Meetdienst HOAX in Nederland

Een Staatsgreep in de meterhuur tarieven:
Enkel tarief klanten (weer) vet de klos

Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden

Samenvatting
Introductie
Vragen aan de (EZ) minister
"Warme start" met enkele koude douches
Einde aan de tariefstijging meetdienst???
Ontwerpbesluit NMa
Zienswijze n.a.v. ontwerpbesluit
Verslagen hoorzitting:

"Gooi maar allemaal bij elkaar, die meters..."
Continuon gepokt en gemazeld als vanouds ...
Eneco netboys not amused...
Vies "geintje" van Essent Netwerk B.V.

De grootste gifadder...
Effecten berekeningen NMa tabel
Gevolgen tabelberekeningen
Wat te doen?
Eind resultaat: het definitieve (rampzalige) NMa Besluit
De feiten
Nieuwe meetdienst Continuon
Spreadsheet:

Effecten ontwerpbesluit
Effecten definitief besluit (NMa "Dictum")
Inkomsten netbeheerders 2007
Effecten inkomsten netbeheerders 2008
Effecten uitgaven kleinverbruikers 2007 <<>> 2008

Referenties
Reacties

Samenvatting

Na vaststelling van dramatische stijgingen van tientallen procenten van de tarieven voor de meterhuur voor elektra en gas in 2003-2004, besloot de geschrokken Nederlandse politiek deze zogenaamde "vrije" tarieven weer te gaan reguleren, de tariefstijgingen aan banden te leggen, en het ijkjaar 2005 (helaas ná de grootste stijgingen...) als basis te nemen. De NMa kreeg de opdracht om dit te realiseren, in eerste instantie voor het jaar 2008. Na een karakteristieke, ingewikkelde juridische en bureaucratische procedure blijkt het eindresultaat, een universeel meetdienst tarief van 24,47 Euro excl. BTW/jaar, echter juist tot schokkende extra vastrecht verhogingen (zonder tegenprestatie) bij de – meestal – zuinig verbruikende enkeltarief kleinverbruikers te leiden. Op basis van door de NMa gepubliceerde meterpool data voor 2005 is door de auteur de tariefsverhoging voor 2008 t.o.v. 2007 vergeleken: tot 38% bij Essent, 30% bij Continuon, en 24% [1-fase] bij Eneco netbeheer, dat zijn in totaal bijna 3 en een half miljoen klanten, 47% van de totale metermarkt (dominant beeld bij andere, veel kleinere netbeheerders: stijging enkeltarief, met paar uitzonderingen). Maar daar moeten nog de vele (aantal onbekend) enkeltarief klanten die een slechts voor één telwerk geactiveerde dubbeltarief meter in de meterkast hebben hangen allemaal nog bijgeteld gaan worden, want die zijn ook de klos met een identieke, absurde stijging van de meetdienst.

De meeste, vaak veelverbruikende klanten met een dubbel tarief contract en (dus) een dubbel tarief meter hebben juist een – soms fors – voordeel. Voor genoemde netbeheerders bedraagt die verlaging 2007 >>> 2008 voor de meest voorkomende 1-fase meters achtereenvolgens 22% (Essent), 24% (Continuon), resp. 26% (Eneco netbeheer). Dat betreft weliswaar 42% van de totale meterpopulatie als puur de meter bekeken wordt, maar, zoals gezegd, hier moeten de enkeltarief klanten met een dubbel tarief meter nog uitgehaald worden die juist een forse verhoging aan hun broek gaan krijgen omdat ze niet op basis van hun meter, maar op basis van hun contract afgerekend worden (slechts 1 telwerk geactiveerd). De auteur van deze bijdrage meent hard te kunnen aantonen, dat de oorspronkelijke rekentabel van de NMa op foutieve aannames berust voor de inkomsten van de netbeheerders in 2005, die uiteindelijk in het financiële nadeel zijn van alle meetdienst betalers (vanwege het uiteindelijke universeel toegepaste, gewogen tarief), maar vooral voor de enkel tarief klanten. Bij wie, gezien het feit dat het hier meestal om klanten gaat die toch al een laag verbruik van elektra hebben, de verhouding (beïnvloedbare) variabele kosten/(niet beïnvloedbare) vaste kosten nog ongunstiger gaan uitpakken dan ze al zijn, en daarbij verdere besparingsprikkels zullen doen verminderen...

Een netbeheerder als Continuon, bijvoorbeeld (de grootste), gaat op basis van deze in een spreadsheet berekende gegevens aan deze operatie zonder tegenprestatie in totaal mogelijk al 4 miljoen Euro extra omzet opstrijken t.o.v. de tarieven van 2007 (uitgaande van de meterpool data van de NMa voor 2005), en Essent netbeheer bijna anderhalf miljoen Euro. Vooral de derde grote netbeheerder, Eneco MDDS, is echter mogelijk zwaar de pineut vanwege hun sterk van de eerder genoemde 2 netbeheerders afwijkende meterpopulatie (veel meer dubbeltarief dan enkeltarief meters). Met mogelijk 13 miljoen Euro in de min als de meterpool gegevens voor 2005 de werkelijke inkomsten van de netbeheerders in dat jaar hadden weergegeven (wat ernstig betwijfeld wordt door de auteur). Eneco netbeheer heeft dan ook niet voor niets met een juridische procedure bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven gedreigd jegens de NMa. Dit laat onverlet dat ook bij Eneco de enkeltarief klanten (aantal onbekend) uit hun dubbeltarief meter populatie (in de NMa tabel) gehaald moeten worden, dus het verlies zou wel eens veel minder kunnen zijn dan berekend en wellicht zelfs voor Eneco tot een heel wat gunstiger resultaat kunnen leiden dan hierboven geschetst, en zoals in de in het artikel opgenomen spreadsheet screendumps zichtbaar worden gemaakt.

Geconcludeerd moet in ieder geval worden dat de politieke belofte dat de meetdienst tarieven voor de weerloze en kwetsbare miljoenen eindverbruikers niet (meer) zouden gaan stijgen door de gezamenlijke krachtsinspanningen van EZ, NMa, de netbeheerders en de vertegenwoordiger van de energieleveranciers tot de giller van het nieuwe jaar is geworden, dat de politiek voor de zoveelste maal het nakijken geeft met gebroken beloftes, en dat de zuinig/bewust levende burger wederom de zware tol moet gaan betalen van de in Nederland tot absurde hoogte gegroeide, en alles verstikkende energiebureaucratie.

Introductie

In oktober 2006 werd door de NMa het rapport "Een markt (z)onder spanning" (1) gepubliceerd, met een analyse van de ontwikkelingen op de (sinds juli 2004 geliberaliseerde) kleinverbruikermarkt voor elektra en gas. Op pp. 22-23 werden twee grafieken gepresenteerd die een schokkende stijging van de meetdienst tarieven ("meterhuur") gaven te zien in met name de periode vlak voor de marktliberalisering (1 juli 2004, voor zowel elektra als gas). Voor elektra was dat in de hele periode 2001-2006 gemiddeld 83% (enkeltarief contract 64% stijging, dubbeltarief contract 99%). Voor gas kwam het neer op gemiddeld 44% vanaf het eerste jaar dat de DTe over data kon beschikken (2003), waarbij de grootste stijging wederom vlak voor de feitelijke marktliberalisering plaatsvond.

Stijging elektra meterhuren 2001-2006 (bron: NMa 2006)

Stijging gas meterhuren 2003-2006 (bron: NMa 2006)

Hierna gebeurde er een tijdje niets, totdat energie specialist Paulus Jansen van de SP deze onfrisse en onverklaarbare stijgingen op het spoor kwam. De "metermarkt" was namelijk zogenaamd "vrij", al heeft die markt nooit gewerkt omdat geen consument het in zijn hoofd haalde om een "onafhankelijk" meetbedrijf zijn meetdienst te laten verzorgen. Dat is sowieso onbetaalbaar bij afwezigheid van landelijke dekking van de betrokken partij. De enige partijen die zo'n "dekking" hebben, zijn de door de netbeheerders aangewezen "meetgemachtigden", die vaak van dezelfde holding deel uitmaken als het netbedrijf zelf. Bovendien was de vraag: als de burger al van de mogelijkheid een "andere" meetgemachtigde in potentie te kunnen kiezen op de hoogte zou zijn, wat beslist niet het geval was. Aangezien niemand over deze "mogelijkheid" was ingelicht en de energiebureaucratie toen al tot een absurd niveau was gestegen, met totaal ondoorgrondelijke en ook nog eens regelmatig gewijzigde wet- en regelgeving, wist dus vrijwel niemand daarvan.

En dus konden de netbeheerders en de door hen de facto ingeschakelde "eigen" meetbedrijven blijkbaar probleemloos de tarieven opschroeven zonder tegenprestatie. De meters hangen er soms al tientallen jaren (met name de elektrameters, die functioneren meestal nog prima en zijn desondanks nooit onderhouden). Vaak wordt gerapporteerd dat meteropnemers op zijn hoogst een keer in de drie jaar of nog veel minder langskomen voor het daadwerkelijk aflezen van die meters (de afnemer moet die meterstanden dan zelf doorsturen...). En toch stegen die meetdiensten fors. Hele Foute Boel. Aangezien zeker in de beginjaren vrijwel niemand iets van de steeds ingewikkelder wordende energienota’s snapte, en die "meetdienst" in het begin helemaal niet was uitgesplitst van de mistige verzamelpost "vastrecht" (op onze nota’s verscheen de "meetdienst" pas voor het eerst op een afrekening van januari 2005...), kon het ook allemaal vrijwel ongemerkt gebeuren. De meetdienst is sowieso slechts een deel van de vastrecht kosten op de nota. Maar, aangezien vele "kleintjes" een "grote" maken, en vooral voor zuinige verbruikers de vastrecht kosten toch al onevenredig zwaar op de (eind)nota's drukken, blijft het zaak om al die deelposten duivels goed in de gaten te blijven houden.

Vragen aan de (EZ) Minister

De heer Jansen stelde vervolgens enkele vragen aan de Minister van Economische Zaken (januari 2007), Joop Wijn antwoordde in een brief van 1 februari 2007 (2), op de energie site Energeia werd er een prikkelend artikel aan gewijd (3), er was een debat in de Tweede Kamer, en er werden wetswijzigingen aangekondigd waarmee deze zoveelste "cesuur in de wetgeving" (lees: de volledig gewijzigde, en zwaar geamendeerde "liberaliseringwetten") gerepareerd zou moeten gaan worden. Het gaat daarbij om de artikelen 30a van de E-Wet en 81a van de wet onafhankelijk netbeheer. Ook moest er een "ministeriële regeling" opgetuigd gaan worden om e.e.a. nader te specificeren, omdat over dit soort zaken nooit iets geregeld is in de Wet. Deze regeling werd in Staatscourant nummer 141 van 25 juli 2007 gepubliceerd (4), en daar werd, voor het gemiddelde van de extreem gestegen elektra meetdienst tarieven, nog maar eens fijntjes benadrukt ("Inhoud regeling"): "Dit is een percentuele jaarlijkse stijging van circa 10%", met daarbij de onzinnige en zwaar omfloerste ambtelijke kwalificatie: "... stelt de NMa ... dat zij het onwaarschijnlijk acht dat de tarieven zijn gebaseerd op werkelijke kosten." Dat is de harde werkelijkheid verbloemende bureaucratentaal voor: de gesignaleerde prijsstijgingen voor de meetdiensten van de netbeheerders zijn uit de duim gezogen, slaan helemaal nergens op, en dienen z.s.m. de kop ingedrukt te worden...

"Warme start" met enkele koude douches

In die "Regeling meettarieven elektriciteit 2008" (de naam zegt het al...) werd meteen al de eerste koude douche gepresenteerd, namelijk dat het tarief voor de gasmeter niet gereguleerd zou kunnen worden omdat daar naar verluidt geen wettelijke basis voor zou zijn (i.t.t. elektra, verplichte aansluiting, is gas een zogenaamde "optie", en is de gas metermarkt dus [blijkbaar] niet gereguleerd...). Wel zou daar een nauwlettende "monitoring" door de DTe en "gesprekken met de netbeheerders" voor in de plaats moeten gaan komen...

Een tweede koude douche was het feit dat die "regeling" uitsluitend voor het jaar 2008 zou gelden, en dat daarna er pas een echt hard kader zou komen voor de meetdiensten voor de elektriciteitsmeters, die immers weer onder de rokken van de netbeheerders (de nieuwe monopolisten) zouden moeten gaan komen, na een paar jaar volkomen geflopte "vrije metermarkt" (liep voor geen meter...).

De derde koude douche was het onwaarschijnlijke ijkpunt voor het vaststellen van nieuwe tarieven, en wel het jaar 2005. Dat was zogenaamd omdat minister Wijn in dat jaar van de netbeheerders de verzekering had gekregen dat met hun toenmalige inkomsten (!!!) de (door EnergieNed zwaar gepushte) "uitrol van de slimme meter" gefinancierd zou kunnen worden. Wat Minister Wijn daarbij echter vergat te vertellen, was dat de grootste tariefstijgingen in de korte periode van de "ongecontroleerde vrije metermarkt" vóór dat jaar hadden plaatsgevonden, en dat daarmee de netbeheerders impliciet van EZ een leuk cadeau kregen aangereikt wat ze van ons "marktminnende" en regelmatig met "kostenveroorzakingsprincipe" rondstrooiende Ministerie blijkbaar mochten behouden, zonder enige vorm van tegenprestatie...

Tenslotte de vierde koude douche, doch slechts voor een gering aantal mensen van toepassing: alleen de bij de netbeheerders ondergebrachte meterpopulatie zou op deze wijze "gereguleerd" gaan worden. Dat is weliswaar het overgrote merendeel van de meters, maar je zal maar naïef als je bent zo’n "slimme meter" van Oxxio gehuurd hebben, dan ben je dus vet de pineut, want die meters vallen NIET onder het nieuwe "regulerings-regime" van de NMa, met mogelijk onheilspellende gevolgen (de reputatie van de meterverhuurder kennende).

Einde aan de tariefstijging meetdienst???

Maar verder LEEK alles dus in kannen en kruiken te gaan komen voor het overgrote merendeel van de reeds fors getroffen miljoenen eindverbruikers, de politieke bedoeling was zeer duidelijk, zoals ik, naïef als ik blijkbaar was, eerder dacht te destilleren uit dit antwoord van (de beleidsambtenaren van) Joop Wijn op 1 van de indringende vragen van de heer Jansen, mijn vetdruk:

en, uit de toelichting bij de Ministeriële Regeling (WJZ 7085967):

en, uit het antwoord van de huidige Minister van Economische Zaken, Maria van der Hoeven, op een spervuur van vragen van Tweede Kamerlid Paulus Jansen van de SP over de invoering van de "slimme meters" (7):

vraag/antwoord 13:

vraag/antwoord 18:

Afijn. Dat zou dus blijkbaar allemaal "goed" gaan komen, en we mochten mogelijk een lager of op zijn hoogst "stabiel" (ergo: "niveau 2005") blijvend meetdienst tarief tegemoet gaan zien van onze dames en heren politici cq. EZ beleidsambtenaren. De volgende "stap" in die onwaarschijnlijk ingewikkelde keten van de energiebureaucratie, die slechts aan een zeer beperkt aantal en uitstekend ingevoerde, goed betaalde juristen en energiespecialisten is voorbehouden, was het blijkbaar wettelijk verplichte "vaststellen" van nieuwe tarieven voor 1 januari 2008 door de NMa, blijkbaar weer eens na een zogenaamde "marktconsultatie". Nu moet u bij die (wettelijk verplichte) "marktconsultaties" van de NMa wel een potje zout zetten, want dat is meestal een hoogdravend onderonsje tussen de DTe en de netbeheerders, retailers e.d.

Consumentenorganisaties worden daar al jaren buiten de deur gehouden (en weten vaak niet eens van het bestaan van dit soort "consultatierondes"). En als dat al zou "kunnen", moet het ze sowieso gegeven zijn om de extreem ingewikkelde en bomvol juridische valkuilen zittende energiedossiers te kunnen bevatten. Dat kost zelfs voor enigszins in de materie ingevoerde lieden monumentale hoeveelheden kostbare, en meestal onbetaalde tijd, met nog altijd geen enkele garantie dat alle ins-and-outs en vele gifadders op tijd onderkend zijn of worden, laat staan, begrepen. Een monumentale informatie achterstand dus tussen de belanghebbende netbeheerders (en vaak tevens de leveranciers/"retailers") en de zeer kwetsbare eindverbruikers, in ieder geval. Dit geschiedt allemaal al jaren lang, totaal buiten het publieke domein om, en door geen journalist opgemerkt...

Ontwerpbesluit NMa

Op 12 september 2007 werd op de DTe website het "ontwerpbesluit" voor de vaststelling van de meetdienst voor elektra gepubliceerd (5). Omdat ik toen op vakantie was, het na terugkeer razend druk had en pas later ontdekte dat dit ontwerpbesluit was gepubliceerd, kon ik me pas in een laat stadium met deze ongelofelijk ingewikkelde materie (als relatieve leek) bezighouden, want daar moet je goed voor gaan zitten, voor dat soort van juridische taal vergeven documenten (dit exemplaar telde ook alweer 21 pagina’s...). Dat doe je absoluut niet voor je plezier, dat doe je omdat je in de gaten begint te krijgen dat dit soort "procedures" wel eens voor de zoveelste maal in extremo in jouw nadeel (als weerloze eindverbruiker helemaal aan het eind van de "energiepijplijn") zou kunnen gaan uitpakken. De voorbeelden daarvan liggen inmiddels voor het oprapen. En helaas is dat met deze treurige gang van zaken voor de zoveelste maal weer eens snoeihard bewezen ...

In het ontwerpbesluit stond een tabel (p. 20) met tale-telling gegevens met de meterpopulatie data (aantallen en grove indeling in 4 klassen) en de (veronderstelde...) inkomsten daaruit van alle tien netbeheerders in Nederland. Hoogst interessant, want ik had nog nooit eerder dit soort informatie gezien. Hieruit leerde ik bijvoorbeeld dat "onze" netbeheerder Continuon maar liefst bijna 2 miljoen enkeltarief meters en ruim 800.000 dubbeltarief meters (verdeeld over twee "fase" groepen) in beheer heeft, wat mijn nooit eerder met hard cijfermateriaal bevestigde overtuiging dat er (veel) meer enkeltarief klanten zijn dan dubbeltarief klanten (alleen al vanwege de fysieke onmogelijkheid om met een enkeltarief meter een dubbel tarief contract te kunnen hebben), ondersteunde. Omdat ik niet zo snel begreep hoe de berekeningen in die tabel werden gemaakt, heb ik de hele zooi overgenomen in een eigen spreadsheet, en ben gaan kijken hoe die in elkaar stak en hoe het eindresultaat tot stand kwam. Dat leek behoorlijk rechtlijnig, en simpel een kwestie van het aantal meters in een bepaalde klasse te vermenigvuldigen met het tarief voor die meter bij de betreffende netbeheerder. Daaruit leken de inkomsten voor die categorie meters per klasse te volgen. Vier groepen (enkel tarief 1 resp. 3-fase, en dubbel tarief 1 resp. 3-fase) geven elk een bijbehorende hoeveelheid inkomsten, en de inkomsten worden per categorie bij elkaar opgeteld voor alle netbeheerders.

Met de formule van de NMa werd er uiteindelijk een "gewogen tarief" voor twee groepen meters (1-fase resp. 3-fase) bepaald, wat al zeer tegen mijn zere been was, want dat betekende sowieso al dat enkel- en dubbeltarief bij elkaar werden gegooid, en dat het (soms veel) hogere meetdienst tarief voor de dubbeltarief klanten kunstmatig op onze (enkeltarief klanten) nek werd gegooid, en het "gewogen gemiddelde" fors in ons nadeel zou doen opkrikken. Wat, gezien het feit dat enkeltarief klanten meestal (veel) lagere verbruiken hebben dan dubbeltarief klanten, waarvoor het hogere vastrecht voor een dubbeltarief meter sowieso niet te compenseren is met verbruik in het "lage" tarief omdat er simpelweg vrijwel niets of weinig in die uren verbruikt wordt, hartstikke onrechtvaardig is. Omdat hiermee een kunstmatige vastrecht verhoging in de elektriciteitsnota wordt ingebracht die het verschil tussen zelf beïnvloedbare variabele kosten en niet beïnvloedbare vaste kosten in het nadeel van de laatste doet omslaan. Hetgeen in klimaatcrisistijd, waarin er juist prikkels voor energiebesparing (lees: hoge variabele kosten, en zo laag mogelijke vaste kosten!) zouden moeten komen, onacceptabel is omdat hier dus weer voor de zoveelste maal het omgekeerde gebeurt. Hetgeen juist besparing ontmoedigt. Wij hebben niet voor niets altijd een enkeltarief contract gehad, omdat wij zo weinig elektriciteit verbruiken (zeker in de nacht, dan staat bij ons bijna altijd alles uit, op een enkele maal een wasmachine na). Het heeft voor ons derhalve nooit zin gehad om een dubbeltarief meter te hebben, en daar hebben we dan ook bewust nooit voor geopteerd.

Een van de meest ergerlijke bevindingen van dat ontwerpbesluit van de NMa was wel de "uitkomst" van de hele rekenexercitie. Die bedroeg namelijk voor "onze" enkeltarief (1 fase) meter al 22,85 Euro ex. BTW, en dat betekende, als dit ontwerpbesluit er door gedrukt zou worden, al een EXTRA verhoging voor ons van 4,01 Euro ex. BTW t.o.v. de 18,84 Euro voor 2007, 21,3%. Voor mij volstrekt onacceptabel, omdat onze netbeheerder hier geen enkele "prestatie" tegenover hoeft te stellen, en hij van de NMa, EZ en de politiek blijkbaar reeds in een eerder stadium tientallen procenten in zijn zak heeft mogen steken met de absurde verhogingen vlak voor de marktliberalisering (ook zonder tegenprestatie). De stoom begon inmiddels uit de oren te komen. En dus besloot ik maar weer eens met een diepe zucht een "zienswijze" te gaan opstellen over dit ronduit onzalig voorstel. Uiteraard schriftelijk, want er was wel een "hoorzitting" aangekondigd, maar ik had niet zo’n behoefte om met de meest gruwelijke juristentaal door enkele zwaargewichten om de oren geslagen te worden in deze waanzinnige materie, dus besloot ik het maar op papier te zetten.

Zienswijze n.a.v. ontwerpbesluit

Er was tot na de hoorzitting (15 oktober 2007) gelegenheid om schriftelijk te reageren.

Mijn belangrijkste punten:

(1) Totale onduidelijkheid over wat er met de meetdienst gaat gebeuren na 2008, en complete onzekerheid over de situatie rond de invoering van de "slimme meters" waarvan vooral de invoeders van decentraal opgewekte duurzame elektriciteit (zonnestroom) de dupe lijken te gaan worden. Omdat ze meestal totaal geen behoefte hebben aan die meters die in de plaats zouden komen van de zeer goed werkende, betrouwbare, en volautomatisch salderende Ferrarismeters. In vele landen worden salderende Ferrarismeters als volstrekt legitieme meters gezien waarmee zelfs wettelijk verplicht zonnestroom (of zelfs windstroom) wordt gesaldeerd, en dat heet dan "net metering". Zonnestroom invoeders zouden met zo’n ongevraagde en ongewenste "slimme meter" er in theorie zelfs financieel op achteruit kunnen gaan als de netbeheerders met die nieuwe meters weer allerlei bezopen extra "vastrechten" gaan zitten verzinnen die niet in de Wet staan gespecificeerd. Dit is al eerder voorgekomen, en als je ze een nagel geeft, nemen ze je hele lichaam (kom ik separaat nog op terug).

(2) Het jaar 2005 als "ijkjaar" is onacceptabel omdat de netbeheerders daarmee prestatieloos tientallen procenten onverklaarbare tariefstijgingen in de schoot geworpen krijgen die allemaal door de eindverbruikers zijn opgehoest zonder tegenprestatie. Ik heb daarom het begin van ijkjaar 2003 voorgesteld, voordat de grootste (onterechte) tariefstijgingen plaatsvonden.

(3) Enkeltarief klanten worden zwaar benadeeld door het ontwerpbesluit, wat onacceptabel is, mede vanuit het oogpunt van energiebesparing, wat tot nu toe een vrijwel onbestaand thema is geweest in de hele marktliberalisering, en waar nog verschrikkelijk veel aan moet gebeuren.

(4) Extra punten van zorg (diverse aspecten, zoals schandalige ijktarieven bij conflicten over meterstand problemen, problemen rond afgedwongen metervervanging bij zonnestroomproducenten met financiële benadeling, fysiek niet tot saldering in staat zijnde meters, en de totale afwezigheid van regulering van de gasmeter tarieven).

Verslagen hoorzitting

Zo’n beetje op het moment dat ik mijn brief had weggestuurd, verscheen er op de website van de DTe opeens een set van 4 documenten (+ verslag) (6), zijnde de "pleitnotities" van enkele netbeheerders en een retail vertegenwoordiger (van het pas opgerichte en bij vrijwel iedereen onbekende "Ephrin") n.a.v. de op 15 oktober gehouden hoorzitting bij de NMa. Nou, die reacties logen er niet om, en waarvan de op het briefpapier van een duur advocatenkantoor (met specialisatie energiewetgeving) verschenen, zeer dreigende reactie van Eneco Netbeheer jegens de NMa (impliciet de strekking hebbende: "We stappen naar het College van Beroep voor het Bedrijfsleven"!) wel het absolute toppunt was.

"Gooi maar allemaal bij elkaar, die meters..."
Waar het in essentie op neerkwam allemaal was dat de verzamelde netbeheerders (het leek wel een kartel...) vonden dat de door de NMa gemaakte indeling van twee "rest" klassen meters (1-fase dan wel 3-fase) niet acceptabel zou zijn (alles in prachtige, dure juridische termen en bijbehorende stijl omschreven, vooral de Continuon juristen zijn daarin gepokt en gemazeld, en extreem bedreven). En dat alle meters beter op een en dezelfde hoop gegooid moesten worden (Ephrin had daarbij ook nog eens de supervalse argumentatie dat dit "beter" zou zijn voor de acceptatie van zowel het leveranciersmodel van facturatie, als het beruchte capaciteitstarief, twee van de 3 pijlers die belangenkoepel EnergieNed er bij EZ en de Tweede Kamer op uitermate slinkse doch karakteristieke wijze doorgedrukt heeft). Het onverbiddelijke resultaat van die operatie zou zijn dat, omdat de duurdere 3-fase meters in de totale som opgenomen zouden worden voor alle toekomstige klanten, dat het uiteindelijk enkele "gewogen tarief" alweer hoger zou gaan uitpakken dan de NMa voor de – bij de miljoenen kleinverbruikers meest voorkomende - 1-fase meters had uitgerekend in het ontwerpbesluit. De netbeheerders kwamen door deze ranzige truc derhalve uit op het alweer hogere tarief van 23,88 Euro excl. BTW (nog zonder zogenaamde "cpi correctie") voor alle meters, wat zou inhouden dat wij met onze enkeltarief meter in Continuon gebied (en minimaal zo’n twee miljoen klanten met ons) er i.p.v. 21,3% nu maar liefst 26,8% (extra t.o.v. het al ten onrechte fors opgeschroefde 2005 niveau!) op achteruit zouden gaan t.o.v. het bestaande tarief voor 2007...

Continuon gepokt en gemazeld als vanouds ...
De juristen van Continuon durfden dat natuurlijk niet met zoveel woorden te zeggen (terwijl ze duivels goed wisten wat de consequenties van die hele operatie zouden zijn), maar maakten zich er lafhartig en typisch juridisch verbloemend vanaf met de vage opmerking (in hun "Zevende Argument"...): "Individuele klanteffecten zijn onvermijdelijk". Dat is een "nogal" misleidende opmerking als je weet dat door de gecombineerde trukendozen van de bureaucraten op het Ministerie van Economische Zaken, de NMa, en de verzamelde netbeheerders en retailers het voor die miljoenen enkeltarief klanten van hen uiteindelijk (bij het uiteindelijke besluit van de NMa) tot een verhoging van maar liefst 30% gaat leiden t.o.v. het tarief voor 2007, voor de 1,3 miljoen enkel tarief klanten van Essent netbeheer zelfs tot een verhoging van 38%, en de meeste andere enkel tarief klanten ook met forse verhogingen te maken krijgen. Er gaan (op basis van meterpopulatie 2005 berekend) minimaal 3,8 miljoen enkel tarief klanten op achteruit, maximaal 3,7 miljoen klanten dubbel tarief klanten gaan er (soms fors) op vooruit. Maar omdat van die laatste categorie er alleen al anderhalf miljoen bij Eneco netbeheer zitten, die al mogelijke juridische stappen heeft aangekondigd (ze gaan zwaar in het schip met mogelijk in totaal 13 miljoen omzetverlies door de operatie op basis van de 2005 meterpopulatie), en omdat uit die populatie nog de enkel tarief contractanten (die een dubbel tarief meter in de meterkast hebben) gefilterd dienen te worden, is het koffiedik kijken hoe dat uiteindelijk allemaal werkelijk uit gaat pakken. In ieder geval zijn met de huidige status quo en de al op de snel aan het begin van 2008 verschenen tariefbladen van Continuon direct snoeihard afgespijkerde nieuwe meetdienst tarieven alleen al bij deze netbeheerder minimaal 2 miljoen enkel tarief klanten dik in het schip gegaan, dwars tegen de politieke bedoeling van de meetdienst "regulering" in.

Eneco netboys not amused...
Eneco netbeheer (voluit: Eneco Energie MDDS B.V.) vond dat er sowieso geen enkele wettelijke basis was voor de hele operatie, en dat ze "stappen" zouden gaan zetten bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven om die hele operatie nietig te laten verklaren (gezien het door mij berekende dreigende omzetverlies niet geheel verrassend te noemen, zie spreadsheet onderaan deze pagina...).

Vies "geintje" van Essent Netwerk B.V.
Essent netbeheer tenslotte kwam nog met een karakteristiek en uitermate smerig juridisch geintje. Ze waren er blijkbaar achtergekomen dat o.a. Eneco netbeheer altijd een separaat "data-collectie" tarief heeft geheven (het grotere Continuon heeft dat nooit gedaan, zat in de metertarieven verwerkt), en claimden opeens dat ze dat in ijkjaar 2005 wel degelijk "op de rol" hadden staan, maar dat ze dat om obscure redenen niet op de tarieflijsten hadden gezet. Door hun claim zouden hun inkomsten voor 2005 voor alle 4 metercategorieën kunstmatig omhoog worden gekrikt (2,88 Euro ex BTW extra per categorie...), en zou door de berekening van een "gewogen tarief" over alle netbeheerders data, het uiteindelijke resultaat voor de meetdienst voor 2008 nog hoger gaan worden dan de rest van de netbeheerders al via die smerige truc van het bij elkaar vegen van alle meters had bedongen... In het uiteindelijke Besluit van de NMa is Essent voor deze weerzinwekkende poging om nog wat extra winst af te romen terecht keihard op de vingers geslagen (in hele nette bewoordingen, uiteraard) en is deze arrogante juristenkolder naar de prullenbak verwezen [randnummer 71 van het Besluit], maar dat is dan ook zo’n beetje het enige minuscule lichtpuntje in dat hele rampzalige Besluit van de NMa wat ik heb kunnen ontdekken...

U snapt wellicht dat na lezing van al dit juristen-fraais de stoomwolken uit de oren bij Polder PV een aardige omvang begonnen aan te nemen. Maar dat was nog niet het einde van het hele trieste verhaal...

De grootste gifadder

Ik zat namelijk al een tijdje met een heel erg "jeukend" gevoel. Dat werd vooral veroorzaakt door het feit dat ik een bizar verschil zag in de meterpopulaties tussen, met name, de grootste netbeheerder Continuon (feitelijk vergelijkbaar met nummer twee Essent), en de op-twee-na grootste Eneco Netbeheer (de rest van de netbeheerders stellen qua meterpopulaties niet zoveel voor en zijn veel kleiner). Continuon had in 2005 in totaal 1.872.779 enkeltarief en 829.870 dubbeltarief meters. Verhouding 2,26:1. Bij Essent netbeheer is die verhouding minder extreem, doch vergelijkbaar: 1,19:1 (meer enkel tarief meters dan dubbel tarief meters). NB: van alle meters van alle 10 netbeheerders bij elkaar is die verhouding gemiddeld 1,99:1, dus globaal 2 maal zoveel enkeltarief dan dubbeltarief meters, wat mijn vermoeden bevestigde van die relatieve verhouding. Eneco netbeheer echter had in hetzelfde jaar 326.296 enkeltarief en 1.551.182 dubbeltarief meters, een omgekeerde verhouding, dus, van 1:0,21 !!!! Ik snapte hier niets van, want ik had altijd gedacht dat er (veel) meer enkeltarief meters waren dan dubbeltarief meters. Ik kon het niet verklaren, en liet de documenten een tijdje liggen, maar het bleef "knagen". Totdat ik op een dag – de officiële termijn om schriftelijk te reageren op het NMa ontwerpbesluit was inmiddels verstreken (maar ik had al een brief met diverse van mijn eerste bezwaren ingestuurd) – het "licht" zag toen ik die tabel weer eens goed bekeek.

Wat wil het geval. In de derde hoofdkolom van de NMa tabel staat klip en klaar als verklarend hoofdje: Aantal kleinverbruikmeters in 2005. Dat wil zeggen: de fysieke meterpopulatie die toen aanwezig was. Echter, die meterpopulatie kan helemaal niet de basis vormen voor de in de vierde hoofdkolom weergegeven Inkomsten 2005 (excl. BTW)! Waarom niet? Omdat de inkomsten van de netbeheerders niet gedicteerd worden door het metertype, maar door het daadwerkelijke contract wat er is afgesloten met de klant! Als je een enkel tarief meter in de meterkast hebt zoals wij (slechts 1 draaischijf met telwerk), is er maar een contract mogelijk, en dat is een enkel tarief contract (bij Continuon wordt dat "continutarief" genoemd). Maar als je een dubbel tarief meter in de meterkast hebt hangen (met twee draaischijven of met 2 of meer al of niet digitale telwerken), kun je zowel een enkel tarief contract, als een dubbel tarief contract met je netbeheerder afsluiten! Hoe kan dat? Dat heeft te maken met de voor de netbeheerder te vermijden (en onnodige) vervangingskosten.

Als een vorige bewoner van de woning een dubbel tarief contract had met je netbeheerder (die altijd dezelfde is in het gebied waarin je woont en die feitelijk de meter beheert), kon hij/zij ook alleen maar een dubbeltarief meter hebben, omdat hoog en laag tarief separaat "bemeten" moesten kunnen worden waar je dus (minimaal) twee telwerken voor nodig hebt. Als er een nieuwe bewoner in het huis komt die een enkel tarief contract wil (omdat hij/zij een zuinig verbruik heeft en hoog/laag tarief voor hem/haar niet interessant is, mede gezien het hogere vastrecht tarief bij zo’n contract), is het voor de netbeheerder kostentechnisch bezien onzin om zo’n uitstekend werkende meter te gaan vervangen door een enkel tarief meter met maar 1 telwerk. Deze kan namelijk van de reeds aanwezige dubbeltarief meter 1 van de 2 (of meer) telwerken uit (laten) zetten, en er blijft dan maar 1 "actief" telwerk voor het meten van het verbruik op het "enkeltarief" over (bij onze netbeheerder Continuon dus wederom: "continutarief").

Als er nu na verhuizing van een bewoner zoals in de vorige alinea geschetst een nieuwe bewoner in die woning komt die wel weer hoog/laag tarief kiest, hoeft wederom de meter niet vervangen te worden, maar wordt gewoon het tweede telwerk weer geactiveerd zodat de nieuwe bewoner weer een dubbel tarief contract kan afsluiten, wat flink op vervangingskosten bespaart. Prima geregeld, als de omschakeling maar goed verloopt is er geen vuiltje aan de lucht. NB: voor nieuwe bewoners in een huis waar van enkel naar dubbel tarief contract wordt geswitched is het dus ook altijd zeer belangrijk om te checken of en hoe de twee telwerken gaan "lopen", controleer dan meteen of het lage tarief daadwerkelijk in de avond/nacht loopt en niet overdag, anders is er (per ongeluk) verkeerd geschakeld tussen de twee telwerken en zou u wel eens financieel ongunstiger uit kunnen komen dan u had gedacht bij de keuze voor het dubbel tarief contract.

Effecten berekeningen NMa tabel

Maar wat betekent dit alles nu in de discussie over die beruchte NMa tabel? Dat de "Inkomsten" die in hoofdkolom 4 van die tabel worden "berekend" niet kunnen kloppen! In mijn spreadsheet (ontwerpbesluit) blijkt klip en klaar dat die "inkomsten" uit de vermenigvuldiging van hoofdkolom 2 ("Tarief" per metertype) maal hoofdkolom 3 ("Aantal kleinverbruikmeters" per metertype) berekend worden, maar dat dit pertinent een ondeugdelijk beeld geeft van de werkelijk gerealiseerde inkomsten voor de netbeheerders in 2005. Omdat het niet om "inkomsten uit meters", maar om "inkomsten uit contracten" zou moeten gaan! Die gerealiseerde inkomsten zijn namelijk maatgevend geweest voor de "politieke beslissing" om de meetdienst voor 2008 te baseren op basis van een "gewogen tarief", en om de door EnergieNed gepushte "slimme meters" er door gedrukt (en door de netbeheerders gefinancierd) te krijgen. De voor de "slimme meters" te heffen meetdienst mocht namelijk niet meer geld kosten dan er blijkbaar in 2005 daadwerkelijk was verdiend door de gezamenlijke netbeheerders.

Wat heeft dit voor consequenties? Dat het dus om daadwerkelijk met de klant aangegane contracten dient te gaan om de werkelijke inkomsten in 2005 te bepalen. En dat een nog onbekend (doch hoogstwaarschijnlijk aanzienlijk) aantal enkel tarief contractanten in de NMa tabel onterecht onder de "dubbel tarief meter" populatie is ondergebracht. En dat derhalve de inkomsten in die categorieën (zowel 1- als 3-fase dubbel tarief meters) systematisch te hoog zijn ingeschat (omdat er meestal een lager meetdienst bedrag voor een enkel tarief contract wordt betaald). Met als resultaat dat de inkomsten kolommen voor de dubbel tarief "meters" onder de hoofdkolom 4 "Inkomsten 2005 (excl. BTW)" systematisch te hoog zijn berekend. Met als uiteindelijk gevolg dat de door de NMa berekende "eindwaarde" (in het ontwerpbesluit nog gesplitst in 1- en 3-fase meters) kunstmatig omhoog wordt gerekend.

Ik weet dit zeker omdat mijn vriendin in een vorig huurappartement in Continuon gebied jarenlang een fysieke dubbel tarief meter in de meterkast heeft gehad (ooit door een vorig bewoner blijkbaar aangevraagd, of altijd al in de meterkast aanwezig geweest), maar ook toen al altijd een enkel tarief contract had (er draaide al die tijd maar 1 telwerk), en dus minder voor de ook toen al gesplitste meetdienst tarieven (toen nog binnen het "vastrecht" vallend) betaalde. Ik weet van diverse mensen dat ze in de huidige situatie ook nog steeds een dubbel tarief meter, maar een enkel tarief contract hebben. Al dit soort situaties worden in de door mij gewraakte NMa tabel allemaal onterecht onder de "dubbel tarief meter populatie" ondergebracht. En drukken dus kunstmatig en onterecht de fictieve inkomsten (hoofdkolom 4, 1- resp. 3-fase dubbel tarief meters) van de netbeheerders omhoog, en het gewogen gemiddelde voor het tarief voor 2008 wordt kunstmatig te hoog berekend!

Toen ik hier achter kwam was ik woedend. Hieruit bleek dat door een valse voorstelling van zaken de inkomsten voor de netbeheerders in 2005 in ieder geval wat de dubbel tarief meter populatie betreft hoogstwaarschijnlijk (veel) te hoog zijn opgegeven of berekend. Dit is met name funest qua impact bij de meterpopulatie van Eneco netbeheer, waar immers het overgrote merendeel juist die dubbel tarief meters omvat (en dus ook zwaar op het uiteindelijke "resultaat" drukt). Echter, gezien het feit dat alleen al de gemiddelde verhouding tussen (alle) enkeltarief en dubbeltarief meters ongeveer 2 op 1 is, en deze als een minimale verhouding (!) gezien dient te worden tussen mensen met een enkeltarief contract en diegenen met een dubbeltarief contract (minimaal omdat veel enkel tarief klanten zich in de "dubbel tarief meter populatie" bevinden), is het zeer onwaarschijnlijk om te veronderstellen dat alleen bij Eneco netbeheer (qua grootte de derde, de zeven andere netbeheerders hebben veel kleinere meterpopulaties onder hun hoede) de werkelijke verhouding tussen enkeltarief en dubbeltarief contractanten fundamenteel anders zou zijn. Zeker gezien het beeld bij de grootste twee, Continuon en Essent. Het is zelfs uitermate onwaarschijnlijk dat die verhouding bij Eneco netbeheer fundamenteel anders zou liggen (er is geen enkele reden te bedenken waarom dat zo zou zijn), ook al is de verhouding in de fysieke meterpopulatie wel verschillend (mogelijk te maken hebbend met een ander plaatsingsbeleid van meters in het verleden).

Gevolgen tabelberekeningen

Omdat het meetdienst tarief voor een enkel tarief contractant (in de meeste gevallen) lager is dan voor een dubbel tarief contractant, zal bij het verplaatsen van zo’n "geval" van de dubbel tarief meter kolom naar de enkel tarief meter kolom weliswaar het totaal aan inkomsten van de laatstgenoemde kolom iets hoger worden, maar de verlaging van de uit de eerstgenoemde kolom voortvloeiende inkomsten wordt tegelijkertijd door de hogere meetdienst voor een dubbel tarief contract groter. Ergo: bij correcte berekening (die niet toegepast lijkt te zijn door de NMa omdat die het uitsluitend over meters, en niet over contracten heeft), zouden de totale inkomsten juist lager dienen te zijn in 2005. Door niet correct te rekenen is het netto effect juist een totale kunstmatige inkomstenverhoging voor de van toepassing zijnde netbeheerder (voor 2005). Door die feitelijk nog uit te voeren verschuiving treedt dan ook een reëel effect van totale inkomsten vermindering op, en deze moeten in 2005 dan ook minder hoog zijn geweest dan door de NMa in haar tabel worden gesuggereerd.

Concluderend: het is zeer waarschijnlijk dat zich binnen de dubbel tarief meter populaties van Eneco netbeheer, en ook bij alle andere netbeheerders een aanzienlijk aantal enkel tarief contractanten bevinden zonder hoog/laag tarief, maar met het veel lagere enkeltarief. En dat de inkomsten in die dubbel tarief meter kolommen (voor alle netbeheerders) wel eens veel te hoog ingeschat of berekend kunnen zijn. Met desastreuze gevolgen voor de uiteindelijk vastgestelde "gewogen nieuwe meetdienst tarieven" door de NMa. Namelijk (veel) te hoog.

Wat te doen?

Ik zat hierna met mijn handen in het haar. Ik had met vrij grote zekerheid een enorme blunder in die tabel ontdekt die miljoenen enkeltarief klanten nog eens extra financieel zou gaan benadelen (omdat die allemaal een nog grotere stijging van het meetdienst tarief te verwerken zouden krijgen dan ik al had bevroed). Ondertussen was echter de "officiële reactietermijn" op het ontwerpbesluit verstreken, en je weet met juristen nooit hoe er dan omgegaan wordt met dat soort onacceptabele bevindingen. Vandaar dat ik eerst maar eens met de dossierbehandelaar van deze zaak heb gebeld. Ik kreeg van haar te horen dat de verklarende tekst in de hoofdjes van de NMa tabel moesten kloppen, dus ik voelde mij in mijn bevindingen gesterkt, dat die tabel fout berekend moest zijn en niet de werkelijke inkomsten voor 2005 liet zien, maar (veel) te hoge, fictieve inkomsten (met te hoge meetdienst voorstellen tot resultaat). Ik kreeg van de NMa medewerkster echter niet de garantie dat aan mijn bevindingen consequenties verbonden zouden worden, ook al omdat de "officiële reactietermijn" voor het ontwerpbesluit verstreken was. Ze was het wel hartgrondig met me eens dat de netbeheerders een monumentale informatievoorsprong hebben t.o.v. alle andere partijen, met name de kleinverbruikers, en dat dit een ongewenste situatie was. Als ik mijn bevindingen op papier zou zetten, zouden ze zeker aan het "dossier" toegevoegd worden, maar de NMa medewerkster kon niet beloven dat er ook maar iets mee gedaan zou gaan worden...

Ze suggereerde tevens om me tot de VEMW en/of de Consumentenbond te wenden, om hen te bewegen om zich met deze materie te bemoeien. Bij de VEMW was ik snel "klaar", aangezien ik als consument geen lid was (kon zijn) van die organisatie, daar ik geen "kleinzakelijk belanghebbende" (doch een blijkbaar irrelevante consument) was en enige vorm van hulp kon vergeten... Bij de Consumentenbond duurde het iets langer. Na "interne raadpleging" kreeg ik daar te horen dat er geen "energiespecialist" was die mij kon helpen... Daar sta je dan, met lege handen. Als end-of-the-pipeline consument die totaal niets heeft in te brengen in dit verschrikkelijke land en elke keer weer de pineut is...

Desondanks heb ik me niet kunnen neerleggen bij deze ontdekking, en heb ik uit arren moede toch nog de moeite genomen om een gepeperde brief te schrijven naar de NMa en daar mijn grieven in uitgelegd. Ik heb daarin ook nog twee citaten van het ontwerpbesluit aangehaald om aan te geven wat de politieke bedoeling van de meetdienst regulering was:

Waaruit klip en klaar wordt dat de werkelijke inkomsten (voortvloeiend uit de werkelijk met de kleinverbruikers aangegane enkeltarief dan wel dubbeltarief contracten) als basis van de tabel genomen hadden moeten worden, en niet een berekening op basis van de aantallen ontleend aan de fysiek aanwezige meterpopulatie.

Eind resultaat: het definitieve (rampzalige) NMa Besluit

U kunt zelf aan de hand van het definitieve Besluit van de NMa (8), en het Dictum daarin op pagina 16: "Meettarief kleinverbruikmeters (1- en 3-fase; enkel en dubbel): EUR 24,47 (exclusief BTW)", en de door mij met veel bloed, zweet en tranen uit de NMa data en de tariefbladen van de netbeheerders voor 2007 vastgestelde tarief effecten per klant (Excel spreadsheet) vaststellen, dat voor vele miljoenen enkel tarief contractanten (zowel diegenen die een enkeltarief of een dubbeltarief meter hebben) deze juridische aannames en deze politieke beloftes in de bikkelharde realiteit van de Nederlandse energie bureaucratie openlijk verkracht zijn. En dat de meestal zuinig en/of bewust levende enkel tarief klanten dus weer eens de dupe zijn van politiek en bureaucratisch wanbeleid, terwijl de meeste dubbel tarief contractanten met een dubbeltarief meter in de meterkast (meestal de afnemers met veel hogere verbruiken) tegelijkertijd een leuk (eenmalig) voordeeltje toegeworpen krijgen (lees: door "ons", enkeltarief klanten, betaald...).

De feiten

Feit is dat het meetdienst tarief voor de miljoenen enkeltarief klanten van Continuon in 2005 18,24 Euro excl. BTW bedroeg (tariefblad). Feit is dat het tarief in 2007 gestegen was tot 18,84 Euro (idem; 3,3% stijging t.o.v. 2005). Feit is dat het door de NMa "vastgestelde" gewogen nieuwe tarief, aanvankelijk voor 1-fase meters nog "maar" 22,85 Euro was (ontwerpbesluit, voorgestelde stijging al 21,3%) maar nu – met name op "aandringen" van de netbeheerders en retailers - in een keer is opgeschroefd naar 24,47 Euro voor 2008 (inclusief correctie met de cpi prijsindex). Een stijging van 29,9% t.o.v. het tarief voor 2007, en zelfs 34,2% t.o.v. het tarief in 2005 (NB: zonder de cpi correctie kwam de NMa op een bedrag van 23,86 uit, dat was t.o.v. 2005 een verhoging van 30,8%). Ik herhaal hier de "politieke belofte" van achtereenvolgens Joop Wijn en Maria van der Hoeven van EZ, dat het prijsniveau van 2005 gehanteerd zou worden als basis voor de introductie van de (pertinent niet door mij gewenste!) "slimme meter". Dat heet dus doodordinair een (zoveelste) "gebroken politieke belofte", en dan druk ik mij heel erg netjes uit. Ik – en velen met mij - "mag" nu van de NMa (en de politiek) ondanks die "belofte" 6,23 Euro per jaar meer voor een niet geleverde prestatie gaan betalen (want er is niets in de metersituatie veranderd). Dat is nog exclusief BTW. Dat is dus bovendien 1,18 Euro BTW extra per enkel tarief contract.

Totaal extra op te hoesten 7,41 Euro per enkeltarief contract bij Continuon per jaar. Ik ben zeer benieuwd naar de door belanghebbenden bejubelde "zegeningen" die de door mij vervloekte "slimme meter" zou moeten gaan brengen voor die 7,41 Euro meerkosten, terwijl ik al een verbruik heb wat door eigen gedrag en aankoop van zonnepanelen een factor drie onder het (door de energiesector gebezigde) Nederlandse gemiddelde ligt, en waarvan ik inmiddels 80-90 procent zelf van eigen dak superschoon en probleemloos opwek uit zonlicht. Ik geloof nooit (herstel: ik weet zeker van niet), hooggeschatte mevrouw van der Hoeven, dat die geweldige "slimme meter" van u mij veel zal gaan helpen om mijn verbruik nog lager te krijgen. U rekent uw eigen kabinet en de netbeheerders rijk aan niet geleverde, en aan mij niet te leveren, volstrekt fictieve, vermeende "prestaties"...

Op basis van de NMa gegevens en de meterpopulaties van 2005 heb ik, als vingeroefening (sommige data zijn niet helemaal zeker) kunnen berekenen dat alleen al een netbeheerder als Continuon met een mooie fooi van 4 miljoen Euro extra omzet (zonder een enkele tegenprestatie bij de getroffen afnemers) de champagnekurken op het kantoor heeft kunnen laten knallen (op het net verschenen tariefblad elektra voor 2008 is hun machtsgreep uiteraard direct "maximaal" verzilverd (9) en afbeelding en toelichting hieronder...), maar dat bij Eneco netbeheer (mogelijk zo’n 13 miljoen Euro verlies...) er nu ongetwijfeld een peloton goed betaalde juristen bezig is om de juristen van de NMa weer eens in zeer zwaar weer terecht te laten komen (gedenk de recente vernietiging van de door de NMa in het leven geroepen RUN regeling, die door exact diezelfde juristen van de netbedrijven van de Eneco-holding is bewerkstelligd) ...

Nieuwe meetdienst Continuon

nieuwe "meetdienst" van Continuon; 2,039/mnd = "maximum"
meetdienst (NMa) van € 24,468 ex BTW (bron: (9) Continuon 2008)

In de afbeelding hierboven (screendump van het net gepubliceerde nieuwe tariefblad elektra kleinverbruikers van Continuon voor 2008) het – voor enkeltarief klanten van Continuon - verschrikkelijke eindresultaat van de in dit document beschreven NMa exercitie: alle afname kleinverbruik contracten 2,039 Euro ex BTW bij jaarlijkse opname, komen neer op 12x 2,039 = 24,468, afgerond, NMa’s 24,47 Euro ex BTW, maakt niet (meer) uit wat voor meter dan wel contract je had/hebt. In 2007 was dat voor de enkel/"continu"tarief klanten nog 18,84 Euro...

Er is nog meer over dat nieuwe tariefblad van Continuon te vertellen, maar daar kom ik later nog op terug.

Spreadsheet

In een eigen spreadsheet heb ik alle prijseffecten uitgerekend, als de fysieke meterpopulatie van 2005 als "valide" basis had gegolden. Wat dus niet zo is (had het aantal contracten per type meter moeten zijn geweest), maar het geeft wel een goed beeld van (de implicaties van) alle effecten. Met een vergelijking van de situatie voor 2007 en de nieuwe situatie voor 2008. Zowel voor de (uitgaven van de) eindverbruikers, als voor de (inkomsten van) de netbeheerders zelf die op m.b.v. deze (door hen zelf aan de NMa geleverde) uitgangsdata berekend zijn. Door van dezelfde basis uit te gaan zijn de jaren 2007 en 2008 qua effecten goed met elkaar te vergelijken omdat er geen dramatische veranderingen in de meterpopulatie zullen zijn geweest. Op wat nieuwbouw en mogelijk een geringe hoeveelheid afbraak na, maar dat kan nooit dramatisch veel impact hebben gezien de enorme hoeveelheid meters die er reeds zijn.

Hieronder vindt u enkele screenshots van deze tale-telling spreadsheet. Als u daar nog vragen over heeft, stuur dan een e-mail s.v.p.

Spreadsheet met 3 werkbladen. Berekeningen aanvankelijk gebaseerd op de door de NMa gepubliceerde meterpopulatie van 2005 (ontwerpbesluit). Voor definitieve berekeningen is gebruik gemaakt van de door de NMa in de definitieve (Besluit) versie gecorrigeerde data voor RENDO netbeheer. Niet alles wordt hier getoond, wel de meest relevante data uit mijn spreadsheet.

Inhoud werkbladen: klik op de roodomrande afbeeldingen voor full-view van het spreadsheet gedeelte; doorklikken op afbeelding totdat het betreffende spreadsheet gedeelte leesbaar is.

(1e blad) "Eerste NMa voorstel"
Volledige berekening en controle van het ontwerp voorstel van de NMa van 12 september 2007, met enkele nader uitgewerkte data.

^^^ Berekeningen op basis van ontwerpbesluit van de NMa. Oranje gedeelte: invoergegevens (tabel NMa); blauwe gedeelte: berekeningen op basis van die data. Onderaan: Berekening NMa voor fase 1 en fase 3 meters apart (later onder druk van netbeheerders en Ephrin overboord gekieperd). Groene getallen zijn mijn eigen berekeningen die kloppen met de data zoals in de NMa tabel weergegeven (zwarte getallen); rode getallen wijken (licht) af. Mogelijk veroorzaakt doordat er met meer getallen achter de komma is gewerkt dan in de NMa tabel te zien was. Hoogst curieus is de "missende meter" in de NMa tabel, ook later blijft die kleine afwijking hardnekkig aanwezig ...

(2e blad) "Berekening impact DEF. besluit"

(1) als boven, met door de NMa in het definitieve besluit gecorrigeerde data RENDO, voorbeeld (mislukte) financiële truc Essent netbeheer ("datacollectie tarief" achteraf proberen bij de 2005 tarieven op te tellen, door NMa afgewezen), en uitwerking NMa berekening definitief besluit (alle meters bij elkaar), met enkele nader uitgewerkte data.

^^^ Berekeningen op basis van het definitieve besluit ("Dictum") van de NMa. Oranje gedeelte: invoergegevens (tabel NMa met gewijzigde data RENDO in rood); blauwe gedeelte: berekeningen op basis van die data. Onderaan: Berekening NMa met oorspronkelijke voorstel (blauw) resp. het definitieve besluit (oranje), met tenslotte het eindresultaat na cpi correctie volgens de pijlen. Groene getallen zijn wederom mijn eigen berekeningen die kloppen met de data zoals in de NMa tabel weergegeven (zwarte getallen). Door mij berekende oranje getallen in de rechter tabel wijken (licht) af van de NMa gegevens. Achteraan de tabel nog enkele afgeleide gegevens, let op de absolute marktdominantie van (de meterpool van...) de grote drie (93,26%): Continuon, Essent en Eneco netbeheer. Zie verder vorige tabel. In donker oranje in de linker tabel tenslotte nog de poging van Essent netbeheer een nooit daadwerkelijk in rekening gebracht (ergo: volstrekt fictief!!!) "datacollectie tarief" er met terugwerkende kracht in te laten proppen (mogelijke gevolgen bij acceptatie zie de roodomlijnde blauwe band in de rechterhelft van de tabel. Een smerige truc die de totale (vermeende) netbeheerders inkomsten voor 2005 nog verder kunstmatig opgeklopt zou hebben. Maar wat er gelukkig door de NMa terecht uit de toch al zwaar ten nadele van miljoenen eindverbruikers uitgevoerde rekenexcercitie is uitgeknikkerd...

(2) als boven, met gecorrigeerde data RENDO, vermoedelijke tarieven InfraMosane (Essent Netbeheer gebied), en met netbeheerders tarieven (van 3e werkblad) voor 2007. Helemaal rechts in dit werkblad (zie volgende tabel) een nadere uitwerking van de inkomsten effecten (gebaseerd op METERpool, niet op de – onbekende - contractpool) bij de netbeheerders voor 2005, 2007, en (NMa besluit 24,47 Euro ex BTW voor ALLE meters) 2008, met verschil in gesuggereerde inkomsten tussen 2007 en 2008 (absoluut en procentueel).
Tevens op het werkblad uitgebreide toelichting en uitwerking rekenvoorbeelden Continuon. Tarief- en inkomsten effecten (niet getoond).

^^^ Berekeningen op basis van de door de NMa in het definitieve besluit aangepaste meterpool data (2005) van de netbeheerders inkomsten voor het jaar 2007 met de tarieven die voor die netbeheerders in dat jaar golden (eigen tariefbladen/info op websites). Zie verder vorige tabellen.

^^^ Berekeningen op basis van de door de NMa in het definitieve besluit aangepaste meterpool data (2005) van de netbeheerders inkomsten voor het jaar 2008 en de daaruit voortvloeiende veranderingen t.o.v. de in de vorige tabel berekende inkomsten voor 2007. Zie verder vorige tabellen.

(3e blad) "Meettarieven en gevolgen"
(1) Tarieven van tariefbladen netbeheerders voor 2007. Berekening van de ex BTW prijs per jaar uit de ruwe invoerdata (voor import naar 2e werkblad), niet getoond. Hieruit zijn de jaarlijkse meetdiensten berekend, zie 2e blad, onder nummer (2).

(2) Impact van het NMa dictum (24,47 Euro ex BTW/jaar) voor ALLE in (1) uitgesplitste tariefcategorieën, gebaseerd op de meterpopulatie van 2005, en verdeeld over enkel dan wel dubbel tarief groepen. Tarief effecten (uitgaven) 2007 >>> 2008 op de verschillende afnemer groepen (grotendeels: enkel hoger en dubbel lager, maar ogenschijnlijke balans slaat door naar 1e categorie, zeker als enkel tarief klanten met dubbel tarief meter worden overgeheveld). Tabel ondersteund door kaders met conclusies.

^^^ Berekeningen van de effecten op de meetdienst voor kleinverbruikers in de vorm van het verschil in te betalen jaarlijks tarief (ex BTW) tussen 2007 en 2008. Uitgesplitst naar metertype zoals opgegeven op de tariefbladen/info van de netbeheerders, met hun tarieven voor 2007 en het "Dictum" van de NMa, 24,47 Euro ex BTW voor 2008 voor ALLE meters. In donkerblauw (grootste deel dubbel tarief meter klanten met dubbel tarief contract) mensen die minder gaan betalen, in rood (merendeel enkel tarief meter klanten met enkel tarief contract) mensen die meer gaan betalen. Niet "zichtbaar" in deze op de (gecorrigeerde) meterpopulatie van 2005 gebaseerde getallen zijn de mensen met een dubbel tarief meter, maar met een enkel tarief contract, die er ook (bijna) allemaal flink op achteruit gaan in 2008 (en dus feitelijk in het linker gedeelte van de tabel thuishoren). Ergo: de laatste cijferkolom is slechts van toepassing op diegenen die een dubbel tarief meter in huis hebben en een dubbel tarief contract, en is niet van toepassing op mensen meet een zelfde type meter maar met een enkel tarief contract. Deze tabel laat duidelijk zien dat minimaal de helft, vermoedelijk veel meer, van de huidige kleinverbruikers, ondanks de politieke bedoeling om "het niveau van de Meetdienst op dat van 2005 te bevriezen", via een bureaucratische procedure bij een door EZ ingesteld bestuursorgaan openlijk wordt belazerd. In geel (onderste figuur) de bij deze tabel behorende opmerkingen. Zie verder vorige tabellen.

(3) Try-out met poging om wegingsfactor voor netbeheerder impact te vinden middels data meterpool 2005 en verhouding enkel/dubbeltarief meters. Hoge impact van Continuon (56% wegingsfactor), met overwegend enkeltarief meters en hoogstwaarschijnlijk nog veel meer enkeltarief contractanten in de dubbeltarief meter populatie... (niet getoond).

Referenties

(1) Marktmonitor waarin voor het eerst de absurde stijgingen van de meetdiensten voor zowel elektra- als gasmeters werden gepubliceerd (verkorte link naar het DTe document, pdf file):
http://tinyurl.com/2l6ldk

(2) Antwoorden van Joop Wijn (foutief in brief als 1 februari 2006, moet zijn 2007) op vragen van Paulus Jansen (SP) van 19 januari 2007:
http://www.ez.nl/content.jsp?objectid=150256&rid=45706
http://paulusjansen.sp.nl/weblog/2007/01/17/nma-moet-tarieven-gas-en-elektriciteitsmeters-verlagen/ (de oorspronkelijke vragen op Jansen's weblog dd. 17 jan. 2007; let ook op lezersreacties en datering daarvan!)

(3) Artikel van Energeia over de vragen van Paulus Jansen over de meetdienst tarieven, hergepubliceerd op de Energiecentrum website (artikel op Energeia betaalsite niet meer voor externen beschikbaar):
http://www.energiecentrum.nl/cms/publish/content/showpage.asp?pageid=1331

(4) Regeling meettarieven elektriciteit 2008 (14 juli 2007, nr. WJZ 7085967, Staatscourant 25 juli 2007, nr. 141), pdf document:
http://www.dte.nl/images/070820%20regeling%20meettarieven_tcm7-109122.pdf

(5) Ontwerpbesluit "vaststelling maximum meettarieven elektra" door de DTe (NMa) van 12 september 2007, met mogelijkheid een "zienswijze" in te dienen (verkorte link naar pdf document op de DTe website):
http://tinyurl.com/33ew2t

(6) Ter inzagelegging van het ontwerpbesluit, met als supplementen bijgevoegd verslag hoorzitting (15 oktober 2007) en de schriftelijke reacties van netbeheerders en Ephrin (retailers), verkorte link naar het betreffende document op de website van de DTe:
http://tinyurl.com/2edv8d

(7) Antwoorden van van der Hoeven op een spervuur van vragen van Tweede Kamerlid Paulus Jansen (SP) over de invoering van de "slimme meters" (die op basis van de netbeheerders inkomsten uit de bestaande meetdienst contracten voor het jaar 2005 gefinancierd zouden moeten kunnen worden):
http://paulusjansen.sp.nl/weblog/2007/10/26/van-der-hoeven-op-de-bres-voor-slimme-meters/

(8) Definitieve "vaststelling maximum meettarieven elektra" door de NMa (met o.a. inbreng Segaar in zienswijzen, niets daarvan is gehonoreerd, en kritiek op de fundamentele uitgangspunten van de "NMa tabel" is volkomen genegeerd), verkorte link naar het betreffende document op de website van de DTe:
http://tinyurl.com/26k9nn

(9) Continuon was er als vanouds als de kippen bij om de 4 miljoen Euro (zonder gevraagde tegenprestatie) EXTRA winst te claimen bij haar gedwongen klanten, met name bij de weerloze enkeltarief slachtoffers (pdf document op de website van Continuon Netbeheer:
http://www.continuon.nl/binaries/2008%2E2%20-%20E_hh_zakelijkklein_2008_tcm86-64635.pdf

Zie ook

Het "slimme meter" dossier (met regelmatig forse kritiek op doelstellingen en "financiering vanuit de 2005 inkomsten" kritiek, op Energeia site:
http://www.energeia.nl/dossier.php?DossierID=15

En, natuurlijk, het "slimme meter" dossier op Polder PV...:
slimme_meters.htm

Nagekomen

http://www.ad.nl/economie/article2034502.ece
http://www.ad.nl/binnenland/article2034859.ece (2 berichten met veel lezersreacties op website AD.nl die begin februari 2008 werden geplaatst over de materie, en over de komst van de "slimme meter"; korte bespreking op "slimme meter" pagina)

http://tinyurl.com/226tjp (verkorte link naar later gevonden kort bericht op Gaslicht.com site uit de kerstperiode, 24 december 2007[het officiële NMa Besluit werd pas op 20 december gepubliceerd, in een periode waarin de meeste mensen heel wat andere zaken aan hun hoofd hebben]; met paar lezersreacties)

Reacties

27 januari 2008
"Indrukwekkend, je bevindingen in je analyse. Een deel ervan was me bekend; nu vind ik het geheel een parlementaire enquête waard. Toch ben ik bang dat de achterliggende bedoeling nog zwaarder is: De toekomstige inkoop prijzen zullen per minuut kunnen worden doorberekend, dus op momenten van hoge vraag zijn de prijzen hoog. Deze zullen met de procentuele winst worden doorberekend aan de consument. Hierdoor zal de gemiddelde kWh prijs hoger uitpakken voor de consument.

Wat me verder ergerlijk stoort is dat het geld van de meter affaire helemaal niet aan dit project uitgegeven had mogen worden. De implementatie van duurzaam heeft naar mijn bescheiden mening absolute voorrang. De oude methode functioneert nog prima. De gang van zaken m.b.t. dergelijke missers van "de overheid" - met name EZ en parlement - vind ik buitengewoon zorgelijk. Het toont aan dat de leiding van onze democratie moeite heeft met het stellen van prioriteiten, het behartigen van de belangen van het lectoraat (de samenleving), en het opstellen en handhaven van beleid op lange termijn. En dat zij gevoelig is voor oneigenlijke argumenten van lobby-groepen. Dit toont ontegenzeglijk aan dat er te weinig expertise is van de actuele zaken in relatie tot die bij de gespecialiseerde bedrijfstakken. Hierdoor ontstaat onjuiste belasting en onjuiste verdeling van macht. Vooral m.b.t. het onwederrechtelijk toe-eigenen van middelen door mastodonten door manipulatie van bevoegd gezag.

Ik ben geen deskundige op dit gebied, ik probeer alleen maar wat accenten te leggen...

Dus, Peter, ga zo voort !!!!

Eindelijk komen er dingen aan het licht waar de media van watertanden. Alleen ... zijn ze eerlijk genoeg om dit objectief te kunnen presenteren? Of zijn ze net als wij (!) een beetje dom?"

Webpagina opgezet dd. 11 januari 2008 (na diverse eerdere conceptversies),
24 januari 2008 (aangepast) on-line; 27 januari 2008 (reactie toegevoegd)