
• "kWe" = "kilowatt [AC] elektrisch vermogen". Let wel, vaak verward: niet hetzelfde als het Wp vermogen (dat hoort alleen bij de zonnepanelen zelf gehanteerd te worden, een vermogen wat in de bikkelharde praktijk zelden en dan nog slechts zeer kort wordt behaald afhankelijk van de weer/lichtcondities), en niet hetzelfde als het momentane, continue fluctuerende in de praktijk door de omvormer geleverde AC vermogen wat daadwerkelijk op het net wordt gezet. Wat immers nul (Watt AC) is als het avond is, al heeft die mooie omvormer bak een theoretisch "maximaal elektrisch uitgangsvermogen van 10 kilowatt"...
  
  
• "injectietarief". Vooralsnog geen eenduidig en helder "Nederlands" alternatief voor (ik vind de Vlaamse variant erg grappig, maar de Vlamingen zijn dan ook veel creatiever met taal dan die suffe, door ambtenaren platgelulde 'ollanders). "Tarief voor het recht van invoeding" zou een redelijke [doch absurd qua intentie] kunnen zijn. Waarbij kristalhelder gesteld moet worden of het om variabele kosten gaat (dus: een opslag per kWh, zoals het in Nederland voor de afname al jaren gold totdat het capaciteitstarief er per 1 januari 2009 door werd geramd door EnergieNed). Of om een eenmalig "vastrecht per jaar". In Nederland hebben we een ranzige, in wollige (juridische conflicten opleverende) taal gestelde "Tarieven Code" waarin wordt gesproken van totaal onnavolgbare constructies als "Transport-afhankelijk tarief" ("TAVT") en natuurlijk "Transport-onafhankelijk tarief" ("TOVT"). Polder PV heeft daar een paar jaar geleden een vet robbertje mee lopen stoeien met een dik betaalde jurist van zijn netbeheerder voor de mooie dames van de NMa (geschil behandeling). Nog steeds dreigt er voor decentrale opwekkers de mogelijkheid van een "vastrecht voor teruglevering" (ook al bleek in "mijn zaak" dat er een zogenaamd herenakkoordje was gesloten om "het" [voorlopig???] niet te doen). En er dreigt nog steeds een dubbele meetdienst die op exact hetzelfde gestoorde principe berust (bericht 14 januari 2009, item 4). Reken maar dat de netbeheerders die dolgraag zouden willen incasseren bij decentrale opwekkers als daar uiteindelijk een "slimme" of zelfs "domme" bidirectionele meter in de meterkast is "gemasseerd"... In ieder geval is uit het stuk van de VEA al duidelijk dat zeker de "kleiner of gelijk aan 10 kilowatt AC-zijdig omvormer vermogen hebbende huishoudens met zonnestroom installaties" dat per juli 2009 blijkbaar door de netbeheerder Eandis ingevoerde "injectietarief" niet geldt/zal gelden.
  
  
• "Compenserende teller". Dat is gewoon zoals ik het ben gaan noemen een (niet in terugdraaiende modus geblokkeerde) "salderende Ferrarismeter" zoals Polder PV ook nog steeds in huis heeft. Dat kan een enkeltarief of dubbeltariefmeter zijn. Reeds al veel eerder (19 oktober 2005) door Polder PV gesignaleerd: de Vlamingen hebben gewoon wettelijk recht op die prima meter, en door zowel de momentane saldering van hun zonnestroom opwek met hun verbruik, als de (in 2009 nog 45 eurocent/kWh waard zijnde) groencertificaten voor hun totale opwek (registratie op een geijkte bruto productiemeter), verdienen de Vlamingen (en Walen etc.) hun met eigen of geleend geld betaalde PV-installaties zeker binnen 10 jaar terug. Want verzekerde vaste inkomsten (groencertificaten laagdrempelig te verzilveren bij de lokale netbeheerder) vermeerderd met de vermeden inkoopkosten van netstroom. In Vlaanderen, California en elders een compleet wettelijk geaccepteerde meter die in het oerdomme NEEderland slechts met veel tandengeknars door de netbeheerders en meetboys worden "getolereerd". Maar die, als ze de kans krijgen, bij de eerste de beste gelegenheid dat ding beslist uit uw meterkast willen slopen "omdat 'ie niet in terugdraaiende modus geijkt zou zijn" (of zoiets vaags). Bullshit, natuurlijk. Het is alleen maar omdat ze die prachtdingen haten (durven ze niet hardop te zeggen). Omdat ze u een dubbele meetdienst (voor "afname" resp. voor "levering") willen opdringen. En omdat ze de macht hebben in NEEderland.
  
  
• "Injectiemeter" zou gelijkstaan aan wat de Duiters standaard in huis "krijgen" als ze een onder EEG condities te installeren PV-systeem laten aanleggen: de beroemde onder eigen beheer (en in eigendom te verkrijgen) "Einspeise Meter". Een meter waarbij de volledige opwek van het PV-systeem direct op het laagspanningsnet (bij grote installaties mogelijk op het middenspanningsnet of zelfs hoger) wordt ingevoed. En waarover de Duitsers de beroemde, wettelijk vastgelegde 20+ -jarige Einspeise Vergütungen kunnen incasseren direct bij hun lokale netbeheerder. Die meters kennen ze ook in Vlaanderen niet. Maar die hebben dan ook een heel pakket aan andere voordelen (inclusief duidelijke belastingvoordelen en een crisispakket), vele malen lucratiever dan het compleet onnavolgbare variabele gepruts en de oorlogstaferelen rond de bemetering in het arme Nederland...

Afijn. In België wordt dus volslagen terecht de "kleine" (voor NL begrippen al "behoorlijk grote") PV-installatie bij particulieren ontzien en mag de netbeheerder geen bezopen kosten in rekening brengen. In Duitsland is dat alles in het beroemde "Aufrechnungsverbot" artikel van het EEG afgespijkerd (paragraaf 22 EEG Novelle 2009): er mogen geen niet uitdrukkelijk bij Wet voorgeschreven meerkosten op de decentrale invoeders worden afgewenteld!

Om duurzaam opgewekte elektriciteit niet verder te "belasten" met allerlei bezopen vastrecht ongein en andere onzalige (ongetwijfeld "goed bedoelde") "tarieven" van de netbeheerders, gaat de knappe Vlaamse minister van Energie/vice-premier - "Soms ben ik een tikkeltje te wild" - Freya Van den Bossche met de marktwaakhond CREG in de slag om ook andere hernieuwbare energiebronnen te ontzien (evenals "kwalitatieve warmtekrachtkoppeling"). En om ook voor die voor de hernieuwbare energie revolutie essentiële opties naast zonnestroom ontheffing voor dat curieuze "injectietarief" te gaan vragen bij de CREG met ingang van volgend jaar. Ik ben benieuwd of de ambtenaren bij dat orgaan zullen bezwijken voor de charmes van die mooie minister... (ga er maar aan staan in Nederland...)

Vlaanderen: Hoezee! (hebben jullie een plekkie voor een tot het uiterste getergde 'ollander met mooie zonnestroom dromen? )

Meer nieuws over de zeer rappe groei van zonnestroom in (het oliedomme Nederland al lang verpletterd hebbende) Vlaanderen vindt u hier op PPV.

Uiteraard is dit bericht een inkoppertje voor een zeer toepasselijke "wazeggu?" op de betreffende pagina...

http://www.energiesparen.be/milieuvriendelijke/nieuwsbrief/artikel?artikel=186

3 november 2009: HOEZO, niets voorstellend? PV Deutscher Art per Kreis. Ook het wetenschappelijke onderzoeksbureau EuPD Research uit de voormalige (west-)Duitse hoofdstad Bonn heeft zich weer eens over het Duitse zonnestroom mirakel gebogen. Het instituut is een van het groeiend aantal onderzoeksinstellingen wat aan de lopende band heftig geprijsde rapporten publiceert over o.a. zonnestroom. Veel van hun bevindingen waren al (lang) bekend bij Polder PV, maar het is misschien wel weer eens even leuk om het hier te vermelden. Wie weet zijn er inmiddels, aangetrokken door de eerste lustrum viering bij Polder PV, mogelijk enkele nieuwsgierige "met fossielen of atoompjes groot gebrachte" bezoekers bijgekomen die "het" allemaal nog niet wisten. Voor deze mensen speciaal even ter bijspijkering de highlights van EuPD Research op een rijtje voor de marktontwikkeling bij de oosterburen voor 2008 (gratis te downloaden van hun site). NB: EuPD Research hanteert de gegevens uit hun eigen database die inmiddels reeds 450.000 PV-systemen bevat waaronder de Duitse. Deze data kunnen enigszins afwijken van die van andere rapporteurs. Er treden namelijk regelmatig relatief kleine verschillen op in de gepubliceerde installatiecapaciteit voor Duitsland, afhankelijk welke bron wordt geciteerd:

	nieuw geïnstalleerd vermogen in 2008: 1.650 MWp (zelfde cijfer van BSW status rapport van sep. 2009), dat was in 2007 volgens de EuPD Research cijfers nog 1.151 MWp (vrijwel identiek aan cijfer volgens Photon), een groei van 43,4% in een jaar tijd (NB: 2009 gaat een nog hogere jaarlijkse groei te zien geven als de >2.300 MWp bijplaatsing wordt gerealiseerd)
	bijbouw qua "nominaal vermogen" (is uiteraard onvergelijkbaar met "productie") in een jaar tijd gelijkstaand aan ongeveer twee nieuwe kolencentrales
	omzet Duitse PV branche 9,5 miljard Euro (meest succesvolle jaar ooit)
	grote regionale verschillen in daadwerkelijke realisatie (kaartje): absolute dominantie van de twee grote zuidelijke deelstaten Bayern en Baden-Württemberg (60% van totale accumulatie is in zuid-Duitsland geconcentreerd)
	kampioen Bayern met reeds 2.114,728 MWp geaccumuleerd vermogen en 138.089 afzonderlijke installaties
	dat is al bijna dubbel zo hoog als bij nr. 2 Baden-Württemberg, 1.184,898 MWp en 103.764 systemen
	en vier maal zo hoog als bij nr. 3, het aan Nederland grenzende Nordrhein-Westfalen, 529,559 MWp met 51.271 zonnestroom invoeders
	totale accumulatie 2008 voor heel Duitsland: 5.444 MWp en een spectaculair aantal van 421.501 individuele PV-systemen
	alleen Hessen en Rheinland-Pfalz komen nog krap boven de 300 MWp grens uit met resp. 308,722 en 303,604 MWp, Sachsen zit alweer een stuk lager met 163,612 MWp
	reeds 20 "Landkreisen" (in NL onbekende administratieve eenheid ergens tussen een gemeente en een provincie in) hadden meer dan 50 MWp gerealiseerd PV-vermogen. In andere woorden: elk van die "Kreise" had ieder voor zich al bijna evenveel gerealiseerd als heel Nederland sinds eind negentiger jaren van de vorige eeuw met zeer veel moeite bij elkaar gescharreld zou hebben (volgens discutabele cijfers CBS)
	de "Kreis" met de hoogste capaciteit is de aan Oostenrijk grenzende "Landkreis Passau" (oost Bayern) met een respectabele 90 MWp, drie "Kreise" uit de aan Bayern grenzende deelstaat Baden-Württemberg (Schwäbisch-Hall, Ravensburg en Alb-Donau) hebben daarna de hoogste capaciteit gerealiseerd
	totale vermeden CO2 uitstoot voor heel Duitsland tot en met eind 2008 is reeds 8.530.671 (dik 8 en een half miljoen) ton, uitsluitend door de realisatie van deze bijna half miljoen PV-systemen, waarvan het overgrote merendeel in ultrarap tempo de laatste paar jaar uit de grond (beter gezegd: uit het dak) zijn geramd op democratische wijze en die jaarlijks nog veel meer uitstoot zullen voorkomen (Nederland heeft een "doelstelling" voor 40 miljoen ton reductie per jaar over ALLE sectoren pas in 2010, en wil daarvan de helft in het buitenland "scoren"...)
	volgens analisten van EuPD Research een groot uitbouw potentieel in de voormalige oost-Duitse deelstaten Sachsen, Thüringen en Mecklenburg-Vorpommern

^^^ Kaartje met de geïnstalleerde PV-capaciteit per "Kreis" in Duitsland geaccumuleerd eind 2008 volgens cijfers van EuPD Research. De opvallendste concentraties zijn te vinden in het oosten en westen van Bayern en in diverse gebieden van Baden-Württemberg (beiden zuid-Duitsland). Verder enkele opvallende concentraties in het aan het Nederlandse Overijssel, Gelderland en Drenthe grenzende westelijke deel van de deelstaten Nordrhein-Westfalen en Niedersachsen. En ook in het zeer interessante hoge noorden van Duitsland aan de Waddenkust van Schleswig-Holstein. Polder PV heeft aan de laatstgenoemde deelstaat van het voorjaar een kort maar erg leuk bezoekje gebracht op de Biohummer® en daken vol zonnepanelen en een fraai zonnestroompark op de elektronische plaat vastgelegd. Nog veel te doen in het voormalige oost-Duitsland, waar wel de grootste concentraties van de PV-industrie zijn opgebouwd (o.a. Thalheim-Wolfen bij Leipzig). © Graph October 2009 by EuPD Research, Bonn (FRG)

Het pdf document is vooralsnog alleen op de Duitstalige download pagina voorhanden op de website van EuPD Research:

http://www.eupd-research.com/view/PressRelease/document/091029_PM_Deutschland.pdf

2 november 2009: "Creatieve" oplossing wegens schromelijk tekortschietende Wetgeving m.b.t. SDE conflict 99999999. U heeft van mij van een arme SDE beschikte reeds een heftig probleem voorgeschoteld gekregen op 19 oktober 2009. Waarvan nog steeds niet zeker is of dat slechts "beren op de weg" waren, of daadwerkelijke rampen voortvloeiend uit de totale chaos en complexiteit die SDE heet in ons land. Het gaat om het op onwaarschijnlijke wijze "berekenen" van de uit te keren SDE subsidie die ongunstig kan uitpakken vanwege de absurde 850 kWh/kWp.jaar limiet in de regeling. De "beschikte" liet het er echter niet bij zitten, weigerde nogmaals de meteropnemer in de duurzame woning nadat er weer een "verzoek tot meteropname" kwam ... en kreeg opeens een byzondere "regeling" voorgeschoteld op initiatief (!!!) van de netbeheerder Enexis. Lees en schuddebuik, zisz isz sze Nezzerlendsz! (vetdruk van de hand van Polder PV):

*Datum niet zijnde 31 december/1 januari. NB: dit "geval" heeft trouwens een standaard dubbel tarief meter en de vanwege de SDE verplichte bruto productiemeter in de meterkast. Ik hoop maar dat snoeihard is vastgelegd welk telwerk exact wat meet (ik heb daar in het verleden al rampverhalen over gehoord, en ook op het TROS Radar forum, onderdeel energiebedrijven, wordt soms "verkeerd om aflezing" hoog/laag of zelfs afname/invoeding gerapporteerd, wat in het geval van invoeding van zonnestroom tot "nogal" vervelende gevolgen kan leiden). Dat die "brutoproduktiemeter" vier verschillende telwerken heeft (terwijl er slechts een getalletje op 31 december vastgelegd zou moeten worden...) is natuurlijk ook weer een van die volslagen bezopen zaken die nergens op slaan. Of gaat men er bij Enexis van uit dat de hernieuwbare energie opwekker ook nog eens een dure fossiel gas verstokende micro-WKK op die meter aan gaat sluiten? ...

Enexis doet in bovenstaande fraaie brief voorkomen dat er standaard gewoon een (door hen "aangewezen") meteropnemer langs komt. Maar doet tegelijkertijd "het voorstel" dat u die gewoon aan huis kunt weigeren (weer een fossiel ritje naar de duurzame energie opwekkende SDE beschikte voorkomen...). En dat u zelf bijvoorbeeld op 1 januari de meterstanden (bij voorkeur natuurlijk opgenomen bij zonsondergang op 31 december) op de bruto productiemeter (en de standaard netmeter) per e-mail kunt doorgeven. Dan, zo lijkt de suggestie, "komt alles in kannen en kruiken". En, belangrijker nog: dan wordt u tenminste volgens kalenderjaar meterstanden voor de SDE subsidie afgerekend, zoals het zou moeten vanwege de tariefwisseling per 1 januari van elk nieuw jaar. Maar waar, helaas pindakaas, helemaal geen Wettelijke regels over zijn vastgesteld, verzuim numero zoveel van het Nederlandse parlement... Polder PV hoopt dat dan ook de "communicatie" met de door de netbeheerder "aangewezen" meteropnemer goed voor elkaar is en dat die dan vervolgens niet - mogelijk van niets wetend - alsnog tevergeefs bij u aan zal komen bellen...

Doet hier dus uw voordeel mee. Dit kan in ieder geval blijkbaar bij netbeheerder Enexis. Ik zou aan alle andere SDE klanten willen zeggen: stel exact hetzelfde voor aan uw eigen (andere) netbeheerder als u aanspraakt maakt op SDE subsidie en exact bemeten en precies volgens de logica van de tariefwisselingen per kalenderjaar uitbetaald wil worden. En gaat u s.v.p. maar weer klagen bij het Haagse parlement als u door uw netbeheerder onverhoopt met een gigantische kluit in het polderriet gestuurd zou gaan worden...

Met dank aan de voortvarend druk op de netbeheerder leggende SDE klant!

1 november 2009: Nieuwe Einspeise Vergütungen Duitsland per 1-1-2010. Als gevolg van de status van de bijgebouwde capaciteit van zonnestroom installaties in Duitsland per eind september (zie mijn vorige bericht over die explosie), heeft het verantwoordelijke Bundesnetzagentur inmiddels ook op basis van wettelijke voorschriften (EEG Novelle 2009) de nieuwe "Einspeise Vergütungen" (invoedings-tarieven) voor zonnestroom gepubliceerd die ingaan per 1 januari 2010. Die nieuwe tarieven worden vastgesteld op basis van de door de enorme marktgroei veroorzaakte extra procentpunt die bovenop de reeds verhoogde degressiepercentages moest worden gestapeld volgens regels die in de Novelle van 2009 zijn gepubliceerd. Het lijkt vrij onwaarschijnlijk dat de nieuwe rechts-conservatieve neoliberale regering nog iets kan of gaat doen aan (verdere) verhoging van die wettelijk vastgelegde percentages resp. tarieven in 2010. Al is dat nu nog niet met 100% zeker te stellen. U kunt op de EEG pagina op Polder PV nalezen hoe e.e.a. in elkaar steekt (inclusief de nieuwe "eigenverbruik" categorie per 1 januari 2009) via deze ingang. Of direct:

• Interactieve grafiek met de PV-vergoedingen sinds 2004 tot en met 2010
• Tabel met alle vergoedingen per jaar en per "zonnestroom staffel"

NB: de tarieven voor de jaren na 2010 zijn vooralsnog speculatief en worden waarschijnlijk fors naar beneden bijgesteld. Hoe fors, is nog onduidelijk. Dit zal een uitvoerig onderhandelingsproces met de brancheorganisaties gaan worden, is mijn inschatting.