collectieve
aankoop analyse |
index |
|
Wij Willen Zon - de actie, het verloop, en de achtergronden p. 1Op deze webpagina van het particuliere, onafhankelijke en onbetaalde initiatief Polder PV de meest recente analyses van de bekendste, met veel media aandacht omgeven landelijke zonnestroom actie van Nederland anno 2010/2011. In een serie artikelen werd daar al eerder intensief door Polder PV aandacht aan besteed, sedert de organisatie op de Dag van de Duurzaamheid, 11 november 2010, de actie in het leven riep (zie onder die datum op de webpagina actueel nieuws van de "moeder" organisatie, Stichting Urgenda). U vindt die eerdere artikelen wederom op deze pagina (oudste onderaan). De actie heeft gaandeweg "het proces" nogal wat vragen, kritiek - en reacties - uit de (zonnestroom) markt en de nodige wenkbrauw fronsen opgeleverd. In de op deze pagina gepresenteerde recentste berichten (meest actuele bovenaan) gaat Polder PV diep in op diverse zaken (niet alleen gerelateerd aan puur technische kwesties), de uitgangspunten van de organisatoren, de invulling daarvan, de impact op de bestaande zonnestroom markt, en diverse hoogst curieuze zaken in de "uitvoeringsfase". Aangezien de actie met veel bombarie en forse internet aandacht (en NOS/Vara TV- en radiouitzendingen) is gepresenteerd en begeleid, is het goed om de zaken in een kritisch daglicht te blijven bezien. Want "zomaar" iets in de orde grootte van 13 en een halve MWp op de blijvend kleine Nederlandse zonnestroom markt neerzetten (voorlopige laatste "schatting", definitieve getallen en aantallen pakketten zijn onbekend) is geen sinecure.
Artikelen over WWZ actie op Polder PV Voor meest recente stukken zie de actuele pagina (deze pagina) 28 februari 2011: Triodos geen financier van WWZ actie. N.a.v. een 2 weken eerder verstuurd informatie verzoek aan mijn vertrouwde duurzame bank (al sinds 1998), en een telefoontje met een herhaald verzoek ter opklaring van hun (vermeende) rol bij WWZ, heb ik inmiddels bevestiging binnen wat ik al vermoedde, en waar ik uit een andere - indirecte - bron al een aanwijzing over had vernomen. Triodos Bank is géén financier van de WWZ actie in die zin dat ze een lening zouden hebben verstrekt. Dat betekent uiteraard niet dat er "(in het geheel) geen financiële relatie" zou zijn tussen deze partijen, maar daar wil de bank terecht verder niet over uitweiden. En dat hoeft ook helemaal niet. Want dat doet in deze materie niet terzake. Goed om dit ook op het netvlies te hebben als u de "partner" pagina van de WWZ actie bekijkt. 27 februari 2011: Zwijgt Wij Willen Zon over veranderde zonnepaneel pakketten? Met twee updates/toevoegingen op 28 februari 2011 (1), (2). Daar lijkt het wel op. Polder PV heeft namelijk op 23 februari jl. een kopie van een e-mail ontvangen die zo te zien naar alle klanten van Wijwillenzon.nl is verstuurd. Daarin wordt helemaal niets gezegd over het feit dat er sowieso (volgens zeggen van Minnesma van WWZ zelf: pas tijdens de laatste "onderhandelingsfase") een module fabrikant volledig uit de actie is weggestreept (uitgebreid bericht van 21/22 februari). En er wordt ook niets gezegd over het feit dat daarmee de kwaliteit en inhoud van een van de aangeboden pakketten structureel zal en moet zijn gewijzigd. Omdat de twee nog steeds op de WWZ site staande datasheets (van twee producenten, LDK Solar en CSUN) onverenigbaar zijn met het kunnen invullen van de specificaties van alle vier de aangeboden pakketten in de nieuwe situatie. De e-mail die ik toegestuurd heb gekregen begint met deze aanhef (vetdruk Polder PV):
Hier staat niets over welke [definitieve] "panelenfabrikant" het dan wel zou betreffen (de suggestie richting klanten is immers nog steeds dat het er 2 zouden zijn, gezien de pakketten aanbiedingen). En dat is voor een groot deel van de WWZ klanten cruciale informatie die WWZ hen bij deze zeer belangrijke e-mail (oproep tot definitieve contract toezegging en wijze van rest betaling) ontzegt. Verderop in de e-mail, die over diverse wijzen van betalingswijzen gaat en over een extra korting voor mensen die langer van tevoren de rest van het verschuldigde bedrag willen overmaken of door WWZ laten incasseren, wordt ook met geen woord gerept over het kristalheldere feit dat een van de module leveranciers waarvan de pakketten en het betreffende datasheet van de modules nog steeds onveranderd en letterlijk op de website van WWZ staan is verdwenen uit de actie. Zelfs als het over de pakketten zelf gaat, wordt slechts in algemene termen over het te leveren spul gesproken in de door mij besproken e-mail van WWZ. En wordt niet aan de klant verteld dat twee van de pakketten fundamenteel zullen zijn gewijzigd omdat er - blijkbaar - een geheel ander type module zal gaan worden geleverd dan waarvoor de klanten die het betreft hebben getekend en aanbetaald. Uit het laatste stuk van de e-mail van WWZ aan hun klanten:
Nogmaals: met geen woord wordt hier gesproken over de betreffende, "uiteindelijke" module leverancier, en het type zonnepaneel wat daadwerkelijk geleverd gaat worden, en wat bij de mensen op de stoep zal gaan worden afgeleverd. Toch wordt impliciet naar de nog steeds op de WWZ staande pakketten verwezen, door de in de e-mail gegeven referenties met de corresponderende letter code (pakket A is namelijk 6 panelen met LDK Solar modules, terwijl pakket C 16 modules betreft van het merk China Sunergy). Terwijl toch zeer duidelijk aan persagentschap Energeia was duidelijk gemaakt dat dit beslist wel zou gaan gebeuren. Citaat Energeia bericht 18 februari 2011 (zie ook mijn uitgebreide bespreking van dat artikel van 21/22 februari):
(1) toegevoegd 28 feb. 2011: Ook uit de oproep om het contract via een reply mail te gaan ondertekenen en al dan niet akkoord voor incasso af te geven, blijkt wederom dat WWZ klanten verwijst naar hun oorspronkelijke bestelling, terwijl die in veel gevallen in de nieuwe situatie beslist veranderd zal gaan worden zonder dat de klanten dat in deze fase te weten zijn gekomen van WWZ. Uit de e-mail van WWZ aan haar klanten (vetdruk Polder PV):
Als de [identiek luidende] e-mail die ik heb gekregen van twee van de klanten van WWZ naar iedereen is gestuurd (gezien de algemene bewoordingen een "standaard e-mail"*), lijkt het er dus op dat de in het Energeia artikel van 18 februari jl. genoemde keiharde (en absoluut noodzakelijke!) toezegging van WWZ om een volkomen onbegrijpelijke reden niet is nagekomen. Ik vind dit op zijn zachtst gezegd een uitermate onfrisse gang van zaken. Want het gaat onherroepelijk betekenen dat een behoorlijk deel van de klanten andere modules in huis zullen gaan krijgen dan waar ze voor getekend hebben en waarvoor ze hebben aanbetaald en nog de rest van het geld, ongeïnformeerd als ze zijn, zullen moeten gaan betalen. Wat ook dus nog steeds een groot mysterie is, ondanks de toezegging van WWZ dat de klanten hierover zouden worden geïnformeerd: welke module leverancier is er dan wel overgebleven, en welke is er afgevallen? En zo ja: wat voor modules krijgen die mensen dan? Dat moeten dan haast wel andere zonnepanelen gaan worden van de binnen de actie overgebleven leverancier, die waarschijnlijk (deels) niet eens in de op de website van WWZ staande datasheets staan vermeld. Stel dat LDK Solar zou zijn weggevallen, dan kan voor pakket B van WWZ nooit uit de getoonde "CSUN" module populatie gekozen worden, omdat in het enige WWZ datasheet van die fabrikant helemaal geen 230 Wp module staat vermeld. Afgezien van het feit dat pakket B letterlijk multikristallijne modules (van LDK Solar) betreft, kan het uiteindelijk te leveren "nieuwe pakket B" gezien het algemene aanbod van CSUN in dat geval voor multikristallijn alleen maar uitdraaien op een 230-60P module van die leverancier (datasheet China Sunergy site). Wat is dan wel de reden van al die hoogst merkwaardige, en verontrustende geheimzinnigheid? Polder PV heeft wel een vermoeden, maar kan dat (nog) niet hard maken. Er zijn in ieder geval twee aanwijzingen dat er mogelijk al langer iets speelt. In een artikel van EnergieGids van 9 december 2010 staat namelijk het volgende (vetdruk Polder PV):
Daar staan niet "twee" aanbieders van modules vermeld. Maar er wordt er slechts een gesuggereerd. Was toen, begin december 2010, mogelijk al duidelijk dat "de andere partij" afgevallen zou zijn??? Ook in de Vroege Vogels uitzending van de VARA van 9 januari 2011, waarbij Minnesma vertelde dat er (toen nog) 5 MWp was aanbetaald, wordt er als een verder niet uitgediepte "side-issue" slechts gerept over één (onbekende) Chinese leverancier. Dat alles is beslist niet te rijmen met de veel recentere suggesties die door WWZ in de Energeia artikelen werden gewekt, dat de stichting in februari "nog zou gaan kiezen uit een van de twee betrokken partijen", zoals duidelijk werd uit het artikel van 3 februari 2011 (vetdruk Polder PV):
Werd er toen überhaupt nog wel met beide partijen onderhandeld, of werd er slechts nog maar onderhandeld met een partij om "nog betere condities te proberen te krijgen"??? Een andere aanwijzing vinden we in het recentere bericht van Energeia, dat van 18 februari 2011 (zie volledige tekst bij mijn bespreking):
Waarom spreekt Minnesma (directeur van Stichting Urgenda, en voorzitter van Stichting Wij Willen Zon) hier eigenlijk uitsluitend over de "hypermoderne" [zonnecel] fabriek van Csun, waarmee ze expliciet China Sunergy (= CSUN) bedoelt, die onder de handelsnaam CEEG modules verkoopt (zie datasheet, nog steeds op WWZ site)? Waarom wordt er hier niets gezegd over een bezoek aan "de fabriek(en) van LDK Solar", die minstens even modern als die van CSUN zullen zijn, zoals vrijwel alle "moderne" wafer-, zonnecellen- en module fabrieken van grote PV-hardware producenten in China? En die, als de suggestie die uit de Energeia artikelen naar voren kwam, nog beslist volop "in de race was" voor de levering van (een deel van) de modules voor deze definitieve reis van WWZ naar China? Want nog steeds, tot op de dag van vandaag, blijven zowel CSUN als LDK Solar met hun respectievelijke datasheets, zichtbaar in de informatie van de "door klanten van WWZ bestelde en aanbetaalde zonnepanelen pakketten". Waarvan alleen het monokristallijne CSUN 185 Wp module (module rendement 14,49%) geschikt is om het kleinste DHZ pakket, van 555 Wp, mee te bedienen (3 stuks). Dat "gaat niet" met de op de website van WWZ staande modules van LDK Solar in het datasheet met panelen met een nominaal vermogen van 200-250 Wattpiek. Dat is fysiek onmogelijk in te passen. Alleen als daarvoor een nooit op de WWZ site gelinkt monokristallijn module van LDK Solar van het type 185D-24 (14,44% module rendement) zou worden gebruikt, kan dat "passen" (LDK Solar heeft ook twee typen 185 Wp multikristallijne modules met verschillende formaten en efficiënties; zie het uitgebreide product datasheet op hun website, pdf, 1,13 MB). Is WWZ tijdens hun laatste bezoek überhaupt wel in de moderne LDK Solar module productie faciliteiten in Nanchang City, Jiangxi Province, Suzhou City, Jiangsu Province, of die in Hefei City, Anhui Province, China, geweest (module productie pagina LDK Solar)? Of in hun nieuwe zonnecellen productie faciliteiten in Xinyu City, Jiangxi Province, of die in Hefei City, Anhui Province, China (cellen productie pagina LDK Solar)? Uit niets blijkt dat ze daar (ook) bezoeken hebben afgelegd, en niet uitsluitend, zoals het nu lijkt, in de productie lokaties van China Sunergy. Vragen, vragen,
vragen... Er zijn ook verschillen tussen de enige twee aanbieders die nog steeds op de website van WWZ staan, en waarvan er desondanks een uitgevallen zou moeten zijn (incl. (2) toevoeging 28 februari 2011, ontvangen van Rob de Bree/Siderea, zie punt 4):
Conclusie Dit kan zeker voor WWZ tot problemen gaan leiden bij klanten die het met deze bizarre gang van zaken niet eens zijn. En die zich ook nog eens zouden kunnen beroepen op het feit dat, indien ze niet uiterlijk 15 februari 2011 een "bevestiging van Voorlopig Koopcontract" van WWZ hebben ontvangen, dat volgens artikel 3.1 van hun eigen voorwaarden een extra reden zou kunnen zijn om het voorlopige contract te laten ontbinden. * Inmiddels
heb ik vernomen dat zowel klanten voor pakketten met CSUN modules als
die met LDK Solar modules dezelfde e-mail van WWZ ontvangen lijken
te hebben.
Hieruit blijkt klip en klaar dat het in plat dak situaties volgens WWZ zelf nogal uitmaakt wat voor "grootte" modules je krijgt geleverd, en dat reeds gedane metingen voor inpassing op platte daken met een levering van een "ander formaat" module er dus beslist productie verminderende schaduweffecten zouden kunnen worden geïntroduceerd. Schaduw op een cel is al voldoende om een hele string modules fors in vermogen naar beneden te laten vallen. 21/22 februari 2011: Commentaar Polder PV op (vervolg) artikel Energeia over implementatie fase WWZ actie. Ten eerste: waarom besteed Polder PV zoveel aandacht aan deze actie? Omdat Wijwillenzon.nl zelf vindt dat ze het "beter" doen dan de SDE regeling van het Ministerie van Economische Zaken. Hetgeen onbewezen is, want de meeste beschikte mensen uit de drie eerdere jaren hebben nog steeds tijd om te realiseren, en worden uiteindelijk afgerekend op "resultaat", dus kilowatturen, wat een "kwaliteitsbevorderende" insteek is (betere kwaliteit, betere prestaties, hogere subsidie tot een maximum). WWZ heeft tot op vandaag het vraagstuk "monitoring", een wezenlijk onderdeel van elke serieuze installatie, compleet "links" laten liggen. Wat uitermate vreemd is voor een duurzaamheid nastrevende organisatie. Want het zou om kWh moeten gaan, en niet om "kWp" of "MWp", als het om duurzaamheid gaat. Bovendien: er zijn in totaal voor de "kleine categorie" binnen de SDE regeling 15.754 beschikkingen afgegeven in drie jaar tijd, en de gemiddelde (mogelijke) systeemgrootte lag ver boven de maximale 2,96 kWp pakket grootte van WWZ. Ten tweede omdat WWZ stelt: "Deze actie van Wij Willen Zon betekent een ongekende doorbraak in Nederland, die zelfs met de inmiddels afgeschafte subsidieregelingen nooit van de grond is gekomen" (FAQ pagina). Als je dat met veel poeha verkondigt, mag je ook verwachten "kritisch" te worden gevolgd door onafhankelijke, reeds enkele jaren in de materie zittende markt watchers, zoals Polder PV. Van Energeia kreeg ik toestemming om hun op 18 februari 2011 geplaatste artikel (niet in het publieke domein) over het verloop van de Wijwillenzon.nl actie van Urgenda te kopiëren en te becommentariëren, waarvoor hartelijk dank. Om een duidelijke scheiding tussen het bericht van Energeia en mijn commentaar aan te brengen eerst hier onder het oorspronkelijke Energeia bericht (NB: foto van de voorzitter van WWZ hier niet opgenomen). Passages die ik heb becommentarieerd zijn gemarkeerd met rode cijfers en volgen onder het kader.
Commentaar Polder PV: (1) Waar ik al bang voor was, is dus uitgekomen: de organisatie heeft blijkbaar op het laatste moment in China zo scherp onderhandeld, dat een van de twee module leveranciers, dus hetzij LDK Solar, hetzij China Sunergy (CSUN, merknaam CEEG) niet zal gaan leveren, maar uit de actie is verdwenen. Toch staan nog steeds vandaag, dinsdag 22 februari 2011, de expliciete module datasheets van beide module leveranciers vermeld in de pakketten info in de aanbieding van Wijwillenzon.nl, en voor exact deze specifieke pakketten, hebben klanten getekend/kunnen intekenen tot en met vrijdag de 18e februari 2011 (de bedoelde "laatste dag") en daarvoor hebben aanbetaald!
Polder PV vindt dit een zeer onrustbarende gang van zaken: mensen wisten dus op het moment van aanbetalen niet eens van welke leverancier ze zonnepanelen zouden krijgen aangeleverd, ondanks dat ze voor een specifiek pakket hebben ingetekend. En ze zijn voor deze zeer forse "koerswijziging" ook absoluut niet van tevoren gewaarschuwd! Ook zullen ze mogelijk zelfs i.p.v. bestelde polykristallijne modules monokristallijne exemplaren gaan krijgen (als de "polykristallijne" LDK Solar af zou vallen als leverancier). Of andersom (als de "monokristallijne" CSUN af zou vallen). Uit het Energeia bericht wordt nog steeds niet duidelijk welke van de twee leveranciers inmiddels is afgevallen: dat zou pas duidelijk moeten worden uit een e-mail die aan de klanten zal worden (of wellicht inmiddels al is) verstuurd. Verder is totaal onduidelijk welk module type (Wp vermogen) dan daadwerkelijk zal worden geleverd, na het afvallen van een van de leveranciers. En hoe de "match" van de dan wel te leveren modules met de in de pakket info niet gespecificeerde Chint omvormer (merknaam: mogelijk Astronergy) zal gaan worden, etc. Ergo: mensen die hebben aanbetaald krijgen een pakket zonnepanelen wat er mogelijk heel anders uit komt te zien dan waarvoor ze wellicht dachten te hebben getekend. Het CSUN datasheet (pakketten C en D) rept van een in het WWZ pakket zittend monokristallijn 185 Wp module in een serie types van lopend van 185 tm. 205 Wp; het LDK Solar datasheet rept van een in de WWZ pakketten zittend multikristallijn 230 (pakket B) resp. 235 Wp (pakket A) module in een serie types lopend van 200 tm. 250 Wp. De enige "overlap" in module vermogens (nominaal/STC) tussen deze twee pakketten ligt bij slechts 2 module types, namelijk een 200 Wp of een 205 Wp exemplaar. Hiermee is het doe het zelf "D-pakket" echter sowieso niet "te bedienen", want die heeft maximaal een vermogen van 555 Wp!!! Daarmee wordt meteen ook al de kreet "Wij Willen Zon kan A-kwaliteit panelen voor een lage prijs aanbieden dankzij standaardisatie" (FAQ pagina) ondergraven, want met het afscheid nemen van een van de module leveranciers is het dus de facto onmogelijk geworden (een deel van) die zogenaamd "gestandaardiseerde pakketten" te leveren. Ook kan met het laten vallen van een van de module producenten het antwoord van de WWZ FAQ "Waarom mono en poly panelen" linea recta in de prullenbak, want het antwoord is niet met de nieuwe realiteit te rijmen. Vetdruk Polder PV:
Hoe WWZ de te verwachten (noodzakelijke!) aanpassingen allemaal bij de reeds bestelde pakketten gaat oplossen omdat een van de twee module leveranciers is gedumpt is onbekend, en zou in de aankoop fase minstens tot wenkbrauw fronsen kunnen leiden bij de vaak op technisch gebied compleet ongeschoolde kopers in spé. Daarbij komt als ondergeschikt, doch niet irrelevant punt dat er ook, zoals WWZ zelf al aangeeft, een klein grootte verschil tussen de twee merken modules is: 1,58 x 0,808 m. bij CSUN, 1,642 x 0,994 m. bij LDK Solar. Bij (zeer) krap bemeten inpassing in de specifieke klant situatie kan dit fysiek dus deels niet meer worden gerealiseerd als het "grotere" LDK Solar model zou worden geleverd (andersom zou wel kunnen). Wellicht dat het om deze en/of andere redenen is dat Minnesma van WWZ suggereert dat er wellicht klanten zullen afhaken? (2) Dat is een mooi eindresultaat ("13-14 MWp"), maar waarom er na het ondertekenen van de contracten nog steeds geen "definitief" cijfer uit is gekomen, blijft onduidelijk (1 MWp is namelijk een fors verschil, zelfs bij het "grootste" pakket van 2,96 kWp komt dat nog neer op 338 systemen, veel meer als het kleinere pakketten betreft). Ook is er alweer/nog steeds niets bekend over het totale aantal door particulieren bestelde pakketten, wat toch uitdrukkelijk de primaire insteek was van de hele actie (en wel: acht tot zelfs tienduizend "pakketten"). Was er nog steeds "onderhandelingsruimte" mogelijk voor een klein nagekomen volume van "late inschrijvers" cq. aanbetalers? In ieder geval blijft die "13-14 MWp" op de totale door beide "potentiële" leveranciers dit jaar uit te leveren jaarlijkse volumes natuurlijk, hoe je het ook wendt of keert, peanuts, zoals reeds in mijn vorige bericht getoond. Zelfs het hele volume voor slechts een partij. (3) Deze passage lijkt te suggereren dat alleen omdat er nog een "extra korting" zou zijn bedongen, er geen "externe hulp" van geldschieters nodig zou zijn. Maar dat alle voor te schieten geld dus direct (en uitsluitend) afkomstig zou moeten zijn van de klanten zelf, "als alles meezit". En dat alleen dat geld wordt gebruikt voor de betaling van de modules in China. Dat lijkt me voor een bestelling van max. 14 MWp aan zonnepanelen met een mogelijke marktwaarde (geleverd in Rotterdam) van mogelijk een bedrag tussen de 13 en 14 miljoen Euro* een nogal "risicovolle" operatie. Dan mag er echt niets fout gaan, want reserves heeft de aanbiedende Stichting niet. Noch liquide kapitaal van die ordegrootte. Althans: dat blijkt nergens uit. Mogelijk is dit wel de reden dat er niet in een keer kan worden "geleverd" (dan wel "geplaatst"), maar dat om deze reden er in enkele stappen na elkaar "kan" (lees: vanwege te weinig liquide financiële middelen, "moet") worden geleverd, en wel "in stappen van 1 MWp per maand". Als dit daadwerkelijk de grondslag is van deze actie, waag ik te betwijfelen dat zo'n riskant, met veel onzekerheden omgeven (en in de allerlaatste fase wat mij betreft dramatisch gewijzigd) concept veelvuldig zal worden gekopieerd en onze markt "bestormd" zal gaan worden met vergelijkbare "door klanten via een Stichting voorgefinancierde" massale inkoop acties. Want alleen als er zo'n "storm van vergelijkbare acties" zou ontstaan, zou de WWZ actie als "maatgevend" dan wel als de door henzelf gebezigde "ongekende doorbraak" (op de Nederlandse markt) gezien kunnen worden. Ook zou het betekenen dat, als daadwerkelijk "de helft" van de 13-14 MWp uit "particuliere bestellingen" zou bestaan, zeg 6,75 MWp, dat dan pas na vele maanden (learning by doing?) de laatste klanten geholpen zouden kunnen worden? Als vanaf half april zou "kunnen" worden geleverd, zoals gesteld, zou dat betekenen dat de actie mogelijk tot zelfs aan de winter van 2011 uit zou kunnen lopen, als om wat voor reden dan ook de volledige vooruitbetalingen en de daarop volgende leveringen niet zo snel gaan als gewild. Langer als het niet goed gaat (met risico van installatie verbiedend vorstverlet als de wintervorst vroeg invalt, zoals eind 2010). Dat zou kunnen betekenen dat mensen die in oktober 2010 hebben ingetekend (start van de actie), en die geen behoefte hebben om de eersten te zijn met volledig aanbetalen, misschien in totaal wel een jaar of zelfs langer zouden moeten wachten, tenzij een first come first serve principe wordt gehanteerd - met echter een verplichte complete aanbetaling voordat er daadwerkelijk wordt geleverd. * Hierbij rekenend met een bedrag van 1,47 Euro/Wp voor kristallijne "merk" modules uit China anno januari 2011 volgens PVXchange, en uitgaand van ook alleen voor de modules zelf 35% "korting" die WWZ (maximaal) in gedachten had voor de pakketten, dus globaal ongeveer 96 Eurocent/Wp. Uiteraard zijn de daadwerkelijke module prijzen niet bekend, want het gaat uiteindelijk om "pakketten" met in drie gevallen een trafoloze Chinese omvormer (exact type per pakket nergens vermeld, wel "Chint" datasheet met meerdere exx.), bekabeling (onbekend), en in Nederland vervaardigd frame materiaal. De individuele "marges" voor al deze componenten zijn niet bekend, vandaar dat ik het "pakket" korting percentage (max.) heb genomen voor de modules. Uiteraard moeten ook de omvormers naar Nederland toe komen, dus de uiteindelijke "berekening" is een stuk ingewikkelder. En je moet de prijzen kennen. De "marktwaarde" van die 14 MWp modules is dus een grove schatting. (4) Daar is Polder PV het pertinent niet mee eens ("verandert er niks aan de pakketten"), zie mijn opmerkingen onder (1). (5) Het lijkt er op dat WWZ hiermee een "kapitaalstroom" op gang wil brengen: eerste tranche klanten "extra korting" geven om volledige vooruitbetaling (voor drie weken voor levering cq. installatie) snel op tafel te krijgen en naar China te sturen. Daarmee slechts een deel (of alles? - dat lijkt althans de suggestie van Minnesma in het Energeia stuk) gefinancierd krijgen en de eerste modules naar Nederland, mogelijk als onderpand voor het volgende traject? Dat zou betekenen dat banken in de "financiering" (krediet verlening) van de koop in China helemaal geen "rol" zouden spelen. (6) Polder PV, als particulier al sinds 1998 klant bij Triodos Bank, heeft deze alweer een week geleden gevraagd wat hun positie nu exact is in de hele actie (ze staan immers nog steeds als "partner" vermeld op de betreffende pagina). Tot nu toe heb ik helaas nog geen inhoudelijke reactie vernomen. Wat betreft de "letter of credit": als, zoals de situatie nu lijkt, "het geld" direct van de voorschietende klanten zou moeten komen, is er natuurlijk in het geheel niet zo'n door een bank af te geven "kredietletter" aan de orde. Een andere mij bekende bron lijkt dat beeld te bevestigen. Er lijkt dus geen externe financiering te zijn, alleen de directe inbreng van klanten. Banken zouden uitsluitend als - niet nader gespecificeerde - "achtervang" functioneren. Hoe die rol dan wel precies is blijft een raadsel, want wat voor "voordeel" zouden ze daar dan bij hebben? Daar moet toch beslist iets tegenover staan. Wat dan wel, blijft compleet onduidelijk, want de pakketten "mogen" niet "te duur" worden verkocht, maar moeten in prijs juist worden "gedumpt". Anders haken mensen af. (7) Hoogst curieus, en mogelijk verkeerd begrepen is de bewering dat de "Chinese modulefabrikant, Chint" een - voor de WWZ actie - ondersteunende dienst als een call-center in Nederland in het leven zou gaan roepen. Chint is weliswaar "een partner" in het WWZ project, maar beslist niet als module fabrikant. Ze zijn echter wel de leverancier van de omvormers voor drie van de vier ("niet doe-het-zelf") pakketten van WWZ. Chint is weliswaar daarnaast ook module producent, via hun outlet Astronergy (zowel mono-, multikristallijn, als dunnelaag modules, zie deze web-pagina), maar van meet af aan is voor Chint of ondernemingen van die grote holding** als "potentieel module leverancier" geen enkele maal sprake geweest bij WWZ. Het enige wat uit deze opmerking van Minnesma lijkt te kunnen worden geconcludeerd is dat Chint "slechts" een call-center voor vragen rond de omvormers lijkt te willen opzetten in Nederland. Of dat call-center ook vragen over gebreken aan de zonnepanelen van een van de overgebleven module fabrikanten zou willen of kunnen beantwoorden, of dat de nauwelijks "marge" vangende installateur dat dan maar allemaal af moet vangen, is hiermee niet beantwoord. Ook niet wat de status van dat call-center zal blijken te zijn op de langere termijn. Het is verder goed te beseffen dat de Chint groep, die vier deeldivisies telt (gezamenlijk aanwezig op Intersolar 2010), diverse aanspreek punten heeft in Europa (exclusief Nederland). En in Duitsland een dochter heeft genaamd CET Elektro Technik GmbH (website). En ook dat de omvormers van de divisie Shanghai CHINT Power Systems Co. Ltd. recent door de verzekeraar Solarif (partner van WWZ) goed zijn bevonden voor een "extended warranty". Let wel dat zo'n "verlengde garantie" beslist niet standaard in de WWZ pakketten zit (er wordt vijf jaar garantie gegeven op de pakketten, Chint zelf zou 5 jaar garantie op de omvormers geven, wat inmiddels al een gebruikelijke praktijk is). Die verlengde garantie zal echter moeten worden bijgekocht, zie ook het Nederlandstalige document van verzekeraar Solarif op de WWZ site, die het over "Uitgebreide Productgarantie" heeft. Over prijzen daarvoor heb ik nog niets gezien. Garantie gevallen voor de Chint omvormers zouden via de Amerikaanse service organisatie (met ook een kantoor in Duitsland), CDTI, worden afgewikkeld (persbericht via WWZ, waarin ook al over een permanent toegankelijke call-center activiteit wordt gesproken, "... with a full range of services in Europe..."). Duidelijk is in ieder geval dat u bij diverse mogelijke garantie situaties (hetzij op het vlak van de modules zelf, hetzij de omvormer, hetzij bij diverse installatie facetten), met geheel verschillende organisaties te maken zult kunnen krijgen binnen de WWZ actie. Waar het gevaar van "kastje naar de muur" zeker niet onbestaanbaar moet worden geacht. In de meeste landen met volwassen PV-markten is bijna altijd de installateur/systeem aanbieder de "totaal verantwoordelijke" en enig aanspreekpunt wanneer zich onverhoopt problemen zouden voordoen. En garanties liggen bij deze, of moeten door hen met de door hen gecontracteerde partijen worden geregeld zonder u als klant daar mee lastig te vallen. Maar daar betaalt u dan ook terecht een door die installateur in de prijs opgenomen marge voor. ** Wenzhou-based, 1984 started Chint group: 2006: 16.000 medewerkers world-wide, omzet 2 miljard dollar (link). (8) In principe: Alleen als het lukt voor 1 juli 2011, dus alleen voor particulieren (als installaties voor bedrijven, die sowieso over nog veel meer extreem lucratieve extra incentives kunnen beschikken zoals EIA, VAMIL, etc., inderdaad helemaal achteraan de rit komen, na de zomer). Wat dus zou betekenen dat er voor particulieren absoluut geen vertraging in de bestellingen en afleveringen mag komen, anders zouden ze (deels) naast die extra lucratieve beloofde "6% BTW op arbeidskosten" kunnen grijpen die 1 juli 2011 tot het verleden behoort. Als ze daar al gebruik van zouden kunnen maken. Want ik lees toch echt iets anders bij de Belastingdienst. Let op dat er sowieso beperkende voorwaarden aan die "6% regeling" zitten (zie algemene info voor deze "Tijdelijke verlaging van het btw-tarief op renovatie en herstel van woningen" op de Meer Met Minder site), zoals voor huizen ouder dan 2 jaar, en alleen de arbeid m.b.t. de "verbouwing" betreffend, beslist niet de "materialen". Zie daarvoor de website van de Belastingdienst. Maar er is daar ook een pdf gelinkt met meer details. En daar lees ik alleen dat "plaatsen en afvoeren van zonneboilers" in aanmerking zou komen (warm water genererende apparaten, wat beslist iets anders is als elektriciteit genererende zonnestroompanelen, PV dus). Waarvoor "25% aan de arbeid mag worden toegerekend". Verder kan er "55%" worden toegerekend aan de arbeid als er dakherstel (!!) werkzaamheden plaatsvinden en/of "een groepenkast" zou moeten worden vervangen. In die brochure staat niets expliciets over vergoedingen voor het aanbrengen van (nieuwe) zonnestroom installaties vermeld. In weer een andere brochure, "Informatieblad Belastingplan 2011: Verlaagde btw-tarief onderhoud woningen", van het Ministerie van Financiën zelf, staan "zonnepanelen" echter wel expliciet vermeld (naast "zonneboilers", onder punt 2). Merkwaardigerwijs zou dus het aanbrengen van zonnepanelen als een soort van "renovatie" (energetische renovatie, wellicht?) of "herstel" worden beschouwd. Om het helemaal zeker te weten zou ik als ik u was eerst maar eens de Belastingtelefoon gaan bellen of werkzaamheden ten bate van zo'n PV-installatie echt wel onder deze tot 1 juli 2011 geldende tijdelijke regeling zouden gaan vallen, en wat de exacte condities daarvoor zullen zijn... Belasting Telefoon: 0800-0543. Deze is bereikbaar van maandag tot en met donderdag van 8h00 tot 20h00 uur en op vrijdag van 8h00 tot 17h00 uur. (9) De vermeende "niet betrokkenheid" bij SDE beschikten is volledig voor rekening van Minnesma van WWZ. Want die mensen hebben nog ruim de tijd om hun aanvraag te verzilveren, en zouden, gehaaid als WWZ klanten zouden kunnen zijn door EN voor WWZ EN voor SDE subsidie te gaan, net zo "link" kunnen zijn om gewoon te wachten totdat de moduleprijzen nog verder zijn gedaald, en alsnog hun beschikking te gaan omzetten in op bruto kWh productie af te rekenen SDE pecunia. Dat er veel SDE 2008 aanvragen niet zijn verzilverd ligt deels aan nieuwbouw projecten die niet zijn gerealiseerd (aannemers-combinaties met een hoop van die beschikkingen op zak, zegt geen drol over "particuliere onwil"), en deels aan het feit dat die mensen nog zo'n beetje tot in 2012 de tijd hebben om hun beschikking ingevuld te krijgen. Dus ook hier worden dubieuze argumenten naar voren gehaald om SDE klanten "in een bepaalde hoek weg te zetten" tegenover "vermeend zeer betrokken WWZ klanten". Met hetzelfde argument zou je de laatste categorie als "koopjesjagers" kunnen bestempelen, wat ook een deel van de waarheid zal zijn, maar beslist ook niet iedereen zal betreffen. Net als voor de door WWZ gedane bewering over de SDE klanten. (10) Ik vind de suggestie van Minnesma dat SDE klanten met een beschikking op zak ook nog eens aan een absolute prijsdump actie als WWZ mee zouden kunnen doen nogal onkies voor een organisatie die duurzaamheid na zegt te streven. Oversubsidiëring zoals hier gegarandeerd gaat plaatsvinden is ten allen tijden uit den boze. Want al dat geld in de vorm van absurd goedkoop geprijsde "A-kwaliteit modules" komt slechts weinigen ten goede en zal en kan geen maatstaf zijn voor "normale" prijzen in een "gezonde" zonnestroom markt. Vergeet niet dat, ook al doet WWZ dat hier beslist voorkomen, ook hun actie onmogelijk zou zijn zonder verborgen financiële incentives (zeg maar gerust: subsidies). Alleen financiert niet de Nederlandse Staat (lees: NL belastingbetalers) deze actie. Project partner LDK Solar (een van de potentieel overgebleven module leveranciers) heeft van de Chinese staat (lees: China Development Bank Corporation (CDB), a joint stock banking corporation wholly owned by the state of China) bijvoorbeeld een absurde krediet lijn van bijna 9 miljard dollar over een periode van vijf jaar verkregen. Dan is een leuke prijsdump aanbieding voor een Nederlands project natuurlijk niet zo moeilijk. Feitelijk gefinancierd door concurrentievoordelen gegenereerd door de Chinese staat. Daar kan geen enkele serieuze Nederlandse aanbieder tegenop, natuurlijk. (11) Als Minnesma met "andere prijsverlagingen" de absurde daling van de module- en dus systeemprijzen in Duitsland en elders bedoelt, heeft de WWZ actie daar vrijwel niets mee te maken. Die internationale markt ontwikkeling wordt absoluut niet door eenmalige acties als die van WWZ gestuurd noch beïnvloed. Maar door extreme aanpassingen aan feed-in regimes, en zeer forse degressie stappen daarbinnen in (ooit) succesvolle markten als Duitsland, Italië, Frankrijk, Spanje, Tsjechië, België, etc. Waar het om absurde volumes gaat, van vele honderden MWp-en tot enkele Gigawattpieken aan afzet. Niet om een eenmalige actie van max. 14 MWp. Want dat zet Vlaanderen binnen een paar weken weg. Continu. De tweede driving factor is de enorme schaalvergroting in de PV-industrie, en het feit dat de grondstof voor de dominante kristallijne tak van sport, Silicium, momenteel niet meer een bottleneck is. Er zijn al diverse "wurg" contracten rond langjarige silicium- en wafer overeenkomsten door grote marktpartijen opengebroken omdat ze met de lage silicium- en wafer prijzen gewoonweg niet meer "houdbaar" zijn. Niet op economisch vlak, en niet op sociaal vlak (anders zouden sommige betrokken partijen ten gronde worden gericht, zie o.a. de Conergy deal met MEMC). De combinatie van deze belangrijkste twee, elkaar ook weer versterkende factoren, maakt dat overal op de wereld de module- en systeemprijzen rap dalen. Polder PV is benieuwd welke module leverancier afgevallen zal blijken te zijn (al zal die gewoon de 14 MWp "niet aan NL afgezette" hoeveelheid doorschuiven naar, bijvoorbeeld, Italië, U.S.A., e.d., zonder er een griepje aan over te houden). Informatie daarover, of over een e-mail die u als potentiële WWZ klant ontvangt, is welkom. Wordt anoniem behandeld. Reacties (andere welkom):
Zelf reageren op: http://www.nujij.nl/krijgen-wijwillenzon-klanten-wel-wat-ze-besteld.11428681.lynkx
16 februari 2011: Gefeliciteerd - met gemengde gevoelens. Wijwillenzon.nl heeft er nog wat voordeeltjes uit gehaald, en wil die doorschuiven naar klanten die "vroeg betalen". Zo blijkt uit een langverwacht, kort stukje op de homepage, wat ik iets na kwart over vijf vanmiddag van de homepage plukte. De initiatiefnemers zijn terug uit China. Nog steeds blijft WWZ vaag over het bereikte "doel", en claimt nu "... van particuliere klanten die nu bijna de helft van de totale order uit gaan maken" na een stroom aan nieuwe aanmeldingen te hebben ontvangen (geen getallen). "Helft van de order" zou, als het de bij het begin van de actie gewilde "10 MWp" zou zijn, 5 MWp moeten zijn geworden. En bij een maximale pakket grootte van 2,96 kWp (nog steeds op de site, pakket C) komt dat neer op 1.689 pakket bestellers die alleen die optie gekozen zouden hebben. Bij "alleen pakket B" (2,76 kWp) komt het op 1.812 bestellers, bij "alleen pakket A" (1,41 kWp) komt het op 3.546 bestellers. Alleen bij het "doe het zelf" pakketje van 555 Wp (pakket D, met trouwens de enige Europese hardware exclusief bevestigingsmateriaal, een StecaGrid omvormer) zou je met 9.010 "pakketten" die oorspronkelijke "doelstelling" hebben bereikt (zoveel mogelijk particulieren zien te bereiken). Maar dat lijkt vrij onwaarschijnlijk. De getallen worden uiteraard lager als er meerdere pakketten per besteller zijn besteld en aanbetaald. Hoger als er meer dan 10 MWp in totaal uit de actie zou zijn gekomen. Maar het worden er waarschijnlijk, zoals het er nu naar uitziet, geen 8.000 tot 10.000 stuks aan "pakketten". SDE 2010 categorie "klein" heeft 4.200 beschikkingen opgeleverd, en daarvoor was het formele systeem maximum 15 kWp, al heeft EZ (nu EL&I) dat op belachelijke wijze afgeknepen tot 7,5 kWp voor de subsidie. Nog steeds fors groter dan de grootste pakketten die WWZ gaat uitleveren. En: de wachtperiode bij de SDE beschikten is veel korter geweest. Zonder aanbetaling. Ook wordt er gesproken over een "wachtlijst" voor mensen die blijkbaar buiten het nu bestelde volume (?) gaan vallen, in de hoop dat "uitvallers" dan meteen kunnen worden verruild voor de wachtlijsters. En er wordt gesproken van "Deze week zullen alle deelnemers een mail ontvangen met het laatste nieuws en de aankondiging dat we vanaf half april gaan uitleveren in maandelijkse leveringen". Formeel zou dat te laat zijn. Want volgens de eigen contract voorwaarden had gisteren, 15 februari 2011, iedereen al een contractbevestiging binnen gehad moeten hebben volgens artikel 3.1 uit de eigen WWZ voorwaarden. Ik heb van niemand nog gehoord dat zo'n bericht inderdaad is gearriveerd op (uiterlijk) die datum. Er wordt verder niets gezegd over de in het Energeia bericht van 3 februari geciteerde omineuze frase dat een van de module leveranciers alsnog zou kunnen "afvallen". Dus misschien is dat alweer een onterechte hoax gebleken, en worden gewoon de al tijden op de website staande pakketten uitgeleverd (zie ook mijn vorige bijdrage). Tot slot: de herhaalde uitspraak op de WWZ homepage "... hopen dat we hiermee definitief een versnelling hebben aangebracht in de markt voor zonnepanelen" waag ik te betwijfelen om diverse redenen die ik eerder al heb aangegeven. Reuring beslist, de sector is weer eens hardhandig wakker geschopt. Maar "een versnelling"? Dit jaar: ja, doch eenmalig. Maar volgend jaar??? Tegen welke prijzen? De wereld marktprijzen trekken zich niets aan van eenmalige kleine acties zoals die van WWZ. Alleen als er vele tientallen van dat soort acties per jaar zouden worden georganiseerd. Elk weer met zijn eigen onnavolgbare voorwaarden, bij verschillende partijen, totdat de consument er knettergek van wordt. En dat zie ik niet gebeuren. Beslist geen "tientallen". Oproep: wie heeft er plek voor 60 tot zo'n 90 zee-containers met WWZ zonnepanelen* ? * Uitgaand van gemiddeld zo'n 520 stuks per container volgens die link ("Solar By The Container"), de helft met 230 Wp modules, en de helft met 185 Wp modules, en een volume van 10 MWp richting Nederland: (5.000.000 [Wp]/230 [Wp]) + (5.000.000 [Wp]/185 [Wp]) = 21.739 + 27.027 = 48.766 modules. Dat zouden dan maar liefst 94 containers worden. De op die website weergegeven Yingli modules, blijkbaar efficiënter te stouwen, komen bij een volume van 10 MWp op 60 containers... 14 februari 2011: Kruideniersgeest of "scherp zaken doen"? Wijwillenzon wil onderste uit de kan. Al anderhalve week ligt hier een hoogst curieus bericht van Energeia op tafel van 3 februari jl. Het gaat over de veelbesproken Wijwillenzon.nl actie van Urgenda, en gaat nader in op de rectificatie die de voormalige installateur op hun lijst, MetDeZon.nl moest plaatsen nadat ze zich uit de WWZ actie hadden terug getrokken en opeens met een vergelijkbare "actie" op de proppen kwamen. Ook trouwens rond die rectificatie waren er bij Polder PV de nodige vraagtekens, vooral gezien het feit dat die binnen no-time weer van de website van MDZ was verdwenen, blijkbaar zonder problemen bij WWZ zelf. Het nieuwste, publiek toegankelijke Energeia artikel gaat o.a. op die materie verder in, ik verwijs u gaarne naar hun interessante bijdrage (het kan heel vreemd lopen in Nederland, zo blijkt maar weer eens). Maar datgene wat bij mij in het nieuwste artikel de wenkbrauwen pas goed deed fronsen was het feit dat Wijwillenzon.nl, na al de "meest spectaculaire aanbieding ooit" in Nederland uit de polderklei te hebben getrokken (claim: "30 tot 35% goedkoper dan soortgelijke panelen en omvormers van A-kwaliteit"), met absolute dumpprijzen voor wat zij stelselmatig "A-klasse" zonnepanelen noemen, er nog meer van de prijs lijken af te gaan willen halen. Want het Energeia artikel stelde dat WWZ naar China was afgereisd met een extra doel op het netvlies:
Mijn mond viel open van (verstands-)verbijstering toen ik dat las, en die bleef open hangen toen het vervolg er uit kwam (mijn vetdruk):
Ten eerste is er dus sprake van "nog meer korting" willen krijgen, als een goede Hollandsche kruidenier (of, in moderne bewoordingen, "als een slim en scherp zakenman"). Alsof de betreffende twee Chinese grootheden al niet de bodem bereikt zouden hebben en wellicht niets beters hebben te doen. Voor hen is de actie van WWZ immers absolute peanuts. Het beursgenoteerde LDK Solar heeft voor het laatste kwartaal van 2010 een prognose van 160-165 MWp aan module "shipments" afgegeven (bericht van 10 januari 2011), en met de vorige drie reeds eerder bekend gemaakte kwartaal afzet cijfers komt die holding (die ook een van de grootste mondiale wafer fabrikanten omvat met een eind 2010 tot 3 GWp gegroeide productie capaciteit) voor 2010 al rond de 360 MWp aan verkochte PV-modules. Dus dan is 10 MWp voor een eenmalige actie, zonder kans op structureel vervolg in het verre Nederland slechts een byzonder klein deel (grofweg 3%) van de te verwachten jaar afzet. "Voor u tien anderen", zouden ze daar kunnen zeggen in reactie op een wat al te veeleisend wordende vertegenwoordiger uit een van de rijkste landen ter wereld. Die immers al de "deal van hun leven" er uit leek te hebben gesleept... Op 13 juli 2010 kondigde LDK Solar aan dat ze een zeer interessante 50 MWp aan de Italiaanse energie gigant ENEL zouden gaan leveren, met uiteraard perspectief op veel meer op die extreem hard groeiende booming markt. Het aanvankelijk kleinere China Sunergy (afgekort CSUN), wat vooral een cellen fabrikant was, kocht in het derde kwartaal van 2010 twee nauw aan het bedrijf gelieerde, onder CEEG vlag schuil gaande Chinese module producenten (een uit Shanghai, de andere uit Nanjing), en haalde daarmee aanzienlijke module productie capaciteit van 480 MWp binnen. In het derde kwartaal bericht van het beursgenoteerde CSUN wordt melding gemaakt van een alweer uitgebreide productie capaciteit van maar liefst 680 MWp in het eerste kwartaal van 2011. Wat daar daadwerkelijk (fysiek) voor volumes aan modules op zullen worden geproduceerd is vooralsnog onduidelijk, maar beslist wel helder is dat de 10 MWp van WWZ ook daar een druppel op de gloeiende plaat zal zijn. Zeker als je dat vergelijkt met het in een jaar tijd onder de "CEEG" merknaam door China Sunergy aan de Italiaanse afnemer Ecoware S.p.A. te verkopen volume van 120 MWp... Ten tweede, en dat is het meest schokkende: wat uit het Energeia stuk blijkt, is dat het bij de actie van WWZ [momenteel] blijkbaar nog helemaal niet zeker is welke modules er überhaupt naar Nederland zullen gaan komen! Dat mag minstens als hoogst merkwaardig en verontrustend worden gezien, want al van meet af aan staan per pakket bij de informatie op hun eigen site specifiek vermeld welk type en merk module bij welk type pakket zouden worden geleverd (zoals dat uiteraard ook hoort). En voor die specifieke pakketten hebben mensen getekend en aanbetalingen gedaan! Ik heb even een inventarisatie gemaakt van wat er nu feitelijk is aangeboden (en waarvoor in ieder geval particulieren al aanbetalingen hebben gedaan), zie de pakketten pagina op de WWZ site (stand: 14 februari 2011):
Maar wat als er tijdens de "nieuwste onderhandelingen" door WWZ in China opeens besloten zou zijn dat er slechts een partij zal worden geselecteerd? Of een van genoemde partijen heeft er tabak van en verbreekt de relatie met de WWZ onderhandelaars? Dan kan WWZ dus haar "verplichtingen", zoals aangegaan met de hier boven weergegeven "zonnepaneel pakketten" helemaal niet meer nakomen! En zullen klanten of een nieuw aanbod moeten gaan krijgen, of alsnog van aankoop af kunnen zien als ze om wat voor reden dan ook niet met het "heronderhandelde" resultaat kunnen leven... Als je voor een "monokristallijn" pakket ingetekend zou hebben, en CSUN zou om wat voor reden dan ook alsnog afhaken, zou alleen de multikristallijne leverancier LDK overblijven (en vice versa). En zou feitelijk met alle klanten die dat betreft een "heroverweeg moment" afgesproken dienen te worden. Belangrijke passages uit de algemene voorwaarden van WWZ (vetdruk door Polder PV):
Ik zou zeggen aan alle intekenaars: lees die voorwaarden nogmaals goed. Mijns insziens is in ieder geval een levering van een module van een compleet ander merk dan waar daadwerkelijk voor is ingetekend en waarvoor vooruit is betaald, beslist niet als een "geringe", of "in de handel toelaatbare" handelswijze te beschouwen, als dat zo zou uit gaan pakken. Noch is dat een "technisch niet of lastig te vermijden afwijking". Zeker niet als het ook nog eens om een verwisseling van mono- versus poly-kristallijne panelen zou gaan, alleen maar omdat WWZ zeer bewust naar verdere prijsverlagingen op zoek blijkt te zijn gegaan bij de (enige) twee Chinese partners op het vlak van de aangeboden modules. Waar er dus zelfs een van zou kunnen afvallen, of inmiddels zelfs al afgevallen zou kunnen zijn. Morgen, 15 februari moet u definitief uitsluitsel krijgen over "uw bestelling" (volgens de eigen voorwaarden van WWZ). Maar of u wel de modules zult krijgen die in de standaard pakket condities op de WWZ site tot op de dag van vandaag staan vermeld, zet ik met de formulering van het Energeia bericht dus wel wat vraagtekens bij. Want wellicht is er op het allerlaatste moment alsnog iets niet helemaal goed gegaan bij het tekenen van de definitieve contracten in China. En dan krijgt u dus mogelijk andere modules. Waarvan de vraag zal zijn: hoe zal dan de "match" van die andere modules met de in het pakket zittende omvormer uit gaan pakken??? Want het ene pakket is het andere niet, en elke specifieke module configuratie heeft zijn eigen, nauwkeurig gedimensioneerde omvormer nodig. Hierover is niets op de website terug te vinden. Tot slot
- overweging Je kunt het ook zo stellen: op zo'n wijze kun je het lange termijn perspectief voor een serieuze, volwassen eigen zonnestroom markt ook zwaar op de proef stellen. En dat kan niet de bedoeling zijn van een initiatief wat voorkomt uit de koker van een organisatie die duurzaamheid als core-business in haar doelstellingen heeft geschreven...
http://tinyurl.com/4rxovzg (verkorte link naar het bericht van 3 februari 2011 op de Energeia site) Meer al dan niet "kritische" beschouwingen rond de WWZ actie: http://www.allesoverzonnepanelen.nl/urgenda-actie-wijwillenzon-is-oneerlijke-concurrentie/ (alweer
van 9 december 2010, doch nog steeds een "ongemakkelijke waarheid" bevattend) http://kassa.vara.nl/vraag-beantwoord/vraag/vadetail/wijwillenzon/ (bekend
consumenten forum met zeer interessante bijdragen. De meest opmerkelijke
uitspraak daar: "Waarbij de installateur er de smoor in heeft
dat ie voor een scheet en drie knikkers een setje moet installeren
waarvan iemand anders heeft bepaald dat ie er niks aan mag verdienen.
Waarop de installateur geen garantie wil geven en wijwillenzon geen
garantie kan geven? Of een setje kopen bij de Nederlandse installateur
voor een paar honderd Euro meer waar je gegarandeerd de komende 25
jaar plezier van hebt?") De op diverse fora besproken "TROS Radar" forum bijdrage, die verdwenen was van de website, was enige tijd wel weer via de "Google cache" te bereiken. Alleen blijkt ook die te zijn weggehaald om een niet duidelijke reden. Mocht u geïnteresseerd zijn in die cache (berichten tussen 2 en 9 januari 2011), heeft Polder PV deze voor u beschikbaar. 1 februari 2011: En nog een halve maand intekenen mogelijk bij WWZ. Polder PV verbaast niets meer, maar bij de waarschijnlijk meest bekende "zonnepanelen actie" (?) in Nederland, die van Wij Willen Zon van Urgenda, is de website een zeer dynamisch, veranderlijk medium gebleken. Was aanvankelijk de bedoeling om op 6 december 2010 tussen de 8.000 en 10.000 "pakketten" (met als zeer uitdrukkelijke insteek: particulieren) aan bestellingen binnen te hebben, bleek dat al snel een illusie, gezien de traag voortkruipende "pakketten teller". En werd die "teller" al rap (26 november 2010) van de website gehaald, mogelijk omdat werd ontdekt dat ik de stand bijhield. Op 2 december 2010 stond nog dit op de meest veranderlijke van al, de homepage, vermeld:
Die claim, en dan met name dat vierde woordje "alleen", is nogal rekbaar gebleken in de loop van de tijd. Want waar de focus in eerste instantie vooral op de 17.000 (aanvragen) minus 4.200 (beschikkingen) = 12.800 naast de SDE 2010 subsidies grijpende burgers bleek te liggen, is die al snel sterk richting het bedrijfsleven verschoven om aan het minimaal vereiste volume te geraken. De actie werd dan ook al snel omgebogen met als "extra" doel om ook bedrijven mee te laten doen. Waarmee in ieder geval het absoluut noodzakelijke "volume", 10 MWp aanbetaald nominaal vermogen (veel) sneller bereikt zou kunnen worden. Anders zou de deal met de Chinese module fabrikanten LDK Solar en China Sunergy, en de - in Europa nog vrijwel onbekende - omvormer fabrikant Chint/Astronergy niet doorgaan. Na een korte tijd bleek ook dat blijkbaar niet snel genoeg te gaan, en werd de "uiterlijke betalingstermijn" voor de aanbetalingen verdaagd naar einde januari 2011. Inmiddels is de 31e januari geschiedenis, en is er op NOS.nl zelfs op die dag een trots filmpje verschenen dat het doel "lijkt te zijn gehaald". Met in het bijgaande berichtje de stellingname [van wie afkomstig???] dat er als gevolg van deze actie "in een klap duizenden gebruikers van zonnepanelen" bij zouden komen. Of dat er echt "duizenden" zullen gaan worden zoals geclaimd moeten we nog gaan zien. De homepage van WWZ claimt zelf (download 31 januari 2011):
De "wel 50.000 zonnepanelen" die zouden gaan worden afgezet is voor Nederland zonder meer aardig, maar realiseert u zich s.v.p. wel dat alleen al één zonnestroom centrale zoals recent in Rovigo in de Italiaanse Po-vlakte werd gerealiseerd, 280.000 stuks bevat (factor 5,6 maal zo veel in een project van vele). Modules die een gemiddeld vermogen hebben van 250 Wp per stuk (de modules die WWZ uitlevert zijn maximaal 235 Wp per stuk voor het pakket met 6 modules en minimaal 185 Wp). In Vlaanderen werd in de bitterkoude, sneeuwrijke december 2010 maand een nieuw vermogen bijgeschreven van 35,8 MWp, en gemiddeld per maand over het hele jaar bijna 27 MWp/maand, dus bijna drie maal zoveel per maand als WWZ er in een eenmalige actie bij zou gaan laten plaatsen (door geïnteresseerde installateurs, niet door hen zelf)... In een later publiek toegankelijk gemaakt bericht op Energeia, van 31 januari 2011 (link onderaan), doet vermoeden dat met dat "duizenden gebruikers" van de NOS site vooralsnog een snufje zout tot u genomen dient te worden. Want daar staan zelfs harde getallen genoemd waarvan wordt geclaimd dat deze op de website van WWZ zouden [hebben? ge-]staan, maar waar ik ondanks heftig zoeken helaas (nog) geen actueel bewijs van heb gezien:
Cijferfetisjisme Op de homepage van WWZ staat momenteel nog steeds vermeld:
Die "8.000" blijf ik dus vraagtekens bij zetten, de 10 MW[p] capaciteit zal vast wel zijn gehaald. Door met name de bedrijven die hebben toegehapt. Hetzelfde komt terug bij de bij het NOS bericht vermelde (en zeer foutief eenheden misbruik tonende) "dorp van 5.000 inwoners gelijkstaand aan 10 MWp". Want als de Energeia cijfers correct zouden zijn, zou met de maximale pakketgrootte bij WWZ (nog steeds, onveranderd: 2.960 Wp = 2,96 kWp), er bij 1.300 pakketten maximaal 3,848 MWp "particulier" besteld zijn, en dus ruim 6 MWp naar bedrijven gaan. 3,848 MWp kan onder gunstige omstandigheden en goede, betrouwbare hardware 900 kWh/kWp per jaar aan stroom (energie) opbrengst genereren. En zou er dus 3,46 GWh/jaar kunnen worden geproduceerd. En dat is equivalent aan het veronderstelde gebruik van "slechts" 989 huishoudens [of, CBS volgend: ongeveer "2.235 personen"], met een gemiddeld jaarverbruik van 3.500 kWh. De rest wordt dan allemaal opgewekt op bedrijven die ook nog eens na deze lucratieve aanschaf deal absurd af kunnen gaan romen met de ook door WWZ expliciet gepromote EIA en MIA regelingen. Waardoor genoemde bedrijven onwaarschijnlijk voordelig uit zullen komen, waar beslist de nodige kritische kanttekeningen bij gezet mogen gaan worden. Die EIA en MIA hebben die bedrijven namelijk helemaal niet meer "nodig" met deze voor hen extreem lucratieve actie (zeker niet als je de povere randcondities bij particulieren in ogenschouw neemt). En zou dus zonder meer als schandalige desinvestering van uw en mijn belastinggelden dienen te worden beschouwd... Maar goed. Energeia meldde dat vandaag (1 feb. 2011) er door WWZ mogelijk echte getallen zouden worden gepresenteerd. Voordat ik dit bericht op de eigen site plaatste heb ik nog geen getallen gezien bij WWZ.
Nog eens "stormloop" en
nog eens twee weken intekenen (aanbetalen)... Spraakwater In een vraag/antwoord op de website van WWZ wordt de directeur van branche organisatie Holland Solar geciteerd waarin wordt geclaimd (brief in januari citerend): "Dat is voor het goede begrip geen negatieve kwalificatie van uw initiatief". Ik telde heel snel vanaf de ledenlijst van Holland Solar al zo'n 26 "installatiekundige" en deels al ervaren bedrijven die niet op de WWZ lijst staan. De vraag blijft dan natuurlijk: waarom zijn er dan zo weinig leden van Holland Solar als installateur ingestapt bij WWZ? De cruciale vraag is natuurlijk: en wat dan wel als deze "unieke" actie is afgelopen? Op de TOP50 Solar website staan al jaren vele tientallen bedrijven met zeer veel tot zeer weinig ervaring in zonnestroom. Frits Verhoef van Energieker.nl toonde tijdens SolarFuture II in april 2010 al in een presentatie dat er zo'n 120 installatiebedrijven/systeem aanbieders actief waren op de zeer krappe Nederlandse markt! Dat gaat met een eenmalige uitrol van (slechts) 10 MWp natuurlijk nog steeds geen structurele ademruimte geven. En deze nieuwe installatie bedrijven komen er allemaal bij. 1.300 "pakketten" verdeeld over 55 installatiebedrijven is maximaal 24 opdrachten per bedrijf. Waarbij er uitgegaan wordt van maximaal 1 opdracht voor particulieren per bedrijf, en slechts 1 pakket per huishouden. Wat wishful thinking is, omdat er al klanten zijn gesignaleerd die meer dan 1 "pakket" hebben besteld... Een klein systeempje van maximaal 3 kWp is makkelijk binnen een dag aangelegd. Mogelijk dus een paar weken werk voor de betreffende installateur voor het totaal aan opdrachten? En dan? Volgende "gezamenlijke inkoop actie" afwachten waarvan het - niet zekere - resultaat pas weer na vele maanden wachten bekend zal zijn geworden? Wat voor "business-case" kan een zichzelf respecterend installatie bedrijf op zo'n "markt" bouwen? Een bekend Belgisch bedrijf waarvan ik een vertegenwoordiger sprak tijdens Intersolution in Gent, moest bijna een traan plengen: die 10 MWp (volledige "basis" volume WWZ actie) zetten ze in een maand als 1 bedrijf al weg. Wat is dat eigenlijk voor "markt", die op acties zoals die van WWZ zou moeten drijven??? Continuïteit van werk voor de installatie bedrijven is in geen geval gewaarborgd!
Rechtszaak
En dat ging de WWZ organisatie, zoals ik al bevroedde toen ik die aanbieding voor het eerst zag, duidelijk te ver. WWZ waarschuwde al direct op hun homepage en kondigden actie aan. Na een vonnis van de voorzieningenrechter (zie links verderop, openbaar toegankelijk en spannende, aanbevelenswaardige lectuur...), moest MDZ zelfs openbaar verontschuldigingen op de eigen website zetten. Hetgeen geschiedde, ik heb dat bericht in de ochtend van 1 februari 2011 gelezen op de homepage. Al moet ik tot mijn bepaald niet geringe verbazing constateren dat het rectificatie bericht nu alweer (medio 1 februari 2011) van de homepage verwijderd blijkt te zijn (vlak voordat ik dit bericht op mijn eigen site zette)... De "WWZ" aanbieding via MDZ site lijkt te zijn "omgekat" na de rechterlijke uitspraak, want via Google (zoekend op wijwillenzon metdezon) kun je nog steeds bovenaan de hitlijst een link "WijWillenZon Zonnestroom Systeem 2960 Watt/piek" tegenkomen met verwijzing naar de MDZ website. Die echter klikkend op die link niet meer naar genoemd pakket, maar naar de pagina met complete systemen in de MDZ "store" verwijst. Gerommel
altijd al aanwezig Volwassen gedrag dus alstublieft. Schei uit met dat kinderachtige gedoe, en zorg dat we eindelijk eens een goed lopende, continuïteit waarborgende zonnestroom markt krijgen die niet van losse, compleet onvoorspelbare "acties" aan elkaar hangt. Met goede spullen, en met driehonderd procent aandacht en gegarandeerde nazorg voor de klant: diegenen die van u die systemen koopt! Anders heeft uw sector geen bestaansrecht.
Tot slot
- het CO2 verhaal In ieder geval kan het management van WWZ, zoals op de eigen homepage gesteld vanwege het slagen van de actie "met een blij gezicht en een vulpen op zak naar China voor de laatste besprekingen over logistieke zaken en het contract". Of de CO2 emissies van het waarschijnlijk te nemen vliegtuig zullen worden gecompenseerd is vooralsnog niet duidelijk. Maar we rekenen er op dat daar iets aan zal worden gedaan door duurzaam initiatiefnemer Urgenda. De afstand Schiphol-Beijing is 15.670 km., de door CompenCO2 calculator berekende CO2 uitstoot voor 1 persoon in economy class is 5.330 kg. Met een "afzet aan eindgebruiker" factor van 0,608 kg CO2/kWh in Nederland (Protocol Monitoring DE 2010) moet daarvoor 8.766 kWh aan zonnestroom worden opgewekt. Het grootste setje bij WWZ is 2,96 kWp. Dat kan onder niet (ernstig) beschaduwde omstandigheden op zuid per jaar zo'n 2,96 x 900 = 2.664 kWh produceren op veel plaatsen in Nederland (met goede apparatuur en een omvormer met hoog rendement). Fors minder als er een combinatie van beschaduwing en "niet-zuid-plaatsing" wordt gerealiseerd. Dan zou zo'n door WWZ te leveren set dus voor de vliegreis voor de ondertekening van de contracten (door 1 persoon) 3,3 jaar vlekkeloos moeten werken om de CO2 uitstoot van dat ene heen en weertje door de lucht te compenseren. En dan natuurlijk ook geen vlees eten onderweg, anders wordt de benodigde compensatie alleen maar groter... http://nos.nl/video/215611-meer-zonnepanelen-door-wij-willen-zon.html (31
januari 2011: "Meer zonnepanelen door Wij Willen Zon", bijna
een promo video voor één specifieke organisatie, zijnde
een Stichting, op de nationale journaal zender. De geïnterviewde
gelukkige afnemer uit Naarden staat in het filmpje voor zo te zien
een fors op oost hellend dak, wat behoorlijk zwaar wordt beschaduwd
door een boom. Zo te zien staat de zon in de middag voor het grootste
deel ook nog eens niet optimaal gericht op de te bouwen installatie...) http://www.reclameboek.nl/?//Wij+willen+zon////27793/ (geplaatst
1 februari 2011: juridische onderbouwing van de beslissing van de voorzieningenrechter
van de Rechtbank Alkmaar van 28 januari 2011, in de zaak Wijwillenzon.nl
versus MetDeZon.nl, aangehecht ook het zeer interessante vonnis over
deze "geruchtmakende" zaak. Let op de formulering van de
geeiste rectificatie: daarin geen tijdsframe waarbinnen de rectificatie
zichtbaar moet zijn op de website van MDZ, mogelijk een maas in dit
vonnis waar handig gebruik van is gemaakt, want al snel nadat de rectificatie
was geplaatst is die als sneeuw voor de zon weer verdwenen...) En nog zo'n
vergelijkbare (?) actie op komst: En deze actie zal beslist niet de laatste zijn. Gevolg: totale chaos op de NL zonnestroom markt... 17 december 2010: Gedonder in de glazen. Wat er natuurlijk al aan zat te komen: (sommige) installateurs in de zonnestroom markt beginnen te morren over de voorwaarden voor en de context van de nog steeds lopende Wijwillenzon.nl actie (over de tweede geplande "gezamenlijke inkoop" actie, die van Natuur & Milieu/ASN Bank, heb ik nog niemand gehoord). Er heeft een stukje in de Volkskrant gestaan ("Actie met zonnepanelen valt slecht", 16 december jl.), wat werd besproken op de website Energieondernemer.nl. "Dood in de pot voor installateurs" wordt door een partij gesteld. Lees echter ook de dappere, ver voor de muziek uitlopende reactie van Buro Wilders uit Den Haag, alweer van 16 november van dit jaar, in mijn eerste analyse van de actie. Directeur Minnesma van de Stichting die de actie voert, wuift alle bezwaren m.i. iets te makkelijk weg: "Inderdaad, die installateurs hebben geen marge op de panelen. Maar ze krijgen achtduizend nieuwe klanten die ze anders nooit hadden gehad". Ook verscheen er een "tweet" van haar dat er "tientallen" installateurs blij zouden worden van hun actie. Vandaag stonden er 42 installatiebedrijven in de lijst van WWZ, waarvan nog lang niet duidelijk is wat die er aan opdrachten aan over zullen gaan houden. Er zijn forse concentraties in Zuid- en Noord Holland, dus dat wordt knokken om de regionale opdrachten... De "6% BTW op arbeidsloon" claim op de installateurspagina op de WWZ site geldt uitsluitend tot juli 2011. Pas begin april 2011 komen de panelen volgens WWZ zelf aan in Europa. De tijd om van dat zeer tijdelijke voordeeltje te profiteren is erg krap, zeker als het om de door WWZ "gewenste" duizenden installaties zou gaan (dan ben je full-time bezig tegen de tijd aan het sprinten, WWZ gaat nog steeds van "zo'n 8.000 pakketten" uit, wat we eerst nog maar moeten gaan zien). En daarna? Dan is er niets meer, en kunnen de 42 installatiebedrijven (waarvan er velen compleet onbekende namen hebben in de PV-sector) weer op zoek naar "de volgende actie". Dat geeft absoluut geen zekerheid en continuïteit van de bedrijfsvoering. En dat is beslist wel wat de Nederlandse PV sector nodig heeft. Het "gemor" uit de sector komt echt niet uit de lucht vallen, en heeft een volstrekt legitieme basis. Laat onverlet dat u zelf moet blijven beslissen, natuurlijk. Dat gaat Polder PV niet voor u doen. http://www.energieondernemer.nl/2010/12/instalateurs-van-zonnepanelen-niet-blij-met-actie-urgenda/ (bespreking
Volkskrant stukje van 16 december) 6 december 2010 18h38: Konijn uit de goochelhoed door Wijwillenzon punt nl. Nagekomen 9 december: zie onderaan dit bericht. Ik vermoedde al dat er een "creatieve" reactie zou gaan komen op het waarschijnlijk teleurstellende verloop van de inteken actie bij WWZ die vandaag zou moeten eindigen. Dus dit bericht op hun website verraste me niet helemaal:
"Sinds afschaffen SDE regeling aanvragen particulieren bij WWZ verdubbeld". Polder PV: Zonnestroom is niet formeel afgeschaft (sowieso omdat er nog geen Staatscourant publicatie ligt), "categorie > 15 kWp" kan nog steeds onder de SDE "+" voorwaarden mee doen (zelfs door particulieren, het is niet verboden). Zei het onder volslagen bezopen competitieve condities, zie mijn uitleg. Maar daar gaat het hier niet om. De bestellingen counter van WWZ werd zonder aannemelijke verklaring op 26 november 2010 van de site gehaald. De aanwas van bestellingen was mager. Stel dat er op 30 november (de zoveelste Zwarte Dag voor de PV markt in Nederland door CDA-er Verhagen's toedoen) iets van 500 aanvragen zouden zijn geweest (lineair doortrekken van de progressiecurve tm. 25 november en optimistisch naar boven afronden). Dan zouden er "na Verhagen's Zwaard gekletter" misschien iets van 1.000 aanvragen kunnen zijn geweest volgens deze nieuwste suggestie (dit is erg nattevinger werk). Nog steeds een far cry van de 8.000 tot zelfs 10.000 "gewenste" aantallen natuurlijk. Duizend aanvragen met het maximaal haalbare pakket van 2,96 kWp zou qua "particuliere" capaciteit 2,96 MWp betekenen. Wederom een far cry van de gewilde 10 MWp. Maar daar zitten natuurlijk ook de al aangekondigde "bedrijfsmatige" installaties bij die veel groter zijn dan het particulier haalbare maximum 2,96 kWp pakketje. Die "12 MWp in de pijpleiding" waar nu gewag van wordt gemaakt wordt niet van duidelijk of dat nu echt om "dik voor mekaar, zit in de portefeuille" gaat, of dat het nog deels stevige onderhandelingen betreft. "In de pijpleiding" is een nogal ruim op te vatten begrip. 12 MWp is namelijk al boven de aanvankelijk "gewilde" 10 MWp, dus de vraag is waarom WWZ dan tot eind januari zou willen wachten, terwijl feitelijk geclaimd lijkt te worden dat "het doel" bereikt is. Tenzij die "pijpleiding" dus bomvol onzekerheden zit - wat een plausibeler verklaring is. Misschien wil WWZ dus nog veel meer zekerheden en harde toezeggingen, en als extra druk op de ketel zo veel mogelijk extra bestellers over de streep trekken. En werd er dus overnieuw onderhandeld met de hardware leverende Chinese partijen. Blijkbaar met succes: uitstel voor dezelfde prijzen tot eind januari... U heeft dus nog een hele ruime jaarwisseling om u (alsnog) te bedenken of u "het" wel wilt. Of dat u gewoon zelf bij een betrouwbaar bedrijf de hele klus uitbesteed, en de hard werkende installateur zijn of haar maximale marge gunt (want ik heb al vernomen dat marge halen uit alleen installatie voor een ervaren installateur totaal niet interessant zou zijn). De betrouwbaarheid, ervarenheid en klantgerichtheid van de installateur is de crux, zelfs bij "goede hardware". Als het daar misgaat, staat u met lege handen, of moet u mogelijk hemel en aarde bewegen om problemen opgelost te krijgen. Samenvattend: het primaire doel van WWZ lijkt niet gehaald. 6 december 2010 is het - blijkbaar - niet gelukt, anders hadden ze direct kunnen beginnen met de 10 MWp bestelling te plaatsen en trots het behaalde doel op de website kunnen zetten. Nu gaat WWZ - nog steeds zonder bestellingen of "besteld vermogen" teller op de site (die wel door de voorzitter was toegezegd) - in de "herkansing". Polder PV wenst u zorgvuldige overpeinzingen toe over wat u in het fossiel-nucleaire nachtmerrie scenario van Verhagen cs. staat te doen. Maar in ieder geval: een goed werkend, betrouwbaar, en betaalbaar zonnestroom systeem zonder kopzorgen. Binnen of buiten het verlengde WWZ initiatief. Linksom of rechtsom. Ga s.v.p. voor 100 procent kwaliteit. Nagekomen. Nieuwe perspectieven op "het verloop" van de WWZ actie en de blijvende mist rond de werkelijke "realisatie" tot nu toe in enkele posts op GoT, 9 december 2010: http://gathering.tweakers.net/forum/list_message/35178195#35178195 (post
van zonnigtype, met als kern: is de "10 MWp" bestellingen überhaupt
wel al gehaald, gezien een nog steeds op de homepage staande passage?) 27 november 2010: Wijwillenzon verwijdert teller van website ... en plaatste een uitgebreide "antwoorden op kritische vragen" op hun site. Over het verwijderen van de teller wordt er voor zover ik vandaag kan zien niets gezegd op de site zelf. De laatste stand die ik heb weten af te vangen was om 12 uur 's nachts tussen 25 en 26 november - 387 bestellingen. In de Google cache vond ik een gearchiveerde homepage pagina waar die "bestellingen teller" al was verwijderd op 26 november om 22h59. Toen ik ging zoeken naar het mogelijke waarom kwam ik op een WWZ twitter pagina met deze twee "tweets" van de voorzitter van de Stichting WWZ, Marjan Minnesma: M.a.w.: dit lijkt te suggereren dat i.p.v. "het aantal verkochte pakketten" er nu voor de "teller" geswitcht zou gaan worden naar "het gereserveerde vermogen" (in MWp). Dat is natuurlijk uitermate curieus als je het bekijkt tegen de achtergrond van het willen bedienen van zoveel mogelijk "teleurgestelde SDE klanten" waar vooral de particuliere markt mee werd bedoeld. SDE 2010 categorie "klein" was effectief door destijds EZ afgeknepen op maximaal 7,5 kWp per installatie, WWZ biedt echter maximaal een 2,96 kWp pakket aan. Ook wordt hier nogmaals weergegeven (zie ook mijn eerdere bericht) dat er mogelijk al 7 van de 10 MWp geclaimd zou zijn, maar dat dit dus zakelijke klanten betreft. Daar bovenop heb je dan een paar honderd particulieren. Een nieuwe "vermogens"teller zal dus verhullen dat de oorspronkelijk "bedoelde" afzetmarkt tot nu toe teleurstellende resultaten heeft opgeleverd. Een belangrijke pijler onder de oorspronkelijke doelstelling was (FAQ pagina):
Die 8.000 gaat nooit gehaald worden in het huidige (door Polder PV gedocumenteerde) tempo. Het doel lijkt nu vooral te zijn om het geclaimde, met de Chinese producenten afgesproken minimale volume 10 MWp te gaan halen, en dat gaat voor een aanzienlijk deel naar zakelijke klanten. En die gaan beslist geen 2,96 kWp pakketjes bestellen, is mijn vermoeden. Uit de pagina "antwoorden op kritische vragen" (die ik aanraad om te lezen voor een ieder die geïnteresseerd is in het WWZ initiatief) wordt ook duidelijk dat deze actie onder grote tijdsdruk tot stand is gekomen, vooral vanwege de extreme (prijs)dynamiek op de internationale zonnestroom markt (vetdruk Polder PV):
Nogmaals: of deze actie, zelfs bij "slagen" (10 MWp, hoogstwaarschijnlijk geen "8.000 pakketten") daadwerkelijk de gewilde "doorbraak" zal blijken op te leveren, zullen we pas zien als de CBS cijfers ("de markt in 2010") definitief in de zomer van 2011 worden gepubliceerd. Want dan zien we ook de - vertraagde - impact van de feitelijke invulling van de SDE 2008-2010, en, niet te vergeten, de dik 40% zonnestroom liefhebbers die sowieso buiten de SDE om doorgingen met aanschaffen en installeren in 2009, zoals duidelijk werd uit de CBS en CertiQ cijfers voor dat jaar*. Binnen of, nog steeds, buiten acties zoals gevoerd door WWZ. Als het WWZ initiatief "succesvol" zal zijn (met bovenstaande nuancering), gaan er dan nog meer van deze acties volgen en de chaos op de blijvend marginale Nederlandse markt compleet maken? Er zijn al ver over de 150 leveranciers van zonnepanelen cq. systemen in Nederland. De totale volumes blijven echter nog steeds klein, dus dat gaat vechten worden voor marktaandeel voor alle partijen. Voor een gezonde marktontwikkeling is juist rust in de tent nodig en uitstekende randvoorwaarden (een Nederlands EEG met alle daarbij behorende fundamenten) een essentiële basis. WWZ probeert zoveel mogelijk installateurs op de lijst te krijgen, momenteel zijn het er 28. Daar zitten veel "grote namen" niet bij. Diverse van de reeds jaren de NL zonnestroom markt bedienende partijen hebben zeer zorgvuldige contacten met hardware leveranciers opgebouwd, veel van hen ook met betrouwbare, grote Chinese producenten. Daar hoort post-sale service, decente afwikkeling van garantiegevallen, technische dienstverlening, en goede nazorg bij. Die bedrijven gaan natuurlijk niet zomaar even in korte tijd die zorgvuldig opgebouwde zakelijke relaties op het spel zetten door aan deze actie (want dat is het) mee te doen. Het grootste bijkomende probleem zal blijven, ook met dit soort goed bedoelde acties: het overgrote merendeel van alle nieuwe PV-installaties zal niet gecertificeerd worden bemeten, en het grootste deel van de zonnestroom productie, of die nu in huis wordt gebruikt of niet, zal niet voor de invulling van de nationale klimaatdoelstellingen in aanmerking komen. En dus volledig buiten het netvlies van de politici in de Residentie blijven, lees: totaal niet interessant. Want er is politiek niet mee te scoren in het buitenland. En dat is en blijft natuurlijk een gotspe. Maar dat is verder niet te wijten aan WWZ of enig ander aanbieder: het is Den Haag zelf wat deze waanzin heeft veroorzaakt. * Er van uit gaand dat de door CBS geregistreerde "afzet van PV aan eindgebruikers" in Nederland de fysieke realiteit zal blijken te weerspiegelen, wat ernstig wordt betwijfeld door Polder PV. 25 november 2010: Wijwillenzon panelen straks vooral naar zakelijke klanten? Mijn aandacht werd getrokken door een nieuw bericht op de WWZ site (die momenteel, 16h00, nog steeds maar 379 pakket reserveringen geeft). De initiatiefnemers schijnen inmiddels flink ver te zijn met onderhandelingen met "een twintigtal" zakelijke klanten die wel voor een prikkie zonnepanelen willen gaan scoren. Geclaimd wordt dat er al 5 MWp gereserveerd zou zijn (gemiddeld 250 kWp per zakelijke klant!), met optie van nog eens 2 MWp, en dat er ook lease constructies via (onafhankelijk) Zoneco.eu mogelijk zouden zijn. Wat dat laatste betreft: wederom, lees s.v.p. zeer goed alle voorwaarden en ga bij uzelf goed te rade hoe uw woonsituatie er over een x aantal jaren uit zal komen te zien voordat u in gecompliceerde en wellicht vol haken en ogen zittende lease constructies gaat stappen. Daar komt meer bij kijken dan u wellicht denkt, dus eerst an die Arbeit met het lezen van de kleine lettertjes. Verder moet u dat vooral voor u zelf beslissen, maar neem een eventuele beslissing in die richting s.v.p. weloverwogen. Gaan we er voorts van uit dat de WWZ initiatiefnemers inderdaad ook nog die 2 MWp binnen gaan krijgen bij zakelijke partners, zou er dus al 7 MWp van de 10 geclaimd kunnen zijn/worden. Blijft over: 3 MWp voor de "kleine lieden" (waar het volgens mij, gezien de continue verwijzingen naar de SDE debâcles, aanvankelijk vooral om te doen leek te zijn). Maximaal aangevraagd tot en met het moment van schrijven (25 november 2010, 16h00) volgens de counter op de WWZ homepage: 379 pakketten. Die maximaal 2,96 kWp per stuk "groot" kunnen zijn (pakket C), geeft op dit moment dus een maximaal aangevraagd volume van 1.121,84 kWp (doch waarschijnlijk fors minder omdat veel van de inschrijvers mogelijk een veel kleiner pakket zullen hebben gereserveerd). Gaan we uit van de "nog te vergeven voor de kleine lieden" 3 MWp, zou er dus nog minimaal 1,9 MWp gereserveerd moeten worden om de "drempel" van 10 MWp te gaan halen (uiteraard bij aanname van 5 + 2 MWp voor grote klanten gereserveerd/te reserveren). Als er "gemiddeld" voor een (555 + 1.410 + 2.760 + 2.960)/4 = 1,92 kWp "pakket" zou zijn gekozen, komt die 379 pakketten op een totaal volume van zo'n 728 kWp uit, en moet er dus nog flink gereserveerd en aanbetaald gaan worden door particulieren (zo'n 2,3 MWp) . Maar het zullen bij deze insteek en progressie van de inschrijvingen natuurlijk beslist geen 8.000 pakketten gaan worden zoals aanvankelijk (ook) nagestreefd. Maar waarschijnlijk veel en veel minder, en een groot volume voor slechts enkele "zakelijke klanten". Tenzij er een soort van Sint Nicolaas Rush gaat ontstaan in de laatste dagen... SDE 2010 heeft 4.200 beschikkingen "klein" opgeleverd, en 131 stuks "groot". Gaat WWZ een vergelijkbaar aantal van dik 4.300 installaties halen of niet? We zullen het eind 6 december weten. Update "Polder PV WWZ monitor" hier. Met bijbehorende grafiek: 16 november 2010: Hosanna en kritiek rond recentste zonnestroom initiatief. Zon(nestroom) willen we allemaal, zo lijkt het tegenwoordig. Maar als "Wijwillenzonpunt.nl" als een van talloze nieuwe initiatieven op dit gebied brede ruchtbaarheid geeft aan hun actie, lijken de geesten zich te scheiden. Wat wil het geval? De website en Stichting met dezelfde naam is een grootschalige actie begonnen om "gezamenlijk" zonnepanelen pakketten te laten aanschaffen voor een - zeker voor Nederland aanzienlijke - capaciteit van maar liefst 10 MWp. Let wel, in 2009 is er slechts 10,6 MWp [netgekoppeld] bij gekomen volgens de (ter discussie staande) CBS cijfers, dus als deze actie zou "slagen", zou dat een enorme impact hebben op de blijvend kleine afzetmarkt in ons land. Deze "collectieve inkoop" actie via een Stichting lijkt te zijn ingegeven door de verschrikkelijke bureaucratie rond de SDE regeling ("Samen maken we betaalbare zonne-energie mogelijk, zonder subsidie en moeilijke formulieren!") en de mede daardoor veroorzaakte deplorabel langzame groei van de afzet in ons land. En vooral: de enorme aantallen teleurgestelden die met een afwijzing van SenterNovem of later van Agentschap NL in de bus zwaar gefrustreerd achterbleven. Die SDE resultaten, zo moet daar wel bij worden verteld, vormen slechts 57% van de "totaal afzet in 2009", als je de CBS en CertiQ cijfers voor dat jaar zou moeten geloven, de rest is daar volledig buiten om gerealiseerd. Bestuur met
opmerkelijk kandidaat De Stichting claimt ook samen te werken "met een tiental bekende bedrijven, banken en instellingen", als de Rabobank, branchevereniging Uneto-VNI, Meer met Minder en Stichting DOEN. Vreemd genoeg is de installateurs lijst nog leeg op het moment van schrijven van deze beschouwing, en ook op de ledenlijst van Holland Solar, de brancheorganisatie voor zonne-energie in Nederland, zoek ik tevergeefs naar de naam van Wijwillenzonpuntnl. Dat is vreemd, want als je zo'n enorme impact op de Nederlandse PV-markt zou willen gaan maken, zoals zeer expliciet de bedoeling lijkt te zijn, en je neemt jezelf serieus, sluit je je toch aan bij de brancheorganisatie om de kwaliteitsborging van het te leveren spul en de dienstverlening zeker te stellen? Doel Is een Stichting met vrijwilligers dan wel een verstandige rechtsvorm, zeker gezien het uit te zetten grote volume??? Al eerder in de roerige Nederlandse zonnestroom geschiedenis zijn initiatieven met een vergelijkbare basis door onvoorziene technische problemen aan de rand van de afgrond beland, en bleek er vaak niets meer te "halen" voor de gedupeerden. Bij velen ligt nog vers in het geheugen het debâcle van de "grootschalige" introductie van zonnepanelen via de Solaris en gerelateerde acties van (o.a.) Greenpeace, Shell/N.K.F./NUON/Eneco, Ecostream, met o.a. NUON acties gelieerde Vereniging Zonnestroom, Stroomwerk en Solar Service Bureau, etc. (voorbeeld). Toen gingen massaal, vaak pas na een paar jaar tijd, de onder de AC-modules bevestigde OK4 omvormers stuk, en nog steeds zijn er talloze klanten die nooit zijn geholpen in de nasleep van dat drama in de eerste helft van het eerste decennium (zie ook mijn Sunpower pagina's met diverse vertellingen over die dramatische periode). En dat waren deels grote energiebedrijven, en deels firma's met technisch verstand van zaken van de zonnestroom business. We hopen van harte dat WWZ de zaken stevig en crisisvast op poten gezet zal hebben. Spullen/de
hardware
Een tweede module leverancier is China Sunergy (CSUN), een Chinees industrie conglomeraat (o.a. zwaar in omvormers zittende) met recent verworven module producent CEEG als dochter. I.t.t. de claim van collega Wouterlood beslist wel ook een bekend bedrijf met enkele jaren ervaring in de PV-business (zie hier). Ik heb hier een uitgebreide folder van de dochter CEEG van het concern liggen, meegenomen van Intersolar 2008 in München. Photon gaf voor China Sunergy een fysieke productie van 194 MWp op een capaciteit van 320 MWp voor 2009 (zie ook abstract van jaar rapport van C.S.), en een geplande productie tussen de 280 en 350 MWp voor het huidige jaar (Photon 4/2010, p. 52). Van de modules van dit bedrijf wordt informatie over een monokristallijn 185 Wp module gelinkt op de WWZ site (pakketten C en D). Maar er werd aanvankelijk ook abusievelijk verwezen naar hetzelfde datasheet bij pakket B, wat het heeft over een 230 Wp module (LDK Solar, fout is kort na publicatie van dit artikel hersteld). Het monokristallijne 185 Wp paneel heeft volgens het CEEG/China Sunergy datablad, wat rept van het gebruik van efficiëntie verhogende selectieve emitter technologie (celrendement 17,5 tot 18%), een zeer interessant module rendement van 14,49%. Alle datasheets van de kristallijne modules van China Sunergy vindt u hier. De datasheets blijken als pdf door WWZ beschikbaar te zijn gesteld, wat lang niet altijd het geval is bij veel internet bedrijven, maar eigenlijk als minimale leveranciersverplichting zou dienen te gelden. Er wordt echter weer niet gerept over de levering van de originele flashdata, die ook wat Polder PV betreft verplicht uitgeleverd dienen te worden aan de eindgebruikers, zodat ze exact weten wat ze in huis hebben gehaald, en waar ze precies voor hebben betaald. Vraag daarnaar als voorwaarde voor de verkoop! Bevestigingsmateriaal wat wordt geleverd voor schuindak of platdak montage is afkomstig van een bekend leverancier uit Zuid Holland die een eigen werkplaats heeft. Omvormers Let op dat de meeste in de voorlopige (!) datasheets getoonde omzettingscurves van deze omvormers behoorlijk lijken weg te vallen bij lagere vermogens (mogelijk dus bij veelvuldig in onze streken voorkomend bewolkt weer). Wat daarvan de fysieke impact zal zijn, kan alleen door professionals met meetapparatuur en omvangrijke testen worden bepaald, en is vooralsnog weinig specifieks over te zeggen. Er zal zeer indringend uitsluitsel gegeven moeten worden over zowel het merk, als de exacte uit te leveren types omvormers, met alle daarbij behorende documentatie (die ik niet op de WWZ site kon vinden). Ook moet kristalhelder worden vastgelegd wat er exact gaat gebeuren in het onverhoopte geval dat een elektronisch complex apparaat als zo'n omvormer stuk gaat. Ik raad u met klem aan dit alles schriftelijk vast te laten leggen. De Stecagrid die voor het kleine 555 Wp doe het zelf pakket wordt geleverd is een oude bekende, door het eeuwige kleinschalige gedoe in Nederland een veel geleverde, betrouwbare omvormer. Een Nederlandse ontwikkeling (Philips PSI >>> EVO) die door het Duitse Steca is overgenomen. Het zijn goede, efficiënte omvormers voor hun klasse, alleen is het erg jammer dat die dingen geen standaard uitleesmogelijkheid hebben, waarvan ik verwacht dat die door de leverancier beslist aangeboden zou dienen te worden binnen zo'n groot project. Want meten is weten (en goed meten is zweten). Garanties
Dat lijkt me geen goede correlatie en dient dan ook opgehelderd te worden. Ook verwarrend is dat WWZ het op de FAQ pagina opeens weer over "20 jarige garantie bij de prijs inbegrepen" heeft. Ook hier zal kristalhelder uit de doeken gedaan moeten worden waar dat op slaat, mede gezien bovenstaande. Zeer waarschijnlijk wordt met die laatste opmerking de vermogensgarantie bedoeld, en dat is beslist iets anders als een productgarantie... Sowieso is het dringende advies van Polder PV om bij alle internet aankopen extreem zorgvuldig en kritisch de verkoop voorwaarden uit te vlooien, want de risico's dat er zaken mislopen indien er schades, tegenvallende productie, of verborgen gebreken aan het licht komen is behoorlijk groot. Zeker indien de verkoop zoals in het onderhavige geval via een stichting gaat "zonder winstoogmerk" (lees: zeer krappe financiële balans die geen grote klappen kan opvangen, bijvoorbeeld bij gebleken structurele gebreken bij de modules). Of als er via allerlei constructies als "distributiekantoren" ingeleverd moet gaan worden bij reclames (hoe "standvastig en honkvast" zijn die kantoren???). Of als er geen directe communicatie met de feitelijke producenten van de hardware (in ieder geval de modules en de omvormers) mogelijk is over het geleverde spul. Want het eerste aanspreekpunt daarvoor zal de Stichting blijven, die de boel heeft geleverd. Hoe groot is de technische competentie bij de (aanspreekpunten van die) Stichting??? Dat is toch heel wat anders dan professionele leveranciers van geïntegreerde PV-systemen die jarenlange ervaring in de zonnestroom business hebben, vaste relaties hebben met de toeleveranciers, die vaak ook alles zelf hebben geïnstalleerd, en die meestal direct (ook technisch!) aanspreekbaar zijn zonder allerlei tussenstations. Laat staan dat er op rappe wijze ingegrepen zal worden bij de meest gevoelige maar essentiële component van het PV-systeem: de omvormer. Dat is bij een goede installateur meestal geen probleem, bij een constructie via via zoals dat bij WWZ geregeld lijkt te zijn, moeten we dat nog maar afwachten. Dit alles laat onverlet dat het met de spullen wel goed lijkt te zitten, maar dat er vooralsnog weinig ervaring is met genoemde merken (behalve dan de Steca omvormer) in Nederland. En mogelijk ook daarbuiten. Op het Zonstraal forum ook weinig info. En als ik de merknamen van de modules ingeef bij Sonnenertrag, krijg ik ook weinig links naar actuele daar aangemelde installaties. Nul hits voor Chint of Astronergy voor de omvormer, 3 hits voor China Sunergy modules, en 3 hits voor LDK Solar modules. En dat in een database met maar liefst 7.325 PV-installaties (status: 15 november 2010). Alleen de praktijk zal het allemaal uit kunnen wijzen of de spullen prima werken, dus daar wachten we dan maar op. Vraagtekens
rond de actie
Zie ook het hier onder gelinkte EnergieGids.nl artikel voor nog enkele positieve lezersreacties. Ik sluit me natuurlijk van harte bij de positivo's aan dat er met deze actie weer "meer zonnepanelen" komen in Nederland, maar wil daarbij gaarne ook meteen relativeren dat, bij volledig slagen van deze actie, het nieuwe volume plus de te verwachten SDE realisatie nauwelijks de 20-30 MWp in een jaar tijd zal overstijgen. Dat is nog steeds gruwelijk veel lager dan Vlaanderen, wat er gemiddeld dit jaar (bij neerwaartse trend) 33 MWp per maand bij plaatste. Bovendien zou ik toch ook gaarne een reactie tegenover het hierboven weergegeven exemplaar willen stellen, afkomstig van een oude rot in het vak. Die een mening heeft die wat beter de achtergronden belicht waartegen deze actie bezien zou mogen (lees: moeten) worden. Ik mocht van de heer Wilders van het gelijknamige bureau uit Den Haag zijn standpunt doorgeven, onder het motto "Door de panelen het bos niet meer zien". Wilders is al 15 jaar werkzaam in de veel geplaagde PV-branche. Ook in die ultramagere jaren dat er van enige incentive voor zonnestroom geen sprake was (ik reken 9,7 eurocent hondenfooi voor die paar honderd MEP klanten - toen nog onder D'66 minister Brinkhorst - niet als een "stimulering"), en het droog brood eten was in huize Wilders. En slechts een paar andere "huizen" die nog een paar zonnepaneeltjes mochten plaatsen van Den Haag. Leest u s.v.p. ook tussen de regels door, en houdt de toekomst van PV in Nederland daarbij op het netvlies. Polder PV heeft de tekst licht aangepast zonder de inhoud fundamenteel aan te tasten:
Mocht u ook een beargumenteerde mening hebben over het WWZ initiatief of soortgelijke projectmatige inkoop acties, dus zowel pro's als con's, en u wilt die op dit forum kwijt, stuur dan een e-mail aan Polder PV. Alleen constructieve bijdragen aan de discussie over dit soort acties kunnen worden geplaatst. Genormeerde
opbrengst Niet
geregistreerde productie Ernstige
fout (later ontdekt, nagekomen) Ten tweede: een - voor Nederlandse begrippen - grote energieboer als Vattenfall/NUON hanteert momenteel een standaard all-in kWh prijs voor een variabel grijs enkeltarief contract van slechts 21,77 eurocent. Het vaste prijs contract hanteert momenteel zelfs maar 21,55 eurocent/kWh, alleen "CO2 OK Stroom" (in de plaats gekomen van het zogenaamd afgeschafte "Natuurstroom") zit hoger qua tariefstelling, momenteel 22,70 eurocent/kWh. Tarieven die per 1 januari ook nog eens waarschijnlijk 1% omlaag gaan, zo heeft het moederconcern inmiddels aangekondigd. De initiatiefnemers van WWZ begrijpen blijkbaar niet dat het net vastgestelde "voorlopige correctiebedrag" van 22,8 Eurocent/kWh voor SDE beschikten in 2011*** ("categorie klein", zie mijn SDE tabel) pure speculatie en duimzuigerij is die beslist niet als "de" gemiddelde marktprijs kan noch mag worden gezien. Die bovendien pas bekend zal worden gemaakt rond 1 april 2011, en die nog steeds volgens onbekende duimzuigerij door EL&I ambtenaren met terugwerkende kracht zal worden "vastgesteld" (dat is natuurlijk nog lang niet mogelijk, want er is nog geen enkel tarief - behalve die voor langlopende "vaste contracten" - bekend voor de eerste jaarhelft van 2011). Die "23 eurocent/kWh" moet u met een hele grote berg pekel tot u nemen, dat getal slaat nergens op als dat een "reeds vast staand tarief" zou moeten voorstellen. * Gebruikelijk in Nederland is een product aansprakelijkheid van twee jaar. Verder gelden in de PV-branche zogenaamde "vermogensgaranties" voor zonnepanelen, die echter zeer moeilijk voor de leek te controleren zullen zijn omdat het opnieuw "flashen" van een zonnepaneel een dure operatie is (inclusief transport). Zoiets dient bij voorkeur te geschieden door een onafhankelijke instantie indien er een vermoeden is van ontoelaatbare vermogensreductie na 10 jaar of langer. Er zijn wel steeds meer module producenten die zo zeker van hun zaak zijn dat hun productgarantie vele jaren langer is. Omvormer fabrikanten beginnen hun productgarantie soms zelfs naar 5 jaar op te schroeven. ** Status rond middernacht 15/16 november: 217 pakketten, zonder referentie naar het totale bestelde vermogen in kWp. WWZ stelt op de homepage: "Dit aanbod geldt als we met zijn allen 8000 pakketten ( 10 MW ) realiseren". Daarbij wordt blijkbaar uitgegaan van een "gemiddelde" pakketgrootte van 1,25 kWp (nog geen 7 stuks 185 Wp China Sunergy, of ruim 5 stuks 235 Wp LDK Solar). Dat zou kunnen betekenen dat WWZ in korte tijd al dik 270 kWp zou kunnen hebben gescoord in een paar dagen tijd (zie verder hier onder bij toegevoegde "statusrapportje" in het gele kader). In 2010 werden bij CertiQ tot en met oktober gemiddeld slechts 720 kWp per maand bijgeschreven (zie CertiQ update Polder PV). Als het in dit tempo zo doorgaat, evenaart WWZ makkelijk dat "uitbouwtempo" van de slakkentraag verlopende SDE regeling. Dit zal dus beslist een zeer grote impact kunnen gaan krijgen op de "verhoudingen" op de kleine Nederlandse PV markt. De actie loopt volgens WWZ tot en met 6 december 2010. Als dan het gewilde contingent aan zonnepanelen niet is behaald, vervallen de nu geldende prijs condities, en zal er opnieuw onderhandeld moeten gaan worden door WWZ. Toegevoegd 28 nov. 2010: in de Urgenda nieuwsbrief van november 2010 (per e-mail) wordt zelfs kond gedaan van: "... streeft ‘Wij willen Zon’ ernaar in recordtempo een order te kunnen plaatsen van 10 Megawatt (8 à 10.000 sets zonnepanelen)." *** Als daar tenminste aan gerefereerd zou zijn. De impliciete "bedoeling" van deze hele actie lijkt namelijk juist te zijn dat mensen buiten die door de WWZ initiatiefnemers ook bekritiseerde SDE om zonnepaneel pakketten gaan kopen. Wat zou inhouden dat ze zich met de merkwürdigkeiten en onnavolgbare tariefcomponent constructies binnen de SDE bureaucratie helemaal niet onledig zouden hoeven te houden. De vraag blijft natuurlijk: waar haalt WWZ die "ongeveer 23 cent" dan wel vandaan?
http://www.wijwillenzon.nl (website van het inkoop initiatief van, o.a. Urgenda) http://www.duurzaamnieuws.nl/...
id=60448&title=Goedkope%20zonne-panelen%20ook%20duurzaam%3f ("Branche-organisaties
Holland Solar en de Duurzame Energie Koepel zeggen niet om advies
te zijn gevraagd.") Nagekomen: rond 23-24 januari 2011 brak er een beginnende elektronische media oorlog uit tussen een installatiebedrijf wat - volgens WWZ - 2 maanden op de site heeft gestaan en die opeens zelf een soortgelijke actie met identiek naam is gestart. De gevolgen daarvan zijn (anno 24 jan. 2011) nog niet te peilen, maar zullen zeker niet "fris" zijn, is mijn inschatting... Nagekomen: 31 januari meldde het NOS Journaal - minimaal 50.000 modules zouden zijn gehaald. Ook wordt er gesproken van 10 MW[p], zoals gebruikelijk rabiaat foutief "gelijkgesteld aan het stroomverbruik van een dorp met 5.000 inwoners". Opgesteld nominaal vermogen (in Wp, kWp, of MWp) is absoluut niet hetzelfde als "het verbruik van elektriciteit" wat immers in de eenheid kWh, MWh e.d. wordt uitgedrukt. Hier wordt dus de tigduizendste blunder met eenheden gemaakt, een diep ingekankerde ziekte bij de Nederlandse media. http://nos.nl/video/215611-meer-zonnepanelen-door-wij-willen-zon.html
|
|