Kropje sla - zonnestroom salderen ja of nee

^^^
Keiharde realisatie (tm. 2011, 20%, laatste jaar nog voorlopige resultaten) en prognoses op basis van politiek gewild beleid (2020, 2030, 2040, en 2050, laatste jaar: 80%...) van de ontwikkeling van hernieuwbare elektriciteit in Duitsland, als percentage van het bruto binnenlandse stroom verbruik in dat land.

Grafiek © BDEW (dit pdf document, p. 10, afbeelding 1)

Verder is er op de BDEW website een prachtige interactieve webpagina gewijd aan een deel van deze verbazingwekkende en spectaculaire getallen die de hernieuwbare stroom revolutie bij de oosterburen kristalhelder illustreren.

Klasse Arbeit waar vooral veel bewondering voor getoond mag worden. Hier zijn de 'ollandse CBS statistieken gepruts bij vergeleken...

http://tinyurl.com/dya7lgk (verkorte link naar het artikel van 22 december 2011 op Photovoltaik.eu over de "eindejaars Photovoltaik-Ansturm" in Duitsland)

http://tinyurl.com/cuql9z4 (verkorte link naar pdf op website BDEW met de meest recente cijfers en grafieken van de Duitse hernieuwbare stroom revolutie. 66 pagina's, 1,8 MB)
http://www.bdew.de/internet.nsf/id/DE_Erneuerbare-Energien (interactieve web pagina hernieuwbare elektriciteit in Duitsland - aanbevolen!)

Nagekomen:
Persbericht van Duitse zonne-energie branche organisatie BSW Solar van 29 december 2011

29 december 2011. Censuur op Tweakers? Op het best lopende duurzame energie forum van Nederlandse bodem werd opeens op het einde van het jaar op een opmerkelijke wijze ingegrepen door een moderator. Dit vrij kort nadat er de nodige kritische posts waren gewijd aan een gemanipuleerde enquête door het goed verdienende fossiele energiebedrijf wat in de populaire wandelgangen wel wordt geciteerd als $hell. Die reacties kwamen nadat er over hun enquête werd gepost (hier, lees verder op de volgende pagina's om de reacties en onthullingen daar tot u te nemen)...

In de "modbreak" werd verzocht om bedrijfsnamen te gebruiken zoals die blijkbaar door het bedrijf zelf worden gebezigd.

Ergo, $hell mag dus blijkbaar niet meer daar, zoals in enkele "gecorrigeerde" posts van ondergetekende (lokaal bekend onder "zonnigtype") bleek te zijn geschied. $HELL blijkbaar al helemaal niet.

Uiteraard zal ik mijn aangepaste bedrijfsnamen gewoon blijven gebruiken waar dat mogelijk is. Het is een vrij land, en $hell blijft er regelmatig gewoon een zooitje van maken. En in Nederland blijven ze zwijgen over hun 900 MW grote dunnelaag Solar Frontier fabriek die full-speed draait in het verre Japan. Waarom mogen we die harde duurzame waarheid niet weten in ons onder de fossielen gebukt gaande NEEderland? Of mag dat (BV) NEEderland ook al niet van onze zwaar aan fossielen verdienende "opzichters" of van onze "moderatoren in een zogenaamd vrije wereld"???

Merkwaardig mag het beslist heten. Misschien is er wel een jurist van het bedrijf ingeschakeld om GoT tot "actie" te bewegen??? Oordeelt u zelf:

http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/37404636#37404636 ("modbreak" op GoT)
http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/37404707#37404707 (reactie zonnigtype op "modbreak" en "aanpassingen" van verschillende van zijn posts op GoT forum...)

28 december 2011. 2012 – Het jaar van de Boze Vogels en de Vette ~~Varkens~~ Panda's? In de beroemde, uit 1963 stammende film The Birds van Alfred Hitchcock vallen vogels mensen aan in een klein stadje aan de Californische kust. Vogels worden tot moorddadige wezens die lokaal terreur zaaien onder de menselijke bevolking. Het einde van die memorabele film is open en sinister.

In de moderne tijd spelen hele volksstammen met vogels als moderne Hitchcockiaanse projectielen om wat dommige varkentjes "te wassen" met het wereldberoemd geworden computer spel "Angry Birds". Het einde van het spel hangt af van de vaardigheid van de speler. Die daarbij verder geen enkel gevaar loopt zelf schade op te lopen. Of het moeten vierkante ogen zijn, een mogelijk structureel slaap tekort, en wellicht repercussies op een diervriendelijke instelling. Tegen dit actuele decor schildert Polder PV op het eind van het jaar enkele recente ontwikkelingen.

Geen gefladder, maar schokgolven door PV-land
Voor wie zich een beetje heeft ingelezen in de extreem dynamische globale zonne-energie markt en die de razendsnelle ontwikkelingen een beetje heeft bijgehouden weet dat het op dat vlak alweer een jaar van zware aardbevingen en tsunami’s is geweest (2011). Met na de grote klappers Evergreen Solar (bericht 17 aug. 2011), Solyndra (bericht 1 sep. 2011), meer shake-out waarschuwingen a.g.v. de gecontinueerde prijs dump vanuit Azië (2 nov. 2011) snel gevolgd door de eerste dreun op het Europese continent (SOLON SE, 16 dec. 2011). Een gevolg van deze flinke deuken in het zonnestroom landschap is dat ook op het vlak van de onderlinge verhoudingen in deze fascinerende business zich inmiddels diepe kloven hebben afgetekend. Die zich in het nieuwe crisis jaar 2012 mogelijk flink zullen gaan verdiepen.

SolarWorld klagt an - in U.S.A.
De Amerikaanse dochter van het van oorsprong zeer Duitse SolarWorld heeft namelijk op 19 oktober 2011 in Amerika bij de U.S. Department of Commerce and International Trade Commission officieel - met nog 6 andere (vooralsnog niet bekend gemaakte) Amerikaanse productie bedrijven van zonnecellen en/of modules (verenigd in de Coalition for American Solar Manufacturing, CASM) een klacht ingediend wegens (vermeend) ontoelaatbare dump praktijken van zonnepanelen op de veelbelovende nationale markt door diverse Chinese zonnecel- en module giganten die over miljarden renminbi’s (Chinese munt) aan lucratieve staatsleningen konden beschikken. En andere voordelen zijn gegund bij de extreme expansie van hun productie faciliteiten. Met als mogelijk gevolg het invoeren van een importheffing op zonnepanelen uit China bedoeld voor de lucratieve Amerikaanse markt. Althans, zo lang als er nog geen officiële uitspraak is gedaan over het hoog opgelopen conflict. Algemeen wordt aangenomen dat dit een test-case is, met de bedoeling om de stortvloed aan goedkope Chinese zonnepanelen ook op andere “getroffen” markten (met name de Europese) in te dammen. Want door de lokale zonne-energie ondernemingen kan niet geconcurreerd worden tegen de veel te lage prijzen voor PV-modules.

Frank Asbeck, het genius achter het Duitse troetelkind SolarWorld, heeft zich recentelijk in Wirtschafts Woche nog zeer expliciet in de richting van "Fairen Wettbewerb" uitgesproken en kan beslist als drijvende kracht achter de officiële klacht van zijn Amerikaanse dochter bedrijf worden gezien (een klacht, trouwens, die volgens Asbeck door President Obama himself ondersteund zou worden). Vergeet niet dat Asbeck een top strateeg is. Die bijvoorbeeld ook niet voor niks in 2008 een gratis PV-installatie op een van de meest belangrijke daken van het Vaticaan heeft laten aanbrengen...

De teerling is geworpen

"... nothing about China’s export campaign has proven to be sustainable, including its subsidized and dumped pricing ..."

Gordon Brinser, president van SolarWorld Industries America Inc., tevens leider van CASM (citaat in persbericht van SolarWorld Industries America, Inc. van 2 december 2011)

De grote Amerikaanse chemische onderneming Dow Corning, meerderheids-aandeelhouder van de beroemde silicium producent Hemlock, probeerde op 15 december 2011 de al snel flink verhitte gemoederen te bedaren door sussende woorden op hun website te publiceren. Voor Dow Corning maakt het puur bedrijfsmatig bezien geen drol uit waar ze hun silicium afzetten, als het maar ergens verkocht wordt (en inderdaad, steeds meer richting Azië). Een handelsconflict tussen machtige naties over (vermeende) dump praktijken dient wat hen betreft geen doel en is alleen maar schadelijk voor de business. Zoveel (grote) silicium boeren zijn er niet, dus Dow is een groot voorstander van "rust in de tent".

Helaas waren de gemoederen desondanks al aardig oververhit, en het hoeft dan ook niet te verbazen dat de vermaarde Jigar Shah, ditmaal als trekker van het kersvers in het leven geroepen initiatief CASE (Coalition for Affordable Solar Energy), nogal flink uithaalde richting Brinser van de Amerikaanse tak van SolarWorld in een openbare brief waar hij een enorme backlash voor de Amerikaanse PV markt ziet als dat bedrijf hun zin krijgt (importheffingen op Chinese modules, afgedwongen door Amerikaanse politici). Shah adviseert dringend om geen handelsoorlog met de Chinezen te gaan beginnen:

"SolarWorld’s petition will do far more damage than good to the U.S. solar industry as a whole."

Jigar Shah, president van Coalition for Affordable Solar Energy / CASE (citaat in openbare brief van CASE aan Brinser van SolarWorld Industries America, Inc., van 20 december 2011)

Brinser reageert nog dezelfde dag dat er geen sprake zal zijn van terugtrekking van hun formele klachten, en suggereert daarbij fijntjes dat de heer Shah als belangenbehartiger lijkt op te treden van de Chinese producenten (ik kan u verzekeren: een nogal ongebruikelijk en onverbloemd publiekelijk statement in de Amerikaanse industrie)...

"... today's letter as inappropriate bluster from Jigar Shah, who speaks on behalf of the Chinese manufacturers..."

Gordon Brinser, president van SolarWorld Industries America Inc., in korte reply op de brief van Jigar Shah)

Tikkie trug van de zijde van CASE volgde in de vorrm van deze FAQ op de website van Jigar Shah's initiatief:

"Q. Does SolarWorld represent the U.S. solar industry? No, far from it. The German company SolarWorld is the only company to file a trade petition against Chinese imports. In addition, it lists six anonymous companies as supporters.
Their trade petition is unpopular in the U.S. solar industry.
Two of the largest American-owned solar manufacturers, First Solar and Sunpower, have stated that they are NOT members of CASM, with one calling it “an unfortunate distraction.”
According to a recent survey by PV magazine, only 20% of the solar industry supports the SolarWorld petition."

Van website CASE, deze pagina

De beeldende conclusie van Polder PV:

KLIK op plaatje voor uitvergroting

2012: Böse Vögel?* Als Haliaeetus leucocephalus (American Bald Eagle) vermomde Reichsadler
vs. Ailuropoda melanoleuca (Panda Bear).

*Razend populair computer spelletje of Bloody Serious Business??? I rest my CASE...

Mogelijke vervolg actie vanaf andere zijde wereldbol?
Extra pikant is dat vervolgens een van de grootste potentiële (nieuwe) boom-markten, India, inmiddels ook al over een officieel onderzoek naar dump-praktijken met zonnepanelen lijkt na te denken, nu is komen vast te staan dat de eigen nog jonge PV-industrie nauwelijks aan opdrachten komt ondanks goede vooruitzichten voor hoge afzet volumes op de Indiase markt (NB: dat gaat bijna uitsluitend over enorme PV-parken, nauwelijks over kleinschalige projecten). In een artikel van 24 december 2011 werd bij Businessweek.com namelijk gerept van problemen met zowel Chinese importen, als van ... Amerikaanse modules in India. Wat de laatste betreft met name op het vlak van dunnelaag panelen wat de grootste producent ter wereld, First Solar uit Tempe, Arizona, oneerlijk zou bevoordelen t.o.v. Indiase producenten omdat ze - net als Chinese module leveranciers - geen importheffingen zouden hoeven betalen. Terwijl Indiase producenten wel import tax zouden moeten ophoesten over de te importeren grondstoffen die ze nodig hebben om zelf panelen te kunnen maken.

Overigens werd al snel door een official van het Renewable Energy Development Agency van India ontkend dat er sprake zou zijn van "acties richting de Chinese regering", zoals bleek uit een eerder artikel in Reuters van 20 december 2011...

Handelsoorlog of aflopende PV-sisser?
Gezien het bovenstaande zou het jaar 2012 in het aller-ergste geval wellicht een forse handelsoorlog tussen naties met zeer grote belangen op het vlak van zonnestroom kunnen gaan opleveren...

... geen fijn begin van een nieuw jaar, in ieder geval, laat dat duidelijk wezen. Laten we hopen dat in dit geval niet het "scenario Hitchcock" uit zal komen en de zonne-energie markt tot een sinister eind zal gaan brengen. Maar dat op een gegeven moment de strijdbijl begraven zal gaan worden, de goedgebekte snaveltjes weer dicht zullen gaan, de "angry birds" met een dichtklappende notebook zonder gevolgen zullen worden getermineerd, en de kemphanen in PV-land weer koerend als hitsige tortelduiven verder door het leven zullen gaan. Misschien moeten de kemphanen deze pagina maar even bezoeken om wat aggressieve gevoelens in humor om te zetten...

Een gezegende jaarwisseling gewenst, aan een ieder die de zonnestroom business verder brengt op het niveau wat het verdient. Voorwaarts dus. Naar eenzame hoogten waar de gierzwaluwen hun eeuwige rondjes draaien...

http://tinyurl.com/d2dup8d (verkorte link naar bericht op Businessweek.com van 24 december 2011: Ook India bemoeit zich met de "oneerlijke handelspraktijken". Maar niet alleen China krijgt er van langs. Ook ... de U.S.A. ...)
http://www.reuters.com/article/2011/12/20/india-china-solar-idUSL3E7NK53P20111220 (20 december 2011: Indiaas official ontkent dat er sprake zou zijn van actie richting Chinese PV-bedrijven n.a.v. berichten over een potentiële handelsoorlog rond zonnepanelen)
http://www.americansolarmanufacturing.org/news-releases/12-20-11-response.htm (Brinser reageert nog dezelfde dag op de brief van Jigar Shah/CASE en wijst elke bemiddelingspoging hardhandig af...) http://coalition4affordablesolar.org/wp-content/uploads/2011/12/letter-to-solar-world-12_20.pdf (20 december 2011: dringende oproep van Jigar Shah van de "Coalition For Affordable Solar" aan SolarWorld om de "harmful petition" van hen in te trekken om 11 miljard dollar aan geplande investeringen voor 2012 en een pijplijn van projecten ter waarde van 60 miljard dollar voor de U.S.A. niet op het spel te zetten en een handelsoorlog te voorkomen)
http://tinyurl.com/c7b9j95 (verkorte link naar persbericht van SolarWorld van 20 december 2011: steeds meer ondersteuning voor de door SolarWorld [U.S.A.] gestarte officiële procedure om de Chinese import van goedkope modules een halt toe te roepen)
http://www.dowcorning.com/content/news/striking_balance.aspx (15 december 2011: Dow Corning, eigenaar van de beroemde silicium producent Hemlock, probeert de irritaties over en weer tussen U.S.A. en China glad te strijken en aan het verstand te appeleren om geen handelsoorlog te beginnen)
http://english.mofcom.gov.cn/aarticle/newsrelease/policyreleasing/201112/20111207864408.html (6 december 2011: officiële reactie van het Chinese MOFCOM Bureau of Fair Trade for Imports and Exports)
http://www.wiwo.de/technologie/umwelt/frank-asbeck-solarworld-chef-will-fairen-wettbewerb/5947252.html (5 december 2011: interview van SolarWorld CEO Frank Asbeck door Wirtschafts Woche over "de affaire")
http://gwujeel.wordpress.com/2011/12/03/a-chasm-in-solar-energy/ (3 december 2011: woordspelletjes zijn altijd leuk, maar of de titel van het stuk, die parodieert op de oprichting van SolarWorld's "CASM" collectief, met "chasm in solar energy" [splijtzwam in de PV-business] als "leuk" bedoeld is waagt Polder PV te betwijfelen)
http://tinyurl.com/ch528q2 (verkorte link naar persbericht van SolarWorld van 2 december 2011: Onderzoek wordt uitgebreid, ook U.S. Department of Commerce start eigen onderzoek. U.S.A. regering stelt in een zogenaamde U.S. trade determination vast "that Chinese imports of solar cells and panels into the United States have harmed American domestic solar manufacturers". Er wordt over importheffingen gesproken, met terugwerkende kracht vanaf 14 oktober 2011)
http://www.cnbc.com/id/45473477/China_Solar_Industry_Aims_to_Avoid_Trade_War_With_US (29 november 2011: Chinese PV industrie wil - uiteraard - geen "trade war" met de Amerikanen)
http://tinyurl.com/c6moc2q (verkorte link naar persbericht van SolarWorld van 9 november 2011: Amerikaanse regering kondigt diepgaand onderzoek aan naar de vermeende oneerlijke handelspraktijken van Chinese PV-holdings)

NAAR
INDEX
PAGINA

^
TOP

25 december 2011. Voorspelling stroomprijs 2012-I. Omdat Vattenfall de leveringstarieven voor hun ex-Nederlandse bedrijfsonderdeel NUON voor 2012 al een tijdje op hun website hebben staan (hier, zie ook screendump hier onder), maar nog steeds de oude energiebelasting tarieven van 2011 hanteren, heb ik hun gegevens aangepast met de al op 21 december 2011 door het Ministerie van Financiën gepubliceerde nieuwe (meestal slechts met zo'n 1,7% inflatie correctie verhoogde) EB tarieven (zie mijn geupdate EB en teruggave post grafieken).

Voorspelling Vattenfall/NUON tarieven 2012-I, echter nog steeds met het OUDE energiebelasting tarief
voor 2011 (dd. 24 dec. 2011, zie mijn rode onderstreping). Van website Vattenfall/NUON (hier).

Op basis van mijn uitgebreide tarieven spreadsheet, die tevens de basis vormt voor de tarieven die Greenchoice voor mij vaststelt (er gaat in dat geval gewoon van de all-in kWh prijs incl. BTW bij hen voor mensen met - aangemelde - zonnepanelen een halve Eurocent per kWh af bij variabel tarief contract) heb ik alvast een prognose voor de nieuwe Vattenfall/NUON stroom tarieven voor de eerste jaarhelft van 2012 weergegeven in de grafiek die al jaren op Polder PV staat op de webpagina "Financiën 5". Het betreft hier het "standaard grijs" basis tarief, met als extra het tegenwoordig "CO2-OK" geheten tarief wat vroeger "Natuurstroom" heette (alleen voor enkeltarief contract in grafiek):

Alleen voor continu tarief zijn de bijbehorende all-in kWh prijzen expliciet in Euro/kWh vermeld
bovenaan de (rode) kolommen. NB: "transport" component Liander - voorheen Continuon - slechts
tot en met 2008, daarna geen variabele transportkosten/kWh meer i.v.m. invoering vastrecht capaciteitstarief elektra per 1-1-2009!

Helemaal rechts zijn de door Polder PV geprognosticeerde Vattenfall/NUON stroomtarieven (kWp prijs all-in: levering + energiebelasting, en over het subtotaal 19% BTW er bovenop) voor de eerste jaarhelft van 2012 getoond.

Voor het voor ons geldende "continutarief" (enkeltarief Ferrarismeter), in rode kolom, geldt per 1 januari 2012 waarschijnlijk een all-in kWh bedrag van 22,66 Eurocent/kWh als "basis". Daar gaat voor ons als aangemelde zonnepanelen bezitter bij Greenchoice een halve Eurocent/kWh vanaf (incl. BTW), dus wordt voor ons het nieuwe Greenchoice tarief waarschijnlijk 22,66 - 0,5 = 22,16 Eurocent/kWh. Dat ligt 0,73 Eurocent/kWh boven het in de tweede jaarhelft van 2011 voor ons geldende all-in tarief van 21,43 Eurocent/kWh. Ergo: een verhoging van slechts 3,4%. NB: voor het Vattenfall/NUON continu tarief zonder GC korting is de verhoging 2011-II >> 2012-I zelfs maar 3,3% (de kleine "kortingpost" bij GC is een vast bedrag, vandaar...). En dus niet de "6 tot 8 procent" die je regelmatig in sommige kringen hoorde rond toeteren. Als een evt. verhoging in de tweede jaarhelft meevalt of zelfs negatief uitpakt (crisis!!!), kan het effect over een heel jaar genomen nog veel lager uitvallen.

Uit de gegevens van Vattenfall/NUON wordt al jaren duidelijk dat het verschil tussen "dal" tarief en "piek" tarief (gewoon "laag" resp. "hoog" geheten bij Vattenfall/NUON) zeer aanzienlijk is afgenomen en dat stroomverbruik de nacht in verplaatsen of naar het weekend nauwelijks meer loont. In ieder geval zeker niet om naar dubbeltarief over te stappen, want u moet dan waarschijnlijk voor een metervervanging of een "schakelaar omzetten" gaan betalen, wat in de papieren kan lopen gezien de voorrijkosten die bedrijven tegenwoordig rekenen...

Het verschil zoals ik voor 2012-I heb berekend is tussen zowel de tariefstelling "avondtarief" hoog/laag als die voor het "nachttarief" hoog/laag nog maar zo'n 5% t.o.v. het continu tarief. Dat loont nauwelijks de moeite meer, om te gaan zitten klooien met wasmachines in de nacht aanzetten (met risico's, mocht er iets fout gaan en u bent een diepe slaper).

Overigens is er aan twee andere tariefstellingen ook niets veranderd: het "vastrecht levering" is bij Vattenfall/NUON niet meer gewijzigd en is voor elektra EUR 2,25/maand (incl. BTW) gebleven (EUR 27,--/jaar). Ook de "teruggave post energiebelasting", een vast bedrag wat u per jaar van het Ministerie van Financiën terugkrijgt (helaas niet inflatie gecorrigeerd...), is ongewijzigd gebleven. Van netbeheer is nog niets bekend, maar wel is al duidelijk dat de tarieven alweer "hebben mogen stijgen" van onze fijne duur betaalde juristen van de NMa. Begin januari zullen we de tarieven op de websites van de netbeheerders kunnen vinden, en dan weet u wat u voor gigantische vastrecht verzameling u voor dat zogenaamde "transport" allemaal moet gaan betalen (zelfs al verbruikt u vrijwel niks meer op jaarbasis).

De beruchte jaarlijkse prijsstijging
Uitgaande van de hierboven getoonde keiharde tarieven grafiek gebaseerd op de gegevens van Vattenvall/NUON, is er in de periode van 2005-I tot en met 2012-I (post-liberalisering, wat daarvoor is geschiedt met de tarieven is geen goed referentiekader) een tarief stijging van het continutarief (rode kolom) van slechts (22,66 - 18,57)/18,57 * 100% = 22,0% geweest. Wat per jaar voor die periode neerkomt op een gemiddelde van slechts 3,15%. Way out of line van de ook zeer regelmatig rond getoeterde "7 tot 8 procent" gemiddelde stroomprijs stijging per jaar die je zo vaak hoort (van mensen die niets van de ware aard van "kWh tarieven" snappen).

Als de tariefstijging in de tweede jaarhelft van crisisjaar 2012 "tegen valt", kan dat gemiddelde percentage nog lager komen te liggen over die periode.

Desondanks ben ik uiteraard niet ongelukkig met de marginale stijging van de kWh prijs. Want de marktwaarde van mijn voor zo'n 90% van het totale verbruik gesaldeerde zonnestroom stijgt dus ook. En dat betekent: de "terugverdientijd" van onze zonnepanelen installatie wordt weer een beetje korter...

Vergelijkbare grafieken zou ik kunnen maken voor kookgas e.d. Maar die bewaar ik voor na de jaarwisseling, als alle Vattenfall/NUON tarieven door hen daadwerkelijk zijn gepubliceerd. Scheelt weer een hoop extra werk, en we hebben meer dan genoeg te doen hier...

24 december 2011. 2011: Record PV vermogen in Vlaanderen. Dat zat er natuurlijk aan te komen, omdat ik met de 1 december rapportages van de marktregulator VREG al had vastgesteld dat er in het vorige record jaar 2009 (waarbij het allergrootste deel van de nieuwe capaciteit zo'n beetje in december werd gerealiseerd) met de laatste cijfers 452 MWac was bijgekomen (zal niet ver af liggen van het uiteindelijk definitief vast te stellen cijfer). En dat, terwijl er toen al voor 2011 402 MWac aan capaciteit was opgeteld door VREG. Niet alleen moeten de december 2011 cijfers daar nog op worden gestapeld, waarvan sowieso nog geen eerste data bekend zijn. Ook moet worden gerealiseerd dat die maand wederom een groot nieuw volume zal laten zien vanwege het feit dat er per 1 januari 2012 alweer een nieuwe degressie aan staat te komen en de extra belastingvoordelen zullen worden afgeschaft (zie verder). Maatregelen (lees: ingrepen) die altijd - zeker op het eind van een kalenderjaar - vlak voor de officiële ingangsdatum van de nieuwe tarieven (in Vlaanderen vertaald in de waarde van de te verkrijgen groencertificaten) een forse nieuwbouw spurt uitlokt. Voor een voorbeeld zie de enorme bijbouw eind 2009 en, in iets mindere mate, eind 2010, in deze grafiek.

Daar bovenop komt het feit dat bij de ook in het bericht geciteerde VREG regulator er continu een forse achterstand rond de bijbouw statistieken is, en dat er soms zelfs wel langer dan een jaar na realisatie van PV capaciteit door VREG nieuwe installaties worden bijgeschreven, met name voor het blijkbaar nog lang niet afgeronde voorafgaande jaar. Zo kwam er in tussentijdse maandrapportages van april tot en met november in het jaar 2011 alleen al voor het jaar 2010 nog eens bijna 150 MWac (!) nieuw vermogen bij in 8 achtereenvolgende maand rapporten (het eind februari rapport was het eerste wat detail cijfers gaf over accumulatie cijfers per jaar), en voor 2009 was het ook nog steeds een niet te onderschatten extra volume (daarvoor nog helemaal niet duidelijk geworden uit VREG data) van maar liefst 21 MWac. Dat laatste is hetzelfde volume wat in heel Nederland in 2011 werd geplaatst (SDE plus niet SDE installaties), maar hier dus als "achterstallig onderhoud" van de VREG data voor het jaar 2009 in Vlaanderen moet worden beschouwd...

Conclusie: er is zeer waarschijnlijk nog veel meer nieuwbouw van PV capaciteit voor 2011 te verwachten dan al uit het zeer voorlopige 1 december cijfer (VREG: 402 MWac) blijkt...

Cijfers ontleend aan het 1 dec. 2011 VREG rapport (AC vermogens bij PV).
Zeer waarschijnlijk zeker voor 2011 nog veel meer vermogen te verwachten...

Cijfers van PV-Vlaanderen (ex BelPV)
De claim "2011 record vermogen" komt van de rechtsopvolger van het regelmatig door Polder PV geciteerde BelPV, die sinds november 2011 onder de naam (sector federatie) PV-Vlaanderen schuil gaat, met als voorzitter Alex Polfliet (persbericht van 30 november 2011, zie overzicht op deze web-pagina). De federatie heeft de rechtsvorm van een vereniging. De claim wordt gedaan in De Standaard van 23 december 2011 (bekende krant in Vlaanderen), maar is (nog) niet op de webstek van de sector federatie terug te vinden. Die trouwens nog steeds geen eigen website heeft (valt nog steeds onder Ode site, Organisatie Duurzame Energie, waar ze nog steeds onder BelPV worden gerangschikt), al hebben ze volgens eigen publicaties 180 kapitaalkrachtige leden.

In het Standaard artikel wordt voor 2011 onder noemer "cijfers tot 1 december" 430 MW geclaimd zonder aan te geven of het DC of AC capaciteit betreft. Polder PV ontleende aan het 1 december rapport van VREG tot dan toe een nauwkeurig gedocumenteerde capaciteit van 402,4 MWac (zie grafiek hier boven). Ook wordt geclaimd dat die hoeveelheid in 2010 319 MW zou zijn geweest. PPV komt voor dat jaar met de laatste VREG cijfers op 317 MWac. Voor 2009 wordt door PV-Vlaanderen 453 MW opgevoerd, waarbij PPV 452 MWac voor dat jaar heeft vastgesteld met de laatst gepubliceerde VREG cijfers. Het zou kunnen dat PV-Vlaanderen iets recentere cijfers van VREG heeft verkregen (vreemd echter dat die dan ook op 1 december zouden zijn gedateerd), en dat hun getallen dus ook AC capaciteit zouden moeten betreffen, die iets hoger liggen dan wat VREG in hun publiekelijk toegankelijke 1 december rapport heeft gepubliceerd.

Ook schat de voorzitter Polfliet dat 2011 mogelijk in totaal zo'n 460 MW (ik vermoed dus: MWac, wat 58 MWac zou liggen boven het op 1 december gepubliceerde volume van 402 MWac) nieuw PV-vermogen zou kunnen gaan brengen. Waarbij ik echter meteen stel dat, gezien de achterstanden van de VREG rapportages, dat beslist ook zelfs tegen de 500 MWac zou kunnen gaan worden of misschien er zelfs wel overheen. Zoals eerder gesteld zou alleen Vlaanderen - en dus zeker heel België - dan zelfs India (groeimarkt bij uitstek) kunnen hebben gepasseerd in het jaar 2011 (zie cijfers Photon "meta-analyse"). Want als we conservatief rekenen met een AC>>DC factor van 1,1, zou het nieuwe DC generator vermogen in alleen al Vlaanderen ver over de 500 MWp kunnen komen te liggen. Zelfs als Polfliet's relatief lage schatting zou uitkomen, want dan komen we op 460 * 1,1 = 506 MWp uit...

Meer cijfers
De accumulatie begin december 2011 stelt Polfliet op 1.294 MW. Ik kom echter met de gepubliceerde VREG cijfers op slechts 1.263 MWac uit (mogelijk had Polfliet recentere VREG data). Er wordt in het Standaard artikel verder een ietwat curieuze vergelijking met het opgestelde vermogen van kernsplijter Doel 1 gemaakt, wat volgens Polfliet 392,5 MW zou zijn. Natuurlijk heeft Vlaanderen al lange tijd zelfs meer "opgesteld vermogen" dan alle andere als "duurzaam" geziene opties bij elkaar (grafiek PPV). Maar voor de "echt relevante impact" op de samenleving is het natuurlijk veel belangrijker om te kijken naar de te verwachten output in kWh van alle installaties (als je verduurzaming van de productie van elektriciteit als uitgangspunt zou nemen). In Vlaanderen is in veel gevallen een specifieke opbrengst van 900 kWh/kWp.jaar haalbaar, maar laten we conservatief rekenen met 850 kWh/kWp.jaar. Dan zou met Polfliet's aanname van 1.294 MW (AC?) en een daar uit berekend generator vermogen van grofweg 1.423 MWp uit dat volume een jaarproductie van zo'n 1,3 TWh kunnen komen. Nederlands' eigen (enige) kernsplijter Borssele, die slechts een opgesteld vermogen heeft van 512 MW, produceert al (maximaal) 4 TWh per jaar.

Polfliet lijkt echter zelfs het vermogen van Doel 1 fout te hebben (of hij is verkeerd geciteerd), want volgens exploitant Electrabel (= GDF-Suez) zelf is dat 433 MW. Er worden door Electrabel geen producties per reactor gegeven (er zijn er in Doel in totaal vier, met een geaccumuleerd vermogen van 2.911 MW), maar wel een totale output, van 21 Terawattuur/jaar. Gaan we uit van een evenredig verdeling van productie per reactor (hier kan een forse fout in zitten), zou je voor Doel 1 op (433/2.911) * 21 = 3,1 TWh uitkomen. Dat ligt grofweg op dezelfde vermogen/productie ratio als voor Borssele. En die productie laat dus een heel ander beeld zien dan wat Polfliet met cijfers voor de opgestelde "nominale" capaciteit laat zien (die voor Doel 1 ook fout lijkt te zijn).

PV-Vlaanderen heeft trouwens nog steeds de totaal verouderde grafiek met capaciteitscijfers tm. 2010 op de website staan (status VREG 31 januari 2011...).

Veel nullen bij de opbrengsten
Weer een ander door Polfliet geciteerd getal is 971 GWh "totale productie van PV" in Vlaanderen. Wat "2 procent van het Vlaamse energiegebruik" zou zijn. Dat is een curieuze en zeer waarschijnlijk wederom foute uitspraak. In de 1 december rapportages had VREG het over een totale uitgegeven hoeveelheid certificaten van 764 GWh, met nog 180 GWh te valideren (totaal alle groene certificaten incl. Garanties van Oorsprong: 944 GWh, grafiek), in 2011. Maar dat kan natuurlijk nooit 2% van het "energie" verbruik van Vlaanderen zijn. Hoogstens van het stroom verbruik, een helaas zeer veel gemaakte fout...

Als we de nationale energiebalans van Vlaanderen bekijken (zeer gedetailleerde spreadsheets, te downloaden vanaf deze webpagina van Emis.vito.be), zien we voor 2010 een "finaal energetisch elektriciteitsverbruik" staan van 193,0 PJ voor elektriciteit. 1 PJ (petajoule) = 1.000 terajoule = 1 miljoen gigajoule = 1 miljard megajoule. 1 kWh = 3,6 megajoule, of 1 MJ = 0,278 kWh.

Ergo, 193 PJ = 193 * 1.000.000.000 * 0,278 = 53,7 Terawattuur (1 TWh is 1 miljard kWh).

De door Polfliet aangehaalde 971 GWh (= 0,971 TWh) voor 2011 zou dan neerkomen op 0,971/53,7 = 1,8% van het totale "finaal energetisch elektriciteitsverbruik". En beslist NIET van het totale energie verbruik, waar uiteraard enorm grote andere "posten" als warmte, transport brandstoffen etc. in zitten. Want dat "totaal energetisch finaal verbruik" was voor Vlaanderen in 2010 volgens hetzelfde Emis.vito.be spreadsheet 1.022,3 PJ, een factor 5,3 maal zo hoog dan alleen het finale (energetische) elektra verbruik. Als je dat als uitgangspunt zou nemen, zou zonnestroom begin december 2011 nog "maar" 0,34% van dat totale energie verbruik uitmaken (wat trouwens voor een deel van zo'n klein land zonder meer respectabel genoemd dient te worden gezien het feit dat die markt pas zo'n beetje in 2006 werd geopend).

Polfliet claimt dat op sommige zonnige momenten er in Vlaanderen in 2011 meer dan 10% van het energieverbruik middels zonnestroom zou zijn opgewekt. Hij doelt daarbij zeer waarschijnlijk op het momentane vermogen van alle installaties op zonnige dagen zoals in mei, wat de stroom consumptie in hoge mate zou dekken (en dus wederom niet "de energievraag", die veel groter is). Dat zijn vooralsnog waarschijnlijk korter durende periodes geweest, al zullen die langer worden (en hogere percentages kunnen bereiken) als er nog meer capaciteit bijgebouwd blijft worden.

Verder wordt als open deur genoemd dat in lange droge periodes zoals in mei zonnestroom "nuttig" is omdat conventionele centrales dan al snel met koelwaterproblemen worden geconfronteerd. Cijfermatige onderbouwing daarvan wordt echter niet gegeven, en de vraag is of de sector überhaupt in staat is om zelfs een verantwoorde afschatting van daadwerkelijke producties over heel Vlaanderen te kunnen maken. Vlaanderen heeft niet een "redelijke schatter" van actuele nationale vermogens zoals de Duitsers dat hebben (zie SMA site).

Investeringen en somber (?) perspectief
De voorzitter van PV-Vlaanderen claimt dat in 2011 er 1 miljard Euro in zonnepanelen zou zijn geïnvesteerd en dat de branche 600 directe banen zou opleveren. Tegelijkertijd maakt Polfliet zich ernstig zorgen over 2012, omdat de Vlaamse overheid alle fiscale bevoordelingen dan gaat stopzetten. Hij claimt dat er geen nieuwe bestellingen meer zouden binnenkomen (waar Polder PV gezien de ontwikkelingen van de laatste maanden wat vraagtekens bij zet, met name voor de particuliere markt, zie grafiek). In een eerder persbericht (28 november 2011) nam de sector zelfs het initiatief om voor de particuliere markt excessieve belastingvoordelen weg te nemen omdat ze vonden dat die voor dat marktsegment wel erg hoog waren (dat zijn ze altijd al geweest). Desondanks bleef de sector pleiten voor maximaal 40% belastingaftrek van de investering (max. 2.830 Euro per jaar) bovenop de nog steeds lucratieve groencertificaten - voor de particuliere markt (waarschijnlijk bedoeld: het segment tm. 10 kWac). En vroeg ze om een zogenaamd "sereen debat" over haar voorstellen met de Vlaamse regering.

Die had daar in crisistijd blijkbaar geen oren naar, en besloot alle belastingvoordelen (ook voor andere duurzame energie opties) per 1 januari subiet overboord te knikkeren (zie ook dit document op website Vlaamse overheid). PV-Vlaanderen reageerde geschokt (persbericht 30 november 2011), en vond dat een ondoordachte en kortzichtige beslissing. Er werd zelfs openlijk van onbehoorlijk bestuur gesproken. Die volgens de sector veel arbeidsplaatsen zou gaan kosten, maar ook een "stormloop op installateurs" zou gaan genereren voor het eind van het jaar, gevolgd door "een stilvallen van de markt in 2012". Vooral de combinatie met de al veel eerder aangekondigde (en aangenomen) degressie stappen voor de waarde van de groencertificaten voor zonnestroom (Polder PV berichtte daar begin 2011 al over) met de nieuwe ingreep was de branche organisatie te gortig. Ze spreekt van een aankomende "crisis van de groene economie", van ontslagen, en van mogelijke faillissementen in de PV branche.

We gaan zien of de berichtgeving van de Vlaamse PV-sector inderdaad voor een drama bij de zuiderburen gaat zorgen. Ondertussen worden de PV modules natuurlijk nog steeds goedkoper. En de Vlamingen zijn zeer gecharmeerd van zelf zonnestroom opwekken. Gaat de sector inderdaad in elkaar storten? Of gaat ze - op een lager pitje - verder, mogelijk nog steeds op een niveau waar de noorderburen alleen maar van kunnen dromen?

We gaan het in 2012 zien. Vlaanderen: zet hem op!

http://www.standaard.be/Artikel/PrintArtikel.aspx?artikelId=DMF20111223_148 (23 december 2011: "Zonnepanelen goed voor 2 procent energieverbruik in Vlaanderen", in De Standaard)

23 december 2011. Energiebelasting tarieven 2012 bekend. Zoals elk jaar worden vlak voor het jaareinde de nieuwe tarieven voor zowel de "energiebelasting heffing per kWh en per m³" (als ook voor ander energie soorten), als de "vaste teruggave post energiebelasting" (voor afnemers achter een aansluiting met woonfunctie cq. voor garages e.d.) vastgesteld door het Ministerie van Financiën na afstemming met het parlement.

Die data worden gepubliceerd in het zogenaamde "eindejaarsbericht" van het Ministerie. Dat is op 21 december 2011 gepubliceerd. De veranderingen zijn, op een na, voor de tarieven die voor Polder PV en andere (autoloze) huishoudens van belang zijn, zoals reeds verwacht door PPV, niet schokkend. Zeg maar, standaard "inflatie gecorrigeerd". Waarbij die inflatie trouwens een stuk lager ligt dan ik had verwacht, meestal komt er uit de verhogingen iets van 1,6-1,7% uit de cijfers rollen. Wel is er een post die er bovenuit steekt. Ik geef u hierbij de drie grafieken die inmiddels ook op de pagina "Financiën 5 - De prijsontwikkeling van energietarieven en -componenten" zijn opgenomen. NB: alle hier getoonde tarieven zijn nog exclusief BTW. Voor eindverbruikers zoals u en ik gelieve daar nog 19% BTW bij op te tellen. In Europa is lang geleden al afgesproken dat over dit soort taxen gewoon bruto toegevoegde waarde "moet" worden gerekend (trouwens ook over de teruggave post!). Klik op het plaatje voor uitvergroting.

Gas
De energiebelasting op gas is hoogstens inflatie gecorrigeerd, voor de meeste categorieën 1,6-1,7% er bovenop t.o.v. 2011. Echter, het zal u niet verbazen, voor de grootverbruikers categorie "10 mln. m³ of hoger zakelijk" was de verhoging maar 1,2%...

Grootste verrassing is de gigantische verhoging van de energiebelasting op autogas verbruik: plus 100,9%! Ik hoor de CNG tankers al met de tanden knarsen. Wie weet staat er straks wel een file met een gastank achterin de auto te protesteren op/rond het Binnenhof...

Elektra
Voor elektriciteit is er niet veel byzonders geschied met de energiebelasting. De correcties voor 2012 liggen tussen de 1,7 en 1,8%. Natuurlijk wederom niet voor, ditmaal, de hoogste stroom zuip categorieën, die meer dan 10 miljoen kilowattuur per jaar er door heen jagen. Zowel de "niet-zakelijke" als de "zakelijke" hebben, zoals in alle jaren sinds ze voor het eerst EB moesten gaan betalen (2004) een verhoging van 0,0% voor hun kiezen gekregen. De vervuiler betaalt in Nederland helemaal niet (lees: vrijwel niks). Verhouding eindverbruiker max. 10.000 kWh/jaar en grootste stroomzuipers wat EB betreft: factor 228 staat tot 1...

NB: de rode stippellijn in deze grafiek en in de volgende duiden op een "waterscheiding" in de wijze waarop tarieven tot stand zijn gekomen. Ze markeren de introductie van het gigantische nieuwe capaciteitstarief voor elektriciteit, die vergezeld ging van het afschaffen van de variabele post transportkosten bij elektra, een gelijktijdige verhoging van de variabele EB post per kWh, en een enorme verhoging van de vaste teruggavepost energiebelasting, om de hele zooi weer te compenseren. Zeg maar gerust: een "revolutie" in de tariefstellingen die de meeste mensen nooit zullen snappen.

Vaste teruggavepost energiebelasting
In Min. Fin. jargon "Belastingvermindering EB per aansluiting" geheten. Iedereen krijgt deze over een kalenderjaar berekende teruggavepost. Voor standaard huishoudens achter een "aansluiting met verblijfsfunctie" geldt de lila kolom. Sinds 2010 geldt voor bijvoorbeeld garageboxen met aparte meter een lager tarief, in zacht rose. Die laatste post is er waarschijnlijk gekomen toen bleek tot wat voor absurde negatieve gevolgen de door de netbeheerders en EnergieNed gepushte introductie van het capaciteitstarief per 1 januari 2009 begonnen door te dringen tot de politiek. Beide posten zijn niet veranderd. Wat al erg genoeg is. Want terwijl de EB heffingen over de variabele posten (eerste 2 grafieken) WEL worden gecorrigeerd voor inflatie, is dat nog nooit gebeurd voor de teruggavepost...

Goed om voor de zoveelste maal in uw oren te knopen: als u geen zonnepanelen heeft, krijgt u die teruggavepost via de verrekening op de jaarnota uitgekeerd van het Ministerie van Financiën via uw leverancier. Wekt u zelf zonnestroom, ongeacht hoeveelheden op, verandert dat helemaal niets aan die situatie, u krijgt exact hetzelfde bedrag. Ergo, deze teruggavepost heeft geen enkele invloed op een decente terugverdientijd berekening. Een ieder die anders durft te beweren staat uit zijn/haar nek te kletsen (en ja, helaas is dat in het verleden gebeurd, het zou me niets verbazen als sommige lieden het nog steeds durven beweren).

Deze nieuwe EB en teruggave tarieven vormen de basis voor de berekening voor zowel de variabele kWh en m³ tarieven, als voor de berekening van de totale te verwachten jaarkosten op een willekeurige energie nota. PPV zal deze gebruiken voor calculaties voor zijn eigen tarieven in de eerste jaarhelft van 2012 (deze zullen verschijnen op de reeds genoemde pagina "Financiën 5"). Maar de in dit artikel genoemde EB en teruggavepost tarieven gelden ook allemaal voor u zelf. Mocht u alle harde cijfers op een rijtje zoeken, via de links hieronder vindt u ze. Op het infoblad staan alle belastingtarieven op een enorm overzicht vermeld. We hebben daar niet voor niets een heel Ministerie met een heleboel ambtenaren voor...

http://tinyurl.com/6wge97k (verkorte link naar Eindejaarsbericht: wijzigingen in de belastingheffing 2012)
http://tinyurl.com/7hy8ybr (verkorte link naar Informatieblad belastingtarieven 2009-2012)

23 december 2011. Toch weer perspectief voor Afsluitdijk? De plannen om de in 1932 afgesloten 32 kilometer lange Afsluitdijk tussen de Kop van Noord Holland en Friesland op te lappen zijn alweer van een tijdje geleden. Er zijn weer de nodige rapporten aan gewijd, daar zijn de Nederlanders erg goed in. Er was al vrij lang geleden een initiatief om iets met duurzame energie te gaan doen, en er werden ook al suggesties met zonne-energie gedaan. Al in 2006, zoals ik toen al heb bericht...

Kornwerderzand/Lorentz locks in Afsluitdijk,
© 2006 Aerodata International Surveys/Europa Technologies
through Google Earth

Toen werd gesproken van een 22 MWp grote PV-centrale op de oude, strategische verbinding tussen de noord Nederlandse provincies. En toen was die onbetaalbaar (vanwege tijdelijke silicium tekorten waren de prijzen even erg hoog). Maar voor zo'n volume kun je tegenwoordig al met hedendaagse prijzen van all-in onder de anderhalve Euro per Wattpiek* (mits niet te dure opbouwconstructie) zo'n centrale neerzetten voor 33 miljoen Euro. Dat is niks.

Uit der aard kwam, toen er een oproep werd geplaatst voor concrete duurzame plannen voor de Afsluitdijk, een van onze Duurzaamheids Iconen, "de vorige NL astronaut" Ockels toen ook weer met ideeën op de proppen (Volkskrant bericht van 21 maart 2007). Ockels stelde toen o.a. een "zonnemuur" met zonnepanelen voor op de dijk, naast een "valmeer" met energie opslag capaciteit. Hij kon toen waarschijnlijk niet bevroeden dat zijn gelijktijdige "superbus" plannen in het huidige neoliberale tijdsgewricht lelijk werden verminkt doordat VVD-er Minister Schultz van Haegen die zogenaamde "te verduurzamen" dijk als eerste ontsloot om er - vanaf 1 maart 2011 - 130 kilometer per uur over te gaan plankgassen en oneindige hoeveelheden extra fijnstof en andere ongerechtigheden over het UNESCO monument de Waddenzee te laten uitbraken...

Staatssecretaris Atsma (CDA) van datzelfde "ex" milieuministerie (stelt weinig meer voor op milieugebied; het heet nu Ministerie van Infrastructuur en Milieu, let daarbij op de volgorde...), heeft nu dan ook als doekje voor het VVD-gestuurde plankglas bloeden uit een potje van maximaal 20 miljoen Euro (volgens Energeia gejat uit het budget voor het zgn. "Topteam Water"...) apart gezet voor verduurzaming. Waarvan de uiteindelijke hoogte afhangt van de daadkracht en aanbiedingen vanuit de aanpalende provincies. Met als dunne groene intentie van de oude, met scheurijzers afgeragde Afsluitdijk (waar ook nog eens 600 miljoen Euro oplap kapitaal voor de dijk zelf, en nog eens 200 miljoen Euro voor extra spui capaciteit in gaat van hetzelfde Ministerie) "een icoon van duurzaamheid te maken". Dit, nota bene, twee maanden nadat 'ie keihard had beweerd dat er van grootschalige opwekking van duurzame energie ter plaatse geen sprake kon zijn omdat er geen geld voor zou zijn (Energeia, 17 oktober 2011). Tja, het is maar wat je "grootschalig" noemt. Duurzame energie van enig niveau wordt in Nederland al heel snel als "grootschalig" beschouwd (waar ze in het buitenland dan van over de grond gaan liggen rollebollen). En de genoemde, al bijna "antieke" 22 MWp, is voor Nederlandse begrippen beslist "bijna grootschalig" te noemen... Ach, het is een rasechte CDA politicus, en die draaien altijd al waar je bij staat. Niet verbazingwekkend, dus.

Uiteraard verwacht Atsma zoals gezegd "steun" van de ter zake doende provincies. Eitje, dus, en een inkoppertje voor open doel. Friesland en Noord-Holland: als jullie dat bedrag van die schamele (max.) 20 miljoen "voor duurzaamheid" nou even verdubbelen, kan er zeker toch wel 25 tot misschien wel 30 MWp aan zonnepaneeltjes op die Afsluitdijk gaan komen? Niet aarzelen. Doen!

Overigens gaf Energeia ook al aan dat die max. 20 miljoen Euro van Staatswege ook nog "andere zaken" kunnen betreffen, zoals de bouw van een door de 130 km/uur voortrazende plankgassers te bezoeken "Duurzaamheidscentrum" op de dijk. Dus wie weet blijft er wel helemaal niks over voor zonnepaneeltjes van Atma's "gulle gebaar in crisistijd".

Zelfs al zou het toch gaan lukken om die volle 20 miljoen Euro helemaal richting de zonne-energie om te buigen (evt. geholpen door ruimhartige bijdragen van de provincies), moeten we dan hopen dat door die met 130 km/uur voortrazende 10.000 blikken per dag er niet zoveel "fijnstof" over eventueel te plaatsen zonnepanelen moois zal neerdwarrelen, dat het "project rendement" later flink zal blijken tegen te vallen. Of gaat de "gulle" heer Atsma dan wat Polen aan laten rukken om de paneeltjes elke week een sopje te gaan geven? Dat zal zijn "investering" dan beslist geen hoge return on investment gaan geven...

* Kostprijs zonder aansluiting op middenspanningsnet van de kleine 747 kWp vrijeveld installatie van PHOTON Power AG op het Duitse deel van het Avantis terrein tussen Heerlen en Aachen (eind september 2011). Grotere installaties van vele MWp-en kunnen nog een stuk goedkoper worden gebouwd.

http://tinyurl.com/7yv2p5y (verkorte link naar "Afsluitdijk" 20 miljoen Euro bericht van Atsma, van 23 december 2011)

22 december 2011. En weer een Duitse onderneming naar de filistijnen: Solar Millennium naar de insolventie status. Verbijsterend, hoe hard de aftakeling gaat. Solyndra, Evergreen Solar, SOLON moesten de onprettige kant van hun business gaan meemaken door een curator in dienst te moeten stellen (perspectief voor bedrijfsonderdelen is somber tot non-existent). Solar Millennium, die enorme projecten met vooral concentrating solar power installaties in portefeuille had (meestal de bekende spiegelcentrales die feitelijk onder "met zonne-energie gevoede thermische krachtcentrales" gerekend moeten worden), heeft het faillissement aangevraagd. Recent nog (18 augustus 2011) verbaasde de onderneming vriend en vijand met de aankondiging dat ze hun CSP portfolio voor de eerste fase (500 MW) van het gigantische 1 GW Blythe Solar Power Project in Californië om zouden zetten naar een PV gigant van hetzelfde formaat vanwege de dramatische (voor project ontwikkelaars zeer gunstige) kostprijs daling bij PV (wat bij CSP nog nauwelijks is geschied).

Solar Millennium was vooral specialist in de al bijna "regulier" te beschouwen parabolische trog centrales. Hun bekendste installatie is de uit drie 50 MW blokken bestaande Andasol 1-3 centrale bij Granada, aan de voet van de zuid-Spaanse Sierra Nevada (zie een eerste bericht van mij over het eerste 50 MW grote blok, alweer van 22 juli 2006).

Met name slepende onderhandelingen met de nota bene in het vorige artikel geroemde, vooral in eigen land zeer succesvolle Duitse PV onderneming Solarhybrid AG, over een geplande overname van de enorme PV projecten in de Verenigde Staten (uitstel overname aankondiging op 20 december 2011), en het niet doorgaan van een groot CSP project Ibersol op het Spaanse schiereiland schijnen de nekslag voor het in betalingsproblemen verkerende bedrijf te hebben gegeven.

In de grote lijst met industriële schaal PV (en CSP) projecten van de Amerikaanse PV industrie associatie SEIA (nota bene: totaal vermogen gepland 28,55 Gigawatt, grotendeels PV...) komen vijf deelinstallaties voor op naam van Solar Millennium: Blythe I en II in California (2x 500 MW), Amargosa Farm Road 1 en 2 in Nevada (2x 242 MW), en wederom een 500 MW project Palen Solar Power, ook in California. Totale PV project portfolio dus 1.984 MW...

Er wordt naarstig naar oplossingen gezocht voor de grote reeds bestaande dan wel in planning en uitvoering zijnde project portfolio van dit van oorsprong Duitse bedrijf. Er zijn honderden miljoenen Euro's in die centrales gestoken (Andasol 1 kostte bijvoorbeeld alleen al 300 miljoen Euro om te bouwen), en er zijn machtige partners bij betrokken. O.a., voor Andasol 3 de duurzame energie tak van de Duitse bruinkolen gigant RWE (RWE Innogy), Ferrostaal, RheinEnergie en Stadtwerke München.

<<<
Vandaag in de elektronische in-box (per e-mail) ontvangen, een bericht met een zoveelste studie naar de (economische) levensvatbaarheid van Concentrating Solar Power, van Energy Business Reports (Anthem, Arizona, U.S.A.)

Deze e-mail had niet op een dramatischer moment kunnen komen...

Dit nieuws zal natuurlijk vooral hard aankomen bij de zeer hard werkende Nederlandse promotoren van de CSP technologie, Stichting GEZEN. Maar vooral zal bij het gigantische Desertec project, waarin Solar Millennium via hun joint venture Flagsol GmbH (met Ferrostaal AG), participeert, en waarbij RWE actieve aandeelhouder in het "Industrial Initiative" is, dit zoveelste dramatische "akkefietje" ongetwijfeld er heel diep in gaan hakken...

Het lijkt cynisch, maar dat is het gezien de recente ontwikkelingen beslist niet: "Wie is de volgende in de zonne-energie business"???

2012 gaat het jaar van het drama, en van de consolidatie worden. Maar dat zal tevens het fundament gaan worden voor voortgezet succes van de zonne-energie industrie. Read my lips. Mark my words...

http://www.solarmillennium.de/english/press/press-releases/2011-12-21-insolvency-filing.html (het omineuze persbericht van 21 december 2011 op de website van het onfortuinlijke Solar Millennium)
http://en.wikipedia.org/wiki/Andasol_Solar_Power_Station (Wikipedia pagina met achtergrond info over het uit drie blokken bestaande Andasol project van Solar Millennium in zuid Spanje)

http://www.seia.org/galleries/pdf/Major%20Solar%20Projects.pdf (alle grote utility scale PV en CSP projecten in de U.S.A., waarin 5 PV projecten op naam van Solar Millennium; lijst van SEIA)

http://tinyurl.com/72a2r8g (verkorte link naar bericht van 22 dec. 2011 op Photovoltaik.eu - curator wordt aangesteld om failissementsaanvraag in goede banen te leiden)
http://tinyurl.com/7pysog3 (verkorte link naar bericht van 21 dec. 2011 op Photovoltaik.eu - kort commentaar op achtergronden van faillissementsaanvraag)
http://tinyurl.com/7sw8rzg (verkorte link naar persbericht van 21 dec. 2011 op website van Solarhybrid AG wat een project portfolio van 2,25 GWp van Solar Millennium over zou nemen, dat inmiddels heeft terug geschroefd naar 1,75 GWp, en eventuel overname ervan naar 2012 heeft verschoven vanwege de nodige onduidelijkheden over de projecten zelf)

22 december 2011. "Grootste PV park van Europa" officieel opgeleverd - als 't ie niet wordt ingehaald... Heerlijk die "strijd" tussen de grote PV project ontwikkelaars. "IK heb de grootste". Moet haast wel een mannenwereld zijn. En dat is het - helaas - dan ook. Geeft verder niks, het is ook een forse drijvende kracht achter schitterende projecten, al mag de retoriek er omheen natuurlijk ook wel een beetje minder. Want de stroomgebruikers betalen die parken eigenlijk. Althans, in Duitsland, middels de over elke afgenomen kWh betaalde EEG Umlage. En ja, over Duitsland daar gaat ook dit bericht - natuurlijk - weer. Je bent immers wereldkampioen of niet. En die mag schaamteloos regelmatig in de schijnwerpers omdat die positie honderd procent is verdiend. Wat sommige ranzige beobachters daar dan ook van zullen vinden (dat zijn meestal omhoog gevallen blaaskaak economen, die niks van Duitsland snappen en die denken dat de klassieke energiebedrijven onze problemen wel eventjes op zullen gaan lossen - * NOT *).

Ik had eerder al over die grote projecten "in aanbouw" gepost. En eentje ervan is nu dus "af". Maar vergis u niet: we hebben nog negen dagen in de zoveelste "eindejaars-rush" in Duitsland. En zoals in het verleden keihard is aangetoond: in negen dagen tijd kan nog veel gebeuren.

Dus of die claim van Solarhybrid AG "grootste PV-centrale van Europa" eind december 2011 überhaupt nog stand zal houden waag ik te betwijfelen. Want Q-Cells had alweer "een nog grotere" beloofd. En, dat is ook nogal een wezenlijk verschil: Solarhybrid heeft "slechts een reeds bestaande lokatie [fors] uitgebreid". Q-Cells was van plan voor het eind van het jaar in een record tijd van slechts 8 weken in een keer "de grootste" (91 MWp) uit de grond te rammen. Dat is toch ook weer van de orde "different koek".

Dit alles laat uiteraard onverlet dat het in al die gevallen om "imposante", in Nederland totaal niet begrepen of "publiekelijk te bevatten" projecten gaat. En dat is voor de webmaster van Polder PV (jawel, ook in het bezit van zo'n mannelijk Y-chromosoom...) dan ook altijd weer leuk spul om er een smakelijk bericht aan te wijden. Want vergeet niet: de bouw van grote PV-projecten is een forse cost-driver van de industrie (lees: nog betere prijs-prestatie verhouding genererend dan tot voor kort voor mogelijk werd gehouden). Als dit niet meer op grote schaal kan gebeuren, vallen opschalings-voordelen veel moeilijker te halen, en wordt de zonnestroom revolutie vertraagd. Dat moeten we niet hebben, vandaar de frequente aandacht voor dit soort zeer grote projecten op Polder PV. We gaan het immers beslist NIET alleen met slechts particuliere PV-systemen redden, knoop die s.v.p. in uw oren, en vergeet die quote niet.

"De grootste nu"
Die is zoals gezegd van Solarhybrid AG, en is de uitbreiding van het al lang bestaande 24,3 MWp project FinowTower I met een forse uitbreiding van 60,4 MWp - uiteraard FinowTower II geheten - tot een uiteindelijke project grootte van 84,7 MWp. In mijn vorige bericht over de uitbreiding werd nog uitgegaan van een totale project grootte van 84,5 MWp. Ach, wat is 200 kilowattpiek tegenwoordig nog? Dat zijn een slordige duizend paneeltjes van elk 200 Wp. Mogelijk hadden ze die plotseling "over", of ze ontdekten tijdens het opruimen van alle project-rommel opeens nog ergens een paar containers met modules, die vervolgens rap werden geleegd en bijgeplaatst... Te zien aan het kaartje op de speciale aan deze installatie gewijde pagina (Solarhybrid website) is het totale project trouwens in nogal wat deelsegmenten opgebouwd in een complexe samenhang.

Volgens de project pagina zou FinowTower II (NB, dus alleen de uitbreiding) volgebouwd zijn met 317.880 stuks Suntech STP 190 modules. Solarhybrid claimt de grootste (!) afnemer te zijn van die grootste, Chinese, cellen fabrikant ter wereld (status 2010 cf. Photon), met afname van maar liefst 170 MWp aan modules alleen in 2011. Maar het bedrijf heeft ook al goede afname contracten met twee andere grote Chinese Reuzen, nl. fast rising star JA Solar (afname 2011: 35,5 MWp) en "cost-driver" Trina Solar (afname 2011: 12,5 MWp). Alle omvormers worden betrokken van het eigen SMA uit Kassel (waarmee het bedrijf een van de grootste klanten is van die productie wereldkampioen op het gebied van - meestal - hoge kwaliteit hebbende inverters).

^^^
Luchtfoto van het eerste (!) stadium van het FinowTower project (deel I!). Let op de oude airstrips op de achtergrond, deze zouden nu grotendeels bezet moeten zijn met het FT II deelproject, gezien het door Solarhybrid gepubliceerde project kaartje.
(gecorrigeerde tekst legenda op 22 dec. 2011)
© 2011 Solarhybrid AG (deze webpagina).

Het complete FinowTower (I + II) project zou in 20 jaar een CO2 uitstoot vermijden van maar liefst 1.554.000 ton, en 82 miljoen kWh per jaar* gaan produceren (specifieke opbrengst: 968 kWh/kWp.jaar). Uitgaande van een vermeend "gemiddeld Nederlands huishouden" wat 3.500 kWh/jaar zou verbruiken, zou dat neerkomen op het equivalente jaarverbruik van maar liefst 23.429 NEEderlandse huishoudens... Op een lokatie (een van velen)... Dat zou al zo'n 38 procent van het in 2009 vastgestelde aantal huishoudens in mijn woonplaats Leiden zijn (117.914 inwoners, in 2009 61.254 huishoudens).

Concurrent in de startblokken
Duidelijk is dat, als Q-Cells geen onoverkomelijke obstakels bij hun megaproject van 91 MWp (Briest bij Brandenburg) tegenkomt, en inderdaad uiterlijk 31 december 2011 het sein "Netzkopplung Geschafft!" kan gaan geven, FinowTower I+II alsnog direct van dat spannende lijstje "de grootste" (NB: in Europa) een plaats omlaag kan gaan schuiven. Tenzij er nog "ergens" (Italië???) een eindejaars-verrassing uit een dik gefinancierde goochelhoed zal worden getrokken...

Meer moois van Solarhybrid
Dat bedrijf heeft dit jaar trouwens, afgezien van de bouw van FinowTower II, beslist niet stil gezeten, zo blijkt uit het persbericht. Ik ga dat bericht uiteraard niet helemaal voor u kopiëren, dat mag u zelf nalezen. Maar wat daar gepresenteerd wordt is beslist de moeite waard om iets nader te beschouwen. Het geeft namelijk aan op wat voor enorm hoog niveau de uitbouw van hernieuwbare stroom uit zonnepanelen nu al is gekomen, bij slechts een bedrijf. Met een lonkend perspectief voor een Gouden Toekomst.

Het bedrijf heeft ook net een 18,5 MWp project in Allstedt opgeleverd, met de tale-telling toevoeging "I" (meer op komst, blijkbaar). Verder is het een extreem succesvol jaar geweest voor Solarhybrid, met in totaal 218 MWp gerealiseerde projecten (!), verdeeld over Duitsland (193,1 MWp, 89% van totaal nieuw in 2011), Italië (18,8 MWp, bijna 9%), en een project in korte hoogvlieger Slowakije (6 MWp, bijna 3%). Daarmee heeft dit ene bedrijf in 1 jaar tijd alleen al in Duitsland een volume gerealiseerd van minimaal zo'n 14 WWZ acties. Het realiseerde in totaal een volume wat een factor 4 en een half maal zo groot was dan in het jaar 2010 (48 MWp)!

Voor 2012 schijnt Solarhybrid zelfs al 323 MWp voor slechts 7 lokaties in portefeuille te hebben (gemiddelde project grootte 46 MWp, was in 2011 20 MWp en in 2010 7 MWp). Waar nieuwe projecten in U.S.A., Israël, en Zuid Afrika nog niet eens in zijn verwerkt. Er wordt op hun website zelfs al gesproken van een verpletterend 500 MWp project...

Het gaat dus alweer een goed jaartje worden voor Solarhybrid, en project partners (o.a. planning bij Enerparc AG, Conecon GmbH bij montage, Altira AG uit de financiële hoofdstad Frankfurt bij de "equity", lees: kapitaalverschaffing, etc.). PV blijft tegen veel verwachtingen in ongenadig boomen. Zelfs in de zoveelste crisis. Zou het toch allemaal op zijn pootjes terecht gaan komen?

Meer details in het persbericht, zie onder.

* !!! Nagekomen berekening 22 dec. 2011
1.554.000 ton vermeden CO2 uitstoot in 20 jaar is 77.700 ton/jaar is 77,7 miljoen kg CO2/jaar. Bij de verwachte fysieke stroom productie van 82 miljoen kWh per jaar zou dat neerkomen op een excessief hoge specifieke CO2 uitstoot factor (conventionele mix) van maar liefst 948 gram CO2/kWh! In Nederland wordt door Agentschap NL gerekend (ijkjaar 2008) met een factor van slechts 581 gram CO2/jaar (uitstoot, nog niet afgeleverd bij eindverbruikers). Wordt voor het FinowTower project soms met een extreem hoog "specifiek deelstaat-georiënteerd" (Brandenburg Bruinkolen staat!) uitstoot niveau gerekend???

De e-mail die ik hierover had verstuurd naar de projectontwikkelaar is inmiddels rap beantwoord (23 dec. 2011). Mijn vermoeden werd daarin kristalhelder bevestigd: de uitstoot voor de deelstaat Brandenburg (waar bijvoorbeeld Vattenfall, eigenaar van het voormalig NL NUON, heel wat bruinkolen in de fik steekt), is als leidraad genomen...

http://tinyurl.com/7dwr5jy (verkorte link naar persbericht van 21 december 2011)
http://www.solarhybrid.ag/ref_finowtowerii.html (project pagina FinowTower I + II, met veel details, en foto's)

NAAR
INDEX
PAGINA

^
TOP

21 december 2011. Ausstieg BP uit de PV-business bereikt "grote media" en een climax: volledig afscheid BP Solar. Zie ook nagekomen stuk onderaan!

Al veel langer was bekend dat het olie- en gas concern BP, wat zich al jaren als "Beyond Petroleum" afficheert, afscheid zou nemen van de productie van zonnecellen en modules. Ik heb daar eerder al uitgebreid bij stil gestaan, in een bericht gepubliceerd op 28 juli 2011. Echter, lange tijd is er vrijwel niets over dit toch redelijk "schokkende" nieuws in de grotere nieuwsmedia verschenen.

Gisteren verscheen er dan eindelijk een stuk op de website van Bloomberg.com, een bedrijf wat een grote duurzame energie afdeling heeft (Bloomberg New Energy Finance) en wat regelmatig onderzoek doet naar de mondiale PV-markt. Ze werden o.a. geciteerd als een van de tien analisten bureau's in Photon's "meta" analyse van de marktprognoses voor de mondiale marktontwikkelingen op het gebied van PV-capaciteit (artikel PPV 17 december 2011).

Daarin achtergronden van het besluit van het tweede Europese oliebedrijf BP om, na 40 jaar, zelfs definitief/compleet afscheid te gaan nemen van de business die ze mede hebben grootgebracht, zonnestroom. BP Solar claimt in al die jaren meer dan 1,3 GW[p] aan modules in ruim 160 landen te hebben afgezet*. Ze stellen doodleuk dat solar "unprofitable" is, en dus kappen ze er mee. Dat is natuurlijk helemaal niet waar, het hangt er maar van af op welke positie je in de productie- dan wel afzet ketens zit en, bij BP ook heel erg belangrijk: wat voor "belangen" er zoal nog meer meespelen. Dat zijn bij "Beyond Petroleum" vooralsnog de miljarden per jaar die ze aan de fossielen verdienen, ondanks "incidentjes" als Deep Water Horizon...(NB: profit van BP was in het derde kwartaal van 2011 alweer een "slordige" 5,14 miljard dollar...). Dat het in de voor olieboeren extreem dynamische PV-business lastig is geworden, dat is met de prijsdump uit Azië natuurlijk al lang duidelijk.

Bloomberg citeerde de CEO van BP Solar, die stelde dat in enkele maanden de gehele business unit gesloten zal gaan worden, en dat daarmee de banen van 100 medewerkers op de tocht zouden staan. "Lange termijn profitabiliteit" zou niet meer gegarandeerd zijn voor het bedrijf, en dus blijkbaar ook al niet meer voor het nog steeds lucratieve (???) project gebeuren. Bloomberg kreeg een bevestiging van het moederbedrijf in London, dat BP al niet meer over productie faciliteiten voor PV hardware zou beschikken (zie ook mijn eerdere berichten, er waren stapsgewijs al productie lokaties gesloten en honderden mensen ontslagen). Wat betekent dat ook bijvoorbeeld de productie in India bij de joint-venture Tata BP Solar (met een respectabele 84 MW aan zonnecel productie capaciteit en 125 MW aan module productie capaciteit) niets meer met BP te maken zal gaan hebben en op eigen benen zal moeten leren te staan. Dus er zullen ongetwijfeld ook nog wel wat "name changes" bij de overgebleven joint-ventures volgen.

Original logo © BP Solar (hier)
red streaks added by Polder PV

Maar het betekent blijkbaar ook, en dat is in het Bloomberg artikel het meest verrassend, dat BP Solar, als EPC contractor en "minority equity stake" consortium partner van het eerder door mij kort aangestipte, vanaf 2012 te realiseren 150 MW Moree Solar Farm project in de Tablelands van New South Wales (Australië), de handdoek in de ring gooit. En dat voor dat reuzenproject dus een andere EPC contractor gezocht zal moeten gaan worden (het bedrijf staat echter nog steeds op de "consortium" pagina van de speciale website van het project). Er zullen ongetwijfeld "de nodige" bedrijven in die lacune willen gaan stappen, dat zal geen enkel probleem zijn. 150 MW in een keer staat immers zo lekker op je "referenties" lijstje op je website, zeker met wat sexy luchtfoto's van het geheel d'r bij... (PPV weet het niet zeker, misschien wordt het alsnog een afscheidscadeau'tje van BP aan de mensheid???).

"BP Solar continues to grow its large-scale projects business and is currently constructing several utility-scale solar plants around the world."

Het lijkt er op dat - met het nieuws van Bloomberg in het achterhoofd - BP het een en ander aan websites zal moeten gaan (laten) herzien, want deze ongetwijfeld niet meer geldende marketing retoriek is nog te vinden op de "consortium" pagina van het 150 MW Moree Solar Farm project...

Het betekent verder ook nog eens dat de totale project portfolio van BP Solar, die volgens Bloomberg een verzameling PV "plants" bevat met een totale capaciteit van meer dan 158 MW, verkocht zal moeten gaan worden aan investeerders. Die gaan het nog druk krijgen met die portfolio, die is verdeeld over projecten in Italië, Spanje, Duitsland, UK, en de Verenigde Staten. Daar hoort bijvoorbeeld ook het net gerealiseerde en op 18 november officieel ingehuldigde grootste PV project in de staat New York bij, de 32 MW Long Island Solar Farm, met 164.312 BP Solar modules op het terrein van het beroemde Brookhaven National Laboratory van het U.S. Department of Energy (DOE).

Andere "renewables" afdelingen van het BP moederbedrijf blijven intact: windenergie en biofuels.

Divergerende wegen met PV bij de grote oliebedrijven
Ronduit curieus in het Bloomberg artikel is het wel noemen van de totaal divergerende paden die de grote olieboeren BP (van oorsprong Brits: definitief afscheid van "solar") respectievelijk het Franse Total (aggressief activiteiten uitbreidend in dezelfde bedrijfstak, o.a. door het meerderheidsbelang nemen van de Amerikaanse high-yield module gigant SunPower) zijn gaan bewandelen. Maar het nog veel grotere olie- en gas conglomeraat Shell wordt daarentegen helemaal niet genoemd! Die heeft weliswaar de complete kristallijne divisie overgedaan aan het Duitse SolarWorld (al in 2006). Maar die heeft vervolgens wel een heftige doorstart gemaakt (na de CIGS joint venture Avancis aan JV partner Saint-Gobain over te laten) met de - inmiddels full-speed draaiende - 900 MW capaciteit hebbende CIGS dunnelaag Kunitomi fabriek van Solar Frontier (van volle dochter Showa Shell Sekiyu K.K.). Een producent die hoge ogen in menig analisten plaatje gooit. Een ietwat verbazingwekkende omissie van Bloomberg, in hun stuk.

Tot slot nog de "mededeling" dat de investeringen in hernieuwbare energie volgens Bloomberg van 195 miljard dollar in 2010 gestegen zouden kunnen zijn naar een niveau van 395 miljard dollar in 2011. Een stijging van 103%, als die bewering zou kloppen (vergeet niet dat het Bloomberg is die dat stelt, niet een amateur als PPV).

De leukste, en ook meest tale-telling quote uit het artikel tot slot:

"BP's exit is “sort of a non-event”".

Paul Leming van Ticonderoga Securities LLC, geciteerd in het Bloomberg artikel van 20 december 2011.

Nagekomen
Van een lezer van Polder PV kreeg ik nog een interessante link door naar een artikel met de titel "How BP Blew Its Chance to Spearhead a Solar Innovation", op Technologyreview.com (link onderaan). Het artikel beschrijft een proces voor het maken van goedkope monokristallijne ingots via een gepatenteerde techniek waarover BP Solar echter in de wandelgangen (te) veel uit de school geklapt zou hebben. En die bij diverse Chinese fabrikanten vervolgens tot hun "eigen oplossingen" zou hebben geleid. Bedoeld wordt bijvoorbeeld de oorspronkelijk "Black Pearl" genoemde techniek die ik voor het Suntech equivalent uitgebreid heb beschreven (28 juni 2011) n.a.v. een bezoek aan de stand op Intersolar (naam moest later worden ingetrokken vanwege een conflict, modules heten nu HiPerforma™). Een procedé waar ook andere Chinese bedrijven, zoals het in China de grootste productie faciliteiten hebbende Canadian Solar mee aan de gang zijn gegaan.

Polder PV denkt echter dat die besognes voor BP beslist niet "DE" reden zijn geweest om afscheid te gaan nemen van de zonnestroom sector. Het kan zeker een extra katalysator zijn geweest van een strategische keuze die al lang in gang was gezet bij deze grote olie onderneming. Maar die nieuwe ingot / monokristallijne cel / module technologie is nog heel erg nieuw en heeft nog nauwelijks tot "stevige afzetvolumes in de mondiale markt" geleid. Dus dat alles kan beslist geen doorslaggevende rol bij groot denker BP hebben geleid.

Basic blijft volgens mij: het is BP Solar in het huidige tijdsgewricht gewoon niet gelukt om de enorme volumeschaal te bereiken die veel Chinese Reuzen beslist wel in zeer korte tijd (ook vooral door massieve financiële ondersteuning door de eigen overheid) hebben kunnen bereiken. En die alleen daardoor al een automatisch kostenvoordeel hebben gehaald wat anderen nauwelijks meer kunnen inhalen. Dat plus ook nog eens de nogal heftige problemen in het verleden met junction boxen, hot-spots e.d., die tot ingrijpende en dure, mondiale vervangingsacties hebben geleid, zou de gedachten bij het BP management beslist fundamenteel kunnen hebben veranderd. Op een gegeven moment is "het kwartje" bij de directie van de olie- en gas boer blijkbaar gevallen en hebben ze mogelijk al veel eerder besloten de tent maar te gaan sluiten. En de business over te laten aan de Aziaten waar toch niet tegenop viel te concurreren...

* NB: Dat was voor die jaren beslist een respectabel volume, maar is al lang geen spectaculaire hoeveelheid meer. First Solar claimde recent al een totale productie van meer dan 5 GWp, het viervoudige volume (en: veel later met commerciële productie begonnen...). Dat Amerikaanse bedrijf maakt alleen maar dunnelaag modules, BP Solar produceerde bijna uitsluitend veel hogere vermogens hebbende kristallijne zonnestroom panelen...

http://tinyurl.com/bqlwcoa (verkorte link naar het artikel van 20 december 2011 op Bloomberg.com)
http://www.technologyreview.com/energy/39142/?mod=chthumb (16 november 2011, bericht op Technologyreview.com, waarin uit de doeken wordt gedaan hoe BP Solar ook al een gunstig technologie platform voor het maken van goedkopere monokristallijne ingots uit haar handen lijkt te hebben laten glippen, waarmee de Chinezen al rap aan de haal gingen)

http://www.youtube.com/watch?v=bAOFqSfv2KI (Moree Solar Farm project supergelikte BP Solar video - met BP Solar modules en single-axis trackers. All for naught???)
http://www.moreesolarfarm.com.au (speciale website voor dat grote PV projekt, BP Solar staat nog steeds als project partner genoemd...)

21 december 2011. Bundesnetzagentur houdt niet meer van pottenkijkers. Zoals gebruikelijk spiek ik regelmatig op de website van het Duitse Bundesnetzagentur of er nieuwe gegevens worden gepubliceerd. Vandaag viel me op dat er een update datum was aangepast (de vorige was van 5 december jl., resulterende in mijn volledige grafische update voor 2011). De datum was gewijzigd in 20 december 2012 (zie screendump). Echter, ik zag geen recentere updates van maand files, noch nieuwe (de laatste data zijn van september 2011). Toen viel mijn oog op een kort zinnetje wat blijkbaar was toegevoegd:

^^^
Screendump van webpagina © Bundesnetzagentur.
Rode onderstreping door Polder PV.

In de door mij rood onderstreepte toegevoegde zin wordt helder gesteld dat we niet eerder dan maart 2012 (voorlopige) harde resultaten van de marktontwikkeling in de cruciale laatste drie maanden van 2011 in Duitsland hoeven te verwachten. En dat we dus een paar maanden duimen mogen gaan draaien op dat gebied...

Dat komt natuurlijk ook omdat dat soort informatie "brisant" en gevaarlijk speelgoed is geworden in het oorlogsgebied van de politieke verhoudingen in de Bondsrepubliek. Het Agentur heeft dat goed begrepen. Of wellicht heeft het zelfs een expliciete "opdracht" gehad om voorlopig maar even te zwijgen over die getallen. Zodat tijdens de "rustperiode op informatie gebied" er misschien wel de meest gruwelijke politieke tactieken uitgedacht zouden kunnen gaan worden om het elfjarige succesverhaal zonnestroom capaciteit uitbouw in Duitsland kapot te gaan maken. Verbaast u zich daarover maar niet: Energie is immers Veel Geld en is dus de bron van Machtspolitiek...

We kunnen dus alleen maar hopen dat lang voor de lente van 2012 er al tipjes van de sluier zullen worden opgelicht door deze of gene. Misschien dat enkele medewerkers bij dat Agentur weer even wat loslippig willen zijn richting een vermaard persbureau als Reuters, zoals ze in een eerder stadium ook al hebben getoond? Dan vangt Polder PV het vast wel ergens in de wandelgangen op, die kostbare brokjes informatie...

Voorlopig dus op dat vlak mogelijk weinig nieuws de komende tijd. Het is niet anders... (verpletterende resultaten sofar, zie deze webpagina).

20 december 2011. Meer details Duitse stroomgeneratie mix 2011. Ook al kon ik die grafiek en cijfers (nog) niet vinden op de website van de Bundesverband der Energie- und Wasserwirtschaft (BDEW) zelf, ze werden wel op de site van het onder sommige Nederlandse Deutschland addicts bekende Baulinks.de gepubliceerd, met een grafiek van BDEW voor 2011. Op die site staat wel vaker een hoop bloederig interessante info over de duurzame energie revolutie, een trouw aanhanger van Polder PV spamt zijn inbox helemaal vol met berichten van die site...

De details zijn uiteraard wederom hoogst interessant en zouden Haagse politici over de grond moeten laten kruipen van schaamte. De grote lijn had ik u al voorgeschoteld in mijn bericht van 13 december 2011. Het nieuwe bericht op Baulinks.de is van 18 december. Eerste detail schattingen van BDEW (cijfers nog lang niet definitief, stand 14 december 2011, zie ook grafiek, waarin trouwens grof afgeronde cijfers zijn gebruikt):

BDEW waarschuwt dat nu de tijd gekomen is dat de hernieuwbare energie jongens en meisjes hun "verantwoording" moeten gaan nemen voor het functioneren van het totale (hier wordt uiteraard bedoeld: elektriciteit) "systeem". Dit gebeurt natuurlijk al lang, omvormer fabrikanten zijn bijvoorbeeld frequent op hoog niveau overleg aan het plegen met netbeheerder specialisten, en er is al een dictaat uitgegaan binnen de nieuwste EEG opzet dat alle omvormers omgebouwd moeten gaan worden om bijvoorbeeld het "50,2 Herz" probleem te kunnen tackelen (kostenplaatje is bij mijn weten echter nog niet rond, zie verder ook bericht van 20 september 2011 op website branche organisatie BSW Solar).

Ook waarschuwt de voorzitster (Hildegard Müller) dat de HE sector oplossingen moet gaan bieden voor de forse variaties in het aanbod, die volgens haar met zo'n 3 Terawattuur per maand kunnen variëren, wat ongeveer een kwart van de totale hernieuwbare stroomopwek zou betreffen.

Dat alles daargelaten: de hernieuwbare bronnen zijn en blijven aan een schitterende opmars bezig in Duitsland. Daar wordt de revolutie gemaakt, vaak met blote handen.

Ook constructies met een paar enthousiaste buren die gezamenlijk hun daken willen exploiteren met zonnepanelen, en die het "maximaal haalbare" uit de gezamenlijke opbrengsten willen halen zullen tegen het snoeiharde gewapende ambtelijke beton van de huidige Wet- en regelgeving knallen zodra je die beruchte piketpaal van "de eigen aansluiting" gaat overschrijden. Dan kom je immers in het domein van de leveranciers, in verplichte afdracht van energiebelasting en BTW zodra je "aan derden levert dan wel doorlevert" (mag ook uitsluitend met vergunning bij NMa). Dat is een weg die gedoemd is tot knallende koppijn en monsterachtige bureaucratie en waarschijnlijk ook nog eens: geen resultaat, en geen "business-case". En dat om een armetierig paar huisjes met elkaar tot een gezamenlijke (kleine) "PV centrale" te maken... Je zou er plaatsvervangend van gaan janken van de gigantische frustraties die dat (na alle SDE sh*t) gaat opleveren...

Deutsche Solare Salatkopf
Hoe simpel kan het worden geregeld, uiteraard bij de oosterburen. Daar kennen ze dat oeverloze gezeur met salderen "achter de aansluiting" (meest gepraktizeerde situatie in Wasserbombe land Niederlande), "kropje sla" gedoe (= Salatkopf in Hochdeutsch), "zelflevering", laat staan "voor de aansluiting" helemaal niet. Tenzij daar uitdrukkelijk met de pas dit jaar uitgebreide Selbstverbrauch regeling voor wordt geopteerd, maar dan nog is het fundamenteel anders geregeld en moet alles door de netbeheerder worden uitbetaald, dus geen gezeur met de leverancier (of de Staat). Daar moet bij elk van de miljoen PV-hebbende eigenaren de netbeheerder gewoon alles volgens de wettelijk voorgeschreven Einspeise Vergütungen nauwgezet, twintig jaar ("plus") lang, uitkeren, alles gaat daar gewoon via een aparte meter het net op.

Mooi (doch "gewoon") voorbeeld
Een prachtig voorbeeld daarvan werd beschreven in het november nummer van Photon, in de al jaren lang lopende rubriek "Leseranlage". Daarin een beschrijving van een woongroep met zelfstandige huizen in zuid-oost Berlijn, waar in den beginne op een deel van de huizen al zonnepanelen waren aangelegd. Een apart deel had dat nog niet. Geen probleem, vonden de bewoners van dat deel, ze kochten zelf gezamenlijk (kostenvoordeel) een forse installatie (delen gerealiseerd: 4,62, 4,51 en 3,1 kWp, totaal 12,23 kWp), iedereen betaalt naar rato van het aangebrachte gedeelte op het eigen dak, en ze zijn de "collectieve hoeveelheid opgewekte zonnestroom" gewoon zoals gebruikelijk zonder gezeur gaan invoeden. Uiteraard niet "salderend". Neen, via een aparte Einspeise Meter (die gewoon door de gecertificeerde installateur op het laagspanningsnet van de regionale netbeheerder wordt aangesloten). En die regionale netbeheerder, in dit geval, pikant, de nog steeds onder het hier beruchte Vattenfall concern (NUON opslokker) ressorterende Vattenfall Europe Distribution Berlin GmbH, moet die stroom gewoon Gesetzmäßig (dictaat door De Wet, het EEG), met voorrang afnemen en vergoeden.

Leuke rentabiliteit met Duits kropje sla
Om op kosten te besparen zijn gewoon de AC leidingen van de omvormers van alle drie de installaties, van verschillende eigenaren, die in Nederland achter drie verschillende "EAN nummers" (lees: aansluitingen) schuil zouden gaan, en waarvan de totale opwek dus absoluut niet zomaar "gesaldeerd" zou mogen worden met het totale verbruik van die huishoudens (!), in Berlijn naar één vaste Einspeise Meter geleid. En dat is het punt waarop wordt "ingevoed op het laagspanningsnet". Gezien het feit dat het geheel slechts 12,23 kWp groot is, en dus ruimschoots onder de eerste installatie "staffel" van 0,001 tot en met 30 kWp valt, ontvangen deze als "een invoeder" bij elkaar genomen drie deel installaties de hoogste Einspeise Vergütung. Sterker nog, de installaties zijn al in april 2007 in bedrijf genomen. Toen gold nog een zeer fors vast Einspeise Tarif (nota bene: tot en met 31 december 2027...) van 49,21 Eurocent/kWh voor nieuwe installaties (EEG vergoedingen tabel). Zelfs al ga je er van uit dat in dat jaar de systeemprijzen natuurlijk aanzienlijk hoger lagen dan in het huidige jaar - er werd een specifieke prijs van 4.685 Euro/kWp betaald voor Duitse hardware (!) - kan door die hoge vaste invoedings-vergoeding de hele installatie een financieel rendement tussen de 5 en 6 procent gaan opleveren voor alle drie de eigenaren. De door de regionale netbeheerder wettelijk verplicht uit te keren opbrengsten worden gewoon verdeeld over de drie huishoudens, die achter die Einspeise Meter gewoon drie simpele geijkte zgn. "Hutschienenzähler" hebben staan om dat goed onderling te kunnen vaststellen en te berekenen. Daar heeft de Staat, de netbeheerder, noch de leverancier verder ook maar iets over te vertellen.

Voor de installaties is uiteraard korting bedongen bij de installateur. In je uppie zou je dus alweer een stuk "duurder" zijn uitgekomen. Een van de deelnemers heeft nog extra voordeel genoten door een gebruikte omvormer te kopen en te laten installeren*. Een zogenaamde "invoedingsovereenkomst" die de regionale netbeheerder naar de exploitanten van dit geslaagde kleinschalige "inkoop collectief" zonder overheidsbemoeienis of externe organisatie stuurde werd afgewimpeld vanwege de in Duitsland talloze gesignaleerde beperkingen en risico's die in dat soort contracten zijn opgenomen. Het gebeurt zelden dat in de maandelijkse besprekingen van Photon (zie link website, onderaan hele waslijst) zo'n netbeheerders "overeenkomst" juridisch door de beugel kan, en meestal volgt dan ook het onverbiddelijke Photon oordeel: "rote daumen, nicht unterzeichnen"! Op een door de drie huishoudens als "collectieve zonnestroom invoeder" ingestuurd fors aangepast exemplaar van die "te sluiten overeenkomst" is nooit een reactie gekomen van de netbeheerder. Maar dat maakt ook helemaal niks uit. Het Duitse EEG beschermt de invoeders immers al maximaal tegen willekeur en "interpretatie verschillen" (de Wet zit retegoed in elkaar). En de netbeheerder moest dan ook direct de maandelijkse voorschotten voor het wettelijk verplichte tarief gaan uitbetalen, hetgeen gewoon, zoals ook te doen gebruikelijk bij de rest van de tegen de miljoen stuks lopende PV-installaties, en bij de bijna 850 netbeheerders in Duitsland, geschiedde.

* Nota Bene: dat is verboden onder de achterlijke SDE condities in NEEderland...

Overigens: de specifieke opbrengst die in zuid-oost Berlijn ("ver op het Europese continent") is gemeten voor deze uit Duitse SMA omvormers en PV-modules van Conergy bestaande installaties bedraagt gemiddeld over de volledig bemeten jaren 2008-2010 een zeer gezonde 967 kWh/kWp.jaar (14 procent hoger dan de jarenlang in Nederland onder SDE geldende volslagen idiote cap van 850 kWh/kWp.jaar). Alle opbrengst wordt uiteraard uitbetaald. In Duitsland hebben ze nooit productie "caps" gekend. Ze zijn daar niet op hun achterhoofd gevallen en schudden meewarig met hun hoofd als ze ooit berichten horen over dat ongelofelijk kleinzielige en oh zo oliedom blijvende, zonnige NEEderland...

Zo simpel en kakelvers kan een "kropje sla" dus zijn beste medelanders. Maar dan uiteraard Deutscher Art gekweekt. Zonder bemoeienis van Staat of leverancier bij de afrekening. Vollegronds-teelt met biologische ingrediënten en liefdevol verzorgd. Dus ook volle bak bij de uitbetaling. Ein sehr schöne Sache... Zouden we, als landbouw natie pur sang over kunnen nemen, dat prachtige vollegronds-teelt model. Toch? Of houdt u niet van zo'n fris ogend kropje sla?

Beneking, A. (2011). Solardorf in der Großstadt. Familie Kandler betreibt eine Photovoltaik-anlage zusammen mit ihren Nachbarn. - Photon 11/2011: 140-143.

Bron illustratie: Vitaminevoorthuis.nl (deze pagina)

19 december 2011. Citaten van de week - uit een Groen, Groen Knollenland. N.a.v een zeer ernstig en peperduur "akkefietje" bij een van de bekendste, en enige echt groene energie leveranciers van Nederland (gevonden op het ko(l)kende en spetterende internet en in de e-mail in-box) drie stuks. Ik zou er zo nog de nodige tientallen kunnen plaatsen, van zeer divers karakter, maar dat doe ik niet:

"Greenchoice is wellicht de minst erge van het hele stel, maar de hele keten van energiebedrijven is gewoon intens verrot in Nederland."

"Ik ben zelf tevreden over Greenchoice. De nieuwsberichten van de afgelopen dagen zetten natuurlijk wel aan het denken, maar ik geef ze het voordeel van de twijfel..."

"Ik kan me niet aan de indruk onttrekken, dat GC hiermee op zijn plaats is gezet, zoals mij dat ook is overkomen als redelijk nieuw lid van een VvE ("waar bemoeit u zich mee, u woont hier nog maar net") of als enige niet-IBM-ICTer in een door IBM gedomineerde ICT-omgeving."

Ik zou er nog aan willen toevoegen: Diverse Nederlandse regeringen en parlementen hebben de volledige verantwoordelijkheid voor de totale ontsporing van onze energie sector. Dus die mogen zich ook per direct voor de zoveelste maal kapot gaan schamen voor de onafzienbare hoeveelheid energiemarkt liberaliserings-racekak die zij op hun geweten hebben. Van ultrarechts tot erg groen links... Behalve SP, die zich altijd met hand en tand heeft verzet tegen de liberalisering, en die continu neoliberaal puin staat te ruimen in de vorm van de met minstens drie Koninklijke Lintjes te eren ultra-parlementariër Paulus Jansen...

Ik heb er nog pijn in mijn hart van, van de recentste BAGGER bij Greenchoice. En ik ben er nog niet uit of ik daar weg "zou moeten" gaan, zoals diverse lieden op Twitter "getweet" schijnen te hebben. Ik volg dat oppervlakkige medium helemaal niet, dus gelukkig bespaar ik me daarbij waarschijnlijk heel veel ellende, is mijn inschatting. Waar zou je in Gaia's naam naar toe moeten dan? Greenchoice heeft in haar kleine uppie meer voor groen Nederland gedaan dan de gore, vieze rest van die kolen-, gas- en nuke bende bij elkaar. Laten we wel wezen. Dat mag ook beloond worden. Eerst maar eens de nieuwe nota (voor een restverbruik van slechts 148 kWh gesaldeerde elektra en 40 m³ kookgas op jaar basis) gaan afwachten**. En wat zaken mentaal op een rijtje zetten. Dan kan Greenchoice in de tussentijd hopelijk de varkensstal gaan uitmesten (NB: als er al echt "een varkensstal" zou zijn geweest, want daar wordt door sommigen aan getwijfeld...). En alle rotte peren uit de boom gaan snijden (idem). Gun ze die kans s.v.p.

Meneer Verhagen zou ondertussen "bijvoorbeeld" de mogelijkheid kunnen openen om voor de door hem gehate onderdanen (burgers) die "zijn" waardeloze energiemarkt niet meer zien zitten de mogelijkheid te geven om bijvoorbeeld naar een vooruitstrevend bedrijf als Elektrizitätswerke Schönau in dag-atoompjes Duitsland over te gaan stappen. Wat mij betreft is de NL energiemarkt namelijk inmiddels zo dood als een pier. Uit Duitsland heb ik nog niet gehoord dat dit soort toestanden daar schering en inslag zijn. Maar misschien hebben ze daar wellicht niet zulke "goede marktwaakhonden", dat kan ook. Al betwijfel ik dat in hoge mate (gezien de nogal stevige reputatie van het Bundesnetzagentur en BDEW). Dus meneer Verhagen: An die Arbeit. Jullie hebben deze zwijnenstal al vele jaren gefaciliteerd. Nu ook de rotzooi opruimen s.v.p. Met blote handen.

Als "zijn" dikke vrinden de energiebedrijven hun "Nederland is te klein voor onze ambities" met steun van de Staat mogen uitventen om "een noordwestelijk Europese energiemarkt" na te streven, mogen wij daar wel wat tegenover gesteld krijgen, toch? De consument is toch altijd de l*l, dus als we het in ons achterlijke poldermoeras niet meer zien zitten, vind ik dat we ons energie utopia ook in het buitenland mogen zoeken. Net als al die fossiele Groot Mogols hier.

In ieder geval zullen Hans Alders en zijn kompanen bij Energie-Nederland vast de champagneflessen hebben laten knallen n.a.v. de grootste boete voor hun kleine, doch hoogst irritant jeukende groene collega, dit weekend. Greenchoice wilde immers die ranzige fossielen club gaan verlaten, zo werd in de wandelgangen gesuggereerd. Wie weet voelden ze zich bij de kolenlobby wel in hun eer aangetast of zo, en werden er wat kanalen "bewerkt" om ze een pootje te lichten. Alles is mogelijk in ons land.

U nog ook een rustig jaareinde toegewenst. Nog twee dagen, en dan gaan de dagen weer lengen ("winter solstice" om 06h30 Midden-Europese Tijd op 22 december a.s.*). Op naar de Grote Voorjaars Schoonmaak en Nederland blauw, wellicht? Veel sterkte bij uw geheel eigen overpeinzingen.

* 05h30 UTC = "Coordinated Universal Time"; het in Nederland ook geldende "Central European Time" (momenteel: "wintertijd") = UTC + 1 uur (tijdens zomertijd: UTC + 2 uur). In Nederland wordt CET "Midden-Europese Tijd" genoemd, MET.
** NB: blijkt net elektronisch te zijn opgemaakt, moet ik nog gaan uitvlooien.

http://www.energieenwater.net/index.php/neergang-van-het-duurzame-energiebedrijf-greenchoice.html (dat is uiteraard niet mijn titel)
http://www.energiekeuze.nl/nieuws.aspx?id=902 (het bericht van 19 december 2011 van Energeia, maar dan op een andere website)
http://tinyurl.com/dyyfs68 (verkorte link naar blog van Paulus Jansen van SP, van 16 december 2011. Hij besteedde er terecht aandacht aan, zie ook lezersreacties waaronder die van ondergetekende)
http://tinyurl.com/cpbcon5 (verkorte link naar Trouw artikel van 16 december 2011)
http://tinyurl.com/7yfsw2j (idem, uitgebreider artikel met achtergronden bij Trouw, zelfde datum)
http://tinyurl.com/cqxe2a8 (verkorte link naar het oorspronkelijke persbericht van 16 december 2011, op de website van de door sommigen als "partijdig" beschouwde en "een dubbele agenda hebbende", onder het beslist zeer verdachte Ministerie van Economische Zaken (EL&I) vallende marktwaakhond NMa, over de grootste boete die ooit aan "een" energieleverancier is uitgereikt in het in de fossielen stikkende NEEderland. Aan de groenste leverancier van dit moment...)
http://www.greenchoice.nl/blog/ (nog geen apart blog bericht bij Greenchoice, bovendien blijkt deze blog pagina later te zijn geblokkeerd... Wel een openlijke verontschuldiging die volgens sommigen "onvoldoende" is. De vrees zou - waarschijnlijk terecht - kunnen zijn dat er "nogal" wat reacties op komen, op zo'n post, waardoor de server van het bedrijf vast zou kunnen lopen...)

Nagekomen:
http://www.greenchoice.nl/over-greenchoice/pers/over-boete-nma (link werkt niet meer) Later verschenen FAQ van Greenchoice met hun visie op de zaak, verdeeld over 8 vragen en antwoorden. Ook oprichtings-directeur Michiel Rexwinkel komt aan bod, inmiddels directeur af, maar hij blijft wel voor het bedrijf werken. De claim "Greenchoice blijft met groene stroom en groen gas gegarandeerd voordeliger dan de grijze energie van de regioleverancier" zou gezien een ook al ongunstige uitspraak van de Reclame Code Commissie van 1 december 2011 ["groen gas" is te expliciet, is het niet, en mag niet meer worden gebruikt als "100 procent groene energie"], niet meer worden "gebezigd" door Greenchoice. Bericht FAQ Greenchoice gevonden dd. 21 dec. 2012, ongedateerd. FAQ bleek later echter niet meer te vinden op de website, mogelijk is dit op initiatief van de boete verstrekkende NMa geschied... Echter, het bericht is nog wel in een Google cache te vinden...

http://www.energeia.nl/preview.php?Preview=1514 (20 december 2011, kan d'r ook nog wel even bij. Reclame Code Commissie verbiedt het gebruikt van "100 procent groene energie" door Greenchoice omdat ze nog steeds "groen gas" zeggen te verkopen, al wordt "slechts" klimaatcompensatie geboden in de vorm van bos aankoop/beheer. Achtergronden van de uitspraak. De RCC uitspraak van 1 december 2011 vindt u hier)

http://tinyurl.com/7h8u7zh (niet meer bereikbaar voor niet abonnees; verkorte link naar bericht van 21 december 2011 op Energieenwater.net. Onderzoeksjournalist Sweegers is dieper gaan graven in het mede door hem "in een bepaald daglicht" gezette dossier en begint ernstige twijfels te krijgen over het handelen van de NMa in deze kwestie. Vragen worden niet beantwoord...)

http://www.energieenwater.net/index.php/achtergronden/46-energie/1867-nma-geeft-antwoord.html (niet meer bereikbaar voor niet abonnees; idem, 23 december 2011, eindelijk enkele antwoorden van NMa op vragen per e-mail bij Energieenwater.net. Niet zo veelzeggend als gehoopt)

Berichten die niet meer zijn te downloaden zijn op te vragen bij Polder PV.

NAAR
INDEX
PAGINA

^
TOP

17 december 2011. Een van velen: 2011 [en 2012] PV markt prognose iSuppli - vs. Photon "meta". Het einde van het zoveelste (extreem) turbulente fotovoltaïsche jaar is in zicht. En dus worden her en der de elektronische potlood punten geslepen, de spreadsheets met prognose modellen klaargezet, en de marketeers in stelling gebracht om weer de nodige peperdure analyse rapporten te kunnen gaan verkopen. Polder PV heeft echter een zeer smalle beurs (de webmaster verdient immers niks aan zijn voor u geschreven broddelwerk). Van het marktonderzoek bureau iSuppli kregen we gelukkig gratis op 13 december alvast een behoorlijk gedetailleerd voorproefje van een analyse van de wereldmarkt. En de beurs van Polder PV is nog net aan genoeg om zelf een jaar abonnement op het top vakblad Photon te bekostigen, waar ontzagwekkend veel zeer gedetailleerde markt info uit is te halen. Dus wat dat betreft is de webmaster toch nog "onder de pannen".

Tijd om weer eens wat leuke cijfertjes bij elkaar te zetten. Want de harde realisatie en - hoogstens - de korte termijn vooruitzichten zijn het enige wat telt. En dat is al moeilijk genoeg om voor elkaar te krijgen. Polder PV heeft altijd een hele grote zak zeezout klaar staan als er weer eens "prognoses voor het jaar 2050" worden uitgepoept door bijvoorbeeld lustig zakjapannerende beleidsambtenaren die zinloos kostbaar belasting geld zitten weg te branden. Wie zegt mij dat tegen die tijd niet WO IV is uitgebroken? (volgens PPV is WO III, de "mondiale neoliberale geld, geld, geld, en nog eens geld of stik" resp. "hoe plunder ik de wereld op zo grootschalig mogelijke en meest lucratieve wijze" terreur namelijk al heel lang bezig).

Weg dus, met die onzinnige "waar gaan we heen" prognoses. Het is allemaal intellectuele bagger. Zelfs de academisch onderbouwde voorspellingen. Niemand kan zelfs vijf jaar in de toekomst kijken. Veertig jaar is gekkenwerk.

iSuppli is vrijgevig met cijfers
Eerst IHS/iSuppli, die wel vaker graag haantje de voorste wil zijn en dus regelmatig op hun website cijfers publiceert (zie ook data in de tabel). Die zijn weer erg leuk. In het bericht van 13 december publiceren ze marktgroei data voor PV voor de 6 best presterende landen ter wereld. En, het zal u niet verbazen, Italië komt daar voor het jaar 2011 als beste uit de bus (lees echter ook verder). Daarbij wereldmarkt Duitsland (vele jaren achter elkaar kampioen, behalve in het exceptionele jaar 2008 toen Spanje heel even de honneurs mocht waarnemen, waarna die markt als een plumpudding in elkaar zakte door politiek onbenul) op de tweede plaats zettend. Dat even daargelaten: er is geen enkel land ter wereld wat aan de accumulatie van dik 21 GWp (wellicht alweer een GWp-je meer) bij onze oosterburen kan tippen, laat ook dat duidelijk zijn.

Ik heb de cijfers volgens iSuppli in een grafiekje bij elkaar gebracht, dat leest even wat makkelijker:

^^^
Marktgroei cijfers zonnestroom capaciteit afzet in de 6 best presterende landen volgens cijfer materiaal van de analisten van IHS/iSuppli (13 december 2011). Volgens het onderzoeksbureau, wat als criterium voor marktgroei "installations" hanteert, zou Italië in 2011 de grootste wereldmarkt zijn geweest. Waar trouwens vraagtekens bij mogen worden gezet, afhankelijk van de definitie van het begrip "installatie" dan wel "afzet" (zie verder de tekst).

Bella Italia
Italië zou volgens de normen van iSuppli in 2011 de grootste afzet markt zijn geweest, wat echter ter discussie staat, zeker als je dat woordje "afzet" letterlijk neemt. Alles staat of valt immers met de definitie van het begrip "installatie". Blijkbaar rekent iSuppli met "feitelijke netkoppeling" voor Italië, terwijl er al een gigantische hoeveelheid PV-systemen eind vorig jaar fysiek als zodanig bij de marktwaakhond GSE waren aangemeld eind 2010. Installaties die echter pas veel later in 2011 eindelijk aan het net zijn gekoppeld. Mits op tijd aangemeld in 2010, vangen al die installaties nog de zeer lucratieve invoedings-vergoedingen voor het Conto Energia II. Kijken we naar de totale volumes in 2010 en 2011 volgens iSuppli voor Italië, komen ze op 10.477 MW in twee jaar tijd (zonder meer een spectaculaire, wereldmarkt "passende" groei, laten we wel wezen). iSuppli lijkt echter niet consequent te zijn met het begrip "netgekoppelde installatie", omdat ze het "oude" cijfer voor Duitsland in hetzelfde overzicht gebruikt, en dat is niet meer actueel (zie verderop).

Photon rapporteerde in hun oktober 2011 "meta"overzicht van de wereldmarkt verwachtingen voor Italië "installatie" volumes in 2010/2011 van 6.045 resp. 2.955 MW, totaal 9.000 MW (ijkdatum: 8 september 2011). En tegelijkertijd, in dezelfde grafiek, "nieuwe netgekoppelde capaciteit" van 2.321 (2010) en 6.679 (2011), totaal ook - uiteraard - 9.000 MW. Ook blijkt daar uit kristalhelder dat het helemaal van je definities afhangt, tot welke (extreem sterk afwijkende!) jaarvolumes je komt. Indien "bouw van PV installaties" als uitgangspunt wordt genomen is 2010 voor Italië het record jaar (maar geen wereldrecord, want dat was in dat jaar Duitsland, zelfs met door de ÜNB's aangepaste cijfers). Neem je "uiteindelijke netkoppeling" als uitgangspunt voor Italië, is 2011 het record jaar. En dan zou (ex-) Berlusconi land inderdaad dat jaar wereldkampioen zijn geworden, gezien de sterk verminderde jaargroei / netkoppeling van PV capaciteit in Duitsland. De voortdurende onzekerheid over dit soort gigantische volumes aan PV capaciteit illustreren ook hoe chaotisch de Italiaanse marktdata cijfers tot stand komen en/of door de autoriteiten (en ander bronnen) worden vrijgegeven.

NB: Photon claimt in hun cijfers die van september 2011 komen voor 2010 + 2011 bijna anderhalve GW minder dan iSuppli medio december 2011 voor die 2 jaar bij elkaar heeft opgeteld. Dat heeft alles te maken met de razendsnelle groei die de beroemde "Contatore fotovoltaico" heeft laten zien in 2011 (zie mijn laatste bericht daar over). Er zal ongetwijfeld nog wel e.e.a. aan felle discussies gaan ontstaan wat nu "juiste" cijfers moeten zijn of gaan worden voor het land. En wat voor soort "uitleg" er dan bij die cijfers zal worden gegeven. Dit zal bijvoorbeeld zijn beslag moeten gaan krijgen in toekomstige rapportages door EurObserv'ER (zie mijn laatste EU27 overzicht). En, vooral, in de cijfers die de Europese brancheorganisatie EPIA zal gaan publiceren, want die gaan voor hun marktgroei cijfers uit van "datum netkoppeling". Omdat ze vinden dat die datum het meest wezenlijke punt in de tijd is vanwege het feit dat PV-installaties dan pas daadwerkelijk fysiek groene stroom gaan produceren. Een zeer begrijpelijk en verstandig uitgangspunt, wat Polder PV betreft.

Overigens: die hierboven geciteerde "Contatore Fotovoltaico" gaf vannacht, vlak voor het uploaden van dit artikel alweer een heftige 11,91 GWp aan geaccumuleerde capaciteit aan in Italië, al meer dan de helft van die van Duitsland. Alleen al de meest recente twee regelingen, de al afgesloten CE III en de nog lopende CE IV hebben een gezamenlijk vermogen van 1,55 + 3,42 = 4,97 GWp in de boeken staan. Over niet al te lange tijd zal er zeker 12 GWp in Italië zijn gedocumenteerd en moeten de invoedingstarieven daarvoor worden uitbetaald. De teller daarvoor staat voor alle vier CE's bij elkaar inmiddels op een aardig sommetje van 5,26 miljard Euro. Per jaar...

^^^
KLIK op plaatje voor uitvergroting.

Legenda
Kolommen onder "iSuppli": Nieuwbouw cijfers volgens deze analist voor 2010 en 2011 (MW), in derde kolom ("D") percentage groei 2011 t.o.v. groei 2010 (extreem voor China, negatief voor Duitsland).
Kolommen onder "Photon Oct. 2011": Idem, met de spreiding van opgaves van tien analisten bureau's in kolom "E", en het gemiddelde van de tien opgaves in kolom "F".
Kolom "G" geeft de verhouding van de opgave van iSuppli voor 2011 weer t.o.v. het gemiddelde van de Photon "meta" analyse voor dat jaar, in procent. De groei in Italië wordt daarbij door iSuppli veel hoger ingeschat (155,4%) dan het gemiddelde in de Photon "meta" analyse, de schatting voor Frankrijk ligt echter op slechts op 87% van het Photon gemiddelde.
In de kolommen H en I worden voor de minimale resp. de maximale opgaves in de Photon "meta" analyse de afwijkingen (in % t.o.v. het verschil met het gemiddelde) weergegeven van die extremen voor het jaar 2011. Die zijn in beide gevallen voor Italië het grootst en voor Japan resp. Duitsland het kleinst. De grootste onzekerheden blijven derhalve de Italiaanse realisatie betreffen.

België ontbreekt
Vergelijkbare overwegingen zien we terugkomen in de cijfers voor een nog steeds behoorlijk dynamische markt als de Vlaamse (de alles dominerende deelmarkt in België). Daar komen regelmatig - met name de grote - installaties in voor die al lang geleden zijn "opgeleverd", maar die vele maanden tot zelfs meer dan een jaar later "opeens" in de VREG updates opduiken, zeer waarschijnlijk vanwege langdurig uitgestelde netkoppeling doordat regionale netten uitgebouwd dan wel verzwaard moeten worden (en dat kost tijd).

De Belgische markt wordt echter gezien het "exclusieve top lijstje" daar, niet door iSuppli genoemd. Polder PV had tot en met vandaag voor alleen al de Vlaamse markt 402 MWac in de boeken staan voor 2011, wat neer zou kunnen komen op ongeveer 442 MWp nieuw nominaal generator vermogen. Dat valt "enigszins" uit de toon van het korte iSuppli lijstje, maar het zou alleen al voor Vlaanderen, en dus beslist voor België als geheel de prognoses voor Slowakije (eenmalig record van gemiddeld 424 MWp) en Australië (gemiddeld 421 MWp) kunnen gaan inhalen zoals die in het Photon "meta"overzicht werden opgevoerd. Heel misschien, met marktgroei van Wallonië en Brussel bij Vlaanderen opgeteld, zelfs in de buurt komend van de gemiddelde schatting voor India (500 MWp voor 2011, in Photon "meta" analyse).

Das Deutsche Photovoltaik Land
Ook moet er in de iSuppli cijfers een vraagteken gezet worden bij de marktgroei voor Duitsland in 2010, omdat al eerder door Photon was gesignaleerd dat de ÜNB's een forse hoeveelheid nieuwe capaciteit (met als criterium: fysieke netkoppeling) terug in de tijd hebben verschoven van 2010 naar 2009, wat echter niet uit de huidige iSuppli cijfers naar voren komt. De ÜNB's zouden voor 2010 namelijk nog maar met 6.955 MWp rekenen voor Duitsland. En dus niet met het ook alweer verouderde getal 7.408 (cf. iSuppli), want Bundesnetzagentur heeft voor 2010 al lang gecorrigeerd naar 7.378 MWp. In beide gevallen nog steeds "wereldmarkt 2010", maar wel behoorlijk wat capaciteit minder dan ook hier, met de iSuppli data, getoond. Zeker als de gecorrigeerde ÜNB opgaves zullen worden gepubliceerd in het komend voorjaar te publiceren "EEG Statistik" rapport.

Wel weer interessant is dat iSuppli een eerste tip van de sluier over de laatste maanden van 2011 oplicht voor Duitsland. Ze hebben het over een "mini-boom" (was natuurlijk wel te verwachten gezien de al lang bekende degressie van alweer 15% per 1 januari 2012). Ze geven geen getallen, maar er is wel een gemiddelde over oktober tm. december te reconstrueren op basis van de verwachting van iSuppli van 5.923 MW in heel 2011. Uitgaande van mijn aanname dat het MWp vermogen moet zijn, en van de voorlopige Bundesnetzagentur data voor januari tm. september (3.357 MWp), zouden er in de laatste 3 maanden van het jaar volgens iSuppli 5.923 - 3.357 = 2.566 MWp extra nieuwbouw moeten kunnen zijn (voor rest december: nog worden) gerealiseerd, gemiddeld zo'n 855 MWp per maand. Bundesnetzagentur geeft nog steeds geen eigen data later dan september 2011.

China of U.S.A. grootste potentiële groeier?
Van de overige afzet markten in de grafiek vallen vooral de potentiële zonnestroom reuzen U.S.A. en China op, die forse sprongen voorwaarts maken t.o.v. hun uitbouw cijfers in 2010. De Verenigde Staten van Amerika, die door een verpletterende, vaak nauw met regionale (State-georiënteerd) politiek te maken hebbende chaotische mengelmoes aan incentives eindelijk eens krachtig is gegroeid. Van 915 naar 2.703 MW per jaar (bijna verdrievoudiging), waarbij er in 2011 volgens iSuppli dus dik 95% meer groei dan in het voorgaande jaar zou hebben plaatsgevonden. Of U.S.A. echt tot "grootse" dingen in staat zal zijn moet echter nog blijken. Daarvoor zullen de varkenscyclussen veroorzaakt door stupide korte-termijn regelingetjes gesloopt moeten gaan worden (Photon rapporteerde al over dreigende instorting van de "tweede" markt, New Jersey). En daarvoor in de plaats een overkoepelende, federale incentive. Of die er gaat komen is, zeker met de zoveelste crisis in volle omvang over ons komend, een gigantisch vraagteken.

En de grootste (???) potentiële groeier van allemaal, zonnepanelen productie Übermeister China, die volgens de iSuppli analisten van 537 naar 1.726 MW nieuwbouw zou zijn gegroeid in 2011. Waarbij 2011 dus maar liefst 121 procent meer groei vertoonde dan 2010. De verwachting is dat, als grote, met name Europese afzet markten (nog verder) in elkaar gaan zakken, China grote extra volumes in eigen land zal gaan afzetten, omdat anders de eigen industrie in elkaar dreigt te storten. En dat zouden de staatsbanken daar, die vele miljarden renminbi's "zachte leningen" aan met name de grote PV reuzen daar hebben verstrekt, wel eens "niet zo leuk" kunnen gaan vinden als dat zou geschieden... Ook in dat "communistische" China gelden al lang de bikkelharde wetten van het neo-kapitalisme.

Polder PV verwacht dat U.S.A. weliswaar fors verder zal gaan groeien, maar dat door een combinatie van factoren (not in the least de inmiddels al bijna handelsoorlog geworden controverse over de "vermeende illegale prijsdump van Chinese panelen"), het zeer grote potentieel in de Verenigde Staten niet (voldoende) ingevuld zal gaan worden. Photon had daar ook zo haar bedenkingen bij (uitgebreide markt analyses voor U.S.A. in oktober en november 2011 nummers). En die overkill aan Chinese productie moet straks toch "ergens" heen i.p.v. in gigantische magazijnen duur niks liggen te doen. Niet gek staan te kijken als er straks nog heel wat meer van die wereldrecord houder PV centrales als "Golmud" uit de Chinese (woestijnachtige) grond zullen worden gestampt in de komende jaren. En met dat soort "volumes" kan het retehard gaan bij de megawattpieken die dan zullen worden gerealiseerd en aan het net worden gekoppeld. U.S.A.: beware!

Nog wat meer "grut" - deels al niet meer bij de tijd
Voor Japan (een na laatste plaats in dit lijstje) heb ik zelf geen actuelere gegevens behalve dan de door Photon in oktober genoemde cijfers. De variatie tussen de in Photon gepubliceerde schattingen van 10 analisten bureaus voor Japan in 2011 heeft een vrij nauwe bandbreedte van 1.000-1.510 MW, met gemiddeld 1.337 MW. Het recentere cijfer van iSuppli, 1.300 MW, ligt dus vrijwel op dat gemiddelde. Duidelijk is dat er een vooralsnog slechts mager "post-Fukushima effect" is opgetreden (nog geen sterke verbetering van de markt condities). Maar dat door nieuwe incentives (voorwaarde voor het aftreden van de premier Kan) deze voormalige wereldmarkt weer flink verder zal gaan opbloeien. Nog harder dan al voor de catastrofe aan de oostkust werd gerealiseerd, de Japanse markt groeide al in 2009 en 2010 zeer fors (zie artikel van 5 september 2011). Maar het blijft een "moeilijke" markt. Japan heeft sowieso byzonder weinig grote vlakke gebieden tot haar beschikking, en kan dus eigenlijk alleen maar/vooral op de daken van huizen en bedrijven sprongen voorwaarts maken. Veel particuliere huizen hebben zeer lastige daken met veel verspringingen, obstakels, e.d., zodat op een gemiddeld dak niet heel veel capaciteit kan worden neergelegd. De grote volumes daar zullen vooral van de bedrijfsdaken moeten gaan komen. Ondanks deze "beperkingen", zijn de door iSuppli gepubliceerde nieuwbouw cijfers (1.300 MW voor 2011) respektabel te noemen, al kan het jaar volume beslist minimaal verdubbeld worden.

Je zal maar atoomstaat Frankrijk heten en een "sprong voorwaarts" maken van 719 (2010) naar 963 MW (2011) jaargroei op het vlak van decentrale opwekking middels van die kleine zonnepaneeltjes. Respect, maar het is tegenover de echt groten op deze planeet natuurlijk eigenlijk een beetje "broddelwerk". Al moeten we ook zelfs dat cijfer van iSuppli met een forse pot zout nemen. Want ik heb al eerder gemeld (in de NL CertiQ update voor november) dat het allemaal ook daar toch flink wat harder is gegaan dan zelfs de iSuppli analisten "actueel hebben bevroed". Want in mijn overzichtje werd het net verschenen derde Franse trimester rapport aangehaald waarin voor 2011 al gesproken wordt van een nieuwbouw van 1.128 MWp op het Franse continent, en zelfs 1.217 MWp als ook de overzeese gebiedsdelen er bij worden betrokken (onduidelijk is of iSuppli die meerekent). En dat voor slechts de eerste 9 maanden van het jaar 2011! Ook hier lijkt zelfs een professioneel analisten bureau als iSuppli dus alweer chronisch achter de actuele feiten aan te lopen. Gezien het feit dat iSuppli voor Duitsland het "oude DC generator vermogen van 7.408 MW[p]" hanteert, zullen ook de andere cijfers wel het DC vermogen moeten betreffen. Dan zou iSuppli voor alleen al continentaal Frankrijk in 2011 al 1.128 - 963 = 165 MWp mis zitten. Met nog een heel trimester rapport te gaan! Dus dat "jaar"cijfer kan nooit kloppen.

Photon "meta" analyse
Dat het schipperen blijft met die marktgroei cijfers is Photon ook al jaren een doorn in het oog, maar het is niet anders. Photon zou Photon niet zijn als ze dus gewoon meerdere cijferbronnen bij elkaar harken en dan kijken wat de variatie is. Mind you: de tien bronnen die ze in hun oktober "meta" analyse hebben gebruikt zijn professionele analisten bureau's (waaronder iSuppli), en analisten afdelingen van grote banken als de Duitse Commerzbank. Dat zijn geen hobbyisten zoals Polder PV, maar professionele organisaties die peperdure rapporten van een paar duizend dollar per stuk uitpoepen.

Desondanks is de spreiding van de cijfers die genoemde "tien" aan Photon hebben gerapporteerd over de tien grootste PV-markten (waar België in het geval 2011 volgens mij onterecht niet in voorkomt) aanzienlijk te noemen. De grootste variaties betreffen, het is al genoemd, Italië (definitie kwestie "wat is geïnstalleerd?"), met prognoses (2011) tussen de 2,2 en 8,0 GW (!), en voor Duitsland, tussen de 5,0 en 7,5 GWp. Ook U.S.A. heeft behoorlijke spreiding tussen de 1,6 en 3,0 GWp.

Photon bevroeg de bureaus ook over hun verwachtingen voor komend jaar, 2012. Ook daar zijn de "spreads" gigantisch. Hier met name voor U.S.A. (2,0 tot 5,9 GW), Japan (1,6 tot 3,5 GW), China (1,5 tot 3,4 GW), en als kleine "outlier" Canada (0,5 tot 1,9 GW).

Mondiale groei PV 2011 - 2012
U begrijpt dat de verwachte groeicijfers voor de hele wereld dan ook behoorlijk verschillen in de Photon "meta"-analyse. En die zijn dan ook nog in de loop van het jaar telkens bijgesteld. Wellicht zal het u niet verbazen: elke keer hoger dan in de vorige verwachtingen (er is immers absurde overcapaciteit aan productie, en er worden blijkbaar nog steeds wegen gevonden om weer meer daadwerkelijk af te zetten). Photon komt voor hun "ijkmoment" september 2011 op gemiddeldes van (17,5-) 20,6 (-26,2) GW voor 2011 (laagste en hoogste schattingen tussen haakjes. En voor 2012 was op dat moment de spanbreedte voor de prognoses: (20,4-) 23,3 (-27,6) GW uit. Nemen we de gemiddeldes, zou het jaar 2012 t.o.v. 2011 nogmaals 2,7 GW meer afzet kunnen gaan realiseren, weer 13% meer groei dan er voor 2011 is geprognosticeerd. Wel dus een sterk afvlakkende groei (voorheen ging men zelfs uit van een mogelijke "stabilisering" van de afzet markt), maar nog steeds: meer afzet dan in het voorgaande "jaar met de module prijs revolutie", 2011. Vergeet niet dat 2012 zeer waarschijnlijk het jaar van de "grote consolidaties, faillissementen, en markt heroriëntaties" zal gaan worden, in tijden van toenemend politieke oproer en onzekerheden op economisch vlak. Het wordt, alweer, een zeer spannend en hoogstwaarschijnlijk dynamisch jaar. Midden in, alweer, een globale crisis.

iSuppli zit in hun laatste overzicht van 13 december voor het jaar 2011 met een bijgestelde schatting van 23,8 GW, wat alweer 3,2 GW boven het hierboven genoemde "Photon meta analyse gemiddelde" ligt, bijna 16% (!) hoger. Die 23,8 GW in het "crisis" jaar 2011 is een ronduit spectaculaire 34% hoger dan het mondiaal nieuw afgezette volume van 17,7 GW in 2010 (volgens iSuppli).

U moet niet gek staan te kijken dat er uiteindelijk nog meer afgezet blijkt te zijn als alle landen cq. globale gegevens definitief bekend zijn. Ik vermoed dat de te verwachten publicatie van Solarbuzz LLC uit California (volgens sommige bronnen het beste research bureau op dit vlak, maar niet genoemd in het overzicht van Photon) daarover meer uitsluitsel zal kunnen gaan geven. Maar dat zal nog even duren (Solarbuzz geeft kwartaal rapporten uit, alleen moet je daar heftig voor in de portefeuille tasten). En zelfs Solarbuzz moet af en toe de eigen cijfers bijstellen omdat er meer marktgroei plaatsgevonden blijkt te hebben dan zelfs zij hadden gedacht...

In de gedetailleerde iSuppli publicatie, die u zelf kunt raadplegen (link onderaan), worden nog meer details over de ontwikkelingen op de wereldmarkt gegeven die ik verder niet zal uitdiepen. De titel van hun publicatie is op zijn minst fragenswürdig ("Italië grootste markt in 2011", de meeste capaciteit was al in 2010 "gerealiseerd maar nog niet netgekoppeld"), maar dat moet u maar even terzijde leggen. Het artikel staat verder vol met interessante extra detail informatie. Let op de onzekerheden die iSuppli daarin voor 2012 geeft: de markt afzet blijft moeilijk voorspelbaar. Opvallend is de claim dat in het voorjaar van 2012 de module prijzen in Europa al zo rond de 65 Eurocent/Wp zouden kunnen komen te liggen. De grote vraag is natuurlijk: gaat dat ook echt gebeuren?

De kristallen bol zwijgt en toont grijze wolken...

http://tinyurl.com/d27a4jp (verkorte link naar het bericht van 13 december 2011 op de website van iSuppli)

Hering, G. & Krause, M.B. (2011). Mit angezogener Handbremse. Für 2011 und 2012 erwarten Analysten einen verlangsamten Zubau und Überkapazitäten. - Photon 10/2011: 36-40. (NB: met kristallen bol als openingsfoto...)

16 december 2011 (incl. toegift). De Grote Slachting verdiept zich: SOLON vraagt faillissement aan. Ik heb er meermalen op gewezen en voor gewaarschuwd. De verschrikkelijke, en al zeer lange tijd durende prijzenslag met PV-modules op de wereldmarkt kan niet zonder gevolgen blijven, en gaat onherroepelijk slachtoffers eisen. Dat is al gebeurd, en zal nog op forsere schaal gaan geschieden zolang zonnepanelen voor absurd lage prijzen gedumpt blijven worden. Een trend waar, mede ook gezien de absurde capaciteits-uitbouw plannen van de grootste silicium boeren, geen einde aan lijkt te komen. Na de gigantische dreunen in de Amerikaanse markt, met Solyndra nog steeds als absoluut, honderden miljoenen dollars kostende dieptepunt, is nu het slachtveld gearriveerd in de natie die het meest heeft gedaan om zonnestroom voor iedereen bereikbaar te maken (het achterlijke Nederland incluis). In het Moederland van de Zonne-Energie. Duitsland, dus.

SOLON SE, dat prachtige, sinds 1997 in de hoofdstad Berlijn zetelende bedrijf waarvan de webmaster van Polder PV het fraaie, met anderhalf duizend dikke trackers bezette Solarpark Erlasee (12 MWp) afgelopen zomer (in de stromende regen...) bezocht, en wat vanaf 2005 al zo'n 250 MWp aan PV-projecten had gerealiseerd (referenties), heeft het faillissement aangevraagd. Zowel voor de al in 1998 aan de beurs genoteerde holding (later omgedoopt in "SOLON SE"), als voor de dochters, SOLON Photovoltaik GmbH (module productie, o.a. voor de grote industriële parken, in Berlijn), SOLON Nord GmbH (module productie in de Hanzestad Greifswald) en SOLON Investments GmbH (internationale project ontwikkelaar met zetel in het bekende Freiburg). Wat er met de bedrijfsonderdelen in Italië (SOLON S.p.A., in een dorp in de Po-vlakte*), Frankrijk (SOLON SAS, in Lyon), en U.S.A. (SOLON Corporation, Tucson, na afstoten module fabriek) gaat gebeuren is nog onduidelijk.

Het in 2010 nog een omzet van 620 miljoen Euro omzet draaiende (doch toen al licht verlies draaiende) concern met ruim 800 medewerkers wereldwijd, had nog op 28 september dit jaar trots aangekondigd dat ze een reusachtige, 12,3 MWp grote dak installatie op het Logistiek centrum Interporto di Padova (in de westelijk van Venetië in de Po-vlakte gelegen stad Padua) hadden gebouwd door de Italiaanse dochter. En ze hadden voor hun spectaculaire duurzame hoofdkantoor nog een "Best Office Award" ontvangen in 2010. Hun SOLON Mover is wereldwijd vermaard, een dubbelassige tracker op een betonnen sokkel, en met gigantisch grote ("vrijwel on-steelbare") modules, die veelvuldig in grote PV-parken is toegepast.

^^^
Het beetje zonneschijn wat nog doorsijpelde op die ietwat heftige, regenachtige dag toen wij Solarpark Erlasee van het trotse SOLON SE bezochten, met anderhalf duizend SOLON Movers (14 juni 2011, zie fotoreportage fietstocht) kon de donkere wolken niet wegkrijgen.

Die toen nog symbolische wolken zouden later als een vernietigende storm-depressie over het concern samentrekken en haar over de rand van de afgrond duwen. Dood, en doodzonde, want het bedrijf heeft prachtige producten en installaties ontwikkeld.

SOLON zat al langer in de problemen met de financiën, moest alweer een tijd geleden heftig afschrijven op het 34% aandeel van de geflopte silicium fabriek die het Nederlandse (failliet gegane) Econcern in de Franse Provence had gepland (project door rechtbank failliet verklaard op 4 augustus 2009), heeft recenter het bijna 20% aandeel in de Oostenrijkse cellen fabrikant Blue Chip Energy opgegeven (faillissement aangevraagd), en was verder hard bezig met een herstructurering van de activiteiten, en herfinanciering van de schulden. SOLON sloot verder ook de 60 MW module fabriek in Tucson in Arizona (U.S.A.), maar het was allemaal niet voldoende om de voortdurende financiële problemen het hoofd te bieden. De vraag is of er kandidaten zullen zijn die de productie faciliteiten in Duitsland over zullen gaan nemen, dat is nog afwachten. Duidelijk zal zijn, als het faillissement zijn beslag zal gaan krijgen, dat alle projecten die het bedrijf nog in eigendom heeft (er is al het nodige aan projektontwikkelaars doorverkocht) zullen worden aangeboden aan wie er maar interesse in heeft. Lucratieve invoedingsvergoedingen die aan die projecten zitten vastgekleefd zijn daarbij de beste lijmstok.

"Solar ist nicht gleich Solar.

Es gibt viele Unternehmen im Bereich der Photovoltaik, aber nur wenige verfügen über unser umfassendes Know-how und Erfahrung im Bereich der Modulproduktion und des Kraftwerksbaus."

Citaat van website SOLON (hier).

Jammer dat die "know-how" van Solon waarschijnlijk deels verloren zal gaan, tenzij andere bedrijven de enorme kennis concentratie daar kunnen gaan redden van de ondergang...

Triest ook dat mogelijk het begin dit jaar gepresenteerde "geïntegreerde DC/DC power-optimizer in het paneel" concept samen met de Israëlische firma SolarEdge (persbericht 28 februari 2011) een ongewisse toekomst staat te wachten. Innovatie die op het punt staat vermarkt te worden, is hier reeds in de kiem bedreigd. Hetzelfde geldt voor hun "module/opbouw constructie geïntegreerde" systeem SOLfixx voor op platte daken.

^^^
Scene uit de peperdure promotie video "Hail - The Return of the Sun" die SOLON in die schöne alte Zeit liet maken (Erlasee 12 MWp SOLON Mover park komt ook in het eind-shot voor). SOLON is natuurlijk niet aan dat soort smaakvolle projecten ten onder gegaan. Maar hun faillissements-aanvraag zou mogelijk wel een urgente aanleiding moeten zijn bij de collega bedrijven om eens wat steviger de poten in de polderklei te gaan zetten en alle overbodige luxe uit de ondernemingen te gaan snijden. Anders wacht ze een vergelijkbaar lot als dat ooit zo trotse, internationaal hoog geprezen Duitse zonnestroom bedrijf...

Let in het filmpje op het tale-telling shot met de tekst:
"970 trillion kWh of energy fall from the skies every day."

Video shot uit het YouTube filmpje (zie hier).

© SOLON SE

Wie zal het volgende slachtoffer gaan worden? Conergy misschien? In het allerergste geval het nog veel beroemdere Q-Cells??? Beide bedrijven hebben zeer heftige financiële perikelen achter de rug...

* Inmiddels is bekend geworden (kort bericht op Photon website van 19 december 2011), dat in het Italiaanse dorp Carmignano di Brenta (PD, Po-vlakte) de productie van de Italiaanse tak van de SOLON groep stilgelegd zou zijn en de positie van 70 van de 180 medewerkers op het spel zou staan. Vooralsnog schijnt deze dochter van de groep haar "juridische onafhankelijkheid" van de SOLON SE moederholding in een apart gepubliceerd persbericht te willen claimen...

http://tinyurl.com/6tgftkl (verkorte link naar artikel van 15 dec. 2011 op Photovoltaik.eu: Arabische onderneming Microsol zou klaar hebben gestaan om te participeren, maar banken verloren geduld - er was nog een schuld van dik 400 miljoen Euro te betalen... en meer links)
https://photon.de:448/news_archiv/details.aspx?cat=News_Archiv&sub=Wirtschaft&pub=1&parent=3878 (nieuwsbericht van 14 december 2011)
http://www.solon.com/de/presse/news/detail.html?ID=699 (omineus persbericht van 13 december 2011, wat de Duitse, met heel veel moeite en veel geld opgebouwde Fotovoltaik-Industrie op zijn grondvesten zal doen schudden...)
http://www.solon.com/de/investor-relations/aktie/index.html (dramatische vrije val van het beursaandeel toen het schokkende nieuws bekend werd)


ontwikkelingen "oud"	links	PV-systeem	basics	grafieken graphs	huurwoningen	nieuws	index

Nieuws P.V. pagina 85

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm