Nieuws P.V. pagina 80

meest recente bericht bovenaan

14 september 2011 - 16 oktober 2011

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

16 oktober 2011: Laatste spiegelei van het seizoen? Vandaag hadden we voorlopig de laatste kans om - gezien het geweldige weerbericht - "een mooi spiegelei" te kunnen scoren. Zo zijn we hier grappend de vermogenscurve gaan noemen die volautomatisch wordt "getekend" op het hier al vaker genoemde Visi'Sol display, wat het geaccumuleerde vermogen van een deelgroep van 688 Wp laat zien (alle zes in de voorste rij staande PV-modules plus de twee in serie geschakelde, prima werkende Kyocera 50 Wp panelen).

Er was een wolkeloze hemel gesuggereerd, en dat bleek uit te komen. Zelden in oktober hadden we zo'n strak-blauwe lucht, en zo een geweldig mooi, "half spiegelei" op een monitoring instrument:

16 oktober 2011

Deze deelgroep "deed" op deze allemachtigprachtige zonnige dag een mooie opbrengst van 2,8 kWh. Wat zich "vertaalt" in een specifieke dagopbrengst van 2,8/0,688 = 4,07 kWh/kWp. Meer elektra verbruiken we niet op zo'n dag; de tweede deelgroep - met een vrijwel vergelijkbare opbrengst als die van de hier getoonde groep - deed dan ook de Ferrarismeter in achterwaartse versnelling brengen, we zitten nog steeds ver onder de meterstand van 1 oktober...

Veel contrails in de middag van 14 okt. 2011 (Leiden, 17h28)

Twee dagen hiervoor, op 14 oktober 2011, waren er met name in de middag een grote hoeveelheid contrails (condenssporen van het belastingvrij onze hemelkoepel doorkruisende fossiel gevoede vliegverkeer) te zien die wat "rafels aan de dooier van het spiegelei" toverden:

14 oktober 2011

De opbrengsten van deze twee prachtige dagen (evenals op 15 oktober) ontlopen elkaar niet heel veel, ondanks de soms fors de hemelkoepel bedekkende uitgewaaierde contrails op de 14e (effect zo te zien vooral in de middag, waarschijnlijk zijn de reflecties op de contails een aanwinst, en/of is het door de dunne waaiers gefilterde zonlicht sterk genoeg om weinig "verlies" te leiden).

Gezien de weersverwachting moeten we gaan afwachten of we nog wel zulke leuke "spiegeleieren" krijgen te zien de komende dagen of weken. Als er al een kraakheldere winterse dag zal gaan komen, zal de "dooier" van de vermogenscurve eieren dan waarschijnlijk flink zijn ingekrompen in omvang.

Maar een kniesoor die daar natuurlijk een punt van maakt. Het is immers allemaal gratis door moedertje Natuur aan ons ter beschikking gesteld, dat zonlicht. Daar mag ze wel eens uitbundig voor bedankt gaan worden, voor die onvoorstelbare service aan de mensheid - ook door de lezers van Polder PV. Bijvoorbeeld op deze manier...

Vandaag ook leuke "rondingen" bij, o.a., collega Blauwe Hoek in Spijkenisse, Energiastic in Harderwijk (beiden met schaduw in de ochtend uurtjes, afknotting van de curve), Flitspaal in Lelystad (west en oost oriëntatie, mogelijk deels al met schaduw problemen buurdaken), uiteraard SunshineCompany in Wierden (Overijssel) met een dijk van een Suntech installatie met de nieuwste SMA Tripower omvormer, of de prachtige curve bij Zonzien in Winterswijk...

16 oktober 2011: Prognose PV-markt Duitsland 2012 en EEG Umlage.

Op 14 oktober werd door de verzamelde 4 grote (hoogspannings-) netbeheerders (ÜNB's*) in Duitsland de voor het jaar 2012 door de elektra gebruikers te betalen EEG Umlage (een soort "opslag op de stroomprijs") vastgesteld. Dat is de "heffing" (waarvan de incassering niet via de zeer politiek gevoelige staatskas cq. belasting stromen vloeit) die vrijwel alle stroomgebruikers in Duitsland (de honderdduizenden zonnestroom producenten en het grootste gedeelte van het bedrijfsleven incluis) betalen over het verbruik geregistreerd over hun standaard afname meters (een ding zoals u en ik ook in onze Nederlandse woningen hebben hangen).

Die Umlage wordt vastgesteld op basis van (1) de prognoses van de ontwikkelingen in capaciteit bijbouw van hernieuwbare stroom genererende installaties. (2) De in de loop van 2012 "te verwachten" extra fysieke productie van al die installaties bovenop het reeds verpletterende geheel wat in 2011 is of nog zal worden gerealiseerd. (3) Het te verwachten totale stroomverbruik in Duitsland, en het daar uit volgende contingent wat voor de berekening van de Umlage toegewezen moet worden aan de zogenaamd "niet gepriviligeerde" eindverbruikers van elektriciteit. (4) Buiten de EEG verplichtingen te houden toenemende volumes aan hernieuwbare elektriciteit die op diverse wijzen "vermarkt" kunnen gaan worden. En (5) benodigde correcties vanwege het feit dat werkelijke realisatie van de capaciteit uitbouw natuurlijk altijd anders uitpakt dan wat de ÜNB's met zelfs hun meest briljante prognose modellen hebben kunnen voorspellen. Vandaar dat er altijd achteraf moet worden gecorrigeerd, waarvan de impact van jaar tot jaar kan verschillen.

PV-capaciteit uitbouw "foutje" in nieuwe prognose hersteld
Zeker wat die laatste correctiefactor betreft, zaten de ÜNB's er vorig jaar bij de werkelijk gerealiseerde uitbouw van de zonnestroom capaciteit (vooralsnog met de hoogste invoedingstarieven) flink naast. En wel voor het eerst in de geschiedenis: ze hebben een veel te hoge nieuwbouw ingeschat (voorheen was het diverse malen veel te laag). De laatste cijfers melden namelijk voor 2010 een bijbouw van "slechts" 6.955 MWp aan nominaal vermogen (NB: toen nog steeds een wereldrecord). De ÜNB's hadden in het voorgaande jaar in hun zogenaamde "Mittelfristprognose" (verwachte uitbouw hernieuwbaar van 2011 tm. 2015) voor 2011 namelijk een geaccumuleerd vermogen van maar liefst 26.399 MWp aan PV-capaciteit voorspeld, terwijl inmiddels bij het Milieuministerie (BMU) in de "Zeithreihe" voor eind 2010 een geaccumuleerd vermogen van slechts 17.320 MWp is genoteerd. In november 2010 werd echter nog uitgegaan van zo'n 18 GWp aan het eind van dat jaar (er is heel wat capaciteit naderhand verschoven van 2010 naar 2009, zie dit artikel). Uitgaande van die 18 GWp, zou het betekenen dat de ÜNB's destijds zijn uitgegaan van een verwachte marktgroei van maar liefst zo'n 8.400 MWp voor 2010. Dat was dus, naar nu blijkt, een overschatting van 1.444 MWp t.o.v. de werkelijke realisatie, ongeveer 21% teveel.

Die zeer forse overschatting heeft natuurlijk een grote impact gehad op de door diezelfde ÜNB's vastgestelde EEG Umlage voor 2011, die dus op basis van die verwachtingen te hoog blijkt te zijn geweest (de ontwikkeling van de PV-markt, met de hoogste invoedingstarieven, heeft inmiddels de grootste impact). Desondanks, door diverse andere complicaties vanwege de continu noodzakelijke bijstellingen tussen verwachtingen en uitkomsten, de almaar complexer wordende afsplitsingen die buiten de EEG betalingen vallen (Direktvermarktung, Grünstromprivileg, en Marktprämie regeling), etc., is er t.o.v. de verwachte balans van de EEG uitgaven, een "Nachholbetrag" voor het laatste jaar van zo'n 711 miljoen Euro bijgeschreven in de EEG boeken.

Met de nieuwste inzichten, met markt prognoses van onafhankelijke partijen, en met bijstellingen van andere orde, is er uiteindelijk een hernieuwde berekening gemaakt voor het jaar 2012, waarbij de uit 2010 voortvloeiende correcties en voortschrijdende inzichten zijn meegenomen. Er is een lijst met correctiefactoren genaamd "Marktwert-Berechnung" samengesteld (zie boven) waarin o.a. een bijstelling voor "Solar" is te zien van een factor 1,2 ("2012 alt") naar een factor 1,046 (nieuwe waarde voor 2012), waardoor de impact van de PV-markt ontwikkeling op de hoogte van de EEG Umlage dus flink omlaag is bijgesteld. Dat heeft alles te maken met het feit dat de afzetmarkt voor PV in 2011 fors is afgekoeld t.o.v. die in 2010, zoals al duidelijk was uit de eerste maandcijfers van Bundesnetzagentur (tm. juli 2011 globaal bekend).

Veel ingewikkeld cijferwerk
Vergeet niet dat het bij de uiteindelijke vaststelling van de nieuwe EEG Umlage om enorme reken-excercities gaat, waarbij talloze kengetallen, prognose technieken, marktontwikkelings-modellen en wat al niet meer worden meegenomen om die prognoses "steeds beter" te laten worden. Want die berekeningen vormen de basis voor de EEG Umlage voor het nieuwe jaar, en het gaat bij de uitkering van alle Einspeise Vergütungen om gigantische bedragen (waar ze in ons land alleen maar over met het hoofd kunnen schudden omdat de betrokkenen er niets van begrijpen).

In die berekeningen komt uiteraard ook het spectrum aan al sinds het jaar 2000 vastliggende Einspeise Vergütungen voor een reeks aan verschillende types en groottes installaties aan bod, wat allemaal van invloed is (per optie hoeveelheid gemeten kilowatturen maal het specifiek van toepassing zijnde invoedingstarief, verdere complicaties bij berekeningen met "gestaffelde deelbedragen", zoals voor grote PV-systemen op daken). In de nieuwste berekeningen wordt ook de aftrekking van nieuwe vormen van ondersteuning voor hernieuwbare stroom opwekking manifest. Ondersteuning die meer "marktgericht" worden beschouwd naast de directe EEG uitbetalingen (o.a. Direktvermarktung). Het verschil levert een bepaalde stroom hoeveelheid en een som van daarvoor uit te betalen Einspeise Vergütungen op.

Dan vindt de laatste grote reken operatie plaats, namelijk aftrekking van de waarde van de op de stroombeurs te verwachten inkomsten voor alle (verplicht door de ÜNB's daar verkochte) EEG stroom, en aftrek van alle administratieve kosten. Dit leidt uiteindelijk tot een (zeer aanzienlijk) "rest"bedrag, wat als die in Nederland nauwelijks begrepen "heffing" op het verbruik van elke kWh door (bijna) alle stroom verbruikers wordt "omgeslagen". Dat is dus die EEG Umlage: de hoeveelheid overgebleven nog te incasseren geld gedeeld door het aantal kilowatturen verbruik wat aan het EEG mag worden toegerekend. Dat noemen de Duitsers het "nicht priviligierte" gebruik. De grootste stroom zuipende ondernemingen zijn, onder voorwaarden, van deze specifieke EEG heffing uitgesloten (ze betalen voor een vastgestelde hoeveelheid stroom afname slechts een bedrag van 5 honderdste Eurocent/kWh). Deze ondernemingen zijn zogeheten "priviligiert". Uiteraard is voor die berekening voor het "nicht priviligierte" verbruik ook het te verwachten totale stroom verbruik in Duitsland in 2012 nodig, waar ook een prognose voor is opgemaakt.

Gaande die enorme reken excercitie rollen er zo her en der enkele hoogst interessante getallen uit die de ÜNB's in hun cijfer verantwoording hebben gepubliceerd, en die ik deels met u wil delen. Met de waarschuwing dat het natuurlijk zeer voorlopige verwachtingen betreft die "behoorlijk" kunnen afwijken van de uiteindelijke realisatie. Maar het gaat mij hierbij uiteraard vooral om de "orde grootte" van die getallen, die boekdelen spreken, en waar de meerderheid in Nederland zich geen enkele voorstelling van kan maken, het gekozen parlement in Den Haag incluis. Want die "orde grootte" zal blijven bestaan.

Kengetallen & cijfers bij berekening van de 2012 EEG Umlage door de Duitse ÜNB's

• Vastgestelde dan wel verwachte eindejaars-volumes opgestelde (geaccumuleerde) zonnestroom capaciteit:
  
  2010 17.348 MW
  2011 23.848 MW
  2012 28.348 MW
  
  
• Dit zou betekenen dat de ÜNB's met hun laatste inzichten verwachten dat er in 2011 23.848 - 17.348 = 6.500 MWp nieuw zou zijn/worden bijgebouwd. NB: tm. juli zou er volgens voorlopige cijfers van Bundesnetzagentur 2.333 MWp zijn bijgekomen in 2011. Dat zou betekenen dat de ÜNB's zouden rekenen met een bijbouw van bijna 4.200 MWp in de laatste 5 maanden van dit jaar. Voor "Nederlandse begrippen": dat zou in die periode een bijbouw betekenen van (minimaal) driehonderd WWZ acties...
  
  
• In 2012 rekenen de ÜNB's zeer voorlopig op een nieuwe realisatie van 28.348 - 23.848 = 4.500 MWp. Wat een krimp van de (wereld) afzet markt Duitsland van bijna 31% zou betekenen. Wat trouwens gezien de zware economische omstandigheden beslist niet onvoorstelbaar is. Al hangt het uiteindelijke resultaat uiteraard van vele factoren af en kan het sterk van het genoemde volume afwijken.
  
  
• De ÜNB's rekenen voor het jaar 2012 op een haalbare specifieke gemiddelde systeem opbrengst van maar liefst 931-966 kWh/kWp.jaar voor PV, afhankelijk van het netgebied in Duitsland (in Bayern en Baden-Württemberg het hoogst, in delen van midden en noord Duitsland het laagst, zie instralingskaart). NB: die getallen liggen zo'n 100 kWh/kWp.jaar boven de absurde subsidie maximering in de SDE 2008-2010 in Nederland, waar in Duitsland in een lange periode van elf jaar succesvol EEG beleid nooit sprake van is geweest...
  
  
• Voor 2012 rekenen de ÜNB's op een te verwachten hoeveelheid in te voeden zonnestroom van ongeveer 24,1 Terawattuur en, na aftrekking van alle uitzonderingen en vermeden netkosten uit te betalen Einspeise Vergütungen van zo'n 8,6 miljard Euro. Voor alle EEG stroom staat er volgens de ÜNB's voorlopig een prognose van een verpletterende 113,5 Terawattuur, en uit te betalen vergoedingen van 17,6 miljard Euro in de boeken. Zonnestroom productie zou daarvan dus al dik 21% van kunnen gaan uitmaken. NB: er zijn nog enkele berekeningen en bijstellingen op basis van diverse financiële posten gedaan door de ÜNB's (o.a. liquiditeits-reserve correctie). Die berekeningen leiden uiteindelijk tot een kostenpost van 14,1 miljard Euro die in 2012 verwacht wordt, en die door de stroom verbruikers moet worden opgehoest als de prognoses uit zouden komen.
  
  
• Voor zonnestroom zou volgens de prognoses de overgrote meerderheid, ongeveer 22,9 TWh (8,5 miljard Euro, 98,3% van totale kosten voor alleen die optie) onder de standaard (aangepaste) EEG condities vergoed gaan worden. En ongeveer 635 GWh (2,6% van totale verwachte opwek) "direct" worden vermarkt door de producenten. Voor de overige EEG opties is dat veel meer. De ÜNB's verwachten dat er in 2012 in totaal (incl. het "beetje" zonnestroom) maar liefst 16,9 TWh (14,9% van totale productie) via de nieuwe "Marktprämie" regeling zal worden gefinancierd. Daarvan neemt wind on-shore het grootste deel voor zijn rekening, 7,4 van de in totaal te verwachten 50,1 TWh windstroom-op-land productie (daarnaast valt er ook nog 1,5 TWh onder het zogenaamde Grünstromprivileg).
  
  
• Daarnaast zou er volgens de ÜNB's in 2012 al zo'n 572 GWh (slechts 2,4% van totale productie) aan zonnestroom vergoedingen onder de (gereduceerde tarieven van de) zogenaamde "Eigenverbrauch" regeling kunnen gaan vallen: in huis zelf verbruikte, op eigen of naburig dak opgewekte zonnestroom wordt dan door de netbeheerder voor een laag tarief vergoed, maar de opwekker vermijdt tegelijkertijd inkoop van kWh op die momenten, en is uiteindelijk beter af dan bij alles invoeden op het net. Ter vergelijking: in het Nederlandse CertiQ jaar rapport over 2010 wordt gewag gemaakt van de "productie van duurzaam opgewekte elektriciteit" in 2010 van zo'n 10.049 GWh. Let wel, dat zou alle (verondersteld) "duurzaam" opgewekte elektriciteit betreffen, inclusief de zeer dubieuze bijstook van biomassa in kolencentrales van de Big Boys, wat in dat jaar al een volume van 29,4% van die totale "duurzame" mix had bereikt... Volgens de ÜNB's zou in Duitsland dus in 2012 al ruim de helft van de totale (deels zeer dubieuze) Nederlandse productie in 2010 alleen al de in eigen huis verbruikte hoeveelheid zonnestroom gaan betreffen... Uiteraard valt ook dat volume compleet in het niet bij de totale te verwachte opwek van zonnestroom, 24,1 TWh. Dat laatste volume is het equivalent van de maximale jaarproductie van dik zes kernsplijters van het type Borssele.
  
  
• Naast bovenstaande varianten is er voor zonnestroom (en ook voor geothermie en wind off-shore) nog geen implementatie van het in EEG 2012 opgenomen "Grünstromprivileg" voorzien (voordelen voor stroomleveranciers waarvan meer dan de helft van het aanbod uit [echt] groene stroom bestaat). Daarvan zullen naar verwachting vooral wind on-shore (1,5 TWh), hydropower (1 TWh), de drie "biogassen" (942 GWh) en geothermie (715 GWh) vanwege hun [relatief] constant voorspelbare hoge aanbod gaan profiteren volgens de ÜNB's. Het totale volume wat onder die aangepaste regeling zou kunnen gaan vallen is geprognosticeerd op 4,2 TWh, ongeveer 3,7% van de totale onder het EEG en haar nieuwe varianten vallende productie.
  
  
• Zeer belangrijk voor de vaststelling van de uiteindelijke EEG Umlage is uiteraard het verwachte eindverbruik van elektriciteit in Duitsland, in 2012, en, vooral, de daar uit resulterende hoeveelheid elektriciteit waarover uiteindelijk de EEG heffing zal moeten worden betaald. Dat, in fraai Duits, "umlagepflichtiger Letztverbrauch" is door Prognos berekend, en vastgesteld op een geschat volume van 386,5 TWh. Let wel: dat was in 2010 nog 404,8 TWh volgens het recent gepubliceerde overzicht over dat jaar (grafische uitwerking van cijfers op aparte pagina op PPV). Minder kWh om te verrekenen zou in theorie, bij gelijkblijvende en vooral toenemende productie van hernieuwbare stroom, leiden tot een verhoging van de EEG Umlage. Dat is echter in 2012 vrijwel niet het geval, vooral omdat er volgens de ÜNB's steeds meer stroom buiten de "standaard" vergoedingen structuur van het EEG zal worden gaan vermarkt (een uitdrukkelijke wens van de conservatief-liberale regering onder leiding van Angela Merkel). En die hoeveelheid zelf vermarkte stroom zal dus ook niet aan het "EEG volume" toegerekend mogen worden.

EEG Umlage - de uitkomst van de reken excercitie
Die Umlage was vorig jaar heftig gestegen van 2,047 Eurocent/kWh naar 3,53 Eurocent/kWh (stijging: 72,4%...), wat o.a. (niet alleen) te maken had met de explosieve groei van de bijbouw van zonnestroom installaties (laatste cijfers voor 2009 en 2010: 4.401 resp. 6.955 MWp). Maar toen was er ook nog maar een zeer bescheiden deel van 2% van de totale hernieuwbare stroom productie buiten de klassieke EEG kanalen om vermarkt (zie grafiek op apart pagina). Het eind resultaat van alle reken excercities van de ÜNB's voor het jaar 2012 blijkt dan ook een nauwelijks waarneembare extra verhoging van genoemde Umlage te gaan opleveren:

Dat valt allemaal dus mee, ondanks de "boom" aan nieuwe zonnestroom capaciteit in 2010. Het betekent waarschijnlijk ook, zeker met de al hoogstwaarschijnlijke 15% extra degressie voor zonnestroom per 1 januari 2012 (voor nieuwe installaties), dat de Duitse politici het wellicht niet meer aan zullen durven om de al zeer strak zittende duimschroeven bij de PV-sector in eigen land nog verder aan te draaien.

Polder PV is waarschijnlijk net als vele marktvolgers in Duitsland erg benieuwd wat er ditmaal van de prognoses van de ÜNB's zal gaan uitkomen, want het blijven immers - zei het goed onderbouwde - voorspellingen. De EEG Umlage 2012 lijkt er nu "te staan", al moet ik u wel wijzen op de subtitel van het hoofd document op de gezamenlijke website van de ÜNB's, "Prognosekonzept und Berechnung der ÜNB". Als we er van uitgaan dat dit concept niet fundamenteel gewijzigd zal worden, zou je dat als "goed nieuws" voor de Duitse stroom consumenten kunnen bestempelen. Inclusief de vele bedrijven die dezelfde Umlage betalen en die middels hun belangenverenigingen eind 2009 zo'n stennis schopten toen ze in de gaten kregen dat die opslag op hun comfortabel lage kWh prijs flink de hoogte in ging. Ik heb niet gehoord van een massaal faillissement van genoemde bedrijven in de periode dat ze die "kaum mehr zu schulternde Belastung" hebben moeten betalen...

Als de Duitse burgers en bedrijven extra verstandig zijn, gaan ze nog voor 1 januari 2012 nog snel een (uitbreiding van een) eigen PV-installatie op het dak laten aanbrengen. De invoedingscondities zijn immers nog nooit zo interessant geweest, met absurd lage prijzen voor zonnestroom panelen op de mondiale markt...

* ÜNB = Übertragungsnetzbetreiber. Pikant: een van de grote vier is overgenomen door de Nederlandse hoogspannings-netbeheerder, TenneT, en is dus feitelijk een dochterbedrijf geworden wat onder het Nederlandse Ministerie van EL&I valt. Het ministerie wat al vele jaren lang een diepe weerzin tegen het Duitse EEG ten toon spreidt, en dat het blijft vertikken om dat briljant in elkaar gestoken systeem over te nemen...

http://www.eeg-kwk.net/de/file/111014_PM_EEG-Umlagex.pdf (persbericht 4 ÜNB's van 14 oktober 2011)
http://www.eeg-kwk.net/de/EEG-Umlage.htm (Umlage 2012, met diverse zeer informatieve gelinkte pdf's waarin de uitgangspunten en berekenings-wijze voor die heffing zeer uitgebreid uit de doeken worden gedaan)

15 oktober 2011: Elektriciteit salderen is hartstikke illegaal... Let op correctie!* Er is de laatste tijd ongelofelijk veel te doen over "salderen van zonnestroom". Zie o.a. deze blog van Henri Bontenbal en diverse andere hoogst interessante bijdragen van hem aan de weer flink opflakkerende salderings-discussies. Nederland kletst er de laatste weken weer eens lekker op los, en het ene na het andere "voorstel" wordt gedaan om de door Verhagen/EL&I cs. doodgeknuppelde zonnestroom markt (al)weer vlot te gaan trekken. U kent het wel: de nodige sjieke bijeenkomsten, presentaties, "innovatie projecten", "proeftuinen", "brain-storm sessies", en wat er al niet wordt verzonnen om de mens bezig te houden met gebruikmaking van de lippen en wat uitgeademde CO2-rijke lucht. Als het vooral maar niet tot realisatie komt, want dat "moeten andere landen maar doen".

Dat laatste werd weer eens, ook al was het zogenaamd grappig bedoeld, door de grootste aanstichter van alle ellende, Verhagen zelf, op bijeenkomst numero zovee,l mogelijk niet helemaal zo gewild (of misschien stiekem toch weer wel) er uit geflapt. Het was tijdens de meeting genaamd "Innovatie Estafette", op 4 oktober 2011, waarbij de bekende creatieve ondernemer Ruud Koornstra Minister Verhagen van EL&I interviewt over het typische polder fenomeen "salderen van zonnestroom volgens het kropje sla model". Lees: "Wij willen geen energiebelasting betalen over 'eigen' zonnestroom". Waarbij het natuurlijk gaat om de rekentruuk om via allerlei coöperatieve verbanden geen energiebelasting te hoeven betalen over (door kleinverbruikers) "af te nemen" stroom uit PV-installaties die "buiten" de eigen aansluiting vallen, maar waar de afnemer in kwestie "aandelen in de coöperatie en/of van het PV-systeem heeft".

Althans, dat leek de suggestie van Koornstra te zijn, waarbij hij een krop sla (een vorm van "opgeslagen zonlicht") vergelijkt met een PV-systeem (wat te beschouwen is als "gestold zonlicht"), met daarbij via een voor hem typisch creatieve redenering de ietwat gezochte slotconclusie: gelijke monnikken, gelijke kappen. Dus geen energiebelasting hoeven betalen over vergelijkbare producten die "gekweekt" zijn op een "energietuin" of op een volkstuin.

Of Verhagen daarbij een vergelijkbare impulsieve gedachte kreeg als de webmaster van Polder PV is niet duidelijk. Er wordt door de Staat der Nederlanden immers helemaal geen "energiebelasting" bovenop de bekende BTW (NB: 6% bij voedsel, anders 19%) geheven op zowel regulier bij de supermarkt gekocht voedsel als bij zelf geteelde kropjes sla. Dus sowieso zijn de genoemde "producten" onvergelijkbaar. Energiebelasting hef je over energie, niet over voedsel. Mij is niet bekend dat er (naast de obligate, overal op geheven BTW) ook nog eens "voedselbelasting" wordt geheven door de Staat. Of ik moet iets "gemist" hebben (zeg trouwens nooit nooit)...

Neen, ik denk dat de prompte, impulsieve reactie van Verhagen vanuit een heel andere motivatie is gekomen, en dat is angst. Doodsangst dat zijn (CDA) collega de Jager van Financiën met "creatieve voorstellen" als die van ondernemer Koornstra binnenkort massaal mogelijk zelfs zo'n 70 procent van elke "niet verkochte" kilowattuur zou kunnen gaan missen in crisistijd. Want zijn allereerste reactie was dit:

© New Energy TV (deze video)

Verder zelf de video kijken voor de context van het geheel (altijd belangrijk bij citaten zoals hier getoond). Ook al zou je die reactie wat al te makkelijk kunnen afdoen met een vrolijke kwinkslag, hierbij s.v.p. rekening houden met het volgende: Verhagen is een door en door gepokt en gemazeld en zeer sluw politicus met torenhoge [nucleaire] ambities. En die, laten we het zo maar even zeggen, "blooper", dat "kropje sla energie salderen hartstikke illegaal zou zijn" was beslist deels bloedserieus bedoeld, ondanks de lachende ondertoon. Want Verhagen en zijn opdrachtgevers houden helemaal niet van decentraal opgewekte zonnestroom. En al helemaal niet van al dat decentrale, "energiebelasting omzeilende" gedoe waardoor de Staat der NEEderlanden miljoenen Euro's zou kunnen gaan mislopen de komende jaren, als creatieve ideeën als die van Koornstra (en van ODE, Windvogel, Zonvogel, etc.) werkelijkheid dan wel een succes zouden gaan worden. Of, en dat speelt beslist ook mee: Verhagen cs. vrezen de controle en macht over de door hen gewenste (en gefaciliteerde) stalinistisch-centraal gestuurde energievoorziening te gaan verliezen aan derden. Dat is in Den Haag al vele jaren onbespreekbaar en onvoorstelbaar...

Vandaar waarschijnlijk die zogenaamd grappig bedoelde opmerking die New Energy TV heeft vereeuwigd (waarvoor dank...). "Verhagen belooft er serieus naar te gaan kijken", staat er ook nog bij. Tja, dat is nog erg vrijblijvend. Verwacht dan ook geen wonderen van het "politieke vervolg traject", dan kan het misschien nog mee gaan vallen. Een ambtelijk/juridisch gedrocht zou vast wel eens de "politiek maximaal haalbare" oplossing voor de door de samenleving (?) gewilde constructie kunnen gaan worden. En met gedrochten zet je geen energie revolutie in gang, maar blijf je kreupel voortkruipen. Maar zo'n energie revolutie is het enige wat we echt nodig hebben. Een decentrale, door burgers en MKB gedragen revolutie. Die zit Verhagen echter helemaal niet zitten...

* N.B.!!! Polder PV heeft een blunder begaan en niet (helemaal) goed geluisterd. Een kritisch lezer kwam deze tijdelijke ontsporing van het anarchistische collectief PPV op het spoor. De webmaster van PPV geeft deze dikke "blooper" grif en onverbloemd toe. In eigen bewoordingen, in de aanvulling gepubliceerd op 17 oktober 2011!

http://www.new-energy.tv/zon/verhagen_zie_een_zonnepaneel_als_een_krop_sla.html

14 oktober 2011: 1 jaar na het verscheiden van Hermann Scheer: zijn geboorteland gaat een nieuw tijdperk in. Zie ook mijn in memoriam wat ik een jaar geleden n.a.v. het veel te vroege overlijden van Hermann Scheer, de Godfather van het EEG, schreef.

De revisie van het wereldberoemde Erneuerbare Energien Gesetz, wat de beste regelgeving ter wereld bevat ter stimulering van de opwekking van hernieuwbare elektriciteit (en niets anders), is niet van een leien dakje gegaan. De razendsnelle ontwikkelingen op de mondiale zonnestroom markt enerzijds (die Duitsland als geen ander in gang heeft gezet, en daarvoor eeuwig gedankt dient te worden), en de direct daarmee te maken hebbende explosie van de uitbouw van zonnestroom capaciteit bij de oosterburen hebben de nodige politieke spanningen doen ontstaan over hoe "het" verder moest. Zoals gebruikelijk in Duitsland is daarover uitvoerig gediscussieerd en hebben de belanghebbenden (lees: de zonnestroom sector en de diverse PV belangen organisaties) uitgebreid inspraak gehad. Kom daar maar eens om in ons eigen land. Daar wordt nieuw beleid gewoon door de strot van de samenleving geduwd, slikken of stikken.

Lang voordat Gaia's verwoestende krachten aan de Japanse oostkust de tweede grote civiele kernsplijtingsramp over onze zwaar getergde planeet uitrolde voor een ieder die het wilde zien of horen, werd in Duitsland al over "de toekomst" van het EEG beslist. Het EEG wat Hermann Scheer en de zijnen zo voortvarend, met enorme inspanningen, aanvankelijk tegen de wil van Scheer's eigen partij (SPD), maar uiteindelijk met goedkeuring van het democratisch verkozen parlement in door zowel de Bondsdag als de Bondsraad loodsten. En daarmee de decentrale revolutie in de stroomvoorziening in Duitsland in gang zette. Ondanks zwaar verzet van de grote energiebedrijven, die procedeerden tot aan het Europese Hof. En - terecht - elke keer weer werden teruggewezen door de rechters: het EEG is géén onwenselijk of illegaal marktverstorend wettelijk kader en mocht door de hoogste Europese rechters worden gehandhaafd.

Na vele jaren van nietsdoen, tegenwerken, badineren, leugens verspreiden over "Die Erneuerbaren", en met stijgende verbazing de explosieve groei van de voor hen on(be)grijpbare zonnestroom markt gadeslaand, hebben diezelfde energiebedrijven, waaronder de in Nederland van fel bekritiseerde overnames bekende holdings van RWE en Vattenfall, inmiddels hun troefkaarten op wind off-shore gezet. Een risicovolle, enorme kapitalen nodig hebbende technologie waarvan de succesvolle realisatie alleen maar mogelijk gemaakt kan worden met exact dat instrument waar ze al die jaren lang zonder resultaat tegen hebben geageerd: Hermann Scheer's bloedeigen EEG. Daarbij voor de zoveelste maal het spreekwoord "If you can't beat them, join them" bevestigend...

Het Duitse EEG heeft met name in de beginjaren voor een enorme impact gezorgd bij de ontwikkeling van windenergie op land, de goedkoopste hernieuwbare energie vorm. Duitsland staat daardoor volgens de World Wind Energy Association nog steeds op de derde plaats qua geïnstalleerd windvermogen (bijna 28 Gigawatt). Het feit dat U.S.A. en China het land hebben ingehaald zegt natuurlijk niets, die hebben immers veel grotere oppervlaktes land tot hun beschikking (vooral China is razendsnel gegroeid). Na windenergie is aanvankelijk vooral de biovergisting flink op toeren gekomen vanwege de zeer gedetailleerde biomassa paragrafen in het EEG (vooral de laatste jaren veel soorten "bonussen" mogelijk). Biomassa als geheel neemt na windenergie (eind 2010: ruim 46%) het meeste aantal onder het EEG gefinancierde kilowatturen voor haar rekening (eind 2010: 31%).

Echter, het is vooral de enorme groei van - aanvankelijk - "de duurste optie van allemaal", zonnestroom, die een verpletterend resultaat heeft laten zien, wat zonder het EEG een fysieke onmogelijkheid zou zijn geweest. Omdat er geen mondiale industriële schaalvergroting had plaatsgevonden zonder dat door vele conservatieven en sceptici hevig bekritiseerde EEG. Waardoor met name die zo veel bediscussieerde (en vaak zeer slecht begrepen) "kosten" pijlsnel omlaag zijn gebracht in slechts een paar jaar tijd. Met de ook veel besproken (en vaak even slecht begrepen) "grid pariteit" inmiddels in diverse landen met hoge consumententarieven voor elektriciteit onder handbereik als het onverbiddelijke gevolg van die enorme kostprijs reducties. Met de voorlopige door Bundesnetzagentur gepubliceerde cijfers over de bijbouw van PV-capaciteit in het jaar 2011, is er tot en met juli mogelijk alweer 18.369 (stand mei 2011) plus 1.250 (juni plus juli, info al dan niet direct van Bundesnetzagentur) = dik 19.600 MWp aan zonnestroom capaciteit geaccumuleerd.

In 2010 is er volgens de laatste gegevens door de toen aanwezige PV-installaties (al een flink eind op weg richting de 900.000 stuks) zo'n 11,7 Terawattuur aan zonnestroom op het net gezet, bijna 14,5% van de onder de EEG condities vallende hoeveelheid hernieuwbare stroom. Dat is de maximale jaaropbrengst van 3 Borssele kernsplijters, en er komt nog veel meer productie bij. 's Werelds grootste omvormer producent, het in Kassel zetelende SMA, laat in hun briljante "Performance of Photovoltaics in Germany" simulator zien hoe veel zonnestroom er dagelijks op het net wordt gezet bij de oosterburen. De vermogens zijn verpletterend: op de herfstdag 13 oktober 2011 werd overdag maar liefst 7,8 Gigawatt aan elektrisch vermogen gegenereerd.

Ik kan zo nog wel een tijdje doorgaan, maar u kunt ook zelf de fantastisch informatieve website Erneuerbare Energien van het Duitse Milieuministerie doorlezen, wat je als een ODE aan de nalatenschap van Hermann Scheer zou kunnen beschouwen. Pikant detail: dat ministerie staat onder leiding van Norbert Röttgen, die uit de CDU stal komt. De "natuurlijke bondgenoot" van het Nederlandse CDA. Een in de Middeleeuwen levende Nederlandse partij die nog steeds niets lijkt te (willen) begrijpen van de door Scheer gestarte groene revolutie in ons grootste economische afzetgebied. En waarvan Minister Verhagen de vleesgeworden arrogantie is geworden, een Nationale Energie Dictator die centralistische vormen van fossiele en nucleaire stroom voorziening na lijkt te streven. En daarbij het eigen volk aan de verslaving van energie afname van monopoloïde energiebedrijven wil blijven vastbinden. Verhagen en zijn opdrachtgevers zien niets in Hermann Scheer's Energie Wende. Ze delen liever groene heroïne uit (zie o.a. ook gepeperde kritiek van bekend FD columnist Jeroen Saeijs, in zijn artikel "Green Deal bevestigt karaktermoord zonne-energie").

Ik heb het vaker gezegd: de "Grüne Grenze" tussen Duitsland en NEEderland is geen symbolische grens. Het is het nieuwe IJzeren Gordijn tussen twee totaal verschillende werelden. Duitsland en NEEderland liggen op twee verschillende planeten. De eerste gaat onder de zoveelste revisie van Hermann Scheer's nalatenschap op weg naar nieuwe horizonten. Uiteraard met obstakels, maar zonder struikelblokken zal geen enkel land op onze aardkloot de eigen energie revolutie gestalte kunnen geven. Duitsland leidt de weg. En Nederland profiteert voor de volle honderd procent. Zonder er ook maar iets aan bij te (willen) dragen. Wat dat betreft kan Nederland beter die "Grüne Grenze" ook uit alle atlassen gaan schrappen. En gewoon de zeventiende deelstaat van Duitsland gaan worden...

Hermann: Mede namens diegenen die wel het verstand gebruiken in die mogelijk toekomstige 17e Duitse deelstaat genaamd Niederlande wil ik je (nogmaals) posthuum blijvend danken voor de inspiratie, hartstocht, verpletterende verbale optredens, visie, argumentatie kracht, het keiharde werken, en een erfenis waar de wereld "U" tegen mag zeggen.

Tot slot
Dit artikel begon met de eerste paragraaf uit de toelichting bij de nieuwste versie van het Duitse EEG, per 1 januari 2012 officieel van start gaand.

Wat er verder ook voor - terechte - kritiek wordt geuit op de vele details in de nieuwe EEG Wet, met name voor de toekomst van de zonnestroom markt in Duitsland, en ook de vele onbeantwoorde vraagtekens rond het steeds complexer geworden pakhuis wat in die Wet wordt geregeld: dit mag gerust als een posthume ODE aan de aanstichter van dit alles worden gezien. Hermann Scheer zal zich beslist fel verweerd hebben tegen de soms dramatische wijzigingen en bijstellingen van "zijn" EEG, en wie weet zou hij zich bij sommige veranderingen spreekwoordelijk hebben omgedraaid in zijn graf. Maar we leven in andere tijden, en de Wetgeving wordt dan ook in sommige gevallen terecht aan de nieuwe realiteit aangepast. Scheer's erfenis staat echter nog als een huis omdat hij zulke degelijke fundamenten heeft gebouwd. Gaia hebbe zijn ziel.

EEG 2012:

http://www.erneuerbare-energien.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/eeg_2012_bf.pdf (het raamwerk, de ruggengraat van de nieuwe wet: Gesetz für den Vorrang Erneuerbarer Energien (Erneuerbare-Energien-Gesetz – EEG) Konsolidierte (unverbindliche) Fassung des Gesetzestextes in der ab 1. Januar 2012 geltenden Fassung)

http://www.erneuerbare-energien.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/eeg_2012_verguetungsdegression_bf.pdf (uitvoerige toelichting van alle tariefcomponenten, wijzigingen, degressie percentages, etc., van het nieuwe EEG. Een zeer complex geheel waar je al snel het overzicht in kwijtraakt)
http://www.erneuerbare-energien.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/biomasseverordnung_kon_bf.pdf (typisch, grundlich Deutsch: de uitvoerige regels rond de nieuwe "Biomasse Verordnung" onder de nieuwe EEG paraplu)
http://www.erneuerbare-energien.de/files/pdfs/allgemein/application/pdf/eeg_2012_informationen_faq_bf.pdf (informatie en vaak gestelde vragen/FAQ's)

13 oktober 2011: Eeuwige ellende II. Gesodemieter met de saldering bij PV-eigenaren woekert voort. (voor meer Hollandse zonnestroom ellende, zie ook vorige post)

Polder PV krijgt (al jaren) regelmatig mail over talloze problemen die optreden bij de zo slecht geregelde saldering van zonnestroom. Af en toe werd er wat gemeld bij bekende parlementariërs, maar daar werd niets mee gedaan. Het huidige item is van de zomer van 2011. Er zijn talloze varianten op, het blijft in ons land een gekkenhuis, ook op dit gebied. Want decentrale opwekking mag geen succes worden. Al willen de machthebbers in dit land het gewoon niet toegeven.

De case: een goedwillende klant met zonnepanelen verneemt dat er blijkbaar "gemeld" moet worden bij de netbeheerder (ook al staat dat nergens in Wet, wat trouwens sowieso al een verschrikking is om door te lezen, laat staan te snappen wat daar nu eigenlijk staat). Klant "meldt" dus nadat een leuk setje zonnepanelen op het dak is geschroefd.

NB1: er is n.a.v. het feit dat er zonnepanelen zijn gemonteerd al eerder een vervanging van de prima salderende Ferrarismeter geweest door een digitale meter met aparte telwerken voor stroom in/uit...

NB2: ook de aard en voorwaarden van die blijkbaar zo benodigde "melding" zijn nergens gepubliceerd. Niemand die weet wat precies "de bedoeling" dan wel zou zijn van die "melding". En wat er voor juridische consequenties aan het doen van zo'n "melding" vastzitten is al helemaal een groot grijs gebied...

Klant krijgt. n.a.v. die melding het volgende bericht van de netbeheerder. Dat is de grootste van Nederland, Liander (voorheen Continuon, de netbeheerder die is afgesplitst van de aan het Zweedse Vattenfall verpatste - restanten van de - NUON holding). Dat zegt nog niets over een eventueel te verwachten reactie van een van de andere netbeheerders in Nederland (allemaal monopolisten). Maar hij is wel tekenend voor de situatie hoe diep ons land wel niet gezonken is:

Commentaar Polder PV:

(1) Liander heeft zoals gebruikelijk de eigen administratie niet op orde, want de melder heeft nota bene al een digitale meter in huis gekregen n.a.v. de zonnepanelen. De prachtige automatisch salderende Ferrarismeter, een wonder van technisch vernuft, is al lang weg... Dus die reactie slaat sowieso helemaal nergens op, Liander moet zich diep schamen voor die blunder...

(2) "Het verzoek wordt in behandeling genomen". Tjeemigdepeemig, dat is blijkbaar een forse administratieve klus, na 7 jaar bestaan van een Elektriciteitswet waar al sinds juli 2004 het salderingsartikel 31-c in staat vermeld...

(3) "Wij wijzen u erop dat het juist functioneren van de ferrarismeter tijdens teruglevering (het terugdraaien) niet kan worden gegarandeerd, omdat de meter hiervoor niet is ontworpen". Het eeuwige kolderieke netbeheerders-monopolisten riedeltje. Volautomatisch salderen in België is heel erg gewoon (en zeer expliciet in Wet toegestaan, tot en met de "nul"), met zo'n Ferrarismeter. Ik hoor nooit klachten daar. En in NEEderland zouden alle Ferrarissen het volautomatisch verlopende mechanische salderen niet goed dan wel "betrouwbaar" uitvoeren? Kom nou, mannuh van Liander. Schei nou eindelijk eens uit met die onzinnige polderkolder, en het leugenachtige zand in de ogen gestrooi bij niets van techniek snappende arme burgermensen! "Mijn" Siemens Ferraris (lees: eigendom Liander) werkt prima. Beide kanten op! Al elf jaar. Hier is het bewijs!

(4) "Wij adviseren u daarom de ferrarismeter te vervangen voor een digitale meter met teruglevertelwerk. De kosten hiervoor zijn € 126,14". Daar komt dan meteen ook de aap uit den mouw. Liander wil gewoon heel ordinair geld verdienen. Over de ruggen van dom te houden NEEderland heen. Ze wil goedwillende, goedgelovige, zonnestroom opwekkende, milieubewuste mensen gedwongen aan een metervervanging "helpen". Terwijl die metervervanging helemaal niet nodig is. Maar er moet wel stevig voor in de buidel worden getast. En als je dat geld dan ook nog, argeloos als je als Henk of Ingrid bent, hebt uitgegeven, is die meter niet eens van hen, maar blijft die in eigendom van die gulzige netbeheerder! Zouden ze bij Liander wel eens van Maatschappelijk Bewust Ondernemen hebben gehoord? Ze moesten zich schamen! Houden dus, die Ferraris, niets mee aan het handje. Laat u geen meter aansmeren als het niet absoluut noodzakelijk is, want het is nergens voor nodig!

Voor de goede orde: mijn huidige elektra prijs (bij Greenchoice, naturellemente) is 21,43 eurocent per kWh (enkel tarief meter cq. contract, variabel tarief). Als ik gedwongen zou worden voor zo'n maffiose betaalde metervervanging te moeten dokken zou me dat 126,14/0,2143 = 589 kostbare kilowatturen aan zonnestroom opwek kosten. Dat is bijna de helft van onze jaarlijkse opwekking! (die dus in de beruchte "terugverdientijd berekening" zou moeten worden verwerkt)

(5) Ik herinner u wederom aan het feit dat Liander een van de trekkers van het e-Decentraal initiatief is, zie vorige bericht. Je zou er schizofreen van worden.

En zo blijven we voortprutsen, blijven sommige naïeve mensen zich koeioneren door monopolisten, en wordt er in veel gevallen onnodig geld uitgegeven door zonnestroom opwekkers. Wat ten koste gaat van de altijd in Nederland al zeer fragenswürdige "rentabiliteit" van de PV-installatie. De schurken op de sjieke kantoren lachen zich rot.

Wanneer gaan de slachtoffers de barricaden op?

12 oktober 2011: De eeuwige ellende met de meterstanden bij PV-eigenaren woekert voort. Zomaar enkele citaten van slechts een recente pagina op het m.i. beste, actuele forum van Nederlandse origine over decentrale duurzame energie bij particulieren. Over de nog altijd voortdurende ellende bij de opname en verwerking van meterstanden bij argeloze mensen met zonnepanelen (teksten licht aangepast, interpunctie, hoofdletters e.d. gecorrigeerd, geen inhoudelijke wijzigingen, door PPV):

(1) (SDE klant met bruto productie meter, BPM) "Meterstanden. Meteropnemer heeft keurig alle standen ingevoerd, maar ja, met zonnepanelen en bijna geen verbruik geeft dat toch verwarring.
Hierna brief gekregen voor heropname, standen keurig per e-mail doorgegeven.

Gevolg: meterstanden niet ingevoerd, maar geschat aan de hand van vorig jaar, en i.p.v. geld terug, bijbetalen en een hoger maandbedrag!!!!"

(2) "Klinkt bekend. Bij mij zou een meteropnemer langs komen, maar ik heb uiteindelijk via sms de standen aan hem doorgegeven, aangezien ik overdag altijd werk. Echter, deze standen werden niet verwerkt, maar zijn ingeschat. Ook ik kreeg geen geld terug, maar moest bijbetalen en mijn maandbedrag werd verhoogd. Na vele mailtjes heeft Electrabel bij Enexis een en ander rechtgetrokken, maar het gaat helaas niet vanzelf..."

(3) (ook een SDE klant met BPM) "Hier gisteren voor het eerst sinds jaren een meteropnemer aan de deur. Ik heb een digitale meter met 4 telwerken (hoog/laag, afname/teruglevering) en sinds een week een BPM. Deze man had op 'zijn schermpje' alleen maar ruimte voor 2 getallen en kon er verder niks mee. Interesseerde hem ook niets. Begon te mopperen op 'wie die meter nou had opgehangen' (zijn eigen bedrijf dus). Ik moest maar met de klantenservice bellen. Daar betaal je per meter installatiekosten, huur en meetopneem-kosten voor..."

(4) (zeer zwaar geval die bij wijze van spreken al vaker een meteropnemer in zijn huis heeft gehad dan dat hij zijn familie ziet, en die bovendien al de nodige juridische akkefietjes heeft uitgevochten met zijn netbeheerder): "Ik wacht met smart op die man, hij gaat niet weg voordat hij het goed doet. Ik betaalde ervoor, en heb dit vorig jaar al aangezegd, en bevestigd per brief. Dat wordt vast een drama voor hem. Alles wat 'ie doet of zegt zal ook echt tegen hem, Liander en persoonlijk, gebruikt worden. Ik ben het spuugzat."

NB: een van de genoemde netbeheerders zit gewoon als mede trekker in de organisatie van het zoveelste initiatief om de decentrale energieopwekking in Nederland vlot te trekken, e-Decentraal. En het van de in buitenlandse handen overgegane moederholding los geweekte bedrijf (n.a.v. Splitsingswet) is nota bene bij diverse projecten betrokken waarbij saldering, levering van energie, en energiebelasting omzeilen via fragenswürdige kropje sla modellen zeer belangrijke zaken zijn. Iets wat volgens de principes van het in de Residentie zo heilig geachte "onafhankelijke netbeheer" minimaal tot zeer ernstig gefronste wenkbrauwen in het Parlement zou moeten leiden...

Ach ja, zo blijven we lekker voortmodderen in Nederland. Salderen van zonnestroom, het was zo'n leuk idee (destijds in 2004). Maar met alleen leuke (en in Nederland gruwelijk slecht in Wet uitgewerkte) ideeën kom je er niet. Het is en blijft een zwijnenstal, die energiemarkt, al zeven jaar lang. En de zonnestroom opwekkers krijgen er gierende koppijn van en af en toe, zwaar getergd door de verschrikkelijke bureaucraten nonsens die regelmatig met deze waanzin gepaard gaan, moordneigingen.

Kamervragen? Kamervragen!

Of die vragen vervolgens ook wel naar de zin van de paar tienduizenden zonnestroom opwekkers in ons polderlandje beantwoord zullen gaan worden door de dagelijks flink voort pennende EL&I ambtenaren (Verhagen zet daar zijn krabbel dan onder) heb ik een hard hoofd over in...

http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/36918659#36918659 en latere berichten...

12 oktober 2011: Ernstig chronisch geval in Lelystad: familie Kleinman doet er nog wat bij. De lezer van Polder PV herkent het waarschijnlijk meteen: zonnepanelen zijn besmettelijk. Sterker nog: ze kunnen een chronische zucht naar meer uitlokken, zeer vaak vergezeld van een ernstige mate van energie besparings-verdwazing. Dit gaat bij de zeer ernstige gevallen bijna altijd volledig buiten de in de verdwaasde glitterwereld van de energiebobo's zo geroemde sluwe meters om. Die is nergens voor nodig. Want als de drive van binnen komt (lees: men heeft "Het Licht Gezien"), gaat het allemaal vanzelf. Scheelt ook weer een hoop potentiële meter ellende en bemoeienis van een energieleverancier (en wellicht een netbeheerder) met je privé leven...

Waarschuwing: mocht u zo'n chronisch geval in uw buurt hebben, weet u meteen wat u kunt oplopen. U bent voor u het weet besmet. En dan is er geen weg meer terug. U wordt bespaargek, en u wilt elke dakpan van uw dak bedekt hebben. Met zonnepanelen. Als u geen ruimte meer heeft: desnoods in de tuin. Zonnestroom opwekken is zooooooo lekker...

Martin Kleinman is zo'n zeer ernstig besmet geval. Hij stuurde zijn VIERDE uitbreiding in aan Polder PV (let wel: twee nieuwe sets paneelkes). Hij heeft ook zijn volledige dak tijdelijk laten verwijderen. En de zooi ook nog eens laten na-isoleren. Martin is ernstig ziek. En hij heeft een energienota waar u waarschijnlijk nachtmerries van krijgt. Of zijn het nachthengsten? Martin's nota is namelijk nog nooit zo laag geweest. U zult versteld staan van wat er mogelijk is. Hoezee voor Martin!

Zijn kostelijke verhaal vindt u, uiteraard, op de aangepaste PV Newbee pagina op Polder PV. HIER!

Polder PV verwacht dat het nog steeds niet het laatste verhaal zal zijn, ook al zegt Martin dat het welletjes is geweest. U weet hoe dat gaat met chronisch verslaafden. Ze willen altijd meer. Volgens mij heeft Martin vast nog wel ergens een gaatje over...

11 oktober 2011: Inhaalrace II. CertiQ maandrapport zonnestroom september 2011 NL. Ook is inmiddels net het laatste overzicht bij het Nederlandse CertiQ (vallend onder TenneT, onderdeel van het oppermachtige Ministerie van EL&I) gepubliceerd. Polder PV trok daar de zonnestroom data als vanouds uit en verwerkte die in zijn unieke marktoverzicht pagina. Die niemand in ambtelijk Nederland lijkt te interesseren. De lezers van Polder PV interesseert die pagina wellicht wel, want daar staan de snoeiharde cijfers. En daar "schijnt" het allemaal om te gaan. Toch? Die getallen blijven tegenvallen, en laten zelfs weer een neerwaartse (kortstondige?) trend zien in het laatste rapport.

Er is een wederom bitter teleurstellend nieuw vermogen van maar 1,084 MWp aan "gecertificeerde" PV-installaties bijgekomen in een maand tijd: slechts 184 kleine (zeer waarschijnlijk) SDE systeempjes...

11 oktober 2011: Inhaalrace Vlaanderen. Augustus 2011 bijna 72 MWac bijgeschreven. Inhaalrace is het juiste woord. Na een ronduit deplorabel miezerig aantal nieuwe inschrijvingen voor PV-installaties >10 kWac in juli 2011 rapporteerde VREG in hun 1 september update juist weer een enorme hoeveelheid van 71,569 MWac aan nieuw geregistreerde zonnestroom capaciteit voor Vlaanderen. Dit had betrekking op een bijschrijving van dik 51 MWac voor 2011, 19 MWac voor 2010, en nog eens zo'n 1,4 MWac voor het reeds lang achter ons liggende jaar 2009. Met alle tot voor kort door VREG gerapporteerde officiële registraties van zonnestroom capaciteit, heeft het jaar 2011 inmiddels alweer 211,8 MWac opgeleverd, wat neer zou kunnen komen op een zonder meer respectabel nieuw (DC) generator vermogen van zo'n 233 MWp (het volume aan vermogen van de geplaatste zonnepanelen, dus). Dat is al elf maal zoveel als het qua bevolking 2,7 maal zo grote NEEderland in heel het jaar 2010 zou hebben bijgezet (20,7 MWp volgens CBS jaarrapport). En dan moet er nog heel veel realisatie in Vlaanderen bij worden geteld dit jaar. Veel meer dan het zichzelf regelmatig met valse leugens omkleed op de borst kloppende NEEderland ooit onder wat voor prutsregeling dan ook heeft gerealiseerd. Of nog zal realiseren als de marktomstandigheden niet verbeteren (of op het vlak van de salderingsregeling mogelijk zelfs zou kunnen verslechteren, dat is altijd mogelijk).

^^^ Vlaanderen is ook al op het gebied van "omvormer vermogen" al lang door de magische "een gigawatt" grens heen. Het niet exact bekende DC generator vermogen van de zonnepanelen zelf zit daar zeker vet boven. In bovenstaande grafiek is een conservatieve verhouding van 1,1 (opgesteld nominaal DC vermogen t.o.v. output AC capaciteit omvormers) aangehouden. Het kan in realiteit ook meer zijn, maar zelfs markt regulator VREG weet het niet... NB: Nederland heeft misschien, met veel geluk, iets van 100 MWp aan geaccumuleerde PV-capaciteit, waarvan een ondergeschikt deel "gecertificeerd" is (ingeschreven bij CertiQ). Niemand die het volume precies weet...

De boodschap blijft onverminderd, ongebroken, ongewijzigd: Vlaanderen en vele landen om ons heen blijven voortrazen met de keiharde realisaties van echte hernieuwbaren en decentrale opwekking. Nederland blijft onder het door de politiek aangebrachte loden slakkenhuis zwaar geblesseerd, met degelijke boeien aan de voeten voort kruipen. Daar kan geen glibberige groene heroïne deal met als extra een spiegeltje en wat kraaltjes ook maar iets aan veranderen. Stink er s.v.p. niet in.

De webmaster van Polder PV had het grootste deel van de 1 september VREG update reeds voor zijn vakantie in (en rond) Limburg verwerkt, maar moest nog e.e.a. aan de stampvol ververste data staande webpagina afronden. De harde cijfers en de daar uit door PPV gemaakte grafieken zijn op de hier onder gelinkte uitgebreide marktcijfers pagina's gepubliceerd.

^^^ Zeer opvallend in Vlaanderen is het feit dat met de huidige, nog lang niet het hele jaar afdekkende registraties bij VREG, het aantal nieuwe PV-installaties in 2011 al het aantal in het voorafgaande jaar is gepasseerd (wat beslist niet het geval is bij het nieuwe vermogen van de toevoegingen). De particuliere markt en die voor het midden- en klein bedrijf lijkt het dus, ondanks alle problemen daar, nog steeds prima te doen. De particuliere markt zelf (kleiner of gelijk aan 10 kWac vermogen) liet een toevoeging zien van 6.542 nieuwe installaties in het 1 september 2011 rapport, het totaal op die ijkdatum bedroeg voor 2011 al 35.820 nieuwe installaties (of beter: registraties bij VREG). Data voor de andere als "hernieuwbaar" beschouwde opties zjn op deze schaal niet te zien: de grafiek wordt gedomineerd door PV-systemen. De ververste grafiek zal worden uitgewerkt als nieuwe data beschikbaar komen. Deze grafiek komt uit het apart gepresenteerde jaarcijfers overzicht.

Ik moet echter wel weer opschieten, want VREG heeft inmiddels ook al de 1 oktober update gepubliceerd. En daar is alweer ... 94 MWac nieuw PV-vermogen in bijgeschreven t.o.v. het 1 september 2011 rapport (dat zou een DC volume betreffen wat groter is dan alle zonnepanelen in heel Nederland bij elkaar)... Dus de webmaster van Polder PV moet weer an die harte Arbeit, al staat er eerst nog wat anders op de rol. Ook hier zijn we met een inhaalrace bezig. Kan ik ergens nog wat tijd kopen voor een prikkie?

10 oktober 2011: De mogelijk nieuwe Minister van Duurzame Zaken spreekt. Ik heb hem al vaker de hemel in geprezen. Het kan niet vaak genoeg worden herhaald. God, wat kan deze man schrijvend vlammen. Nu nog een welverdiende ministerspost op het nog op te bouwen Ministerie Vóór Duurzame Ontwikkeling. Ik kan niet wachten tot het zo ver is.

Jurgen Sweegers over groene nep-dealtjes van fossiel-nucleaire energie pooiers en machtswellustelingen (NB: mijn formulering). En over voortdurend falend Haags "duurzaam" energiebeleid in een zoveelste vlammende en goed onderbouwde aanklacht op zijn eigen, geweldig goede website, Energieenwater.net. Salderen (van hernieuwbare elektriciteit) komt ook even langs, een oplossing is er - uit der aard - niet. Daarvoor moet immers de complete, ranzige wetgeving overhoop worden gehaald. Want ook de salderingsregeling heeft nooit vlekkeloos gefunctioneerd (en zal zonder heftige ingrepen ook voor de "Verenigingen van Eigenaren" absoluut niet zonder problemen uitgerold kunnen gaan worden), gezien het aantal op fora en in mijn mailbox gerapporteerde klachten sinds de invoering in juli 2004. Bovendien: de meeste energie"leveranciers" haten dat artikel en zullen alles in het werk stellen om de uitvoering te blijven saboteren of zo min mogelijk in hun nadeel uit te blijven leggen. Nota bene: artikel 31-c is "Wet", maar het is een waardeloos geformuleerd stukje broddelwerk, al van meet af aan. En er is verder niets anders wat als "duurzaam beleid" mag worden beschouwd wat hout zou snijden op het gebied van zonnestroom, de meest decentraal inpasbare optie van allemaal.

Dit alles betekent gewoon onherroepelijk: de Elektriciteitswet moet bij het grof vuil en mag verbrand worden in de eerste de beste AVI. Daar mag dan 49% van de opbrengst van worden gesubsidieerd onder Verhagen's SDE "+" (met de uitleg van het extreem ingewikkelde "Protocol Monitoring Duurzame Energie" als "leidraad"). En - wat Polder PV betreft - er moet daarvoor in de plaats een Nederlandse versie van het Erneuerbare Energien Gesetz, en minimaal ook van het Erneuerbare-Energien-Wärmegesetz komen. Met toegang voor alle uitbaters van PV-systemen, bij reeds gesubsidieerde installaties voor gereduceerde invoedingstarieven. Pas dan kan de echt hernieuwbare revolutie gaan starten die vooral door burgers en het midden- en kleinbedrijf zal worden gedragen. Dan hebben we helemaal geen groene nep-dealtjes meer nodig. En mag wat mij betreft ook dat vreselijke ministerie van EL&I, een onacceptabel machtig geworden Staat in een Staat, eindelijk dicht.

Zelf lezen en uw eigen oordeel vellen:

Sweeger's opinie artikel van 7 oktober 2011

10 oktober 2011: ... maar verder is het een prachtige PV toepassing, Utrecht CS. In de zonne-energie blooper reeks op Polder PV is inmiddels een item opgenomen rond de door mij op 7 oktober jl. (nogmaals) vastgestelde schade aan de perronoverkapping van spoor 11/12 op Utrecht Centraal Station. Het betreft (gelukkig) slechts 2 modules, van de in totaal, volgens bouwer / constructie ontwerper BRS aan te brengen "circa 1.200 ruiten in 500 verschillende uitvoeringen". De aangetroffen schade zou een incident kunnen zijn geweest vanwege een op de perronkap gevallen life-line met zware haken, volgens deze link (reactie van projectmanager van Sapa Building Systems, de systeem designer van de perronkappen).

Hoe het ook precies zit, het systeem is natuurlijk verder prachtig om te zien en, hoe relatief weinig er ook ter plaatse aan zonnestroom zal gaan worden geproduceerd met deze typische BIPV toepassing (3 perronkappen zouden per jaar slechts 85.000 kWh produceren, "energieverbruik van ongeveer 25 huishoudens", volgens de berichten, wat natuurlijk - uitsluitend - stroomverbruik moet zijn), het blijft zonnestroom. Het oog wil ook wat, en daar zijn de ontwerpers en bouwers prima in geslaagd, zoals de volgende foto's laten zien. Het was die 7e oktober prachtig zonnig weer, en dan komt de installatie het best tot zijn recht.

Perron 11/12, vlakbij de roltrap (meest celrijen per paneel/grootste laminaten)

Speelse licht en schaduw effecten, daar wil je vast wel onder op de trein wachten...

Detail aanzicht van een van de PV-laminaten. Er wordt van drie busbars gebruik gemaakt
per cel, en er zijn lange strips nodig voor de elektrische contacten binnen het PV-laminaat.

Blik richting de centrale brug van Utrecht CS, vanaf het smalle, taps
toelopende einde van perronkap boven spoor 11/12. Hier is de kap
zeer smal geworden en hebben de kleine PV-laminaten nog maar 4 celrijen.
Links de gevorderde bouw van de perronkap boven spoor 8/9.

Conclusie: meer van dat moois in het grauwe Nederland!

Foto's genomen door de webmaster van Polder PV gedurende de zonnige middag van 7 oktober 2011.

http://www.brs.nl/product-project.php?prod=3&proj=1352446

Meer info over dit project op Polder PV:

Eerste blik op de installatie (bericht 19 juli 2011, met verantwoorde calculatie nominaal vermogen)
Aankondiging bouw tijdens voorbereidingen (bericht 21 oktober 2010)
Eerste plannen voor het PV-project in Utrecht CS (bericht 11 december 2009)

10 oktober 2011: Kronkelen rond een fictieve stippellijn - PV scoren rond de zuidelijke NL landsgrens. Polder PV is weer terug in Nederland en heeft een paar dagen zitten werken aan een uitgebreide foto reportage. Want wie mooie PV-projecten scoort, dient ook zijn/haar medelanders wakker te schudden en mee te laten genieten. In de stille hoop dat er eindelijk eens iets fundamenteels gaat veranderen in het immer voort prutsende, groene heroïne dealtjes slikkende en spuitende NEEderland.

Polder PV heeft in ieder geval genoeg moois gezien tijdens een weekje wandelen en mountainbiken in, en vooral rond het Limburgse heuvelland. Je verstand staat er bij stil dat met zo'n inspirerende omgeving, er nogal wat ranzige Haagse politici in die prachtige provincie worden gebakken. Misschien teveel steenkolenstof gesnoven of zo.

Dit alles terzijde. Hoogste tijd voor weer een uitgebreide fotoreportage. Niet alleen maar foto's. Maar beelden met een verhaal erachter. Zoals u van Polder PV mag verwachten. Mag ik u uitnodigen voor een visuele en opvoedkundige toer? Alstublieft:

29 september 2011: Zat er aan te komen: Bella Italia >11 GWp. Ik kijk bijna dagelijks op de website van de Gestore dei Servizi Energetici (GSE), de Italiaanse marktwaakhond en "regulator van de duurzame energie markt". Die hebben hun handen vol aan de registraties van de verbijsterende hoeveelheid zonnestroom installaties en, niet te vergeten, hoeveelheid nieuwe capaciteit in eigen land. Zeer recent rapporteerde ik over de doorbraak van de 10 GWp grens bij de accumulatie cijfers. Dat was, als er tenminste geen "bijstellingen" zijn geweest, op (of rond) 7 september 2011, zie bericht op PPV.

Iets langer dan drie weken na die "magische" grens te hebben bereikt is de volgende historische piketpaal alweer gezet. Toen ik vanmiddag op de beroemde contatore fotovoltaico keek, was de 11 GWp ook al "genomen". Bijstellingen daargelaten, want eerder was de 10 GWp ook even een vraagteken vanwege bizarre aanvullingen op de GSE website. Maar als er al gecorrigeerd zal gaan worden bij het vlijtig door werkende, en continu data in de computers voedende GSE personeel: die 11 GWp zou vroeg of laat toch al genomen zijn. Op naar de 12 GWp, dus e pronto, per favore...

"Meterstand" van contatore fotovoltaico op 29 september 2011, 12h39.

Voor de meest recente regeling, "Quarto Conto Energeia", staat nu al 2,6 GWp in de boeken, een absoluut record, want die regeling ging pas 1 juli 2011 officieel open...

Nogmaals, voor wie het allemaal teveel wordt, is en blijft het goed om deze harde feiten op een rijtje te zetten, om een "geïnformeerde" indruk te krijgen wat voor waanzinnige toestanden zich de laatste tijd voordoen in Berlusconi land:

1 GWp = 1.000 MWp = 1.000.000 kWp. 1 kWp is een zeer bescheiden PV-systeempje met 5 zonnestroom panelen van 200 Wattpiek per stuk.

1 GWp is dus "goed" voor de aanmelding van 5 miljoen stuks relatief krachtige PV-modules bij GSE, in 3 weken tijd. And still no end in sight. Polder PV heeft "maar liefst" 13 archaïsche modules van gemiddeld zo'n 100 Wattpiek per stuk op het dak, en de eersten zijn nog maar 11 jaar oud. Dat zijn dus heel wat Polder Peeveetjes, die daar bij de Italiaanse instantie zijn aangemeld...

Tot nu toe zijn er al bijna 280.000 PV-installaties ingeschreven bij GSE, die allemaal (veel te) lucratieve invoedingsvergoedingen kunnen claimen. De gemiddelde installatiegrootte van die enorme installaties is, schrik niet, 39,5 kWp per stuk.

Zo hard kan het dus allemaal gaan, maar dat laten de fossiele belangen behartigers in Nederland de dom te houden burgers liever niet weten... Dat de decentrale revolutie (ook) over ons moge komen (met decente, maar vooral niet te hoge invoedingstarieven)!

28 september 2011: Herfstig na-zomer goedmakertje: what a glorious day! De "zomer" zal velen van u nog vers in het geheugen liggen als "niet geslaagd", "somber", "verzopen", of wat voor termen u er ook voor heeft verzonnen. Polder PV liet al aan de maandgrafiek met alle gelogde jaren zien dat het inderdaad niet best was. Niet voor reeds gepokt en gemazelde zonnestroom minnaars zoals de webmaster van PPV. En al helemaal niet voor de volksstammen die net waren begonnen met een nagelneu setje eigen paneeltjes op het dak, en die zich lekker hadden laten maken (bijvoorbeeld door de talloze bijdragen op GoT) door de dwaallichten die al jaren bezig waren met het blauwe spul.

Maar gelukkig hadden zowel de weermannen als -vrouwen, en Amon Re die in de Hemel Zijdt, een goed humeur, en worden we de laatste dagen weer gezegend met prachtig na-zomer weer in de glorieuze eerste dagen van een nieuwe herfst. Met de Koperen Ploert on full-speed.

Uiteraard zo ook op het (gerenoveerde) dak van het appartementen complex waarin het anarchistische Polder PV "collectief" huist. En wat er op dat dak kwam ingestraald vandaag werd voor een groep modules allemachtigprachtig vastgelegd middels een cadeau'tje wat ik eind vorig jaar van een installatiebedrijf kreeg (die had het apparaat toch ergens ongebruikt in een magazijn liggen): het Visi'sol display. Ik tap dat geinige apparaatje af van weer een ander "relict van een roemrucht Nederlands zonnestroom verleden", de fraaie digitale puls kWh-meter die aan de proefpersonen binnen het PVSAT project was mee geleverd. Een kWh meter die "toevallig" zo'n sjieke S0 uitgang heeft. En daar op paste heel fijn het kabeltje van het Visi'sol pakket. En dan krijg je op zo'n knoepert van een zonnige dag zonder wolkjes dit fraais te zien op het display:

Geen vlekje aan de lucht, dus, een grafiek die je jezelf vaker zou wensen, alleen al vanwege die perfect mooie ronde vormen... Die 2,9 kWh is de dagopbrengst van een deelgroep met 555 Wp nominaal vermogen van onze 1,34 kWp installatie, de totale opbrengst van het gehele systeem zat vandaag tegen de 6 kilowattuur aan. Maar ik verbruik op zo'n dag niet meer dan 2-3 kWh, dus de Ferrarismeter in de meterkast bevindt zich nog steeds regelmatig in de "zomerstand": Rückwärts drehend, dus. Historisch: Siemens neemt ook afscheid van de bouw van onzinnige kernsplijters, zeer symbolisch voor mijn automatisch salderende Ferrarisje wat ook door dat internationale concern is gemaakt. Lang, lang geleden...

Dat terugdraaien is de enige prettige richting wat de webmaster van Polder PV betreft. Ik zit deze maand tot nu toe (al door salderend) slechts op 6 kWh netto verbruik [actuele waarde met mijn contract condities: € 1,29] t.o.v. de meterstand begin 1 september (en ik ben vrijwel alle dagen thuis geweest en heb verschrikkelijk veel achter de computer gewerkt). Als ik nu geen stroom meer zou verbruiken tot en met de 30e, zou ik op maandbasis weer op of zelfs iets onder de nul kunnen uitkomen gezien de heerlijke weersvoorspelling...

^^^ Screenshot van de weersvoorspelling op het NOS Journaal van 28 september 2011: de zonnestroom bakkers kunnen zich in hun handen gaan wrijven... © NOS

Einspeisen Deutscher Art
Tot slot ook nog eventjes het resultaat in de enige verstandige staat op ons Europese subcontinent, atoomsplijting verlater Duitsland. Zonnestroom Einspeisung volgens de briljante "hochgerechnete" PV prognose software van SMA, die vrijwel real-time laat zien wat er bij de oosterburen aan zonnestroom op het net werd geknald op deze fantastische na-zomerse herfst-dag (gebaseerd op de eigen bekende - en gemeten - omvormer pool in Duitsland, en opwaarts berekend m.b.v. de meest actuele capaciteitscijfers per regio voor PV daar):

Linksboven het "kleurverloop" per postcode gebied (verandert live als de simulatie loopt, hoe donkerder rood, hoe hoger het actuele vermogen aan zonnestroom). Rechtsboven de "vermogensgrafiek" met een rode verticale lijn die aangeeft op welk deel van de "Tagesgang" het links getoonde beeld actueel wordt gepresenteerd (percentage van het opgestelde nominale [STC] vermogen). Rechtsonder een actuele "vermogensindicator", die vandaag tussen 13h30 en 13h45 op zijn top zat, 11,1 Gigawatt elektrisch vermogen. Let wel: uitsluitend zonnestroom. Daar kun je een hoop koffie van zetten voor bij de lunch...

Ik zou zeggen: meer van dit soort heerlijke dagen!

Zelf an die Arbeit met SMA's mooie speeltje:

http://www.sma.de/de/news-infos/pv-leistung-in-deutschland.html

http://www.pv-solar24.info/ (Ton Peters had natuurlijk ook een mooie grafiek, Spijkenisse)
https://www.solar-monitoring.net/ssp/anlage/anlageninfo_portlet.php?IDAnlage=23836 (Velt en Vecht in Drenthe had midden op de dag een klein dippie, maar leverde desondanks een dikke 1.124 kWh op vandaag, met hun fraaie 265 kWp installatie...)

Meer live loggers en hun data/grafieken vindt u onder de "live logging" sectie op PVV's linkpagina.

26 september 2011: CBS Rapport "Hernieuwbare energie in Nederland 2010" grafisch uitgewerkt. Eindelijk is deze grote klus ook af. Een (selectieve) grafische analyse van de enorme hoeveelheid getallen in het jaarlijks verschijnende CBS rapport. Met daarin de "prestatie" op het vlak van wat door sommige belanghebbenden als "hernieuwbare energie" wordt gekwalificeerd. Wat, als je het meer in detail gaat bekijken, beslist met de nodige vraagtekens moet worden voorzien, gezien de onrustbarend hard groeiende biomassa bijstook in zeer fossiele centrales. En ook het groeiende aandeel afval verbranding waar mogelijk binnenkort ook nog eens gigantische import uit maffiastad Napels bij "mag" komen van onze achterlijke regering ("alles uit de kast om maar aan de Europese verplichting voor 2020 te kunnen voldoen, dondert niet hoe").

^^^
Het schokkende nieuws in een simpel plaatje...

^^^
Een van vele plaatjes die ik maakte van de CBS data voor thermische zonne-energie.

U kunt uiteraard van harte grasduinen in de vele grafieken die ik heb gemaakt cq. ververst. Zwaartepunt in de gepresenteerde data is de ontwikkeling van de verschillende opties in de loop van de tijd, primaire energie vermijding, en deel secties voor zonnestroom (voor details, zie echter de reeds eerder door Polder PV gepubliceerde grafieken), thermische zonne-energie (veel grafieken), en windenergie (nog steeds de grootste contribuant aan het totaal, al stelt dat totaal nog steeds niet zo heel erg veel voor). Het ergste nieuws: de impact "hernieuwbare energie" op het "vermeden verbruik van fossiele energie" is van 2009 naar 2010 er op achteruit gegaan, van 3,89 naar 3,67%. Dat is letterlijk en figuurlijk om te janken.

Het hoekje waarin "geschaamd" moet worden, wordt tegenwoordig bijna permanent door het stoutste jongetje van de Europese klas, NEEderland, bezet...:

Nagekomen: de wijze waarop Agentschap NL het "nieuws" naar buiten brengt, wijziging van 28 september 2011. Inkoppertje voor open doel: "Zo is te zien dat de provincie Flevoland de meeste windenergie produceert, met Groningen als goede tweede". Dat was natuurlijk al langer bekend, gezien het opgestelde vermogen in beide zeer windrijke provincies (zie de bekende windenergie statistieken). Dus dat is niet bepaald "nieuws" te noemen...

http://www.agentschapnl.nl/nieuws/hernieuwbare-energie-nederland-alle-feiten-op-een-rij

23 september 2011: Jaarrapport 2010 "EEG productie Duitsland" uitgewerkt. Het waren heftige dagen voor Polder PV. De webmaster heeft twee grote datasets die recent zijn gepubliceerd uitgeplozen, en in grafische vorm bewerkt zodat ook mensen die zo'n beetje stikken als ze een tabelletje met cijfers zien toch nog een beetje de verpletterende trends "visueel aangenaam gepresenteerd" kunnen verteren.

Polder PV zal binnenkort een hoop grafieken van data uit het CBS rapport "hernieuwbare energie in Nederland 2010" publiceren. Maar eerst gaat de aandacht naar de veel interessantere markt "ter oosterzijde van de Grüne Grenze". De Duitse markt, uiteraard. Die monumentaal veel meer volumes aan hernieuwbare energie producerende installaties, waaronder vele duizenden grote zonnestroom systemen afzet, dan het tot over de oren in de fossielen zittende Nederland.

Op een aparte pagina heb ik de cijfers die net zijn gepubliceerd door de zogenaamde ÜNB's (hoogspanningsnetbeheerders) in grafische vorm inzichtelijk gemaakt. Eind 2010 had Duitsland al 16,6% hernieuwbare elektriciteit zoals die onder EEG condities wordt vergoed. En waar geen biomassa bijfik in kolencentrales bij zit, wat die prestatie des te opmerkelijker maakt (als we niet oppassen wordt dat in NL namelijk de grootste "component" van wat we hier "hernieuwbare" elektra noemen, wat dus drie maal bagger is).

Duitsland blijft onverminderd voortbouwen op hun eigen gekweekte succes. En laat dan ook zien dat er heul veul keihard bemeten kilowattuurtjes uit hun honderdduizenden decentrale groene opwekkingseenheden komen. Wat zeg ik? Kilowattuurtjes? Terawatturen zult u bedoelen! Alle 80,7 bij elkaar (waarvan ... 11,7 TWh zonnestroom, in 2010). Dat is toch maar weer mooi het equivalent van de jaarproductie van dik 21 kernsplijters van het formaat Borssele, hooggeschatte meneer Verhagen. Decentraal opgewekt...

Meer zien? Dat kan, uiteraard:

... tot je d'r scheel van ziet ...

16 september 2011: Tale-telling krantenkoppen en zwart, tranen trekkend EPIA label voor Nederland. Steeds duidelijker wordt in binnen- en buitenland het gitzwarte beeld rond zonnestroom in ons eigen land. Steeds meer komt in krantenkoppen naar voren wat voor absurd en rampzalig beleid we op dat gebied hebben. Tot in "deftige" kranten als het Financieele Dagblad aan toe.

Op 7 september publiceerde het FD een kritisch artikel met de kop "Leveranciers zonnepanelen weg uit Nederland om ingreep subsidie":

© Financieele Dagblad 7 sep. 2011.
(artikel lezen? Vraag bi j webmaster PPV)

In het stuk komen Sjak Elsinga (ex-Eneco) van SunUnited, Michel Peek van Horizon Energy (onderdeel van HVC), en Frank Heijckmann van Yellow Step Solar (investerings-joint venture tussen Greenchoice en International Solar, zie ook dit bericht) aan het woord. De conclusie is overduidelijk en vernietigend: na het afronden van de oude SDE beschikkingen gaan de ogen en de investeringsbeslissingen weer grotendeels richting het buitenland, omdat er geen droog brood met zonnepanelen is te verdienen met alleen maar een SDE "+" subsidie, met name in het marktsegment wat alle drie de partijen op het oog hebben. Uiteraard: dak-lease constructies bij de beslist willige agrariërs.

Elsinga zegt dat SunUnited speciaal met/voor de SDE 2010 regeling in het leven is geroepen. Ze hebben volgens het laatste overzicht van Agentschap NL nog 62 beschikkingen, waarvan trouwens de meeste slechts 23 kWp groot zijn, iets van 115 modules van elk 200 Wp per boerderijschuur, waarvan het dak dan verder leeg blijft... Volgens de homepage (16 sep. 2011) zouden er inmiddels 41 projecten daadwerkelijk zijn opgeleverd. Na de afronding van "SDE 2010 groot" gaat de deur bij SunUnited dicht, onder SDE "+" doen ze niets meer. Elsinga is een specialist afkomstig van Eneco die echt wel weet wat "kosten en baten" zijn. Het feit dat hij niet heeft aangevraagd voor die door Verhagen met lof bezongen regeling (met kans op maximaal iets van 4 Eurocent/kWh subsidie, 15 jaar lang...) spreekt boekdelen. Hij is zich nu aan het oriënteren op de Belgische markt (dat zal met de degressie van de groencertificaten waarde ook lastig gaan worden). Volgens het FD zou de hoeveelheid investeringen van SunUnited in PV voor Nederland 3,5 miljoen Euro betreffen, terwijl al ruim het dubbele, 8 miljoen Euro in België wordt geïnvesteerd.

Zowel Yellow Step Solar als Horizon Energy claimen dat er onder SDE "+" voorwaarden uitsluitend zinvolle aanvragen zijn te doen voor PV als er extra financiële prikkels meegenomen kunnen worden. Wat trouwens de bellen rond de "subsidie cumulatie toets" bij Agentschap NL mogelijk zou kunnen doen gaan rinkelen, afhankelijk van de gekozen creatieve constructie (die voor geen enkele burger toegankelijk zal zijn). Vooral Horizon staat daar met hun relatie met HVC (talloze gemeentes en enkele waterschappen) met de beste kaarten in handen. Want die hebben direct toegang tot percelen en daken, als de betrokken gemeentes toehappen voor smaakvolle PV-projecten. Ook YSS echter denkt met enkele "grootstedelijke" projecten nog wel wat leuks te kunnen gaan halen. Ze staan echter niet als zodanig in de tot nu toe bekende aanvragen lijst voor SDE "+", maar wel staan er enkele gemeentes met een hoop aanvragen in dat overzicht, die mogelijk onder zo'n constructie zouden kunnen gaan vallen. De grote vraag zal dan zijn: komen dat soort projecten dan wel door die beruchte "cumulatietoets" bij Agentschap NL (als er fors gemeentelijk extra pecunia wordt geschokt)? Of gaan de uitvoerders van EL&I een oogje dichtknijpen om de gemoederen met een paar "leuke projectjes voor de bühne" te gaan sussen? YSS zou volgens het FD 10 miljoen Euro aan projecten in Nederland hebben uitstaan, maar ook al 8 miljoen Euro in België.

Voor Horizon Energy wordt gerept van geïnvesteerde bedragen of projecten ter waarde van 10 tot 15 miljoen Euro "in Nederland en Duitsland" (niet uitgesplitst). Uiteraard zal het grootste deel daar nu nog van in NL zijn gerealiseerd - of nog moeten worden opgeleverd. Want Horizon Energy heeft in de SDE 2009 "groot" ronde het grootste aantal projecten geclaimd, en die worden per beschikking allemaal met (maximaal) 100 kWp aangelegd. Voor Nederland "forse" projecten (maar in internationale context "doodnormaal"). Wat na de realisatie van alle projecten geschiedt, is in de sterren geschreven. Het bedrijf is zich al langer aan het oriënteren in het buitenland, en heeft het eerste spectaculaire project (Van der Valk's overdekte skibaan in Bottrop) al opgeleverd. Voor de ontwikkelaar Peek bleek dat project qua condities en lage investeringsdrempels een hemel op aarde in vergelijking met het oeverloze gepruts onder de strak in de ambtelijke teugels ingesnoerde SDE regelingen in eigen land.

Duitsland veel lucratiever
Een tweede recent stuk in het FD, gepubliceerd op 13 september 2011, heeft als - wederom tale-telling - kop "Overstap naar Duitse markt voor zonnestroom redt Gelders bedrijf", wat rept over het in 's-Heerenberg zetelende S&R Solar Systems B.V. wat met een noodgreep de oude business Syntronixs, een toeleverancier van de chips-industrie die in zwaar weer terecht kwam tijdens de crisis in 2009, omvormde tot een projectontwikkelaar voor zonnestroom projecten.

^^^
Kop van artikel in FD (Entrepeneur), oorspronkelijk gepubliceerd op
13 september 2011. © Financieele Dagblad. Zie deze link.

Ook bij de heer Reulink gingen de ogen al rap richting het oosten, waar "fantastische" rendementen van wel 14-20% gehaald zouden worden op PV-projecten, een claim die verder niet wordt ondersteund door rekenvoorbeelden en die voor de Duitse markt zeker per 1 januari 2012 (met waarschijnlijk minimaal 15% degressie van de invoedingstarieven) met vraagtekens moet worden bezien. In ieder geval is het bij eigenaar Fred Reulink duidelijk dat het buitenland veel lucratievere bedrijfsmodellen oplevert dan in eigen land. Al gaat hij wel proberen om in Nederland nog iets van de grond te krijgen. Toverwoorden: goedkopere zonnepanelen, en stijgende energieprijzen. Ik mis in dat verhaal echter de talloze onzekerheden rond de netinvoeding, die in Nederland erbarmelijk slecht is geregeld. En die er garant voor staat dat met name bij grotere PV-installaties de business-case slecht zal blijken uit te pakken, met schandalig lage marktwaarde voor de geproduceerde zonnestroom. En bovendien: wie er hard op rekent dat de kWh prijs "flink" blijft stijgen, neemt zo zijn risico's. Een nieuwe crisis kan de kWh prijs flink onderuit gaan halen, zoals geschiedde in 2009-2010. En zelfs de zo vaak geroemde "saldering" van zonnestroom opwek tegen de afname (NB: uitsluitend bij aansluitingen van maximaal 3x 80 Ampère) is beslist geen zekerheid in Nederland. Ook daarover beginnen donkere wolken zich samen te trekken...

Reulink gaat in Duitsland met name proberen om in de "dakvervanging" sector te proberen een PV-concept uit de grond te stampen, waarbij een "all-in-service" aan de dakeigenaren geboden zal worden. Slecht dak er af, nieuw dak met PV er op, alles voor u geregeld. De rendementen die hij daar verwacht zijn in eigen land volslagen ondenkbaar. Vandaar de focus: dan maar bij de oosterburen.

EPIA vernietigend over markt situatie Nederland
In hun jaarlijkse "Global Market Outlook", ditmaal in detail uitkijkend naar de potentiële marktgroei van zonnestroom in Europa en daarbuiten tm. 2015, heeft de Europese zonnestroom organisatie EPIA ditmaal ook, n.a.v. hun al langere tijd lopende "PV Legal" programma, een tabel gepubliceerd met "Support schemes in the EU". Met symbooltjes is daar de algemene "teneur" weergegeven hoe het er per land op het politieke vlak voor staat. Waarbij een zonnetje natuurlijk "goede politieke ondersteuning" voor zonnestroom weergeeft, en een zonnetje achter een wolk een tegenvallende support suggereert. Tot slot, het zal u niet verbazen, een wolkje met vette blauwe regendruppels geeft weer dat de politiek in het betreffende land niets (meer) ziet in die toekomst technologie die nu al werkt (slecht voorbeeld: Tsjechië). Of, en dat is het meest tale-telling voorbeeld in het lijstje, Nederland waarvan EPIA claimt dat het "FIT (paid by taxpayers) was cancelled". Wat ons als enig land in dit lijstje, naast Tsjechië (wat support voor grote zonnestroom parken in een keer heeft geschrapt n.a.v. een grote, en voor de Tsjechen zelf kostbare bouw "boom") bestempelde met een regenwolk met dikke regendruppels: vrij te vertalen als "waardeloos politiek klimaat" (zie rode pijlkop in onderstaande screendump).

^^^
Screendumps uit © EPIA rapport "Global Market Outlook for Photovoltaics until 2015",
gepubliceerd in mei 2011, p. 27. Download rapport hier.

EPIA is de professionele brancheorganisatie in Europa, en als zij zo'n claim doen, is er echt wel wat aan de hand. Ergo: ook in het buitenland zijn ze het stadium "fronsen op het hoofd" als er over de markt situatie in Nederland wordt gesproken al lang voorbij. Die fronsen zijn inmiddels omgeslagen in ontzet afgrijzen wat die idioten in dat platte landje in hemelsnaam aan het doen zijn op het gebied van de meest potentiële duurzame energie optie, PV. Of misschien zelfs beter nog: wat die idioten in NEEderland niet aan het doen zijn op dat vlak. Niet verbazingwekkend ook dat op de "EU PV Power Map and world-wide figures" (pagina 10 van het rapport) er geen data zijn ingevuld voor ons land ("N/A", "not available"...). Blijkbaar vindt EPIA de accumulatie cijfers voor PV zoals die worden gepubliceerd door het CBS, en de daaruit af te leiden "gemiddelde hoeveelheid capaciteit per hoofd van de bevolking" onbetrouwbaar. Waar ze natuurlijk volkomen gelijk in hebben, Polder PV schuimbekt al jaren over die shaky CBS cijfers en lucht regelmatig zijn hart daar over. Het plaatje van EPIA spreekt in ieder geval boekdelen:

^^^ Screendump van kaartje met accumulatie cijfers in MW (stand 2010), en kleurcode voor hoeveelheid W/inwoner (hoe hoger, hoe donkerder de kleur). Terwijl de omringende landen reeds heftige volumes hebben geplaatst (BRD, FRA, Tsjechië, België), of aan een enorme inhaalrace bezig zijn (UK), vond EPIA de bekende "getallen" voor Nederland blijkbaar onbetrouwbaar cq. niet het vermelden waard (totale capaciteit niet opgegeven). En bleef ons land bovendien maagdelijk wit met een "not available" in de legenda. Zwitserland heeft trouwens al iets meer capaciteit dan Nederland (zie EU overzicht), onduidelijk is waarom daarvoor geen cijfer is opgegeven door EPIA. © EPIA rapport "Global Market Outlook for Photovoltaics until 2015".

Verder zwijgt het 44 pagina's tellende gedetailleerde EPIA rapport in alle talen over die voor hen blijkbaar totaal nietszeggende dan wel "onduidelijke" markt voor zonnestroom genaamd Netherlands. Conclusie: Nederland in de rioolput van Europa. We wisten het natuurlijk allemaal al lang, maar die harde en onverbiddelijke, doch terechte conclusie wordt nu ook steeds meer in het buitenland getrokken...

Als er al meer groei in Nederland zal gaan plaatsvinden, zal dat vooral door de Chinese dumppraktijken met hun zonnepanelen worden veroorzaakt. En door een combinatie van enthousiasme voor het opwekken van eigen zonnestroom door een groeiend aantal mensen en bedrijven, en een groeiende afkeer van de manipulaties en het gedrag van de grote energiebedrijven. Politieke steun kunt u vergeten. We zullen het zelf moeten doen. Afdwingen dus. Bottom-up!

15 september 2011: Eerste gegevens PV-bijbouw Duitsland juni-juli 2011, en degressie per 1 jan. 2012. Na een lange tijd wachten beginnen de eerste cijfers over de bijbouw in de - in Nederland - tegenvallende zomermaanden juni en juli 2011 zichtbaar te worden voor de (voormalige?) wereldmarkt Duitsland.

Dat begon met een artikel in Reuters van 7 september 2011 wat letterlijk claimde, daarbij 2 mensen "bekend met de cijfers" citerend (maar geen bevestiging krijgend van Bundesnetzagentur wat over die cijfers gaat):

Toen gebeurde er een tijdje niets, maar vandaag, 15 september 2011, zag ik dat de update datum van de bekende download pagina bij Bundesnetzagentur was gewijzigd: er is vandaag iets toegevoegd aan die pagina.

De gegevens die in de "Januari tm. Mei" (2011) file staan, zijn echter gedateerd op 29 juni 2011. En juni en juli zaten daar nog niet bij.

Toen zag ik een regel tussen de tekst staan, luidend:

Uit een combinatie van deze twee mededelingen is voorlopig te concluderen dat:

• Er in juni 2011 (voorlopig) 664 MWp aan nieuwe aanmeldingen is geregistreerd.
• Met het Reuters getal voor beide maanden erbij, dat in juli 2011 er ongeveer 1.250 - 664 = 586 MWp zou kunnen zijn bijgekomen (een flinke daling t.o.v. juni, dus).
• Met de meest recente versie van de spreadsheet gedateerd 29 juni 2011 we moeten rekenen met:
  jan. 2011 266 MWp, feb. 2011 100 MWp, mrt. 2011 147 MWp, apr. 2011 199 MWp, en mei 2011 371 MWp.
• Voor de maanden januari tot en met juli er voorlopig dus gerekend moet worden met een bijbouw van 2.333 MWp.
• In 2010 was dat volume in dezelfde periode (jan.-jul. 2010) 4.516 MWp, bijna 2x zo veel.
• In weer een andere geupdate spreadsheet bij BNA blijkt dat de gereviseerde volumes van de laatste maanden van 2010 als volgt zijn uitgepakt (wederom datering 29 juni 2011):
  okt. 2010 335 MWp, nov. 2010 365 MWp, en dec. 2010 1.143 MWp.
• Het gaat allemaal nog om voorlopige getallen, maar die zijn meestal al een redelijk betrouwbare indicator gebleken over de totale volumes die zijn aangemeld.
• Binnenkort zouden de detail cijfers voor juni 2011 op de website van BNA gepubliceerd moeten gaan worden.

Voorlopige conclusies

(1) De groei van de PV markt in 2011 is tot en met juli structureel veel lager geweest dan in het voorafgaande record jaar bij de Duitsers, en blijft zelfs ongeveer op de helft van het totale volume steken.

Uiteraard zegt dit nog niets over de rest van het jaar (wat aan zou trekken volgens markt observatoren). Maar een record jaar zal het zeer waarschijnlijk niet gaan worden. Daartoe zouden absurde nieuwe volumes bijgebouwd moeten gaan worden in een paar maanden tijd, om 2010 nog in te kunnen halen (lijkt mij zeer sterk). Photon roept in het september nummer wel op aan particulieren om "nu of nooit" te spelen, en in de tweede helft van het jaar beslist eventueel lang uitgestelde PV plannen eindelijk te gaan verwezenlijken, omdat er nu nog prima rendementen op de investering zijn te halen (met de nu nog geldende 20 jaar lang uit te betalen invoedingstarieven). Dat moet vanaf 2012 nog maar blijken, in de zeer volatiele markt condities en sterk gezonken nieuwe Einspeise Vergütungen (zie verder). Maar burgers zullen uiteraard geen gigantische volumes (qua totaal aantal MWp) bij gaan plaatsen. Ik ben wel benieuwd of de oproep in Photon (uiteraard met zeer gedetailleerde rentabiliteitsberekeningen in een artikel ondersteund) nog effect zal gaan sorteren. Want dat zou in ieder geval straks terug te vinden moeten zijn in de aantallen nieuwe installaties in de categorie tm. 30 kWp in de laatste maanden van het jaar.

(2) Oorspronkelijk was voor het vermogen in de laatste drie maanden van 2010 een accumulatie van 1.874 MWp opgegeven. In de revisie van 29 juni 2011 is dat volume voor die drie maanden 1.843 MWp geworden, 31 MWp minder.

Consequentie

Voor het vaststellen van de wettelijk verplichte degressie per 1 januari 2012, moet Bundesnetzagentur de bijbouw in de maanden oktober 2010 tot en met september 2011 (een "kunstmatig kalenderjaar") optellen, en vervolgens gaan vaststellen in welk "corridor" die groei is gevallen om het nieuwe degressie percentage per 1 januari 2012 te kunnen bepalen.

Die groei was tot en met juli 2011 volgens de laatste voorlopige gegevens (okt.-dec. 2010 nieuw) 1.843 + (jan.-jul. 2011) 2.333 = 4.176 MWp. Rekenen we dit om naar een heel "kalender"jaar, dus delen door 10 en vermenigvuldigen met 12 (nog 2 maanden in 2011 data niet beschikbaar), zou BNA al in theorie op zo'n 5.011 MWp "voor een kunstmatig heel kalenderjaar" kunnen uitkomen.

De basis degressie per start van het nieuwe kalenderjaar 2012 is in het EEG voor zonnestroom al 9%. Met de regering (BMU, het Milieu ministerie van CDU man Norbert Röttgen) is een "streefvolume" van 3.500 MWp per kalenderjaar afgesproken door branche organisatie BSW Solar (wat al het dubbele was van het - verpletterde - streefvolume in 2010). Hogere groei van de markt in het voorafgaande jaar betekent hogere degressies in het nieuwe jaar (zeg maar een soort "financiële straf voor te snel groeien"). M.a.w., bovenop de basis degressie van 9% komt de "marktgroei-afhankelijke bonus" cq. "straf". Voor > 3.500 bijbouw in een (kunstmatig) kalenderjaar was die "bonus" vastgesteld op 3%, voor > 4.500 MWp bijbouw op 6%, en voor > 5.500 MWp bijbouw zelfs op 9% (dat ging zo door tot > 7.500 MWp, plus 15%, dus een maximaal haalbare degressie van 9 + 15 = 24%).

Met de nu bekende gegevens komt de totaal te verwachten degressie per 1 januari 2012 zeker op 9 + 6 = 15% te liggen. En als augustus en/of september 2011 bovenmatig sterke toename van het volume te zien zullen geven, kan het in het aller-slechtste scenario mogelijk zelfs 18% gaan worden.

De huidige, per 1 juli 2011 onveranderde "uitgangstarieven" die ook per 1 januari 2011 (voor nieuwe installaties) golden (marktgroei in de eerste helft van het jaar was matig) vindt u in mijn EEG tarieven tabel voor zonnestroom.

Voor kleinere particuliere systemen (incl. veel kleinere installatie op bijv. boerderijen) tm. 30 kWp geldt momenteel nog een invoedings-bedrag van 28,74 Eurocent per kWh (geen belemmeringen, netbeheerder moet verplicht alles uitbetalen). Bij 15% degressie zou daar nog maar 24,43 Eurocent/kWh van overblijven per 1-1-2012. Dat is al zo'n beetje het niveau van de kWh prijs die Duitse burgers voor hun stroom betalen (Polder PV betaalt momenteel in Nederland voor het restantje stroom wat na saldering overblijft - en wat dus ook de marktwaarde van zijn zonnestroom is exact 3 Eurocent/kWh minder). Echter, om een dan te kopen PV-installatie "rendabel te kunnen exploiteren" (de expliciete bedoeling van de opzet van het EEG), 7,4% rendement per jaar in de filosofie van Photon, rekent het vakblad met een maximale systeemprijs van ongeveer 1.850 Euro per kWp netto, bij een haalbare specifieke opbrengst van 850 kWh/kWp.jaar. De "business-case" wordt een stuk beter als er gebruik gemaakt wordt van de flink opgewaardeerde "zelfverbruik" regeling, waarbij ook nog eens de niet betaalde afnameprijs voor stroom een factor van betekenis gaat worden als tijdens de productie overdag de van eigen dak opgewekte zonnestroom in eigen huis wordt verbruikt (de netbeheerder moet die zelf verbruikte hoeveelheid, apart bemeten, met een lagere prijs dan de standaard invoedinsprijs vergoeden). Maar het heeft wel nogal forse consequenties voor het gedrag.

Op Intersolar stond het vol mogelijkheden om de opwek en het stroomverbruik maximaal op elkaar te gaan afstemmen. Dan moet je wel veel apparaten hebben die aan die voorwaarden kunnen voldoen, je kunt immers niet "zomaar" even verbruik van alle apparaten "naar midden op de dag verschuiven". Zuinige verbruikers zullen waarschijnlijk sowieso weinig aan die regeling hebben, want die hebben vaak geen stroom zuipende wasdrogers, en wassen doen ze spaarzaam. Polder PV is erg benieuwd wat hier voor daadwerkelijk meerwaarde genererende, en de "eigenverbruikers" aansprekende oplossingen uit zullen rollen.

De installatiebedrijven in Duitsland zullen minimaal het bovengenoemde niveau van 1.850 Euro/kWp moeten zien te bereiken voor de "standaard netinvoeders" (nog steeds de overgrote meerderheid in Duitsland). Anders prijzen ze zich langzaam, stap voor stap, de markt uit. NB: voor de kleinere systemen natuurlijk. Er gelden nog strengere voorwaarden voor grotere installaties, die ook nog eens aan "Einspeise management" en dat soort complicaties mee moeten gaan doen, en nog lagere tarieven tegemoet kunnen zien (ook met 15% minimaal gedrukt per 1 januari 2012). Het EEG wordt steeds complexer en de effecten ervan op het gebied van zonnestroom steeds moeilijker om te doorgronden. Lees: de tijden zijn veranderd. Ook in Duitsland.

Wordt ongetwijfeld ook vervolgd.

http://www.reuters.com/article/2011/09/07/solar-incentives-idUSL5E7K73DU20110907 (7 sep. 2011: Reuters)
http://tinyurl.com/4yjtaq2 (verkorte link naar de bekende data pagina van Bundesnetzagentur)

Siemer, J. (2011). Das Fenster steht weit offen. Wer eine Solarstromanlage bauen will, sollte das jetzt tun. - Photon 9/2011: 170-173.

15 september 2011: Groene Zonnepanelen Woeker in Crisistijd. Iedereen die zich een beetje "ingelezen" heeft, weet dat zonnepanelen voor een "prikkie" zijn te bekomen tegenwoordig (let wel, alles is relatief, het ene "prikkie" is het andere niet). Een studie van een zeldzame uitgebreide prijslijst die regelmatig wordt ververst (de prijzen gieren immers omlaag de laatste twee jaar) zoals SolarNRG die open en bloot publiceert, met talloze systeemgroottes en keuzevrijheden geeft daarover duidelijkheid. Het kan natuurlijk nog goedkoper, maar daar mag u zelf naar gaan kijken: het (ondoorzichtige) aanbod is inmiddels zo groot, dat het niet is bij te houden voor een simpelmans als PPV. Bovendien veranderen de aanbiedingen zo'n beetje waar je bijstaat: ga er maar aan beginnen om daar een "helder" inzicht in te krijgen. Daar heb je een ploeg dedicated people voor nodig. U kunt op de Top50Solar site talloze bedrijven met PV pakketten in de aanbieding vinden, de pest is alleen vaak dat je eerst "contact" moet opnemen voordat je iets over prijzen hoort. En over garantie condities e.d. wordt vaak ook niet erg pro-actief of diepzinnig uit de school geklapt. Dat is niet erg klantvriendelijk, die prijzen moeten gewoon al klaarstaan voor u, op de website, met alle toeters en bellen die er bij horen! En de garantievoorwaarden dienen bij wijze van spreken op de homepage voor iedereen helder zijn geformuleerd (en nageleefd als "een garantiegevalletje" zich voor zou doen). Hebben veel leveranciers wellicht iets te verbergen?

Rekenvoorbeeldje prima aanbieding
Uit genoemde (link naar de) prijslijsten blijkt bijvoorbeeld dat voor "beginners" setjes van 3 tot 10 panelen (in het onderhavige geval tm. 2,45 kWp) er een all-in prijs wordt gevraagd - bij keuze voor een kwalitatief goed kristallijn merk als Sharp (Japan) - van 2,39 - 2,67 Euro per Wp excl. transport en installatie bij "standaard schuindak plaatsing". Bij een set van 10 modules van plm. 6.000 Euro incl. BTW zou er dan nog ongeveer 1.000 Euro aan montagekosten bij komen, totaal grofweg 7.000 Euro, 2,86 Euro/Wp all-in (NB: geen rare fratsen met meterkast, moeilijk toegankelijk dak etc.). Het kan veel goedkoper, bijvoorbeeld met de IEC gecertificeerde, in China voor het Franse bedrijf gemaakte Senersun modules (met 10 jaar product garantie). 10 modules met in totaal 2,4 kWp, all-in komt voor dat module type neer op ruim 5.600 Euro in het gunstigste geval, wat al richting de 2,34 Euro/Wp gaat. Er zijn ook tijdelijke aanbiedingen, dus let daar scherp op. Natuurlijk kan het nog gekker als je zelf gaat installeren (daar zitten beslist risico's aan vast, dus alleen voor de ter zake kundige die-hards), hoef je alleen nog transportkosten te betalen (of je gaat de spullen zelf afhalen), en dan kan het "aanschaf" plaatje al snel richting de 2 Euro/Wp of wellicht nog ietsje minder gaan (zie bijvoorbeeld deze post op GoT...).

Let wel: dat is all-in, met als enige nog overgebleven, lokatie/situatie specifieke traject het meterkast gebeuren. Als u er tenminste niet voor verkiest om een installatie in deelgroepen op te splitsen met bijv. Soladin 600 of StecaGrid omvormers, waarmee maximaal 500 Watt AC op (elke) verbruiksgroep ingevoed mag worden. Dat kan ook, en dat scheelt een potentieel prijzige aanpassing van de meterkast. Het is uiteraard wel een minder efficiënte oplossing dan bijvoorbeeld één string-omvormer die op een dedicated groep zonder verbruikers in de meterkast moet worden aangesloten bij hogere vermogens. Dat is een afweging die ieder voor zich moet maken.

De andere kant van de aanbiedingen markt
Het kan echter i.t.t. bovenstaand voorbeeld bij een al lang in de business zittende specialistische aanbieder allemaal veel gekker. Het spreekwoord "voor wat de gek er voor geeft" is namelijk zonder meer ook van toepassing op de zonnestroom sector, zelfs in Nederland. Van deze categorie vinden we regelmatig voorbeelden bij - verbaast het u? - de energie bedrijven. Want daar willen de pakketprijzen nogal eens uit de bocht vliegen, zoals bij de heftige systeem aanbieding bij Vattenfall/NUON een paar jaar geleden, met prijzen incl. BTW, nog zonder installatie op een niveau van 5,33-5,46 Euro/Wp, voor 2008 al excessief hoog. En dat betrof dan ook nog OEM modules van onbekende Chinese herkomst, slechts 2 jaar productgarantie op de panelen, en geen naar de bron herleidbare en bewezen "Europese kwaliteit". NUON durfde het bovendien aan om in dat eerste SDE jaar (2008) maar liefst 3.000 Euro installatiekosten daar bovenop in rekening te laten brengen voor een klein 3 kWp systeempje, zo'n beetje het dubbele van de kosten bij andere bedrijven, en de Wattpiek prijs van dat pakket aldus op te schroeven naar een verpletterende € 6,33/Wp. Begin 2008 werden in Duitsland incl. BTW systemen (tot 5 kWp) te koop aangeboden tussen de 5 en 5,50 Euro/Wp, inclusief netaansluiting (Photon 4/2008)... En er zijn nog meer "curiosa" te bewonderen bij wat de energiebedrijven op dit vlak aanbieden.

Voorblad van de zonnepanelen brochure van Eneco, met "Samen gaan we voor duurzaam", en "Zonne-energie gratis en schoon" als wervende tekstuele verkoop afdeling spielereien. Gratis is de aanbieding van Eneco zeker niet. Sterker nog: hij is prijzig. En als je in een service contract tuint betaal je ook nog eens de hoofdprijs. Het zonlicht mag dan wel gratis door de hemelkoepel klieven, in het afgebeelde voorbeeld richting enkele woningen in de deels door problemen geplaagde 1 MWp Nieuwland lokatie in Amersfoort. Energiebedrijven zijn echter meesters in het invoeren van zo veel mogelijk kostenposten om het beslist niet meer "gratis" te maken voordat uw stopcontact (deels) op zonnestroom loopt. Pikant detail: volgens het boek "Bouwen op de zon" van Bouwmeester/van IJken (1999), betreft het op de foto koopwoningen waarvan de PV-installatie in eigendom was van REMU (nu: Eneco). En de stroom zou daar niet de woning in gaan, maar juist het net op. Dit deelproject zou 55 kWp aan Shell Solar modules bevatten. Dus wat daar "samen" aan verdiend wordt, aan die zonnestroom, moet ik nog zien. Plaatje © Eneco folder (deze link). >>>

Prijzige "samenwerking" bij Eneco
Recent werd ik door een collega gewezen op de actie "Samen gaan we voor duurzaam" bij het Rotterdamse bedrijf Eneco, wat zonder meer de "groenste" van het kwartet energie "reusjes" is in Nederland. Maar wat met de prijzen in zonnepanelen kostprijs dumpjaar 2011 ook al "vreemde dingen" doet.

Er worden setjes van slechts 3 (705 Wp) tot 9 (2,12 kWp) zonnepanelen aangeboden wat, bij schuindak plaatsing inclusief "standaard montage" neerkomt op heftige prijzen (incl. BTW) van al zo'n 2.600 tot 7.100 Euro, wat zich vertaalt in een voor 2011 absurde 3,69 Euro/Wp voor de kleinste set, en nog steeds een veel te hoge prijs van 3,35 Euro/Wp voor de 9 panelen set. Er staat niet eens bij wat voor modules dit betreft (ik kon het niet vinden op de website), wat natuurlijk niet erg bevorderlijk is voor het vertrouwen (al zullen de modules vast van een goed fabrikaat zijn, maar waarom zetten ze dat er dan niet bij???). Ook over de omvormer(s): niets te vinden... Opvallend is dat Eneco wel claimt hoogwaardige spullen (van onbekende origine) te leveren, maar slechts 5 jaar product garantie geeft. Steeds meer module leveranciers, zelfs de door sommigen regelmatig onterecht geminachte Chinese, geven al productgaranties van 10 jaar af (zie o.a. "limited" warranty Suntech, 120 maanden)...

Het bekende "teruglever" gezeur
In de Eneco brochure wordt dan ook weer eens typisch gezeurd over een "teruglevermeter" die in "veel gevallen" zogenaamd noodzakelijk zou zijn. Over de bestaande Ferrarismeters wordt met geen woord gerept, en hier wreekt zich zeer duidelijk dat netbeheerder Stedin nog steeds niet is afgesplitst van de "levering en productie" holding Eneco. En lijken er hier onfrisse dealtjes te worden afgesloten met de netbeheerder binnen de holding, voor mensen die niet langer dan hun neus kijken of die denken dat het in huis halen van een te betalen "teruglevermeter" (lees: meestal een digitaal ding met vier telwerken, 2 voor "in", 2 voor "uit") een "noodzaak" zou zijn. Dat is natuurlijk helemaal niet zo, want met een bestaande Ferrarismeter saldeert u volautomatisch, en dat is zeker voor dit soort "mini setjes" in vrijwel alle gevallen volstrekt voldoende. Laat u geen gedwongen metervervanging aansmeren: dit riekt naar schandalig cliëntelisme voor "die andere afdeling binnen de Eneco holding" (NB: wat de wel gesplitste collega's bij Vattenfall/NUON en RWE/Essent beslist niet meer kunnen doen)!! Stedin is nog steeds een van de ergste waar het gedwongen winkelnering betreft, zie mijn epistel over de "heksenjacht op de zonnestroom producenten" in Stedin gebied van 21 december 2010. Ik ontvang nog steeds af en toe e-mails met voortdurend gezeur van mensen in Stedin gebied die worden gespamd met "dringende verzoeken" om zich aan te melden bij netbeheer dan wel om de meter te laten vervangen vanwege de zonnestroom invoeding die - soms al vele jaren lang - volautomatisch plaatsvindt. En, uiteraard, nog nooit "problemen" van wat voor aard dan ook heeft opgeleverd...

Kers op de taart: dure service
Maar de kers op de taart in de zonnestroom aanbieding bij Eneco is toch wel het "service" hoekje op de zonnepanelen pagina. Daarin staat het volgende:

Ronduit opmerkelijke aanbiedingen weer...
Ten eerste die (eenmalige) "PV-Check". Die lijkt te worden aangeboden aan mensen die voor een Eneco pakketje zonnepanelen van (nu nog) onbekend fabrikaat gaan en het liefst zelf willen installeren, wat 784 Euro op de aanschaf prijs scheelt. Er staat echter niet bij dat de installatie dan met zo'n "PV-Check" officieel wordt "gekeurd" en met Heilig Eneco Wijwater wordt besprenkeld o.i.d. Wat trouwens in Regeltjesland Nederland ook helemaal niet is "geregeld". Je kunt zelf achter je aansluiting immers prutsen wat je wilt, het schijnt allemaal te "mogen", en de risico's zijn voor jezelf. Dus wat je daar dan aan zou hebben, aan zo'n mistige "PV-Check"? Of is het bedoeld om van niets wetende mensen die denken dat een zonnestroom systeem "onderhoud" nodig zou hebben (wat collega bedrijf NUON trouwens ontkent, al in hun SDE documentatie in 2008) financieel uit te kleden? Bijna overal zijn simpele monitoring apparaatjes te verkrijgen, of is het display van de omvormer uit te lezen.

Door met een eenvoudige pen en papier globaal te monitoren en het verstand te gebruiken is dat helemaal niet nodig. Het liefst natuurlijk zo gedetailleerd mogelijk noteren (Polder PV registreert bijna alle dagen de begin/eind meterstanden van alle 13 omvormers via een gratis logging programma'tje), maar voor de luilakken levert maandelijks eenmaal een meterstand opnemen en in een spreadsheetje zetten zonder meer een goede eerste indicatie van de prestaties van het systeem. U kunt bijvoorbeeld bij het onafhankelijke Siderea.nl laten checken of uw opbrengsten wel overeenkomen met de nauwkeurige systeem opbrengst prognoses die daar op maat kunnen worden berekend. Daarvoor hoeft niemand "het dak op". Alleen als er echt iets grondig mis blijkt te zijn.

Meestal verloopt de productie van goed geïnstalleerde en kwaliteit spul bevattende PV-installaties vlekkeloos, zelden zijn er tegenwoordig problemen, en als die al zouden optreden, is dat al snel met globale monitoring te traceren. Met een dringende e-mail richting installateur om de boel te komen verhelpen als onmiddelijk resultaat. Dan kunt u die bijna 70 Euri verder in uw zak houden. 70 Euro is dik 300 kilowattuur opbrengst als u een kWh prijs van 23 cent/kWh zou betalen (Polder PV betaalt anderhalve Eurocent/kWh minder, dus dat zou hier nog meer te salderen kilowatturen schelen). Dat zou - volgens Eneco - de helft van de jaaropbrengst van het kleinste setje van 3 modules zijn (plm. 0,7 kWp, ze rekenen echter met de belachelijke normeringscap van de oude SDE, 850 kWh/kWp.jaar).

Wie betaalt er nu eigenlijk?
Ik heb nog nooit iemand van een energiebedrijf of andere instantie tegen betaling ons PV-systeem laten checken, dat doe ik gewoon zelf (hoogstens 2x per jaar). Ik heb wel mijn op het vlak van elektra en kookgas "oude" energiebedrijf, waarvan een dochter ons begin deze eeuw zonnepanelen heeft verkocht talloze malen op laten draven omdat ze een ondeugdelijke installatie hadden geleverd met continu uitvallende (oorspronkelijk volgens handleiding buiten geplaatste) omvormers. En het, na een intensieve mail-wisseling bestaande uit honderden gedetailleerde e-mails met diverse partijen, voor elkaar weten te krijgen dat genoemd bedrijf de hele zooi hier heeft gerenoveerd. Niet een maal, maar twee maal, zie o.a. de OK4/Sunpower-soap op mijn website. Er is zelfs een "specialist" voor op komen draven, die ook nog eens een aansluit fout maakte (die ik weer heb hersteld). En het heeft ze allemaal goud geld gekost, al die renovaties (we hebben ook enkele, voor de holding dure crisis managers "verbruikt" gaande het proces). Dus dat valt dan blijkbaar in de categorie: duur leren van je fouten. Ik heb er geen cent aan uitgegeven uiteraard, want de fouten zaten in het geleverde systeem. En de leverancier moest het oplossen. Zonder "service contract".

Maar blijkbaar heeft Eneco, die in hetzelfde schuitje heeft gezeten bij die beruchte renovatie trajecten met de OK4 omvormers, niets geleerd van het verleden. En menen ze nu een belachelijke en dure onzin service te moeten bieden, terwijl ze gewoon goede spullen moeten leveren en uitmuntende systeem garanties dienen te bieden. De klant dient uiteraard niet in financiële zin op te draaien voor onzinnige "systeem checks", want een kwalitatief goede installatie heeft dat helemaal niet nodig, mits er minimaal "globaal wordt gemonitord" door de eigenaar.

Eneco moet eerst zelf maar eens de problemen in Nieuwland (Amersfoort) gaan oplossen, want er zijn daar nogal wat fouten ontdekt in o.a. bekabeling e.d., getuige onderzoekingen van Copernicus Instituut (zie ook mijn bericht van 27 juli 2010). Dat 1 MWp project heet een paradepaardje van de NL PV-sector te zijn (opdrachtgever was Eneco voorloper REMU). Totdat je leest wat de "performance" van het geheel is en de rode vlekken op de plattegrond ziet van de in productie ernstig achterblijvende PV-systemen binnen het geheel. Eerst maar eens de eigen projecten gaan renoveren voordat je geld gaat verdienen aan onzin "checks" bij particulieren met kleine zonnepaneel systeempjes op hun dak. Een goed systeem geleverd is het halve werk, daar moet een klant verder niet mee worden lastig gevallen. Of die "service" dient gratis te zijn, om het eigen werk zo te kunnen beoordelen... Tip: laat dat door een ter zake kundig bedrijf doen wat geen installatiewerk voor Eneco verricht om het zuiver te houden.

Service contract met heftige consequenties
Een graadje erger nog is natuurlijk dat "PV servicecontract". Ik ben benieuwd wat de Duitsers daarvan vinden, voor kleine systeempjes zoals Eneco die hier aanbiedt. En al helemaal als je die prijzen leest. 71,40 Euro per jaar aan onzin kosten! Over de levensduur van die kleine installaties, laten we die conservatief op 20 jaar stellen, zou dat een meerkost van maar liefst EUR 1.428 betekenen, en dan mag je ook nog eens voor eventuele hardware gaan betalen mochten er onverhoopt problemen worden geconstateerd. Alleen krijg je dan "maar liefst" 10% korting - en zijn de arbeidskosten voor Eneco. Omvormers zijn over tien jaar echter al veel goedkoper geworden door massaproductie, dus die "korting" kon wel eens tegen gaan vallen...

Tel je die onzin van een extra "virtuele" doch wel te betalen schadepost van 1.428 Euro (NB: het is een contract, lees dus de kleine lettertjes goed!) op bij de genoemde systeemprijzen (incl. installatie) die Eneco hanteert, kom je voor schuindak plaatsing op EUR 4.020 "kosten" (excl. eventueel te vervangen hardware minus 10% korting) over een 20-jarige levensduur van het 0,705 kWp setje (3 modules), EUR 5.718 voor de 1,41 kWp set (6 modules), en EUR 8.512 voor de set met 9 modules (2,115 kWp). Dat levert ronduit verpletterende systeemprijzen (nog excl. eventueel noodzakelijke meterkast aanpassing e.d.) op van maar liefst EUR 5,70/Wp (0,7 kWp), EUR 4,06/Wp (1,4 kWp), resp. EUR 4,02/Wp (2,1 kWp).

In Duitsland lag volgens de september uitgave van Photon voor het segment tm. 10 kWp de systeemprijs in aanbiedingen aan klanten in juli 2011 op een niveau rond de EUR 2,51/Wp. Zonder zo'n bizar "service contract". Is ook helemaal niet nodig, die systemen zullen het prima gaan doen mits er goede spullen zijn gekocht en de installateur zijn werk goed heeft gedaan.

Blijkbaar vindt Eneco dat zonnepanelen "duur" moeten blijven. Dan "hoeft" de burger niks meer te doen, kunnen ze zelf windparken aan gaan leggen, en er SDE subsidie (straks als opslag op kWh en m³ ook bij de burgers op te halen) op gaan verdienen. De burger buiten spel zetten, en zelf (aan hen) verdienen. Slechte zaak.

Om een bekende parafrase uit "het wereldje" te misbruiken, "Ik zeg: NIET DOEN!", u betaalt gewoon veel te veel. Alleen al voor de - niet gespecificeerde - hardware zelf.

Commentaar van de aangever: "Ze hoeven denk ik niet eens aan de deur te komen, want er wordt dan bij plaatsing van zo'n geweldig ENECO systeem natuurlijk wel gelijk een reteslimme meter geplaatst die 6x per dag wordt uitgelezen!"

http://thuis.eneco.nl/energie-besparen/energiebesparende-producten/zonnepanelen/

14 september 2011: CBS cijfers zonnestroom ververst. N.a.v. het pas verschenen CBS rapport "hernieuwbare" energie 2010, reeds in essentie voor zonnestroom besproken, heb ik inmiddels de actuele CBS data sectie op de webpagina Nederland marktcijfers aangepast, daar waar dat nodig was. Ook zijn enkele tekstuele wijzigingen en toevoegingen aangebracht.

Uiteraard is een van de belangrijkste "marktgroei grafieken" deze:

Data zijn nog steeds voorlopig, maar gezien de geschiedenis bij de CBS statistieken zijn grote veranderingen niet te verwachten. Of de data nauwkeurig dan wel correct zijn, valt op meerdere punten te betwisten. Vooral omdat er zo ontzettend weinig objectief, onafhankelijk, en betrouwbaar wordt "gemeten" dan wel wordt bijgehouden. En nogal wat zaken worden "geschat", "geïnterpoleerd", en "berekend". Data dus, die deels op drijfzand berusten. Zie daarvoor de sectie CBS op de bekende webpagina. Helaas zijn "betere" data onmogelijk om te krijgen. U zult het er dus mee "moeten doen":