ontwikkelingen
"oud" |
meten=weten |
|
Nieuws P.V. pagina 44meest recente bericht boven 8 juni 2009 [vakantie] - 31 juli 2009 Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm31 juli 2009: Berlusconi "by the balls"? Italië rent Duitsland achterna. Weer een spectaculair bericht van onze Nederlandse collega's van het in steeds hoger tempo spannende zonnestroom nieuwtjes uitpoepende SolarPlaza. Ik had u al uitgebreid bericht over onze vakantie in de Italiaanse Alpen en het kleinschalige zonnestroom grut wat we daar tegenkwamen. De grootste installatie was slechts 14 modules groot. Ook weer niet geheel verbazingwekkend, de Alpi Orobie is een berggebied, en daar zijn nu eenmaal door de bank genomen niet zulke grote mogelijkheden voor "de stevige jongens". Ook wonen daar vaak niet de rijkste mensen die zich de nog prijzige PV-modules kunnen (of willen) veroorloven. Vandaar dat u wellicht een "ietwat vertekend" beeld heeft gekregen van de werkelijke zonnestroom revolutie in atoompjes minnende Berlusconi land. SolaPlaza doet het even "fijntjes" uit de doeken voor ons. Italië gaat namelijk volgens de marktwaakhond Gestore Servizi Elettrici (GSE) dit jaar op volle kracht vooruit met PV, en volgens het SolarPlaza bericht zelfs een verbijsterende, geaccumuleerde capaciteit bereiken van 900 MegaWattpiek aan het eind van dit jaar. Hetgeen zou betekenen dat de Italiaanse PV-markt in een jaar tijd met 100% groeit met een hoeveelheid nieuwe installaties van maar liefst zo'n 70.000 stuks. Alsof dat nog niet "genoeg" is verwacht het GSE volgens SolarPlaza in 2010 middels een ware groeispurt in totaal geaccumuleerd al anderhalve GigaWattpiek te hebben bereikt. Wat zou resulteren in een gemiddelde jaarlijkse marktgroei van 135% tussen 2006 en 2010. In ieder geval wordt duidelijk dat, nu Spanje na het verbijsterende plaatsingsrecord in 2008 in 2009 strak "gecapped" is op 500 MWp, Italië na Duitsland waarschijnlijk al wat betreft nieuw geplaatst PV vermogen de tweede PV-markt ter wereld zal gaan worden dit jaar. De omzet in de PV-industrie in Italië bedroeg in 2008 al 1,15 miljard Euro (150% meer dan in 2007). De boom wordt mogelijk gemaakt door de combinatie van sterk gedaalde module prijzen (in Spanje werden die vorig jaar voor bezopen hoge prijzen afgezet, dat is nu fundamenteel anders door een ware prijzenslag bij de modules), relatief hoge consumentenprijzen voor elektra (i.t.t. Spanje is de consumenten stroom niet gesubsidieerd in Italië), en natuurlijk rijkelijk zon in het land. Er schijnen nu al 600 bedrijven actief te zijn op het vlak van PV. Er is een duidelijke "scheiding" tussen meer dak-georiënteerde installaties in Noord Italië, en grote vrije veld systemen in Zuid Italië (met name provincie Puglia is daarom bekend). Wat heeft te maken met verschillen in regelgeving en eisen aan netkoppeling. Er is echter een "gevaar", en dat is de in het leven geroepen "marktcap" van 1.200 MWp (cumulatief), die volgens het bericht reeds eind 2009/begin 2010 bereikt zou kunnen gaan worden... Wat daarna gebeurt is koffiedik kijken. Dan zou bijvoorbeeld de keus kunnen vallen op lagere feed-in tarieven. Al zeggen sommige experts dat al in 2011 in Zuid Italië de "heilige graal van de zonnestroom", de veelbesproken "grid-parity" (voor stroom uit het stopcontact, dus inclusief alle opslagen, belastingen en BTW!) bereikt zou kunnen zijn. Waarmee een "feed-in" tarief systeem zelfs overbodig zou kunnen gaan worden in die regio... Het Italiaanse "feed-in" tarief, geregeld in de Conto Energeia, bedraagt 37,2 eurocent/kWh voor dak-installaties tussen de 3 en 20 kWp. Daar bovenop kan de geproduceerde stroom voor 8 eurocent/kWh worden verkocht aan de leverancier. Totaal dus een marktwaarde van maar liefst 45,2 eurocent/kWh, zeer hoog voor een zonnig land als Italië anno "goedkope module tijd" 2009... Op de door SolarPlaza georganiseerde Global PV Demand Conference in Hamburg (22 september 2009) zal een Italiaanse marktspecialist het zonnetje laten schijnen over de realisatie en de verwachtingen op deze nieuwste "booming" markt. In ieder geval kan er een flinke zucht van verlichting worden geslaakt vanwege de gigantische wegval in afzet van zo'n 2 GWp aan productiecapaciteit in de industrie door de cap in de Spaanse markt (2008: minimaal 2,5 GWp geplaatst, cap 2009: 500 MWp). Italië gaat daar in ieder geval de komende twee jaar een flink deel van opvreten. Wie volgt?
AtlaSOLE console
Rechtsboven op het label "ammessi" en op de knop "vai" klikkend, krijgen we ook nog eens de reeds goedgekeurde, doch nog niet in werking zijnde (nog niet netgekoppelde) systemen te zien. Dan komt er (wederom taartdiagram knop klikken) nog eens 387,7 MWp capaciteit bij van 12.433 installaties. Wat, als al die systemen dit jaar nog aan het net gaan (niet zeker, er zijn diverse bureaucratische hinderpalen die realisatie zouden kunnen vertragen), de totalen op 916,6 MWp resp. 54.016 installaties zou gaan brengen. Met een gemiddelde systeemgrootte van 16,97 kWp (alweer fors groter dan de realisatie tot nu toe). Wederom: spectaculaire cijfers! De rijke regio Lombardia (hoofdstad: Milano), waar onze recent bezochte vakantiebestemming Alpi Orobie ook onder valt, is de provincie met de meeste reeds gerealiseerde installaties in Noord Italië (beetje vreemde categorie 5.768 tot en met 6.404 systemen, de hoogste van de indelingsklassen, roodgekleurd in het overzicht), samen met de provincie Roma met de gelijknamige hoofdstad. Er kan in de leuke AtlaSOLE console worden ingezoomd op de kaart, zodat tot op gemeente niveau zichtbaar wordt hoe hoog de impact is van de geaccumuleerde PV capaciteit (zie ook screendump voor het provincie niveau). http://www.conto-energia-online.it/
(website over de Wet die het allemaal mogelijk maakte, weliswaar na wat
"aanpassingen"...: Conto Energeia) 31 juli 2009: NRC artikel Duits EEG en "een reactie". In de weekendkrant van 18/19 juli van het NRC is een uitgebreid, behoorlijk positief (en voor de verandering: redelijk nauwkeurig) artikel verschenen over het doorslaande succesverhaal Duits EEG. Ik had wel wat aanmerkingen, maar dat heb ik wel vaker, en er lagen andere zaken om af te handelen zoals een grote update van de productiegrafieken van Polder PV (nogal veel werk). Ik veranderde van mening toen op het genoemde stuk een week later een korte, doch heftige ingezonden brief kwam van de hand van een atoomstroom minnaar die "merkwaardige dingen" beweerde over dat door de polderjongen bewonderde EEG. Vandaar dat Polder PV maar weer eens uitgebreid zowel het originele stuk, als de lezersbrief is gaan fileren, met diverse accenten m.b.t. zonnestroom. Hij heeft er zelfs een hele aparte pagina aan gewijd, met wat harde data van het superieure Duitse EEG...
28 juli 2009: Deutschland, Deutschland... Eventjes passerend langs de homepage van de Sonnenertrag.eu database, met inmiddels alweer 44,39 MegaWattpiek aan STC nominaal vermogen aangemeld, totaal 3.983 PV installaties (het gros particuliere systemen). De laatste 12 entries op de homepage zijn allemaal Duitsers. Totale systeemgrootte van deze particuliere systemen: 164,51 kWp. Gemiddelde systeemgrootte: 13,71 kWp per installatie... Reken maar niet dat we dat in Nederland gaan halen de komende jaren. Zelfs niet met een "upgraded" SDE, van wat voor kaliber dan ook, want Polder PV heeft alweer verbijsterende drama's vernomen over de grotere onder de SDE 2009 vallende systemen, die nooit zullen "renderen"... 25 juli 2009: Gemengde gevoelens bij PPV: atoomsector verstevigt greep op PV-sector... Twee berichten van nogal verschillende bedrijven, maar wat Polder PV betreft tale-telling voor de machtsverhoudingen in deze wereld. Alleen mensen die de "grote lijnen" in de industrie een beetje in de gaten hebben, en met Polder PV delen dat decentrale opwekking en de huidige, op peperdure centralistische hoogspannings-infrastructuur berustende "gevestigde monopoloïde energie orde" op termijn niet met elkaar door een deur kunnen gaan, zullen misschien mijn bezwaren onderschrijven. (1) Scheuten Solar en ... atoomboer Delta ondertekenen samenwerkingsovereenkomst. Via een gezamenlijk persbericht van 22 juli 2009 werd kond gedaan van verregaande samenwerking van het tot nu toe nog autonoom opererende Scheuten Solar uit Venlo en de zelfbenoemde "multi-utility" kernenergie exploitant (en kippenmest verbrander) Delta uit Zeeland. Op 21 juli 2009 werd daartoe een "letter of intent" getekend door beide partijen. Per 1 oktober dit jaar moet dat zelfs tot een - vermoedelijke - joint-venture gaan leiden. Daarbij wordt gesuggereerd dat er een "krachtige Nederlandse onderneming [zal ontstaan] die de gehele waardeketen van zonne-energie omvat". Wat natuurlijk sowieso niet waar is, want het betreft uitsluitend zonnestroom. Maar dat is slechts een detail. Hoe "verleidelijk" deze samenwerking er voor leken ook uit lijkt te zien, ik ben er bepaald niet blij mee. Alleen al het feit dat Delta, die kernenergie als belangrijkste business case ziet (al zullen ze dat nooit toegeven), en de ongehoorde brutaliteit heeft begaan om Den Haag met een aanvraag voor een nieuwe gigantische kernsplijter in Vlissingen Oost onder maximale druk te zetten, zal nooit en te nimmer de 300 procent drive hebben om decentrale opwek van zonnestroom, die, en dat zal Delta ook nooit toegeven, hun business case voor de volle honderd procent zal ondergraven, maximaal te pushen. Daar heeft Delta helemaal geen belang bij. Zoals het er nu naar uitziet, is deze strategische samenwerking met een "gerespecteerde PV-onderneming", uitsluitend bedoeld om het volk en de politici met "gewilde initiatieven in duurzaam" te paaien. Met echter de uitdrukkelijke bedoeling om hun onzalige, talloze generaties met hun radioactieve nalatenschap opzadelende core business, het splijten van atomen om daar massale hoeveelheden elektriciteit van te maken en die voor een bezopen dumpprijs aan enkele "grote afnemers" af te zetten (via door de burger te betalen hoogspanningsnetten), van een "duurzaam strategisch rookgordijn" te voorzien. Het op een schandalige wijze de laan uitsturen van de voor de business case van Delta als "te progressief" en "te gevaarlijk" geachte, veel te voortvarend werkende (ex-Shell man...) Gosse Boxhoorn bij Solland Solar, zou een zeer belangrijke waarschuwing voor Scheuten dienen te zijn dat het atoombedrijf over de spreekwoordelijke lijken zal gaan als de zaken niet gaan zoals zij willen dat ze gaan. En dat betekent per definitie dat er kinken in de kabel zullen komen als zonnestroom in Nederland zich te voortvarend autonoom verder zal ontwikkelen. Iets waar Delta helemaal geen belang bij heeft (slechts als groene excuus-truus onder hun atoomknevel). Hoe je het ook wendt of keert, na het inpalmen van Helianthos (ex-AKZO) door de grotendeels op fossielen drijvende energie holding NUON, na het dumpen van OK4 omvormer fabrikant NKF door grote kabelboer Draka (wat desondanks nog steeds zeer actief is in de "solar" business), na de trieste uitverkoop van de inverter tak van Philips aan het Duitse Steca, na de "mes in de rug van de NL PV-sector" van de verkoop van de kristallijne divisie van Shell Solar aan het Duitse SolarWorld, na het "strategisch opslokken" van zowel Solland Solar als Sunergy door atoomboer Delta, na het door de Nederlandse belastingbetaler betaalde (dure MEP) cadeau'tje van talloze windturbines door Essent aan [bruin]kolen- en nuke monster RWE, en na de overname van enkele strategische onderdelen van Econcern (waaronder het door KEMA begeerde onafhankelijke Ecofys!) door energie holding Eneco, is het duidelijk dat er van een onafhankelijke "renewable sector" in Nederland helemaal niets meer overblijft. Het allerergste is dat veel van die parels van een ooit trotse Nederlandse beginnende industrietak, nu in de grijpgrage handen zijn beland van oppermachtige energie holdings die het liefst de zaken bij het oude zouden laten, en die "duurzaam" er slechts als leuke "politiek gewilde" hobby (niet als drive) bij doen. Dat is, lees s.v.p. de boeken van Hermann Scheer er op na, dodelijk voor een rappe ontwikkeling van hernieuwbare energie. Duitsland heeft aangetoond dat slechts een autonoom opererende, niet van de grote energieconcerns afhankelijke hernieuwbare energie industrie met nieuwe spelers de door de fossiele holdings in een wurggreep gehouden energiemarkt kunnen openbreken. Met inmiddels al 15% hernieuwbare elektriciteit die uit de monopoloïde handen van de oppermachtige energieconcerns is weggerukt. Pas dan krijg je revolutie. Die is in het aan de vreselijke Gasvloek en zwaar gepushte en belobby'de atoomterreur lijdende Nederland "niet gewild". Het lijkt er dus op dat met de laatste Nederlandse zonnestroom parel Scheuten onder stevige controle van het vierde grote energiebedrijf in ons land, het lot van een autonoom opererende hernieuwbare energie bedrijfstak in ons arme polderstaatje definitief zal worden bezegeld. Zoals de "sector" uiteraard altijd al heeft gewild, maar wat ze nooit zullen toegeven. Saillant detail: op het journaal van vanavond was een item te zien over de "revival" van de Duitse economie. Er werden beelden vertoond van de gigantische vlakglas fabriek (700 ton floatglas/dag...) die Scheuten opstart in Sülzetal/Osterweddingen in Sachsen-Anhalt [pdf persbericht], en waarvan het overgrote merendeel naar internationale PV-module markten zal verdwijnen (wereldmarkten Duitsland, Italië, Spanje, Frankrijk, U.S.A., Korea voorop). Gezien de ook door "strategisch samenwerkingspartner" Delta (of enig ander groot energiebedrijf in Nederland) nooit publiekelijk "im Frage" gestelde absurd kafkaëske Brinkhorstiaanse woestijncondities van de Nederlandse, de autonome bedrijfstak afwurgende SDE regeling zal van die geweldige hoeveelheid "solar glas" slechts een marginaal gedeelte op de permanent klein gehouden Nederlandse PV-markt afgezet gaan worden. Als dat al geschiedt, uiteraard het liefst vanaf 1 oktober 2009 slechts onder door Delta gecontroleerde "condities"... Ubbink Solar is sowieso al gesloten door de verwoestende nasleep van het Econcern fiasco, Scheuten is nog slechts de enige overgebleven commerciële modulefabrikant die we hebben, al wordt het gros van de productie nog steeds in de oude Shell fabriek in het Duitse Gelsenkirchen gerealiseerd... (2) EDF "Energies Nouvelles" en First Solar gaan samen een 100 MWp module fabriek bouwen. Van een geheel andere "orde" zijn de plannen van 's werelds op-een-na-grootste PV producent First Solar, inmiddels beroemd vanwege hun verbijsterend harde groei in module productie en afzet (CdTe dunnelaag modules, productiekosten minder dan 1 dollar/Wp in U.S.A., al veel lager in hun fabriek in Maleisië). First Solar heeft gigantische afzetmogelijkheden, niet alleen in hun elektriciteit vretende thuisland, maar, zoals al ontelbare projecten in vooral Duitsland, en ook Spanje en Italië hebben laten zien, uiteraard ook in Europa. Ook Frankrijk knalt aardig met de zonnestroom, en dan moet je wel d'r bij wezen. Frankfurt/Oder produceert als een gek voor de Duitse markt, en dus heeft First Solar "strategisch" om zich heen gekeken in landen waar nog flink veel afzet potentie is. En EDF wil natuurlijk goeie sier maken met "politiek gewilde" duurzame energie projecten, terwijl het gewoon het grootste staatsbedrijf ter wereld is en bovendien de grootste atoomboer op deze planeet. Door de absurde (noodzakelijke) export van in overmaat geproduceerde atoomstroom uit reeds lang afgeschreven kernsplijtingsreactoren draagt EDF er als de alles verpletterende Atoom Moloch toe bij dat de Europese stroommarkt een dijenkletser van formaat is. Daar valt niet tegen op te "concurreren" met (nu nog) prijzige decentrale hernieuwbare stroom uit nagelneue, uit eigen zak door de "nieuwe jongens" te betalen kleinschalige installaties. Vandaar dat dochter "Energies Nouvelles" best wel een strategische samenwerking met die harde groeier uit de (onder vorige presidenten nogal eens vervloekte) United States of America. Maar uiteraard wel onder het uitdrukkelijke beding dat de core-business van het moederbedrijf geen milliseconde in gevaar zal komen. Dat is immers veel te lucratief voor de monopolist EDF. Ergo: een tweede "initiatief" van een atoom-onderneming-in-hart-en-nieren om de kritische maatschappelijke blik van hun toekomst vernietigende core-business af te wenden en deze op de sexy "hernieuwbaren" te richten. Zonder de kern van hun bestaan ook maar een moment op het spel te zetten. Noot: EDF heeft met die andere atoom moloch E.ON de Britse staat onder zware druk gezet om daar de uitbouw van de hard groeiende windenergie uit te hollen omdat dat de toekomst van hun onzalige atoombusiness in dat land op het spel zou zetten. So much for de geloofwaardigheid van bedrijven als EDF als het om hun "hartstochtelijke en geloofwaardige inzet voor hernieuwbare energie" gaat... Tot slot. Nogmaals de m.i. onterecht genegeerde, zeer "diep" gaande uitspraak van Hermann Scheer, die al vaker heeft voorspeld dat decentrale opwekking van energie en continuering van de op centralistische, peperdure infrastructuren berustende "conventionele" energiesector (kolen, olie, gas, nukes) niet door een deur kunnen gaan, omdat ze elkaar zeker op termijn uit zullen sluiten (of: elkaar minstens vet in de weg zullen gaan zitten). Scheer, die ook al heeft voorspeld dat er steeds grotere veldslagen tussen deze totaal verschillende "werelden" (of: bedrijfstakken) zullen worden uitgevochten (een stellingname die bedrijven als Delta maar wat graag met dit nieuwste rookgordijn trachten te ontzenuwen, omdat ze Scheer maar wat graag een hak willen zetten):
We zijn benieuwd bij Polder PV hoe scherp dat "conflict" uiteindelijk op de spits gedreven zal gaan worden door de atoomboys. Die willen slechts de absolute alleenheerschappij, en zijn helemaal niet geïnteresseerd in burgers die hun eigen energie produceren of de generaties die komen gaan ("na ons de zondvloed"). Daar verdienen ze namelijk helemaal niets aan. En het zoveelste "bedrijfsongevalletje" in Duitsland, ditmaal een RWE nuke vlakbij de Nederlandse grens (alweer een transformator uitval) zal ze echt geen millimeter van hun rampzalige nuke koers afhouden. Of Sigmar Gabriel moet in Duitsland nu echt met stekelige knuppels gaan zwaaien... Lees verder ook mijn bijdrage van 30 maart 2008 over de [financiële] wurgcondities van de Delta "aanbieding" voor de SDE voor zonnestroom in 2008... http://www.delta.nl/web/show/id=51704/contentid=5710
(gezamenlijke persbericht van Delta en Scheuten op de website van de Delta
holding) 24 juli 2009: Groeien tot in de hemel en neerstorten in de hel + staartje 30 juni 2013 onderaan. Ik had al een jaar geleden (nieuwsbericht van 5 augustus 2008) nadrukkelijk gewaarschuwd, en later nog eens op 20 december 2008, voor dubieuze zonnefondsen met onbekende initiatiefnemers, AFM ontduikende financierings-constructies, en uitermate mistige fonds-condities. In een "markt" bovendien, Spanje, waarvan al lang bekend was dat die in extremo "gekort" zou gaan worden per 1 oktober 2008, met veel lagere feed-in tarieven en een beruchte cap van 500 MWp/jaar op te plaatsen zonnestroom capaciteit. Het zal u niet verbazen: het doek voor zowel de mistige fondsen Zon Invest, als de feitelijke opvolger Pure Energy, is gevallen. De laatste met zekerheid (reeds failliet verklaard), Zon Invest staat op de rol om via de rechtbank dezelfde heilloze weg te gaan in september. Gelukkig heb ik een extreem goed opvoeding genoten en ben ik nooit in deze (of talloze andere) dubieuze fondsen gestapt. "Als het te mooi is om waar te wezen, is het te mooi om waar te wezen". Klinkt "volks", lijkt "ouderwets", maar deze levensfilosofie die ik van mijn ouders heb meegekregen, is van een universele waarde gebleken. Ook nu weer. En of het nu slechts "onkunde" danwel "malversatie" of whatever geweest zal blijken te zijn (de meningen daarover zijn nog verdeeld en zal pas blijken uit gerechtelijk onderzoek): de al 70 bij het advocatenkantoor aangemelde gedupeerden zijn hoogstwaarschijnlijk (het grootste deel van) hun geld kwijt. Mogelijk zo'n 20 miljoen Euri in rook opgegaan... Een gewaarschuwd mens zou voor twee moeten tellen. Helaas blijven mensen altijd en eeuwig in dubieuze schone schijn trappen en hangen ze hun nek maar al te willig in de strop. Terwijl er echt wel "serieuze" fondsen zijn die in hernieuwbare energieprojecten investeren. Maar die beloven geen gouden bergen, of ze hebben met reeds gerealiseerde projecten in landen met stabiele, in Wet ingebedde feed-in regimes, zekerheden waarop het fonds is gebouwd. Stinkend rijk word je d'r sowieso nooit van, laat dat duidelijk wezen. Stoot een ezel zich wellicht driemaal aan dezelfde steen? Zon_Invest_onder_vuur
(Telegraaf, 24 juli 2009) Nagekomen
30 juni 2013 (!) FIOD
onderzoekt beleggingsfraude zonne-energie (nieuwsbericht Ministerie
van Financiën, 28 juni 2013) http://www.quotenet.nl/Nieuws/Oprichter-failliet-Zon-Invest-bezit-wel-zonnepanelen-30015
(6 juli 2011 - Kras blijkt geld NL beleggers te hebben doorgesluisd naar
Spanje en vanuit vennootschap Sol Invest S.L. investeringen in (een) zonnepark(en)
te hebben gedaan, die op de toen lucratieve invoedingsvergoedingen konden
rekenen. In reacties wordt bijvoorbeeld een 16% aandeel in een PV-park
in Madrigalejo genoemd. Er zou volgens de curator worden gewerkt aan een
"schikking", al lijkt dat gezien reacties eerder op een "schikking
met de curator" (voor bijna een miljoen Euro), dan op een "schikking
met de feitelijke gedupeerden". 24 juli 2009: Virussen all over the place... Niet alleen de "varkensgriep-die-geen-varkensgriep-mag-heten", de "Tour-de-France-verslaving" of het "PV-afdakjes-virus" (vorige artikel) waart door het land. Reeds meermalen eerder gesignaleerd door Polder PV: er is ook een ernstige vorm van een extreem besmettelijke ziekte uitgebroken, en die heet "zonnepanelen-kopers-met-SDE-smetvrees". Het laatste, verbijsterende "exemplaar", is GoT Tweakers contribuant stegen die alvast een voorschotje op zijn monumentale PV-systeem heeft genomen met een 62 kilogram zware SMC 5000A omvormer van SMA. En die gaat een byzonder stel PV-paneelkes "bedienen". 24 stuks vette monokristallijne, "back-contact" Sunpower 225 Wattpiekers, welteverstaan. Een zeldzaamheid in Nederland, en met een rendement om de vingers bij af te likken: 18,1% module omzettings-efficiëntie, maar liefst... (datasheet, pdf). En wat mochten we van onze "PV-newbee-to-come" nog meer vernemen over zijn aan te sluiten 5,5 kWp installatie, uit eigen zak betaald?
Met diepe buiging, en grote bewondering voor deze zoveelste burger die "zijn eigen weg gaat" en de zonnestroom revolutie in Nederland in een wel heel apart licht gaat zetten! "Stegen": driewerf hoezee! 22 juli 2009: PV afdakjes virus grijpt om zich heen... Direct nadat ik onderstaand bericht plaatste met link naar Ben Geerdink zijn fraaie PV-systeem inclusief zelf aangebrachte "PV-pergola", "zonnestroom afdak" of hoe je het ook wilt noemen, verschijnt er alweer een exemplaar. Ditmaal weer bestaand uit 1 module en een in opdracht gemaakt aluminium frame, zeer professioneel gemaakt en hartstikke mooi ogend bovendien. Woodski op het GoT Tweakers forum Duurzame Energie numero 15, pagina 28, laat wat foto's zien van zijn fraaie oplossing. Dat er nog velen mogen volgen, zodat dit soort kleinschalige PV-fraais binnenkort tot het standaard straatbeeld zal gaan behoren! http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/32299610#32299610 22 juli 2009: Uitbreiden tottut gaatje: Ben Geerdink klasse PV-"newbee". OK, niet helemaal "newbee", maar hij kwalificeert voor een hoge "respect notering" op Polder PV's newbee pagina's met zijn in de jaren uitgebreide PV-systeem. Inmiddels zitten ze daar in Hillegom al op dik 2,9 kilowattpiek aan verzameld PV-fraais all over the house (and beyond). En de familie Geerdink had al snel een dikke collectorplaat verzameling van 8 en een halve vierkante meter om de gasrekening flink omlaag te krikken. De aangevraagde SDE subsidie voor een klein zonnestroom setje (2008) werd na "kennisgeving" van de hersendodende, absurde bureaucratie maar gelaten voor wat 'ie was, ook al werd 'ie "beschikt"... May Polder PV present to you: Ben Geerdink goes solar!
20 juli 2009: SDE ditjes en datjes. Regelmatig krijgt Polder PV weer leuke en minder leuke nieuwtjes over de impact van de karakteristieke Nederlandse SDE regeling voor zonnestroom. De laatste categorie blijft ook dit jaar zwaar in de meerderheid (zie SDE dossier), soms zijn er echter weer zwakke lichtpuntjes. Tel uw zegeningen, heet dat dan... Ten eerste: ik kreeg twee mails van mensen die al zeer rap elektronisch hadden ingeschreven op de openingsdag voor 2009, 6 april. Eentje had al om 00h22 (...) bewezen ingediend, en bij het mailberichtje stond desondanks dat ook deze aanvraag (voor 1,75 kWp) was toegekend, maar wel pas na loting volgens de brief van SenterNovem. Hetgeen dus gegarandeerd betekent dat ook de SDE 2009 categorie "0,601 tot en met 15 kWp" voor zonnestroom reeds op de eerste dag bij SenterNovem (bewezen) is overtekend. Wat inhoudt dat er op die eerste beruchte dag (waarbij de bedrijfscategorie "15,001 tot en met 100 kWp" al direct veelvoudig was overschreden), er al minimaal voor 15 MegaWattpiek aan aanvragen voor de kleinere PV-systemen als "valide" zijn binnengekomen en dat slechts de door een notaris uit de stapel getrokken aanvragen daadwerkelijk zijn "beschikt" (15 MWp is nog steeds het vastgelegde maximum voor 2009 voor die categorie). Alle poeha van SenterNovem of EZ die anders beweert, moet onzin zijn: de SDE 2009 is reeds op de eerste dag voor beide categorieën (PV) bewezen overtekend, en de "aanvraagperiode van 6 april 2009 tot 30 oktober 2009, 17:00 uur." ("Regeling aanwijzing categorieën duurzame energieproductie 2009", artikel 2, lid 2) is alweer een schandalige, het volk een rad voor de ogen draaiende farce. Een zoveelste flop, dus, want alle pechvogels die buiten het lotingspotje piesen kunnen naar hun plannetjes voor dit jaar fluiten, en zijn volgend jaar nog steeds niet zeker dat ze op de eerste dag van de "derde ronde" zullen worden ingeloot (als ze d'r nog zin in hebben om weer een aanvraag in deze onzalige loterij in te dienen). Lekker motiverend is dat weer... Ten tweede toch weer een leuk "tongue-in-cheek" berichtje van weer een andere Polder PV lezer:
Bofkont! Voor de goede orde. De door de EZ ambtenaren compleet uit hun duim gezogen "voorwaarden" voor zonnestroom onder de SDE stellen: Tot en met 15.000 Wattpiek (en geen Wp meer!!!) worden er géén (specifieke) voorwaarden aan plaatsing van de installatie gesteld, maar zodra je 15.001 Wp gaat plaatsen, val je onder de tweede, "bedrijfsmatige" categorie, en moet het PV-systeem:
Genoemd artikel Woningwet, artikel 1 lid c:
Conclusie: alle PV installaties van 15,001 tot en met 100 kWp die niet met zo'n "gebouw" zijn verbonden, maar ook alle PV-installaties op constructies waar geen wanden in zitten (verzin voor uzelf even wat als definitie van "een wand" zou moeten dienen), vallen per definitie buiten de SDE. Lees: alle binnen de "grotere" categorie vallende vrije veld installaties en parkeergarage daken op wand-loze paalconstructies (door steeds meer internationale bedrijven "plug-in" aangeboden met voldak PV-systemen), zijn "verboden gebied" binnen de (bewust zo "klein" gehouden) SDE. Gelukkig blijft bovenstaande aanvrager net binnen de "veilige" grens, maar het blijft natuurlijk een volslagen bezopen zoveelste "cap", bovenop de talloze andere reeds door PPV boven tafel gehaalde beperkingen in deze "geweldige" regeling. Daar zeer bewust door de EZ ambtenarij in gebracht, laat dat duidelijk wezen. Ik geef u zelf te overwegen wat een SenterNovem ambtenaar zou gaan doen als deze (volgend jaar bij gelijke "condities" als in 2009) een aanvraag krijgt voor een "15 kWp" vrije veld installatie, waarbij de module specificaties (het geflashte nominale STC module vermogen) een "plus" tolerantie vertonen (door steeds meer bedrijven uit marketing-technisch oogpunt aangeboden aan eindverbruikers, met als insteek: "u krijgt altijd het minimale STC vermogen als u deze modules koopt, mogelijk krijgt u zelfs meer"). Gaat de ambtenaar dan een streep door de aanvraag halen wegens [theoretische danwel bij verplichte overhandiging van de flashdata fysiek geconstateerde] overschrijding van die "magische" grens van 15,000 kWp als het een "vrije veld installatie" betreft zoals bovengenoemde bofkont "mag" realiseren??? Je zult ze de kost moeten geven... 20 juli 2009: Crisis? WHAT crisis? Ondanks alle mineur en gezever over "recessie" (hartstikke goed voor ons!) en "banken houden geld op de knip", scheurt de zonnestroom sector nog steeds door alsof er (bijna) niets aan het handje is. Het uitvoerig en diepgaand over de PV-business rapporterende (Duitstalige) vaktijdschrift Photon begint het inmiddels ook een beetje te duizelen. In het januari nummer van dit jaar begon Neelke Wagner met een aparte "ticker" serie getiteld "Mehr Megawattkraftwerke". Deze verschijnt nu vrijwel maandelijks en somt met de meest saillante systeemdata de bij Photon bekend geworden nieuwe grote MWp installaties op (meeste gerealiseerd of in bouw, ook serieuze plannen waarvoor essentiële vergunningen al binnen zijn). In eerdere issues werd nog wel eens een paar pagina's uitgetrokken voor een uitgebreide bespreking van alweer zo'n PV-"monster". Daar is nu helemaal geen ruimte meer voor, dus wordt de nieuw bijgeplaatste (of te bouwen) capaciteit op deze wijze, soms vergezeld van een sappig foto'tje snel "afgetikt". Megawattpiek
koorts Verder nog zo'n slordige 183 MWp reeds gebouwd, nog in bouw, of reeds vergund (tot medio 2010 voorziene oplevering). Een door Suntech geplande 500 MWp vrije veld installatie in de west Chinese provincie Qinghai wacht op de nogal plotsklaps in het leven geroepen feed-in regeling in China waarvoor nog geen tarieven zijn vrijgegeven. Zie ook het persbericht van Suntech van 13 juli waarin zelfs van een project portfolio voor China van in totaal ... 1,8 GWp wordt gerept. Tot slot: volgens Photon wil Jordanië ook een 100 MWp PV-centrale bouwen die in 2012 opgeleverd zou moeten zijn. Een ouder artikel op de Renewable Energy World.com site van 8 december 2008 had het zelfs over plannen voor een GWp PV centrale in het koninkrijk aan de Dode Zee, in samenhang met een nieuw te bouwen 200 MWp dunnelaag fabriek. Het lijkt er op dat die leuke plannetjes naar een vooralsnog iets "realistischer" niveau zijn terug geschaald vanwege een tijdelijk mondiaal economisch dipje... En dan heb ik het verder niet gehad over de steeds concreter wordende plannen voor gigantische CSP centrales all-over-the-sunny-world, dit is slechts een selectieve "moment"opname... Nieuwe PV
fabrieken ook al niet meer bij te houden... Vervolgens Schott Solar die zowel kristallijne modules (85 MWp) als de bekende vacuüm receiver buizen voor CSP centrales gaat produceren/opschalen in Albuquerque (New Mexico). Met daarbij wel de opmerking dat de kleine, niet (meer) "levensvatbaar" geachte (15 MWp capaciteit) productielokatie in Billerica, Massachusetts, eind juli wordt gesloten (persbericht). In dezelfde "fabriek bijbouw ticker" in Photon van juni nog wat ander "grut" van in totaal 132 MWp. Opvallendste: moduleproductie in de Afrikaanse Shell-oliestaat Nigeria door PSC Industries Ltd. gepland, 50 MWp einde dit jaar, met Nederlandse apparatuur leverancier Rimas [Systems] BV als kers op de taart. Dan is daar verder de opschaling van de productie van hoge rendement hebbende (PV-) concentrator systemen. Solfocus, Inc. (Mesa, Arizona), u weet wel, van die goedlachse "it's a gigawatt industry in the next 5 years" mevrouw uit de beroemde Here Comes The Sun uitzending, breidt de capaciteit ook al uit naar 30 MW. Daarbij natuurlijk goed geholpen met de uit het ARRA crisispakket (Obama's duurzame energie push) verkregen 30 procent investerings-bijdrage... Module- en
omvormers elektronisch opgesomd PPVX index Tot slot -
groeicijfers Duitsland
Totaal eerste vier maanden: ongeveer 14.775 nieuwe PV-systemen, bij ruime verdubbeling van bijgeplaatste systemen per maand. Hieronder zitten uiteraard ook grote(re) installaties, maar voor een mogelijke minimum impact ga ik hier even uit van "voornamelijk particuliere installaties". En uitgaand van de als een betrouwbare steekproef geldende Sonnenertrag database (continu updates, grotendeels particuliere installaties), en de vandaag (20 juli 2009) gesignaleerde "gemiddelde aangemelde systeemgrootte" van plm. 11,3 kWp (3.005 installaties, totale capaciteit ruim 34 MWp). Met deze twee "datasets" kom ik voor de in 2009 reeds gerealiseerde netgekoppelde nieuwbouw (bovenop de mogelijk reeds in Duitsland geaccumuleerde 5,8 GigaWattpiek in 2008) al op een grove schatting van minimaal 167 MWp uit. Met daarbij nogmaals de belangrijke onzekere factor in het achterhoofd houdend dat een onbekende hoeveelheid van die 14.775 met zekerheid netgekoppelde installaties (zeer) grote installaties van enkele tot een paar tiental MWp per stuk kunnen betreffen. Wat die zeer grof geschatte 167 MWp direct flink omhoog doet krikken. Het Bundesnetzagentur laat zich tot nu toe niet uit over de werkelijk bijgeplaatste capaciteit volgens de ietwat verbouwereerde Photon journalisten (PPV: extreem politiek "gevoelige" informatie...). Ook is duidelijk dat bij een weer aantrekkende markt, en met de in de Duitse EEG Wet vastgelegde zekerheid dat door de afgedwongen degressie de feed-in bedragen in 2010 weer verder zullen zakken (afhankelijk van vastgestelde marktgroei en van het type installatie), er in de tweede jaarhelft flink wat meer installaties bij zullen kunnen gaan komen dan in de door de economische crisis (en een koude winter!) veroorzaakte "onzekere" eerste maanden van het jaar. Duitsland zet er in ieder geval mogelijk in alleen al die eerste paar maanden dik 8 maal zoveel bij dan voor heel 2009 in Nederland is "gereserveerd binnen de SDE". En waarvan volstrekt niet duidelijk is of die capaciteit ook daadwerkelijk zal worden gerealiseerd, gezien de dodelijke, bureaucratische condities, een oerwoud aan "caps", "remmen" en valkuilen, en permanente onzekerheden in ons land... Afijn. Over naar de dagelijkse "realiteit". Want blijkbaar is het "crisis". Toch vreemd, want het inkomende verkeer in mijn e-mail in-box, is ingedroogd als ware het een scharrig stroompje in een zonnig karstgebied. En van "Den Haag" horen we ook niks meer (zomer "reces", what's in a name...). U ook nog een prettige, en vooral duurzame vakantie gewenst... http://www.photon.info/solarmodule_en.aspx (Nieuwe Photon database PV-modules, reeds meer dan 10.000 types...) 19 juli 2009: Polder PV door 8 MWh mijlpaal. En weer is er een MWh grens bij Polder PV doorbroken, zo ontdekte Polder PV bij het (achterstallige) verwerken van zijn productie data. Al was het op een moment dat hij nog met de nodige sneeuw, berghellingen en steenbokken aan het stoeien was in het verre Italië. Dat ging helemaal vanzelf, hoefde ik helemaal niets aan te doen. Het moment suprême moet op basis van mijn spreadsheet gegevens zo'n beetje in de week van 8 tot en met 14 juni zijn geweest, met vrij grote mate van zekerheid op 9 of 10 juni. Zie de grafiek met accumulerende "meterstanden van de zonnestroomproductie" in de sectie totaaloverzichten. 8.000 kilowattuurtjes opwek sinds we op bescheiden schaal met 4 paneeltjes zijn gaan invoeden op ons huisnet, op 13 maart 2000. Dat komt neer op een gemiddelde opwek van zo'n 2,4 kilowattuur per dag over die aaneengesloten periode van 9 en een kwart jaar. Niet heel veel lager dan ons huidige gemiddelde dagelijkse verbruik op jaarbasis (plm. 1.200 kWh/jaar, 3,3 kWh/dag gemiddeld). Zonnestroom voor iedereen is niet een zomaar uit de lucht geplukte "loze kreet" van Polder PV. Het is bloedserieus, en nu al bij steeds meer Nederlandse huishoudens bikkelharde realiteit! 19 juli 2009: Brandenburg's nieuwste zonnestroomdakje ingewijd: 4,64 MWp... De in Hamburg zetelende zonnestroom dakdekker Colexon heeft in de oost-Duitse deelstaat Brandenburg in Haßleben (gehucht NO. van Templin tussen de merengebieden van de Uckermark en de Mecklenburgische Seenplatte) op het dak van een groot varkensmest bedrijf een gigantisch dakvullend PV systeem van 4,64 MWp geplaatst (reeds op PPV kort aangestipt onder "Duitsland" in het bericht van 7 februari 2009). Op 17 juli werd dit systeem, uiteraard met enkele aanwezige bobo's (o.a. Brandenburg's economie minister Ulrich Junghanns) officieel ingewijd. De door het systeem bezette oppervlakte is 193.000 vierkante meter, en de voor deze lokatie geprojecteerde gemiddelde jaaropbrengst bedraagt een mooie 4,4 miljoen kWh. NB: Het ver in het binnenland van oost-Duitsland gelegen Haßleben ligt ongeveer op dezelfde noorderbreedte als Groningen. In vergelijking met het zeer efficiënte ruimtegebruik van juwi solar's 40 MWp Waldpolenz zonnestroompark bij Brandis (2,75 hectare/MWp), doet Colexon's installatie het met een bezettingsgraad van 4,16 hectare/MWp beslist niet slecht. Want, i.t.t. het "juweeltje van juwi" in Brandis, betreft het hier een dakinstallatie en bij Waldpolenz zijn bovendien frames gebruikt met maar liefst 5 rijen modules boven elkaar. Dat is onvergelijkbaar met een windgevoelig dak met beperkte daklast capaciteit zoals in Haßleben, waar dan ook maar een rij "hoog" is gerealiseerd. Al met al: een goede prestatie qua ruimtegebruik, zeker als je het afzet tegen de verwachte systeemkosten (die bovendien veel hoger zouden zijn als er van veel krachtiger modules gebruik gemaakt zou zijn). Ter vergelijking: Het uit 2002 stammende 2,3 MWp Floriade dak in Hoofddorp heeft een oppervlakte van maar liefst 26,11 hectare, en dus een "footprint" van maar liefst 11,35 hectare/MWp. Bovendien is dat dak zeer ongunstig ZW-NO georiënteerd (beide zijden van de kappen bestaande uit glas-glas PV laminaten).
Aangezien dit soort reuzen-installaties onder de grootste > 1 MWp staffel van het Duitse EEG vallen, en Haßleben al voor het einde van 2008 aan het net is gekoppeld, geldt voor dit leuke PV-systeempje nog de sinds 2004 geldende "oude" EEG regeling (per 1 januari 2009 door de EEG Novelle vervangen met door verhoogde degressie percentages omlaag bijgestelde invoedingstarieven). Voor de per jaar van netkoppeling geldende tarieven, zie de tabel op de EEG pagina op Polder PV. Ergo, i.p.v. de 33,00 eurocent/kWh voor dergelijke installaties die vanaf 1 jan. 2009 worden opgeleverd, heeft dit systeem wettelijk recht op de in het vorige EEG vastgelegde, 20+ -jarige vaste Einspeise Vergütung van 43,99 ct/kWh (geldig tot en met netkoppeling op 31 december 2008). Daarmee komt de te verwachten "kale" opbrengst van deze installatie op zo'n 1,94 miljoen Euro/jaar uit. Onder de per 1-1-2009 geldende condities zou dat nog "maar" 1,45 miljoen Euro/jaar zijn, dus over de "economische" (EEG gesteunde) levensduur van 20+ jaar minimaal 20 x (1,94-1,45) = 9,8 miljoen Euro minder dan waar de installatie van Colexon op kan rekenen. Als we daarbij ook nog eens meenemen dat, hoe kan het ook anders, Colexon voor de (spot?)goedkope CdTe modules van de Amerikaanse gigant First Solar gekozen blijkt te hebben (mateloos populair in het op zonnestroom gebied doorscheurende Duitsland), mag u voor uzelf gaan uitrekenen wat voor lucratieve business-case dit bedrijf met behulp van de gezonde EEG condities met dit soort projecten in handen heeft (als u weet voor welke prijs Colexon die modules heeft weten te kopen, wordt uiteraard niet prijsgegeven). Zelfs als ze, zoals gepland, voor een uitbreiding van nog eens 1,2 MWp gaan, ook al zal dat specifieke deel onder de lagere feed-in tarieven vallen zoals vastgelegd in de EEG Novelle 2009. Dat gaat straks dus een PV-systeempje worden van "slechts" 5,84 MWp. In één project met een kleine "ecologische footprint" (lees: op een bestaand dak wat verder niks stond te "doen"). Dat is al 29% van de "gemaximeerde" installatie capaciteit in de complete Nederlandse SDE voor zonnestroom (20 MWp voor 2009). Tja, verschil moet er wezen, niet? Rekenend met de huidige systeemgrootte van 4,64 MWp en het door Colexon opgegeven module type FS 272 (website First Solar: 72,5 Wp nominaal STC vermogen) komt de "inzet" op een respectabel aantal van 64.000 stuks op dat ene stukje dak. Op basis van de verwachte productie op deze oost-Duitse lokatie verwacht Colexon meer dan 3.900 ton CO2 aan vermeden fossiele opwek te kunnen realiseren. Heel Nederland (!) zou volgens SenterNovem pas in 2010 40.000.000 ton CO2 per jaar moeten reduceren, waarvan de helft in het buitenland zou moeten worden gerealiseerd (u weet wel, vage, oncontroleerbare aflaat mechanismen in verre buitenlanden). Colexon zit met dit ene projectje "zonnestroom" dus al op 3.900/40.000.000 = bijna een promille van die totale Nederlandse "doelstelling", en had al een werkende installatie sinds eind 2008. Colexon heeft nog eens 7,44 MWp in de orderboeken staan, ondanks de mondiale crisis... http://www.colexon.de/content/de/010_starting_page.php
(persbericht Colexon) 17 juli 2009: Nieuwe lab records organische cellen: efficiëntie naar 5,9 resp. 6,77%. Daarbij moet wel meteen gezegd worden dat die efficiëntie, die nog kortgeleden op 5,4% was gebracht, door Heliatek op een oppervlakte van 2 vierkante centimeter is bereikt. Maar omdat dat reeds in de buurt komt van het "cel"niveau van nu in rap tempo gecommercialiseerde dunnelaag systemen, beginnen de "organische cel" jongens en meisjes echt serieus aan de markt te knabbelen. Het beroemde Amerikaanse NREL lab heeft het efficiëntie record volgens het eerste persbericht bevestigd. Dat geldt in de sector zo'n beetje als het "zegel van echtheid", al zal uiteindelijk pas de publicatie in de officiële wereldrecord lijst het heuglijke feit "officieel" maken. Het (eerst door PPV ontvangen) goede nieuws werd naar buiten gebracht door de Duitse (...) firma Heliatek GmbH uit Dresden (korte NL vertaling ook beschikbaar bij Elektor). Uiteraard ook hier weer het resultaat van innige samenwerking met de industrie en met twee universiteiten. In Duitsland hartverwarmend, ditmaal via het Bundesministerium für Bildung und Forschung (BMBF), ondersteund met de nodige pecunia. Dit werd nog eens aangevuld met een financiële bijdrage van de Sächsische Aufbaubank SAB die een deelproject voor de optimalisatie van "nanomorfologie" van foto-aktieve lagen in organische cellen ondersteunt. Specifieke bedragen zijn verder niet genoemd. Een hernieuwbare energie revolutie kun je het beste in eigen land beginnen, want dan pluk jezelf de vruchten van het harde werk en de investeringen. Dat hebben de Duitsers uitermate goed begrepen. Industriepolitiek zoals het hoort.
Samenwerkingspartners van Heliatek zijn het Institut für Angewandte Photophysik (IAPP) van de Technische Universität Dresden, en het chemieconcern BASF SE. In samenwerking met de Universiteit van Ulm is een zogenaamd oligomeer ontwikkeld wat gevoelig is voor groen en blauw licht, BASF nam met een nieuw ontwikkeld pigment het rode deel van het spectrum voor rekening. Door te "stapelen" in een zogenaamde tandem cel, en gebruikmakend van een in samenwerking met het IAPP ontwikkelde doteringstechnologie kon het record worden verwezenlijkt. De toegepaste "p-i-n" tandem technologie met gedoteerde lagen schijnt door Heliatek gepatenteerd te zijn. Ik ben benieuwd of daar nog problemen mee kunnen komen, vergelijkbaar aan de patent strijd tussen de halfgeleider reuzen Oerlikon en Applied Materials bij de productie van microkristallijn silicium dunnelaag modules (voorlopig beslist in het voordeel van de laatstgenoemde). Het voordeel van de toepassing van de toegepaste oligomeren is dat deze een laag gewicht hebben (korte ketenlengte) en daardoor in tegenstelling tot voorheen gebruikte polymeren zijn "op te dampen" onder vacuüm, wat grootschalige automatisering mogelijk maakt. Deze technologie is nauw verwant met de toepassingen in zogenaamde OLED's. Een tak van sport die door een nieuw in het leven geroepen bedrijf genaamd Novaled AG al wordt ontwikkeld. Dezelfde technieken kunnen dus gebruikt gaan worden voor de ontwikkeling van zowel de OLED tak, als de branche die de organische cellen verder op de markt moet gaan brengen. Een ontwikkeling vergelijkbaar met de dunnelaag techniek voor microkristallijne PV-modules die de Japanse PV-reus Sharp toe gaat passen in nauwe samenhang met de productie van LCD schermen in een gigantische (1 GWp) fabriek, waar grote schaalvoordelen van de nauw met elkaar verwante technologieën in de fabricageprocessen van beide productlijnen kunnen worden gerealiseerd. Dat wordt in de industrie ook wel "synergie" genoemd. De actieve laag van deze organische cellen is slechts 100 nanometer "dik", dat is het tienduizendste deel van een millimeter. Dat betekent dat van het fotoactieve materiaal voor een vierkante meter zonnepaneel slechts 1 gram nodig zou zijn. Zelfs als die oligomeren (en natuurlijk niet te vergeten het "rode pigment" van BASF) "fors aan de prijs" zouden zijn, is duidelijk dat alleen al vanwege dit zeer lage materiaalgebruik, commerciële, gecertificeerde modules die met dit soort organische cellen uitgerust gaan worden, een byzonder interessante nieuwe "lijn" in de PV-industrie zullen kunnen gaan worden. Als inderdaad deze ontwikkeling zonder al te grote problemen op het vlak van commerciële moduleproductie (met een betrouwbaar eindproduct wat binnen nauwe tolerantiegrenzen van het Wp vermogen van de lopende band zal moeten rollen!) van start zal kunnen gaan. Doel van Heliatek is dan ook om een pilotplant te gaan bouwen die rond 2011 moet gaan produceren. Daarbij is de ambitie uitgesproken dat de organische cellen zelfs een efficiëntie van 9 tot 10% zouden moeten gaan krijgen. Wat een revolutie zou zijn als dat gaat lukken, want veel dunnelaag startups halen dat niet eens. Er is een overeenkomst getekend tussen de partners om dit doel te bereiken, en het opvallende is dat daarbij in het persbericht opeens ook het industrie concern Bosch wordt genoemd. Bosch heeft in juni 2008 de bekende Duitse PV-producent Ersol ingelijfd, waarbij er hooggespannen verwachtingen werden uitgesproken door de sector vanwege de instap van zo'n belangrijke onderneming. Het ziet er naar uit dat Bosch zich ook met structurele innovatie binnen het PV-gebeuren gaat bezighouden. Een zoveelste bewijs, dat de PV-sector een volwassen industrie is geworden waarin grote spelers een steeds belangrijker rol gaan krijgen. Verder is ook het bedrijf Von Ardenne Anlagentechnik (VAAT) bij de pilot betrokken. Stop de persen!
Nagekomen! Conclusie: de innovatiekracht van de industrie is fenomenaal, de ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op en buitelen over elkaar heen. Dit alles nog bovenop de alsmaar voortschrijdende innovaties, efficiëntie verbeteringen en kostprijs reducties bij de "gevestigde" kristallijne technologieën en de razendsnelle ontwikkelingen bij een keur aan andere, deels al zeer succesvolle en/of marktrijpe dunnelaag technologieën (CdTe, CIS, CIGS, mikrokristallijn, etc.) garandeert dat zonnestroom binnen no-time mainstream zal gaan worden. Met nog onvoorspelbare, doch gegarandeerd verbijsterende gevolgen voor de in een fossiel-nucleaire fuik gelopen stroombusiness... http://www.heliatek.com/en/page/upload/Heliatek_press_release_2009_06_12.pdf (Engelstalig persbericht van Heliatek) http://tinyurl.com/l9hqxw (verkorte link naar bericht over het record van Solarmer Energy op foxbusiness.com) 17 juli 2009: SDE-mijd-virus besmettelijker dan varkensgriep? Terwijl Nederland zich opmaakt voor een - nog steeds fictieve - griepgolf, trekken steeds meer mensen hun eigen plan op het gebied van zonnestroom. Alweer een "SDE mijder" vond zijn weg naar de in-box van Polder PV's mailprogramma...
Dank voor de leuke mail, geachte heer Krom. Afgezien van het feit dat Ben de "SDE route" maar heeft laten zitten, had hij hoogstwaarschijnlijk knallende koppijn gehad als hij er wel voor had geopteerd. Er zijn namelijk nogal wat "duivelse complicaties" i.v.m. het aanvragen van SDE subsidie voor een deelsysteem wat bij een reeds bestaande PV-installatie op hetzelfde pand/schuur geplaatst zou moeten worden. Ik heb daar al in een vroeg stadium over bericht (onder het hoofdje hoofdpijn scenario's), ga ik hier niet herhalen. Als je dat persé wilt moet je dat vooral doen, maar dan wel de aspirines voor het grijpen, en alvast een paar kuub doorzettingsvermogen klaarzetten. Reken niet op een "lucratieve financiële deal" met zo'n uitbreiding via de SDE kermis, want u zult wat hobbels en obstakels tegenkomen. Puur en alleen vanwege de absurditeiten die zijn ingebakken in die regeling. De SDE dicteert inefficiëntie en geldverspilling, dat is wel duidelijk. U wilt het toch doen? Be my guest, Polder PV verneemt gaarne uw ervaringen over het moeizame gestoei met de ambtenarij (en, niet te vergeten, met de meterboys en netbeheerder: de partijen die volgaarne mee willen afromen van uw duurzame plannetjes). Ben, klasse en veel plezier van je zelf tot maar liefst bijna 2 kilowattpiek bij elkaar geknutselde "uitbreidingen". Blijkbaar zijn we in ons land tot gerommel in de marge veroordeeld (zonder daarbij ook maar een moment het respect voor Ben's initiatief af te doen, Polder PV heeft ook een in de loop van de tijd stapsgewijs uitgebreid systeem en zal/kan nooit SDE aanvragen). De schuldigen? U moet ze na tien pagina's beargumenteerde SDE kritiek toch inmiddels wel blind kunnen vinden, dunkt me... Het leukst van al: als dit echt een "trend" gaat worden, zou een gevolg kunnen zijn dat er wel degelijk "een aardige" (beslist geen benodigde harde) groei van zonnestroom plaats zal vinden in Nederland, maar dat "de autoriteiten" die dat persé via EZ in het belachelijke, aan alle kanten knellende keurslijf van de SDE hadden willen persen, die "groei" niet [kunnen] signaleren. Omdat nergens staat geregistreerd hoeveel van dit soort "buitenechtelijke" PV-installaties en uitbreidingen daadwerkelijk aan het net zijn gekoppeld. Laat staan dat iemand weet wat daar dan wel aan "kabinetsdoelstellingen-fähige" superschone kilowattuurtjes door worden geproduceerd. Alle speculatieve gereken en geëxtrapoleer in die richting kan bij voorbaat al als extreem onbetrouwbaar gelden. En dus nooit voor de "formele invulling van duurzame doelstellingen" in aanmerking gaan komen. Lachen als een boer met kiespijn wordt dat, dus. Wie weet, gaan we Jopie Wijn's volstrekt speculatieve 9% "duurzame" elektriciteit in 2010 (de hoogst dubieuze "politieke" verantwoording om de MEP koud te maken) toch wel halen. Niet door een ferme groei van "geregistreerde" hoeveelheid hernieuwbare productie. Maar mogelijk vooral omdat de economie in elkaar is gestort en de stroomconsumptie tegen het eind van dat jaar flink gedaald zou kunnen zijn (tot gevolg hebbend dat het aandeel van de "duurzame" productie, in NL met een flinke, dubieuze biomassa component, alsnog leuk procentueel "groeit" in de CBS cijfers). Een Hollandse manier om hoogst twijfelachtige (bovendien scharrige) "doelstellingen" te behalen, wellicht? Overigens: het eerste bericht is in de mailbox van Polder PV gearriveerd dat een particuliere aanvrager voor SDE 2009 een "beschikking" heeft ontvangen van SenterNovem. "Slechts" 102 dagen na 6 april. Hurray! "We gaan vooruit"... Maarrrr: de aanvragers voor grotere PV-systemen (> 15 tm. 100 kWp) mogen nog de nodige weekjes verder duimen gaan draaien... 17 juli 2009: Fotoreportage Alpi Orobie & (duurzame) energie. Mijn fotoreportage over het (duurzame) energie moois wat we tijdens onze bergwandelvakantie in de Bergamasker Alpen/Alpi Orobie zijn tegengekomen, is afgerond. Uiteraard maakt Polder PV zich daar niet zomaar van af, maar geeft hij ook uitgebreid de achtergronden van het fotomateriaal. Dan krijgt u een breder beeld van wat daar zoal aan de hand is (of: lijkt te zijn).
Italië is net als veel andere landen een vreemde natie. We hebben urenlang zitten bomen met het geweldig gastvrije huttenwaard-stel in de prachtig gelegen Benigni hut in het Pizzo dei Tre Signori massief. Ze namen de Berlusconi clan vet op de hak, en deden wat leuke anekdotes over Italië en, o.a., de energievoorziening aan onze gloeiende oortjes toekomen. Het echtpaar heeft al lang de knuppel in het hoenderhok gegooid en de hut stevig verbouwd met hoge isolatiegraad, en er liggen wel 9 PV-modules op het dak (grotendeels betaald door de Italiaanse bergsportvereniging, de C.A.I.). In Italië gebeurt er zeker op het gebied van zonnestroom momenteel veel (jawel, ook het failliete Nederlandse Econcern was daar vertegenwoordigd met mooie plannen voor PV-parken in zuid Italië...). Vooral in de provincie Puglia zijn verschillende bedrijven nu "van dik hout zaagt men planken" aan het gaan op zonnestroomgebied. Het ene na het andere grootschalige megawattpiek park wordt daar uit de lucratieve (zonnige) bodem geramd. Ik houd mijn hart vast vanwege de aanwezigheid van die unspeakable derde macht die dik is vertegenwoordigd in die contreien, ze schijnen ook alweer met windparken te rotzooien in dat gebied (bijdrage Jaap Langenbach van 6 mei op buitenland pagina WSH). In Noord Italië lijkt er vooralsnog op dit gebied nog niet echt veel te gebeuren (de grootschalige zonnestroom, kleinschalig gaat het prima, zoals mijn fotoreportage uitbundig laat zien). Maar als ze het eenmaal in hun bol krijgen in en rond de Po-vlakte, en nuke-minnende Berlusconi het te druk heeft met pitpoezen, massamanipulatie via zijn mediakanalen, en andere van de "renewables" afleidende "activiteiten", kan het nog leuk gaan worden daar. Het land is prachtig, de potentie fenomenaal, dus knallen geblazen, beste Italianen. Het is nu of nooit! U aangeboden door uw duurzame dienaar. Reportage direct ook opgenomen op de overzichtspagina voor de fotoreportages op Polder PV.
16 juli 2009: Zeer snelle stijging foto inzending Polder PV. Met hartelijke dank aan alle "stemmers" op mijn inzending voor de "duurzame fotowedstrijd" van Triodos, kan ik u met trots vermelden dat al binnen één dag (!) mijn foto van het fraaie Italiaanse zonnepaneel op ... de tiende plaats is beland met (stand rond middernacht) reeds al 64 stemmen! Voor diegenen die dat nog niet hadden gedaan is er uiteraard alsnog gelegenheid om de positie van de PPV foto nog wat verder omhoog te krikken. Het is een leuke wedstrijd, met reeds een zeer fraaie verzameling mooie, soms onverwacht "duurzaam getroffen" foto's, vaak begeleid met treffende titels. Polder PV is aan het grasduinen in zijn archieven om te kijken of hij er nog een paar bij kan krijgen. Niet met de bedoeling om te "winnen" (zou wel leuk zijn natuurlijk, al ik heb niet eens een rijbewijs...), maar om onze wereld weer wat kleurrijker te krijgen. Nogmaals dank! 15 juli 2009: SDE ontwijk gedrag besmettelijk bij PV-lustigen. Ondanks alle retoriek over "verbetering" van de SDE die je af en toe - enigszins desperaat - op hoort flakkeren, zijn er steeds meer mensen die "het" wel geloven, en de SDE de SDE laten. Ze doen het op eigen houtje, importeren zelf modules, schaffen de hele "zooi" gewoon tweedehands aan, of doen "het" gewoon met nieuwe, wel kieskeurig op betaalbaarheid uitgezochte aanbiedingen. Met tweedehands PV-modules is trouwens zelden wat mis (maar wel goed opletten geblazen!!!), omvormers willen nog wel eens van een oudere, niet meer verkochte doch prima serie zijn, er is nogal wat tentoonstellingsmateriaal te verkrijgen, en een frame wil ook nog wel eens zelf in elkaar geknutseld worden. Bij twijfel goed in de materie zittende collega's vragen. Garanties heeft u niet, vandaar alleen voor mensen die weten wat ze doen of dat risico willen dragen. Zo heeft Jos Krop uit Middenbeemster (Noord Holland) het gewoon allemaal zelf gedaan en zijn fraaie BP installatie helemaal tweedehands gekocht. Geen SDE gedoe voor Jos, zijn hele verbruik vermoedelijk zo'n beetje straks uit zijn paneeltjes op jaarbasis, hij gaat voortaan "slechts salderend" door het leven, en heeft al plezier vanaf het moment dat hij zelf de AC stekker van de omvormer in het stopcontact stak. Driewerf hulde, zie de PV-newbee pagina waar hij inmiddels trots prijkt. En: het werkt aanstekelijk. Jos is niet de eerste en beslist niet de laatste die straks bekend gaat worden als "bewust SDE mijder". Op het inmiddels tot deel 15 aangezwollen GoT forum duurzame energie staat net een bericht van een "PV-would-be" die het eeuwige gez*** spuugzat is en het gewoon gaat doen. Zonder SDE. In de volgende bewoordingen (gekuisd door PPV):
Waarvan akte... 15 juli 2009: Inzending Polder PV duurzame fotowedstrijd Triodos. Triodos Bank (waar wij al jaaaaaaaaren sparen en beleggen, en sinds een tijdje het hele betalingsverkeer naar hebben overgeheveld), de duurzaamste bank ter wereld (echt wel!), heeft een "duurzame fotowedstrijd" georganiseerd. Om nog meer positieve aandacht te besteden aan de reeds verbijsterende hoeveelheid mogelijkheden om de wereld te verbeteren (te beginnen bij jezelf). De wedstrijd en alle voorwaarden e.d. staat beschreven op hun leuke "Mijn geld gaat goed" site. Het totaal aan reeds binnengekomen inzendingen kan op diverse wijzen worden gesorteerd, zie daarvoor deze pagina. Mijn bijdrage valt onder de categorie "Natuur en milieu". Uiteraard heeft de polderknaap ook reeds een inzending ingestuurd. Het zou hem byzonder gelukkig prijzen als u zijn foto zou willen selecteren als kanshebber voor een hoge notering (via de "stem!" button op onderstaand gelinkte pagina). Ik heb veel PPV lezers (waarvan het e-mail adres bekend is) reeds via de e-mail mogelijkheid in de aanmeldingsprocedure van de wedstrijd een soortgelijk verzoek gestuurd op 14 juli 2009. De dag erna, vandaag dus (13h16), waren er al 32 stemmers voor mijn inzending, een mooie start! Misschien stuur ik nog enkele andere bijdragen in (dat kan tot een limiet per mail adres), ik heb zeer veel toepasselijk fotomateriaal, maar onderstaande inzending, die ik kortgeleden in de Italiaanse Alpi Orobi heb "geknipt voor u" tijdens onze duurzame wandelvakantie, vind ik zelf sterk beeldend, een krachtig "signaal", en een grote kanshebber. U wellicht ook? Uiteraard heeft het onderwerp alles met mijn zelfverkozen duurzame focus te maken: decentraal opgewekte zonnestroom! Alvast hartelijk dank aan alle stemmers! Stemmen via: http://tinyurl.com/m4s7nl (verkorte link naar mijn inzending voor de Triodos duurzame fotowedstrijd) 13 juli 2009: OK4 aansluiting - revisited. Een tijdje geleden heb ik het unieke identificatie schema gepubliceerd op de PV systeem pagina van Polder PV waarop de OK4 omvormer en de aansluiting wordt afgebeeld en beschreven. Ik had het schema van een Polder PV lezer gekregen (ik had daarvoor niet de unieke connector codes geïdentificeerd van de typische asymmetrische AC aansluitplug op de OK4). Recent kreeg ik een e-mail van Sjaak Vogel die stelde dat het schema niet klopte (AC en data aansluit codes verwisseld). Ik heb het nagevraagd bij de oorspronkelijke uitvinder van de OK4 en deze heeft via zijn partner het enige correcte aansluitschema doorgestuurd, waarvoor hartelijke dank. Het correcte schema staat inmiddels op PV systeem pagina numero vier van Polder PV via deze link. Sjaak, ook jij bedankt voor de tip. Een mens is nooit te oud om te leren... 13 juli 2009: Overzichtspagina fotoreportages Polder PV. Omdat ik fotoreportages van divers pluimage heb staan op Polder PV, op verschillende lokaties, werd het wel eens tijd voor een handig overzicht. Daartoe staat er vanaf vandaag een resumé met de belangrijkste "reportages" van/over Polder PV op deze pagina (ook permanent gelinkt op de homepage) zodat u lekker direct kunt gaan fotosmullen. De net opgemaakte Sunergy pagina (bericht hieronder) staat er uiteraard ook op gelinkt. 13 juli 2009: Stuk Hollandsche PV geschiedenis opgedoekt - Sunergy (wederom: niet te verwarren met "die andere", door atoomboer Delta opgeslokte Sunergy [website momenteel niet werkend] vertrekt. Gelukkig was (ditmaal) niet de deplorabele situatie op de Nederlandse zonnestroom markt de oorzaak, maar "gewoon" een gedwongen verhuizing van het Haagse Hogeschool gebouw in eigendom van de gemeente Rijswijk (vlak bij het station en nabij een belangrijk kantoor van grote olieboer Shell, zie satellietfoto's Google Earth in mijn bericht van 2 november 2008) naar een nagelneu, duurzaam gebouw op de campus van TU Delft. Sunergy, de volgens eigen zeggen "eerste officiële Nederlandse zonnestroom vereniging", heeft het dak leeggeruimd en het jarenlang met on-line metingen gemonitorde, uit veel verschillende module types en omvormers bestaande PV-systeem (en de tot nogal wat "teleurstellingen" leidende windturbientjes) ontmanteld. Polder PV, lid van Sunergy, was er zaterdag 11 juli bij toen de laatste opruimwerkzaamheden plaatsvonden (de eerste goed verlopen "afbraak" dag zat hij helaas in Italië). Kon hij eindelijk i.p.v. (alleen) lullen als brugman (het is heerlijk bomen met ex-voorzitter Henk van Woerden, een wandelende encyclopedie op het vlak van de "historie" van de Nederlandse PV-sector), zijn handen laten wapperen, want er waren heel wat dikke ballast tegels te versjouwen... Op een aparte fotopagina een paar tale-telling foto's van "het gebeuren". Eerst uiteraard twee van de "uitgangs-situatie", zoals die jarenlang (weliswaar af en toe met een verandering in de meetopstelling) bij Sunergy in Rijswijk heeft gefunctioneerd. Klik hier voor korte foto reportage. In de Algemene Leden Vergadering is trouwens besloten tot het fuseren van Sunergy met de Windvogel. De leden zijn en worden daarover verder geïnformeerd. De server van Sunergy is door de verhuizing uiteraard ook niet meer bereikbaar. 12 juli 2009: SDE prijs 2009 eindelijk uitgereikt. Door de zeer interessante "excursies" van Polder PV naar Zuid Denemarken/Schleswig-Holstein, Bayern/Intersolar 2009 resp. onze vakantie in de Bergamasker Alpen in Noord Italië was het er niet eerder van gekomen. Maar nu werd het dan ook de hoogste tijd. Peter de Vries uit Raalte (wiens partner helaas niet mee kon komen) kwam "effe" buurten bij Polder PV om de door hem rechtmatig verdiende hoofdprijs van de Polder PV SDE Prijsvraag 2009 af te halen. Peter is niet "zomaar" een prijswinnaar. Hij is, hoe kan het ook anders, een trots bezitter van een geheel eigenhandig aangebracht, bij Sonnenertrag onder nummer 3380 aangemeld zonnestroom systeem van, inmiddels maar liefst 1,93 kWp (56% groter systeem dan Polder PV). Opvallend daarbij is dat twee van zijn modules het "Nederlandse minihypje" hebben gevolgd en door hem in de vorm van een luifeltje boven de tuindeur zijn bevestigd... Peter heeft een dagrecord (in Overijssel, mind you) van 13,7 kWh behaald, waarmee hij op een spectaculaire 7,1 kWh/kWp op een dag is gekomen, een zeer goede prestatie. Minstens even "interessant": Peter is tevens huurder van een eengezinswoning, wat nog steeds in Nederland een vrij "ongebruikelijke" combinatie is. Al tonen Polder PV, en in het beginstadium, ook Jeroen Haringman uit Hilversum bijvoorbeeld aan, dat het op eigen initiatief (laten) installeren van een PV-systeem op zelfs huurappartementen/etagewoningen onder marginale voorwaarden (en soms een dosis geluk in de relatie met de verhuurder) heel goed mogelijk is. Bij Peter ging het zelfs helemaal zonder "papierwaren". Hij pakte de telefoon, zei dat hij zonnepanelen op het (huur)dak wilde, en de woningbouwcoöperatie in Raalte "vond het best". Als ze mee zouden gaan mocht Peter verhuizen: no problem. Geen contracten, gewoon: doen! Waren alle woningbouwcoöperaties maar zo bereidwillig, dan zou er heel wat meer van de fenomenale potentie voor zonnestroom in Nederland gerealiseerd kunnen gaan worden. En wel door de miljoenen huurders in ons land (die vrijwel buiten alle potjes piesen op het gebied van decentrale opwekking). Afgezien van het feit dat Peter huurder is, is er nog iets "byzonders" aan de hand met hem. Peter heeft namelijk met zijn polderiaanse naamgenoot uit het verre Leiden gemeen dat hij niet zo'n "voorstander" is van de absurd ingewikkelde, geen zekerheden biedende, bureaucratische SDE regeling. Peter keek, zag, en overwon zichzelf nadat hij "kennis" nam van die bezopen regeling (o.a. uitvoerig tegen het licht gehouden door Polder PV). Hij schafte in drie gescheiden "tranches", de laatste 5 stuks 175 Wp exemplaren (beurs showmodellen van Solarfun) nog in april, via Marktplaats volledig op eigen initiatief tweedehands modules van achtereenvolgens Shell Solar, BP Solar en Solarfun aan, ging even buurten bij Esdec/Clickfit in Deventer voor een vijftal Steca omvormers (2x 500 en 3x 300) en bevestigingsmateriaal, en installeerde alles gewoon zelf. SDE heeft hij bewust nooit aangevraagd, en alles werkte direct naar behoren zonder oeverloos gezeur met bureaucraten, netbeheerders, "groencertificeerders", en wat men zoal nog meer tegen placht te komen op het bomvol valkuilen zittende, kilometers lange adrenaline verhogende slingerpaadje via de "SDE sluiproute". Peter: HULDE, driewerf hulde, voor je moed om je eigen weg te gaan op het gebied van zonnestroom. Zouden meer mensen moeten doen in ons land. Noot: dit soort (prima werkende) PV-installaties vallen allemaal buiten de CertiQ cijfers. Afijn. Even een leuke foto van de "officiële overhandiging", die uiteraard mede namens de CEO van Van der HO-Even Productions plaatsvond, al was het helaas niet mogelijk om haar te strikken voor deze byzondere en feestelijke gelegenheid:
Tijdens de ceremonie las de polderjongen van Polder PV nog een mooie verklaring voor, met daarin de volgende passage:
Polder PV toonde aan Peter een filmpje van de Ferrarismeter tijdens het bakken van de appeltaart, terwijl tevens de koelkast, de mechanische ventilatie, een laptop, en zelfs de wasmachine aanstond (draaiend, maar op moment van filmen niet elektrisch verwarmend). Ondanks deze "consumptie last", draaide de enkel tarief Ferrarismeter gewoon leuk in terugdraaiende modus vanwege de gelijktijdige invoeding van de 12 PV modules op het huisnet, en werd (op dat moment) de appeltaart bakoven volledig van zonnestroom voorzien... Tot slot twee leuke uitspraken van Peter: "Ik heb liever tweedehands zonnepanelen op mijn dak dan een nieuwe auto voor de deur." En over het in Nederland bloedhete, omstreden onderwerp "terugverdienen van PV-systemen": "Dat geld is weg, daar sta je gewoon niet meer bij stil..." We namen hartelijk afscheid en blijven uiteraard contact houden. Peter, nogmaals gefeliciteerd en hopelijk heeft de taart gesmaakt! Slotbespiegeling: dit is de tweede maal dat een Nederlandse PV-eigenaar die zonder een cent subsidie een (forse) PV-installatie heeft gekocht de Polder PV SDE prijsvraag heeft gewonnen. Toeval of Divine Intervention??? 11 juli 2009: Woordwaarde: 44 punten! En ook de Volkskrant doet een duit in het SDE zakje met haar eigen bericht. Grotendeels gelijkluidend aan het door mij hieronder al uitvoerig besproken exemplaar in het Financieele Dagblad, met wat eigen kwink/misslagen.
Wie is de volgende kandidaat? http://www.volkskrant.nl/economie/article1257052.ece/Zonnestroomsubsidiemolen 10 juli 2009: EZ wakkert revolutie aan. En dat is beslist geen revolutie waar ze op zit te wachten. Ambtenaren hebben immers helemaal niets met forse maatschappelijke omwentelingen, dat is niet in hun belang. Maar de beleidsambtenaren op dat rampministerie zijn er voor de volle honderd procent verantwoordelijk voor. Want de SDE, zoals al zo vaak voorspeld door Polder PV, en tijdens The Solar Future conferentie in Rotterdam door Holland Solar PV voorzitter Dennis Gieselaar in een vlijmscherpe bijdrage ook al fel bekritiseerd vanwege de verschrikkelijke gevolgen voor de sector, "stimuleert" niet. Maar jaagt particulieren en, zo blijkt uit het hieronder gelinkte artikel op de "entrepeneurs" site van het Financieele Dagblad, ook steeds meer ondernemers schuimbekkend van woede hoog de gordijnen in. Furieus is "de sector" en zijn de ondernemers die nu eindelijk heftig uit hadden willen pakken met PV in ons achterlijke land. Een paar uitspraken (lees s.v.p. het stuk zelf door, het geeft de ronduit deplorabele situatie rond deze "stimulerings"regeling goed weer):
Verder uit het FD stuk de volgende opmerkingen van PPV. FD fout? Tijdens ons bezoek aan de Multisol productieplant (ex-Shell...) van Scheuten Solar in Gelsenkirchen werd op mijn vraag of de Nederlandse onderneming zelf parken in ons land gaat aanleggen onder de wurgende limieten binnen de SDE kristalhelder te verstaan gegeven dat Scheuten beslist niet van plan is om met zo'n bespottelijke limiet leuke projecten te gaan entameren. Omdat dat voor hen geen economisch haalbare business-case is... Scheuten moet het dan ook, net als de paar andere serieuze PV-ondernemingen in ons land, van het buitenland hebben voor mooie (en economische interessante...) projecten. Het bedrijf is de uitverkorene voor de inmiddels tot 2,7 MWp uitgebreide installatie in Veurne (binnenkort af te ronden), het grootste park tot nu toe voor België (groter dan het eenmalige en onder zeer ongunstige opstellingscondities (O-W) gerealiseerde 2,3 MWp Floriade dak in Nederland). Een installatie die in Nederland onder de wurgende SDE knelbanden (2008-2009) gewoon niet is toegestaan en die je dan uitsluitend met monumentale bedrijfsrisico's buiten die regeling om zou kunnen realiseren (puur theoretisch bezien)... Maar misschien heb ik het wel mis, is de gesignaleerde fout niet uit de pen van de FD journalist gevloeid, maar is "de woordvoerder van EZ" hier wel letterlijk geciteerd, wat het allemaal nog erger maakt dan het al is. Megablunder
EZ M.a.w.: "de sector", die nooit heeft "gekozen" voor de RAMP"regeling" genaamd de SDE (maar daar feitelijk door is overvallen door EZ en het maar had te "slikken"), heeft het blijkens de woordvoerder allemaal aan zichzelf te wijten en moet dan blijkbaar ook maar "voor de gevolgen opdraaien". Bedoelt onze hooggeschatte EZ-woordvoerder hier dat de sector mogelijk al die tijd niet goed heeft gelobbied, of suggereert hij met de bovenstaande, ronduit schandalige (ik zou zelfs willen beweren schofterige) uitspraak soms iets te zeggen in de trant van: "This is it, wij beslissen wel hoe zaken geregeld worden, wacht maar af wat er gaat komen, en zoek verder maar uit hoe jullie daar mee omgaan"? En de reacties van de partijen die daadwerkelijk zonnepanelen willen plaatsen op eigen dak (lees: niet tot genoemde "sector" behorend) moeten hierbij maar buiten beschouwing worden gelaten? Niet van enige betekenis? Kom op, het feit dat er nu voor de zoveelste maal een "uproar" gaande is, mag gerust als indicatie gelden dat de SDE zo rot is als een mispel. Aan de politiek de heilige taak om het rotte hart uit die regeling te snijden. Als ze durven, natuurlijk, want het stinkt als een beerput. Of het nu de eerste of de tweede "suggestie" is in bovenstaande: beiden zijn van een diep treurige, verbijsterend arrogante en totaal respectloze, extreem ondemocratische houding van het Ministerie wat ons land de "zegeningen" van de verschrikkelijk slecht werkende en geweeklaag veroorzakende SDE bureaucratie heeft gebracht. En daar is maar een partij voor verantwoordelijk: de zieke geesten die deze belachelijke (en absurd ingewikkelde) regeling hebben bedacht. En die zitten zeker niet bij Holland Solar... Gegoochel
met arbeidskrachten onzinnig Andere schijnoplossingen Terugverdienen:
dikke mist Slotblunder Onzinnig. Wat bedoeld wordt: een door SenterNovem "beschikt" project moet in de nieuwste regeling binnen anderhalf jaar daadwerkelijk gerealiseerd worden, anders vervalt de beschikking. Dat heeft geen moer met "uit te geven subsidiegeld door de aanvrager" te maken. De aanvrager geeft namelijk niet "subsidiegeld" maar zijn bloedeigen zuurverdiende (of mogelijk geleende) geld uit voor zijn/haar installatie. Als hij/zij geluk heeft, "verdient" hij/zij met de rabiaat van elkaar te scheiden, want per huishouden/energiecontract verschillende combinatie van saldering (fysiek begrensd en al jaren regelmatig gesaboteerd door netbeheerders) en de maandelijks door SenterNovem uit te keren voorschotten voor de SDE subsidie voor de op de bruto productiemeter weergegeven opbrengst weer terug binnen de 15 jaar die de SDE regeling geldt. Dat is toch wel even iets heel anders dan wat door FD in hun artikel wordt gesuggereerd. De SDE is beslist geen "aanschafsubsidie", een zoveelste door geblunder fout gelopen nationale rampregeling (stapeling EPR/EPA/MAP) die al lang in Nederland is afgeschaft. Lichtpuntje? http://www.fd.nl/artikel/11934543/ondernemers-woedend-getreuzel-ministerie 9 juli 2009: Als een wesp gestoken? SenterNovem gaat toch binnenkort SDE beschikkingen uitsturen... Nog geen dag nadat ik het bericht ontving/publiceerde dat u nog maar moest zien of u binnenkort een "beschikking" van subsidiefabriek SenterNovem zou gaan krijgen (Energeia noemt het "goed-nieuws brieven") voor een door hen als "acceptabel" geachte PV-aanvraag, lees ik op de niet voor het algemene publiek toegankelijke berichtgeving op de verder uitstekende Energeia website alweer het tegenovergestelde (bericht van 8 juli). Er zijn blijkbaar door Energeia wat "vragen" gesteld aan de al talloze jaren bij EZ werkende persvoorlichter van Diepen, en die claimt dat deze week de eerste aanvragers voor zonnestroom resp. biomassa reeds een beschikking in hun brievenbus zouden kunnen krijgen. Dit is een onverwachte "breuk" met de Senternoviaanse policy dat er een tweede lange wachtperiode van weer 13 weken zou volgen aangezien de eerste door hopeloze achterstanden bij SenterNovem reeds is verstreken (vorige bericht). Er wordt in het korte bericht gerept over "9.000 aanvragen" voor zonnestroom. Meer specifiek was dat al op ijkdatum 6 mei (Tweede Kamerbrief 15 mei 2009) 6.511 (0,601 tm. 15 kWp) resp. 2.805 (> 15 tm. 100 kWp) = totaal 9.316 aanvragen (NB: voor biomassa totaal "130 stuks", dat waren er in de TK brief van EZ nog totaal 135). Aangezien SenterNovem vol blijft houden dat er door "wegval van incorrecte (danwel niet acceptabele) aanvragen" er beslist nog "ruimte zou moeten zijn voor aanvragen, al wordt de kans op succes klein geacht" (wat te schandalig voor woorden is, want de regeling was op die 6e mei al gigantisch overtekend voor zonnestroom in beide categorieën...), zou het totaal aantal "geldige" aanvragen (incl. na 6 mei binnengekomen exemplaren van mensen die niet op de hoogte waren van de absurde overtekening) inmiddels beslist nog een stuk hoger kunnen liggen. In het stukje wordt ook echter zeer duidelijk gesteld dat EZ weigert om meer informatie te geven. Van Diepen vertikt het om uitsluitsel te geven over wanneer de in voortdurende onzekerheid verkerende (alweer een kwartaal lang nulkommaniets gehoord hebbende) slachtoffers duidelijkheid zullen gaan krijgen over hun aanvraag. Aantallen "goedgekeurde beschikkingen", het betreffende totale nominale STC vermogen wat is toegekend, "tussenstanden" van de regeling: we kunnen dat allemaal op onze buik schrijven en krijgen het niet te horen. Het "lot" van de vele miljoenen belastinggeld van de 16 miljoen Nederlandse inwoners mag beslist niet bekend worden voor diegenen voor wie het direct relevant is, en voor het grote publiek wat er aan meebetaalt al helemaal niet. EZ beschikt, houdt deze essentiële informatie gewoon voor zich, en de subsidie aanvrager moet maar afwachten hoe en wanneer er over zijn/haar lot wordt "besloten" en hoe en op welke wijze al die miljoenen zullen gaan worden besteed. Voorwaar, afgezien nog van de voortdurende ellende bij de gang van zaken bij de netbeheerders (waar ik u de meest verschrikkelijke verhalen over kan vertellen, er verandert helemaal niets in Nederland op dit gebied) met deze voortdurende onzekerheden (en, bij lang wachten, alweer een verloren zomer voor de aanvragers): een zeer "stimulerende" subsidieregeling weer. Je kunt het ook "mooi weer spelen" noemen bij EZ. Wellicht waren ze daar weer eens wakker geworden door de verse berichtgeving op de website van de gebruinde vakantieganger, de polderboy. Al mogen de mensen die het betreft het "nieuws" blijkbaar niet direct van de "autoriteiten" vernemen (SenterNovem nieuws site: leeg op dit punt...). Vandaar dat Polder PV die zelfverkozen taak maar weer op zich neemt, met dank uiteraard aan Energeia...
7 juli 2009: SDE drama ook bij netbeheerders... Vlak nadat ik het vorige stukje had gepost ontving ik alweer een nieuw SDE bericht in de mailbox. Ditmaal van een direct getroffen slachtoffer wat "nog eventjes moet wachten". Ditmaal bij de netbeheerder. Met wie zowel mevrouw van der Hoeven als Diederik Samsom "indringend gesproken" zouden [moeten] hebben, maar waar bij mijn weten nog niets over naar buiten is gekomen... Vetdruk van Polder PV...
Hoeveel "geduld" heeft u nog, hooggeschatte "SDE aanvraag voor zonnestroom"-klant? Petje af! 7 juli 2009: Drama SDE sleept zich voort tijdens "de tweede ronde". Uit betrouwbare bron heb ik inmiddels vernomen dat de beruchte "13 weken wachttijd" na officiële ontvangst van de aanvragen voor de SDE 2009, formeel sowieso reeds verstreken (6 april plus 13 weken = 6 juli 2009, dat was gisteren), inmiddels waarschijnlijk omgezet gaat worden in de nog veel dodelijker, in het eerste SDE jaar 2008 ook al door stupiditeit "gerealiseerde" twee maal dertien = 26 weken = in goed Algemeen Beschaafd Nederlands een half jaar wachten. Als er niet weer eens voor de zoveelste maal in de rampzalige, bomvol vergelijkbare "incidenten" zittende Nederlandse stimuleringsregeling-geschiedenis (voor duurzame energie) weer "parlementair ingegrepen" zal gaan worden om die tweede 13 weken tot het absolute minimum te reduceren. Maar ja, zomer reces tot en met 31 augustus, dus wie gaat de alarmbellen luiden in Den Haag? En als die al geluid zullen gaan worden, wie hoort die noodklokken dan überhaupt? En wie gaat dan het zoveelste SDE brandje blussen, en met welke lekke emmers? Tigduizend maal steeds indringender waarschuwen op algemeen toegankelijke informatieve websites is blijkbaar niet voldoende. Er moeten eerst (administratieve) rampen geschieden voordat er wordt opgetreden (hopen we dan maar weer). Slechte wet- en (typisch Nederlands: "secundaire") regelgeving is de dood in de pot voor publiek vertrouwen en investerings-bereidheid. Balkenende IV heeft dat veelbesproken "vertrouwen" al lang verspeeld, en dit is slechts een, zei het voor de direct betrokkenen (duizenden aanvragers voor SDE zonnestroom subsidie) karakteristiek symptoom van het inherent rotte ambtelijke bouwwerk genaamd de SDE. Ik wens allen veel sterkte met de nieuwe wachtperiode. Na 2008 (nog slechts 20 procent ingevuld) wordt 2009 alwéér een verloren jaar voor zonnestroom (geen maximaal producerende installatie in het "high-season" voor diegenen die nog niet beschikkingloos willen/durven te plaatsen). Tenzij u al het "risico" genomen heeft en uw installatie slechts "salderend" reeds in werking heeft gesteld, wachtend op traaaaaaaaaaaaaaaaag werkende ambtelijke SDE molens . Ze moesten hun kop uit de romp schamen in Den Haag voor deze zoveelste wanprestatie. Riekt het bij u ook zo erg naar sabotage? U nog een prettige vakantie gewenst. Vooral als u, zoals Polder PV, reeds een werkend PV-systeem op het dak heeft liggen, al dan niet werkend onder MEP of SDE... Polder PV produceerde tijdens zijn afwezigheid in Italië met een relatief klein en suboptimaal systeem van 1,236 kWp maar liefst 158 kostbare superschone, piek ontlastende kilowattuurtjes, gemiddeld 4,5 kWh/dag. Die 158 kWh staat gelijk aan maar liefst dertien procent van zijn jaarlijkse verbruik, en het polderknaapje "saldeert" slechts. Inmiddels (per 1 juli 2009) alweer voor een lagere prijs dan in het eerste halve jaar vanwege de kunstmatige koppelingen van variabele contracten aan de immer wipkippende gas (lees: olie) prijzen... NB 1: op de nieuwspagina op de SDE site van SenterNovem nog geen bericht over het verschrikkelijke nieuws... NB 2: voor geactualiseerde lijst van alle Tweede Kamerleden met contactgegevens zie pdf link, onderaan op deze TK pagina... (advies: houdt het "netjes"...) NB3: "Keep it SIMPLE, stupid! Read my lips: E-E-G!" 7 juli 2009: Bezoek PPV. Terug van vakantie blijken er "merkwaardige" dingen te gebeuren met het bezoekers aantal van de site Polder PV. Ook al is de "terugval" van het aantal bezoekers meegevallen (Statcounter overzicht hieronder, natuurlijk gevolg van het feit dat er een maand lang geen "nieuws" op PPV is verschenen), op de Top50Solar site blijkt Polder PV opeens (na jaren rond de 10e positie te hebben vertoefd) op positie 182 te "verkeren". Een e-mail hierover is reeds verstuurd aan de webmaster van die bekende rating site. De Pagerank statistieken laten een heel ander beeld zien. Een explosie van bezoekers en "hits" op PPV pagina's, zoals in onderstaand diagram duidelijk te zien is sinds het polderknaapje weer terug is in de Lage Landen. Wellicht dat de Top50Solar positie aan zal trekken als u Polder PV weer regelmatig (dagelijks?) gaat bezoeken...
6 juli 2009: Progressie PV Nederland en Vlaanderen. Zoals gebruikelijk heb ik de CertiQ gegevens voor "gecertificeerde" duurzame stroom opwek uit zonnepanelen opgevraagd (download 6 juli, zie update), en het reeds uitvoerig door PPV geschetste beeld blijft hetzelfde. Wel "groei" in Nederland, maar verre van spectaculair en extreem achterblijvend bij zowel de hoog opgeklopte "politieke" verwachtingen, als in de voortvarend verder scheurende nabije buurlanden. Zoals reeds meermalen voorspeld door Polder PV vanwege de inherente, onontkoombare, door overvlijtige Nederlandse ambtenaren in het leven geroepen "maximeringen" en absurde, totaal onnodige en investeringen demotiverende bureaucratie van de SDE kermis. Nog steeds maar 20,3 procent van de 8.000 aanvragen voor 2008 (1.623 stuks) blijkt inmiddels [statusrapport CertiQ juni 2009, pdf] te zijn "verzilverd" door particulieren in de vorm van het bereiken van het finale traject van de bureaucratische molens. De "registratie" van de nieuwe zonnestroom opwekker bij CertiQ als "ontvanger van Garanties van Oorsprong". Waar vooralsnog nulkommaniets aan "waarde" aan gehecht wordt. Wat al volslagen bezopen is. Mensen die voor de SDE aanvragen voor 2009 een beschikking van SenterNovem [zullen gaan] ontvangen (nog volstrekt onduidelijk wat de status is), gelieve dat aan Polder PV te melden. Want zodra die "beschikkingen" worden afgegeven (de eerste beruchte 13 weken wachttijd zijn voorbij, nog niets gehoord over reeds door SenterNovem toegekende beschikkingen...), zullen er nieuwe SDE systemen bij gaan komen, en is slechts een globale inschatting te maken van de "impact" van de nog 2 jaar voortdurende "invulling" van de 2008 regeling (resulterend in schatting omdat zowel SenterNovem als CertiQ zich niet uitlaten over deelcategorieën in hun publieke gegevens en er geen onderscheid gemaakt kan worden in 2008 resp. latere "SDE deelnemers"). De geaccumuleerde hoeveelheid gecertificeerde zonnestroom vermogen in Nederland bedraagt nog steeds maar krap 15 á 16 MWp in de CertiQ grafiek van juni 2009 (exclusief de overmaat aan niet geregistreerde kleine installaties in ons land, zo'n 34 MWp netgekoppeld als ze al niet zijn doorverkocht met onbekende bestemming)... Zie verder de bijgewerkte grafieken "gecertificeerde zonnestroom in Nederland" op de aparte pagina op Polder PV. Vlaanderen Het is duidelijk: Nederland onder leiding van Centralized Fossil Power Politics in de bol hebbende energie-zeloten heeft bij vol bewustzijn de zoveelste slag op duurzaam gebied verloren en moet de door hen vaak als niet progressief bevonden Belgen al met een verbijsterende achterstand voor zich laten. Slecht ondersteuningsregime >>> weinig groei; goed ondersteuningsregime >>> rappe groei van duurzame energie (elektra): Quod erat demonstrandum. Tale telling is dat de nieuwe Vlaamse Regering inmiddels bovendien heeft aangekondigd (artikel in de Standaard van 6 juli) 515 miljoen Euro in een "eigen" energiebedrijf te gaan willen steken, daar waar de zouteloze en ruggengraatverweekte Haagse Regenten voorgoed afscheid van het voortdurend barstende koppijn veroorzakende "energiedossier" lijken te hebben genomen. Daarbij de weerloze burgers uitleverend aan de bloedhonden en zeerovers-"leveranciers" en monopoloïde, vastrecht-geile netbeheerders op de totaal ontspoorde "Nederlandse energiemarkt". Opmerkelijk daarbij is dat in het bericht gesproken wordt van mogelijke participatie van dat nieuwe "Vlaamse staatsbedrijf" in, o.a., het snoeihard groeiende, zeer succesvolle Vlaamse Enfinity, wat om de haverklap hele industriehallen volplempt met kwalitatief puike zonnestroom modules en Vlaanderen in korte tijd mede tot een van de spannendste "Europese groeitijgers" op het gebied van PV heeft gemaakt. Klein doch niet te negeren "probleempje" bij de plannen (pagina 2 in de papieren versie van De Standaard van 6 juli, gelezen in de openbare bieb): kernenergie wordt tegelijkertijd niet als (op termijn) "uit te faseren" gezien door de nieuwe regering, wat beslist tot zeer gespannen verhoudingen met de zeer ambitieuze duurzame (lees: decentrale opwekking...) doelen zal gaan leiden. Het moet echter gezegd worden dat Vlaanderen Nederland al lang lijkt te hebben ingehaald met de reeds ingeslagen, verstandige weg van de decentrale opwekking fors stimulerende energie revolutie, zeker als windenergie door kleine, autonome partijen daar met dezelfde voortvarendheid gestimuleerd gaat worden. Het kan raar lopen in energieland. 6 juli 2009: PPV brandt los? Aanfijn. Handen uit den mouwen, armen gestrekt, vingerkootjes geknakt, den kompjoet aan, bureaustoel op de goede hoogte ingesteld, even langs de paar honderd e-mail berichten geflitst en gáán dan maar weer. Uw gratis burger-service op het gebied van zonnestroom en ander "Puur Persoonlijk Power" (Polder PV's Persoonlijke triple-P) nieuws gaat weer van start. Tutto gratuito, zonder stiekeme "voorwaarden": kom daar maar eens om in "crisis"tijd... Naast talloze interessante (verwijzingen naar) berichten over het - ondanks de "crisis" - retehard groeiende duurzame energie "wereldje" (zeg maar: planeet á la Jupiter in wording) ook een paar leuke reacties uit de mailbox, van bekende en minder bekende mensen die ietwat ongerust begonnen te worden over het uitblijven van het blijkbaar felbegeerde "nieuws van PPV".
Enzovoorts... Doeko's bijdrage Polder PV's dagrecord met een paar jaar oudere Shell modules en (relatief inefficiënte) individuele OK4 omvormers lag daar trouwens niet heel erg ver vandaan: 6,41 (daadwerkelijk gemeten genormeerde AC systeemopbrengst) tot 6,52 kWh/kWp (extrapolatie n.a.v. een defecte omvormer in het systeem) op twee zomerse mei resp. juni dagen in 2002 en 2003. Een zeer goed presterende individuele OK4 omvormer (later helaas defect gegaan) heeft op 24 juni 2002 in de "buiten opstelling" (omvormer direct onder het module hangend in een natuurlijk gekoelde open frame configuratie) zelfs 6,79 kWh (AC)/kWp (DC nominaal/STC) gehaald bij Polder PV. Eneco bedroefd,
Ton blij: gefeliciteerd! Ton heeft inmiddels de nieuwste joker uit zijn tovenaarsmouwen getrokken: een fraaie zonnecollector van HRSolar uit Hoek van Holland. En Ton zou Ton niet zijn als daar niet weer van alles aan gemonitord en gemeten zal "moeten" gaan worden. Noblesse oblige, immers, het drastisch verminderen van de gasrekening moet zo detailrijk mogelijk worden gevisualiseerd (zodat u ook "ernstig trek" zult gaan krijgen). In ieder geval weer een paar traantjes voor Jeroen de Haas, CEO van de Eneco Holding: minder gasafzet voor die vermaledijde, zijn eigen plan trekkende en oh zo duurzame Spijkenissenaar. Ach, Eneco kreeg enkele onderdelen van Ad van Wijk's final nightmare (Econcern) zo'n beetje in de schoot geworpen, dus dat lijkt me een byzonder ruime compensatie voor het verdriet van Ton's veel lagere gasrekening. Ik ben benieuwd hoe het voormalige min of meer onafhankelijk opererende Econcern "opgenomen" zal worden in de "veilige schoot" van wat niet anders dan de minst onduurzame partij (goed lezen!) van het bolwerk van de op monopolisering en schaalvergroting gerichte "klassieke energiesector". Met name het lot van diamant Ecostream, met zonne-energie als hoofd focus (o.a. diverse buitenlandse zonnestroom parken; het verkoop-kanaal BeldeZon is ook onderdeel van Ecostream), bezie ik met argusogen. Na de zeer gehaaide overname van Solland Solar door atoomboer en kippenmest verbrander Delta, belandt nu immers het belangrijkste "restant" van de PV-sector in Nederland ook al in de handen van een van "De Grote Vier" energieholdings in Nederland... Ik zie het somber in voor decentrale opwekking van zonnestroom, waarbij volledig autonome bedrijven de werkelijke vernieuwing en duurzame revolutie zouden moeten (kunnen) brengen. Dat kan in Nederland nooit het resultaat opleveren wat Hermann Scheer in Duitsland met het openbreken van de unholy alliance van "Zijn Grote (Vieze) Vier" (met reeds 16% hernieuwbare elektriciteit marktaandeel weggebroken bij de holdings) wel degelijk reeds heeft bereikt. Want daar wordt door honderdduizenden huishoudens reeds vaak meer stroom opgewekt dan er jaarlijks wordt verbruikt, in Nederland is dat een zeldzaamheid en wordt dat fysiek, politiek en juridisch gefrustreerd en tegengewerkt. List? Aan u allen Tot slot:
In memoriam 6 juli 2009: Polder PV terug van vakantie. Met (helaas...) een supervolle mailbox als toetje. M.a.w.: of ik toe zal komen aan het beantwoorden van al uw eenvoudige (danwel zeer onbescheiden) verzoeken, is de vraag, al zal ik trachten mijn best te doen. Als u zeer dringende verzoeken of vragen had/heeft, stuur me s.v.p. eventueel een herinnerings-mail. Zonder garantie op (inhoudelijk) antwoord, want ook Polder PV heeft zo zijn beperkingen en heeft niet alle info zomaar beschikbaar. Ondertussen kunt u zich voorbereiden op het nodige fotomateriaal op "de veelgelezen site Polder PV" (stellingname van een bedrijf uit de sector) uit diverse zonnige hoekjes van zowel onze recentste vakantiebestemming (Alpi Orobie in Noord Italië), als van eerdere zonnige cq. winderige bestemmingen (Zuid Denemarken, Noord Duitsland, Gelsenkirchen, en de Bayerische Sonnenhimmel, selbstverständlich). Ook over enkele berichten die ik in de mailbox vond zal ik hopelijk nog wat stukjes schrijven (Econcern's bittere, en schokkende downfall, een voor een "voormalig olieboer" nogal heftige gevolgen hebbend fikkie in een zeer bekende "Solar Anlage", dat soort grut. En waarschijnlijk veel meer. Wel even geduld betrachten, PPV prutst niet zomaar iets in elkaar. Arriverderci, PPV is snel weer up to date, zo wordt hier gehoopt... |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|