PV news, developments, encounters, press info, links

31 december 2005: Polder PV knijpt er weer tussenuit. We gaan met oudjaar een rustig plekje opzoeken ergens bij een "paal" midden in de Brabantse bossen. Paalkamperen heet dat, in goed Nederlands... Brrr. Mijn partner heeft de nodige warme kleren ingepakt. Dus mocht u niks meer van polderjongen horen: een duurzaam 2006 gewenst. En: wat is er nu mooier dan een sneeuwgraf...

30 december 2005: Bezoekje tentoonstelling "De Zon". In Museum Boerhaave, een heel leuk museum in het hart van Leiden, in een oud, gerestaureerd pand aan de Lange St. Agnietenstraat 10. Door de sneeuwstorm met partner B. er naartoe gefietst. Presentatie van de verandering van het menselijk "beeld" van de zon, vanaf de goddelijke manifestatie in de vorm van Re en de afgeleide goden (Egyptische beschavingen), de zonnecultus in de Indiaanse rijken in Zuid- en Midden Amerika, tot het "moderne", analytische beeld van een fascinerend hemellichaam in de eeuwen van de wetenschap. Veel over de byzondere Venus-overgangen over de zonneschijf die een absolute afstandsbepaling van de aarde tot de zon mogelijk maakten (150 miljoen kilometer), en de peperdure (vaak Nederlandse) expedities naar exotische bestemmingen om zonsverduisteringen en aanverwante fenomenen op wetenschappelijk verantwoorde wijze vast te leggen en om daaruit meer informatie te peuren om over dit nog steeds geheimzinnige hemellichaam meer te weten te komen. Er is ergens in een oud bolwerk een meterslange kist met een telescoop erin teruggevonden die bij eerdere expedities werd gebruikt, uiteraard onderdeel van de tentoongestelde collectie.

Typisch voor Boerhaave is de grote collectie van de meest fantastische, vaak minitieus in eigen beheer door knappe instrumentenmakers gemaakte apparaten, toestellen, telescopen, heliostaten, spectrum analyse apparatuur, etc. Voor dit soort prachtige meetinstrumenten is heel veel messing gebruikt en dat heeft ongetwijfeld heel veel geld gekost in die tijd. Ook wordt een mooi model van de Helios satelliet getoond (met fraaie geanimeerde beelden van huiveringwekkende zonbevingen, protuberansen en kokende thermische cellen aan de oppervlakte van de zon).

Voor mij was het mooiste onderdeel van de tentoonstelling een tabel en een pagina uit de 120 meter lange (!) Nederlandse analyse van het zonspectrum, met extreem nauwkeurig met de hand uitgemeten breedte, diepte en oppervlakte van de honderden (duizenden?) Fraunhofer spectraallijnen die een schat aan informatie heeft opgeleverd over de chemische samenstelling van de zon en de basis vormde voor het model van een gigantische waterstof-helium kernfusie reactor. Op een veilige afstand van de aarde staand, onovertroffen en nog nooit nagebouwd door dat maar al te vaak iets te arrogante wezen genaamd Homo sapiens, en gratis massale hoeveelheden energie gratis uitstralend. De "grondstof" vormend voor de duurzame energievoorziening van de zonnepanelen op ons dak.

Met het invullen van een enquête "mocht" polderjongen ook nog eens met een fraaie gratis poster van de tentoonstelling weer door de sneeuwstorm terug naar huis: die krijgt uiteraard een ereplekje in huize Polder PV!

De Zon: een eeuwig mysterie. Museum Boerhaave, Lange St. Agnietenstraat 10, Leiden. Tel. 071 - 5214224. Nog te bekijken t/m 12 maart 2006.

28 december 2005: 61 Watt alweer. AC vermogen uit een binnen in huis hangende OK4 omvormer, met 25 meter 2,5 mm², verlies gevende DC-bekabeling naar het 108 Wp zonnepaneel op het dak, midden op een winterse dag bij temperaturen rond het vriespunt en stralende, doch laag aan de hemelkoepel staande zon (zeer ongunstige hoek van de zonnestralen t.o.v. de 30 graden hellende zonnepanelen). En slechts 1 week na het officiële begin van de winter cq. de kortste dag, 18h35 UT (= 19h35 Middle European Time) op 21 december 2005. Reden: lekker koude zonnepaneeltjes. Dan werken ze op hun best!

25 december 2005: Eerste kleurstof zonnecelfabriek in Europa. In het noord-Griekse Ioannina zou de eerste fabriek moeten komen die op grote schaal kleurstof zonnecellen gaat maken, met een volume van 5.000 m². Het is een samenwerkingsverband tussen Dyesol Limited uit Australië en het Griekse bedrijf Solar Technologies AE. Het bekende Greatcell Solar S.A werkt mee aan de planning van de opzet voor de fabriek en de benodigde kleurstoffen die voor dit nog vrij revolutionaire "derde generatie" type zonnecel gebruikt gaan worden. Een groot voordeel van dit type zonnecellen zou zijn dat ze ook bij zwaar bewolkt weer nog een redelijke hoeveelheid elektriciteit produceren (je vraagt je dan wel af waarom zo'n concept in het zonrijke Australië ontwikkeld wordt...).

25 december 2005: Japanse autofabrikant duikt op de zonnepanelen. Het is duidelijk dat het begint te "kriebelen" bij de grote vertegenwoordigers van het "fossiele tijdperk". Of ze dat spul nu uit de grond halen, of dat ze apparaten maken die dat kostbare, in talloze miljoenen jaren gevormde goedje er in hoog tempo doorheen jagen. En dat wordt echt niet alleen veroorzaakt door de hoge olieprijzen (reken maar niet dat die ooit nog structureel zullen dalen, op wat speculatiedipjes na). Het is namelijk ontzettend interessant om in een groeimarkt te stappen waar je zelf nauwelijks voor hebt hoeven betalen aan ontwikkelingskosten en die door visionaire pioniers op een dusdanig niveau is gebracht, dat de hele wereld inmiddels botergeil geworden is voor alles waar zon-PV op staat. (OK, er zijn nog een paar achtergebleven, kleine "enclaves" die zich als Hagenese Galliërs "verdedigen" tegen die zonnige onzin, maar ook die zullen ooit overstag gaan, "mark my words"...). En als je dan ook nog in een land zit waar het doodnormaal is dat bedrijven alles van broodroosters tot en met auto's produceren, waarom zou je dan niet ook zonnepaneeltjes gaan maken?

Autoboer Honda heeft inmiddels het licht gezien, en gaat een 27,5 MW productiefaciliteit in Tokyo opzetten voor in eigen huis ontwikkelde dunne-laag CIGS modules waarvan men hoopt dat tijdens de productie minstens 50 procent minder energie verbruikt zal worden, en 50 procent minder CO2 uitstoot gegenereerd t.o.v. de "klassieke" polykristallijne productiemethoden. Er wordt ook een opmerking gemaakt over de hoogst behaalde rendementen voor dit soort typen cellen, maar of dat nu meer is dan het reeds eerder door Polder PV gemelde rendement van 14,1% (ETH in Zwitserland), wordt niet duidelijk.

En daar is nog het "probleempje" van de schaars wordende grondstoffen, uiteraard. Niet alleen indium, maar ook het nog veel lastiger te bemachtigen gallium (inmiddels al in miljoenen LED-lichtjes aanwezig) zit namelijk in die mooie CIGS-cellen verwerkt. Daar mogen de knappe koppen zich in Tokyo even flink het hoofd over gaan breken...

Desondanks: een fossiel tijdperk loopt langzamerhand ten einde, en we schakelen over naar een stralende toekomst met werkelijk duurzame, niet eindige stromingsbronnen als onze energieleveranciers. Vergeet die onduurzame atomen, dat is een doodlopende weg. Nu nog even al die oorlogen en armoede overboord gekieperd (waarom denkt u dat het in Congo weer zo lekker fout aan het lopen is, iets met "coltan" of zoiets...), en we kunnen er weer met frisse moed tegenaan, komend jaar.

Who's next? Volkswagen, wellicht? Modern kevertje met PV-folie op de carosserie? Iets voor goed verdienende retro-hippies? Of straks misschien een yuppige "deux-chevaux-solaire" van Citroën? Een Hummer PeeVee voor de super-gestresste, hard-werkende PR-dame met 2 kinderen op de crêche? Wel opschieten, want die Prius wordt met zonnepanelen op het dak nóg minder onduurzaam dan de concurrentie.

25 december 2005: Concurrentie in California houdt ook van mooie zonnedaken. Niet alleen het reeds veelvuldig op deze site genoemde PowerLight legt dakvullende PV-systemen aan in California (of elders in de U.S.A.). Ook EMCOR Energy Services houdt wel van een mooi zonnedakje op zijn tijd. En als er dan toch een oud dak gerenoveerd moet worden, is de tijd daar om er weer wat spectaculairs van te maken. 56,7 kilowattpiekjes, met zonnepanelen van Schott Solar, Inc., in een mooie configuratie op het "community center" van Yucca Valley California in het zonrijke, woestijnachtige zuidelijke deel van de Sunshine State. Mooie foto:

25 december 2005: Gaat atoom"aflaat" gebruikt worden voor RGS technologie in Zeeuwse polder? Via een andere link kwam Polder PV te weten naar welke "nieuwe methode" hoogstwaarschijnlijk wordt verwezen in het voorgaande stukje. ECN gaat namelijk een door de Duitse So-called ribbon-growth-on-substrate (RGS) industrial processing machinery for cost-effective sicilium wafer processing for making PV-cells. © ECN, Petten, the Netherlands.

So-called ribbon-growth-on-substrate (RGS) industrial processing machinery for cost-effective sicilium wafer processing for making PV-cells. © ECN, Petten, the Netherlands.

chemiegigant Bayer AG ontwikkeld en gepatenteerd procedé om silicium aan de lopende band en zonder (kostbaar) materiaalverlies tot zonnecellen om te vormen verder uitbouwen, in samenwerking met Deutsche Solar (opvolger van Bayer Solar) en Sunergy Investco. De toepassing van deze zogenaamde "Ribbon-Growth-on-Substrate" (RGS) technologie "is een materiaalkwaliteit te bereiken voor zonnecellen met een conversierendement van meer dan 14 procent, bij een halvering van de fabricagekosten van wafers, en met 23 procent kostenreductie op PV-moduleniveau. Halvering van het siliciumgebruik voor hetzelfde opgewekte vermogen is een belangrijk ecologisch neveneffect, naast het positieve effect op de duurzame energiemarkt". Aldus het oorspronkelijke ECN bericht.

25 december 2005: Bloedgeld voor zon-PV. Mede-aandeelhouder Delta gaat een deel van het bloedgeld voor het openhouden van Borssele (volgens afspraken met van Geel zou het ding pas in 2033 dicht "hoeven") volgens directeur D. Luteijn gebruiken voor de bouw van een zonnecelfabriek in Zeeland die gebruik maakt van "een nieuwe methode om zonnepanelen te maken die zo goedkoop zijn dat de aanschaf ook zonder grote overheidssubsidies aantrekkelijk wordt". Niet gespecificeerd wordt wat die "methode" dan wel is en waarom Delta niet gewoon zelf in zonne-energie investeert zonder het handje op te houden bij de Staat. Diezelfde Staat gaat nota bene 80 miljoen van het door hen beloofde deel van het bloedgeld voor het nog langer openhouden van Borssele (250 miljoen EURO...) investeren in opslag van CO2 in de bodem, blijft daarmee de machtige, grote fossiele energieopwekkers op illegale wijze subsidiëren en faciliteren (hoezo, vrije markt; zou Smit-Kroes in Brussel dat weten???), en heeft zelf die zo veelbelovende zon-PV markt in het rioolputje weggespoeld.

Polder PV had liever gezien dat de energiebedrijven die al zoveel geprofiteerd hebben van decennialange staatssubsidies en aantrekkelijke leningen voor de bouw van fossiele productie-eenheden, eens de hand in eigen boezem steken en zelf initiatieven op het vlak van duurzame energie gaan ontwikkelen, zonder "goede sier" te maken met leuke projecten waarvoor een hoge (atoom-)prijs wordt betaald. Dat die fabriek gebouwd wordt heeft polderjongen geen enkel probleem mee (hoe meer, hoe beter), maar de wijze waarop dat ding gefinancierd wordt bevalt hem in het geheel niet. Dit riekt weer naar publieke manipulatie en zéér dubieuze regentenpolitiek. Zouden alle Zeeuwse beerputten zo stinken?

25 december 2005: "OK, doet u ons er maar 100". Van die "silicon ingot growth furnaces". Dat zijn die dure apparaten (ovens) waarin silicium kristallen gemaakt worden die later in plakjes worden gesneden voor de productie van zonnecellen. LDK Solar Hi-Tech Co., Ltd. uit het Chinese Jiangxi, heeft een record aantal van 100 exemplaren besteld bij GT Equipment Technologies, Inc. uit Merrimack, New Hampshire (U.S.A.), om in eerste instantie van een jaarlijkse zonnecelproductie van 75 naar 200 MWp door te groeien, met plannen voor 400 MWp in 2008. China gaat de PV-wereld opvreten als ze zo doorgaan.

25 december 2005: "Hurricane-proof" hybride zonne/windcentrale in New Jersey. Aan de Atlantische/oostkust van de U.S.A., in Atlantic City, New Jersey, is een 8 MW grote "hybride" centrale door Alternity Power (duurzame energie divisie van The Conti Group), neergezet op het terrein van de rioolwaterzuivering van Atlantic County Utilities Authority (ACUA). Naast windturbines zijn er 2.700 zonnepanelen geplaatst op 2 daken, op een speciaal geconstrueerde "carport", en op 2 grondgebonden lokaties. Door de kustlokatie moest er rekening gehouden worden met zware stormen die dit gebied regelmatig teisteren. De tijd zal leren of de ingenieurs hun werk goed hebben gedaan (zeker als je die op stalen poten staande carport ziet staan, er is rekening gehouden met windstoten tot 115 mijl, plm. 185 km/h...). De hele installatie zou per jaar bijna 41 MWh moeten genereren, hetgeen gelijkgesteld wordt met het elektriciteitsgebruik van "slechts" 3.800 huishoudens. Wat weer neerkomt op ruim 10.700 kWh/HH.jaar. Een absurde hoeveelheid natuurlijk, die minimaal gehalveerd dient te worden. Maar ja, Amerika hé? De twee foto's bij het artikel geven een aardig beeld van de situatie.

25 december 2005: Nakomertje op zijn Italiaans. Stond nog ergens op de plank: Italië heeft haar variant van het Duitse EEG in het leven geroepen, onder de mooie naam "conto energia". I.t.t. een eerder bericht op Polder PV zouden PV-eigenaren zelfs een maximale vergoeding van 60 eurocent per kWh kunnen opstrijken voor hun duurzame energie installaties. Polderjongen gaat toch maar eens tijdens een komende Italiaanse bergsportvakantie om zich heen kijken naar een leuke, nog op te knappen, netgekoppelde rustico met een mooi op het zuiden gericht dak (ergens in de zuidelijke Bergell, of zo). Er wordt ook melding gemaakt van plannen van het nog zonrijkere Griekenland in deze richting. Dat wordt nog moeilijk kiezen voor al die Hollanders die hun buik vol hebben van het radioactieve en fossiele beleid van de Nederlandse regering. Wordt het Spanje, Portugal, Italië, Griekenland, of toch maar, iets vertrouwder, Duitsland of Vlaanderen?

25 december 2005: Oostkust U.S.A. ruikt zonnestroom. Zelfs Connecticut gaat PV-markt ondersteunen, Saratoga (NY) heeft al een groot PV-systeem, en Rhode Island lust wel pap van duurzame energie.

Connecticut: Van Brinkhorsten hebben ze in deze aan de Long Island Sound, noordoostelijk van New York gelegen kleine Amerikaanse staat nog nóóit gehoord. Waarom zouden ze ook? Investeren in PV, brandstofcellen e.d. is immers hartstikke verstandig, want die olie is duur aan het worden (zeker voor Amerikanen). Daar willen ze zelfs marktinitiatieven voor ondersteunen, zoals het Connecticut Clean Energy Fund gaat doen met $ 21 miljoen voor het "On-site Renewable Distributed Generation (DG) Program". Dus niet alleen in zonrijke gebieden als California, maar ook aan de regelmatig met zéér wispelturig weer geplaagde oostkust.

In Saratoga in de buurstaat New York zelf zijn ze al een stapje verder, want BJ's Wholesale Club was er al vroeg bij met het ter beschikking stellen van de daken van hun warenhuizen voor de duurzame energie technologie van de toekomst. Op hun winkelpand in Saratoga heeft Conservation Services Group namelijk een 100 kWp PV-systeem bestaande uit 912 zonnepanelen van Evergreen Solar aangelegd, waarvan de productie door het winkelende publiek "in-house" gevolgd kan worden. Laat B.J. nu net toevallig de initialen van polderjongen's levenspartner vormen. Wanneer gaat de HEMA in Leiden zonnepanelen installeren?

Het oostelijk van Connecticut gelegen staatje Rhode Island is alweer een stukje verder met duurzame energie, met de installatie van een 250 kWp zonnestroomsysteem, een windturbine, grootscheepse plannen voor meer opwekking uit wind, 1 miljoen dollar aan "rebates" dit jaar voor kleinere duurzame energieprojecten en de uitdrukkelijke wens om het duurzame deel van het energieverbruik van deze kleine staat omhoog te krikken van de huidige magere 2 procent naar 16 procent in 2020 (don't forget: this is America!). Een karakteristieke uitspraak van de business manager van Local 99 die het zonnedak heeft aangelegd: "Fossil fuels, we can’t rely on them anymore. We’re all paying the price."

24 december 2005: Nieuwe metertarieven NUON Monitoring per 1-1-2006. Er is nogal wat over die meters te doen geweest, vooral over het forse verschil in prijsstelling tussen de meters met teruglevertelwerk en de productiemeters die voor MEP-bemetering (van grotere zonnestroomsystemen). NUON Monitoring (het meetbedrijf wat onder de NUON koepel zit, maar formeel een aparte business-unit is omdat de metermarkt "vrij" is) heeft blijkbaar goed naar de kritiek geluisterd, en heeft bij een overleg op 14 september 2005 met de Werkgroep Zonne-energie Fryslân nieuwe tarieven gepresenteerd. Zoals weergegeven op de nieuwe website van de Werkgroep in de rubriek "Laatste nieuws". Prijzen zijn in EURO, inclusief 19% B.T.W.:

¹Tarieven van website Continuon voor 2005 (paragraaf 3 Meetdienst; daar vermelde maandbedragen zijn vermenigvuldigd met 12). ²Op website Continuon stond vermeld: "productie en verbruik actieftarief (drie telwerken)"; het opnametarief voor de optie enkel tarief/teruglevering is nieuw: hiermee zijn mensen met een bestaande enkel tariefmeter fors minder kwijt (€ 15,57 verschil in opnamekosten/jaar) dan wanneer ze "gedwongen" zouden zijn over te stappen naar een dubbele meter plus teruglever telwerk. Genoemde optie bestond in 2005 namelijk nog niet volgens de tarievenlijst van Continuon. Plaatsing van een productiemeter is alleen zinvol voor mensen die een fors PV-systeem hebben en over de volledige opwek een MEP-vergoeding willen aanvragen (dus inclusief de in eigen huis verbruikte hoeveelheid zonnestroom). Let op de enorme prijsdalingen voor de plaatsing van de nieuwe meters.
Data meters, en gegevens meetdienst 2006: © Werkgroep Zonne-energie Fryslân.

Rekenvoorbeeld financiële gevolgen (voor de kleine PV-eigenaar die van meter zou willen wisselen, maar geen productiemeter wil). Zou je bijvoorbeeld in maart 2006 een nieuwe meter met teruglevertelwerk willen hebben, en je gaat uit van een bestaande situatie met een salderende enkel telwerk ferrarismeter, betaal je eenmalig (want: op verzoek) € 102,38 voor de teruglevermeter in het verzorgingsgebied van het voormalige NUON, en ga je voor meteropname 29,70 - 21,72 = € 7,98 per jaar méér betalen dan in de oude situatie waarbij de teruglevering middels de salderende ferrarismeter geschiedde (een optie, overigens, die in Vlaanderen voor nieuwe PV-systemen zonder meer wordt geaccepteerd door de wetgever...). Stel dat die situatie 20 jaar voortduurt (met de genoemde tarieven), dan ben je 20x 7,98 + 1x 102,38 méér kwijt dan in de oude situatie. Dat is € 261,98. Bij een variabele kWh prijs van max. 20 eurocent/kWh (variabele kosten leverancier + variabel deel transport + REB, plus B.T.W., zie echter eerste gifadder hieronder) zou je daarvoor dus al ruim 1.300 kWh terug moeten leveren (dus: over hebben en niet zelf consumeren!) om dat terug te verdienen. Dan moet je wel een aardig systeem hebben, want volgens de rekentabel van Echte Energie zou dat met een veelvoorkomend systeempje van 600 Wp (plm. 6 zonnepanelen, teruglevering/jaar 108 kWh) neerkomen op 12 jaar, voor 1 kWp (260 kWh/jaar) op 5 jaar, en voor 2 kWp (920 kWh/jaar) op ongeveer anderhalf jaar. Echter, zowel de opnamekosten (ongunstig) als de variabele kWh prijzen (gunstig) zullen hoogstwaarschijnlijk (flink) stijgen, dus hoe dat werkelijk gaat uitpakken blijft koffiedik kijken.

(1) Er is een hoop gesteggel over de werkelijke variabele kWh prijs die berekend wordt voor geregistreerde, teruggeleverde elektriciteit! Eneco schijnt bijvoorbeeld géén BTW én geen Energiebelasting te "heffen" (lees: teruggeven) op die duurzaam opgewekte elektriciteit, en je krijgt slechts het miezerige leveringsdeel, zelfs niet het variabele transportdeel (netbeheerder) vergoed (bericht van mei 2005). Dat heet, in fatsoenlijk Nederlands, de duurzame energie opwekkende klant uitkleden en rechtsongelijkheid creëren met mensen die een ferrarismeter hebben waar dat impliciet wel gebeurt! Als je dus verplicht wordt om over te stappen van de salderende ferrarismeter naar een digitale meter met teruglevertelwerk, waar je ook nog eens een belachelijke hoeveelheid geld voor moet betalen, wordt je gen...d waar je bijstaat, want je gaat er fors financieel op achteruit, en je dure, tijdelijk overschot aan zonnestroom wordt vrijwel voor nop van je gejat. Door energiebedrijven voor wie dat beetje zonnestroom wat het net opgaat en wat ze middels het amendement Samsom tot 3.000 kWh/jaar moeten salderen met het verbruik he-le-maal niets betekent!

(2) Op de site van de Werkgroep staat ook een verontrustend bericht, namelijk dat bij (gedwongen) metervervanging "op uw verzoek er tegen betaling een digitale teruglevermeter wordt geplaatst." Ik vind dit niet alleen onzin, want alle meters die nu worden geplaatst zouden gewoon sowieso teruglevering moeten (kunnen) registreren, en het is gewoon idioot dat je daarvoor flink zou moeten betalen als er toch al een nieuwe meter moet komen (een metervervanging waar jij niet om gevraagd hebt, maar die uit de jaarlijkse post "Meetdienst" betaald dient te worden). EnergieNed is met zeer verontrustende plannen bezig om iedereen te verplichten (hoezo "vrije metermarkt"?) om een op afstand uitleesbare zogenaamde "slimme" meter in de meterkast te accepteren. Dan moeten ze nu niet klanten gaan zitten pesten die een (voor de netbeheerders marginaal) beetje duurzame energie opwekken, daarmee transportkosten van fossiel opgewekte elektriciteit vermijden, en Nederland aan een groenere economie helpen. Over dit soort cruciale zaken (die wel eens een zeer negatief effect zouden kunnen hebben op de maatschappelijke acceptatie van zonnestroom) is het laatste woord duidelijk nog niet gezegd.

Ondanks deze opmerkingen een dikke pluim voor de actieve Werkgroep Zonne-energie Fryslân die van deze taaie materie hun specialiteit hebben gemaakt. Zo heeft elke groep en organisatie binnen de duurzame energie haar eigen "specialismen" en deelterreinen ontwikkeld in de loop van de tijd. En dat is een goede zaak, want de materie is bepaald niet toegankelijk of eenvoudig te noemen, en dan heb je enkele doorbijters nodig (zie o.a. de Sunpower® renovatie affaire waar weer een hele andere groep mensen flink haar tanden in heeft gezet). Door dit soort informeel gegroeide taakverdeling wordt het werk vanzelf efficiënter, hoeft niet iedereen het wiel opnieuw uit te vinden en komen we stapje voor stapje verder. Zelfs in het politiek zo visieloze Nederland. Den Haag laat het op alle fronten afweten, dan moeten we het dus maar zelf doen. Wel is het belangrijk dat de informatie voorziening tussen de verschillende groepen optimaal wordt afgestemd om dubbel werk, vergissingen, en communicatiestoornissen te voorkomen.

23 december 2005: Polder PV's eindejaarspresentje. Uiteraard kon polderjongen er niet onderuit om een feestelijke (...) elektronische kerstkaart te maken. Gelinkt op de duurzame energie pagina, maar wel met een belangrijke fotovoltaïsche component...

23 december 2005: Polderkolder nr. 6 is uit. De eigenwijze "nieuwsbrief" van Polder PV, boordevol recente links naar Polder PV en enkele zeer eigengereide "eindejaars beschouwingen", is vandaag op de elektronische brievenbus gedaan en gericht aan de mensen in mijn adressenlijst. Heeft u interesse om op volstrekt onvoorspelbare momenten (hoogstens eens in de maand), pas als ik daarvoor een gaatje vind, deze nieuwsbrief te ontvangen? Gaarne e-mailtje aan de webmaster, en ik stuur u de recentste toe en zet u op de mailing lijst.

21 december 2005: California in vliegende vaart van start! De "Sunshine State" is er uit. De California Public Utilities Commission heeft de eerste fase van het California Solar Initiative (feitelijk de doorstart van Schwarzenegger's "Million Solar Roofs Program") unaniem aangenomen na ook al aangekondigd te hebben dat in 11 jaar tijd er maar liefst 3.000 MW(p) aan zonnepanelen geïnstalleerd zal worden in de meest progressieve staat van de U.S.A. Er komt alleen al voor 2005 en 2006 300 miljoen dollar vrij aan fondsen voor PV-projecten op scholen, boerderijen, bedrijven en gemeenschapsgebouwen. Particulieren kunnen rekenen op een "rebate" van $ 2,80 per geïnstalleerde Wattpiek, een bedrag wat jaarlijks naar beneden aangepast zal worden naar gelang de stand van zaken in de marktprijzen voor zonnepanelen. Er is alleen in 2006 al een bedrag van $ 58 miljoen gereserveerd voor particuliere initiatieven en projecten voor kleine bedrijfjes.

Opvallend, in het bepaald niet als "sociaal" bekend staande Amerika, is de 10 procent die specifiek geoormerkt is voor projecten bij de lage inkomens en voor "housing projects". De administratie daarvan zou door onafhankelijke non-profit instellingen gedaan moeten worden (!). Ook zullen er eisen gesteld worden aan energiebesparingsmaatregelen ("retrofits") vóórdat er met geld gesmeten gaat worden voor duurzame energie toepassingen op de betreffende gebouwen. Ze hebben dus zelfs in het energievretende Amerika van de Trias Energetica gehoord (besparing voor alles) ...

Het geplande budget voor de volgende tien jaar (2007 - 2016) is een "staggering" 2,5 miljard dollar, "the nation’s largest solar power investment, designed to make solar power mainstream and affordable". Daar bovenop reserveert de California Energy Commission $ 400 miljoen voor zonne-energie projecten in de nieuwbouw, in samenwerking met de aannemers en projectontwikkelaars. Over dit waanzinnige vervolgplan moet op 12 januari 2006 gestemd worden.

De budgetten zullen zodanig aangepast worden dat de eerste jaren het meeste geld/de hoogste rebates te vergeven zijn, waarna de geldstroom naar beneden bijgesteld zal worden. Echter wel op dusdanige wijze dat er flexibel ingesprongen kan worden op de actuele vraag uit de markt.

The CUPC erkent dat PV nog niet kosten-effectief is, maar is bereid er veel geld in te steken, R&D mede te financieren (5% van jaarlijks budget), en om zich niet vast te leggen op (vermeende) kosteneffectiviteit, maar om de markt een flinke schop onder de kont te geven.

Voor de versterking van de elektrische infrastructuur van de staat is mogelijk nog een 300 miljoen dollar in 2006 te vergeven. Hetgeen alleen al voor California de totale investeringen in zon-PV en bijbehorende elektrische infrastructuur op een onvoorstelbare 3-en-een-half miljard dollar (plm. 2,8 miljard EURO) zou brengen tot en met 2016 (als alle plannen goedgekeurd worden, het begin is er).

Zouden dit soort berichten eigenlijk tot Den Haag doordringen of zijn de politieke hersenpannen daar inmiddels dusdanig door radioactieve straling verzwakt dat dit niet meer beklijft?

PowerLight Corporation gaat het nog drukker krijgen dan ze het al hadden, maar ik hoop natuurlijk vooral dat de individuele burger daar een mooi graantje mag meepikken uit de goedgevulde CPUC ruif, met name diegenen die geen cent te makken hebben.

21 december 2005: "beyond petroleum" zet eerste schreden in de mogelijk grootste PV-markt. De "voormalige" Engelse olieboer BP, die zich zwaar profileert op duurzame energie, is een joint-venture aangegaan met Chinese zonnecel/paneel bedrijven Xi'an REW en Prime. De verwachtingen van de partijen m.b.t. deze deal zijn verschillend, maar reken maar dat een belangrijk deel van de PV-gemeenschap met argusogen deze ontwikkelingen in de - potentieel grootste - Chinese PV-markt zal bekijken.

21 december 2005: Fossielen-verslaafd Australië begint het licht te zien. Er wordt in dit zonovergoten land nogal wat fossiele energie verspild en de meest verschrikkelijke zaken (o.a. uranium) uit de grond gehaald op een niet bepaald "verantwoorde wijze". Het land is dan ook een van de pains-in-the-asses van de internationale gemeenschap en heeft, net als stoute jongen U.S.A., het Kyoto Protocol NIET ondertekend. Maar ja, je kunt niet altijd de risée van de wereld blijven, en de Aussies beginnen dan eindelijk ook eens het licht te zien. Ze hadden natuurlijk al dat leuke promotie-instrument van de World Solar Challenge race, waar NUNA weer eens met de palmares mocht strijken, en er wordt ergens een verdwaalde zonnetoren gebouwd, maar het schoot nog niet echt op op dit subcontinent.

Er wordt nu $ 75 miljoen gestoken in een zogenaamd Solar Cities programma waarin lokale gemeenschappen gaan strijden om financiering van de beste zonne-energie plannen, onderdeel van een $ 1.8 miljard kostend nationaal programma om voor de zekerheid toch maar iets te gaan doen aan een "climate change strategy", want je weet maar nooit. Als ze down-under nou echt slim zijn, gaan ze nog veel meer investeren in "zon", want dit land VRAAGT om zonne-energie centrales van formaat (kleinschalige en grootschalige zon-PV en zon-thermische toepassingen als CSP). Het begin is er, nu de uitvoering nog.

21 december 2005: Fraai, al wat ouder 1 MWp PV-project midden in het Ruhr-gebied. Door een goed ingevoerde PV-collega werd ik gewezen op de erg mooie website van de Betriebsgesellschaft Akademie Mont-Cenis Herne MBH in Herne, in het oostelijke Ruhr-gebied (oostelijk van Gelsenkirchen, zuidelijk van Autobahn 42 gelegen), Nordrhein-Westfalen. In een fors renovatieproject op een oud afval depot is hierbij o.a. een fantastisch mooi uit lokaal gewonnen hout en veel glas bestaand groot gebouw neergezet met een dak vol met doorzicht panelen: in totaal 3.185 stuks, elk met 8 x 16 = 128 kleine zonnecellen, totale oppervlak plm. 10.000 m², opbrengst plm. 750.000 kWh/jaar. Tevens is er een methaangas (Grubengas) "Blockheizkraftwerk" met een elektrisch vermogen van 1.506 kW (9 miljoen kWh/jaar) en een thermisch vermogen van 1.956 kW (12 miljoen kWh eq./jaar) aanwezig, en een batterij met een opslag capaciteit van 1.200 kW. Alleen al het produktievermogen levert bijna 22 miljoen duurzame kWh eq. per jaar op in dit ecologische complex. Zowel de opgewekte warmte als de duurzame elektriciteit worden direct in de woningen in de buurt afgezet via een stadswarmte netwerk en het lokale elektriciteitsnet.

Fragment of 360 panoramic view from the beautiful 1 MWp PV-roof of Betriebsgesellschaft Akademie Mont-Cenis in the German city of Herne in the eastern part of the Ruhrgebiet, Nordrhein-Westfalen. Website highly recommended! © BAMC

Byzonder op deze site zijn de leuke animaties en de fraaie "virtuelle Rundgänge", waarbij m.b.v. de muis een mooi panoramisch overzicht verkregen kan worden van diverse lokaties binnen en buiten de gebouwen, waarbij ook nog eens ingezoomd kan worden. Daarvoor moet u op de oranje bolletjes gaan staan op de plattegrond, waarna het betreffende "interactieve panorama" vanzelf geladen wordt en met de muis "bediend" kan worden. De mooiste is uiteraard (via menu optie "Rundgang Aussenraum") het uitzicht vanaf de rand van het dak van het grote glazen gebouw, waarvan u hierbij een stukje ziet (met onder een kleine hellingshoek ingebouwde doorzicht panelen). Opvallend is dat het laden van deze behoorlijk scherpe dynamische panorama's zelfs met onze inbelverbinding niet echt lang duurt en op eenvoudige wijze te bedienen is: een duidelijk bewijs dat complexe informatieve grafische beelden op een snelle wijze beschikbaar gemaakt kunnen worden voor bezoekers van websites. Daar zijn echt geen megabyte grote jpg-files voor nodig (een plaag voor mensen met een inbelverbinding die regelmatig andere Duitse PV-websites bezoeken).

21 december 2005: Mail-wisseling met Shell "issue manager" Fokkema. N.a.v. de "gas-flaring" problematiek (bericht DE-nieuwspagina), en een prompte respons van Fokkema op mijn mail, heb ik een uitgebreide reactie gestuurd. Dringend doch vriendelijk verzocht aan Shell om voor 100 procent duurzaam te gaan en fors te gaan inzetten op zon-PV, CSP en andere energietechnologieën van de toekomst, bij voorkeur ook juist in die landen waar nu zoveel problemen met de oliewinning zijn. En naast hun reeds fors ingezette (want economisch gezien attractieve) activiteiten op het gebied van, o.a., windenergie. Ik heb ook, naar analogie van de naamsverandering van BP ("beyond petroleum"), een alternatieve naam voor Shell bedacht, als het bedrijf zich voor 100 procent gaat commiteren aan duurzame energie:

21 december 2005: Heeft Shell op het verkeerde (CIS-)paard gewed? Ik heb het een paar keer eerder al gehad over de dreigende tekorten aan "PV-grade" silicium, door de onvoorstelbare harde groei van de zon-PV markt, met name in Duitsland en Japan, al snel aangevuld met groeimarkten in Spanje, China, U.S.A., etc. Toch lijkt het allemaal, ondanks de dreigende taal uit de markt, redelijk mee te vallen en is in de tussentijd hard gewerkt om de grondstof productiecapaciteit op te krikken (honderden miljoenen investeringen in U.S.A. alleen al dit jaar). Het is wel zo dat de prijzen voor polykristallijne zonnepanelen al een tijdje niet meer gezakt zijn (zelfs iets gestegen, zie website van Solarbuzz), maar de verwachting is dat als de productiecapaciteit voldoende stijgt, de prijzen vanzelf weer zullen dalen (zoals dat al decennialang is geschied). En silicium is op deze aardkloot nog in extreem ruime mate voorhanden (u loopt er op als u naar het strand gaat), al moet het wel in zeer zuivere vorm aangeleverd worden voor de halfgeleider industrie (zuiverste spul) en de zonnecelfabrikanten (de rest).

Juist vanwege het - zeker in het begin - hoge grondstof gebruik van de "conventionele" polykristallijne Si zonnepanelen, is men al snel gaan kijken naar alternatieven. Bijvoorbeeld, naar monokristallijne technieken, opdamptechnieken (de Oranjerie in Leiden heeft een metalen felsendak met opgedampt amorf silicium zonnepaneel velden), en hele andere fotovoltaïsche technologieën.

Één van die alternatieve technologieën, de CIS-zonnecellen, maken gebruik van heel wat "exotischer" grondstoffen, zoals het relatief veelvuldig voorkomende koper (Cu), wat chemisch verbonden is met het veel zeldzamer indium (In) en seleen/selenium (Se). Deze technologie (CIS staat voor "copper indium diselenide") maakt van dunne films gebruik en was juist bedoeld om minder afhankelijk te zijn van grote hoeveelheden "dure" grondstoffen.

Shell heeft recent met de dunne-laag CIS-technologie alweer een nieuw record bereikt met een rendement van 13,5 procent en investeert fors in deze technologie, vooral om doorbraken in de prijsstelling van zonnepanelen te forceren. Dat zou ze echter wel eens behoorlijk kunnen opbreken, als we een uitgebreide analyse door Markus Christen in de elektronische versie van de Zwitserse Neue Zürcher Zeitung mogen geloven (link onderaan deze bijdrage).

Wat is er namelijk aan de hand? Metalen als indium, gallium en platina zijn voor veel moderne technologische toepassingen onvervangbaar. Echter, door deze metalen toe te passen in massaprodukten als zonnecellen, LEDs, katalysatoren, brandstofcellen, e.d., worden deze (relatief) zeldzame metalen in extreme mate "uitverdund" in miljoenen produkten, en wordt het hergebruik van deze kostbare, met veel moeite gewonnen grondstoffen extreem problematisch.

De wereldwijde grondstofvoorraden van indium, vaak als bijprodukt in lood- en zinkmijnen gewonnen, worden op slechts 2.400 ton geschat, de helft ervan bevindt zich in Canada. De produktiecapaciteit is ongeveer 300 ton per jaar, waarvan een derde in China. In Japan wordt de produktie gehalveerd door de sluiting van een van de belangrijkste - doch inmiddels uitgeputte - mijnen. Echter, de jaarlijkse vraag is inmiddels al zo rond de 850 ton, 3x de jaarlijkse produktie, hetgeen de explosieve prijsontwikkeling (20-voudige toename in drie jaar tijd, van 60 tot 1.000 USD/kg.) verklaart.

Waar wordt indium dan zoveel voor gebruikt? Voor vloeibare kristal displays en platte beeldschermen (plm. een gram indium per apparaat) tot die alomtegenwoordige mobieltjes (in slecht, doch algemeen gehanteerd Duits "Handys" genoemd), waarin een paar microgram indium zit. Door de enorme aantallen die van dit soort apparaten worden gemaakt, gaat 80 procent van de productie in dit soort toepassingen zitten, met extreme "uitverdunning" van deze kostbare grondstoffen tot gevolg, die in de afvalfase slechts met de grootst mogelijke moeite, en tegen een hoge prijs, weer te recyclen zijn (in Japan weten ze met veel moeite de helft van het indium weer terug te krijgen in de grondstofkringloop, elders gebeurt dit niet eens). U weet allemaal wel hoe vaak consumenten een nieuw, sexy mobieltje kopen en de oude "dumpen". Dat is vragen om problemen. Polder PV heeft trouwens geen mobiel, wel een zeer intensief gebruikte, energiezuinige LCD monitor waar hij zo lang mogelijk van hoopt gebruik te maken.

En dan komen we dus weer bij Shell uit, met hun investeringen in de CIS technologie. Stel je voor dat ze werkelijk die mooie CIS modules massaal gaan produceren. Waar gaan ze dat indium vandaan halen? Dan moeten ze dus in forse concurrentie met de beeldscherm- en mobieltjes producenten. Dat zal niet makkelijk worden! Of, zoals de heer Christen stelt:

"Diese Dünnschicht-Solarzellen wurden ursprünglich entwickelt, weil sie weniger Ressourcen als die klassischen Solarzellen mit dotiertem Silizium benötigen - nun aber wird ein Schlüsselelement dieser Technologie derart teuer und knapp, dass ihr zukünftiger kostengünstiger Einsatz in Frage gestellt wird."

Interessante bijkomende, en zéér actuele complicatie: indium wordt óók gebruikt in controlestaven in die vermaledijde kernreactoren...

Ook voor een element als gallium, wat in het nog exotischer type CIGS zonnecel (rendement record van ruim 14 procent) toegepast wordt, gaat dit verhaal op. Gallium wordt als bijprodukt van de (energievretende en landschap vernietigende) bauxiet dagmijnbouw gewonnen, in extreem lage concentraties. En gallium wordt tegenwoordig in hoge mate toegepast in die o zo handige kleurige, energiezuinige LEDs die in miljoenen lampjes terug te vinden zijn. Ook daarvoor geldt: extreme "uitverdunning" van kostbare, zeldzame grondstoffen (jaarlijkse productie 70 ton, mogelijk op te voeren naar 165 ton), een hoogstwaarschijnlijk zeer laag, met hoge kosten te realiseren recycle percentage, en harde concurrentie met die mooie nieuwe CIGS zonnecel producenten die hun grondstof "dromen" in harde dollars zien opbranden...

Niemand mag dan ook stellen dat alle ontwikkelingen in de zonne-energie met gejuich ontvangen en blind ondersteund moeten worden. We moeten wel met beide benen op de grond blijven staan. Laat onverlet dat het de toekomst technologie is en blijft op duurzaam energie gebied, met daarbij de nodige kanttekeningen.

Voor in-depth analyse, en achtergronden van de "grondstofkringloop" van zeldzame metalen, zie het oorspronkelijke Duitstalige stuk:

21 december 2005: Nieuwe ontwikkelingen prijsstelling meters NUON. Althans, als we de nieuwe website van Werkgroep Zonne-energie Fryslân mogen geloven, onder 17 december op de nieuwspagina. Forse prijsverlagingen van zowel de teruglever- als productiemeters voor PV-systemen. Ik kreeg echter ook een mailtje van Marco van Veen van SolarNRG waarin weer andere prijzen genoemd werden, inclusief plaatsing- en jaarlijkse opnamekosten. Ik heb zowel hem, als Jitske van de Werkgroep, verzocht de door hen opgegeven prijzen nogmaals te checken en of die per 1 januari inderdaad (fors) omlaag gaan (beide meters tegelijk aanschaffen zou volgens W.Z.F. 186,87 euro gaan kosten).

21 december 2005: Verplichting bouw van zonne-energie installaties vraagt om juridische maatregelen. Als de staat zonne-energie opwekking uit zelf te financieren installaties op gebouwen gaat verplichten, dient daar wel wat tegenover te staan. Namelijk: een verplichting tot bescherming van de PV- of zonnecollector bouwer of -koper en een vrijwaring door middel van een "schaduw preventie recht" en/of een compensatie voor gederfde inkomsten als gevolg van beschaduwing door (nieuwe) bebouwing. Een thema wat al heel lang ergens in mijn hersencellen rondkriebelt, maar wat nu o.a. in Duitsland uiteraard een zeer belangrijke rol gaat spelen, nu er voor een paar miljard euro aan dure zonnestroom- en zonnecollector systemen op de particuliere en coöperatieve daken ligt. Voer voor juristen, met ongetwijfeld de nodige angels en klemmen. De Solarenergie-Förderverein Deutschland e.V. (S.F.V.) vraagt om constructieve bijdragen om deze materie helder op papier te krijgen en precedenten te forceren om de "zonnerechten" van de zonne-energieproducenten veilig te stellen (er wordt een analogie gegeven met de historische rechten van watermolen exploitanten die ongelimiteerd gebruik van stromend water kunnen opeisen). Denk daarbij bijvoorbeeld aan de gevolgen van onzalige plannen van een projectontwikkelaar voor de bouw van een hoge yuppenflat aan de zuidrand van een complex nieuwbouw woningen met nagelneue dakvullende PV-systemen. Zeker in de dichtbebouwde omgeving een belangrijk punt van aandacht (en zorg).

Lijkt me een leuke nieuwe discipline voor de beroemde Faculteit Rechten aan "onze" Leidse Universiteit. Niet op uw voorhoofd wijzen: we hebben immers ook al een universeel geaccepteerd "Ruimterecht" waar nog vrijwel geen gebruik van gemaakt is, maar waar wel al de nodige consensus over is.

"Eine staatlich verordnete Baupflicht für Solaranlagen, die den Bürger zu finanziellen Ausgaben zwingt, darf nur verordnet werden, wenn die Betreiber gegen eine nachträgliche Verschattung der so errichteten Solaranlagen gesetzlich wirksam geschützt werden."

Zullen we het Duits toch maar weer als verplichte taal op de middelbare school gaan invoeren? Daar kom je tenminste verder mee in deze wereld als je "door en door duurzaam" wilt. Dus i.p.v. "atom-English" op de universiteit "solar-Deutsch", een eigentijdse variant op het verouderde "steinkohlendeutsch"...

16 december 2005: Goed nieuws voor PV-spionnen... Volgens de Intermediair van 15 december gaat Google Earth binnenkort van de 25 grootste steden in de Benelux gedetailleerdere foto's op het net zetten, waarmee een leuke optie voorhanden komt om de wat grotere (privé) PV-systemen vanuit de lucht op te sporen. De resolutie zal zeker nog niet zo goed zijn als die van de commerciële Quickbird-2 en IKONOS-2 satellieten (60 á 80 cm. grote objecten zichtbaar...), maar wellicht heeft u het geluk dat u in net zo'n gebied zit als "vroege vogel" Polder PV, bij wie de 2 rijen zonnepanelen al eerder dit jaar zichtbaar werden voor het grote publiek (LANDSAT-7 opnamen). Zie de "Gluren bij de buren" pagina op Polder PV.

14 december 2005: Kwartaal PV-rapport QBuzz uit (dec. 2005). Als u echt helemaal bij wilt blijven op het vlak van de mondiale marktontwikkelingen, kunt u een abo nemen op een CD-ROM van SolarBuzz voor het schappelijke prijsje van $ 495,-- voor 4 aaneensluitende kwartalen. De laatste issue bevat o.a. PV-stimulerings- en subsidie programma's in China, Australië, Frankrijk, India, Israël, Spanje, U.K. en de U.S.A. (and a lot more...):

14 december 2005: Nieuwe ronde, nieuwe prijzen. Net toen ik het vorige stukje zat te typen, ging de bel. De meteropnemer van NUON (nou ja, volgens zijn zeggen "NUON datacollectie", ingehuurde student via Randstad...) kwam in ons complex weer de jaarlijkse meterstanden opnemen. Altijd weer leuk om zo'n jongen wegwijs te maken in ons ingewikkelde complex met meterkasten her en der verspreid (onze eigen energie- en watermeters zitten op 3 verschillende plekken buiten ons appartement...). De meterstanden worden nog steeds met de hand ingetypt op zo'n "hand-held" computertje, omdat we (gelukkig?) nog allemaal "domme" meters hebben. Voor de zekerheid maar even alle meterstanden zelf ook weer genoteerd, als backup en als stok achter de deur. Wij nemen sowieso elke 1e van de maand alle meterstanden op en daar haal ik die mooie maandoverzichten uit (energie- en waterconsumptie gedeelte onderaan in de gelinkte tabel).

Wij zijn zeer benieuwd hoe die meterstanden dit jaar weer over gaan komen, en hoe lang het ditmaal duurt voordat netbeheerder Continuon onze meterstanden (gas, elektra) naar onze energieleverancier Echte Energie heeft doorgegeven. Vorige keer duurde dat namelijk tot in april, rijkelijk laat als het aan mij en aan de DTe ligt... Als het goed is moeten onze netbeheerskosten die ook op basis van deze meterstanden worden opgemaakt, op de NUON nota (met stadswarmte facturatie) onder het hoofdje "Continuon" bijgeschreven gaan worden. Wat voor bizarre (extra?) zaken zullen er dan weer allemaal "in rekening" worden gebracht (NUON Soap indachtig...)?

14 december 2005: Wellicht ten overvloede. Als u nog niet genoeg heeft aan Polder PV (is dat mogelijk?), raadpleeg dan ook de nieuwspagina van hooggeschatte (Leidse) collega Floris Wouterlood, want ook daar staan regelmatig zéér smakelijke stukjes over zon-PV en andere duurzame energiebronnen op te lezen. Evenals hardhandige kritiek, met argumenten omkleed over die niet-duurzame kernenergie optie die weer overal de kop opsteekt. Floris en ik zijn elkaar regelmatig "scoops" aan het afsnoepen, in een al lang durende vriendschappelijke strijd. Uiteraard kan Polder PV niet optornen tegen het compacte nieuwsgeweld op Floris zijn site, maar als u nou 1x meer op "polderpv.nl" klikt, dan op "zonnepanelen.wouterlood.com", kan polderjongen wellicht binnenkort Floris in de staart gaan bijten... Of is er iemand anders die Floris van plaats 1 in de Nederlandse TOP50 Solar gaat afhelpen? Dan moet u wel "van goeden huize komen"! ;-)

13 december 2005: Australische zonnecelproducent Origin incasseert grant van A$ 5 miljoen voor SLIVER® technologie. Karakteristieken van deze technologie:

13 december 2005: Zonrijk Hellas wordt ook eindelijk wakker. Je zou het bijna vergeten, maar er zijn nogal wat zonrijke mediterrane landen die nogal wat zonne-energie potentie hebben (laten liggen). Ik heb van meerder vakantiegangers gehoord dat het in de Mediterranee stikt van de (slordig opgestelde) zonnecollectoren voor de productie van warm water, maar dat het aantal zonnestroompanelen niet om over naar huis te schrijven is. Hopelijk gaat dat nu dus ook in Griekenland veranderen, al was er een "zetje" van Greenpeace voor nodig...

13 december 2005: 123 kilowattpiek PV-zonneschermpje. Terwijl de zon uw coctails in de koelkast op de goede temperatuur houdt, staat uw 4-wielige blik af te koelen onder het "zonnescherm". Strand ligt onder handbereik. Zo doen ze dat in Ventura County in het zonnige California. En ja hoor, daar is weer een oude bekende, die hoef ik u niet nog eens te introduceren (zouden die mensen de laatste jaren niets anders aan het doen zijn dan zonnepanelen op daken leggen???). Kijk zelf maar:

13 december 2005: Foto's van Solland Solar Energy Holding. O.a. leuke luchtfoto. Holland's solar trots in bange dagen. Ben benieuwd hoe die Nederlands-Duitse grens nu precies verloopt:

13 december 2005: Ook GE aan de 200 Wp. Er zijn al enkele van deze beestachtig grote PV modules op de markt, dus kan energiegigant General Electric (die ook in windturbines, kerncentrales, en dat soort speelgoed doet) niet achterblijven. Inmiddels is het UL 1703 certificaat binnen, en de goedkeuring van de California Energy Commission (CEC), dus kan het paneel verkocht gaan worden aan energievretende Amerikanen. Wanneer komt het eerste Chinese 200 Wp paneel op de markt?

13 december 2005: Correctie opgesteld vermogen zoncentrale Ecopark Waalwijk. Ik had het vermogen van de gebruikte zonnepanelen van die fraaie zonnestroomcentrale verkeerd genoteerd. Is niet 175 maar 160 Wattpiek (Shell Solar SQ 160-C panelen). Dus aanpassing van berekening totaal vermogen (plm. 674 kWp) en te verwachten output. No problem, een mooie centrale blijft het! Zie de aparte webpagina.

12 december 2005: PVSAT Nieuwsbrieven beschikbaar voor het grote publiek. Met o.a. tale-telling opbrengstgrafiek met OK4 inverter defecten. Zie de PVSAT pagina.

12 december 2005: Gaat British Petroleum van naam veranderen? Als je de plannen van het bedrijf tenminste in ogenschouw neemt, hoeft dat niet erg ver meer in de toekomst te liggen. Volgens de peperdure advertentie op de achterflap van de National Geographic van december 2005: "It's time to go on a low-carbon diet." Om alle kritiek van tevoren af te wentelen, Logo of British Petroleum, maybe in the not so far future called permanently "beyond petroleum"...

heeft het bedrijf alvast zelf het voortouw genomen bij een andere invulling van hun fameuze afkorting: "beyond petroleum®" (!). Goeie zet, zeker na die enorme brand in een olieopslagplaats in het thuisland van B.P., Engeland. Als een zonnestroomcentrale in de fik vliegt gebeurt er niet zoveel, maar als een olietank gaat branden, berg je dan maar! Wie gaat die verloren gegane "CO2 uitstootrechten" betalen???

In het recente bericht op Solarbuzz worden de ambitieuze plannen en (verwachte) resultaten verder ontvouwd:

Het mag duidelijk zijn: bij sommige voormalige grote olieboeren zijn de alarmlampjes steeds feller in het rood gaan gloeien, en wordt er nu hard aan getrokken om zo spoedig mogelijk de bakens te gaan verzetten. Als er één reus over het hek is, volgen er meer.

12 december 2005: Nazorg Philips omvormers. Omdat de heer Michael Voigtsberger van Steca op zakenreis bleek te zijn, kreeg ik van de heer Burger de volgende reactie op mijn vraag hoe de nazorg voor de Philips omvormers geregeld is. Hieronder de heer Burger's antwoord:

Steca hat auch die Verpflichtungen bezüglich Gewährleistung und Service für die Wechselrichter im Feld übernommen.

Die Hotline läuft normal weiter. Sie können dort weiterhin anrufen. Allerdings wird es jetzt dann eine neue Nummer geben, da die bisherige Telefonnummer auch für weitere Philips Bereiche gültig ist. Bei Anruf wird dann die neue Nummer bekannt gegeben.
Auch unter der neuen Nummer bekommen Sie einen holländischen Gesprächspartner.

Alle Kunden bekommen von Philips in den nächsten Wochen einen Brief in dem dieser Sachverhalt erklärt wird. Im Brief wird auch die neue Nummer der Hotline mitgeteilt.

STECA Batterieladesysteme und Präzisionselektronik GmbH
Mammostraße 1
D-87700 Memmingen
Tel. +49/(0) 8331 8558-281
Fax. +49/(0) 8331 8558-12
roland.burger@steca.de

M.a.w.: er komt binnen een paar weken een brief naar alle Philips omvormer klanten met uitleg over de situatie, en er blijft een hotline bestaan (al zal het nummer veranderen) met Nederlandstalige hulp.

12 december 2005: Voorzienigheid grijpt alweer in? Dat was even schrikken! Wilde ik gisteren het giroafschrift met onze vergoeding voor de vervangen defecte OK4 omvormers met het FTP programma'tje uploaden, knalde tot 3 maal toe de computer op tilt! Drie maal achter elkaar een zware systeemcrash, harde reset, en van het net gegooid. Het heeft mogelijk te maken met de firewall die ik aan het installeren was in anticipatie op onze aangevraagde ADSL aansluiting, maar ik begon toch een beetje een "ingreep" van Hogerhand te vrezen. Vandaag overdag maar weer eens geprobeerd, nadat de firewall geupdate was, en gelukkig lukte het nu wel. Zie de Sunpower hoofdpagina. Pfffoeeei, dat was weer fors zweten en een veel te late gang naar de bedstee... Vanavond maar weer eens een schietgebedje doen aan Amon Ra, onze Zonnegod. Blijkbaar is polderboy stout geweest ...

9 december 2005: Sunpower® bijeenkomst! Landelijke, door O.D.E. georganiseerde bijeenkomst in Utrecht over renovatie-problematiek en de door leveranciers NUON, Eneco en Stroomwerk te bieden (mogelijke) oplossingen. Verder lezen op de Sunpower® pagina. Kom s.v.p. ALLEN! N.B.: uitgebreid verslag komt op de website van O.D.E.

7 december 2005: Eerste Polder PV OK4 omvormer over de 500 kWh!!! Leuk verlaat Sinterklaas cadeau'tje. Ik zat er al een hele tijd op te wachten en B. ermee gek aan het maken, maar het schoot natuurlijk niet zo op met die sombere dagen. Gelukkig hadden we weer wat zon de laatste dagen, en toen ging het opeens weer hard. En vandaag was het zover! Onze eerste omvormer, met het historische serienummer 11303, is "de 500" inmiddels gepasseerd. Hiep, hiep, hoera! In onderstaande animatie en de op deze dag gemaakte logfile is te zien hoe onze eerste omvormer tot deze prestatie is gekomen.

^^Animatie/Animation!^^
Om de animatie te zien muiswijzer op het plaatje zetten,
dan start hij vanzelf en houdt ook weer op.
Zet s.v.p. pagina dynamiek blokkers uit!
Herhalen door muiswijzer van plaatje te halen en er weer op te zetten.
(to view animation put mouse pointer on image, it will start and end by itself.
Repeat by removing mouse pointer and putting it on the image again;
switch off page dynamic blockers in advance, please!)
© 2005 Peter J. Segaar/Polder PV

Logfile of December 7, 2005, showing passage of the 500 kWh mark by our oldest OK4 inverter, 11303, that has been connected to the net on March 13, 2000, and transferred from a 93 Wp to a 108 Wp solar panel end of May 2005, thereby removed from the solar panel and installed inside the house.

Het exacte tijdstip van de "grensoverschrijding" ligt, volgens het
hierboven getoonde fragment uit de logfile van vandaag, rond 12h26.
Doordat in de logfile zelfs Watturen worden getoond, en in het
inverter informatievenster (animatie) "slechts" honderdsten van
kWh, ligt het overgangstijdstip in de laatstgenoemde iets eerder
(12h20) vanwege de afronding in het venstertje.

We hopen uiteraard dat deze trouwe omvormer nog lang mee mag gaan (op naar de duizend?), en dat er meerdere mogen volgen. Het genoemde exemplaar heeft trouwens vanaf 12 maart 2000 tot en met 30 mei 2005 altijd onderop een 93 Wp ACN2000E Shell Solar paneel gezeten op een open frame opstelling, is met de renovatie van 30-31 mei naar binnen verplaatst en (per ongeluk) door de monteur op een ander (108 Wp) paneel aangesloten, maar dat maakt natuurlijk in principe niet zo veel uit. Wel is het zo, dat door deze "shuffle" er een wijziging is geweest in gemiddelde prestaties per subgroep in ons systeem, waardoor normopbrengsten van die subgroepen niet meer optimaal op elkaar afgestemd zijn doordat de gemiddelde verschillen tussen de subgroepen zijn opgelopen. Er zit namelijk een behoorlijk verschil in de toleranties en/of afwijkingen tussen oude en nieuwe omvormers, groter in ieder geval dan tussen omvormers van dezelfde batch die gelijktijdig op identieke panelen zijn aangesloten.

De omvormer heeft over die 500 kWh in totaal 2095 dagen gedaan, waarvan het allergrootste deel op een 93 Wp zonnepaneel gemonteerd.

Dit heuglijke feit is trouwens niet uniek, want bijvoorbeeld bij Sunergy in Rijswijk zijn verschillende exemplaren deze "magische grens" al een tijdje geleden gepasseerd. Het hangt natuurlijk ook een beetje af van het paneeltype waarop de omvormer is aangesloten (een 115 Wp paneel zal de meterstanden sneller doen oplopen), maar vooral van de datum van de koppeling aan het net.

Je zou bijna gaan denken dat "de voorzienigheid" heeft ingegrepen, zo vlak voor de "Sunpower renovatie dag" (9 december) in Utrecht, waar nog enkele harde noten gekraakt moeten gaan worden. De 3 oorspronkelijk op identieke 93 Wp panelen gemonteerde "zuster" exemplaren van numero 11303 zijn overigens in de afgelopen jaren allemaal ter ziele gegaan, dus die bespreking a.s. vrijdag is hard nodig.

7 december 2005: Gebouwgebonden Duurzame Energie. Zo heet het nieuwste rapport van de DE Koepel over de wijze waarop we met zonne-energie, kleinschalige windenergie e.d. in de gebouwde omgeving verder moeten gaan in Nederland. Of Economische Zaken het wil of niet: een heel wat verfrissender, constructiever geluid dan die vermoeiende "fossiele" rapporten als "Nu voor later" en dergelijke. Zeer interessant, must read voor iedereen die betrokken is bij duurzame energie, en met zeer intrigerende schema's hoe zon-PV bemeterd en de opgewekte zonnestroom gefinancierd zou kunnen worden.

Schema met voorstel net-bemetering waarbij verschillende tarieven worden gehanteerd voor de zelf
geconsumeerde zonnestroom en de op het net ingevoede hoeveelheid zonnestroom. In het hieronder vermelde document is ook het "Duitse model" grafisch weergegeven (alle zonnestroom voor hoog tarief invoedend op het openbare elektriciteitsnet). © 2005 DE Koepel.

"Gebouwgebonden Duurzame Energie. Aanbevelingen voor een consistent en stimulerend marktintroductie beleid ten behoeve van Gebouwgebonden Duurzame Energie in Nederland."
529 kB, 7 pp.

7 december 2005: Nakomertjes bonus. (1) Mooie plattegrond van het door Solarcentury geïnstalleerde "mooiste PV-systeem van het jaar", en nog wat extra informatie. Toegevoegd: links naar de website van het fantastische, futuristische nationale educatieproject Eden in Cornwall, met meer foto's van het spectaculaire gebouw "The Core", en projectgegevens van de PV-installatie. Zie wederom onder bericht van 30 november 2005.

(2) Ik kreeg van Kit Temple van ENF Ltd. toestemming voor de publicatie van het "taartdiagram" van de Europese PV-paneel verkopen in het eerste half jaar van 2005. Zie het onderstaande bericht van 1 december 2005.

5 december 2005: Privé reuzen PV-centrale voor president India? Dat zou je bijna opmaken uit het bericht, wat volgt op het reeds eerder beschreven nieuwtje van 15 november 2005. De uit ongeveer 33.000 zonnepanelen op te trekken 5 MWp PV-centrale in India zou de eerste van deze grootte zijn in Azië (in Japan staat tot nu toe de grootste van 3 MWp), en hij lijkt bedoeld om het paleis van president Dr. A.P.J. Abdul Kalam vanaf december 2006 van zonnestroom te gaan voorzien. Ik weet niet of dat wel zo slim is in een land met zulke grote tegenstellingen tussen arm en rijk, en een paleisje wat "slechts" 4.000 kWh per dag verbruikt. Zouden ze in India bij de elites van energiebesparing gehoord hebben, of is dat iets voor het plebs op straat? Leuk Sinterklaas cadeau'tje volgend jaar voor meneer Kalam. Vreemde wereld. Eigenlijk kan Beatrix nu niet meer achterblijven natuurlijk. Oranje en blauw is een mooie kleurencombinatie...

5 december 2005: Duitse PV-eigenaren vechten tegen de sneeuw. In de "strijd" om de meeste kilowattuurtjes uit hun dakvullende PV-systemen te persen, is de Duitsers niets te dol, getuige de volgende 3 reacties op een veelbezocht PV-forum onder het thema "sneeuw op zonnepanelen":

"Ich hab jetzt mal mit dem Schlauch und lauwarmen Wasser den restlichen Schnee und festgefrorenen Schnee weggespritzt, war aber auch ziemlich mühsam."

"Tja, gestern hab ich alle Platten abgeräumt, heute schneits schon wieder...
Früher hab ich mich immer auf Schnee gefreut, heute werd ich leicht zittrig.."

"Habe gerade gelesen das sich heuer schon ein tötlicher Unfall beim Schneeabräumen von PV-Anlagen ereignet hat. Also Füße runter vom Dach oder ordentlich Sichern. Gesundheit geht vor KW."

Ik heb inmiddels ook een bijdrage op dat forum gezet, om mensen te waarschuwen dat het vrij zinloos is om je zonnepanelen permanent sneeuwvrij te proberen te houden. Niet alleen vanuit het oogpunt van veiligheid, de eerste dode lijkt dus al gevallen te zijn tijdens "schoonmaakwerkzaamheden" van de installatie. Is duurzame energie een mensenleven waard? Ik dacht, met het sluiten van die verschrikkelijke kolenmijnen, dat we van menselijke slachtoffers voor de energievoorziening verlost waren? En zelfs al ga je met een tuinslangetje proberen de sneeuw "veilig" vanaf de grond van je panelen proberen te spoelen: daarvoor (lauw) warm water gebruiken is wel het stomste wat je kunt doen! Zit je aan de ene kant je in de winter marginaal presterende PV-systeem proberen vrij te maken van sneeuw, ben je aan de andere kant kostbare warmte energie (veel hogere energiedichtheid dan die paar kWh winterse opwek van het PV-systeem!!!) aan het verspillen, plus nog de verspilling van kostbaar drinkwater (kost nog meer energie om dat te maken).

We zullen het er maar op houden dat de Duitsers een korte oprisping van polderkolder hebben, en dat het weer goed zal komen. Misschien zijn ze het spoor nog een beetje bijster a.g.v. die bizar verlopen verkiezingen ...

U bent gewaarschuwd: in de winter de voeten op de bodem en het weer zelf het werk laten doen. Die sneeuw is zo verdwenen, en de eerste de beste zomerse dag compenseert in ruime mate voor dat marginale verlies!

3 december 2005: Nieuwe elektra- en gastarieven Echte Energie geen drama. Kijk maar naar de gevolgen in het bericht op de DE-nieuwspagina.

1 december 2005: Europese PV-marktonderzoek door ENF: eerste halfjaar 2005. Van Kit Temple, directeur van het PV onderzoeks- en mediabedrijf ENF met kantoren in Engeland en China, kreeg ik toestemming voor plaatsing van het volgende hoogst interessante persbericht met de resultaten van hun marktonderzoek van de Europese PV-sector over het eerste halfjaar van 2005. Tabellen door Polder PV opgemaakt met de in het originele persbericht gegeven data:

UK, December 1, 2005 ENF announced today the publication of the sales results of European solar power cell and panel manufacturers. 58 panel manufacturers, and 17 cell manufacturers are covered in the report, of which almost all supplied their sales information directly to ENF.

The report looks at the external sales of cells and panels in Watt Peaks, as a monthly average of January to June 2005. Panel manufacturers reported a total of 41.1 MWp sold each month during this period (totaling around 250 MWp over 6 months), with many of them stating that sales in the second half were much higher. Cell manufacturers reported just 20.3 MWp of sales, primarily due to many of them using the cells internally rather than selling them to other companies.

German manufacturers, having benefited from strong government support, are clearly dominating the market. They accounted for 82% of all the solar cell sales, and 51% of all the solar panel sales.

ENF would like to thank the panel of market experts in SolarWorld, Solarwatt, BP Solar, Schott Solar and Ersol for helping to review the submitted numbers.

About ENF
ENF Ltd is a photovoltaic research and media company with offices in UK and China. The ENF website contains a database of photovoltaic manufacturers, with detailed information available on the companies. ENF is also able to offer custom research, and provide companies with assistance in communicating with Chinese PV companies and government officials.

Legal Disclaimer:
This press release allows the reproduction of the above content as ‘news’ within one month of December 1st. Further reproduction or dissemination of this information is not allowed, unless you obtain written consent from ENF Ltd. All information contained herein is obtained by ENF from sources believed to be accurate and reliable. However, such information is provided "as is" without warranty of any kind. Under no circumstances shall ENF have any liability to any person or entity for any loss or damage in whole or in part relating to any error (negligent or otherwise) or any direct or indirect damages whatsoever (including without limitation, lost profits), even if ENF is advised in advance of
the possibility of such damages, resulting from the use of or inability to use, any such information.

Over Q-cells is al het een en ander gerapporteerd op Polder PV: de krachtige groei in het Oost-Duitse Thalheim (kaartje) is niet onopgemerkt gebleven, Amerikaanse, Zwitserse en andere bedrijven willen maar wat graag samenwerken met deze nieuwe reus en er ontstaat een nieuwe "Silicium Valley European Style".

250 MWp zonnepanelen in een half jaar, met een betere tweede helft, zou op "sales" in Europa neerkomen op minimaal 500-600 MWp in 2005, mogelijk meer. Dat mag natuurlijk ook wel, want als Duitsland zo doorgaat als in 2004, moeten er hard aan getrokken worden om die curve in exponentiële richting door te kunnen trekken. Of zouden ze bij de oosterburen met Merkel aan de leiding nu in wat "rustiger" vaarwater terechtkomen? Wellicht blijven er dan wat panelen over voor afzet in Nederland?

Het panelen rapport laat trouwens ook een "tale-telling" taartdiagram zien met 51 procent marktaandeel voor Duitse bedrijven. Heel erg opvallend in dat diagram is die 7 procent die in Nederland geproduceerd blijkt te worden. En waar blijven al die mooie paneeltjes???? :-(

1 december 2005: Van alle tijden... De mens heeft goede en slechte eigenschappen. Het lijkt wel alsof de laatstgenoemde vooral in tijden van materiële overvloed en maatschappelijke onrust (toevallige samenloop van omstandigheden?) naar boven komen borrelen. Niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland lopen er lieden met "lange vingers" rond. Het begint bij die overvloed aan sexy, dure zonnepaneeltjes natuurlijk ook wel moeilijk te worden voor sommige zwak in hun schoenen staande burgers om die vingers thuis te houden. Dus ook daar begint het jatwerk een onrustbarende vorm aan te nemen. Zodanig onrustbarend, dat de Solarenergie-Förderverein Deutschland e.V. (SFV) inmiddels een web-adres in het leven heeft geroepen met een register om gestolen zonnepanelen te kunnen registreren. De site zal als database fungeren voor mensen die zonnepanelen krijgen aangeboden en die willen traceren of die mogelijk uit minder "gebruikelijke" kanalen afkomstig zijn.

In de database dienen het fabrikaat, het paneeltype en de fabrieksnummers van de gestolen panelen opgenomen te worden, evenals een kopie van de aangifte bij de politie. Wellicht kan Eneco voor de uit het Ecopark Waalwijk gesnaaide exemplaren alvast een lijstje aanleveren? Alle in Nederland geproduceerde panelen verdwijnen toch al naar de oosterburen (legaal), dus die "grijze" paneeltjes zullen ook wel die kant op gaan...

1 december 2005: CO2 emissiehandel voor particulieren? OK, ik ken het boekje niet, maar wellicht voor de "grotere" PV-eigenaren onder ons iets om het licht over op te steken. Het eerste deel is namelijk uit in de serie "Stromen Dossiers" van de uitgever van het informatieve Nieuwsblad Stromen, Sdu. En het gaat over de praktijk van de emissiehandel. Nou niet meteen gaan zitten bléren dat dat alleen iets is voor de echt grote jongens zoals olieboeren, steenkoolverbranders en zo. Want waar rechten tekort gekomen worden (en reken maar dat dat gaat gebeuren), moeten die ingekocht worden. En wat is er nu mooier dan dat bij die slimme particulieren met een zonnestroomsysteem te gaan halen. Kun je mooi je steenkolenpokerface mee "vergroenen". De energiemarkt is "vrij", zoals dat heet (maar: lees Polder PV!), dus doe er uw voordeel mee. Als u een abo op de Dossiers neemt, betaalt u € 28,60 per boekje; losse exemplaren kosten € 33,65. Inderdaad, te hoog gegrepen voor simpelmans Polder PV. Voor u wellicht wel interessant. Aanbod geldig tm. 31 december 2005. Er is ook een EPBD Dossier in de maak, dat wordt al wat interessanter voor de PV-markt.

Jos Cozijnsen (ed.), 2005. Dossier CO2-emissiehandel. Regels, de stappen en de eerste praktijk.

Info: Sdu Klantenservice, Postbus 20014, 2500 EA Den Haag, tel. 070 - 3789880, fax 070 - 3789783.

1 december 2005: China aan de terugleververgoeding voor PV! Ook al is het "maar" 5 tot 7 eurocent per kWh (afhankelijk van de hoogte van de economische ontwikkeling per provincie), gaat het er volgend jaar van komen, betaald uit een marginale 1/10e eurocent per kWh voor alle elektriciteitsverbruikers. Realiseert u zich daarbij goed dat dit land een gigantisch potentieel heeft en de ene na de andere zonnecelfabriek uit de grond stampt, dus die paar cent is waarschijnlijk al voldoende om de internationale PV-sector in zijn voegen te doen kraken. Ik herinner me nog een leuk project in Nederland waar de Soladin 600 Watt omvormer van Mastervolt het gevolg van geweest is. Het heette: "PV2Go". Go, go, go, PV, en wel in volle vaart in China!

1 december 2005: Steca verder met Philips omvormer afdeling. Per vandaag heeft het Duitse bedrijf Steca Solarelektronik de inverter afdeling van Philips officieel overgenomen. In samenwerking met Philips zijn de laatste maanden nog wat zaken geoptimaliseerd en kunnen de grootste omvormers inmiddels belastingen van 6 kilowatt aan, een typische handreiking voor de florerende Duitse PV-markt, waarbij huiseigenaren gewoon hele daken vol laten leggen met zonnepanelen alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Door de overname kunnen in het Beierse plaatsje Memmingen (Schwabenland) 25 nieuwe mensen een mooie job tegemoet zien in een belangrijke, toekomstgerichte industriële groeimarkt. Meer info: Steca GmbH, Michael Voigtsberger, Mammostraße 1, 87700 Memmingen, tel. 0049 - 8331 - 85580, Fax 0049 - 8331 - 855812, e-mail: michael.voigtsberger@steca.de.


ontwikkelingen "oud"	links	PV-systeem	meten=weten	grafieken graphs	huurwoningen	nieuws	index

Nieuws P.V. pagina 9

Voor belangrijke "highlights" voor ons PV-systeem, zie pagina nieuws_PVJSS22.htm