|
Energeia
Orobie
Decentrale
en grootschalige opwekking van duurzame energie in Berlusconi-land
|
^^^
Byzonder type, hoogstwaarschijnlijk monokristallijn zonnepaneel
in een dubbel glaslaminaat op het dak van een klein boerderijtje
in de bergen. Het lijkt erop dat de cellen afkomstig zijn
van een niet verder gezaagde cylindrische "ingot"
(normaal
gesproken worden tegenwoordig vier zijkanten afgezaagd om
een optimale vlakvulling
van de cellen in de modules te krijgen, en het modulerendement
dus optimaal). Het resultaat is echter esthetisch bezien
zeer fraai, al
lijkt
het wat "oubollig" voor het oog.
Als
het ding het maar doet. De producent van dit type module
(als die überhaupt
nog bestaat) is mij niet bekend - een sticker met module type
gegevens was niet te vinden.
Lokatie:
Cantoniera di Maesimo, 1.560 meter, waterscheiding tussen
Valsassina en het Taleggio-dal oostelijk van het dorp Barzio,
in de westelijke Bergamasker
Alpen.* |
Introductie
Een
fotoreportage van (met name) het zonne-energie leuks wat de webmaster
van Polder PV met zijn partner tijdens hun bergwandelvakantie** tegenkwam
in de prachtige, bij Nederlanders veelal compleet onbekende Bergamasker
Alpen (Italiaans:
Alpi
Orobie). Een fraai berggebied
tussen
de historische,
aan de Alpenrand liggende stad Bergamo en het van de "Veltliner"
wijnen bekende Valtellina (liggend tussen Bernina/Bergell, noord, en
de Bergamasker
Alpen, zuid).
|
<<< Net
als alle andere grote energie holdings, steekt ENEL veel geld
in nietszeggende, peperdure reclame campagnes waarin vooral hun
(gesuggereerde) plannen
voor meer duurzaamheid vet worden benadrukt. Alle andere "fossiele" activiteiten
(die het meeste geld in het laatje brengen), danwel
nucleaire
activiteiten ("poor
track record" [pdf Greenpeace], desondanks grote ambities),
worden
vaak niet eens genoemd.
Hier
een fraaie, gelikte gigantische poster op een gebouw aan de Piazza
del Duomo
tegenover de ook al megalomane, decadente kathedraal
(Duomo) in het drukke hart van Milano. De tekst "Quel che
saremo domani nasce dall'energia di oggi" laat zich vrij vertalen
als: "Wat
wij morgen zullen zijn ontspringt uit de energie van vandaag." Of
zoiets. For whatever that is worth. Wellicht wil ENEL benadrukken dat "hun"
energievoorziening
de basis zal [moeten] vormen voor de "welvaart" van de
toekomst? En dat ze dus "een essentieel onderdeel" van
de energievoorziening moeten blijven???
Als
ze consequent zouden zijn, zouden ze "hun energie" namelijk
direct en onverbloemd toe dienen te schrijven aan die gratis koperen
ploert
die ook hier weer leuk als fraai achtergrond behang fungeert. ENEL "oogst"
slechts, grotendeels van fossiele brandstoffen die dat sterretje reeds
ontelbare miljoenen jaren lang via fotosynthese en fossilisatie van
planten op haar geweten heeft. ENEL verkoopt het eindproduct van die
oogst van
miljoenen
jaren voor een "leuke
prijs" aan de klanten. Die het er bovendien in een mum van
een tijd doorheen jagen alsof we een miljoen aardbollen tot onze
beschikking hebben...
NB:
de stroom tarieven in het van "slimme
meters"
vergeven
Italië
behoren tot de hoogste in Europa, ondanks het gigantische
potentieel aan gratis zonlicht en reeds to the limit geëxploiteerde
waterkracht in de bergen. So
much for de geloofwaardigheid van ENEL. Ik krijg altijd een beetje
een lachstuip
als ik weer zo'n supergelikte poster zie van een (willekeurige)
energie monopolist. |
Zoals
in meerdere Italiaanse Alpen gebieden domineert de (semi-) staatsonderneming
ENEL (zeg maar "door de Staat gefaciliteerde monopolist")
met waterkracht dit berggebied. Je struikelt hier over de stuwmeren
die middels ingenieuze pijpverbindingen een maximaal rendement trekken
voor deze energiereus. Voor kleine spelers lijkt "inbraak" in
dit de facto waterkracht monopolie alleen al vanwege het feit
dat het altijd om kapitaalvretende operaties gaat een illusie. Een
stuwmeertje met dam aanleggen zuipt geld (waarvoor je wel "dekking"
moet hebben als je die miljoenen wilt gaan lenen). Daarna ligt het
lekker decennia lang geld "terug
te verdienen".
Al spelen seizoensinvloeden en, in toenemende mate, door de fossiele
activiteiten
van exact dezelfde
energie holdings mede op hol geslagen klimaatverandering, ook daarin
een rol.
|
^^^
"Druckstollen" vind je regelmatig in de Bergamasker Alpen. Bij dit
soort constructies (hier vergezeld met onderhouds-spoor) wordt vaak het verzamelde
water van diverse aan elkaar gekoppelde stuwmeren bij elkaar gebracht in een
bassin en onder sterk verval de bergen af "gestort" door grote stalen
pijpleidingen langs steile berghellingen. Waarbij het - uiteraard tijdens de
piekuren
overdag
met
de
hoogste piektarieven - in turbines in de hoofddalen omgezet wordt in lucratieve
elektriciteit.
Veel
van de aldus opgewekte "piekstroom" wordt geëxporteerd
naar buurlanden met hoge (dure, vaak industriële) piekvraag.
De daarvoor benodigde hoogspannings-infrastructuur wordt vaak
door de burgers
van
de betrokken landen opgehoest (lees: externaliseren van hoge
systeemkosten). Het profijt is uiteraard voor de exploitatiemaatschappij
van de merencomplexen en de daar aan gekoppelde infrastructuur.
Gelukkig wordt grootschalige waterkracht buiten de Europese
doelstellingen gehouden, anders is het wel erg makkelijk "duurzaam
scoren" voor kapitaalkrachtige energie maatschappijen.
Overigens
is de uitbouwpotentie voor deze schaal hydropower nog slechts
gering: de meeste geschikte lokaties zijn zeker in de Alpen
al lang benut (ook elders op de wereld), en structurele groei
in capaciteit/kWh productie is vaak fysiek onmogelijk of gering.
Oude stuwmeren in berggebieden, indien niet onderhouden, zullen
alleen al vanwege de fysieke omgeving waarin ze worden gebouwd,
langzaam
maar
zeker dichtslibben en hun economische waarde verliezen. Alleen
dure reconstructies en aanpassingen kunnen deze lokaties
voor de langere termijn behouden.
Lokatie:
toevoer rond de 1.750 m. vanaf de zuidflank van het Pizzo
Redorta (3.038 m.) massief naar de ENEL centrale in het gehucht Dossi
(846 m.) in het Valle Seriana (westelijk van Valbondione hoog
in het dal). Dik 900 meter zeer steil verval, dat staat garant
voor een hoge energie opwek potentie. ENEL heeft diverse opwekcentrales
in dit water/stuwmeer rijke gebied. Noord-oostelijke Bergamasker
Alpen.
|
Gelukkig
kom je ook in dit mooie Alpengebied steeds meer autonome PV-systeempjes
tegen, een trend die zich in alle berggebieden afspeelt daar waar
mensen zich
permanent of - ook een niet te stuiten ontwikkeling - tijdelijk in
tweede danwel vakantiewoningen vestigen. Ondanks de aanwezigheid
van vaak peperdure hoogspannings-infrastructuur,
die vrijwel uitsluitend de grote energie ondernemingen zoals ENEL "ten
dienste" staan, is er in dit soort streken vrijwel geen ontwikkeling
van decentrale, netgekoppelde zonnestroom activiteit. Wat natuurlijk
ook veel heeft te maken met de ook hier zeer steil oprijzende bergmassieven,
al wordt in Spanje aangetoond dat zelfs in berggebieden onder bepaalde
randcondities
(reliëf niet te extreem, nabijheid middenspannings-net) prima
grote PV-parken zijn aan te leggen.
Windenergie
hebben we slechts van grote afstand, en eenmalig aan de Alpenrand "gespot",
Italië loopt op dit front "nogal" achter op andere landen. De bulk
van onze ontdekkingen was toepassing van autonome PV en wat zonnecollectoren.
Uiteraard hebben die geen peperduur "net" nodig, en ze zijn
feitelijk nu al rendabel (als je maar alle cijfers in "opbrengst" berekeningen
meeneemt).
Een
prima ontwikkeling, want de macht van de energie molochs is al
veel te groot, en elke trend die deze veel te grote (politieke) macht
ondergraaft zou alleen al vanwege de bittere noodzaak om de
energievoorziening te democratiseren
toegejuichd en hartstochtelijk door de Staat bevorderd dienen te worden.
De
vraag blijft natuurlijk hoe lang een neo-tsaar (opperclown?) als
Berlusconi, die zijn voorkeur voor centralistische (ondemocratische
en de wereldvrede
bedreigende) atoomenergie niet onder stoelen of banken steekt, de
eigen succesvolle "Conto Energeia"
wet (o.a. sterke groei van decentrale, netgekoppelde PV-installaties
bevorderend in Italië) zal "tolereren". En of hij
die geweldige ontwikkeling mogelijk de nek
om
zal draaien als hij al "te succesvol" zal gaan worden (tel
altijd uw zegeningen bij energiekwesties, wat vandaag realiteit is,
kan morgen een leeggelopen ballon blijken te zijn).
In energieland is immers alles mogelijk, en regeringen en machtswellustelingen
hebben
altijd
dikke
pakken
boter
op het hoofd
als het om het (deels)
uit handen
geven
van "de energiemacht aan het volk" gaat. We zullen gaan
zien. Voorlopig groeit PV in Italië in ieder geval zeer hard
(netgekoppeld, de Zuid-Italiaanse provincie Puglia bijvoorbeeld,
scheurt hemelwaarts met tientallen, vele MWp grote PV-parken), tot
gezond (autonoom). Da's mooi.
Hopen
maar dat de maffia met haar groezelige vingers van die ontwikkeling
afblijft, anders gaat het natuurlijk
weer helemaal fout (zoals er al zo extreem veel fout is gegaan
in dat prachtige land). 1 + 1 = 2, dat kan ik u op een briefje geven.
Dat is weer een zoveelste voordeel
van
kleinschalige,
fijnmazige
opwekking
van
hernieuwbare
elektriciteit:
niet echt een punt van aandacht voor bij voorkeur op grote schaal opererende
tyfosi. Hoe groter de schaal, hoe riskanter het gaat worden in maffialand...
Toepasselijker kan het niet, en "het" was natuurlijk
ook niet te vermijden. Ook in de rimboe bivakkerend met een tentje
en een plastic mok konden we het af en toe (niet altijd...) niet
laten om een fleske lekkere Italiaanse wijn mee te nemen.
Uiteraard
gaat het poldermanneke daarbij wel op zijn geheel eigen wijze
selectief te werk (hij is immers een wijnbarbaar, de meeste smaken
hem
toch
wel...).
Dit etiket sprak hem wel aan. U ook?
Salute!
Proost! Santé! Cheers! Zum Wohl!
>>>
|
|
Uiteraard
heeft het ook met het karakter van de streek te maken dat je vrijwel
alleen kleinschalige PV en zonnecollectoren tegenkomt in de Bergamasker
Alpen. Alpi Orobie staat bekend om haar kleinschalige agri-cultuur,
er zijn
vele
kleine
coöperaties die bijvoorbeeld kaas maken (bekendere voorbeelden
uit deze mooie streek zijn de kruidige Taleggio en de Branzi kazen,
"Slow Food" is een Italiaanse uitvinding), en
er is niet veel energie vretende industrie. Een relatief "rustig" gebied,
en daarbij behoort ook een "zachte" vorm van energie opwekking die
door iedereen overal op deze planeet kan worden toegepast. En die dicht
bij de natuur staat waar wij allemaal integraal onderdeel van zijn.
|
<<<
Ook al trekt een fors deel van de Italiaanse bevolking zich foeterend*** 's
avonds en in het weekend terug in hun "autonoom" met
zonnestroom en/of
warmte voorziene in de rimboe staande tweede huisje, contact
met de buitenwereld willen ze koste wat kost behouden.
Mooie
combinatie van autonome zonnestroom met 2 forse [36-cels] multikristallijne
modules en een antenne voor de ongetwijfeld op Berlusconi's Rai
Uno afgestemde TV...
Buurtschap Pol van
de "siedlung" Maslana, bovenloop van de Serio
O. van Valbondione.
***...
op de maffia, de corruptie, het niet opgehaalde afval, Berlusconi's
politieke playgirls, whatever ... |
De foto's
geven eerst enkele (hoogstwaarschijnlijk) netgekoppelde systemen weer,
erna volgt een serie, in zeer veel energie statistieken volkomen onterecht
genegeerde autonome systemen, dan volgt wat zonnewarmte fraais,
en afgesloten wordt met een klein stukje van de alomtegenwoordige
"hydropower"
-
waterkracht in dit gebied.
Smart
ass meters Italienischer Art...
|
^^^
Italië is een van de "model" landen voor de in Nederland met behulp
van vuistdikke dossiers vol halve "waarheden" en schuim op
de lippen van de Eerste Kamer doodgeknuppelde
"slimme meters". Nederlandse Oxxio klanten moeten wellicht even
met de ogen knipperen, ja "hij" lijkt er verdacht veel op...
Ik vond af en toe langs de openbare weg (waar zo'n beetje
ALLE
elektra-
en
gasmeters
door ENEL
zijn opgesteld,
in ieder geval in de bergen waar wij plachten te vertoeven tijdens
vakantie) gewoon hele meterkasten open staan,
geen mens die zich daar druk over maakte. De meters waren voor
een ieder bereikbaar. So much for the privacy en [elektronische]
"braakgevoeligheid"...
Deze
"slimme" meters lijken al aardig "verstoft" en
d'r is niet veel aan te zien (display gaf niets aan, ondanks
de omineuze rode
lampjes). Zou toch wel moeten, want het menselijke oog is het "slimste"
instrument
om
meterstanden
op te
nemen, daar
heb
je uitsluitend een werkend display voor nodig. Blijkbaar moeten
de Italianen naar buiten rennen om hun meterstand op te nemen.
Of misschien doet de meteropnemer van de ENEL holding het wel voor
hen, thuis zittend achter de laptop. Het onder de meters uit stekende,
enigszins scharrig uitziende
"kabel" werk doet ook al het ergste vrezen voor de
bescherming tegen "ongewenste invloeden van buitenaf".
Of
deze "slimme" meters daadwerkelijk tot een significante en
blijvende (...) reductie van het consumenten-gerelateerde
stroomverbruik hebben geleid in Bella Italia, dat is vooralsnog
onbewezen. Als ENEL de kWh (en gas) prijzen veel te goedkoop blijft
houden en eventueel "werkende" marktcondities die prijzen laag
zullen blijven houden, zal geen "slimme" meter daar iets aan
kunnen doen. Dan stoken de
Italianen
gewoon
lekker
door,
want
ze merken
er
toch
nauwelijks iets van. De grootschalige "uitrol" van "slimme" meters
(in NL nog steeds volgaarne gewild door eigenwijze netbedrijven,
EZ, en steeds meer leveranciers) is uitsluitend in het belang
van grote IT ondernemingen als IBM,
meter
instanties,
netbedrijven
en natuurlijk
de grote energieholdings. Dat alles om hun macht op de nep"markt"
nog verder te verstevigen. Dat lijkt me nou net niet een "trend"
om lekker te gaan zitten faciliteren. Da's namelijk hartstikke
ongezond en bevordert slechts megalomaan en arrogant monopoloïde
gedrag.
Aldus
de blijvend "slimme
meter argwanende" polderboy die vreest
met zo'n onverkozen ding (die niets aan zijn toch al zelf
bereikte ultra-lage energieverbruikscijfers gaat veranderen) een
Duivelsch Paard van Troje in zijn meterkast te krijgen...
Lokatie:
Dossi (waar ENEL een waterkracht centrale heeft), 846 m., Alta
Valle Seriana W. van Valbondione. |
Zonnestroom (PV, fotovoltaïsche opwekking van elektriciteit)
(NB:
klik op roodomrande plaatjes voor uitvergroting)
|
<<<
Een van de weinige, hoogstwaarschijnlijk netgekoppelde PV-systemen
die we hebben gezien. Meteen twee naast elkaar met beiden 14 modules.
Voor detail van het rechter systeem, wat ook een dubbele zonnecollector
in de nok heeft, klik
hier. Selvino, 950 m. Waterscheiding Valle di Cantor
en Valle Seriana (bassa) NW. van Albino. |
Waarschijnlijk
netgekoppeld, WZW. georiënteerd PV-systeem met 14 (monokristallijne)
modules
op een soort pergola
van een woning. Let op de twee zijdelingse
modules,
waarvan het linker exemplaar langdurig in de schaduw van het
huis zal liggen. Niet best voor het rendement als alle modules
in een string opgenomen
zouden zijn. Vacuumbuis collector bovenop het dak.
Wintersport dorp Piazzatorre, 868 m. Oostflank van het
dal van de Brembo di Mezzoldo NO. van Olmo al Brembo. >>> |
|
|
<<<
Ook midden tussen de hoge bergwanden (Monte Due Mani op achtergrond)
vind je af en toe een PV-systeem, hier met 15 monokristallijne
modules.
Detail
hier.
Ballábio benoorden
Lecco, de stad aan de gelijknamige (oostelijke) arm van het
Comomeer. Westelijke uitlopers Bergamasker Alpen (720 m.). |
Het
leuke van wandelen in berggebieden met nogal wat nederzettingen
in de dalen is dat je ver kunt kijken en snel op onverwachte
plekken PV-systeempjes kunt "spotten". Links op de foto een klein
systeem van, alweer,
14 modules op een lage uitbouw van een mooie oude boerderij westelijk
van Colzate (Vertova zijdal van Valle Seriana). >>> |
|
|
<<<
Op
nog geen 100 meter van de vorige boerderij dit fraaie huis met
zelfs een kleine vrije veld installatie (deels zichtbaar) met 10
PV-modules op frames (portrait oriëntatie, achter het huis). Hoogstwaarschijnlijk
zijn in dit relatief dichtbevolkte dal beide PV-systeempjes netgekoppeld. |
Al
van heinde en verre aangekondigd, is deze hut een brandpunt
van activiteiten als hij open is. Toen wij er waren werd
hij echter verbouwd, dus trokken we verder.
Drie monokristallijne modules van zo te zien twee leeftijdsklassen
verzorgen de ongetwijfeld autonome stroomvoorziening (er was
ook een aggregaat
aanwezig). Malga Lunga (1.282 m.) ten noorden van het
Lago di Endine. >>> |
|
|
<<<
Berghutten zijn zo'n beetje het meest sprekende voorbeeld van vroege
en succesvolle, economische toepassing van zonnestroom. Vaak is
de noodtelefoon al verplicht voorzien van een zonnepaneel. In totaal
telde ik 8
modules (3 types) en mogelijk een zonnecollector. Rifugio Rino
Olmo, 1.819 m., aan de voet van de Pizzo della Presolana. |
Het
letterlijke en figuurlijke "hoogtepunt" van onze vakantie was een loodzware,
alpiene dagtocht naar het spectaculaire uitzichtpunt Ol Simal,
2.712 m. (1,8 vertikale hoogte-kilometer steil klimmen en ook weer
dalen). We hebben het grappend ons "rondje rond het dorp" genoemd.
Zuil met SOS telefoon met fraai ingebouwde zonnepaneeltjes. Sneeuw
zat hier,
dus zelfs
bij vertikale
opstelling vermoedelijk hoge opbrengst door reflecties
(jammer dat er in deze woeste omgeving geen netkoppeling mogelijk is...).
Pizzo
Redorta
massief,
vanuit Valbondione. >>> |
|
|
<<< Er
gaat ook wel eens iets "fout" met toepassing van zonnestroom.
De installateur van dit autonome systeempje was even vergeten dat
er ook nog zoiets bestaat als "vegetatie" wat (ook autonoom...)
groeit. Duidelijk een gevalletje van "niet ingepland onderhoud".
Of het
ding nog wat opbrengt onder deze condities (monokr. cellen in serie
geschakeld in module!) mag u voor u zelf uitvogelen. Grumetti,
975 m., wandelroute naar de Cascate del Serio oostelijk van Valbondione. |
Op
het beroemde wandelpad naar "de waterval" kom je langs dit mooie
berggehuchtje waar de zonnestroom koorts flink toegeslagen lijkt te
hebben (of de buurjaloezie, whatever). Voor detail van een van deze
autonome PV systeempjes klik
hier.
Buurtschap Pol van de "siedlung" Maslana,
bovenloop van de Serio O. van Valbondione. >>> |
|
|
<<<
Ietwat bescheiden voor zo'n grote hut, maar wie weet gaan ze
wel heel erg efficiënt met hun opgewekte elektra om. Twee modules
op de populaire
Rifugio Laghi Gemelli, 1.961 m., in het stuwmeer rijke
bergmassief tussen Valle Seriana en Valle Brembana oost van Branzi. |
Met
een PV-paneeltje gaat het uiteraard in veel gevallen ook best.
Laatste huisje ("baita") voor het bereiken van de welluidende pas Forcolino
di Torcola (1.856 m.) tussen Branzi en Piazzatorre, Valle
Brembana. Plm. 1.800 m. Voor detail van de achterzijde van dit
in een opvallend
frame ingesloten module, klik
hier. >>> |
|
|
<<<
Ook communicatie stations behoorden tot de "vroege" toepassingen
van zonnestroom. Dit exemplaar (van de vrijwillige brandweer)
staat
op de grens
van de provincies Bergamo en Sondrio, op de
enige geasfalteerde
overgang
van de hoofdwaterscheiding van Alpi Orobie: Passo San Marco,
1992 m., gelegen tussen Morbegno en Piazza Brembana. |
Deze
fantastisch gelegen, ook door steenbokken geliefde (...)
kleine hut met 20 slaapplaatsen draait niet alleen op grote gastvrijheid
maar
ook
op een hoge
input
aan
zonnestroom van maar liefst 9 modules (1 voor de SOS communicatie,
totaal 4 types). Rifugio C. Benigni, 2.222 m., O. deel
Pizzo dei Tre Signori massief. >>> |
|
|
<<<
Detail van het dak van de Benigni hut. Volgens het byzonder aardige,
goed Engels sprekende huttenwaard-koppel heeft de Italiaanse
Alpen club (C.A.I.) zo'n
beetje de hele installatie betaald en zou er rond de 10.000 Euro
voor op tafel zijn gelegd. We hebben geanimeerde gesprekken gehad
over o.a. de energievoorziening in Italië. Voor een detail van
het elektronische hart van de hut, met een mij onbekende omvormer, klik
hier. |
Ook
deze eenzame hut had al lang geleden een set zonnepanelen gekregen,
en wel 6 stuks kleine multikristallijne exemplaren. Te zien aan het
detail lijkt er echter "iets" mee aan de hand te zijn.
Misschien slechts condensvorming op de glasplaat? Rifugio Grassi,
1.987 m., op de westelijke poot van Sentiero Orobie Occidentale.
>>> |
|
|
<<<
Typische kleine boerderij met autonome stroomvoorziening. Details voorzijde resp. achterzijde van
het uit 2 typen multikristallijne modules bestaande PV-systeem (let
op de oudere, smalle doorzichtige modules!).
Baita Foppabona, 1.964 m., ten zuiden van de Grassi hut
hoog boven het Valtorta (zie hierboven). |
Hut
die m.i. geen schoonheidsprijs verdient, met een voordeel: stroomopwekking
middels PV-systeem op balustrade van het rechter gedeelte. Zie
ook detail
opname van deze
modules (3x mono, 3x multikristallijn). Rifugio Nicola,
1.876 m., uitkijkend over de Piani di Artavaggio ten oosten van
Moggio
(Alta Valsassina). >>>
|
|
|
<<< "Speelse"
configuratie van 3 byzondere monokristallijne modules van
onbekende herkomst. Polder PV's Triodos
fotoprijsvraag inzending komt van dit dak van een kleine agrariër, Cantoniera
di Maesimo (1.560
m.), bezuiden de Piani di Artavaggio. |
Nog een opname van een van deze byzondere modules. Waarschijnlijk
dubbel glaslaminaten waartussen cellen van verder ongezaagde (ronde)
monokristallijne ingots zijn opgenomen. Niet efficiënt, wel heel
mooi. Zie detail voor dichtbij opname van deze byzondere cellen.
>>> |
|
|
<<<
Vlakbij bovenstaand boerderijtje stond een weerstation met PV-"aandrijving"
voor het doorsturen van de data (wateropvang unit niet getoond).
Ook dat is al een volkomen rendabele toepassing van zonnestroom
die
wereldwijd
wordt ingezet.
Moet
allemaal "mee"gerekend
worden
bij de impact (lees: aandeel) van duurzame energie in de mondiale
energievoorziening. |
Het
maakt niet uit in wat voor ontoegankelijk terrein een hut ligt,
zonnestroom is altijd toepasbaar, geholpen met wat buizen en klemmen.
Magnifiek gelegen in "klettersteig" gebied, Rifugio
Elisa, 1.519
m., met
spectaculaire
uitzichten,
o.a. op het Laco di Lecco, Grigne massief. >>> |
|
|
<<< Details
van de installaties op dezelfde Elisa hut. Links onderzijde van
de bevestigings-constructie van 4 grote, doorzichtige monokristallijne
modules van Italsolar. Verder ook detail van het Solarex
SX60U (60 Wp) SOS telefoon zonnepaneel en detail
onderzijde van een van de uit 36 monokristallijne
cellen bestaande Italsolar modules met een vermoedelijk geflasht
nominaal vermogen van 43,53 Wp en een byzondere "back-contact" gaas-structuur.
NB: de vier Italsolar modules staan richting W. gericht... |
Kleinschalige
thermische
zonne-energie: zonnecollectoren
Op campings anno 2009 eigenlijk niet meer weg te denken, zijn zonnecollectoren
al lang een rendabele investering voor de eigenaar. Hier een forse installatie
met externe opslag-tanks (detail klik
hier) van het merk Super
Solar, met in totaal 10 grote collectorplaten. Camping
Clusone Pineta in Fiorine (vlak bij Clusone). Achtergrond:
W. uitloper Presolana massief. >>> |
|
|
<<< Kleinschalig
zonnewarmte opwekken middels plaatcollectoren en daarbij Khadaffi,
Mejdejev, danwel Balkenende gas besparend werkt aanstekelijk. Mogelijk
een samenwerkingsproject tussen huiseigenaren. Let op de twee verschillende
hellingshoeken van 2 deelsystemen. Zomerstand/winterstand? Branzi in
het Valle Brembana (bekend van lokaal geproduceerde kaas), 874
m. |
Forse
thermische zonne-energie installatie op het dak van een modern
sportcomplex incl. zwembad. Zeker voor dit soort energie vretende
toepassingen kan
een gigantische besparing van fossiele energie worden gerealiseerd m.b.v.
zonlicht. Centro Sportivo Comunale "L. Senegalliesi" in Olmo
al Brembo, Val Mora. >>>
|
|
Grootschalige waterkracht (stuwmeren en afgeleide infrastructuur)
|
<<< Grootschalige
ingrepen in het - hier rotsachtige (dus peperdure) - landschap
zijn onontkoombaar bij toepassing van
waterkracht uit stuwmeren. Hier het uit grote hoeveelheden energievretend
beton en staal bestaande "fraais" aan de voet van de
Lago Nero dam in het Pradella massief, 2.008 m. NB: een
kabelgoot was door de enorme sneeuwlast van het voorjaar over grote
lengte
van
de
supports
afgebroken en
drukte met de scherpe zijkant tegen dikke stroomkabels. |
Stuwmeren
worden overal aan elkaar geknoopt middels ondergrondse tunnelsystemen.
Hier in schema het hele "circus" voor het Pradella gebied.
Opwek van water uit 9 stuwmeren via twee centrales, een van 4 MW
en de hoofdcentrale van 48 MW in Carona (dal NW. zijde van het
massief). Informatiebord in Branzi, Valle Brembana. >>> |
|
|
<<< Een
van de bizarre gevolgen van grootschalig "verknopen" van stuwmeren:
het miezerstraaltje op de plek van de "langste
waterval van Italië",
de Cascata del Serio (vanaf plm. 1.750 m.). De dag dat
we vertrokken was een van de "openingsdagen" van de waterval gepland,
wanneer ENEL
eenmalig het Lago del Barbellino van wat water ontdoet om de massaal
toegestroomde Italianen (parkeergeld € 3/auto) met een tijdelijk
watervalspektakel een "rad voor ogen te draaien". |
Uiteraard weten bedrijven als ENEL van de "gevoeligheden" rond
grootschalige productie. Ze zijn dan ook niet te beroerd om allerlei
"compensatie" maatregelen te treffen, mits de lucratieve marges uit
de core-business overeind blijven. ENEL heeft overal borden met "energie
wandelroutes" geplaatst en laat zelfs die paden onderhouden. Maatschappelijk
verantwoord ondernemen heet dat. >>> |
|
|
<<<
Een ander opvallend gevolg van grootschalige centrale opwekking
van elektriciteit is het "benodigde" hoogspanningsnet
om de op een lokatie gegenereerde, grote hoeveelheden stroom over
lange afstanden af te voeren naar de eindverbruikers.
Hier hoogspannings-"kabelsalat" boven het Lago di Valmora
aan de zuidkant van de Passo San Marco (plm. 1.700 m.). |
|
^^^
Het
mooie logo van ENEL is een zeer duidelijke toespeling op hun
dominantie in "turbine" georiënteerde grootschalige
productie technologieën rond energie. Dat kan zowel een
middels waterkracht aangedreven turbine zijn, als stoomturbines
aangedreven door van alles tussen
grootschalige kolen-, gas-, of atoomstook. Het begeleidende zinnetje,
typische nietszeggende marketingtaal, "L'Energia che ti
ascolta",
luidt vrij vertaald: "De energie die [naar?] je luistert" ???
Ach ja. Reclamejongens ook weer blij (hoeveel geld zou er tegenaan
zijn gesmeten?). |
Kaartmateriaal
Gebruikte
kaarten in deze streek (helaas vrijwel geen betrouwbare 1:25.000
wandelkaarten beschikbaar, het is wat behelpen hier):
- Kompass 105 Lecco.
Valle Brembana. 1:50.000 (westelijk deel).
- Kompass
104 Foppolo. Valle Seriana. 1:50.000 (oostelijk deel).
- Cartina
Escursionistica Alta Val Seriana. Val di Scalve. Clusone. Presolana.
Valbondione. Schilpario. Sentiero delle Orobie - Sentieri CAI.
1:40.000 (NO. Bergamasker Alpen, relatief goede kaart want uitgegeven
i.s.m.
Italiaanse bergsport vereniging C.A.I.). Uitgever: Edizioni Canova,
Clusone/Lyasis Edizioni, Sondrio.
- IGC 22 Val Brembana.
Valsassina e le Grigne ... 1:50.000 (westelijke deel; dit is de meest
"oostelijke" kaart van de grotendeels op de west-Italiaanse
Alpen geconcentreerde serie van het Istituto Geografico Centrale
in Torino.
Helaas flink verouderde druk,
wel
redelijk
bruikbaar).
- Lago di Como "hiking
map". 1:35.000 (topografische kaart gecentreerd rond het Comomeer.
Mooie kaart met hoogtelijnen om de 50 meter, helaas
alleen het westelijk deel van het spectaculaire Grigne massief/westrand
Alpi Orobie bevattend. Uitgever: Globalmap, Firenze, www.globalmap.it.
- Valli del Bitto.
Valtellina. 1:25.000 (kleine topografische kaart met het gebied tussen
Morbegno en het Pizzo dei Tre Signori massief, verkrijgbaar in Rifugio
Benigni, enige goede kaart die ik tegenkwam).
- Sentieri/Paths
Orobie Bergamasche. 1:100.000. Handige overzichtskaart van het hele
gebied met [grove indicatie van] alle (?) genummerde wandelroutes.
Onbetrouwbaar op detailniveau (!!!), maar vanwege afwezigheid goed
kaartenmateriaal
een handige
extra hulp bij oriëntatie in het veld (genummerde padmarkeringen),
met name in de onbekendere deelgebieden. Uitgever:
Provincia di Bergamo, verkrijgbaar bij toeristenbureau's. www.provincia.bergamo.it.
- Goede overzichtskaart: Generalkarte "Oberitalienische Seen". 1:200.000.
*De
startfoto met het opvallende Italiaanse zonnepaneeltje is door PPV
verstuurd naar de "duurzame foto prijsvraag" van Triodos
en maakt een goede kans om hoog
te eindigen
in
de "public
rating".
U
kunt tot eind augustus 2009 stemmen. Overzichtspagina zie deze
link,
de afgebeelde foto van Polder PV met stem-knop is direct te bereiken
via deze
link.
**Uiteraard
besteed de "familie" Polder PV de vakantie net als thuis
zo duurzaam mogelijk. Met gereserveerde trein inclusief couchette voor "overnachting
on-board" naar Milano (en korte stukken heen naar Bergamo, en
terug naar Milano vanaf Mandello del Lario). Eenmaal werd de bus naar
de
Presolana
pas
genomen. De hele rest van de vakantie werd compleet te voet afgelegd.
U mag voor uzelf bepalen wat de "Ecologische Voetafdruk" van
uw eigen vakantie zal zijn bij gebruikmaking van gemotoriseerde vervoermiddelen
vergeleken
met openbaar vervoer dan wel met de benenwagen (of de fiets). Mocht
u enigzins in paniek raken van de waanzinnige verschillen in CO2 uitstoot
tussen die "opties", en u betaalt desondanks een
schandalig lage
prijs voor
een "vliegticket exclusief ticketbelasting", kunt u altijd
nog met het schaamrood op de kaken uw "CO2 rechten" middels
wat aflaten bij Trees
for Travel afkopen (maar het blijft een aflaat natuurlijk, voorkomen
is beter dan genezen)...
Links naar
de Vakantie
Voetafdruk respectievelijk de Mobiliteits
Voetafdruk. Met dank
aan de veel te weinig geprezen Jan Juffermans van De Kleine Aarde die
de grote man achter de implementatie van het "voetafdruk" systeem is
in ons land, en die niet voor niets een Koninklijke onderscheiding
heeft gekregen...
Webpagina
opgemaakt 8 tm. 16 juli 2009, upload 17 juli 2009. De "druckstollen" foto
is gemaakt door mijn partner.
|