Nieuws P.V. pagina 35

meest recente bericht boven

16 oktober 2008 - 28 oktober 2008

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm

28 oktober 2008: Actie Kleine Aarde/iNSnet/WNF onder stoom. Ik keek net weer even op de inteken pagina voor de open brief die oproept tot de invoering van "een feed-in tarief" (wat Polder PV betreft veel ruimer te interpreteren als: de implementatie en uitvoering van de volledige Duitse EEG Wet, met alle bikkelharde randvoorwaarden) voor duurzaam opgewekte elektriciteit in Nederland. De intekening begint lekker te lopen, nu al meer dan 1.000 inschrijvingen. Onder de te raadplegen bronnen een link naar een van de uitvoerige stukken op Polder PV over de fundamentele verschillen tussen het Duitse EEG (WET), en de Nederlandse SDE ("AMvB met 3 jaarlijks of frequenter door ambtenaren aan te passen ministeriële regelingen"), en de leugens die er door EZ/vd Hoeven over verkondigd werden (en nog steeds worden). Er staan ook nog een paar uitspraken op de hieronder gelinkte inschrijving pagina op de iNSnet site die wat "bijstelling" behoeven. Want zorgvuldig formuleren over wat het Duitse EEG nu precies inhoudt, dat blijft een lastige en heikele zaak voor outsiders...

Wel gewoon blijven intekenen natuurlijk!

Neen, nog steeds geen EZ mensen gezien bij de ondertekenaars. Wel (update tm. 5 nov. 2008, ruim 2.700 handtekeningen), zeer selectieve greep:

• Niels van der Stappen (en natuurlijk Energie Nul huis architect Arie Kroon...) van het CDA-duurzaamheidsberaad (en nog een CDA lid, volgens eigen zeggen)
• iemand van "de rekenkamer". Grapje?
• "procesoperator Helianthos" van ... NUON
• "gepensioneerde NUON medewerker!!!
• Gedeputeerde economie en milieu van (het radioactieve) Zeeland...
• Iemand van The Magic Boiler Company (hopend op feed-in tarief voor fossiel gestookte toverketel?)...
• Goudswaard, CEO, en Dorine Putman-Devilee (microkredieten) van ASN Bank
• Gosse Boxhoorn...
• (steeds meer) mensen van Universiteiten en Hogescholen
• diverse architecten
• Ger van den Oetelaar, u weet wel, wethouder van Gemeente Boxtel, waar de beruchte 3.000 kWh grens tot een Nationaal Drama leidde...
• journalist met pensioen (ex-NOS-tv-journaal)
• " Henk Hauer - Petje af voor Herr Scheer "
• Hub Cox - SenterNovem ...
• Jan R. Lunsing - voorzitter werkgroep VROEM PvdA Groningen
• Celine Knip - Twynstra Gudde
• Frank Ermers - KEMA
• J. Hoornstra - ECN Solar (let goed op het laatste woord, is niet gelijk aan "Beleidsstudies"...
• Jens Bruinlier - Min. van Justitie (serious?)
• Karin S. Wiegman - Kattenbescherming Nederland (Polder PV heeft een zwak voor katten...)
• L.A. Stigter - Helianthos b.v

http://www.insnet.org/feedin/index.rxml

28 oktober 2008: Tegenlicht tegen het licht. Gemengde gevoelens over de "slotaflevering" van het vierluik over duurzame energie. Om eerlijk te zijn had ik van tevoren al zo mijn twijfels over deze laatste aflevering, zeker na de "succes story" van de vorige uitzending. Want valt er nu eigenlijk echt voor positiefs te zeggen over het rampbeleid van de afgelopen jaren in ons land, en de daaruit voortvloeiende schandalig slechte positie op de wereld ranglijsten van ons rijke land? De onderzoekers en de (potentie van de) industrie, daar ligt het probleem niet. Dat is al lang duidelijk. Echter, zolang wij geen volwaardige, drempelloze marktomstandigheden voor duurzame energie, met name (in deze aflevering besproken) elektriciteit krijgen, zal het bij oeverloze debatten, gepraat, en plannetjes blijven, zoals we al jaren in dezelfde of vergelijkbare kringetjes rond blijven draaien. Hoe zeer ik de vier heren in de laatste Tegenlicht uitzending ook waardeer, het feit dat de heer Vermeend ("zonneridder" gedoopt) nog steeds geen (zonnestroom) project gerealiseerd heeft in Nederland, en dat Ad van Wijk van Econcern het allergrootste deel van zijn omzet en winst in het buitenland behaalt ("Het is veel interessanter om in de BRD te investeren"), zou boekdelen moeten spreken.

Duitsland
Natuurlijk kwam het Duitse EEG ter sprake (Vermeend: "Ik wil de Duitse regeling hebben"...), maar niet zoals ik gaarne had gezien: die ongelofelijk belangrijke, en doorslaggevende details van die regeling, die maken het verschil. En het feit dat het Wet is en Wet blijft, zonder groezelige ambtenarenvingers die elk jaar weer roet in het eten kunnen gooien. Essentiële zaken als "Aufrechnungsverbot", "Doppelvermarktungsverbot", "groen altijd voor grijs", de hele reteslimme en supersimpele, goedkope bemetering van alle EEG installaties die allemaal direct op het net worden ingevoed (totaal onvergelijkbaar met het ranzige metermoeras onder de NL SDE prutsregeling), het buiten de hele bezopen groencertificatenkermis om functioneren, de intelligente onderlinge verrekening van de te verwachten feed-in uitbetalingen en daaruit voortvloeiende universele, nationaal evenredige, volautomatisch door de netbeheerders te innen EEG Umlage, etc., etc.: het zat er allemaal niet in. En dat is jammer. Want dat soort zaken vormen de crux van het welslagen van die onvoorstelbaar slim in elkaar gestoken Wetgeving.

Vertaling?
Wel werd door Ad van Wijk een "vertaling" van de Spaanse en Duitse wetgeving gevraagd. Volgens mij moet hij daar niet op wachten, maar dat gewoon door Econcern zelf laten uitvoeren, want anders kan hij wachten tot Sint Juttemis. Ik wil met het Duitse systeem best helpen. Vertalen die zooi, en het parlement met een leuke tekst overvallen (ze zullen er waarschijnlijk de ballen van begrijpen, maar daar gaat het niet om, hard NEEN zeggen durven ze dan misschien niet meer). Het Spaanse systeem dreigt komend jaar in elkaar te storten, of in ieder geval heftig en vol in de remmen te gaan (voor zonnestroom) omdat het Industrie Ministerium een belachelijke cap van 500 MWp in die met mogelijk dik 2 GigaWattpiek gegroeide markt gaat gooien, en natuurlijk (onbesproken), omdat de Spaanse regering, heel dom, nog steeds de elektriciteit voor de burgers kunstmatig blijft subsidiëren, waarmee ze zichzelf diep in de vingers snijden...

Ik vond tijdens de "discussie" Ad van Wijk nog het best uit de verf komen, maar die is, met zijn bedrijf, niet onterecht met diverse prijzen geëerd, en hij is natuurlijk praktijkman pur sang, op het scherpe snijvlak van ontwikkeling van smakelijke DE projecten en commercie. Mij viel Peter Blom wat tegen in deze specifieke discussie, al is hij op zijn manier in de communicatie richting klanten (Triodos) compleet uniek en hors categorie.

Autonomen i.p.v. "klassieke" energieholdings
Peter Blom lijkt een kleine blunder te maken door te stellen dat in Nederland het Duitse systeem door de energiebedrijven uitgevoerd zou moeten gaan worden. Dat is echt onvergefelijk foute boel als hij daarmee de leverings/productietakken van de "gesettelde" (fossiele) holdings bedoelt. Ik hoop dat hij daadwerkelijk (een op een) het Duitse systeem bedoelt met zijn opmerking, waarbij de netbeheerders gewoon als rigide wettelijk gecontroleerd "administratief doorgeefluik" van de door iedereen (bedrijven incluis) betaalde EEG Umlage worden gebruikt. Zoals Hermann Scheer niet na laat te illustreren, is de Duitse DE markt al die jaren juist door de onafhankelijke spelers (talloze grotendeels nieuwe bedrijven, maar ook een paar honderdduizend particuliere huishoudens als zeer belangrijke maatschappelijke kracht) gegroeid als kool en hebben de grote energieholdings - die een toenemend stuk marktaandeel van de elektramarkt weg zagen smelten als sneeuw voor de zon - alles in het werk gesteld om die autonome groei kapot te maken. Tevergeefs. De Duitse energie"markt", minstens zo doodziek als de Nederlandse, wordt juist "gezonder" gemaakt door bedrijven die niets met de klassieke fossiele/nucleaire holdings te maken hebben, en die door o.a. de drempelloze toetreding die door het EEG mogelijk wordt gemaakt, een enorme groei van duurzame energie (met name elektriciteit) realiseren, daarmee enorm veel nieuwe (vaak high-tech) arbeidsplaatsen genereren, een duurzame industriële ontwikkeling in gang zetten, bakken met investeringskapitaal het land binnenhalen, een toenemend aandeel inkoop van peperdure olie en gas weten te reduceren, etc., etc. De revolutie vindt daar versneld plaats door autonome ontwikkeling buiten de greep van de energieholdings om. Facetten waar je EZ in Nederland nooit over zult horen. Omdat EZ gezellig onder het warme dekentje tussen de grote energiebobo's in ligt en dus bergen belangenboter op het hoofd heeft.

Zodra je grote energiebedrijven "het werk" wilt laten doen, kun je d'r op wachten dat ze die ontwikkelingen gaan frustreren en zal er nooit zo'n gezonde groei als in Duitsland gerealiseerd kunnen worden. Je kunt gewoon niet verwachten dat bedrijven die nog steeds bakken met geld verdienen aan de windhandel met (kunstmatig qua prijs gekoppelde) olie, gas, elektra en gebonden stadswarmte, zich voor de volle 300% zullen committeren aan die vaak onterecht als "problematisch" beschouwde duurzame energie opties. Een commitment die bedrijven die uitsluitend in de DE business zitten wel degelijk hebben.

Delta
Zie de ellende met Delta, die de progressieve directie van zonnecellenbakker Solland een trap onder de kont geeft als ze een "probleem" dreigen te gaan worden. Delta vindt al te progressieve ontwikkeling van zonne-energie juist zeer bedreigend voor hun centrale op nukes gefocuste strategie (zullen ze nooit toegeven natuurlijk), en speelt hele vieze spelletjes. Net is het bericht binnengekomen (Energeia en Financieele Dagblad, "Essent onderzoekt uitlating minister", di 28 oktober 2008) dat het bedrijf het aandeel van Essent in Borssele wil gaan overnemen. Dat is levensgevaarlijk, omdat Delta hun aggressieve kernenergie "push"politiek dan zonder "lastige" spelers (lees: weifelende partners) in de markt die hun "bedenkingen" zouden kunnen hebben, met natuurlijk hulp van de Franse Atoom Moloch E.D.F., in ons arme land kan gaan doordrukken. Dat mag never nooit niet gaan gebeuren, maar u kunt er op wachten dat van der Hoeven (EZ) daar ondanks haar "bedenkingen" dat Borssele in buitenlandse handen zou kunnen komen (door buitenlandse "avontuurtjes" van Borssele mede-exploitant Essent), toch het groene licht voor gaat geven als ze de kans krijgt. Zo ziek zit ons land namelijk in elkaar. De boodschap: uitvoering van "een Nederlands EEG" door de grote holdings is vragen om problemen. Daar heeft de burger, en het MKB helemaal niets aan en zal de DE markt alleen nog maar verder frustreren.

Conclusie: EEG ja, voor de volle honderd procent (niet alleen "slechts" een feed-in tarief, dat is volstrekt onvoldoende!!!), op Duitse leest geschoeid, en invoeding drempelloos en zonder bezopen caps voor iedereen. Pas dan gaat er hier mogelijk iets veranderen. Hoge feed-in tarieven voor kleine schaal, lage tarieven voor grote schaal, zie het uitmuntend uitgewerkte staffeling systeem bij de oosterburen. En, zeer wezenlijk: netbeheerders moeten aan zeer stevige banden gelegd worden. Bemeteringswaanzin zoals onder de SDE moet uit ons land worden weggebrand: het is volslagen gestoorde Middeleeuwse Kafka onzin die burgers wurgt. Daarvoor moet complete regelgeving overboord gekieperd worden. Ga er maar aan staan.

Nog wat aspecten dan maar uit de uitzending waarin trouwens diverse fragmenten uit de vorige (Here Comes The Sun) werden vertoond, uiteraard daarbij Hermann Scheer wederom tonend ("geen conventionele centrales meer bouwen, dat is een aflopende zaak"):

Wubbo Ockels (van de aanwezigen "het dichtst bij de zon gezeten" tijdens zijn korte astronauten carrière): Duurzame Energie is een recht. De jeugd heeft de toekomst, en (heel aparte insteek), vrouwen dienen meer zeggenschap te krijgen over de verduurzaming van de energievoorziening (die gaan nl. vaak over het huishoudgeld, wat steeds meer weglekt naar fossiele energie). 10 procent van het innovatiebudget moet naar de jeugd toe, niet naar de bedrijven die dat sowieso op eigen houtje zouden moeten doen. "We moeten voor groene energie in Nederland naar een Oranje mentaliteit". Het Koningshuis moet worden ingeschakeld (Hmmm. Zonnestroom Producenten Vereniging heeft wel eens een poging daartoe ondernomen, PV-project voorstel op Soestdijk, maar dat werd minzaam afgewimpeld...). Wel terecht: de goede getallen moeten op papier komen en die moeten naar de samenleving toe worden gecommuniceerd. Er wordt veel gelogen over potentie, en er wordt erg veel onzin verkocht. Dat moet afgelopen wezen.

Ad van Wijk: de Zon is de Bron, "Zon levert energie die veel socialer is dan energie die (centraal aangestuurd) uit olie, kolen, en uranium wordt opgewekt". Naast directe gebruikmaking van zonlicht (elektra en warmte) zijn wind- en water energie ook de - afgeleide - bronnen waar je gebruik van moet maken. Ad spreekt - voor Nederland althans - de voorkeur uit voor wind, vnl. op zee (liever off-shore wind dan CSP stroom naar Nederland halen), maar je moet dan natuurlijk wel ook zijn positie als CEO van een concern wat graag dat soort projecten ontwikkelt (Amalia park met Eneco) in gedachten houden (verder geen probleem, vooral doen). Decentrale opwekking heeft in ons land vrijwel geen belangenbehartigers, en de partijtjes die er zijn kunnen nog geen deukje in het pak met betonnen ambtenarenboter schoppen. Dat moet (wat PPV betreft) veranderen. Ad vindt dat goede planning van DE projecten nu al leidt tot "rendabele" investeringen, al moet je tot in detail uit de doeken doen wat de verhoudingen tussen de investeringen en de uiteindelijke opbrengsten zijn. Dat laatste schort het gruwelijk aan in Nederland: wij kunnen hier helemaal geen decente, goed onderbouwde "langjarige" rendementsberekeningen maken. Natuurlijk ook omdat, zoals nu weer onder de SDE regeling, zo'n berekening door de nukken en grillen van EZ nooit te maken is, wij kennen helemaal geen "vaste" feed-in vergoedingen, en dus blijft investeringsonzekerheid permanent hoog.

Ad had ook een leuk rekensommetje over de 24 h/dag, 365 d/jaar aan staande deurbeltransformatoren ("dispersed" elektraverbruiker, helaas wijdverbreid): 50 kWh/jaar maal 200 miljoen ("Europa") = 10 miljard kWh, output van 2 gore kolencentrales. Gewoon om een idee te geven van wat zo'n ogenschijnlijk "onschuldige"kleine verbruiker voor impact heeft als die massaal aan het net hangt... Een oplossing zou kunnen zijn voeding met een klein zonnepaneeltje en pas het stroomcircuit sluiten als er daadwerkelijk wordt gebeld. Normale huizen zouden natuurlijk ook gewoon weer zo'n ouderwetse mooie klingelbel kunnen nemen...

Ad, cijferman bij uitstek, corrigeerde trouwens ook presentator Rob van Hattum dat China, niet Duitsland, de grootste zonnecel fabrikant is. Rob deed dat onterecht af als "is nog discussie over". De cijfers wijzen al lang China als übermeister aan op productiegebied, niet alleen van zonnestroom modules, maar ook op zonnecellen vlak, en hard op weg ook het land met de grootste Silicium productie capaciteit te worden. Als de dunne laag technologieën eenmaal commercieel bewezen inzetbaar zijn op grote schaal, moet u niet verbaasd zijn als zij, mogelijk met India, ook op dat belangrijke nieuwe marktsegment hoge ogen zullen gaan gooien om tot de grootsten ter wereld te worden in korte tijd.

Peter Blom, die na de vermoeiende papierwinkel bestudeerd te hebben, uiteindelijk maar buiten de SDE om zijn eigen PV-installatie heeft betaald (ik heet u van harte welkom op mijn Newbee-pagina!), vindt financiering van "grote centrales" (lees: meestal fossiel of nucleair) sowieso veel te riskant gezien de mondiale crisis, en alleen dat al zou tot veel meer investeringen in relatief makkelijk te realiseren kleine decentrale projecten moeten leiden. Hij pleit voor een "paradigma shift" naar "hardware local" (i.p.v. "nationaal" of "regionaal") en "software global" (kennis over decentraal op te wekken duurzame energie mondiaal verspreiden). Geen minister die nota's schrijft of uitvoert, maar eentje die visie heeft en die uitdraagt. Naast het door Ockels te berde gebrachte "recht" op duurzame energie vindt Blom dat het bedrijfsleven ook de eigen verantwoordelijkheid moet nemen op dit vlak (gebeurt inderdaad nog steeds, op de nodige duurzame pioniers na, veel te weinig in ons land).

Willem Vermeend: Nationaal Duurzaamheids Plan zonder kolen- en kerncentrales in het leven roepen en Nederland daarvoor "mobiliseren". Genereer voor te realiseren duurzame energie installaties een volksaandeel (zoals in Duitsland bij verschillende grote fondsen, maar ook bij talloze lokale projecten zoals in Freiburg al volstrekt normaal is). Mensen moeten ook financieel kunnen participeren (en natuurlijk: een kleine beloning mogen ontvangen bij gebleken "winst"). Gebeurt nu natuurlijk al op bescheiden vlak bij verschillende windcoöperaties (de "ware revolutionairen", wat Polder PV betreft). Ik kan niet wachten op de eerste grote Bürgerbeteiligungs Anlage met mooie zonnepanelen in onze gemeente... Provincies moeten meer regie gaan nemen voor regionale projecten.

Don'ts: (Hermann Scheer) Geen grote conventionele centrales (nukes, kolen) bouwen (WKK wordt wel als "overgangstechnologie" geaccepteerd), georganiseerd verzet tegen windturbineparken s.v.p. staken (sneer van Scheer richting sommige "milieu"groeperingen die volgens hem niets snappen van de werkelijke "milieu"problemen op deze aardkloot, die hele landschappen bedreigen waar zelfs geen mensen wonen).

Do's: Level playing field voor DE (Duitsland kent nog steeds een [trouwens reeds besloten: af te bouwen] kolensubsidie, 50.000 Euro per mijnwerker, Ad van Wijk moest concessierechten betalen en de onderzeese kabel voor off-shore wind). Duits EEG (en niets minder). Groene energie moet belastingvrij worden (Vermeend). Kleine en grote schaal DE opwekking zijn allebei nodig. Hand in hand gaarne. Regelgeving moet op de schop (van Wijk). Project met grote uitstraling realiseren, waarbij milieugroeperingen "binnengehaald" dienen te worden, bijvoorbeeld Afsluitdijk project. Van Wijk wil graag een haven voor zijn windturbine activiteiten. Vertrouwen bij de bevolking kweken dat dit "de goede weg" is (Ockels). Van regering eisen dat doelstellingen ook daadwerkelijk bereikt gaan worden (wat PPV betreft: uitsluitend met niet discutabele "groene" bronnen!!!). Elektrische auto stimuleren, er rijdt een opslagvermogen van (daar heb je hem weer: Ad) maar liefst 350.000 Megawatt op de weg (3x zoveel als het huidige - grotendeels fossiele - centrale park heeft)...

Goede cijfers ("juiste rekensommen") zijn essentieel, materiaal wat de klassieke sector aanlevert klopt vaak niet (meer), bijvoorbeeld doordat rekening gehouden moet worden met lange levensduur van installaties (40 jaar voor een kolencentrale) en zware financiële lasten voor fossiele centrales als CO2 e.a. milieuheffingen (en stijgende kolenprijs...) over hun gehele levensduur. Afwezig bij DE installaties. Ockels: 16 vierkante meter PV systeem kan een elektrische auto voeden (20.000 km/jaar) , en is daarmee 3 maal zo goedkoop dan op benzine rond te blijven tuffen: die getallen moeten in de krant! Blom: trek de portemonnee. Met financiële crisis kwam er opeens een verbijsterende hoeveelheid kapitaal vrij ter rugdekking van het bankwezen (blijkbaar "kon dat uit"), waar weinigen zich echt aan "stoorden". Als de nood hoog is, is er veel mogelijk. Zeker weten ook bij duurzame energie, een absolute noodzaak (Blom: "Sense of Urgency"). Dus: investeren!

Goed plannen, houdt alles praktisch. Bedrijven die hun nek uitsteken met daadwerkelijke realisatie zouden daarvoor (extra) beloond moeten worden, gebeurt vrijwel nooit vanuit "de ministeries"... Duurzame bouw moet vlot getrokken worden. Energie nul is wel het minste (PPV: in Duitsland wordt al jaren Energie Plus gebouwd). Blom: startersregeling innovatiegelden is compleet ontoereikend, er moet veel meer geld naar innovatieve jonge starters, niet naar de grote bedrijven. En (van Wijk): vooral DOEN, UITVOEREN die hap! Ophouden met ouwehoeren.

100 procent duurzame energie is realiseerbaar (weten ze in Duitsland al lang, en wordt dagelijks met forse inspanning aan gewerkt).

De grootste misser in de uitzending: de grootste frustrator van de Nederlandse progressie in duurzame energie wordt niet benoemd. EZ. Gezien de "maatschappelijke status" van de betrokkenen wellicht begrijpelijk. Maar eigenlijk onvergefelijk voor een programma wat zich op journalistieke objectiviteit beroept.

Een kleine misser, toch relevant (ook gezien opmerkingen van Ockels daarover): er zat geen vrouw bij het panel...

http://www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/40025936/

http://energie.vpro.nl/2008/10/27/vanavond-in-tegenlicht-het-land-van-zonnestroom-en-windenergie/#respond (forum waarop u ook kunt reageren over deze uitzending. NB: let vooral op de bijdragen van CSP voorvechter Evert Marchie van Voorthuysen van GEZEN voor een ietwat andere invalshoek...)

27 oktober 2008: ... en toen moest SenterNovem natuurlijk ook de site aanpassen... N.a.v. de "verwikkelingen" rond het eeuwige gezeur m.b.t. de meter(s) in de meterkast van de arme "SDE beschikten", en de, onder zware maatschappelijke druk tot stand gekomen snoeiharde toezeggingen van Maria van der Hoeven, kon SenterNovem natuurlijk niet (meer) achterblijven. "Ze" maakten dit fraaie stukske ervan (weer een fte een uurtje bezig geweest...):

Commentaar Polder PV: Let op de wederom erg suggestieve titel alsof dat soms wel noodzakelijk zou zijn. Forget it but! Ik heb bovendien nog nooit van de constructie "terugmeetmeter" gehoord. "Men" placht het in het wereldje soms wel over een "teruglevermeter" te hebben. Die zowel "in" als "uit" gaande elektriciteit op aparte telwerken meet. Als u dubbeltarief contract heeft zou dat dan neerkomen op vier telwerken. U zou er maar 2 hoeven te gebruiken als u enkel tarief contract heeft (eigenlijk vind ik dat, mocht u ooit om wat voor [onzinnige] reden dan ook, zo'n ding in uw meterkast aantreffen, u daar in het geval van "enkel tarief" ook minder meterhuur voor zou dienen te betalen, maar reken maar dat de meetboys daar een stokje voor steken...).

Die verplichting voor zo'n meter in de SDE regeling (en feitelijk ook daarbuiten) sloeg gewoon nergens op, was pure, ziekelijke burgermansjes-pesterij, en was ontsproten uit de ietwat achtergebleven breinen van de collega bureaucraten bij (ook EZ instantie) CertiQ. Die alleen "gewend" zijn grote jongens als windboeren tegenover zich te hebben en die zich absoluut niet in de situatie van die arme burgers kunnen verplaatsen. En blijkbaar ook niet uit zichzelf kunnen inzien dat ze met hun dogmatiek het latente duurzame enthousiasme bij die burgers kapotmaken i.p.v. dat te stimuleren. M.a.w., met die zogenaamde "verplichting" kan SN alsnog met terugwerkende kracht de boom in. Die bruto productiemeter was als enige binnen die SDE regeling "verplicht", en de meterpiranha's in ons land heffen daar sowieso al een krankzinnig meterhuur tarief voor, bovenop whatever voor meter er al in uw meterkast hing (een schandalige 29,12 Euro incl. BTW per 1 januari 2008, let wel, voor het aflezen en verwerken van één miezerig rotgetalletje...).

Daar ook nog eens een extra gedwongen en "te betalen" vervanging van de bestaande meter over door de strot geduwd te krijgen, mag beslist niet als een "redelijke verplichting" gezien worden. Schei toch uit. Het is gewoon pure ambtelijke sabotage. Niks anders. En dat is nu effekes rechtgebreid, onder zware maatschappelijke druk. Op naar de sloop van de volgende bureaucraten nonsens. De "stimulerende" SDE regeling zit er bomvol mee, en voordat die "S" in die regeling die plek verdient is er nog een hele lange weg te gaan... Let wel: zelfs al sloop je de funderingspalen uit die regeling, dan nog heb je nog steeds niets wat in de verste verte op het van meet af aan superieure Duitse EEG lijkt. Misschien hoogstens een kaartenhuis wat instort als je er naar kijkt...

http://www.senternovem.nl/sde/nieuws/vervanging_bestaande_elektriciteitsmeter_niet_altijd_noodzakelijk.asp

27 oktober 2008: Goed voorbeeld doet goed volgen... Nu Shell als een fenix uit de (kristallijne) zonnestroom as is verrezen met hun toch weer verrassende opening van de 20 MWp CIS plant in Torgau, staan er steeds meer grote bedrijven te dringen om een graantje mee te pikken van de duurzame energie (met name PV) revolutie. Vooral bedrijven uit sectoren van de samenleving die, laat ik het zo zeggen, een "maatschappelijk probleem" hebben met hun core-business activiteiten.

Zo produceert de Japanse moloch Honda Motor Co., Ltd. al jaren auto's en motorfietsen en wat al niet meer aan gemotoriseerd (fossielen zuipend en CO2 uitbrakend) zwaar spul. Maar ook dit bedrijf heeft het "licht" gezien, zoals feitelijk elk bedrijf inmiddels zou moeten zien, wat zich op enig vlak bezighoudt met machines, motoren, metaalbewerking, glas, halfgeleiders, en noem het hele complex maar op. Er is een wereld te winnen, en deze bedrijven kunnen er voor kiezen om mee te doen met de zonnestroom revolutie en deze versneld te realiseren.

Dunnelaag CIGS module gemaakt door Honda. © Honda Motor Co., Ltd. >>>

Honda kondigde aan dat ze via het in het Japanse Kumamoto gevestigde dochterbedrijf Honda Soltec Co., Ltd. hun CIGS (koper-indium-gallium-selenium) dunnelaag module productie daadwerkelijk zijn gestart voor de commerciële productie. Ze waren er al een tijd mee bezig. Maar dunnelaag PV productie projecten hebben ondanks de grote beloftes vaak een forse aanloop (en veel start- en ontwikkelingskapitaal) nodig. Een van de cruciale probleempunten is om modules van de lopende band te laten lopen die binnen zeer nauwe toleranties van het gewenste nominale STC vermogen vallen. Anders wordt concurrentie op een gloeiend hete markt, waar op het scherpst van de snede wordt geproduceerd (klanten hebben in de meeste huidige afzetmarkten een hoog kwaliteitsbewustzijn) een groot probleem. Daarvoor is een complete beheersing van het volledige industriële proces benodigd, en dat kost tijd en ook veel research.

Mijn eerste bericht, over de opening van hun 27,5 MWp productie lokatie dateerde al van Eerste Kerstdag, 25 december 2005. En nu rollen dus de eerste fraaie modules van de band. 115 of 125 Wattpiek per stuk, handzame modellen van ongeveer 1,12 m² oppervlakte. Mooi spul.

Leuk detail: een van de "affiliates" van het concern, ACT Maritime Co., Ltd., heeft al sinds 2007 een vrachtboot rond dobberen met een 20 kilowattpiek PV-systeem aan boord (foto). Dat lijkt peanuts, maar je moet ergens beginnen, en als men de smaak eenmaal heeft te pakken... U kunt niet bevroeden welke gigantische potentie "de markt" heeft als die echt begint te vliegen. En die markt groeide de afgelopen tijd al met vele tientallen procenten per jaar...

Honda: go. Dat u nog vele industriële navolgers mag krijgen!

(primaire link via Photon Newsletter service)

http://www.world.honda.com/news/2008/c081023Thin-Film-Solar-Cells/ (met 6 foto's via Photo Index link)

27 oktober 2008: Oogjes open, snaveltjes toe, en mobieltje uit. II. Denken we d'r allemaal wederom aan? Vanavond, maandag 27 oktober, om 21h00 op Nederland 2 Tegenlicht "Het Land Van Zonnestroom en Windenergie" (uche uche, sorry, ik verslik me even heftig) kijken! Video, DVD brander, whatever klaarzetten en smullen geblazen. U had nou net die afspraak voor het koor? U wilde nog bij uw ouders langs? Overwerken tussen uw collega bureaucraten? Niet getreurd. Dinsdag de 28e 's middags om 15h05 nog een kans, of later via Uitzending Gemist... Zouden Wubbo, Ad, Peter of Willem een gigantische aap uit de toverhoed goochelen voor ons arme land, of wordt het gewoon weer eens die langverwachte, ordinaire Staatsgreep? Maakt me geen bal uit hoe: als de knuppel maar in het Haagse Kippenhok gaat!

Ben trouwens wel benieuwd uit welke bron ze voor Duitsland die 20% duurzame elektriciteit hebben gehaald. Dat ze het retegoed doen wisten we al lang, maar nu al 20%? Ben benieuwd...

In VPRO Gids trouwens ook een stuk over CSP centrales, zie ook de link "Zonnepriester" met leuk stuk van een voor de insiders bekende, ook in Leiden gestudeerd hebbende Paul Metz. Uitgebreid interview, leuk! Wel eventjes gas terug voor zonnestroom (PV), maar ik ben bereid om dat "slippertje" Paul te vergeven. Een mooie van Paul: "Afdwingen is de enige manier". Misschien moeten we maar eens wat bloed gaan offeren, zoals de Maya's deden?

Jammer dat Paul niet bij de discussie op TV is/zal zijn. Toch kijken, uit-der-aard!

http://www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/40025936/

26 oktober 2008: "Geen bedrijf kan dit overleven". Aldus een (waarschijnlijk pissige) Johan Bakker van de vooral in noord Nederland opererende firma Awizon over de voor zijn branche gruwelijk uitpakkende "hit and run" SDE regeling. Hij wordt geciteerd in het opinie stuk van de "SDE klant" Herman Damveld op de iNSnet.org site die zijn treurnis en ervaring met de SDE praktijk kristalhelder uit de doeken doet. Zo helder, dat je het er koud van krijgt. Slotconclusie van Herman: "... zo wordt het niets met de zonne-energie en heeft de regering weer een reden om voor kernenergie te kiezen." Die kan niet alleen Den Haag, maar ook Boerma (CEO Delta) in zijn zak steken...

Overigens is "de volgende ronde" reeds gestart. ECN Beleidsstudies (samenwerking ECN en KEMA) heeft haar nieuwste goochelcijfers voor het volgende jaar (basisbedragen voor de bepaling van de SDE subsidie voor verschillende categorieën, zonnestroom, wederom met een bureaucratenconstruct "benoemd", incluis) alweer gepubliceerd. Zelfs SenterNovem presenteerde de link naar dat zoveelste document over de "regeling" in haar laatste nieuwsbrief. En wat dacht u? U mag er op reageren, "U wordt gevraagd om uw bijdrage"!!! Wel onder voorwaarden (belangrijkste: alleen beargumenteerde en met feiten ondersteunde inhoudelijke kritiek, en deadline: 7 november 2008). Typische gifadder: voor kritiek op de "systematiek van de SDE regeling" zult u zich bij EZ zelf dienen te vervoegen. De hoofd auteur van het rapport (van Tilburg) is een typische "onrendabele top" man die al sinds 2005 continu cijfers daarover publiceert. Ik heb niet zoveel op met dat soort aan nogal wat aannames onderhevige "onrendabele toppen" (ik gruw sowieso van die term, deze ongein ligt aan de basis van alle mislukte subsidieregelingen in Nederland). U misschien wel. Dus als u eens een poging wil wagen om (te denken) een vinger in de EZ melk te brokkelen te hebben: mijn zegen heeft u!

Vergeet niet: EZ is de opdrachtgever van dit soort rapporten. Niet gek staan te kijken dat, als hen iets uit dat rapport niet zou bevallen, dat ze dat gedeelte gewoon snoeihard naast zich neerleggen, en verder weer lekker "eigen beleid" gaan maken, precies zoals ze dat met het vorige rapport hebben gedaan. Dat "sprak" aanvankelijk namelijk nog van drie categorieën voor zonnestroom, net zoals in het huidige rapport, maar ze hebben in Den Haag gewoon zonder met de ogen te knipperen de categorieën > 3,0 kWp aanvankelijk d'r uit geknikkerd (in een zeer laat stadium toch weer door het parlement - zei het met moeite - "opgekrikt" naar een even miezerige 3,5 kWp), en ook nog eens de enige overgebleven categorie aan de "onderkant" afgeknepen door het minimum op 0,601 kWp te stellen. Want rapporten-opdrachtgever EZ heeft de macht, en wil die vooral niet afstaan. Dus zelfs als er een voorstel van u zou worden aangenomen, reken d'r niet op dat de Tweede Kamer dat in het komende "concept advies" (april 2009?) zal terugzien. Het MegaFilter genaamd EZ zit er namelijk nog tussen. En, niet te vergeten: deze doodvermoeiende, door de belastingbetaler op te hoesten rapporten ellende (en natuurlijk de er op volgende gevechten tussen de diverse partijen die straks allemaal "beroep" willen gaan doen op de SDE regeling), gaat dus de komende tijd elk jaar weer over ons uitgestort worden...

Op deze pagina van ECN vindt u ook aan het "concept advies" ten grondslag liggende spreadsheets weergegeven. Uiteraard voor "ons" zonnestroom liefhebbers de interessantste onder dat walgelijke vijfletterige construct wat ik niet op het beeldscherm kan noch wil toveren. U vindt in de spreadsheets verbijsterende lage "verwachte" investeringsbedragen van zonnestroom installaties op de relatief dure Nederlandse (!!!) markt voor, let op, "realiseringsperiode" 2009/2010:

• € 4.760/kWp voor installatie van LET OP! 0-3,5 kWp
• € 4.000/kWp voor installatie van 3,5-15 kWp (foutief in spreadsheet als "4-15 kWp" vermeld
• € 3.800/kWp voor installatie van 15-100 kWp

NB: Inderdaad, "hoger" zit d'r nog steeds niet in. In Duitsland wordt al jaren met MegaWattpiek parken rondgestrooid dat het een lust is, zelfs op grote daken...

Dan mag u zelf eens rond gaan kijken op enkele serieuze websites met aanbiedingen voor all-in zonnestroomsystemen, en uzelve af gaan vragen wat het realiteitsgehalte is van 4.760 Euri/kWp voor een miezerig 3,5 kWp systeempje (bij Esdec kost momenteel een doe het zelf systeempje van die orde zonder alle financiële SDE rimram en exclusief installatiekosten nu nog steeds 4.800 Euri/kWp...). En uzelve af gaan vragen op welke "creatieve wijze" de leden van Holland Solar straks leuke 30 kilowattpiek showprojectjes gaan realiseren uit een nog door EZ te accepteren 15-100 kWp ruif voor "maar" 3.800 Euri/kWp... Worden dat straks allemaal dunnelaag projectjes? En waar komen die modules allemaal vandaan? Vult u zelf in.

http://tinyurl.com/5oo9tz (verkorte link naar het opinie artikel "Vermoeiende subsidieregeling zonnepanelen", op iNSnet.org)

http://www.ecn.nl/publicaties/default.aspx?nr=ECN-E--08-066 (pagina op ECN site waar samenvatting/inleiding van het concept rapport staat en waar het rapport zelf is te downloaden, tevens link naar SDE pagina met spreadsheets)

26 oktober 2008: "Subsidieregeling levert me niks op". Van mijn schoonouders kreeg ik een al wat ouder stuk uit het Rotterdamse AD van 12 september 2008 in handen geduwd. Het gaat over een Rotterdammer uit het in het noorden van de havenstad aan het riviertje de Rotte gelegen Kleiwegkwartier die van plan was om een setje met zonnepanelen te kopen. Die zo'n leuk setje via Eneco dochter Tempus wilde aanschaffen "onder SDE voorwaarden". U vindt het stuk hieronder, klik op het plaatje voor leesbare uitvergroting. Commentaar van Polder PV er onder.

<<< Artikel in AD van 12 september 2008 over een potentieel SDE zonnestroom klant die er maar van af zag. Of zijn beweegredenen kloppen mag u zelf beoordelen (zie ook mijn commentaar). KLIK op het plaatje voor leesbare uitvergroting.

Commentaar Polder PV:

• Kop is een beetje overdone, want ook met SDE "als alles wat belooft is ook uitkomt" (lees: u zou uw investering er in die 15 jaar "uit" halen, en dus financieel bezien feitelijk "kiet" spelen) zou dat je financieel bezien "niets opleveren". Wat natuurlijk ook maar schijn is, want er is geen mens die weten kan wat de "normale" elektraprijs is over 15 jaar, voor iedereen afzonderlijk (lees: contractgebonden), na die 15 jaar kan de installatie nog talloze jaren perfect doordraaien (alleen is dan de vraag wat je voor je eigen opwek krijgt: mist en dikke nevel), etc. Ergo: het blijft allemaal (onder de NL condities) glazebollenwerk.
  
  
• Prima initiatief verder, van de heer Belzer, gewoon gaan met die banaan. Lees wel verder.
  
  
• Er staat niet genoemd wat die mooie paneeltjes van Eneco/Tempus dan wel voor nominale capaciteit hebben, een nogal cruciale factor bij alle "natte vinger" dan wel serieuze "terugverdientijd" berekeningen. Dus maar weer effekes Eneco site bekeken, en daar vinden we helaas die info niet meer - er moet via contactformulier info aangevraagd worden (zie deze link). Aannemende dat de modules die de heer Belzer ruim een maand geleden op het oog had dezelfde zijn als diegene die tot voor kort op de site van Eneco (wel) waren te vinden (brochure pdf download 11 sep. 2008), zou het daarbij om de aanbieding (die niet gespecificeerd wordt, merk en type onbekend...) van "6 modules = 1.080 Wp" moeten gaan, dus 180 Wp per stuk.
  
  Daar wordt met 918 kWh jaaropbrengst gerekend, wat echter "slechts" rekening houdt met een genormeerde opbrengst van 850 kWh/kWp.jaar, wat volslagen gestoord door EZ gebruikt wordt om de SDE inkomsten te maximeren (resulterend in een maximale SDE subsidie van 2.975 kWh/jaar [bij installatie 3,5 kWp], zelfs al wek je veel meer op). Echter, er kan in het reguliere werkgebied van Eneco, o.a. de woonplaats van Belzer, best veel meer worden opgewekt per jaar voor zo'n relatief klein systeem, dus de salderingscomponent (wettelijk verplicht en in dit stuk niet als zodanig ter sprake komend...) kan veel hoger uitpakken dan die 918 kWh/jaar. Ton Peters in de Blauwe Hoek in het niet ver van Rotterdam gelegen Spijkenisse wekt met niet optimaal gericht dak ongeveer 2.500 - 2.700 kWh met zijn 2.700 Wp installatie op, neerkomend op 926-1.000 kWh/kWp op jaarbasis (NB: dit is een al wat ouder SolarWorld systeem, wel met overmaat aan Philips EVO omvormer vermogen). Met een 1.080 Wp "Eneco/Tempus" systeem zou je onder die condities dus mogelijk tussen de 1.000 en 1.080 kWh per jaar kunnen opwekken! In ieder geval veel meer dan er uitsluitend voor de SDE subsidiecomponent wordt gerekend door Eneco...
  
  
• Richtprijs op de hierboven genoemde pdf was incl. installatie en BTW 6.881 Euro, terwijl de heer Belzer het over 7.160 Euro heeft. Wat vreemd is, omdat hij een plat dak heeft. Lastig bereikbaar? Blijkt beslist niet uit de foto.
  
  
• 512 Euro stond als 512,24 Euro op de door mij in september gedownloade pdf vermeld. Daarvoor wordt door Eneco met een slinks uitsluitend voor 2008 geldend kWh bedrag van 0,33 (SDE) plus 0,228 (blijkbaar een voor alle Eneco Energie klanten geldende "standaardprijs"?) = 0,558 Euro/kWh gerekend. Dat is natuurlijk extreem onzeker, want SDE subsidie wijzigt jaarlijks (hoogstwaarschijnlijk elk jaar lager), en leveringstarieven, voor iedereen weer anders afhankelijk van contract en leverancier, kunnen halfjaarlijks wijzigen. Laat staan hoe dat er uit komt te zien als de "slimme meter" over een paar jaar tijd in de meterkast hangt (lees: dreigt te komen), dan is er voor die "0,558" essentiële salderingscomponent bij variabel gemaakte dan wel "te maken" prijzen geen touw meer aan vast te knopen... Conclusie: totale inkomsten over 15 zeer onzekere jaren (met waarschijnlijk ook nog eens een krankzinnig capaciteitstarief voor de elektra aansluiting met onzekere compensatie van Min. Fin.) zijn compleet onzeker en onbepaalbaar. Het is niet voor niets dat Eneco met de standaard dooddoener onder hun berekeningen komt: "Aan de bovenstaande berekening kunnen geen rechten worden ontleend."
  
  
• CertiQ kosten zijn 29,75 Euro voor 2008 (vaste "inleg" en "jaarlijkse bijdrage"), maar nog niet zeker is of dat zo blijft (let op inflatiecorrectie). CertiQ (dochter van TenneT, onder controle van EZ en NMa) verzorgt helemaal geen subsidie afhandeling maar de bezopen groencertificaten kermis. SenterNovem (dochter van EZ) verzorgt het hele SDE subsidie "beschikking" traject.
  
  
• De "93 Euro voor 2 extra energiemeters" klopt niet. Eneco stelde in september in hun folder "productie en teruglevermeter 186 Euro". Totaal, dus, terwijl ze, zoals nu wel duidelijk is geworden (antwoorden vdHoeven op vragen Samsom) helemaal geen recht hebben om de bestaande elektriciteitsmeter weg te halen. Ergo: enige meter die als "extra" geplaatst moet worden, is de bruto productiemeter voor het bepalen van de totale opwekking van de zonnestroom installatie. Elders (mijn reactie op vdHoeven's antwoord op vraag 6) werd over 90 Euri gesproken, uitsluitend voor de installatie van de bruto productiemeter. Alleen werd bij dat arme SDE slachtoffer de "vergissing" begaan om die prachtige Ferrismeter uit de meterkast te slopen, wat zo illegaal als de neten was en is.
  
  
• Verbijsterend daarom, aan het eind van het stuk, is de claim van de Eneco medewerker dat de huur voor de bestaande meter "moet niet worden meegerekend in de kosten". Wat zou betekenen dat volgens oorspronkelijke opgave van Eneco, alleen al de productiemeter 186 Euri zou kosten om aan te brengen??? Zijn er ergens alarmbellen gaan klinken toen dat duidelijk werd? En hebben die alarmbellen er toe geleid dat STEDIN nu "slechts" 90 Euro voor (a) bruto productiemeter plaatsing plus (b) "gratis" (ongevraagde) vervanging van de bestaande "te vernietigen" Ferrarismeter voor een viertelwerk meter "durft" te vragen???
  
  
• Fatale vergissing van de heer Belzer: "... daarnaast moet ik Eneco ook nog een maandelijkse huur betalen. Van 29,12 Euro per meter." Ha, ha, ha. Zou het meetbedrijf (MDDS) van de Eneco Holding (die de meterhuur feitelijk incasseert) wel willen. (a) Het enige wat is "gereguleerd" (per 1 jan. 2008) is de meterhuur voor de bestaande meter in de meterkast, meestal de klassieke Ferrarismeter. En die huur is (incl. BTW) per jaar! Niet per maand. De meterhuur voor de nagelneue bruto productiemeter is beslist niet gereguleerd, maar omdat de neefjes van Continuon het in hun onzalige hoofd hebben gehaald om daarvoor maar gelijk meteen ook die absurde 29,12 Euri/jaar te claimen, plundert MDDS net zo hard de scharrige portemonnaie van de arme SDE klanten leeg. Ook al zouden die dan in totaal voor de meterhuur "slechts" 58,24 Euri/jaar incl. BTW "hoeven" te betalen (als het aan MDDS ligt). Wat natuurlijk volkomen bezopen is, omdat dat al 176 kWh aan waarde van SDE subsidie zou zijn (voor 2008, met 0,33 cent/kWh subsidie, waarschijnlijk te laag gerekend). Met zo'n "dure blunder" rekent de heer Belzer zich vervolgens iets te veel suf aan overhead (hij komt compleet verkeerd rekenend alleen al voor meterhuur op 700 Euro/jaar, wat natuurlijk nergens op slaat), al blijft het een feit dat de SDE gruwelijk veel onzinnige kosten over de arme SDE beschikten uitstort, zoveel is al lang duidelijk.
  
  
• In dit opzicht ook zeer curieus dat de heer de Ruijter van Eneco stelt dat er m.b.t. de huur voor "de tweede meter" (lees: de voor SDE verplichte bruto productiemeter) zogenaamd "uitgebreid debat over geweest [is] in de Kamer". Volgens mij zit de heer Ruijter dat uit zijn duim te zuigen. Ik heb nergens vernomen dat er over de huur van die (nieuwe) productiemeters (noch over voor de bestaande Ferrarismeters zogenaamd "in te ruilen netmeters") gediscussieerd zou zijn. Ik zou dat document wel eens willen zien waar dat in staat. De Tweede Kamer is helemaal niet in staat om over dit soort zeer wezenlijke zaken te praten, omdat er maar 2 ingenieurs in de zaal zitten (het gaat bij dat soort discussie bijna uitsluitend over geld, geld, en nog eens: geld...). En dus gaan de netbeheerders en de meterboys weer eens "aan de haal" met de zoveelste wezenlijke lacune in de Wet (er is in wet niets geregeld over meterhuur, is allemaal secundaire regelgeving ellende, waar politici vrijwel niks over hebben te zeggen, en dus gaat het fout). De heer de Ruijter van Eneco zwijgt overigens als het graf over alle andere verschrikkelijke overhead in de SDE regeling. Selectieve informatievoorziening, mogelijk veroorzaakt door de beknopte berichtgeving in het AD.
  
  
• "Ik vind dat mensen dit moeten weten", de onterechte uitspraak van de heer Belzer, moet u gezien het bovenstaande op een bepaald schaaltje wegen. De heer Belzer maakt een absurde blunder met de (te verwachten) meetkosten, ook al zijn die wat mij betreft beslist al met 58,24 Euri/jaar veel te hoog (mag m.i. niet meer dan in totaal 40 Euro kosten), maar Belzer rekent zich daar op stuk en trekt ietwat overhaast de verkeerde conclusie.
  
  
• Een wel correcte conclusie is, dat de SDE inkomsten/uitgaven balans onbepaalbaar blijft, als alles meezit, u er met grotere systeempjes (range 2-3,5 kWp) waarschijnlijk wel "financieel" uit gaat komen in 15 jaar tijd (politiek, en apparatuur rampjes daargelaten), maar dat u met minisysteempjes zoals de heer Belzer blijkbaar wilde aanschaffen, beslist buiten de SDE moet blijven, omdat u zich anders echt naar rato kapot betaalt aan compleet onzinnige meerkosten voor meters, installatie (meer)werk, en "certificatie ellende". Dat gunt u al die bureaucraten en meterboys toch niet? Allemaal kostbaar geld verspild waar geen ene kWh van duurzaam wordt opgewekt (ik heb nog niet van een door ambtenaren toetsenborden aangedreven duurzame energie installatie gehoord). Ik geef de heer Belzer wel het grootste gelijk van de wereld dat de SDE regeling zo volslagen ondoorzichtig en bureaucratisch is, dat geen "normaal" mens er meer uitkomt. Geen wonder dat door alle complexe issues, een rekenblunder zoals de heer Belzer maakt, gewoon er op wacht om gemaakt te worden. Met, helaas, verkeerde conclusies tot gevolg.
  
  
• De andere juiste conclusie is dat de heer Belzer beslist wel zijn 6 zonnepaneeltjes moet gaan kopen, echter bij voorkeur niet bij zijn energiebedrijf wat blijkbaar weigert om zelfs zoiets fundamenteels als merk, type, certificaten en inverter type in hun "folder zonnepanelen" weer te geven. Maar die mooie blauwe (of zwarte) modules gewoon bij een betrouwbare leverancier die onafhankelijk is van de energiesector moet gaan kopen en bij voorkeur ook door hen of door een onafhankelijk installatiebedrijf moet laten plaatsen. Dan kan zelfs voor de heer Belzer het zonneavontuur met een leuke beginners-installatie van een kilowattpiek aanvangen. Hartstikke leuk, zeker als u dan ook nog eens de output in de loop van de tijd gaat meten. Veel succes gewenst!

26 oktober 2008: Reacties op blijvende (SDE) Ferrarismeter. N.a.v. mijn verhaal over "de antwoorden van vdHoeven" en mijn analyse daarvan, kreeg ik nog een paar leuke reacties. U vindt deze onderaan mijn analyse op de 6e SDE pagina...

Let wel: formeel gaat deze zoveelste "aanpassing" aan de SDE regeling pas in 2 dagen nadat deze officieel in de Staatscourant is gepubliceerd, en ze geldt ook voor nog lopende aanvragen (aldus Paulus Jansen van de SP die dat heeft nagevraagd bij EZ). Ik zal de SC scherp in de gaten houden en zodra ik meer weet, hier melding van maken.

24 oktober 2008: SDE mijder numero zoveel. Op de website van hooggeschatte collega Floris Wouterlood staat onder 22 oktober 2008 een prachtig verhaal van een trots nagelneu PV-eigenaar die gezien de SDE condities er maar voor gekozen heeft buiten die "fraaie" regeling te blijven. Wederom een bikkel, dus. Maar wel een Super Bikkel, want de anonieme nieuwe zonnestroom producent heeft een volledig gerenoveerd dak (aannemer had er weer eens een zooitje van gemaakt...) en een prachtig PV-systeem van ... 4.600 Wattpiek ! Laat mevrouw van der HO-Even ("gemaximeerd 3,5 kWp") het maar niet horen. Die krijgt een rolberoerte!

Ik nodig deze geweldige PV-newbee van harte uit, als hij/zij zin d'r an heeft, om plaats te nemen op de toepasselijke Polder PV pagina, evt. onder een schuilnaam, en met wat meer details van die fantastische installatie...

Uit het bericht op Floris zijn site, commentaar van de trotse nieuwe zonnestroom producent over de SDE "regeling":

Waarvan akte!

Dat gaat straks lachen worden bij het proberen te bepalen wat er nou precies aan totale zonnestroom capaciteit is opgesteld in Nederland...

http://www.zonnepanelen.wouterlood.com/solar_pages_nl/laatste_nieuws.htm (22 okt. 2008)

24 oktober 2008: De antwoorden van Maria van der Hoeven. Op de door Diederik Samsom gestelde vragen van bijna anderhalve maand geleden. Na een avondje heftige e-mail wisseling met de direct betrokkenen in deze zoveelste "onverkwikkelijke affaire" (de illegale "eis" van netbeheerders om uw bloedmooie salderende Ferrarismeter tegen betaling uit uw meterkast te slopen mocht u zo "stom" geweest zijn om SDE subsidie aangevraagd te hebben) en een zoveelste pittige "brief aan het Parlement" van een terecht hevig verontwaardigde Bert Roode (inderdaad, dezelfde!), was daar "stom toevallig" (ha, ha, ha) opeens het berichtje van Paulus Jansen vanochtend dat "het" was geschied. Economische Zaken, bij monde van Minister Maria vdH had zomaar opeens eindelijk geantwoord.

^^^ Screendump van die bomvol de meest verschrikkelijke "kamerbrieven" en vuistdikke rapporten staande site van EZ, met het allerlaatste item van de 404 dikke pagina's "regelgevings-spul". Waarvan afschuwelijk veel over onze "geweldige" energiemarkt en aanverwante zaken. De antwoorden van van der Hoeven op de vragen van Diederik Samsom over de bemeterings ellende voor SDE klanten, en nog wat alarmbellen genererend "slimme meter spul" (besproken door Polder PV, zie link hieronder).

En, het moet gezegd, de hevige fik die er dreigde op te laaien n.a.v. deze zoveelste "duurzame energie affaire" is voorlopig geblust, al zijn er, uiteraard, de nodige rafelige randen en vele vraagtekens die nog niet zijn beantwoord. Het blijft NEEderland, natuurlijk.

In short, voor de SDE klanten: uw Ferrarismeter mag gewoon blijven hangen!!! Zoals bij de diehards natuurlijk al lang duidelijk was, maar het moest nog effekes in die botte ambtenaren- en netbeheerders hersenpannetjes doordringen dat dat de normaalste zaak van de wereld was en hoort te zijn.

Het uitgebreide commentaar van Polder PV vindt u onder de antwoorden van mevrouw van der Hoeven op de zesde (...) SDE pagina op Polder PV. Eerst maar eens naar de introductie tot de antwoorden en mijn reply...

En als er ondanks deze bikkelharde toezeggingen onverhoopt een halve gare meterpiraat het in zijn/haar hoofd haalt om bij u als SDE "beschikte" zonnestroom klant uw prachtige slimme Ferrarismeter te dreigen uit de meterkast te slopen: werk hem/haar zachtjes doch met zekere en besliste hand het pand uit nadat hij uitsluitend uw voor de SDE "benodigde" bruto productiemeter heeft geplaatst. En niets anders!!! Wees er van begin tot eind bij, zodat genoemd persoon niet effekes stiekem uw kostbare Ferrarismeter achterover drukt, dat recht heeft hij/zij helemaal niet!

Reclameren die hap!
Tip voor diegenen die "al te voortvarend" zich zo'n dus feitelijk "illegaal" reeds in uw maag gesplitste vervangende meter hebben laten aansmeren door uw netbeheerder en/of meetgemachtigde: Wat mij betreft heeft u met die brief van Van der Hoeven in de hand het volste recht om die belachelijke, afgedwongen meter "vervangingskosten" alsnog terug te vorderen van uw netbeheerder. Doe beroep op "een level playing field", daar houden ze wel van in Den Haag. En als u een rechtsbijstandverzekering heeft, lijkt me een leuk rechtszaakje om uw geld terug te laten betalen, maar vooral ook: uw gelijk te laten vaststellen, als uw netbeheerder onverhoopt niet mee wil werken. Ik vind dat u dan minstens door Holland Solar en/of de Zonnestroom Producenten Vereniging bijgestaan dient te worden. Veel sterkte daarmee!

Paar titels uit de heftige mail correspondentie die ik gisteren en vanochtend allemaal in mijn mailbox vond:

• "Metergedoe"
• "Metergedoe waar je helemaal ziek van wordt"
• "De stormbal gaat geloof ik omhoog"
• "Einde van het metergedoe in zicht"
• "Metergedoe: muis krijgt staart"
• and so on, and so forth

Beste Bert, Diederik en Paulus: hartelijk dank voor de inspanningen, die ook Polder PV deels op zijn geweten heeft, de armspieren gloeien nog na d'r van. Het resultaat mag er weer zijn, al is er nog genoeg te doen. Dat EZ maar een standbeeld aan jullie op mag dragen, mede namens zo'n 9.000 SDE aanvragers...

Nog een leuk grapje van Bert: "Zou de beursnotering van de Ferrarismeter nu stijgen? "

Het was me het nachtje/dagje weer wel. De polderboy gaat weer effekes uitrusten, met uw permissie...

24 oktober 2008: Advocaat van de Duivel. Het Feest van de Goedheiligman is weer in aantocht. We kunnen niet vroeg genoeg beginnen, uiteraard, want het is "crisis", en de economie moet weer een flinke schop onder de kont krijgen (blijkbaar). Maak de heren Bos, Wellink, Wientjes, etc. alstublieft blij en pak eens goed uit dit jaar. Gratis kadotip van de PolderKlaas , voor de partners van de paar duizend zwaar aan het ambtenarenhaakje bungelende SDE slachtoffers. Die, progressief als ze zijn, een prachtig zonnestroomsysteem hebben gekocht (of zelfs nog moeten kopen), en terecht SDE subsidie op hun zonnestroom kilowattuurtjes willen krijgen om voor die zeer respectabele goede burgerdaad beloond te worden.

Ga naar uw netbeheerder of de door hen aangewezen "meetgemachtigde" en koop bij hen een "superslimme meter" met maar liefst achttien telwerken die aan alle huidige en toekomstige wensen van alle aanwezige en nog in het leven te roepen bureaucraten in dit land kan en zal voldoen. Vergeet niet op de kleine lettertjes in de "contractvoorwaarden" te letten...

En wat kan deze "Moeder Aller Slimme Meters" dan wel allemaal niet?

1. telwerk voor afname van netwerk laagtarief
2. telwerk voor afname van netwerk hoogtarief
3. telwerk voor afname van netwerk enkeltarief
4. telwerk voor afname van netwerk op piekuren
5. telwerk voor invoeding op netwerk hoogtarief
6. telwerk voor invoeding op netwerk laagtarief
7. telwerk voor invoeding op netwerk enkeltarief
8. telwerk voor invoeding op netwerk op piekuren
9. telwerk voor de bruto productie van een zonnestroomsysteem
10. telwerk voor de bruto productie van een gasgestookte microWKK installatie
11. telwerk voor de bruto productie van een kleine windturbine
12. telwerk voor maximale vermogen afname van netwerk
13. telwerk voor maximale vermogen invoeding op netwerk
14. telwerk voor totale afname blindvermogen
15. telwerk voor totale invoeding blindvermogen
16. telwerk voor registratie eigenverbruik slimme meter + evt. GPRS unit
17. telwerk voor registratie eigenverbruik telwerk zoals genoemd onder (16)
18. telwerk voor bepaling geaccumuleerde aandeel aan bonus voor CEO netbeheerder

Kleine letter afdeling. Per telwerk wordt een tarief in rekening gebracht wat gelijk is aan het door de NMa "gereguleerde" tarief voor de klassieke netmeter per 1 januari 2008. Voor het jaar 2008 is dit Euro 24,47 exclusief BTW. Data worden dagelijks verstuurd naar de op veilige atoomstroom draaiende megaservers van de netbeheerder in de splijtingsruimte in Borssele I (binnenkort te versterken met 4 nagelneue generatie 3 reactoren). Er kan geen beroep worden gedaan op garantiestelling ter voorkoming van misbruik van deze data.

23 oktober 2008: "Feed-in" gevraagd voor Nederland. De uitzending van de VPRO heeft wel wat "los" gemaakt in ons land, en dat werd natuurlijk de hoogste tijd. Eigenlijk roep/schrijf ik al jaren dat we het superieure Duitse systeem over moeten nemen, en ik strooi te pas en te onpas met cijfers, grafieken, citaten, productiedata, foto's e.d. uit Duitsland, noem het maar op. Tot nu toe heeft het allemaal geen drol uitgemaakt, want de hoge heren vinden "het" wel best zo, dat verschrikkelijke gepruts met SDE kaartenhuizen (die op instorten staan als er nu niet snel structureel de bijl gaat in die bemeterings-ellende). EEG: Werkelijke progressie met een keihard in Wet verankerd vast feed-in tarief (in Duitsland nauwkeurig "gestaffeld" en voor alle categorieën duurzame elektriciteit zeer duidelijk afgebakend, en van voorwaarden voorzien), dat moeten we in ons fossiele land blijkbaar vooral niet hebben.

Afijn, blijkbaar was de uitzending het startsein voor een nieuw, hopelijk breed gedragen cq. ook door U te dragen initiatief, en wel van de Kleine Aarde (beroemde Jan Juffermans van de diverse Ecological Footprint projecten), de organisatie achter de zeer goede duurzame (energie) nieuwssite iNSnet.org, en de Nederlandse afdeling van het Wereld Natuurfonds, WNF, die in een kort, separaat stuk bij de "open brief" haar kijk op de zaak weergeeft (iets dieper op de materie ingaand dan de vrij oppervlakkige "open brief"). Daar valt nog wel wat over te zeggen, en ook op af te dingen, maar dat heb ik al in een dikke e-mail naar de initiatiefnemers laten weten. Eigenlijk is de derde "partij" die wordt geadresseerd, "directies en bestuurders van energiebedrijven" hier helemaal niet van toepassing, want in Duitsland is de enige "partij" die een groot deel van de uitvoering van het EEG moet doen (incasseren en direct weer in de vorm van de benodigde, wettelijk voorgeschreven feed-in bedragen uitkeren) de netbeheerder, en beslist niet de commerciële leveranciers- of productietakken van de - veel te machtige - energieholdings!

Vlak voordat ik me inschreef, ontdekte ik wel een blunder in de "punten ter argumentatie", laatste punt. Zoals frequent door Polder PV aangegeven, is het in Duitsland niet uitsluitend de "grijze stroom verbruiker" die de Umlage dient af te dragen (wordt automatisch geind door de netbeheerders), maar alle stroomverbruikers, behalve de grootste elektrazuipers (door BMU vrijgesteld onder voorwaarden), inclusief de groene stroom opwekkers die nog steeds een afname meter gescheiden van hun feed-in meter in hun huis (of bedrijf/organisatie) hebben staan... En het is niet "het energiebedrijf", maar een van de 875 netbeheerders die de interne verrekening doen en volautomatisch met de variabele transportkosten de EEG Umlage over elke afgenomen (!) kWh int. Ik heb de initiatoren van deze verder prima actie hiervan reeds op de hoogte gesteld en gevraagd om dat belangrijke punt te wijzigen.

Uiteraard heb ik wel degelijk mijn naam ingevoerd als mede-ondertekenaar van dit initiatief, ik was geloof ik ongeveer numero honderd... U doet toch ook mee? Meteen doen:

http://www.insnet.org/feedin/ Open brief aan o.a. het Nederlandse parlement. Gaarne direct ondertekenen
http://www.wwf.fi/wwf/www/uploads/pdf/german_feed_in_tariff_success_story.pdf (Engelstalig achtergrond document van het WNF, met 2 tale-telling grafieken van het Duitse succes, afkomstig van het BMU, de uitvoerder van het EEG)

23 oktober 2008: Maar weer eventjes wat humor, dan... Voor doordenkertjes (ik moest ook paar keer lezen voordat ik hem door had, maar dat komt omdat mijn hersencellen lijden aan ernstige SDE verweking...). Internet humor voor zonnestroom opwekkers zoals Polder PV (lees: "decentrale invoeders").

Ik kreeg een tijdje geleden een hoogst verdachte, doch erg creatieve mail met een of ander obscuur attachment binnen wat als volgt luidde (zogenaamde afzender anoniem gemaakt), letterlijk, let niet op de taalfouten e.d.:

Ik stuurde het fraais, uiteraard zonder attachment (wat ik ongelezen naar de Eeuwige Jachtvelden van The Magnificent Internet Void had gestuurd) naar een goede collega met een vette zonnestroom genererende PV-batterij op zijn dak. Zijn leuke reactie:

Zoals ik al zei. Doordenkertje, wel een hele leuke...

22 oktober 2008: En de ambtenarij, zij prutste voort... Er moeten nogal wat mensen zijn die in verschillende "fases" van het hele verschrikkelijke "traject" zitten van de afhandeling van hun SDE "beschikking". Die, zo hoor ik, soms zelfs langer dan 6 maanden op zich heeft laten wachten, en waarvoor SenterNovem van mij "gedaagd" zou mogen worden (zal wel niet gebeuren, nee...). Ik kreeg weer eens een "fraaie" van een zeer hardnekkige terrier die het verdomt zich met een kluitje het poldermoeras in te sturen, en die het vertikt om zijn bloedmooie salderende Ferrarismeter nota bene tegen betaling uit zijn meterkast te laten rukken door netbeheerders of meterboy piranhas. En deze terrier heeft gewoon het grootste gelijk van de wereld. Ik adviseer iedereen die in een vergelijkbare situatie zit om u geen oren aan te laten naaien en een vergelijkbare "strategie" te voeren tegen de bureaucratie. En, natuurlijk, om de parlementariers plat te mailen over de voortdurende obstructie van uw "beschikking". Paar opmerkingen van mij n.a.v. rode cijfers onderaan de fraaie e-mail aan Polder PV...

Opmerkingen Polder PV:

(1) Vanaf januari 2009 bekend onder de prozaïsche naam ENEXIS...

(2) De bestaande (net)meter met draaischijf die nog bij de meeste mensen zijn zeer gedegen en betrouwbare werk doet in de meterkast en die volautomatisch saldeert bij tijdelijk overschot van uw zonnestroom: de beste "slimme meter", dus...

(3) Preciezer: op 12 februari van het Jaar des Heeren 2008. Het was niet een of andere nieuwe toezegging, beslist niet. Van der Hoeven gaf op papier toe dat het altijd al de bedoeling was dat de totale bruto productie van de zonnestroom installatie als basis voor de SDE subsidie gold, en dat de bedragen in de brief bij de concept Ministeriële Regelingen daar ook op waren gebaseerd. Ergo: Economische Zaken had weer eens een vette blunder gemaakt, en wel in de aan de SDE regeling ten grondslag liggende AMvB, en die moet blijkbaar nog steeds, ruim 8 maanden na die toezegging "gerepareerd" worden. Zie mijn beschouwing daarover. Daar hebben de SDE klanten die nu door SenterNovem "beschikt" zijn natuurlijk geen moer mee te maken. De bruto productie telt, en niets anders! Er is alweer bijna een jaar verloren aan het gaan, want in de winterperiode zult u sowieso slechts zeer weinig kWh opwekken...

(4) Goed in uw oren geknoopt, beste (arme) SDE "beschikten"? SenterNovem is de officiële instantie die over de SDE gaat. Niemand anders. Hoe hoog en hoe laag ze ook staan te stuiteren: SenterNovem heeft gelijk, zoals ook de bedoeling was van van der Hoeven... Doe er uw voordeel mee!

(5) Tel uw knopen elke dag. Netbeheerders zijn door de bank genomen niet zo klantgericht (consumenten zijn er om af te knijpen), en hebben al helemaal een pesthekel aan al die decentrale opwekkers, al zullen ze dat nooit zo (durven) zeggen. Hoezo, geen metervervanging van de bestaande meter? Dat gaat zomaar niet! Want "wij" (lees: netbeheerders) hebben/claimen de macht in ons compleet bezopen landje...

(6) Ha, ha, ha... Dat was natuurlijk een inkoppertje. De sh*t is zo groot geworden, dat dit een hete aardappel van formaat aan het worden is, want de maatschappelijke weerzin tegen deze hele belachelijke kermis is zo groot geworden, en de ambtelijke "procedures" beginnen nu zo uit de klauwen te lopen, dat het gevaar van "brand in de Tweede Kamer" dreigt uit te breken (er liggen nog steeds hele vervelende, prikkelende onbeantwoorde vragen van Diederik te slingeren op een EZ ambtenarenbureau, ik heb net nog gekeken: niets, nada...). Koortsachtig overleg, dus. Wat gaan de bureaucraten en de onwillige ambtenaren nu weer voor geweldigs verzinnen om het aanzwellende SDE vuur te doven? Dat wordt weer effekes stevig "polderen", maar wel tussen belanghebbenden, daar horen geen pottenkijkers bij... Wat denkt u dat een gemiddeld Duits energiepoliticus van deze onvergetelijke Hollandsche polderwaanzin zal denken?

(7) Ja hoor, daar gaat weer een "verloren jaar" voor een forse groei van zonnestroom. Man, man, man, wat een land. Ik hoop dat de meeste "SDE beschikten" voldoende tijd hebben gereserveerd om de officiële "ingangsdatum" van hun SDE "subsidie" niet al te vroeg in te laten gaan, anders betalen ze reeds contributie aan dat andere ambtenarenbolwerk, zonder ook maar een kWh keihard gerealiseerde bruto zonnestroomproductie "gesubsidieerd" te krijgen...

(8) Ik hoop het ook voor deze bewonderenswaardige volhouder, en, natuurlijk, ook voor al die andere SDE slachtoffers...

22 oktober 2008: Reacties Tegenlicht. In mijn mailbox vond ik een paar leuke reacties n.a.v. de geweldig goed gelukte "Here Comes The Sun" uitzending van Tegenlicht/VPRO:

(1)
"Dat Nederland zich mag schamen wisten we al, dat hier vele mensen met dikke platen voor hun kop lopen wisten we ook al. Hopelijk wordt Nederland eens wakker geschud."

(2)
"Perfecte promoting voor zonne-energie!!
En een behoorljke steek onder water naar Min. v.d. Hoeven gezien de ontwikkeling in andere landen. Prachtige verwoording van de hr. Scheer!
Deze uitzending kan ze "in haar zak steken".
Als nu haar adviseurs maar eens een keer overstag gaan.
Ze zullen wel door de "reguliere" energieopwekkers & netbeheerders beinvloed worden!"

(3)
"Geweldig informatief. Ook frustrerend dat Nederland zo slecht scoort. Vooral het bagatelliseren van de opbrengst van duurzame systemen (zon en wind) door de heersende klasse van energieboeren als eerste vertragingstactiek sprak boekdelen, herkenbaar. Hoe kom je daar ooit doorheen?"

Nou, lijkt me wel duidelijk. Dat doet nog hogere "verwachtingen" wekken voor a.s. maandag. Toch vrees ik dat het geen drol zal uithalen in Den Haag, maar laten we d'r van uitgaan dat alle beetjes helpen. Toch?

21 oktober 2008: En nu we toch TV kijken... ... kunt u woensdagavond op National Geographic TV, onderdeel "Megastructures" (voor mensen met een teveel aan bepaalde hormonen altijd leuk...), Concentrating Solar Power installaties gaan aanschouwen. Programma titel "Man-Made Sun", 22h30. Veel kijkplezier!

http://www.ngc.tv/Programmes/EpisodeGuide.aspx?Id=674

20 oktober 2008: Here Comes The Sun - gezien. Paar flashes van het Tegenlicht programma van vanavond (21h00-21h50) voor een indruk. Meeste was wel bekend bij Polder PV, maar toch weer erg leuk om (rode draad) Hermann Scheer (SPD in de Bundestag) weer eens uitgebreid op TV te zien. Die is het stadium "luis in de pels van de energieconcerns" reeds vele jaren geleden ontgroeid en kan rustig als hun Nemesis gezien worden...

Ook weer m.b.t. deze aflevering: de woorden "FIT" en "subsidie" dienen uit de uitzending gesneden te worden, als het om Duitsland gaat. Verboden woorden! Zie ook mijn commentaar op een VPRO stuk op hun website.

Leuk dat er veel beelden van Intersolar 2008 in München werden getoond. Neen, ik heb die VPRO mensen niet gezien tussen de duizenden andere bezoekers. Zie voor mijn fotoreportage van die duizelingwekkende beurs de aparte pagina!

Belangrijke noot: in deze bloedinteressante uitzending heb ik het veelgebruikte woord "CO2" nergens gehoord. Is ook helemaal niet interessant voor de meeste mensen. Duurzame energie produceren is namelijk vele malen leuker dan elkaar de hersens in te slaan wegens al dan niet vermeende misstanden rond dat gedoe genaamd "CO2"...

• Gehrlicher Solar AG (systeemhuis wat grote zonnestroomparken bouwt, overal op deze aardkloot), heeft dit jaar 100 man extra nodig: "We are talking money here" en "Zonnestroom produceert per hectare 50 maal zoveel energie dan biomassa op dezelfde lokatie, met productie plantaardige olie en verbranding in een (efficiënte) centrale"...
• Köhler van Solar Roof Exchange: "Kan ik uw dak de komende 20 jaar huren?"
• Peter Aschenbrenner van de Amerikaanse komeet SunPower (allemachtigprachtig mooie en zeer krachtige, efficiënte monokristallijne modules): groei 2004 - 2008 10 miljoen naar 1,4 miljard dollar omzet. "Lot of work"...
• Nancy Hartsock van zonneconcentrator bedrijf SolFocus Inc.: "Disruptive technology", "It's a gigawatt industry in the next few years".
• Voice-over over BP (voormalig British Petroleum): "Zonne-energie lijkt hen uit de handen geglipt"...
• Applied Materials (Solar) zegsman Charles F. Gay: "Exciting times" en "Solar is cost-effective today". Veel mensen uit de chip industrie treden toe, het is als 30 jaar geleden met de transitie van buizen naar transistoren. NB, interessant detail: Gay claimt dat de energetische terugverdientijd van de op hun apparatuur gemaakte reusachtige 5,72 m² amorf Si modules slechts 8 maanden bedraagt...
• Rajeev Krishnan van het Indiase bedrijf Moser Baer (groot geworden in optische media als CD's): verwacht PV als een van de grootste industrieën in dit "voormalige ontwikkelingsland" en spill-over naar de nu nog straatarme buurlanden...
• Minispecial: Concentrating Solar Power (grootschalig zon-thermisch), Kramer Junction (California, sinds 1988 commercieel in bedrijf met parabolische spiegels) en Spaanse markt met Abengoa woordvoerder Valerio Fernandez, o.a. PS10 centrale westelijk van Sevilla ("zonnetoren"). Schott Solar woordvoerder: "Difficult to fulfill all customer needs". Prins Hassan Bin Talal uit Jordanië trekt o.a. het reusachtige, door de Club van Rome ondersteunde megaplan DESERTEC wat CSP stroom en waterstof naar Europa moet brengen, desalinatie voor de Golf Regio, en duurzame elektra en water voor Noord Afrika. Hij is bereid zijn nek uit te steken en het oliemonopolie van OPEC uit te dagen...
• Grootse plannen van Zwitsers ingenieursbureau CSEM in opdracht van de steenrijke Verenigde Arabische Emiraten (UAE) om zonne-eilanden in zee te construeren voor productie van vele GW aan CSP stroom met goedkope vlakke spiegels. Productie van waterstof, stoom en drinkwater op zee. Eerste prototypes worden reeds gebouwd.

Hermann Scheer "hors categorie":

• 3 groepen: de eerste bagatelliseert alles op het vlak van PV (wetenschappers die te laf zijn), de 2e stelt "maximaal 50% mogelijk in 2050" (de zichzelf indekkers, "revolutie is onmogelijk"), de 3e gaat voor 100% erneuerbaren. Derde is uiteraard het enige goede en na te streven scenario. "Limited potential = ridiculous"!
• "Energy specialists [paid by the power companies] are part of the problem".
• Greenpeace wilde "slechts 50.000" solar roofs. Scheer wilde er minimaal 100.000 (en heeft ze in ruime mate en sneller dan gedacht "gekregen". Toen hij dat voorstelde was reactie van zijn SPD kornuiten: "Why should we be more extreme than Greenpeace?" (reply Scheer: omdat we een "broader perspective" nodig hebben, nl. industriële ontwikkeling en creatie van veel nieuwe banen).
• Speelruimte voor nieuwe (energie) technologie is vele malen groter dan die voor de (gevestigde) technologie. Potentie voor groei is fenomenaal.
• Alle technologische revoluties hebben initiatoren nodig: "We did it" (uiteraard refererend naar de revolutie die door implementatie van het EEG - niet alleen voor zonnestroom - werd bewerkstelligd in koploper Duitsland).
• "Totally new paradigma" [needed], "Conflicts happened and will happen" (m.b.t. de zeer kwetsbare, en volgens Scheer onhoudbare positie van de energieholdings ("They will disappear", en dus wordt uit alle macht getracht om het naderende einde te proberen uit te stellen...).
• "Wind and solar radiation are a common good".
• Niet alles moet grootschalig (hoe verleidelijk ook)! Gevaar voor nieuwe monopolisten! Wens voor zo breed mogelijk te realiseren decentrale opwek, juist om die nieuwe monopolisering te voorkomen ("broad ownership").
• Huishoudens kunnen binnen 10 jaar met PV en opslagtechnieken goedkoper uit zijn dan met huidige op fossielen gebaseerde elektraverbruik. "Only dictatorship can prevent that being realized"...
• "What is possible in Germany can be done everywhere. 'The argument' is over"...

Conclusie: soppen, die uitzending, u heeft wat gemist!

Volgende keer, maandag 27 oktober: panel discussie rond de deplorabele situatie in Nederland. Ik zag in de preview in ieder geval al Ad van Wijk van Econcern zitten, en wie schuift er ook aan? Jawel, Peter Blom, visionair CEO van ... Triodos Bank, en Wubbo O. en Willem Vermeend... Waarom lukt "het" hier maar niet? Mijn antwoord zou zeer kort luiden. Tweeletterige afkorting, een klinker gevolgd door de laatste medeklinker...

http://www.nederland2.nl/uitzendinggemist/programma/tegenlicht/282 (zo kan het ook...)
http://www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/40025880/items/40166412/ (dinsdag 15h05 herkansing...)

20 oktober 2008: Nog meer EEG finesses. Vlak voordat ik het artikel in de NRC van 1 oktober 2008 in de map met krantenknipsels stopte, las ik het nog even na. Nog twee belangrijke punten in dat stuk zijn blijven liggen, die ik hier bespreek (voor de rest zie bericht van 5 oktober).

(1) Doppelvermarktungsverbot, Direktvermarktung
Er wordt door de heer Rexwinkel van Greenchoice in het artikel gesuggereerd (dat "oude groene stroom" niet meer "groen" zou mogen heten): "Bijvoorbeeld als de elektriciteit uit een oude waterkrachtcentrale in Noorwegen komt, of uit een oud windpark in Duitsland". Ik ken helemaal geen leveranciers die duurzame elektriciteit opgewekt door Duitse windturbines in het buitenland verkopen. Dat lijkt me ook extreem onwaarschijnlijk, want de feed-in van alle windturbines in Duitsland wordt, net als alle feed-in uit zonnestroom installaties etc. onder de rigide EEG wetgeving uitgekeerd aan de duizenden windboeren en andere turbine exploitanten. En al die elektriciteit (van die ruim 23 GW aan turbines) mocht tot en met dit jaar beslist niet nogmaals als (gecertificeerd) "groen" aan de "vrije markt partijen" verkocht worden. Dat regelt het "Doppelvermarktungsverbot" in het EEG. Ergo: als u hoort dat er ergens in ons land of elders op de "vrije" Europese markt zogenaamde groene stroom afkomstig van oude Duitse windturbines wordt verkocht (in de vorm van groencertificaten), zou dat wel eens op fraude kunnen duiden, en dient u de Duitse autoriteiten (BMU) daarvan op de hoogte te brengen. Tenzij iemand mij kan laten zien dat groencertificaten "gegenereerd" door oude Duitse turbines door het BMU zijn toegelaten. Ik heb er nog nooit van gehoord, dus oppassen geblazen (bij alle claims van "groene elektriciteit afkomstig uit oude Duitse productie installaties").

In 2009 is er voor het eerst een keuze voor de producent van duurzaam opgewekte elektriciteit (PV incluis) tussen de vaste feed-in prijs onder de rigide EEG condities ("groencertificaten" verboden), of aanbieden op de "vrije" markt (EEG 2009 paragraaf 17 "Direktvermarktung"). Waarbij uitsluitend in het laatste geval er van de fysieke productie los te koppelen "groencertificaten" verkocht kunnen gaan worden op die "vrije" markt (kon wel eens tegen gaan vallen, er zijn nog steeds bakken aan groencertificaten uit die oude Noorse hydropower plants bijna gratis te verkrijgen op die "markt"...). Die keuze kan men zelfs per kalendermaand gaan maken, en men kan een procentueel aandeel van de totale productie daarvoor aanbieden, echter onder rigide in Wet voorgeschreven condities (en met verzekerde, wettelijk verplichte "terugval" op de lokale netbeheerder onder de klassieke EEG condities, indien daarvoor van tevoren gekozen wordt). Natuurlijk óf-óf, en niet én-én, want dat is expliciet verboden.

(2) Eigenproductie, "zelflevering"
In de laatste zin van het artikel wordt er naar het telefoongesprek met mij verwezen met de volgende, niet als zodanig door mij uitgesproken zin (tussen aanhalingstekens), met conclusie door auteur aan de Brugh (rood) tot slot:

"Als je ziet wat mensen daar hebben geplaatst. Daken en daken vol." Pas dan weet de consument dat hij echt groene stroom uit zijn stopcontact krijgt: hij moet zijn eigen producent worden.

"Daar" in mijn "citaat" slaat natuurlijk op Duitsland. De auteur van het artikel vergeet er echter bij te vertellen dat in Duitsland alle zonnestroom opgewekt door particulieren direct met een aparte feed-in meter (tot nu toe) het laagspanningsnet op gaat*. Dus "fysiek" draagt de zonnestroom producent direct al zijn opwek af. Want dáár wordt hij op afgerekend met het EEG feed-in tarief. Nederland blijft maar eeuwig prutsen met invoeden vóór de standaard netmeter, wat tot helse taferelen (en financiële ellende) leidt, zowel binnen als buiten de SDE regeling. Natuurlijk is het wel zo dat, ook al door de meestal gigantische installaties op particuliere Duitse daken, dat die "op het laagspanningsnet ingevoede" zonnestroom feitelijk weer via een U-bocht constructie grotendeels door dezelfde opwekker weer "geconsumeerd" zal worden via zijn klassieke, fysiek van de feed-in meter gescheiden afname meter die op datzelfde laagspanningsnet is geschakeld. Maar alleen als hij fors "consumeert". Alle "niet genoten" overschot van zijn PV-installatie gaat direct naar de buren toe. 's Nachts neemt hij gegarandeerd een erg grijze mix af van het net, tenzij hij in Noord Duitsland (gigantisch veel windturbines) woont en het waait, dan krijgt de PV-eigenaar alsnog een behoorlijk groot aandeel groene stroom in zijn huis (als er apparaten aan staan).

Ook bij ons wordt 's nachts gewoon een erg grijze stroommix "geconsumeerd", al is het byzonder weinig. Het enige wat aan staat is de mechanische ventilatie op de basisstand, en de zeer zuinige koelkast, de rest is zo dood als een pier. Dat beetje elektra zal waarschijnlijk grotendeels afkomstig zijn van de gasgestookte grote WKK installaties in het nabijgelegen Westland. Bij mensen die een hoog avond/nachtverbruik kennen ligt de situatie natuurlijk heel anders. Wat die "zelflevering" betreft moet u in zulke gevallen ook in fysieke termen een pot zout klaarzetten, dat is de realiteit helemaal niet. Dit alles laat onverlet, dat wettelijk verplicht (art. 31-c E-Wet) gesaldeerd ongeveer op nul uitkomen op jaarbasis natuurlijk iets is wat ik iedereen in Nederland met (nog aan te schaffen of reeds jaren werkende PV installatie) toewens. Want niets is stimulerender dan een "negatieve" elektriciteitsnota te ontvangen (vooral veroorzaakt door de aan iedereen uitgekeerde "heffingskorting" van 236,81 Euro incl. BTW van het Min. Fin. onder die post, feitelijk een volstrekt "kunstmatige" nota, dus). Polder PV is dit jaar door notavervroeging zelfs "honderd procent door de nul heen gesaldeerd" met een klein negatief verbruik over de factuurperiode. Zijn "verdiende loon", is zijn onbescheiden mening.

"Zelflevering" wordt nu in een samenwerkingsverband tussen Eneco en de uit oerhollandse windboeren bestaande Windvogel uitgeprobeerd, maar dan gaat het ook voornamelijk om puur administratieve (niet "fysieke") constructies om de verschrikkelijke ellende rond "tijdelijke overschotten", "negatieve meterstanden", netbeheerders-truken, en de dramatische gevolgen van de "liberalisering" en al dat soort typisch Nederlandse ongein proberen te omzeilen. Ik wens de initiatiefnemers daar veel succes mee. Het zal een "hell-of-a-job" worden om dat leuke (reeds jaren "sudderende") initiatief ongeschonden door de afgrijselijke juristenrimboe van EZ, NMa, en CertiQ heen te kunnen loodsen. Reken jezelf niet rijk. Juristen zijn meestal niet erg "creatief" en hebben duurzaamheid sensu stricto zelden als prioriteit op het netvlies...

* In de meest recente, reeds aangenomen wijzigingsvoorstellen voor het Duitse EEG (2009) wordt voor het eerst de mogelijkheid geschapen voor nieuwe PV-eigenaren om ook daadwerkelijk hun eigen opgewekte zonnestroom (deels) in eigen huis te gaan verbruiken, hetgeen een trendbreuk is voor zonnestroom. NB: vaste vergoeding voor "eigen verbruik tarief" van 25,01 eurocent/kWh (2 en een halve cent hoger dan mijn huidige verbruikstarief...), uitsluitend voor categorie tot 30 kWp, en met mogelijkheid deze stroom ook in "... unmittelbarer räumlicher Nähe zur Anlage selbst verbrauchen und dies nachweisen", ook aan zogenaamde "Dritte" partijen... (EEG 2009, paragraaf 33, artikel 2). Dat is de theorie, althans. Specialisten van diverse disciplines (o.a. Photon, Photovoltaik) hebben al voorzien dat hier nog wel de nodige "juridische angels en voetklemmen" aan vast zitten die in de bikkelharde praktijk zullen gaan ontstaan en die dan ook via de zogenaamde "Clearingstelle" die voor het nieuwe EEG in het leven is geroepen opgelost zullen moeten worden.

http://www.fd.nl/artikel/10210784/eneco-cooperatie-windvogel-halen-stunt-groene-stroom

20 oktober 2008: Niet FIT maar EEG. Op de VPRO pagina over "Here Comes The Sun" staat een link naar een document genaamd "Geen koeien, maar zonnepanelen", over het Duitse EEG. Het is leuk geschreven, lekker sappig, maar stikt als gewoonlijk (helaas toch weer, vooral gezien de "reputatie" van de VPRO op documentaire gebied) van de fouten. Enkele van die fouten en wat opmerkingen som ik in onderstaand lijstje voor u op. Ik zie ook niet de noodzaak, zoals gebruikt in het artikel, voor het hanteren van de compleet fictieve constructie "FIT-wet". Het heet doodordinair EEG, want waarom moeten we er een anglosaxische constructie bijhalen, als het EEG een oerdegelijk, Duits succesverhaal is? En Engeland het niet bepaald "goed" doet met duurzame energie? Onzin.

Ook is een zeer storende tekortkoming, dat er niet verwezen wordt naar de Erneuerbare Energien website van het Duitse BMU (ook diverse Engelstalige documenten voorhanden), waar alles over het Duitse EEG is terug te vinden, en die bomvol de meest fascinerende harde praktijkdata, grafieken, etc. staat, in talloze pdf documenten en samenvattingen. Het BMU is de uitvoerder van het EEG. Ernstige tekortkoming van de VPRO.

• "... niet de burger maar de energiemaatschappij betaalt voor de levering van groene stroom ..." Zucht. Het EEG is dusdanig opgezet dat de kilowattuur verbruiker (particuliere en alle andere partijen, bedrijven incluis) via de universele EEG Umlage het geld opbrengt wat direct doorgesluisd wordt naar diegenen die daadwerkelijk volgens EEG directieven bepaalde soorten en klassen duurzame elektriciteit op het net zetten. De netbeheerders (niet "energiebedrijven", fout die meermalen wordt gemaakt) dienen de hele zooi intern te verrekenen, zodat iedereen evenveel (weinig) voor de EEG Umlage/kWh betaalt en de netbeheerder niets met "marktgerelateerde" koop of verkoop te maken heeft. Alle EEG stroom wordt verplicht buiten enig "marktmechanisme" gehouden, tenzij de invoeder daar (novellierung 2009) expliciet voor kiest, maar dan verliest hij ook direct zijn recht op EEG feed-in tarief. Dubbelvermarkting is wettelijk verboden. Je zou kunnen stellen dat alle EEG stroom "een eigen EEG markt" omvat, waar compleet andere regels gelden dan op de piratenmarkt daarbuiten. Hetgeen ook de bedoeling is, want het EEG is ontworpen om duurzame stroomproductie te bevorderen (top prioriteit number one in klimaatcrisistijd), niet om een of ander failliet en dubieus "marktmechanisme" in stand te houden (wat de ontwikkeling van duurzame energie juist kapot maakt, zie alle kolenstook-, CCS- en nuke gezever van de jongste tijd). De EEG "markt" moest die door de fossiele/atoomconcerns gedomineerde en in een wurggreep gehouden "vrije markt" juist van onderop openbreken, en in Duitsland is dat zoals nergens anders een groot succesverhaal. Met gigantische uitstraling naar de rest van de wereld, want zonder Duitsland had de duurzame energie markt er momenteel compleet anders uit gezien.
  
  
• Er wordt zwaar gesuggereerd dat "Duitse boeren" rijk worden van zonnestroom "en hun koeien de deur uit doen". Dat mag voor de beginjaren van het EEG (met hoge feed-in tarieven) dan wel een beetje zijn gebeurd (dat is het voordeel van pionier zijn, let wel dat er goud geld voor die installaties is betaald, dus quite rightly so), die koeien bleven rustig in de wei rondlopen, door de bank genomen. Zeker vanaf 1 januari 2009, met de novelle van het EEG (compleet onbesproken door de VPRO...), gaat door de flink opgekrikte 8% degressie voor installaties tot 100 kWp (was 5%), de zelfs 10% degressie voor nog grotere systemen, en het vervallen van de BIPV bonus voor dakgeïntegreerde systemen, de situatie er nogal anders uitzien. "Rijk" zul je dan beslist niet meer gaan worden van een nieuw zonnestroom systeem, en het door Photon gehanteerde "noodzakelijke" 7,4% rendement op de installatie moet dan nog maar gaan blijken. Als de moduleprijzen niet fors naar beneden gaan (koffiedik kijken, zelfs voor specialisten), gaat het er om spannen, en zullen vooral kleinere installaties mogelijk een heftige "tol" gaan betalen. Die voor boeren met grote schuurdaken (niveau 10-100 kWp) incluis.
  
  
• Het EEG is niet, zoals gesteld, in 1999 ingegaan. Toen was er hoogstens nog een aan alle kanten mankerend "Stromeinspeisegesetz" wat fel, doch vruchteloos bestreden werd door de energielobby. Het volwaardige EEG, de basis voor het succesverhaal wat duurzame elektriciteitsopwekking in Duitsland heet, werd in april 2000 officieel Wet.
  
  
• Vergeten wordt dat de prijs van zonnestroom modules na een eerste verlaging (eerste jaren EEG regime in BRD) weer omhoog is gegaan door tijdelijke siliciumtekorten en blijvend torenhoge vraag in de markt. Pas het laatste jaar zakt de prijs van modules licht, maar de zeer populaire dunnelaag CdTe modules van het Amerikaanse FirstSolar zijn juist weer behoorlijk gestegen in prijs (prijsontwikkeling grafieken in het vaktijdschrift Photovoltaik). Er zijn talloze marktcondities die de uiteindelijke prijs van dat oh zo belangrijke eindproduct bepalen, en ook nog technologie afhankelijk. Langetermijn voorspelling van Rogol (Photon Consulting) is wel degelijk een gemiddelde daling (gemiddelde mondiale marktprijs), maar dat zal van markt tot markt (ondersteuningsregime-afhankelijk!!!) verschillen.
  
  
• Het gesuggereerde "salaris" voor zonnestroomproducenten (lees: "feed-in tarief") is te belachelijk voor woorden. En de suggestie dat men in Duitsland niet "enorme bedragen [zou moeten] investeren in de aankoop en installatie van zonnepanelen", is gelogen dat het gedrukt staat! "Salaris" is bovendien een erg fout woord voor een wettelijk verplicht feed-in tarief waar de installatie (zeker onder de huidige cq. aankomende Duitse marktcondities) zich tussen de 15 en 20 jaar voor zou moeten "amortisieren", zoals de oosterburen zo mooi zeggen... Een voor Duitsland relatief klein particulier 6 kWp systeem in Beieren zou onder de huidige feed-in condities (2008: 46,75 eurocent/kWh, 20 jaar lang) bij een gemiddelde, in de praktijk gemeten systeemopbrengst (Sonnenertrag) van 928 kWh/kWp.jaar (lage gemiddelde waarde, optimale installaties hebben hogere opbrengsten) een opwek van gemiddeld 5.568 kWh/jaar genereren, waarvoor bij het genoemde tarief in 20 jaar tijd een totale financiële opbrengst uit feed-in tarief voortvloeiende som van € 52.060,80 zou resulteren, exclusief de aanschaf van de installatie zelf, en natuurlijk alle bijkomende kostenposten zoals meters, meterhuur, administratie, verzekeringen, reparaties, financieringskosten, rentes, etc. Installaties goedkoper dan € 4.000/kWp zijn in Duitsland nog steeds zeldzaam (absolute "bodem" in de markt, kleine installaties onder de 10 kWp zijn echter veel duurder), dus een 6 kWp installatie zou "kaal" al minimaal 24.000 Euro kosten als alles mee zou zitten (reken er niet op). Als 100 % eigenkapitaal ingezet zou worden (hebben niet veel mensen "op de plank" liggen), berekent Photovoltaik (06/2008) een "echter Gewinn" van zo'n 18% van de totale feed-in inkomsten in het gunstigste geval, hetgeen in het onderhavige, volstrekt fictieve "optimale" geval neer zou komen op grofweg zo'n 9.500 Euro over die 20 jaar. Hetgeen neerkomt op een "netto" inkomstenbron van zo'n 475 Euro per jaar (vóór belastingen!), en dan mag er niks fout gaan (inverter uitval bijvoorbeeld) wat dat "binnenkomertje" direct teniet zou doen, voor vele jaren.
  
  Wordt het geld volledig geleend voor de aanschaf van het systeem (5% rente, 20 jaar gebonden financiering), schrompelt de "winst" ineen tot slechts een paar procent van de totale feed-in inkomsten. En blijft er per jaar vrijwel niks aan "winst" over. Het EEG heet dan ook niet voor niks slechts een "kostendeckende Vergütung" te genereren, en maakt niemand die een installatie van een paar kWp koopt rijk in Duitsland. Grote installaties kunnen "beter" uit, maar miljonair zul je nooit worden, zelfs niet onder de eerste hoge feed-in regimes in 2000-2004. Bovendien geven die "boeren" vele tonnen uit aan die grote PV-installaties (tientallen kilowattpieken), die moeten wel volledig extern gefinancierd worden, met alle bijkomende financiële lasten... Voor 2009 wordt dit alles nog "spannender", omdat er weer 8% van de nieuwe feed-in tarieven af gaat (tot 100 kWp, 10% bij grotere systemen). Dus de financiële voordelen worden alleen maar kleiner. Met een volwaardig "salaris" voortvloeiende uit de wettelijk verplichte feed-in vergoedingen heeft dit alles in ieder geval niets te maken, en de suggestie dat (anno 2008/2009) "... met zonnecentrales goed geld verdiend kan worden." slaat helemaal nergens op! Dat geldt uitsluitend (nog) voor grote veldinstallaties van vele Megawattpieken groot: grote schaalvoordelen, groothandelscontracten, fors lagere prijzen voor de modules en omvormers, gegarandeerde afzet tegen vaste prijzen voor 20 jaar lang. Dit type installaties worden dan ook grotendeels door banken, fondsen, projectontwikkelaars e.d. gefinancierd. Feed-in gaat wel 10% omlaag voor dit soort installaties, juist vanwege die inherente schaalvoordelen.
  
  NB: onder de gruwelijk beperkende SDE condities in NL kunt u helemaal niet zo'n "berekening" maken, en zijn de hier verkrijgbare installaties ook nog eens een stuk duurder (€ 5.500/kWp is bepaald geen vreemde "lage" prijs in ons land, meestal zelfs nog veel hoger, en dat nog exclusief alle overhead ellende van SenterNovem, CertiQ, etc.). Dan wordt het helemaal lachen met de (zeer onzekere) "rentabiliteit" van de hier te lande gemaximeerde mini PV-systeempjes...
  
  
• Genoemde cijfers in het stuk dikke pot zout naast zetten. 55 eurocent/kWh ("feed-in" voor zonnestroom) is al lang geen realiteit meer voor nieuwkomers. De "einspeise vergütung" (separate feed-in meter direct gekoppeld aan het net) voor nieuw aan het net te koppelen installaties tot 30 kWp bedroeg/bedraagt 57,40 ct in 2004, 54,33 in 2005, 51,80 in 2006, 49,21 in 2007, 46,75 in 2008, en in 2009 nog maar 43,01 cent/kWh (novelle 2009). Grotere installaties hadden en hebben lagere tarieven. Allemaal in Wet kristalhelder, tot twee cijfers achter de komma vastgenageld.
  
  
• Het woord "subsidie" mag niet gebruikt worden als men het EEG systeem bespreekt. Tenzij de VPRO tegen beter weten in vindt dat het Europese Hof zit te liegen...
  
  
• Het stuk rept twee maal over de hoogte van de (niet als zodanig genoemde) EEG Umlage die iedereen over de afgenomen kWh betaalt, 35 Euro/jaar, wat volgens mijn gegevens lager was. De later genoemde 20 Euro leek te kloppen, al wordt dat foutief omschreven als "... energiekosten per huishouden bedragen enkel 1.50 euro per maand". Tenminste, als je 3.500 kWh/jaar verbruikt.** Als je minder afneemt, betaal je naar rato van kWh verbruik minder, zo slim zijn de ontwerpers van deze Wet (de vervuiler, lees: de kWh verbruiker, dient te betalen, de zuinige burgers of bedrijven dienen naar rato van hun zuinigheid "beloond" te worden). Wederom gelogen: niet een EEG Umlage over grijze stroom. Over alle stroomafname. Ook de stroom die de PV-bezitter via zijn standaard afname meter consumeert, en ook al heeft hij een "groen stroom contract" met zijn leverancier...
  
  
• EEG status van "grondwet"? Zwaar overtrokken. Het is gewoon een van de beste wetten ter wereld op het gebied van de stimulering van duurzame elektriciteit (en niet "meer" dan dat). Juist vanwege dat doorslaande succes, zijn de status noch de uitgangsprincipes van die Wet ooit in twijfel getrokken. Atoomfysica Angela Merkel (Bondspresident) plukt de vruchten van het zeer succesvolle energiebeleid van haar rood-groene (SPD-Grünen) voorgangers!
  
  
• Gigablunder: "15% van alle energie in Duitsland wordt opgewekt uit zon en wind". Belachelijke fout. Het moet zijn: "Anno 2008 wordt reeds zo'n 15% van de totale elektriciteitsconsumptie afgedekt door de onder EEG condities gespecificeerde duurzame stroombronnen (in volgorde van kWh productie aandeel binnen het EEG) windenergie (59,3%, alles dominerend, 23,3 Gigawatt aan opgestelde capaciteit eind 2008*), biomassa (23,8%), waterkracht (8,3%), zonnestroom (4,6%), "deponiegas, grubengas, klärgas" (4,1%)." Zie ook mijn bericht van 6 oktober 2008. Geothermie zit in de startblokken, in 2009 wordt een eerste productie van 56 GWh verwacht. Die 15% (bron???) is nog niet zeker, want alle gegevens moeten nog bij elkaar geharkt worden (omvangrijke operatie). In 2007 had Duitsland al 14,2% duurzame elektriciteit, waarvan de EEG verzameling het belangrijkste onderdeel is (WKK wordt in een aparte wet geregeld). Bijna de helft van de vermeden CO2 uitstoot door de inzet van hernieuwbare energie (alle opties, ook de niet elektrische) is terug te voeren op het feed-in regime gedicteerd door het EEG.
  
  
• In het artikel wordt verder niet ingegaan op de talloze ranzige "bijkomstigheden" in de Nederlandse SDE regeling (compleet ondenkbaar in het Duitse EEG). Polder PV bedient u in ruime mate over alle ellende, in groot detail. Dat gaat echter uitsluitend over zonnestroom, maar er zijn meer "partijen" die met vergelijkbare ellende te maken hebben of krijgen (zie o.a. biovergisting drama...).

Uiteraard toch gewoon kijken, NL2, "Tegenlicht", 21h00!

* Compleet genegeerd in het VPRO stuk. Zonnestroom is slechts een van de DE opties binnen het EEG.
** Ik had toen oude data in mijn hoofd toen ik dat schreef. EEG Umlage bedroeg in 2007 inmiddels inderdaad 1 eurocent/kWh (zie deze link op de Erneuerbare Energien site van het BMU), in 2008 zal dat op een niveau van rond de 1,15 cent gekomen zijn (cijfers Rob de Bree van Siderea.nl). Dus bij "gemiddeld" verbruik van 3.500 kWh betaalde een huishouden daaraan in 2008 ongeveer 40 Euro op jaarbasis, zonder probleem. Vergeet nooit dat in Nederland de per 1-1-2007 afgeschafte MEP bijdrage, alleen geïnd bij huishoudens, al 52 Euro per jaar was, nooit genoeg, en de nodige windboeren, met name de grote, nogal wat overbodig geld heeft doen toeschuiven...). Verstandige mensen die minder afnamen per jaar, betaalden in Duitsland een stuk minder, omdat de EEG Umlage aan het kWh verbruik is gekoppeld... In NEEderland begint van der Hoeven van EZ meteen over vermeende "koopkrachteffecten" als het EEG weer eens ter sprake komt. Ze leren het nooit bij EZ.

http://www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/40025880/items/40166412/

20 oktober 2008: Oogjes open, snaveltjes toe, en mobieltje uit. Denken we d'r allemaal nog eventjes aan? Vanavond, maandag 20 oktober, om 21h00 op Nederland 2 Tegenlicht "Here Comes The Sun" kijken! Video, DVD brander, whatever klaarzetten en smullen geblazen. U had nou net die afspraak voor het koor? U wilde nog bij uw ouders langs? Overwerken tussen uw collega bureaucraten? Niet getreurd. Dinsdag de 21e 's middags om 15h05 nog een kans...

http://www.vpro.nl/programma/tegenlicht/afleveringen/40025880/

17 oktober 2008: Shell blijft verbazen: CIS-plant Torgau geopend! In de dagelijkse nieuwsbrief die ik ontvang van Photon bomvol nieuws over de verbijsterend harde groei van de zonnestroom industrie (de megawattpieken en de investerings-miljoenen tot miljarden vliegen je van alle kanten om de oren, hoezo crisis???) vond ik een zoveelste onwaarschijnlijke bericht dat wel degelijk waar bleek te zijn.

Shell heeft namelijk met de Franse glasfabrikant Saint-Gobain hun lange tijd met raadselen en mysteriën omgeven Torgau dunnelaag project, AVANCIS (NB: bericht alweer van 1 december 2006...)*, op 14 oktober officieel geopend! Het gaat daarbij in eerste instantie om een in 12 maanden gebouwde zeer geavanceerde (Shell claimt: de beste) 20 MWp (bij gebleken succes snel op te schalen) productielocatie in het Oost-Duitse Torgau. Waar dunnelaag modules worden geproduceerd met een hoog rendement, gebaseerd op het door Shell aanvankelijk in het Californische Camarillo ontwikkelde CIS-procedé. Het gaat daarbij om 2 micrometer (2-duizendste van een mm.) dunne laagjes waarvan de actieve, zonlicht omzettende component bestaat uit koper (Cu), Indium (In), en Selenium/di-selenide (Se). Shell claimt op de hiervoor speciaal in het leven geroepen website reeds 11% omzettingsrendement te behalen, al is nog niet helemaal duidelijk of dat de huidige staat van ontwikkeling op het researchlab in München is (in theorie zou de techniek opschaalbaar moeten zijn naar een zeer hoog, reeds in het NREL laboratorium bereikt rendement van wel 20%), of dat dit al in de harde commerciële praktijk stabiel blijvend van de lopende band kan rollen (zie ook datasheet...). Als dat laatste inderdaad het geval is, gaat het AVANCIS project serieuze concurrentie aan met de zeer succesvolle CdTe modules van het Amerikaanse FirstSolar, wat in hun fabriek in Maleisië al modules met een rendement van 10% schijnt te kunnen maken voor slechts $ 1,14/Wp en het concern honderdduizenden modules/jaar produceert die bijna allemaal in Duitsland of Spanje zijn of worden afgezet (de polderboy kwam verschillende al wat "oudere" van deze met duizenden CdTe modules gevulde MWp parkjes tegen tijdens zijn MegaPV Radtour in Beieren in juli dit jaar).

Boeiende data...
Op het datasheet op de AVANCIS website wordt geclaimd dat al in 2005 een wereldrecord van 13,5% is behaald wat door het TÜV Rheinland in Keulen is gemeten... De nieuwe modules (veel krachtiger dan de exemplaren gebruikt in de hieronder genoemde proefprojecten) vallen in de range 100 - 110 - 120 Wp (STC, plus of min 5% tolerantie) bij een externe module grootte (frame buitenzijde) van 1.595 x 685 mm, en ze hebben reeds een module rendement van 9,1, 10,1, resp. 11 procent. De modules schijnen ook bij lage lichtsterktes nog goed te werken, Shell claimt op het datasheet een efficiëntie vermindering van slechts 13% als onder de STC omstandigheden de lichtsterkte omlaag wordt gebracht van 1.000 naar 200 W/m². De modules hebben de officiële IEC certificaten voor dunnelaag systemen: IEC 61646 Ed.2 en IEC 61730 Class A. Produktgarantie is 5 jaar, vermogensgarantie 20 jaar. De achterzijde van de module is een PVB (?polyvinylbutyl?) folie die ook in de autoindustrie wordt gebruikt. Het volledige productieproces is gecertificeerd, milieuaspecten wegen zwaar. AVANCIS was een van de grondleggers van het zeer vooruitstrevende PV CYCLE recycling project (vrijwillige terugname en hergebruik van modules door fabrikant na einde levensduur) wat de PV-industrie tot een van de meest progressieve ter wereld maakt. Dat project is ook onder druk van de Europese REACH wetgeving tot stand gekomen.

Op de fraai ogende, gelikte "zwarte" AVANCIS website zijn ook 4 reeds lang gerealiseerde proefinstallaties te zien met de voorlopers van die prachtige, zwarte PowerMax® CIS modules, in totaal bijna 375 kWp, op zeer verschillende lokaties. Het gaat daarbij, gezien de codering van de modules en de totale projectgroottes om 36-40 Wp exemplaren die in fraaie installaties zijn opgenomen in:

• Salzburg, Oostenrijk: Kongresshaus, 2001 (!!!). 1.020 x Shell ST40 CIS, 40,8 kWp.
  
  
• St. Asaph, noord Wales, UK: OpTIC Centre, 2004. 2.400 x Shell ST36 CIS, 85 kWp. Prachtige gebogen gevel, "Solar Wall", Europa's grootste CIS project. Mooie fotoreportage in doc format, klik hier.
  
  
• Camarillo, California: Shell Solar gebouw, 2003. 6,144 x Shell ST40 CIS, 245 kWp. Grootste gerealiseerde CIS project ter wereld. Mij is nog niet helemaal duidelijk of dit inderdaad de productielokatie van Shell is die door SolarWorld is overgenomen, of dat het een ander gebouw betreft in dezelfde gemeente. Het zou wel leuk wezen voor SolarWorld als ze hun nieuwe, eigen kristallijne modules gingen produceren, deels gebakken op zonnestroom uit die innovatieve CIS modules van Shell. Let op de leuke prikkelende opmerking op die SolarWorld pagina over Camarillo: "... Siemens and Shell – companies, whose core business was not photovoltaics". Zouden ze dat bij SolarWorld nog steeds vinden als ze de nieuwste initiatieven van Shell (Torgau 20 MWp, plannen voor bouw 1 GWp complex in Japan) in ogenschouw nemen? ...
  
  
• Onbekend, BRD: Gasthof in deelstaat Bayern, 2004. 76 x ST40 CIS, 3,04 kWp. Gerealiseerde opbrengst: 3.000 kWh/jaar, wat neerkomt op een genormeerde opbrengst van 987 kWh/kWp.jaar. Onduidelijk is of dit een zuid-georiënteerd dak betreft. Als we de gemiddelde genormeerde opbrengst (van bijna uitsluitend grote kristallijne systemen, diverse oriëntaties) voor Beieren nemen op de Sonnenertrag website, komt deze waarde flink uit boven het gemiddelde van 928 kWh/kWp.jaar (Sonnenertrag: 539 gepoolde installaties, ruim 8,3 MWp, peildatum 17 okt. 2008) voor grotendeels kristallijne systemen. Ik ben dus erg benieuwd naar 1 op 1 (100 procent zuivere) vergelijkingen tussen deze nieuwe CIS modules en kristallijne modules met zelfde systeem layout en onder identieke lokatie omstandigheden...

^^^ OpTIC Technium Centre in St. Asaph, Wales, met een fraaie "solar wall" van de reeds "oude" Shell CIS ST36 modules (formaat 140 x 35 cm., dat is iets kleiner dan de nieuwe modules volgens datasheet), zie ook Word document met specificaties en foto's. Bron foto: © OpTICTechnicum.com

Tot slot
Het is duidelijk dat olieboer Shell continu de wereld op het verkeerde been blijft zetten, en altijd haar eigen weg blijft gaan op energiegebied. Het concern zit uiteraard nog steeds dik en vet in de olie en gas, maar ze zijn gewiekst en slim genoeg om strategisch de koers te verleggen als de "omstandigheden" dat nodig maken. Investeren in verhoging van de olieproductie (en raffinage ervan) kost BAKKEN met geld, en zelfs een concern als Shell heeft geen oneindige reserves (ondanks de absurde winsten van miljarden). Ook zou Shell best wel eens steeds vaker overtuigd kunnen raken van het "nut" van wat we met een eigenlijk zeer fout woord de "alternatieven" zijn gaan noemen. In een (hard) dalende conjunctuur (olieprijs momenteel alweer onder de 72 dollar/barrel gezakt...) is het immers veel handiger om op kleiner schaalniveau lucratieve zaken naar zich toe te trekken, en zonnestroom, zo weet de hele top inmiddels best wel (ook al zullen ze dat voorlopig liever voor zichzelf houden), is en blijft een ongelofelijk spannende markt, waar zeker ook de know-how van de vele techneuten bij deze moloch zeer goed toegepast kan worden.

Jeroen van der Veer, CEO van Shell, en regelmatig zeer dubieuze frases rondstrooiend als "Ein Konzern wie Shell wird nicht in Nischenmärkte gehen" (...) en "Die klassische Solartechnik ist eine Sackgasse" (...) sprak duidelijk zeer selectieve taal in dat beruchte, op de slecht ingelichte Nederlandse "markt" gerichte NOVA interview van 4 augustus jl. Want hij stelde daar doodleuk (zie hier voor meer): "... wij moeten keuzes maken. U moet niet denken dat Shell alles kan." Dunnelaag zonnestroom technologie werd in dat onthullende (?) gesprek, gericht op de Hollanders, beslist niet genoemd, terwijl ze dus al jaren vet aan die hele CIS technologie hebben door zitten werken. Blijkbaar wilde Jeroen die domme Nederlanders niet "wijzer" maken dan ze zijn, en gaat hij die prachtige CIS paneeltjes vooral lekker afzetten in feed-in gezegend Duitsland en op andere lucratieve markten. En mogen wij dan blijkbaar de gepushte atoomstroom van Delta (o.l.v. ex-Shell medewerker Boerma) gaan slikken en het bijna 70 eurocent/kuub kostende (Shell) gas in peperdure micro-WKK installaties gaan verbranden om een beetje elektra d'r uit te halen - alleen bij warmtevraag?

Altijd achter de gordijnen blijven kijken beste mensen, zeker als er bobo's van oppermachtige energieconcerns aan het woord zijn.

Desondanks wens ik Shell zeer veel succes met hun hernieuwde toetreding tot de krankzinnig hard groeiende PV-markt, en met hun nagelneue te bouwen 1 GWp CIS plant in Japan. Ik wens Shell weinig "ongelukjes", een zeer hoge productiekwaliteit, en, vooral, heel veel succes toe om zo snel mogelijk ook in Nederland vele tienduizenden van die prachtige zwarte PowerMax modules op onze daken te krijgen. Het zou de allerhoogste tijd worden...

* Niet te verwarren met het op de NL/BRD grens gelegen Avantis terrein waarop de enige Nederlandse zonnecellenfabrikant Solland Solar is gevestigd.

http://tinyurl.com/6s4h3r (verkorte link naar het officiële Engelstalige persbericht over de start in Torgau)
http://www.avancis.de/uploads/media/Datenblatt_dt_02.pdf (officieel datasheet van het mooie nieuwe spul)

17 oktober 2008: "Strom vom lieben Gott selbst". Franz Asbeck, CEO van de beroemde Duitse toponderneming SolarWorld, die van Shell een tijdje geleden de hele kristallijne divisie in de schoot geworpen kreeg, die net het (bijna?) grootste, uit 85.000 SW modules bestaande 15 MWp park in Zuid-Korea heeft geopend, en ook net de grootste Amerikaanse (?), 100 MWp productiefaciliteit voor Si-wafers en cellen in Hillsboro (Oregon) van start heeft doen gaan, weet het als vanouds weer fraai te verwoorden in een interview met Handelsblatt.com. Hij doelt daarbij op de deze week afgeronde werkzaamheden aan de door SolarWorld gerealiseerde, uit "slechts" 2.700 PV modules bestaande zonnestroom installatie op het dak van de Aula Paolo VI (Aula Nervi) audiëntie zaal (waar zo'n 6.000 bezoekers in passen) van 's werelds kleinste officiële staat, Vaticaanstad in Rome. Paus Benedictus XVI (uit zonnestroom kampioen Bayern afkomstig...) mag straks o.a. zijn gehoor toespreken onder een batterij spaar(?)lampen en via microfoons die gevoed worden door zonnestroom. Wellicht dat de Pausmobiel straks ook op zonnestroom gaat rijden in Rome?

Met dit fraaie nieuwe PV-dak gaat Città del Vaticano (zoals het officieel heet) zich in een keer direct naar de wereldtop katapulteren, want er wonen niet zoveel mensen in dat minuscule, slechts 0,44 km² grote, boven de westelijke oever van de Tiber (Italiaans: Téverne) gelegen staatje. Het ministaatje is zelfs niet afzonderlijk terug te vinden in het World Population Data Sheet 2008; Wikipedia spreekt van slechts 824 inwoners in 2008.

De modules zijn tussen 29 september en 14 oktober dit jaar op curieuze frames gemonteerd die de oude, merkwaardige "betonnen panelen" op het gewelfde dak van de Audiëntie zaal vervangen, en die qua esthetische uitstraling er enigzins op zouden moeten lijken (zie foto's EPA site). De hellingshoek is vrij vlak (ik schat een graad of tien, twintig), om zoveel mogelijk modules zo schaduwloos mogelijk op het dak te kunnen krijgen. Er is ook sprake van reflecterende schermen (te zien op een van de EPA foto's) om meer zonlicht op de modules te krijgen. Ongeveer 2.000 van de in totaal 5.000 vierkante meter van de beschikbare dakruimte van het Vaticaan is van zonnepanelen voorzien (vlg. Ecotality stukje). De opstelling bestaat uit onregelmatig verlopende rijen i.v.m. dakvorm en de gekozen frame-opstelling.

Foto van de fraaie PV-installatie op het gewelfde dak van de Audiëntiezaal van het Vaticaan. Let op de byzondere, speciaal voor dit project gemaakte relatief smalle monokristallijne modules met elk 44 cellen en de relatief lage hellingshoek ter voorkoming van beschaduwings-effecten. Photo © EPA/GIUSEPPE GIGLIA 14-10-2008 (EPA site "Vatican solar panels"). >>>

De genoemde aantallen modules in diverse perspublicaties over het project verschillen (MSNBC 2.400 stuks, begeleidende, meest recent gevonden tekst EPA foto's 2.700 stuks, in eerdere publicaties (ook van SolarWorld zelf) was er nog slechts sprake van 2.000 stuks). Op de EPA foto's zijn reeds geïnstalleerde modules met 4 x 11 = 44 monokristallijne cellen te zien, een vrij langwerpig model wat niet in de normale datasheets van SolarWorld is te vinden. De modules hebben een behoorlijk brede witte rand rondom de cellen. Als we uitgaan van het beste monokristallijne model van SolarWorld, 185 Wp met 72 cellen (opp./cel 125x125 mm²), zou er zo'n 2,57 Wp per cel aan nominale capaciteit beschikbaar zijn in vergelijkbare, anders samengestelde modules met dezelfde cellen. Voor een module van 44 van dat soort cellen zou dat ongeveer op een STC waarde voor de geplaatste modules van zo'n 113 Wp neerkomen (tenzij een ander fabrikaat gebruikt is wat, gezien de "high press value" van het project echter onwaarschijnlijk is). Bij 2.700 modules zou het totale gerealiseerde project dan neerkomen op ongeveer 305 kWp. In het korte bericht op de "Engagement" pagina van SolarWorld, evenals op deze pagina van de voor de technische zaken verantwoordelijke Italiaanse partner Tecno Spot Srl., waar nog sprake was van slechts 2.000 modules, 315.500 kWh opwek (en 315 ton vermeden CO2 uitstoot), wordt aangegeven dat het inderdaad om een "Spezialmodule aus eigener Produktion" gaat. Ook staat daar dat er voor SMA omvormers is gekozen. Als die 305 kWp klopt, is er in Vaticaanstad per officiële inwoner maar liefst 370 Wp aan vermogen opgesteld. Daarmee is deze ministaat wereldrecord houder geworden, na dat andere "ietwat minder kleine" land Luxemburg, met 52,5 Wp/inwoner. Maar dat is natuurlijk allemaal slechts ministaatjes-"spielerei", in Duitsland vindt natuurlijk nog steeds het "echte werk" plaats, op gigantische schaal, en die zaten in 2007 waarschijnlijk al op 49,5 Wp/inwoner. Vermenigvuldigd met ruim 82 miljoen burgers...

Uit mijn aanname voor de geplaatste nominale capaciteit (ik kan er niets over vinden op de SolarWorld site zelf) zou volgen dat er een genormeerde jaaropbrengst van 315.500/305 = 1.034 kWh/kWp.jaar bereikt zou kunnen worden, wat voor het compleet door Rome omgeven Vaticaanstad een niet onmogelijke waarde is (het is ook warm, dus rendement van monokristallijn Si zal daar niet optimaal zijn).

Overigens lees ik uit dit Italiaanstalige bericht op de officiële Vaticaanstad website (L'Osservatoro Romano van 29 augustus 2008, mogelijk dus inmiddels door de realiteit achterhaald) een capaciteit van 220 kW(p) en een opbrengst van 300 MWh/jaar, wat op een fors hogere nominale opbrengst van 1.364 kWh/kWp.jaar zou wijzen. Waarschijnlijk worden de precieze cijfers van deze "high profile" installatie binnenkort duidelijk.

In ieder geval kan Paus Benedictus XVI binnenkort dus ook aan de op bloedeigen zonnestroom gebakken appeltaart, en mag hij bijvoorbeeld Berlusconi (niet erg vlekkeloze reputatie hebbende premier) ervan proberen te overtuigen dat de rest van het land om dat ministaatje (Italië) ook direct vet aan de zonnestroom moet...

http://ecotality.com/life/2008/09/12/let-there-be-solar-the-vatican-goes-green-with-new-panels/
http://www.msnbc.msn.com/id/26946700/ (bericht van 29 september, "first panels installed")
http://www.solarworld.de/fileadmin/pressarea/pressebilder/vatikan/photovoltaik-vatikan-aula-paolo-v1.pdf (simulatie van het hele PV-project)
http://www.solarworld.de/Vatikan-setzt-auf-Sonn.2003.0.html (situatie voor de dakrenovatie, foto's)
http://www.solarworld-usa.com/The-Fourth-Gift-of-the.1598.0.html (leuk cadeau'tje voor de Paus...)
http://www.treehugger.com/files/2008/10/vatican-zero-carbon-state.php ("Those who destroy the environment are also big sinners", says Italian Cardinal Deacon Renato Raffaele Martino"... )

4 foto's op website European Press Agency (zoekwoord: Vatican solar panels):
https://webgate.epa.eu/

Metro (A'dam) wo. 15 okt. 2008: p. 09. "Alle zegen komt van boven" (foto). Zie download pagina

Eerdere berichten over zonnestroom (en atoommissers...) op/van het Vaticaan en de RK-concurrentie op Polder PV:
Gaat Cypriotische Kerk het Vaticaan links inhalen? (9 augustus 2007)
In spiritu nuclearis??? (2 augustus 2007)
In Spiritu Solaris (4 juni 2007)

16 oktober 2008: Lachen als een boer met SDE kiespijn... Ik kreeg een geweldige link doorgespeeld naar een waarschijnlijk zwaar getruukte nep(?) advertentie in de Metro op de website van de Zonnestroom Producenten Vereniging. Blijkbaar zijn de emoties over de verschrikkelijke SDE regeling zo hoog aan het oplopen, dat slachtoffers ervan allerlei soorten uitlaatkleppen zoeken om hun diepe frustraties en woede over (de implicaties van) die rampregeling te ventileren.

Humor met een (zeer) bittere weerklank. De beste clowns schijnen de meest ellendige levens te leiden. Geslaagd is die "advertentie" zeker. Ik heb de laatste issues van de Metro er on-line op nageslagen voor de zekerheid. En ik ben zelfs effekes op en neer gerend naar het station om het laatste exemplaar uit een prullenbak te vissen... . Maar - helaas - niks gevonden...

^^^ Screendump van een onverwachte (???) uitkomst van zoekcriterium "centennozem" via Google...

Voor wie wel van een portie zwarte humor op zijn tijd houdt. Om de "sjeu" er in te houden:

"CentenNozem" (en de SDE regeling):

http://www.zonnestroomproducenten.nl/paginas/leden.htm (nieuwsbericht van 16 oktober 2008)

Wat dunkt u? Deze zou prima in het PPV dossier "FAKE news" passen, toch? Zie het laatste exemplaar...

16 oktober 2008: "Here comes the sun" (Het zonnetje in huis). Even direct de agenda pakken en noteren: a.s. maandag 20 oktober, om, 21h00 (NL2) in VPRO's Tegenlicht deel drie van het vierluik "Energie in overvloed". Uiteraard over de meest potentie hebbende bron, zonnestroom. Vaak te "ruim" als zonne-energie geformuleerd, wat natuurlijk een veel breder toepassingsgebied omvat, incl. zon-thermisch (groot- en kleinschalig), passieve zonne-energie, etc. In VPRO Gids nummer 42 reeds een uitermate interessant voorproefje en een leuke cover, pp. 14-15, interview met samensteller Rob van Hattum. Onder de startpagina het interview, met in rood cijfers bij passages waar Polder PV kanttekeningen en/of opmerkingen bij zet (onder het plaatje).

^^^ Intropagina van het leuke artikel/interview met programmamaker Rob van Hattum en een zeer karakteristiek creatief geintje van de VPRO opmakers. De vraag onderaan het stukje is eenvoudig te beantwoorden: (1) omdat de Duitsers het BESTE feed-in regime ter wereld hebben wat in de praktijk uitermate effectief blijkt te werken, (2) netbeheerders middels Wet aan banden zijn gelegd bij de uitvoering van het EEG, (3) het doel maximale productie van duurzame elektriciteit is, met minimale drempels voor toetreding, (4) politici ruggengraat tonen, (5) het EEG door het BMU en niet door het Wirtschaftsministerium uitgevoerd wordt, etc. © VPRO Gids nr. 42/18-24 okt. 2008 (pp. 14-15)

KLIK op het plaatje hiernaast voor leesbare tekst. Voor rode cijfers, zie toelichting Polder PV hieronder >>>

Opmerkingen Polder PV:

1 Ook al dient Hermann Scheer beslist als een van de meest spraakmakende drijvende krachten achter de opstelling en implementatie van het geweldige Duitse EEG regime voor ondersteuning van duurzaam opgewekte elektriciteit beschouwd te worden, zonder mensen als Hans-Josef Fell (Bündnis90/Die Grünen), en talloze mensen en organisaties op de achtergrond (zoals de SFV in Aachen), had het nooit zover gekomen. Voor nieuwsgierigen: lees Hermann Scheer's fenomenale boek "Energy Autonomy". Een revelatie en must-read...

2 Wat duurzame elektra betreft niet "meerdere wetten". Het EEG is een Wet ter bevordering van duurzaam opgewekte elektriciteit (al van meet af aan met absolute voorrang boven alle andere elektra opties) die eens in de zoveel tijd herzien wordt op basis van maatschappelijke, technologische en economische ontwikkelingen en waarin alles tot op de cijfers achter de komma in extreem groot detail keihard wordt geregeld. Warmtekracht(-koppeling) heeft aparte wetgeving, motorbrandstoffen ditto. Recent is bovendien een enorm gedetailleerd "Erneuerbares Wärme Gesetz" aangenomen door de Bondsdag, onderdeel van een reusachtig, integraal en nauw met elkaar verweven pakket "klimaatwetgeving". Die zijns gelijke nergens op deze aardkloot heeft. Daar hebben heel wat knappe koppen vele dagen over vergaderd en gediscussieerd.

3 Niet "elektriciteitsmaatschappijen", maar, zeer expliciet, de ook in Duitsland onder strenge controle staande netbeheerders, waarvan 4 grote, autonoom onderdeel van de grote 4 energieholdings, en bijna 900 (!!!) regionale netbeheerders die exact moeten uitvoeren wat in Wet staat voorgeschreven.

4 Niet alleen particulieren. Om het even: bedrijven, coöperaties, stichtingen, organisaties, whatever.

5 Fout. Achterhaald regime (afgeschoten door staatssecretaris van Geel) in 2003 (nationaal beleid wat failliet werd verklaard). Soms worden door gemeentes nog steeds aanschafsubsidies gegeven, doch dat zijn zonder uitzondering vaak extreem kortdurende acties die direct op de dag van opening zijn overtekend (beslist geen stabiele "marktbevorderende instrumenten"). Een nieuw nationaal "subsidieregime", de SDE, is een grote bureaucratische nachtmerrie geworden voor de intekenaars (en met name de kleinere bedrijven die de ambtelijke rotzooi mogen opruimen), met ongewis resultaat, van absurde "caps" voorzien, uit de immer "knellende" Staatsbegroting komend (vandaar: subsidie), en zeker voor kleinere systemen de dood in de pot door de afgrijselijke overhead aan ambtenaren certificatie kolder en meter-ellende.

6 Niet "gegarandeerd tot 2023", maar "gegarandeerd voor 20 jaar PLUS het jaar waarin de netkoppeling werd gerealiseerd". De mensen die bijvoorbeeld halverwege in 2000 begonnen, hebben dus een wettelijk vastgelegd, vast feed-in tarief tot en met het jaar 2021. Mensen die in 2008 een installatie op het net (laten) koppelen, krijgen de feed-in die voor dit jaar geld tot en met 31 december 2029.

7 53 eurocent is compleet achterhaald, en die "cent" slaat nergens op. In 2004 (voorlaatste "novellierung" van het EEG) gold in de eerste staffel van 0-30 kWp een 20-jarig feed-in tarief van 57,40 eurocent/kWh, in 2008 geldt (na de wettelijk voorgeschreven automatische jaarlijkse degressie van 5%/jaar) een 20-jarig feed-in tarief van 46,75 eurocent/kWh. De "novellierung" van het EEG die per 1 jan. 2009 ingaat dicteert in de Wets-tekst voor deze eerste categorie een nieuw vastgesteld, "de marktontwikkelingen volgend" 20-jarig feed-in bedrag van nog slechts 43,01 eurocent/kWh.

8 De bedoeling van de hele regeling is een "kostendeckende Vergütung" voor (o.a.) zonnestroom installaties te geven waarbij de (ongesubsidieerde) installatie zichzelf, bij blijvend optimale output door de kWh opbrengst binnen 15-20 jaar "terugverdient", met een redelijk rendement (Photon: 7,4%) om alle bijkomende kosten (verzekering, evt. financieringskosten via lening bij KfW bank, etc.) te kunnen dekken. Alle kWh verbruikers betalen mee aan de succesvolle verduurzaming van de elektra voorziening (niet alleen zonnestroom, maar alle onder het EEG geldende duurzame elektra opties, kost Otto Normalverbraucher max. 20 Euri in het jaar bij "normal verbrauch"/3.500 kWh).

9 Geen "subsidie" (daar is 'ie weer, voor de zoveelste keer...), maar "feed-in" tarief wat betaald wordt uit de kWh Umlage (plm. halve eurocent/kWh) die iedereen, particulieren en bijna alle bedrijven, over hun afname (standaard netmeter) betalen. Zonnestroom producenten incluis. Feed-in en Umlage volledig buiten alle certificatie bureaucratie om intern verrekend tussen, geïnd en uitgekeerd door/via alle netbeheerders, geen dubbelverkoop mogelijk (wettelijk verboden). Klaar.

10 Niet Duitsland, maar China is al de grootste producent van zonnestroom cellen. Q-Cells was vorig jaar met hakken over de sloot nog net zowel voormalig ongeslagen Sharp (Japan) als Suntech (China) voor qua cellenproductie, maar de laatste gaat gegarandeerd ook op cel-niveau de lead nemen, en er zijn meer Chineze reuzen hard op weg om monumentale hoeveelheden Si-cellen op de markt te zetten. China had in 2007 al 28,1% van de Si-cellen markt in handen (Japan viel terug naar 21,8%, Duitsland had 20,5%). Het Chinese Suntech was bovendien net het Japanse Sharp te snel af in module productie (364 MWp in 2007; er zijn honderden andere moduleproducenten in China, veel meer capaciteit en productie dan in Duitsland). Duitsland is wel met stip de grootste installatiemarkt van de wereld, met 3.800 MWp geaccumuleerd in 2007 (volgens Eurobserver, moet nog geverifieerd worden).
Bron: Photon International nr. 3/2008: pp. 140-174.

11 Slaat nergens op, deze claim! 800.000 mensen direct in auto-industrie werkzaam, met toeleverende industrie meegerekend geeft deze link zelfs 2 miljoen "beschäftigte". BSW (brancheorganisatie PV-industrie Duitsland) claimt 55.000 mensen werkzaam in de PV/zon-thermische (zonnecollector) business. De groei van de arbeidsmarkt in duurzame energie, PV in het byzonder, is echter wel degelijk hoog, al jarenlang.

12 Cramer/VROM heeft niets te vertellen over energiezaken (ex kernenergie), anders breekt de pleuris uit bij Economische Zaken, onder wiens hoede "dat dossier" al sinds jaar en dag valt en wat als een broedse kip tegen bemoeizucht van andere departementen wordt verdedigd.

13 Onzin argument wat ook nog steeds wel eens door ranzige, slecht geïnformeerde (conservatieve) partijen in Duitsland te berde wordt gebracht, en wat nergens op slaat. Beieren dreef in 2007 al op 2% zonnestroom, kunnen we een goed voorbeeld aan nemen, zeker in het dichtbevolkte kustgebied van Nederland, wat vergelijkbare hoge zoninstraling kent...

14 "Bij bewolkt weer ook productie" is een twijfelachtig argument en alle zonnepanelen leveren ook bij (louter) strooilicht nog wat stroom, al is het veel minder dan bij directe instraling van de zon (diverse dunnelaag technieken "doen" dat iets beter dan hun kristallijne, op cellen gebaseerde zusjes). De hoeveelheid productie die je daarbij "meer" krijgt uit een willekeurig systeem weegt niet op tegen degelijk uitgevoerde, optimaal op zuid gerichte, schaduwloos opgestelde PV-installaties met optimale systeem/inverter match die sowieso in de instralingsrijke zomerperiode het allergrootste deel van de jaaropbrenst (zullen) genereren. Daar gaat het vooral om in gematigde streken, het strooilicht is een leuke (inderdaad niet verwaarloosbare) extra, maar zet beslist geen zeer grote zoden aan de dijk, omdat directe (en langdurige) zoninstraling van doorslaggevende betekenis is voor de productie. Zie mijn seizoens-gerelateerde grafieken bij "optimale" (vrijwel wolkeloze) condities waaruit de relevantie van de zomerperiode blijkt voor de energieopbrengst in kWh (plm. maart - september).

15 Hier wordt vooral gerefereerd naar grootschalige zon-thermische CSP centrales die met parabolische spiegels en/of heliostaten en stoomturbines werken (geen PV). Zonnestroom in woestijnen kan in principe zeker, maar met kristallijne technologieën gaat door de zware thermische belasting veel van het maximaal haalbare rendement verloren. Dat kun je ondanks de lagere lichtopbrengsten zonder meer uitstekend in hogere breedtegraden toepassen waar de omgevingstemperaturen veel lager zijn (zeer gunstig voor het rendement). Concentrating PV is daarop weer een uitzondering (gebruik makend van exotische halfgeleiders uit de ruimtevaart), maar deels nog in de opschalingsfase. In Australië moet een unieke 154 MWp HCPV centrale in de zuidelijke provincie Victoria gerealiseerd gaan worden in woestijn-achtige condities (groot project).

16 Die "16%" (van het totale eindverbruik elektra, en niet, zoals gesteld, van de totale "productie"...) is beslist niet alleen wind- (59,3% van de mix onder EEG-voorwaarden) en zonnestroom (4,6%). Een aanzienlijk deel wordt door biomassa afgedekt (23,8%), waterkracht (8,3%), en verder ook nog stortgas e.d. (4,1%). Gegevens van BDEW, zie bericht van 6 oktober 2008.

17 Hier wordt gerefereerd naar de ontwikkelingen bij dunnelaag modules, zoals die o.a. op productie apparatuur van Applied Materials en Oerlikon worden gemaakt. Die zijn compleet onvergelijkbaar met de kristallijne modules die uit Si-cellen bestaan (nog steeds 90% van de totale markt).

18 Dat moet de heer van Hattum maar weer eens bij EZ na gaan vragen. Bereidt u voor op leugens, misleidende statements, en nietszeggende poeha, ze "willen" het gewoon niet... De grote, door velen "vergeten" factoren: (a) de superslimme, oppermachtige beleidsambtenaren van EZ die in Nederland al vele jaren de drijvende kracht achter de politieke besluitvorming (!) over energiezaken zijn, (b) het bijna 100 procent alfa gehalte van de Tweede Kamer die volgaarne die beleidsruimte aan EZ "gunt" omdat ze er zelf nauwelijks iets van begrijpen, (c) de gigantische geldstromen die ook richting Staat gaan als de fossiele molochs mogen door blijven stoken zoals ze al decennialang stoken, met steeds grotere winsten door de grootste marktverstoring ever: de kunstmatige koppeling van gas aan de olieprijs (en daarmee elektra en stadswarmte ook koppelend aan die hoge olieprijs), (d) het compleet doorgeslagen regentisme m.b.t. wezenlijke zaken als energie, en een diepe minachting van de burger door de Staat.

19 Slecht geïnformeerd van van Hattum. Shell deed relatief veel aan zonnestroom (voor een olie- en gasboer), maar heeft zich diep in het glaasje verslikt (slechte inschatting van benodigde silicium inkoop, gigaproblemen met AC-modules typisch alleen in NL verkocht, etc.). De hele kristallijne divisie van Shell werd begin februari 2006 aan het Duitse SolarWorld "overgedaan", waarna het een tijdje stil werd, ook al had Shell nog steeds o.a. een zeer interessante CIS dunnelaag technologie in eigen huis ontwikkeld. Na lange mediastilte was daar opeens... de recente aankondiging dat Japanse dochter Showa Shell Sekiyu een 1 GigaWattpiek (!) CIS dunnelaag fabriek gaat bouwen. Shell is weer helemaal back into business, zo lijkt het...

Verder uiteraard complimenten voor het stuk, en maandag a.s. allemaal Nederland 2 gaan kijken!