Inspiratie: Projecten

Purmer pakt de zon:
Familie Konijn in stralend Purmerend

^^^
... en dit is nog slechts de "kleine" schuur (9,24 kWp) van familie Konijn in Purmerend ...

Alle foto’s op deze pagina © 2010 Familie Konijn, Purmerend

Meer inspiratie? Duurzame Taal: Salderen (Vincent Bijlo); Mensen: Lennart H., Ton Peters, Dick en Netty van Reems; Projecten: Anna's Hoeve, Hoge Hoeve, Maatschap Boon, Familie Konijn, Parkschool, Lombok (Utrecht), Provinciehuis Zuid-Holland, Ecopark Waalwijk; PV-uitjes: Waarder/Zuid-Holland; "Special Operations": Fietstocht München - Roermond, Vogelperspectief, Gluren bij de buren, Victorian 154 MWp HCPV-plant; Uitdagingen: Solutra

Introductie

Zoals frequent en zeer gedetailleerd met feitenmateriaal ondersteund op Polder PV, schiet het maar niet op met zonnestroom in Nederland als je het vergelijkt met de omliggende landen. De redenen zijn bekend: nauwelijks verhulde aversie van machtige lobbies, en schimmige ambtelijke en domme politieke elites die niets zien in het "delen van de macht" op energiegebied. Decentrale opwekking door "het volk" wordt in Nederland vrijwel uitsluitend met extreem veel meel in de Haagse monden beleden, maar barrières opruimen om die revolutie daadwerkelijk te laten plaatsvinden: ho maar. De gemiste energiebelasting en BTW inkomsten worden blijkbaar als een schrikbeeld gezien. De nationale pers heeft blijkbaar nog steeds niet door dat dit een van de belangrijkste barrières is waarom "het" in ons land niet "mag" gaan gebeuren.

Zoals ook vaak op Polder PV, wederom met hard bewijsmateriaal ondersteund (zie de goed gevulde PV newbee pagina's) zijn steeds meer mensen de jarenlange tegenwerking en continue sabotagepogingen en daar uit voortvloeiende frustraties spuugzat. En besluiten ze om, waar dat mogelijk is, "kansen te grijpen". Zo is duidelijk aan het worden dat, onder de bezielende leiding van o.a. zonnestroom pionier Cor Kempers, er een kleine zonnestroom revolutie in en vanuit zijn woonplaats Volendam (Noord-Holland) is gestart. Gedragen door betrouwbare mensen, gerealiseerd op eigen daken, met handen-uit-de-mouwen mentaliteit, en niet-eeuwig-lullen-maar-nu-daken-vullen daadkracht.

Cor heeft inmiddels een goede groep mensen om zich heen verzameld die op eigen kracht de zonnestroom revolutie in eigen gemeente en daarbuiten is begonnen. U kunt de eerste gevolgen van de activiteiten van die groep o.a. op Sonnenertrag tegenkomen in de vorm van leuke geuzennamen als "Zonne Tjalk", "Zonneboeijer", "Doede", "Zonnesmurf", "Baab", "Zonnekeizer", e.d.

Volendam begint met al die activiteit op PV-gebied al snel "klein" te worden (al moet natuurlijk het grootste deel van die aan de rand van het zonnige Markermeer gelegen gemeente nog worden vol gelegd met zonnepanelen moois). Cor kwam al snel met een fantastisch project bij familie Konijn op twee schuren in de prachtige Purmer bij het naburige Purmerend op de proppen. Voorlopig te zien als hun "Juweel in de Kroon project" (meer is echter in aantocht). Op deze "inspiratie" pagina een kort fotoverslag van dit mooie "burger initiatief" (foto’s met grote dank van familie Konijn!). Revoluties bouw je immers altijd van onderop. Revoluties worden nooit vanuit de gevestigde macht geïnitieerd noch gerealiseerd.

Purmerblauw
De supertrotse, nog niet de pensioengerechtigde leeftijd bereikt hebbende eigenaar van het aangebrachte fraais heeft door verkoop van land wat geld kunnen investeren in eigen hernieuwbare productie apparatuur. De "prikkel" daartoe werd gegeven door een video van een optreden van Hermann Scheer die Kempers aan Konijn had gegeven, en, vooral, een bezoek aan de energiebeurs in de Brabanthallen in Den Bosch, in 2009. Toen het initiatief voor een eigen PV-project eenmaal was genomen door de familie Konijn, maakte een bezoek aan de verpletterende zonnestroom beurs Intersolar 2010 in München (juni 2010) het PV-avontuur helemaal af. Konijn zag in Den Bosch al het enorme potentieel van zonnestroom, kwam hij tot de conclusie dat die revolutie niet meer is te stoppen, en realiseerde hij zich bovendien dat dit een ideale en verstandige investering zou zijn. Het gaat bij dit volledig uit eigen kapitaal, en dus zonder enige vorm van subsidie gefinancierde privé project om twee gescheiden installaties, verder te noemen "kleine schuur" en "grote schuur". Nagelneue, ongeveer ZZW. gerichte bijgebouwen die er om vroegen om met PV-modules te worden bedekt.

Deelproject 1 "kleine schuur" 9,24 kWp

^^^ " Kleine" schuur reeds voorzien van ClickFit rails, en met bouwsteigers om comfortabel te kunnen werken. De tractor links met hefinstallatie levert de modules keurig op "afpak hoogte" af aan de installateurs op de bouwsteigers. Die de modules vervolgens voorzichtig doorgeven naar de echte dakgeiten die de feitelijke installatie doen.

^^^ Eerste module gaat het dak op. Ondanks steun aan de reeds stevig bevestigde rails, zou dit in Duitsland een "ongebruikelijk" beeld zijn, zelfs bij relatief lage daken als het onderhavige. Want voor verantwoorde installatie is minstens een opvangconstructie aan de onderzijde van het dak nodig, en de installateurs zouden eigenlijk harnassen moeten dragen aan een goed bevestigd, betrouwbaar valtouw. Dit kan alleen maar als je een team hebt waarvan de leden elkaar blind kunnen vertrouwen, en je bij eventuele "incidenten" de volledige verantwoording wilt dragen. Dat zal zeker in de meeste situaties niet het geval zijn.

^^^ Twee van drie module rijen bijna klaar. Stapel nagelneue modules comfortabel binnen handbereik, uitpakken en monteren geblazen...

^^^ Nog twee panelen en binnen nog even wat aansluiten alvorens er ook van dit fraai gerenoveerde bijgebouw "Nederlandse zonnestroom kan worden gebakken van Italiaanse modules". Voor het eindresultaat van dit "deelproject" aan de buitenzijde: zie foto bovenaan deze pagina. NB: alleen dit gebouwtje bevat al bijna 7 maal zoveel capaciteit dan de installatie van Polder PV...

^^^ Opstelling van de drie Mastervolt XS 3200 omvormers voor de definitieve afwerking in de "kleine schuur" (netjes wegwerken van kabels/mantelbuizen e.d. moest nog geschieden na de foto opname). Zonnestroom bakken geblazen ready and ... GO! ... und noch keine Ende ...

Deelproject 2 "grote schuur" 19,8 kWp

^^^ Voorbereidende werkzaamheden aan de op drie fasen aangesloten Mastervolt XL10 omvormers. Professie noodzakelijk met deze "Kabelsalat" en zware omvormer apparatuur. Maar dat kun je wel aan een technisch installateur van een Philips Authorised Service Center overlaten...

^^^ Detail van een stukje ingewanden van een van de Mastervolt XL10 omvormers. Let op de zeker voor dit soort forse installaties zeer belangrijke DC-switch. Veilig werken gaat immers boven alles!

^^^ De Solsonica modules zijn ook voor "het grote werk" gearriveerd. Even wat gaatjes in de frames boren voor optimale bevestiging aan de ClickFit rails. De door de heer Konijn bestelde hoogwerker staat al in de startblokken. Aanstichter Kempers (rechts) verricht "hand en spandiensten". Werken met zonnepanelen geeft vaak een hoop jolijt, zoveel is duidelijk. Toekomst gericht werk is heel vaak erg leuk, want we worden er allen beter van...

^^^ Bovenste twee rijen van het steilste deel van de deels getrapte zuidelijke dakhelft op deze fraaie nieuwe, typisch "Purmerse" schuur bijna gevuld. Over de veiligheidssituatie van met name de rechter persoon kan vast een avond lang op ouderwetse hollandsche wijze geboomd worden (zie ook volgende foto).

^^^ Derde en laatste rij flink op dreef. Ditmaal worden de modules middels een hoogwerker aangeleverd.

^^^ Eindresultaat, nog wat details op orde brengen, nababbelen na harte Arbeit, en een heerlijk gevoel: hier gaat vet fysiek zonnestroom worden gebakken, i.p.v. dat er alleen maar over wordt gepraat.

Meer gegevens

Totale projectgrootte: 132 modules, 29,04 kWp. NB: particulier, ongesubsidieerd, zonder gemeentelijke of provinciale incentives, in Nederland anno 2010!

De oplevering ging zonder problemen. De eigenaar had "even" een hoogwerker aan laten rukken. Het voordeel laat zich raden, de 90 panelen voor de "grote schuur" waren in 1 dag geïnstalleerd - de dakrails en de bekabeling waren van tevoren reeds op het dak in segmenten aangebracht.

De elektrotechnische installatie werd verzorgd door Dennis Tol van Dennis Audio- en Videoservice, Papaverstraat 24/A in Volendam. Zie ook hier voor meer gegevens van zijn bedrijf. De installatie zelf werd gedaan door Dennis Tol, met de zeer gewaardeerde assistentie van de "dakhazen" Peter Jong, Cees de Boer (hoogwerker), en de heer Konijn zelf. Kempers fungeerde als manusje van alles.

De complete installatie kostte nog geen 100.000 Euro, neerkomend op een zeker voor Nederland scherpe all-in installatie prijs van 3.444 Euro/kWp – met Europese (Italiaanse) modules.

Verbruik/opwek situatie: 20.000 kWh aan jaar verbruik (o.a. inpandig zwembad, warmtepomp). Deze ongeveer ZW georiënteerde PV-installatie zou op deze zonnige lokatie in Noord Holland mogelijk in de orde van 28.000 kWh per jaar kunnen gaan opleveren (voorzichtig rekenend met 950 kWh/kWp.jaar, maar dat kan best hoger blijken te worden). Afhankelijk van de directe consumptie van zelf geproduceerde zonnestroom (die de meter dus niet krijgt te "zien") zal mogelijk de nog steeds niet in Wet vastgelegde "nieuwe invoedingsgrens" van 5.000 kWh/jaar (door Diederik Samsom van de PvdA in oktober van het prehistorische jaar 2006 al "beloofd") overschreden kunnen worden.

Mede gezien deze voor Nederlandse begrippen (zeer) grote privé installatie wordt door de trotse eigenaar serieus gedacht over een switch van de in buitenlandse handen vallende huidige oude stroomleverancier naar een groene Nederlandse aanbieder met meer hart voor decentrale opwekking van hernieuwbare elektriciteit. Er wordt al onderhandeld over een – voor Nederlandse begrippen – "redelijke" prijs voor het aanzienlijke overschot aan duurzame elektriciteit van eigen perceel. De hoofdprijs (Duitsland na 1 juli 2010 voor max. 30 kWp: 34,05 eurocent/kWh, 20 en een half jaar lang) zal de familie Konijn echter helaas nooit gaan krijgen. Ook de gevreesde "invoedingscap" voor de saldering zal, al is die bij sommige leveranciers al informeel verhoogd naar 5.000 kWh invoeding per jaar, roet in het eten gaan gooien bij de vergoeding. Resulterend in een maximaal bedrag voor het niet zeer hoge verwachte eigenverbruik van iets van 30 eurocent/kWh (marktwaarde vermeden inkoop plus door de leverancier te vergoeden overschotten na "saldering van maximaal 5.000 kWh netinvoeding op jaarbasis"). Maar voor die aanzienlijke overschotten van deze installatie, duizenden kWh boven het eigen jaarverbruik uit, zal een veel lagere prijs gaan gelden, mogelijk zelfs maar een derde daarvan. Of het door de eigenaar verwachte financiële rendement van 8 tot 10% voor deze duurzame investering een reële verwachting zal blijken, zal met name door de bij voorkeur in contract vast te leggen salderingscondities worden bepaald.

Aangezien de schuren geheel nieuw waren, was er reeds een digitale meter met "teruglever" telwerken aanwezig (totaal dus 4 telwerken, twee voor afname, twee voor de netinvoeding). De PV-installatie is zonder problemen aangemeld bij de regionale netbeheerder (Liander). Wat er met de "groenwaarde" van zowel het eigen verbruik als met de netinvoeding zal gaan geschieden is compleet onduidelijk. Mogelijk zal de productie van dit prachtige PV-systeem nergens centraal worden ingeboekt als "honderd procent duurzaam", en komt die dus niet in aanmerking voor de "invulling van de klimaatdoelstellingen"...

Omdat er geen geijkte bruto productiemeter is (geen SDE), gaat er wel gemonitord worden (uiteraard bovenop de primaire display gegevens van de omvormer). Het wachten is nog op enkele onderdelen van de daarvoor benodigde speciale monitoring apparatuur die de invoeding van zonnestroom op het eigen driefasen huisnet kan gaan bemonsteren. En waarmee in combinatie met de geijkt bemeten data op de telwerken van de netmeter ook het eigen verbruik van zonnestroom vastgesteld moet kunnen gaan worden.

Met hartelijke dank voor alle informatie en foto's van familie Konijn, Dennis Tol van Dennis Audio- en Videoservice, en Cor Kempers.

Artikel geschreven door Peter Segaar/www.polderpv.nl, augustus 2010.

Info (toegevoegd door Polder PV):

Datasheet multikristallijne, 60-cels Solsonica 610 serie modules (ook frameless en als "BIPV" variant te verkrijgen), 220 Wp variant met module rendement van 13,26%:
http://www.solsonica.com/datasheets/pv_uk_2/files/solsonica%20pv%20modules%20uk_release%202_2.pdf

Andere Solsonica module datasheets:
http://www.solsonica.com/en/prodotti-datasheet.html

Info Mastervolt driefase Sunmaster XL10 omvormer:
http://www.mastervolt.nl/solar/producten/sunmaster-xl/sunmaster-xl10/

Zonnepanelen in (en rond) Volendam: een groeiend fenomeen...
http://edam.volendam.nl/?p=41273 (erg leuk verslag van de activiteiten van enkele handen uit de mouwen stekende Volendamse zonnestroom aanbidders)
http://www.zonnepanelenvolendam.nl/ (nieuwe website van self-made zonnestroom specialist Dennis van Tol waar we vast wel meer van gaan horen...)

publicatiedatum: 13 augustus 2010, Peter Segaar/Polder PV; paar kleine correcties en aanvullingen dd. 17 aug. 2010; 12 jan. 2011 (links PV in Volendam).