De "SDE regeling"
Tranentrekkende bureaucratie

of:

Het oudbacken suyckerghoedt van Sint Nicolaas…

Voor ACTUELE informatie SDE regeling klik HIER

Intro tot de introductie
Opwinding en vlinders in de buik
Artikel in Trouw

Het ECN/KEMA rapport:

Inleiding

Inhoud rapport

Opzet rapport:
Parameters ... Opdrachtgever
Inleiding opzet rapport
Uitgangspunten
Doelmatigheid van de stimulans
Interne markt EU?
Opdracht
Struikelblok numero zoveel
Werkwijze

SDE versus MEP:
"Nieuwe" aspecten
Terminologie; correcties
Gifadder
Innovatie?
Meer onzekerheid
Variabele premie en risico
Effecten variabel subsidiebedrag
Voorbeeld figuur variabel subsidiebedrag
Basiselektriciteitsprijs en risico's
Budgetplafonds in de SDE
Correctiebedragen
Subsidieduur
Innovatie

"Zon-PV" (zonnestroom) in de SDE:
Intro tot zonnestroom in de SDE
MEP impact?
Onderverdeling van zonnestroom systemen
Technisch-economische parameters
Administratiekosten
Vollastuur
Normopbrengst
Wettelijk en politiek kader, salderen, en "onbalanskosten"
Installatiegrootte en salderingsgrens
"Onbalanskosten": veel contra, maar geen pro
Geld lenen?

Financieel-economische berekeningsaannames:
De EIA illusie
Grootschalige burger initiatieven effectief onmogelijk gemaakt
Conclusie FE analyse
Rente, particulieren en huurders
Levensduur
Nog meer EIA
"Debt-equity ratio..."

Basibedragen voor duurzame elektriciteit (de crux)

Conclusies en aanbevelingen:
Slotconclusies

Tot slot:
Laatste woord aan de bewindsvrouwe

Toevoeging 17 januari 2008: insteek van VROM

Artikel en links

Reacties

Andere SDE pagina's:
Recent link overzicht SDE nieuws Polder PV (vanaf jan. 2008)
Basisinfo SenterNovem (mrt. 2008)
FAQ lijst SenterNovem vlak na Staatscourant publicatie (6 maart 2008)
Mevrouw Pinokkio van der Hoeven antwoordt de Tweede Kamer (1 april 2008)
SDE regeling gefileerd (jan.-feb. 2008)

Intro tot de introductie

Tijdens de begrotingsbehandeling van EZ en het FES fonds (aardgasbaten) voor 2008, gaf Mevrouw van der Hoeven van Economische Zaken schriftelijke antwoorden op vragen uit de Tweede Kamer, in 1e termijn (18 oktober 2007), vetdruk Polder PV:

U zult als het goed is helemaal aan het eind van deze omvangrijke webpagina over die "nieuwe stimuleringsregeling voor zonnestroom" zelf uw conclusie kunnen trekken hoe u dat fraaie antwoord van mevrouw van der Hoeven (EZ) zult moeten opvatten...

Opwinding en vlinders in de buik…

20 december 2007. Onze Goedheiligman is alweer een paar weekjes geleden naar zijn zonnige Spanje teruggekeerd, het zonnige land dat inmiddels vanwege het - in essentie - kopiëren van het Duitse Erneuerbare Energien Gesetz ter bevordering van de productie van duurzame elektriciteit in no-time naar ruim 300 Megawattpiek (gerealiseerd) netgekoppeld fotovoltaïsch vermogen omhoog schoot en waarvan door de insiders verwacht wordt dat de (inderhaast opgeworpen) nieuwe “cap” van 1.200 MWp mogelijk binnen de kortste keren bereikt zal zijn. Op de verjaardag van onze roodbemijterde kadootjes strooier werd de in-box van Polder PV verrast door enkele spetterende e-mails, en stond het zeer actuele Tweakers forum Duurzame Energie (deel 4) vol met opwindende passages zoals de volgende:

• “bijna te mooi om waar te zijn”
• “teruglever-vergoeding in aantocht?”
• “als dat eens waar zou zijn!”
• “als die vergoeding er komt is dat een erg erg goede zaak en zal de zonne-energie een boost geven”
• “feed-in vergoeding wat een mooi sinterklaas kado en dat op mijn verjaardag”
• “als die teruglever vergoeding echt komt, ga ik ook nog wat panelen erbij bestellen. (Maar juich niet te hard, nederlandse politiek hé)”

Er werd veelvuldig verwezen naar een blijkbaar net verschenen recent artikel op de duurzame energie site iNSnet.org, en die had het weer gekopieerd van de elektronische versie van het dagblad Trouw (zie links onderaan deze pagina).

Die laatste contribuant in het hierboven weergegeven lijstje had het, in zijn tussen haakjes gezette toevoeging, echter goed begrepen (die heeft dan ook al de nodige "probleempjes" gehad met zijn netinvoeding van zonnestroom, heb ik een leuk stapeltje correspondentie over, dit is en blijft immers NEEderland…). Polder PV volgt deze materie al een paar jaartjes zo nauwgezet mogelijk, en recent had de polderjongen ook al zo zijn bedenkingen tegen een andere "incentive" (die van Cramer’s aankoopsubsidie voor zonnestroompanelen) geuit. Met goede, nog steeds niet weersproken argumenten. En met, zo lijkt het nu uit te pakken, ook nog eens "onverwachte gevolgen".

Maar goed, er wordt opeens weer gerept van een "terugleververgoeding" voor zonnestroomsystemen. Komt dat uit de lucht vallen? Neen, want de politiek wordt al sinds mensenheugenis tevergeefs bestookt met die steeds indringender "vraag uit de markt", waarbij de vinger richting oostgrens gaat vanwege het superieure voorbeeld van hoe dat dan wel "moet". Ene mevrouw Spies van het CDA loopt al die jaren voor wie dat maar wil horen te zeggen "dat er een terugleververgoeding moet komen" (zonder dat ze ook maar het geringste benul heeft van wat dat dan precies inhoudt of hoe dat dan "vorm" gegeven moest worden), en desondanks kwam er al die tijd maar niks. Alle initiatieven stierven een zachte dood ergens tussen de brievenbus/mail-box en de – volgens mij inmiddels bomvolle – bureauladen van dat veelbesproken doch blijvend geheimzinnige en als een Kerstkalkoen dichtgenaaide, door ene meneer van Diepen ("persvoorlichter") vertegenwoordigde Ministerie op Bezuidenhoutseweg numero 30 in Den Haag. Slechts héél af en toe werd er een minuscuul en ook nog eens totaal nietszeggend en vaag stukje van het getimmer en gesmeed naar buiten gebracht, wanneer "de Minister" dat opportuun achtte of wanneer "de actualiteit" daartoe noopte (“We zijn er mee bezig.”, dat soort "onthullende" openbaringen...).

En nu, "opeens", na bezoekjes van enkele opvallende Amerikaanse (ex/to be) presidenten aan het platte land (al dan niet verfrissend begeleid met een veelbesproken klimaatfilmpje), na een nogal onheilspellend stapeltje, heel erg veel pagina’s tellende sjieke rapporten van een "onbeduidend" VN onderdeel genaamd het IPCC, na een als een atoombom inslaand stukske huisvlijt van een voormalig Wereldbank official/topeconoom die bij ene meneer Blair (en vele anderen) direct het diepste schaamrood naar de kaken deed stijgen, na wat orkaantjes en vele doden en mega-economische schade zo her en der verspreid over ons aller aardkloot (met name aan de olierijke zuidkust van Gods Given Country, off course), na wat onheilspellend gefröbel van voormalige autocratische KGB vingertjes aan extreem politiek gevoelige gaskraantjes in dat grote, koude, doch weer razendsnel rood opwarmende land aan de oostkant van Europa, na enkele duizenden gevulde body bags als collateral damage van de olieproductie in het verkrachte Irak, na de continue stroom van duurzame energie productie spektakel uit dat "bizarre land" aan de oostzijde van de Nederlandse "Grüne Grenze" (feitelijk de onneembaar harde betonnen muur tussen twee totaal verschillende werelden), en nog zo wat van die onbeduidende gebeurtenissen, kwam daar "eindelijk" het verlossende woord en leek er rijkelijk met zoet suikergoed gestrooid te gaan worden in het poldermoeras. Althans, als je niet tussen de regels doorlas en niet op de hoogte was van wat er allemaal zoal "bekokstoofd" werd in onooglijke, ver van de publieke ruimte gelegen stoffige burelen.

Het artikel in Trouw

Afijn, wat stond er nu eigenlijk precies in dat Trouw stuk? Dat begon al meteen met een valse start, namelijk een nogal foutieve titel, genaamd “Nederland volgt EU met beloning voor zonne-energie”.

(a) "Zonne-energie" is veel te algemeen gesteld (want daaronder valt ook passieve (bouwen op de zon), en thermische zonne-energie, groot (CSP) of klein (kleinschalige zonnecollectoren voor warm water productie). Bedoeld wordt hier: zonnestroom, fotovoltaïsche opwekking van elektriciteit uit zonlicht. Ook wel "zon-PV" in sommige kringen.

(b) Er bestaat helemaal geen "standaard EU beloning voor zonne-energie". Bedoeld wordt (waarschijnlijk) de verschillende aan de essentie van de Duitse EEG Wet ontleende feed-in (-achtige) systemen, die, afgezien van Weltmeister Deutschland, tot nu toe vooral in Spanje tot een gigantische productiesprong (in daadwerkelijk in bedrijf genomen en aan het net gekoppelde PV-vermogen) heeft geleid. En wel, omdat er in die landen geen of nauwelijks bureaucratische barrières zijn ingebouwd. En bijvoorbeeld in Vlaanderen een hele leuke start vanuit het niets heeft opgeleverd, versterkt door bijkomende marktprikkels zoals acceptatie van de prima werkende, reeds aanwezige salderende (Ferraris) meter en aankoop subsidie cq. belastingprikkels. In de andere hoge potentie hebbende landen hebben initiatieven in deze richting vooralsnog niet de benodigde grote sprong voorwaarts gegeven omdat ondanks (zeer) goede uitgangspunten van nieuwe wettelijke regelingen met een vast en hoog invoedingstarief (of: tarieven) Deutscher Art, de conservatieve energiebureaucraten en/of bemoeizuchtige Ministeries er de meest onmogelijke red tape omheen hebben gewikkeld waardoor de markten slechts moeizaam van de grond komen (notoir voorbeeld: Griekenland, waar nog vrijwel niets van de grond is gekomen, ondanks een buitensporig hoge potentie, besproken in het juni nummer 2007 van het vaktijdschrift Photon Das Solarstrom-Magazin).

Italië en, in iets mindere mate, Frankrijk, zijn hierop enigszins uitzonderingen, al kan de ingezette groei gezien de grote potentie in die zonnige landen gegarandeerd een stuk hoger worden en moeten beide landen nog van heel ver komen in vergelijking met het zogenaamd "zonarme", doch mijlenver voorop liggende Duitsland. Daarvoor dient er aan de incentive kant hard gewerkt te worden en moeten werkelijk ALLE drempels uit de "regelingen" gesloopt gaan worden (en de nodige ambtenaren en bureaucraten met een verlichtend tikje tegen de dikke schedel "bevrijd" worden van irritante en destructieve pennenlikkers-gewoontes uit the old days). Dat schijnen echter in diverse landen nogal "hoofdpijndossiers" te zijn, en de sector beklaagt zich over het uitblijven van de echte startschoten voor, met name, de lucratieve markten rond de Middellandse Zee. De sector staat al lang in de startblokken, en reken maar dat die markten gaan "knallen" zodra alle onnodige belemmeringen zijn weggeruimd.

Het is in deze context goed te vermelden dat er wel zeer omineuze plannen zijn om de ondersteuning van duurzame energie in Europa vanuit Brussel te "harmoniseren", zoals dat zo mooi heet. Maar de wijze waarop dat zou moet gaan gebeuren is dermate slecht doordacht, en staat op zulk extreem gespannen voet met de uitgangspunten en de werkingsprincipes van het Duits/Spaanse "model", dat de insiders vrezen dat die harmonisatie juist is bedoeld om de meest succesvolle regelingen ter wereld bewust kapot te maken en de autonome groei van de decentrale markt met van energiemoloch-belangen ingesmeerde betonijzers tegen te houden. Dus die opmerking van Trouw kan ook direct in de prullenbak.

(c) Uit voorgaande kan direct afgeleid worden dat het "volgen van Nederland" van "een EU richtlijn" op drijfzand berust, en dat die titel uit de slecht geïnformeerde journalistenduim is gezogen. Prullebakkéren heet zoiets tegenwoordig, met dank aan "onze" Diederik Samsom (tijdens MEP lawine van kritiek over arme Jopie Wijn in de vaste kamercommissie voor EZ).

(d) Erger nog: met de voorstellen, zoals Polder PV die op deze webpagina uitvoerig bespreekt, gaat Nederland voor de tigduizendste maal alwéér haar eigen, ziel- en heilloze, bureaucratische, stronteigenwijze, door zakjapanner fetisjisten geplaveide en volstrekt niet "duurzaamheid (noch innovatie) bevorderende", laat staan "stimulerende" weg. Een "weg" die totaal niets te maken heeft met het reteslim doordachte Duitse model, maar die slechts voor de Nederlandse volhouders-met-betonplaat-voor-de-hersens en de pennenlikkers alhier ten lande wellicht tot een beetje meer duurzaam opgewekte zonnestroom zal gaan leiden, al is het een doodlopende steeg in. Hetgeen nog steeds niet opschiet, zoals ook de expliciete bedoeling lijkt te zijn van die hele operatie. Zoals verderop beargumenteerd.

Inhoud van Trouw artikel

Dat zal de heer (Jan) van Diepen (persvoorlichter) wel weer geweest zijn (iemand anders van EZ zal/mag zich niet hierover uitlaten, is al jaren zo). Aha. Regeling voor particulieren. Hé, hé. Mooi. (Verder lezen!)

Aha! Numero duo. Zo, zo, dat is snel. Slechts iets meer dan 2 maanden nadat Polder PV het voorstel van Cramer om een aanschafsubsidie voor zonnepanelen uit het VROM budget te gaan financieren vrijwel momentaan fileerde (bericht overgenomen op de duurzame energie website van iNSnet.org), is er blijkbaar alweer besloten om dat voorstel schielijk in te trekken??? Van VROM heb ik nog niets vernomen, maar ja, slecht nieuws naar buiten brengen zijn ze o.h.a. niet zo goed in daar, dus dat vergeef ik ze. Trouwens, niet gek staan te kijken als ze het alsnog gaan doen, een extra steuntje, zullen we maar zeggen. Uiteraard alleen voor nieuwkopers. Zo lang als de beurs van VROM diep is, off course, want op = op ...

Onze bovenste beste Wim Sinke van het wereldvermaarde PV research lab van het ECN in Petten mag ook zijn bijdrage leveren in het stukje in Trouw. Zouden ze in Den Haag nog naar deze best ingevoerde specialist in de zonnestroom materie willen luisteren? Ik heb er een hard hoofd in. Sinke:

Let op mijn vetdruk. Sinke kent zijn pappenheimers als geen ander, en weet inmiddels van de "mores" in Den Haag. Bovendien gaat Sinke hier niet in op de hoogte van de "vergoeding". Ga ik zo uitvoerig op in.

Vervolgens wordt er niet ingegaan op hoe dat dan allemaal wel weer geregeld moet gaan worden (mocht van Diepen natuurlijk weer eens niet zeggen), maar wordt er op een zijspoor gesprongen en mogen APA (“... in Duitsland wordt zeker 10 miljard euro verdiend aan de handel in zonnepanelen”), Solland Solar (“... de achterstand van Nederland is beschamend”), en zelfs NUON met hun zeer geheimzinnige Helianthos project nog een duit in het verder inmiddels voor insiders en/of Polder PV lezers welbekende zakje doen. De laatste: “De folie is vooral geschikt voor grote dakoppervlakken. Nuon wil het product over twee jaar op de markt brengen in de Benelux.” Aha. Interesting zijpaadje hier. Grote dakoppervlakten. Die wil het bedrijf natuurlijk aan grote klanten gaan slijten (fabriekshallen en zo), vandaar. Particulieren? Ik vrees het ergste. NUON/Helianthos is met die toepassing trouwens helemaal geen pionier, het is in een iets afwijkende vorm een reeds jaren bestaande en met succes veelvuldig toegepaste techniek. Duitsland heeft al een paar honderd daken met TüV- en UL-gecertificeerde flexibele, kunststof PV-laminaten. Zie o.a. de stevige triple junction (hoge opbrengst!) silicium membranen van Evalon Solar (in Duitsland vermarkt door Alwitra, in Nederland door WeKa), van UniSolar, en bijvoorbeeld het mooie megaproject met BIOSOL PV plate membranen van Biohaus (ook: Uni-Solar technologie) op de fabriekshallen van Colruyt in Vlaanderen).

Doet u mij voorlopig toch maar die goed gesealde "dikplakkige" en onbuigbare, degelijke Silicium modules, wel zo safe en bewezen zeer langdurig weersbestendig, bovendien voor particulieren uitstekend inpasbaar in hun specifieke situatie, en optimaal (onder hellingshoek van rond de 36 graden, met forse tolerantie) t.o.v. de zon te plaatsen, voor maximale output, waar het zeker in Nederland ook vooral om zou moeten gaan...

Het ECN/KEMA rapport

Inleiding

Maar goed, dat was dus het Trouw artikel (lezersbijdragen voegen ook niet echt veel toe, behalve van een hier niet nader gespecificeerde persoon dan...). Dus: hoe kom ik aan de relevante informatie? Gelukkig was een paar dagen daarvoor reeds een mailtje van een bevriend zonnestroom promotor in de mailbox beland. Met een tale-telling link. Want kranten kunnen nog zoveel beweren (“uit anonieme bronnen”). Polder PV needs the hard facts. En die vindt u bij het ECN. Het is namelijk al jaren de "gewoonte" om alle politieke energiebeleid te laten "doorrekenen". Daar zijn ze in Den Haag namelijk (blijkbaar) niet zo goed in (er was in het recente verleden bijvoorbeeld eens sprake van voorbarige conclusies die bleken terug te voeren op een verkeerde verwijzing in een spreadsheet...). Ergo: dat "mogen" de rekenspecialisten van het ECN (Petten) en het geprivatiseerde KEMA dan maar weer voor de dames en heren politici uitzoeken. Uiteraard tegen betaling, want de dames en heren van het ECN en KEMA willen uiteraard ook hagelslag op de boterham. Dat het uitbesteden niet altijd "goed" uitpakt, laten recente gebeurtenissen zien, zoals de kunstmatig op een absurd laag niveau gehanteerde marktprijs van olie (waardoor de meeste duurzame "alternatieven" op schandalige wijze stukgerekend werden/konden worden, hoezo "objectief rekenen"? ...), of de verkeerde uitgangspunten voor de (verwachte) rentabiliteit voor windturbines waardoor, volgens Windservice Holland, er jarenlang teveel subsidie naar te weinig turbineprojecten is gegaan en het geïnstalleerde windturbine vermogen inmiddels met hetzelfde geld veel groter had kunnen zijn geweest...

Afijn, daar is de gemiddelde energiebureaucraat meestal niet zo van onder de indruk (“that’s history”...), en dus gaat er weer eens een verzoek tot het doen van een omvangrijke rekenexcercitie richting het ECN en KEMA. Maar het probleem bij dat soort opdrachten (van wie afkomstig, met welke belangen, e.d.) is vaak: van wat voor uitgangspunten wordt er eigenlijk uitgegaan? Die worden al snel duidelijk, als je dat zoveelste fraaie bureaucratendocument (o.h.a. zeer slecht te lezen laat staan te begrijpen door burgers, die wel degelijk als belanghebbende gezien dienen te worden bij "een feed-in tarief voor zonnestroom") probeert te doorgronden. Polder PV doet verder op deze webpagina een poging, zonder garantie, want het gaat, voor de zoveelste keer, om afgrijselijk ingewikkelde materie. Wat natuurlijk ook de bedoeling is, je gaat natuurlijk als gepokt en gemazeld Hollandsch energiebureaucraat geen Jip en Janneke regeling voor die domme burgers in elkaar draaien, ben je mal...! Dat moet zo moeilijk, ingewikkeld, en omfloerst mogelijk, bij voorkeur bomvol voorbehouden en "ingreep" mogelijkheden door bureaucraten en ambtenaren. Zodat de burger na het moeizame doorspitten aan het eind gekomen nog steeds niet weet waar hij/zij nou eigenlijk op kan gaan "rekenen". En dat is de enige echte bedoeling, zo denkt die altijd achterdochtige polderjongen (stoelend op enkele jaren ervaring "grasduinen in tenenkrullend ingewikkelde duivelsche energiebureaucraten-dossiers"). En, zoals reeds gesteld, totaal onvergelijkbaar met het superieure "Duitse" model, hoe hard en hoog EZ ook zal springen of dat probeert er bij Brussel "in te masseren"! Deze nieuwe regeling mag in het meest optimistische geval slechts als een extreem slap aftreksel (niveau'tje vijftiende graad) van het Duitse feed-in systeem gezien worden.

Inhoud rapport

We gaan hier natuurlijk niet het hele ECN rapport bespreken, want het gaat in deze sectie (en bij Polder PV met name) specifiek om de ondersteuning voor zonnestroom. Wel is het belangrijk om de nodige algemene uitgangspunten in de peiling te houden. In mijn bespreking worden per relevante pagina van het rapport de aangestipte punten door Polder PV besproken. Het rapport (volledige titel: "Technisch-economische parameters van duurzame elektriciteitsopties in 2008-2009. Conceptadvies basisbedragen voor de SDE-regeling.") is te downloaden van de ECN website.

Opzet rapport

“Technisch-economische parameters...” (p. 1) titel
Dat belooft wat... (hoeveel Nederlanders zijn er hier al afgehaakt?).

“Conceptadvies” (p. 1)
Aha. De wind kan blijkbaar nog alle kanten op waaien, want het is slechts "een concept". Die wind kan dus ook uit een nog ergere hoek gaan komen...

“Verantwoording” (p. 2)
ECN en KEMA als uitvoerders. Zoals bekend, niet de meest progressieve ambtelijke organisaties op het vlak van de aggressieve bevordering van decentrale duurzame opwekking. Bovendien met extreem zware belangen in:

(a) Het opstellen van dure, arbeids-intensieve, en dus zeer lucratieve beleidsrapporten. Met bijna als standaard ingekapseld: de "noodzaak" voor vervolgstudies. Een tick die ze hebben meegekregen uit het wetenschappelijk onderzoek, waar dat zo'n beetje de obligate dooddoener is om vervolgopdrachten/onderzoek te kunnen verkrijgen (Polder PV spreekt uit eigen ervaring...). Zie ook de slotconclusies. (Vervolg-) opdrachten los te peuteren van de Staat. Een self-fulfilling prophecy om dit soort instituten het vaak extreem complexe "rekenwerk" te laten doen wat ze (bijna) uitsluitend zelf snappen, en dus in een ... vervolgstudie weer verder kunnen ("moeten") uitdiepen of verder "toelichten". Waarvan de controle cq. het "belang" slechts enkele individuen voorbehouden zal zijn, die bovendien zelden werkzaam zijn in de duurzame energie sector... Al met al niet een echt gezonde of objectieve basis voor het laten publiceren van een politiek uitermate gevoelig rapport over de (veronderstelde) bevordering van duurzame (lees: niet fossiele) energie...

(b) De fossiele (energie) industrie en de kernenergie sector. Een van de spin-offs van ECN is NRG, die zeer actief kernenergie promoot; Lubbers (adviesraad ECN) is een van de ergste
kernenergie lobbyisten die steeds explicieter zijn mond opentrekt over deze gloeiend hete materie (zie bijvoorbeeld het bericht van 27 oktober 2007...). KEMA heeft een monsterachtig groot rapport geschreven (opdrachtgever: EZ...) met een opvallend positieve uitkomst voor het "uitrollen" van de "slimme meter" over Nederland, een mega-operatie waar vooral de netbeheerders flink geld mee lijken te gaan verdienen, maar waarvan de veronderstelde voordelen voor de burger nog steeds niet aangetoond zijn (al helemaal niet voor de bevordering van decentrale duurzame opwekking van energie) ...

Conclusie: niet bepaald de meest "betrouwbare" en "onafhankelijke" instanties als het om deskundig advies gaat voor bevordering van decentrale opwekking van duurzame energie. Daarbij heb ik het uiteraard niet over, o.a., het onafhankelijke onderzoek op het (ECN) lab van Wim Sinke, die als toonaangevend te boek staat in de wereld, maar waarvan de spin-offs vrijwel allemaal in het buitenland te gelde worden gemaakt. Ook Solland Solar’s productie, deels gebaseerd op uitvindingen bij ECN, gaat allemaal naar het buitenland en komt op geen enkel Nederlands dak (wat nog steeds een van de grootste (politieke) schandalen is van het nieuwe millennium). Het in het Trouw artikel geciteerde, inmiddels in Leeuwarden gevestigde APA richt zich met hun dunne laag "spray" techniek ook direct op het buitenland i.p.v. op een eigen markt...

Opdrachtgever (p. 2)
Hoe kan het ook anders: Economische Zaken. M.a.w.: VROM, die via Cramer opeens met die "aanschafsubsidie" voor zonnepanelen kwam, heeft hier helemaal niets te vertellen, en EZ is zo conservatief als maar kan op het vlak van de energievoorziening en ziet al jaren de burger niet staan of weigert hem/haar te zien. Dit rapport is echter onder zware druk van de politiek tot stand gekomen, niet omdat EZ het zo graag wil. Ze hebben er daarom als vanouds maar weer eens wat "moois" van gemaakt. De ambitie om voor de volle driehonderd procent voor zonnestroom te gaan, zult u tevergeefs in dit rapport terugvinden. Is helemaal de bedoeling niet van EZ, hoe hard sommige politici ook op en neer zullen springen...

“... aangepaste versie van het conceptadvies ... waarbij zon-PV nu wel is meegenomen.” (p. 2)
Aha! De eerste versie (die ik niet gezien heb) bevatte niet eens zon-PV. Een reden des te meer om zeer kritisch naar "het nieuwe onderwerp" te gaan kijken en u bij uzelf af te vragen wat er dan wel is "veranderd" (bij de politiek, bij EZ?) in deze aangepaste versie...

“... marktpartijen en andere stakeholders die tijdens het vooronderzoek informatie hebben verstrekt.” (p. 2)
Mij is niets gevraagd. Ik heb niet gehoord dat de meest betrokken DE organisaties vanuit de particuliere belangen (ZPV, ODE, WZF) "bevraagd" zijn naar hun insteek in de materie, of dat ze hun visie op de zaak in nauwe samenwerking hebben mogen geven... Naderhand heb ik wel uit Nieuwsblad Stromen vernomen dat bijvoorbeeld de DE Koepel blijkbaar wel is "geconsulteerd", zoals dat zo mooi heet (zie bespreking onderaan).

(we slaan enkele pagina’s over, inhoudelijke bespreking voert hier te ver)

Inleiding (p. 8)
Het brutale MEP nekschot (18 augustus 2007 door EZ Minister Joop Wijn) heeft blijkbaar de “plannen voor marktconsultatie doorkruist” voor de toen opgehoeste cijfers door ECN/KEMA medewerkers (???). Die cijfers moeten alsnog aan “de markt” (PPV: welke "markt", er is vrijwel geen bedrijf meer over!) overlegd worden, en het aangeleverde cijfermateriaal berust dus op drijfzand (kom ik later op terug).

Dan weten we dus meteen wie die bizarre, in vergelijking met de realiteit in het vergelijkbare Duitsland totaal bezopen categorie indeling (0-3,5 kWp, 3,5-15 kWp, 15-100 kWp !!! Zie verder) heeft gemaakt en wat daar impliciet de "bedoeling" van is (lees: markt klein houden!).

Bovendien wordt "gebouwgeïntegreerd" hier niet gebruikt zoals het gebruikelijk is in de PV-wereld. Building integrated PV (BIPV) wordt gebruikt voor PV-systemen die in de gebouwschil zijn opgenomen (dus - meestal vertikale - façades, maar ook bijvoorbeeld in Frankrijk geliefde zonnescherm-achtige constructies, e.d.). Veel beter is het voor het overgrote merendeel in de Nederlandse realiteit gebrachte "gebouwgebonden" PV te gebruiken, daarmee refererend naar schuin- of platdak installaties die meestal op het dak (ook bij schuine daken, met dakhaken boven de dakpannen!) worden aangebracht. Dat is de meest "kosten-effectieve" realiteit in ons land, al jarenlang, zeker gezien de hoge kWh opbrengst van die systemen, en daar gaat het hier om en daar zou het altijd of vooral om moeten blijven gaan!

Bovendien hier al een waarschuwing: alleen de "kleinste" categorie schijnt dus bedoeld te zijn voor "particulieren". Dat heeft dramatische gevolgen...

Uitgangspunten (p. 9)

Voorkomen "overstimulering"?
EZ blijft doodsbenauwd voor zogenaamde "overstimulering" (anders krijgen ze, zoals tijdens de "post-MEP-nekschot-crisis" weer een orkaan van politieke protesten over zich heen), en plakt daar het volstrekt subjectieve label “Efficiëntie van besteding van middelen” aan vast. Dit heeft alles te maken met de continue overschrijdingen van de MEP budgetten tot en met 18 augustus 2006 (de laatste tijd uit de EZ begroting betaald ...), en de pleuris die daarover in de TK uitbrak omdat e.e.a. niet "controleerbaar" leek te zijn. En dat had weer alles te maken met het feit dat de MEP, maar ook straks de SDE (!!!) uit de Staatsbegroting gefinancierd werden/zal gaan worden, en dat is en blijft een "recipe for political disaster". Het is de structurele "makke" van elke tot nu toe verzonnen of uitgevoerde Nederlandse regeling, van welke politieke kleur dan ook. Met een goed uitgangspunt voor een gezonde groei van duurzame elektra opwekking heeft dit alles echter geen moer te maken, zie het systeem in Duitsland waarbij de extreme groei van duurzaam opgewekte elektriciteit (zonnestroom incluis) volledig buiten die vervloekte Staatsbegroting om gefinancierd wordt, en desondanks de burger vrijwel niets kost! EZ en/of de Nederlandse politiek blijven weigeren om dit model over te nemen, en er is nog nooit een plausibele verklaring voor gegeven! Dit is en blijft een van de meest cruciale blunders die voor de zoveelste maal herhaald gaan worden. En dus al bij voorbaat tot nieuwe crises zal gaan leiden als de economische groei tegenvalt of als er buitensporig veel aanspraak op de nieuwe SDE gemaakt gaat worden. Ook al zitten er gigantische sloten en deksels op die regeling, alleen al als blijkt dat er een tevergeefse stormloop op de (zeker in het begin) minieme "middelen" gaat komen, zal er het nodige politieke tumult gaan ontstaan (omdat er dan feitelijk politieke "beloftes" van krachtdadige stimulering van duurzame energie gebroken gaan worden).

Doelmatigheid van de stimulans (p. 9)
Hier wordt opgegeven over de "hoogte van de marktprikkel". Als die "hoogte" niet bekend blijkt te zijn bij "het publiek" (daar gaat het om bij zonnestroom, althans, dat schijnt (o.a.) de bedoeling te zijn van dit rapport), blijft er van een "marktprikkel" niet veel over. Zeker niet om risicovolle, grote PV-systemen aan te gaan schaffen. Dan wil je absolute zekerheid dat je geen kat in de zak met "dynamisch omlaag gepluste feed-in tarieven" zal kopen. En dus doe je het niet. En dat is dan ook hoogstwaarschijnlijk de bedoeling van die hele nieuwe "regeling". Het zou wel zo eerlijk zijn van EZ om dat dan ook gewoon te zeggen. Dan weten we waar we aan toe zijn, en "kennen we onze plaats" weer in die hele poppenkast die er voor "ons" opgetuigd wordt...

Categorie indeling “dient aan te sluiten bij die voor de MEP van 2006”
Die was er helemaal niet voor zon-PV. Die "indeling" die in dit rapport aplomb geopperd wordt (door/in opdracht van EZ), is te zot voor woorden, omdat er totaal geen innovatieve druk vanuit gaat en voor particulieren mogelijk totaal geen verbetering gaat inhouden. Namelijk: veel te kleine categorieën, en in de verste verte totaal niet te vergelijken met die van andere landen (de eerste staffel in Duitsland, niet noodzakelijkerwijs "gebonden" aan particulieren, is maar liefst 30 kilowattpiek, dát zet zoden aan de dijk!). De met veel poeha gesuggereerde "aansluiting bij de internationale markt" in het laatste uitgangspunt, is een echte giller in dit opzicht. Als ik me niet lelijk vergis grenzen Duitsland en Vlaanderen "ergens" aan Nederland. Please correct me if I'm wrong...

“Vorming van een interne markt voor duurzame elektriciteit in de EU” (p. 9)
Dat is nu zo’n typisch en extreem gevaarlijk EZ-ballonnetje wat via Brussel (Smit-Kroes, Barroso) zwaar gepusht wordt. Met uitermate dubieuze ondersteuning van de U.K., die ook hopeloos achterop is geraakt met duurzame energie door politieke onwil (en i.p.v. daar keihard aan te werken, nu blijkbaar de koplopers hard in de remmen wil laten knijpen...). Waarvan de zeer expliciete bedoeling lijkt te zijn om de beste feed-in systemen ter wereld (met name die voor de door de grote energiemolochs (en EZ?) verafschuwde zonnestroom) kapot te gaan maken. Om daar het ranzige, door bureaucraten in elkaar getimmerde "Nederlandse systeem", wat beslist niet de groei gaat brengen die in Duitsland en Spanje is gerealiseerd voor in de plaats te gaan brengen. Die "plannen van Brussel" worden terecht zeer fel bestreden door de duurzame energie lobby in Brussel en, uiteraard, door de gezien de fossiele overmacht volstrekt legitieme, en met keiharde behaalde resultaten zwaaiende belanghebbenden Duitsland en Spanje;.

“Opdracht” (p. 9-10)
Regelmatig wordt in het ECN/KEMA document gesproken van "projecten", zeker in deze paragraaf. Tegelijkertijd schijnt dit concept voorstel te beogen dat particulieren eindelijk - na bijna vier verloren jaren - weer "aan de zonnestroom kunnen gaan", gezien de ambities van het nieuwe kabinet binnen het werkprogramma "Schoon en Zuinig". Bijvoorbeeld, op p. 27 in dat rapport: “Voor zon-pv zal het kabinet een marktintroductieregeling in het leven roepen, al dan niet binnen de SDE.” Particulieren denken echter niet in "projecten". Die willen gewoon doodordinair en zo simpel mogelijk een decent en vast feed-in tarief voor hun op het net gezette zonnestroom en beslist geen overloos gezeur met allerlei complexe administratieve rompslomp, anders beginnen ze er niet aan.

Economische Zaken sopt juist van complexe projecten, waar dan ook nog eens fors voor de administratie gedokt moet worden (EnerQ, CertiQ). EZ is bij de insiders immers berucht om dat door hen uitgevonden (doch extreem selectief toegepaste) wanbegrip "kostenveroorzakingsprincipe"... Ergo: EZ en/of de partijen aan wie ze deze opdracht (het hier besproken rapport) heeft gegeven zitten met een enorme spagaat een "voorstel" te dicteren wat aan de ene kant laagdrempelig zou dienen te zijn (impliciete opdracht van het kabinet), maar aan de andere kant wat EZ betreft "projectmatig" aangepakt moet worden, met alle administratieve ellende van dien. Dat is vragen om gigantische problemen met de acceptatie bij de burger, om totaal onnodige administratieve belasting van diezelfde burger (die immers geen toegang heeft tot de mogelijkheden die bedrijven daar voor hebben), en om verhoging van de bureaucratische drempels. Hetgeen we juist niet moeten hebben, en wat Wim Sinke in het Trouw artikel al terecht als een Zwaard van Damocles in de lucht zag hangen...

Struikelblok numero zoveel (p. 10)
Als boven, een van de grootste struikelblokken wat Polder PV betreft. Vetdruk wederom van Polder PV:

In deze alinea staat "nogal" wat schokkends vermeld, een van Polder PV’s grootste kritiekpunten op dit hopeloos ingewikkelde rapport:

(a) De later besproken "correctiebedragen" (dat zijn de nog bij niemand bekende bedragen die zullen worden afgetrokken van de in het huidige rapport gepubliceerde basisbedragen!!!) zijn met dit rapport nog helemaal niet bekend! Gevolg: niemand kan voorspellen wat er dan wel aan "feed-in tarief", ook voor zon-PV "over" gaat blijven. En dan gaat deze waanzin dan ook nog maar over de periode 2008-2009, erna is het al helemaal koffiedik kijken! Houden "investeerders", van groot tot klein, niet van, hooggeschatte calculators bij de KEMA en ECN! Die kijken dan wel linker uit!

(b) Budget per optie is onbekend. Schiet ook weer lekker op. Zodra de "sluis" open gaat, weten de allerslimsten en/of de best geïnformeerden (meestal de toch al veel te dominante energiebedrijven of de grote bedrijven die goed in de slappe was en in de goed betaalde energiespecialisten zitten) de ruif binnen no-time leeg te vreten, en hebben die domme, doch goedwillende burgers voor de zoveelste maal het nakijken... Neen, dat geeft erg weinig "zekerheid" en "investeerders vertrouwen", beste plannenmakers...

(c) Zo? Ondanks dit geweldig sjieke rapport, is nog niet eens zeker of zon-PV (of enig andere categorie) überhaupt in aanmerking zal komen voor SDE subsidie? Hoeveel slagen om de arm willen jullie er eigenlijk nog bij nemen? En dat moet een degelijke, "vertrouwen opwekkende" regeling worden? Mensen, houd jezelf toch niet zo voor de gek!

“Werkwijze” (p. 10)
De ECN/KEMA auteurs hebben het hier over “consultatie van belanghebbenden over het onderzoek naar de onrendabele toppen”. Mij is niets bekend over consultatie van de ZPV, ODE, of de WZF. Ik heb er niets over gehoord dat die primair belanghebbende partijen daadwerkelijk "geconsulteerd" zouden zijn. Wie zijn dan wel die belanghebbenden waar de auteurs het over hebben? Ik zou volgaarne eens kennis maken met deze geheimzinnige mensen/organisaties...

SDE versus MEP

“Nieuwe aspecten” in de SDE/vergelijking met de MEP (p. 11)
Da's duidelijk:

• Budgetplafond. Dus, zodra de Staatsbegroting in gevaar komt, gaat het betonnen deksel op de regeling, dondert niet wat de hoogstwaarschijnlijk rampzalige gevolgen zullen zijn. Recipe for disaster.
  
• Aanvragen op volgorde van binnenkomst of "volgorde van rangschikking". Dat zal vooral de toch al machtige energiebedrijven of de bedrijven met de best betaalde energie medewerkers in de kaart gaan spelen. De slecht geïnformeerde burger komt helemaal achteraan in het rijtje en is dus, zeker gezien het eerste punt, al heel snel de pineut.
  
• Hoogte subsidie wordt jaarlijks gecorrigeerd "voor variaties in de elektriciteitsprijs". Onbekend is hoe hoog die "correctie" dan wel zal worden (want die gaat per jaar "vastgesteld" worden), want dat staat helemaal niet in dit rapport... Conclusie: complete en blijvende onzekerheid voor investeerders. Wat stond er ook weer in de voorgevel van EZ in steen gebeiteld?

“Terminologie”; “correctiebedrag” (p. 11)
Subsidiebedrag (lees: dat wat u krijgt) = "basisbedrag" (in dit document voor particulieren, de enige haalbare optie een kleine installatie van max. 3,5 kWp voor 2008-2009 46,9 eurocent/kWh) verminderd met een nog totaal onbekend "correctiebedrag". En nu komt het:

Maar wat is dan weer die "basiselektriciteitsprijs"??? Die moeten we blijkbaar weer uit het AMvB bij de SDE gaan halen, volgens de definities. En wat staat er dan eigenlijk in dat vreselijke, bomvol voorbehouden, ingreep mogelijkheden (lees het verschrikkelijke artikel 14...), en onnavolgbare ambtelijke taal staande AMvB? Onder anderen dit (er staat nog veel meer vreselijks in dat document, je krijgt er schele hoofdpijn van):

En WIE stelt altijd die bovenop de reeds tot wolkenkrabber-hoogte oprijzende primaire (WET) en secundaire regelgeving gestapelde ambtelijke "Ministeriële Regelingen" op? Juist, ja. Dezelfde energiebureaucraten die jarenlang alle progressie op het vlak van de bevordering van zonnestroom in Nederland hebben tegengehouden en die bij vol bewustzijn hebben gesaboteerd! Ergo: Zelfs al komt er een leuk "basisbedrag" uit voor "stimulering" van zonnestroom, met de op een nog niet gedefinieerde "basiselektriciteitsprijs" gebaseerde correctiepost, kunnen exact diezelfde bureaucraten alsnog flink roet in het eten gaan gooien en het uiteindelijke resultaat (lees: netto aan de arme, van de bureaucratie knettergek geworden zonnestroom opwekker uit te keren subsidie) alsnog flink in uw nadeel laten uit gaan pakken. Want de progressie van de markt moet blijkbaar koste wat kost door tenenkrommende en verstikkende bureaucratie ingeperkt gaan worden, zo lijkt de bedoeling van die hele afschuwelijke santekraam.

Bovendien volgt uit de tekst van de AMvB:

We weten allemaal dat de olieprijzen gemiddeld genomen flink omhoog gaan. De elektriciteitsprijs in Nederland wordt in hoge mate bepaald door de prijs van gas omdat de meeste elektriciteit in gasgestookte centrales wordt opgewekt. De gasprijs is kunstmatig gekoppeld aan de olieprijs. GasTerra is ondanks alle marktliberaliseringsgezever uit Den Haag nog steeds feitelijk monopolist, waar alle Nederlandse leveranciers (moeten) "shoppen" en dus feitelijk onmogelijk kunnen concurreren op prijs. GasTerra houdt die kunstmatige koppeling in stand, en dicteert daarmee feitelijk de kunstmatige verhoging van de elektriciteitsprijzen in Nederland omdat de gemiddelde olieprijs flink stijgt (met fluctuaties). Als je nu in jaar x, met "relatief lage" elektriciteitsprijs, zo’n halve zool bent die een nieuw PV systeem wilt kopen (mag van EZ niet meer dan 3,5 kWp zijn, anders ben je alsnog de lul), wordt die vaste prijs voor de gehele subsidieperiode genomen voor die beruchte "correctiepost" volgens artikel 13 van de AMvB. Dat betekent dat je een relatief hoge (doch in vergelijking met Duitsland nog steeds weinig voorstellende) "netto vergoeding" over zult houden. Maar dan moet je er dus wel zo snel mogelijk bij zijn, want elk jaar dat je wacht, zal de marktprijs voor elektra gemiddeld toegenomen kunnen zijn (geen garantie [NUON Retail doet er komend jaar nl. 6% van het kale leveringstarief vanaf], maar gemiddeld waarschijnlijk), en wordt dus ook de kortingspost groter en houdt je een stuk minder "netto vergoeding" over. Ergo: alleen de allerslimste mensen (meestal diegenen die toch al goed in de slappe was zitten en feitelijk ongesubsidieerd een PV-installatie van dat bescheiden kaliber zouden kunnen kopen) zullen van deze opzet profiteren. Hoe langer je wacht, hoe ongunstiger de correctiepost zal zijn omdat die zal zijn gebaseerd op een hoogstwaarschijnlijk hogere uitgangsprijs voor de marktprijs voor elektra op het moment van subsidie aanvraag.

Gifadder (p. 11)
Er komt ook nog een nieuw gifaddertje bij met die mysterieuze (want nergens precies gedefinieerde) "basiselektriciteitsprijs" (per optie ook nog eens verschillend). Want inmiddels hebben we een beetje keus uit eigen energiecontracten voor elektra en gas. De prijs die je uiteindelijk betaalt voor je kWh is nu nog vrijwel overal hetzelfde, voor elektriciteit bij enkeltarief globaal all-in ongeveer 22-23 eurocent per kWh. Stel dat die door dezelfde energiebureaucraten "gewenste" (doch nog totaal niet gerealiseerde, want ondanks alle NMa geronk daarover extreem slecht werkende) markt echt gaat werken. Dan zou je straks – volstrekt hypothetisch bezien – kunnen kiezen voor de allergoedkoopste elektra aanbieder (zeg maar: pikzwarte bruinkoolstroom als de interconnectiecapaciteit richting het Ruhrgebied wordt opgewaardeerd...). Echter, dan word je mogelijk niet voor jouw "goedkope stroomprijs" gecorrigeerd (dan zou je netto namelijk meer subsidie/kWh feed-in overhouden), maar je zult gecorrigeerd worden voor de gemiddelde "marktprijs" van elektriciteit. En die ligt dan een stuk hoger dan het laagst geprijsde, mogelijk door u verkozen contract. Die "marktwerking" (als die er al komt) zou dan voor de effecten op de uiteindelijke netto subsidiehoogte wel eens in uw nadeel kunnen gaan uitpakken als u zou gaan opteren voor de goedkoopste stroom in de markt "om het restverbruik af te dekken" , want u ziet het effect" van die keuze niet in de uiteindelijke vergoeding voor uw zonnestroom (feitelijk: in de nog vast te stellen "correctiepost") terug. Mijns inziens een karakteristieke, uitsluitend a.g.v. volstrekt doorgeslagen bureaucratie gegenereerde zoveelste perversiteit...

De pest van zo’n regeling is bovendien dat er een tweede variabele factor wordt ingebouwd, naast de "basisprijs" (AMvB artikel 11) die ook voor zonnestroom regelmatig weer vastgesteld zou moeten worden voor nieuwe installaties (op basis van de razendsnelle ontwikkeling in de PV markt; de in het ECN document genoemde "basisprijzen" in tabel 7.1 gelden slechts voor de korte periode 2008-2009). Het genoemde "basisbedrag" is weliswaar vast voor de aanvrager, maar wordt wel per nieuwe periode bijgesteld. Alleen weer niet zoals in Duitsland met een vast degressie percentage (wat nu bij de oosterburen herzien wordt, maar wel weer kristalhelder opnieuw eenmalig wordt vastgesteld na extreem uitvoerige marktconsultatie en parlementaire debatten, wat in Nederland vrijwel niet gebeurt). Maar elke keer weer naar de nukken en grillen van rekenmeesters die specifieke opdrachten krijgen van het bevooroordeelde EZ.

Het resultaat van met name die vermaledijde "correctiefactor" is dat niemand van tevoren zal kunnen voorspellen wat hij/zij nu eigenlijk op termijn (de klassieke PV-systemen gaan hoogstwaarschijnlijk minimaal 25 jaar mee, met mogelijk 1 omvormer vervanging) precies gaat "verdienen" met zijn/haar PV-systeem (NB: rijk zul je er nooit van worden, laat dat duidelijk zijn). En dat, hooggeschatte dames en heren zeerweledelgeleerde zakjapanner bedieners, is toch van doorslaggevend belang voor het stimuleren van een willekeurig Hollander of enig ander (boven-)modaal wereldburger om daadwerkelijk zo’n grote investering te gaan doen. Zeker als het om de wenselijke (nl.: innovatie bevorderende…) installatiegrootte gaat die we op zo’n gigantische schaal in Duitsland zien, waar ook voor particulieren er gewoon 30 kilowattpiek op het dak geknald mag worden (of zelfs veel meer), voor het hoogste, vaste feed-in tarief van 49,21 eurocent/kWh, voor 20 jaar lang, als je nu je installatie aan het net zou laten koppelen. Zonder stimulering de kop in drukkende "Hollandse correctiepost" of wat er nog meer uit de goochelaars-mouwen getoverd zal worden...

Innovatie? (p. 11)
De zakjapanner bedieners in dit ECN document vinden blijkbaar dat in Nederland particulieren niet in staat geacht mogen worden om meer dan 3,5 miezerige kilowattpiekjes op hun daken aan te (laten) leggen. En dan hebben ze hun mond vol over innovatie. De bureaucraten die dit verzonnen hebben, mogen aan mij uitleggen waar die "innovatie" dan wel in zit of in zal gaan zitten met de kleine pruts-systeempjes die we met deze nieuwe regeling "mogen" gaan (laten) aanleggen. In de mate van doortraptheid en ingewikkeldheid van deze nieuwe "regeling" wellicht? Het is om te janken, gewoon.

Meer onzekerheid (p. 11)
Die totale onzekerheid over het uiteindelijk "eindresultaat" (echt het enige wat investeerders interesseert, hoe dat krankzinnige resultaat uiteindelijk tot stand komt zal ze door de bank genomen worst wezen), wordt door het verschrikkelijke artikel 14 van de AMvB nog veel erger, omdat er daar ook al gesproken wordt van extra correcties in de vorm van "de waarde van garanties van oorsprong" (het voor leken totaal onbegrijpelijke bureaucratische equivalent van "groencertificaat", tot nog toe voor zonnestroom opwekkers een compleet onhaalbare illusie, terwijl die in Vlaanderen gewoon uitbetaald worden voor 450 euri per Megawattuur productie...). En verder ook nog:

Nou, dan kun je aan de eind van de heftige zakjapanner-rit je lol wel op met een nog totaal mysterieus, onvoorspelbaar "te verwachten" eindresultaat. Dat zullen uitsluitend de specialisten enigszins kunnen bevroeden. Ergo: marktprikkel tot aanschaf van zonnepanelen effectief afgeschoten, met name voor particulieren waar deze hele krankzinnige regeling (ook) voor bedoeld scheen te zijn...

Variabele premie en risico (p. 11 ff. 3.2)
Mooie misleidende suggestie: de SDE zou de “achteraf gerealiseerde” onrendabele top subsidiëren, terwijl de MEP dat gedaan zou hebben met de “vooraf verwachte” o.t. Men is als de dood dat de blunder van ECN herhaald wordt dat een optie als windenergie teveel subsidie betaald zal krijgen (hetgeen gebeurd is, omdat de heren niet zaten op te letten en van verkeerde uitgangspunten waren uitgegaan). De bureaucraten hoeven echter met alle stoplichten, drempels en valkuilen die er in deze "regeling" zijn ingebouwd, zich geen enkele zorgen te maken dat er iets "ontspoort". Tenzij ze zelf iets dramatisch over het hoofd hebben gezien wat, gezien de krankzinnige complexiteit van deze materie, zeer goed het geval zal kunnen zijn... Wat "ontsporen" betreft: zeker niet m.b.t. zonnestroom, want die potentiële gigantische sector wordt door die bezopen categorie grootte van max. 100 kWp, voor particulieren max. 3,5 kWp, sowieso kunstmatig klein gehouden. Die zal als het aan EZ ligt beslist niet (mogen) "ontsporen"!

Effecten variabel subsidiebedrag
Er wordt op p. 12 een uiterst merkwaardige redenatie gevolgd over de "effecten" van “een variabel subsidiebedrag” (wat hier trouwens volmondig wordt toegegeven, dat het variabel zal zijn, al weten we aan het eind van het rapport nog steeds niet hoe "variabel" dan wel...). Bijvoorbeeld:

Wat wordt er hier nu eigenlijk gezegd of gesuggereerd? Dat:

(a) je jezelf in de eigen voeten schiet als je opteert voor de volstrekt legitieme “variabele SDE subsidie” en daarnaast een contract met een vaste elektriciteitsprijs met je leverancier afsluit (om wat voor reden dan ook, wellicht doodordinair om voor een tijdje van het eeuwige gezeur van wipkippende elektra prijzen af te zijn). Iets waarmee een bank echter totaal niets te maken heeft. Die wil alleen maar de lening met rente/leuke marge terugbetaald krijgen (het schijnt dat banken al eeuwen zo functioneren...). Daar bemoeizuchtige individuele keuze inperking aan verbinden is voor een bank hetzelfde als een pistool op het hoofd zetten: dan maakt de klant dat hij weg komt en zoekt een hem meer welgevallige bank uit ...;

(b) de rapporteurs van ECN/KEMA en de opdrachtgevers van EZ hiermee feitelijk zeggen: wij ontwerpen onder zware druk van het kabinet een regeling waar alle burgers aan mee (zouden) mogen doen, maar doorkruisen daarmee meteen de uit de geliberaliseerde (elektriciteits-)markt voortkomende "marktontwikkeling" van vaste (hypothetisch goedkopere, dus blijkbaar "politiek gewenste"...) termijn contracten en dicteren feitelijk dat u beslist niet zo’n contract moet afsluiten, omdat dat de "maximale opbrengst" van uw variabele SDE subsidie wel eens in gevaar zou kunnen brengen (of zoiets...);

(c) er wordt hier wel erg makkelijk uitgegaan van het feit dat ook potentiële nieuwe PV-klanten zich meteen bij een bank zouden melden om een lening aan te vragen om een minuscuul zonnestroom systeempje te kopen. Blijkbaar hebben ze bij EZ/ECN/KEMA nog nooit van spaargeld gehoord, de meest verstandige wijze om zo’n duurzame aankoop van te financieren zonder allerlei bijkomende stevige rentekosten. Stel, u bent zo’n "bereidwillige" particulier, die als we dit document goed lezen, sowieso niet in aanmerking zal komen voor meer dan 3,5 kilowattpiek op zijn/haar dak (wat alleen al te schandalig voor woorden is). Bij de huidige marktprijzen van grofweg 6,75 euro/Wp (incl. BTW) voor zo’n installatie zou dat neerkomen op een slordige 23.000 euro (met speelruimte naar beneden voortkomend uit de eventueel ingezette onderhandelingskracht van de consument). Dat hebben de meeste mensen die zulk soort plannen hebben gewoon op de spaarrekening staan (bij kleinere installaties ligt dat geld sowieso op de plank). En die investeren dat gewoon met de veronderstelling dat ze die investering ook weer binnen redelijke tijd (een jaartje of 15) er "uit" hebben, zoals dat in Duitsland de normaalste zaak van de wereld is. Niets meer, niets minder, dat heet op zijn Duits een kostendeckende Vergütung. Daar begrijpen ze helemaal niks van in Den Haag en op de kantoren van de ECN en KEMA bureaucraten. Dus dat zwaar inzetten op "leningen bij de bank" in dit document mag u gerust een korrel zout naast leggen. Lenen is voor domme mensen of voor mensen die nooit met geld om hebben kunnen gaan. Dat moeten we vooral niet bevorderen, tenzij er echt een goede regeling (het Duitse degelijk in de Wet ingebedde EEG systeem, totaal onvergelijkbaar met het prutswerk in de huidige SDE regeling) gaat komen. Vooralsnog ziet het er (nog steeds) niet naar uit dat zo'n superieure regeling er ooit gaat komen in ons land...

Voorbeeld figuur var. subsidiebedrag (p. 13)
Deze pagina bevat tale-telling figuren met voorbeelden hoe wipkippend het gesuggereerde "subsidieregime" er uit zou kunnen komen te zien, afhankelijk van extreem grillige elektriciteitsprijzen (wie zegt ons dat NUON Retail niet, na de 6% daling van de elektraprijs per 1-1-2008, er op 1 juli 2008 alsnog weer een paar procentpunten bij gaat doen, als ze "ongunstig" op de lange-termijn markt ingekocht blijken te hebben?). Let vooral op figuur 3.2: zodra de kWh prijs boven een (door de rekenmeesters) vooraf vastgesteld niveau (...) komt, vervalt de subsidie! Zeker voor normale mensen (en, wellicht, voor veel ingewijden ook) geen peil op te trekken, en zo ongeveer gelijkstaand aan het signaal aan zo’n beetje alle (nog overgebleven) potentiële investeerders in zonnestroom hier te lande: wegwezen hier!

^^^ Bijschrift ECN/KEMA: "Figuur 3.2 geeft het tweede voorbeeld weer. De ontwikkeling van de elektriciteitsprijs is dezelfde, met een gemiddelde van 60 €/MWh. Het basisbedrag is 80 €/MWh en de basiselektriciteitsprijs is 40 €/MWh. In jaar 7, 8 en 10 is de elektriciteitsprijs minder dan de basiselektriciteitsprijs, waardoor het subsidiebedrag niet toereikend is om de inkomsten tot het basisbedrag aan te vullen (neerwaarts risico). In de laatste drie jaar is de elektriciteitsprijs juist hoog, waardoor het subsidiebedrag nul is en de totale inkomsten meer dan voldoende zijn om het basisbedrag te halen (opwaarts potentieel)." © ECN/KEMA rapport ECN-E--07-069

Uit bovenstaande figuur blijkt dat, als de elektriciteitsprijzen onverhoopt "te veel" (wat is dat eigenlijk, "te veel"???) zouden stijgen, kunt u in dat jaar fluiten naar elke cent feed-in. Dan wordt die ongetwijfeld via een hele deftige Ministeriële Regeling "op nul gesteld", en mag u in uw handen knijpen dat uw omvormers voor de volle honderd procent zullen blijven werken in dat rampjaar...

Basiselektriciteitsprijs en risico's
Overigens, er wordt op pp. 13-14 van het rapport gesproken van een "basiselektriciteitsprijs" van 40 euro per MWh. Dat is 4 eurocent per kWh*. Dat is dus blijkbaar (i.t.t. wat ik eerst dacht door een - menselijke - rekenfout mijnerzijds) de productieprijs van "een gemiddelde kWh", zonder transport- en distributiekosten. Een zwaar door fossielen gedomineerde gemiddelde "af-centrale marktprijs", dus. Voor enkeltarief contracten bij kleinverbruikers aan de andere zijde van de lange elektriciteitskabels en zakjapanner berekeningen is de huidige "all-in" elektriciteitsprijs ongeveer 22-23 eurocent/kWh (levering, transport en belastingen incl. BTW). Onduidelijk blijft, of ECN/KEMA die prijs van 4 eurocent/kWh ook gaat hanteren voor de kleinverbruikers, of dat juist de "afnameprijs" (van 22-23 cent) genomen gaat worden voor de beruchte "correctiepost", want dat maak nogal verschil uit voor het uiteindelijk eindresultaat voor nieuwe opwekkers van zonnestroom... In het laatste geval is het relevant te bedenken dat NUON Retail aangekondigd heeft dat de kale leveringsprijs voor elektriciteit bij hen verlaagd zal worden met 6 procent per 1 jan. 2008, maar doordat de energiebelasting op elektriciteit (lees: ook per kWh) tegelijkertijd met 5 procent omhoog gaat (naar 7,52 eurocent/kWh ex BTW)... er dus feitelijk in de totale prijs voor de kleinverbruikers nauwelijks iets zal veranderen (wat waarschijnlijk ook de bedoeling was, want de rekenmeesters bij NUON waren hoogstwaarschijnlijk zeer goed op de hoogte van de globale hoogte van de nieuwe energiebelasting...).

Het is trouwens helemaal de vraag of elektra voor levering ooit echt flink aan de prijs zal gaan worden, omdat er "geconcurreerd" moet gaan worden, en de leveranciers het zeker met de variabele prijs (het enige waar ze feitelijk op kunnen "concurreren", en wat direct wordt "gecompenseerd" met het vastrecht voor de levering om de marges op peil te houden) niet te gek kunnen maken. Bovendien, zodra er vet bruinkolenstroom Nederland binnen te slepen is (een zeer plausibel mogelijk gevolg van evt. uitbreidingen van de "interconnectiviteit" tussen Duitsland en Nederland om de "markt" te stimuleren), dondert de gemiddelde kWh prijs voor de levering onderuit, als er voor CO2 emissierechten nog steeds een schaamschijntje betaald hoeft te worden door de producenten (zoals dat nu nog steeds het geval is, er zijn niet voor niets enorme uitbreidingsplannen voor die afgrijselijke dagbouwmijnen...).

Daar bovenop is de levering maar een fractie (momenteel ongeveer een derde deel) van de totale energieprijs (incl. variabele transportkosten, energiebelasting, en BTW), dus de impact op het netto resultaat voor de netinvoeder/kleinverbruiker is klein. Niemand die het weet, maar de reken kunstenaars van ECN/KEMA lijken te willen suggereren dat ze dat wel weten. De gesuggereerde 80 euro/MWh (8 eurocent/kWh) voor een "gemiddelde" af-centrale prijs is trouwens ook fragenswürdig en dat moeten we eerst maar eens gaan zien of dat daadwerkelijk "gehaald" gaat worden (het hele CO2 emissiehandels-gedoe stemt tot nu toe bepaald niet gerust op daadwerkelijk hoge impact op de uiteindelijke productieprijzen van fossiel opgewekte kWh-en). Kijken we in figuur 3.3. (p. 14 van het ECN/KEMA rapport) naar het "te hanteren subsidiebedrag", lijkt het niet onwaarschijnlijk dat we in het eerste "traject" (2-4 eurocent/kWh) zullen blijven de komende jaren. En daar moet deze hele krankzinnig ingewikkelde rekenconstructie voor opgetuigd worden???

Ook op deze pagina de volslagen bezopen suggestie dat, door het vaststellen van een "basiselektriciteitsprijs" en bij het door dat onderplafond zakkende marktprijs resulterende risico voor de producent (kosten worden dan niet meer gedekt), dat die producent dan van een bank (!!!!) de verplichting opgelegd zou krijgen om een variabel contract af te sluiten met een zogenaamde "floor" (minimum) om de risico’s af te dekken. Hier wordt dus al een voorschot gegeven op de zoveelste ellende die er zal uitbreken als het onverhoopt fout dreigt te lopen met de variabele, elk jaar weer bij te stellen "beloning". Dan is niet meer de Staat de partij die "het verschil" moet bijbeunen. Maar dan mag de arme producent met de bank in de clinch gaan om nog te redden wat er te redden is van de jaarlijkse opbrengst... Mooi afgeserveerd door die rekenwonders bij ECN en de KEMA. EZ blij, Staat blij, producent ? (vult u zelf maar in; iets met "vet de lul" of zo...). U mag voor uzelf proberen te verzinnen welke arme burger voor de aanschaf van zijn kleine pruts-PV-systeempje zich al die moeite op de hals zal gaan halen om de "risico's" af te gaan dekken. Mijn insteek is dat die bij het aanzien van deze afgrijselijke regeling denkt: "Bekijken jullie het allemaal maar met je bureaucratensh*t, laat maar zitten die blauwe paneeltjes"!!!

Het "opwaartse" potentieel, waarbij de producent (verondersteld) juist boven de basiselektriciteitsprijs "versneld" terugverdient zonder dat hij/zij nog een cent subsidie krijgt, zullen we maar over zwijgen. Als die prijs inderdaad bij die hoge 8 eurocent/kWh gemiddelde productiekosten komt te liggen, kan de Staat gerust wezen en loopt ze nulkommaniks risico. Dat gaat de komende tien jaar mogelijk helemaal niet gebeuren, en wellicht ook wel langer niet. Zeker niet als er massaal goedkope bruinkoolstroom en nog meer kolenstroom op het net gepropt gaat worden hier (er staan nog minstens 3 van die krengen in de planning, en we mogen in onze handen wrijven als die pestdingen er niet gaan komen). Of zelfs het droomscenario van vele megawatten aan nieuw windstroom vermogen, die verduurzaming zou gaan betekenen i.p.v. kolenvervuiling, en i.t.t. de fossiele opties de kWh prijs terecht zal gaan drukken. Dan komt, helaas, die gemiddelde stroomproductie prijs nooit in de buurt van die 8 eurocent (al helemaal als die CO2 emissiehandel de hoax zal blijken te worden die het nu al is in het "echie jaar" 2008...). Op pagina 15 van het rapport wordt trouwens ook al door ECN gesuggereerd dat voor zon-PV zo’n scenario "minder kans" maakt dan bijv. bij de optie wind op land. Dat is energiebureaucratentaal voor: "gaat niet gebeuren"...

*Gecorrigeerd, met dank aan enkele oplettende lezers!

Budgetplafonds in de SDE (p. 15)
Hier wordt uitgelegd waarom de SDE als opvolger van de MEP in een AMvB ("Algemene Maatregel van Bestuur") is "verpakt". Dan kan er namelijk “sneller op de markt gereageerd worden” en worden volgens deze insteek drama’s met budgetoverschrijdingen voorkomen. Hiermee wordt dus expliciet bedoeld: de ambtenaren willen continu de neurotische vinger aan de trekker houden, en zodra het (in hun ogen) "mis" lijkt te gaan, wordt de trekker overgehaald zonder al te voortvarende politieke bemoeienis... Zoals reeds eerder gesteld op Polder PV: het wipkip- en knipperlichtbeleid wordt gewoon gecontinueerd alsof er niks gebeurd is in het rampzalige recente verleden. Alleen hebben nu niet meer de politici het – sterk vertraagde – reminstrument in de handen. Het zijn die mistige bureaucraten op stoffige kantoren die je nooit ziet, die de feitelijke energie-subsidiepolitiek ferm in hun greep hebben en houden, en zodra ze het niet bevalt, gaat er voortvarend ingegrepen worden. De vierde macht aan de leidsels, dus. Yes Minister tot de bittere realiteit wordend. Een nachtmerrie scenario.

Ook wordt er weer eens over "door EZ gestuurd financieel rendement" gesproken, gebaseerd op een "keuze" voor een (fictieve) "referentie installatie" per optie (dat zijn een hoop vrijheden...). Lees: als EZ vindt dat er projecten worden voorgesteld waarvan zij vinden dat het niet "financieel rendabel" is of zal zijn (dondert niet wat voor andere, mogelijk wel uitzonderlijk goede redenen er zouden zijn om zo'n project wel uit de Hollandsche polderklei te stampen), dat zo'n "project" dan mogelijk wel eens helemaal geen doorgang zou kunnen vinden. Over "betrouwbaar beleid" gesproken...

Correctiebedragen (p. 15)
Hier wordt die door mij verafschuwde "aftrekpost op het basisbedrag" besproken. Het wemelt weer van de voorbehouden, evt. uit te voeren bijstellingen (bijv. bij een in krappe tijden te laag subsidieplafond resulteert mogelijk in een lager "optimaal basisbedrag"...), en bureaucratische fine-tuning wanneer daar ook maar "sprake" van kan zijn. Uit te voeren door bureaucraten met een dik pak belangenboter op het hoofd... Investeringszekerheid? Forget it but!

Een hele fraaie wâzeggu? maar dan weer:

Daaronder volgen weer de nodige rekenkunstenaars factoren die "meegenomen moeten worden". Tranen met tuiten weer, hier; er wordt van marktindex, transactiekosten, onbalanskosten, minimumprijskosten en van profielkosten gesproken, alsof je een emmer leeg gooit. Want Nederlanders blijven kruideniers tot het bittere eind. Hier wordt een simpele burgermans momentaan/acuut depressief van en rijp voor het dicht bij onze woonplaats liggende gesticht Endegeest...

(stukje overslaand)

Subsidieduur (p. 17)

De mondiaal dominante PV-technologie die met extreem veel succes wordt toegepast (poly- en monokristallijne Si-based PV-modules) is bewezen in staat om de koper van dat mooie spul van minimaal 25 jaar duurzame elektriciteit productie te voorzien, met op zijn hoogst (bij goede, kwalitatief hoogstaande, maatschappelijk gewenste en dus te ondersteunen installaties) eenmalig een omvormer vervanging. Veel van de betere moduleproducenten geven zelfs keihard 25 jaar vermogensgarantie tot minimaal 80 procent van het oorspronkelijke nominale vermogen. Wat staat er echter in tabel 7.1 op pagina 41 van het ECN/KEMA document? Subsidieduur 15 jaar. Duitsland, in een superieur, met deze voorstellen van ECN/KEMA compleet onvergelijkbaar ondersteuningsregime met vaste feed-in tarieven: 20 jaar. Trek uw eigen conclusies.

Het valt trouwens nog mee qua duur, want in de gezamenlijke brief naar EZ en VROM werd zeer bescheiden om 10 jaar subsidie gevraagd, maar het gaat hier even over de zoveelste inconsequentie en de kleine (?) leugentjes over technologische ontwikkeling. Dit even terzijde m.b.t. de absoluut niet gevraagde "variabele feed-in", die de dood in de pot is voor investeringsbereidheid bij grote en kleine (particuliere) klant die voor zonnestroom wil gaan en daar ondersteuning voor verdient. U moet dan ook niet gek staan te kijken dat in tabel 6.1 (p. 39) van hetzelfde document over economische levensduur wordt gesproken. Bepaald “in overleg met het Ministerie van Economische Zaken” (p. 17). Dan weet u tenminste waar die aannames (lees: de door EZ als "uitgangspunten" aan ECN/KEMA gedicteerde voorwaarden) vandaan komen...

Innovatie (p. 17)
Hier wordt slechts bij "tendering" ingegaan op "innovatie", terwijl dat toch zo’n beetje het politieke toverwoord was om nieuwe vormen van ondersteuning op te gaan baseren (diverse uitspraken van van der Hoeven en Cramer...). Omdat "tendering" bij zonnestroom voor particulieren niet zal voorkomen (hoop ik, Gaia verhoede het...), en er verder niks over innovatie m.b.t. zonnestroom wordt gezegd, moet uit dit uitermate slappe hoofdstukje blijkbaar geconcludeerd worden dat innovatie helemaal geen rol hoeft te spelen bij zon-PV??? Tja, als je de rest van de voorwaarden voor ondersteuning er op naslaat (en ze begrijpt), is dat ook niet verbazingwekkend te noemen, met die bespottelijke maximaal te ondersteunen miezerige capaciteit categorieën.

Het komt er feitelijk uiteindelijk op neer dat er ongetwijfeld een paar containers met goedkopere modules uit "booming" China geïmporteerd gaan worden, daar worden dan "binnen de begrotingsmogelijkheden" (Staats-budget!!!!) wat systeempjes voor op particuliere daken van aangelegd en 15 jaar ondersteund (?), er worden een paar leuke smaakmakende miniprojectjes op bedrijven neergezet, er mag 1 max. 100 kWp showparkje van, pak hem beet, 500 stuks 200 Wp moduultjes door een goed in de slappe (olie/gas/steenkool) was zittend "innovatief" energiebedrijf ergens neergeplempt worden. En dat is "het" dan. Innovatie? Ha! Hoe denkt u dat bijvoorbeeld een bedrijf als The Sun Factory haar leuke plannen voor het bedekken van de zuidzijde van de Afsluitdijk met "innovatieve zoutbestendige" zonnepanelen zal kunnen gaan realiseren met SDE subsidie, als de cap al bij die belachelijke 100 kWp ligt? Project opknippen in duizend stukken? Vergeet het maar, beste meneer Hoekstra. Dat wordt dus zelf dokken en nog een reteslimme innovatieve aanpak zien te verzinnen om de opgewekte superduurzame elektriciteit voor een decente "kostendekkende" prijs (plus marge, off course, anders begint zelfs TSF er niet aan) aan een willig klant af te zetten. Rijkswaterstaat, misschien? Kijk daarbij vooral even uit voor de op de loer liggende lokale netbeheerder die wel pap lust van allerhande "onvoorziene" extra vastrecht bedragen voor die verduivelde decentrale opwekkers van duurzame elektriciteit...

"Zon-PV" (zonnestroom) in de SDE

Introductie

Vanaf pagina 35 gaat het ECN/KEMA rapport specifiek over zon-PV. Ik licht er de meest opmerkelijke passages uit. Te beginnen op p. 35:

Wat een ongelofelijke crap wordt hier weer eens verkondigd, dit is echt waanzin! In het geografisch overeenkomstige (qua zoninstraling gemiddeld genomen deels zelfs ongunstiger) Duitsland wordt er gestrooid met megawattpiek parken dat het een lust is. Al jarenlang, er is al een spotgoedkoop 40 MWp in aanbouw, er komt er mogelijk nog eentje overheen van 51 MWp, en dat is nog maar het topje van de ijsberg. Bij de oosterburen wordt niet oeverloos en tenenkrullend gemiept over "concurrentie" met de nog steeds valselijk voorgetrokken, en dus kunstmatig te goedkope (en dus beslist niet "marktconforme"!) fossiele alternatieven. EZ, ECN en KEMA blijven nog steeds de pertinent unlevel playing field verhoudingen tussen de in vele decennia met Staatsbemoeienis gecreëerde, onderhouden, bevooroordeelde, en medegefinancierde fossiele business kunstmatig in stand houden. En ze blijven met die totaal achterhaalde en bovendien destructieve houding stelselmatig, en ongetwijfeld zeer doelbewust, de duurzame alternatieven stuk rekenen! Zoals ze dat al jaren doen. De duurzame opties kunnen namelijk helemaal niet bogen op decennia-lange ondersteuning vanuit de Staat, en genereren daar bovenop ook nog eens geen of nauwelijks maatschappelijke kosten die de fossiele alternatieven wel veroorzaken (maar die beslist niet of nauwelijks "in rekening" gebracht worden!).

Door het uitsluitend over de zogenaamde "marktconforme" (door de fossielen gedomineerde) tarieven te hebben waar al die afgewentelde maatschappelijke kosten van de decennialang bevorderde fossiele opties niet in zijn opgenomen, wordt dus elke keer weer hardnekkig en stronteigenwijs een valse voorstelling van zaken gegeven. U moet bovenstaande ronduit bespottelijke, feitelijk extreem ranzige opmerking over "concurrentie" dan ook in dit licht zien en dus die hele bewering direct in de efficiënt brandende open haard werpen. Complete nonsens! Als je alle kosten meerekent, dienen alle kolencentrales nu al gesloten te worden wegens financieel-economische en milieutechnische wanprestatie!

Lees deze uitermate omfloerste, de waarheid op opzienbare wijze verhullende tekst als volgt:

In de jaren 2000-2003 (NB: dus inclusief [het grootste deel van] 2003, de EPR werd pas in oktober van dat jaar formeel afgeschaft) werd door een krankzinnige, marktverpestende stapeling van subsidies van EPR, EPA en niet door energiebedrijven gebruikte (doch wel reeds jarenlang bij de kWh consumerende burgers geïnde) MAP-gelden een totaal uit de hand lopende kado'tjes kermis door de Staat gecreëerd die:

(a) door een vrijwel volledig gebrek aan doeltreffende controle regelmatig tot kleine en grote fraude heeft geleid;

(b) regelmatig tot kwalitatief slechte PV-systemen heeft geleid, waaruit kleine en grote drama’s zijn voortgekomen (o.a. OK4 "affaire");

(c) tot een zeer ongezonde dominante positie van monopoloïde energiebedrijven heeft geleid die onafhankelijke marktpartijen het uiterst moeilijk heeft gemaakt om op eerlijke basis te kunnen "concurreren";

(d) tot een absurde en zeer ongezonde groei van het geplaatste PV-vermogen heeft geleid in extreem korte tijd, waardoor zo’n 40% van de nu totaal in Nederland geplaatste capaciteit in minder dan een half jaar tijd werd geplaatst, zodat de sector in zeer korte tijd totaal overspannen werd, er mogelijk slecht kwalitatief werk is afgeleverd, en na de afschaffing van de EPR/EPA constructie en de eliminatie van de MAP de markt volledig in elkaar is gedonderd;

(e) er een totaal verziekt klimaat is geschapen waardoor de politiek uiteindelijk onterecht de handdoek in de ring heeft gegooid (omdat het hun eigen schuld was), zich sindsdien in het pak heeft laten naaien door in het fossiele verleden levende energiebureaucraten, en de toekomstgerichte zonnestroom optie jarenlang zeer doelbewust het graf in heeft genegeerd;

(f) Met als dramatisch gevolg dat de kennis, de kunde, het gekwalificeerde personeel, het enthousiasme, en "de markt" in Nederland allemaal naar de Filistijnen zijn geholpen of zijn verdwenen waardoor ons land een onverteerbare, vrijwel niet meer in te halen achterstand in marktontwikkeling heeft opgelopen die slechts met een monumentale hoeveelheid inspanning (en geld) weer enigszins goedgemaakt zal kunnen worden. Maar die met de intenties van het huidige ECN/KEMA rapport, al of niet "versterkt" met een aanschafsubsidie uit het – onzekere – budget van VROM, beslist niet zullen worden waargemaakt...

U kunt e.e.a. nalezen in het - helaas nogal ambtelijke, doch onthullende - rapport "Zonneklaar" van het RMNO.

MEP impact? (p. 35)
In de volgende regels op p. 35 van het ECN rapport wordt gewag gemaakt van "de MEP" als potentieel (oud en afgeschaft) financieringsinstrument voor zonnestroom. Ook dat was (en is) een hoax. Er zijn slechts weinig mensen die er op "ingetekend" hebben (als ze al van de mogelijkheid ervan op de hoogte waren, waar, zoals gewoonlijk, totaal geen "reclame" voor gemaakt is...). Die schaarse hoeveelheid mensen hebben voor een miezerige kWh opslag van 9,7 eurocent per (meestal) niet in huis verbruikte kWh zich in moeten schrijven bij EnerQ en CertiQ, en moeten er elk jaar "administratiekosten" voor betalen (volgens een kennis € 29,75 per jaar incl. BTW aan CertiQ), en ze hebben een productiemeter moeten laten installeren, wat ook weer de nodige druk op het vermeende "financiële voordeel" zette omdat zowel voor de meter (niet in eigendom!!!) gedokt moest worden (eenmalig), als voor het extra vastrecht voor de Meetdienst (elk jaar weer). Ik heb nog van niemand die MEP heeft aangevraagd (en dat nog de nodige jaartjes als alles goed gaat incasseert totdat de korte periode van 10 jaar over is) gehoord dat die deze totaal onnodige administratieve en bijkomende kosten er al uit heeft... Die 9,7 eurocent/kWh was en is een miezerige schaamlap. En dan durft ECN nog te beweren dat “na 2003 verdere groei [is] uitgebleven.” Alsof zonnestroom met die belachelijke wanvertoning heeft kunnen "groeien"!!!

Onderverdeling van zon-PV-systemen (p. 36)
Hier wordt het helemaal leuk, deels reeds eerder kort aangestipt:

Wel, wel, wel. Hier staat nogal wat. Polder PV zet zijn bezwaren tegen dit fraais weer even op een rijtje. Afgezien van het hier openlijke toegeven dat EZ hier weer het dictaat heeft gehad bij de vaststelling van de "uitgangsvoorwaarden". Hetgeen Polder PV natuurlijk in het geheel niet verbaast. En waarbij ik even een basisbegrip uit de informatica naar voren wil halen: junk in = junk out...:

(a) Waar komt die bespottelijke en miezerige 3,5 kWp voor huishoudens (lees: u en ik) toch vandaan? Als we het op pagina 37 van het rapport genoemde, blijkbaar "nieuwe" normgetal van 850 kWh/kWp voor Nederland er bij nemen (het CBS hanteert in haar duurzame energie overzicht van 2006, p. 37, nog steeds het totaal achterhaalde getal van 700 kWh/kWp...), wordt snel duidelijk waar dat van komt. 3,5 x 850 is immers 2.975 kWh. Laat dat vrijwel die door Polder PV verafschuwde "3.000 kWh grens" zijn die door de bureaucraten van de NMa is afgespijkerd, en waarboven je vet de lul bent als je meer invoedt op het net op jaarbasis. Vandaar dat EZ i.p.v. die waanzin tot de grond toe af te breken hier duidelijk heeft gedicteerd: 3.000 kWh is de grens (voor arme particulieren), en meer zal het beslist niet gaan worden! Alle protesten en ellende ten spijt. De gewapende betonplaten blijven op hun plaats... Hoezo, "marktgroei"? Wat wordt hier eigenlijk ook al meteen bijgezegd, en wel tegen de progressieve, de rest van de extreem conservatieve bouwsector belachelijk makende marktontwikkelaars die EPC nul huizen met een dak vol zonnepanelen bouwen, zoals "In Goede Aarde" in Boxtel (huizen met 5-7 kWp op het dak...): zoeken jullie het maar lekker uit met die "terugleververgoeding" voor dat soort projecten (en vooral: voor de van niets wetende nieuwe bewoners van die prachthuizen...). We gaan tot 3.000 kWh, en de rest gaan we wel een lekker robbertje over bekvechten bij de NMa of, erger, voor de rechter. Dit heet, hooggeschatte lezers, "de markt stimuleren"... Schei toch uit, stelletje (vul zelf maar in)!

(b) Die 3,4 kWp in de tweede categorie is vast een storend typefoutje, want elders in het rapport staat telkens 3,5 kWp als "minimumwaarde" voor de tweede PV-systeemcategorie.

(c) Waarom alleen kantoorgebouwen??? Waarom niet ook scholen, kerkgebouwen, wijkgebouwen, gevangenissen, vluchtelingencentra, openbare bibliotheken, voetbalstadions, en niet te vergeten die talloze prachtige overheidsgebouwen met grote platte daken, en meer van dat soort bepaald niet wegens "maatschappelijke acceptatie" uit te vlakken grut? Of bedoelt EZ hier soms te suggereren dat mevrouw van der Hoeven terug gaat komen op Joop Wijn’s onzalige en schaamrood op de kaken trekkende antwoord op Boris van der Ham’s (D’66) suggestie om overheidsgebouw daken vol met zonnepanelen te plaatsen??? Tenslotte: waarom voor "kantoorgebouwen" een miezerige grens van slechts 15 kilowattpiek??? Nota bene op een van de torens van het Provinciehuis in Den Haag, toch echt niet een monsterachtig groot dak (waarvan we d’r heel wat hebben in Nederland, en die er al jaren om SCHREEUWEN om met mooie zonnestroom systemen beplant te worden), is al in het voorjaar van 2005 een prachtig mooi 75 kWp systeem neergezet. Wat wil EZ in Gaia’s naam met "maar" 15 kWp op kantoordaken bereiken? Dat zijn slechts ongeveer 85 stuks 175 Wattpiek zonnestroompanelen (bepaald niet het nieuwste van het nieuwste, SunPower produceert bijvoorbeeld al pracht modules van ruim 300 Wp)!!! Waar denkt EZ hier eigenlijk "innovatie" te gaan stimuleren???

(d) De mooiste uit der aard voor het laatst. De "maximaal te ondersteunen categorie" in deze stimuleringsregeling voor zon-PV heet in het EZ jargon "groot", en wel een mind-boggling 15-100 kWp. HA! Nu is echt het moment aangebroken, beste kijkbuiskinderen, om spontaan, uit eigen vrije wil over de grond te gaan liggen rollebollen. 100 kWp. Stel, we nemen er een regulier 200 Wattpiek paneeltje voor (grootschalig verkocht in Duitsland, hier een vrijwel onbekende klasse van zonnepanelen [omdat we niks mogen van EZ]). Dan "mag" je van EZ dus als "innovatief bedrijf" (beslist geen particulieren!) maximaal 500 zonnestroom modules op 1 plek neerzetten. Waar, dat is nog een tweede (ruimte zat), maar meer zit er niet in het vat, blijkbaar. Zie verder opmerking (c). Deze "stimulerings"regeling slaat echt als een tang op een varken. Hiermee wil EZ blijkbaar “aansluiting bij de internationale markt” zien te forceren... Ha! Blijkbaar hebben ze daar in Den Haag een beetje zitten slapen, want niet alleen in Duitsland en Spanje wordt met vele megawattpieken gesmeten als oudbakken pepernoten. Tot in Zuid Korea aan toe worden de tientallen megawattpieken (EZ boys and girls, plies lees goed: 1 MWp = 1.000 [duizend] kWp) neergeplempt waar je bijstaat.

M.a.w.: alleen al vanwege deze drie regeltjes klinkklare kolder, mag wat Polder PV betreft, die hele krankzinnige SDE regeling linea recta naar het oud papier. Wat een waanzin! Innovatie? Laat ik mijn mond maar dichthouden, voordat er schuttingtaal uit komt.

(e) Let op die slinkse dooddoeners “maatschappelijke acceptatie”, en “ruimtebeslag”. Aha. EZ ziet blijkbaar (bewust???) "beren op de weg" met de categorie "groter dan 100 kWp". Tja, als je zo al begint, dan wordt het dus echt never nooit wat hier. Wat een oeverloos gemiep is dit. Hoppa, KNALLEN, s.v.p. Al iemand over dat "foeilelijke" (in Nederland unieke) 674 kilowattpiek PV-(??on??)ding op die vuilnisbelt, ten noorden van Waalwijk gehoord? Genaamd Ecopark Waalwijk? Ik niet! Voor de goede verstaander: het grootste momenteel in aanbouw zijnde zonnestroompark ter wereld (Waldpolenz) is 40 MegaWattpiek groot (een 51 MWp parkje is verder in voorbereiding).

40 duizend kilowattpiek, hooggeschatte EZ mensen. Op een oude airstrip, oostelijk van Leipzig. Wij hebben ook nog wat volstrekt overbodige airstrips in Nederland, er liggen er nog een paar op een onbetekenend luchthaventje in wat ooit een binnenzee was te slingeren. Dat wordt een negen-snijdend zwaard, beste EZ medewerkers: (1) minder vervuiling, (2) minder lawaai, (3) minder CO2 rechten afkoop, (4) betere winstgevendheid luchtvaartsector, (5) meer geld in de knip voor de niet meer vliegende, eindelijk tot de welverdiende rust gekomen consument om die "dure" zonnepaneeltjes te kopen en nu eindelijk eens op hun dak te laten zetten, (6) miljoenen kilowatturen superschone stroom van eigen bodem die nog niet zo heel lang geleden nog uit dat zilte goedje genaamd zeewater bestond, (7) minder afhankelijkheid van onbetrouwbare externe energieleveranciers, (8) meer geld in eigen economie te besteden, (9) klap op de vuurpijl, een heel wat betere relatie tussen Milieudefensie en de Nederlandse Staat ("maatschappelijke acceptatie"...) op de koop toe. Wat wil je nou nog meer?

Afijn, na dit vorige moois zouden we eigenlijk al meteen op moeten houden. Als je naar die miezer-categorietjes tot max. 100 kWp gaat kijken, is eigenlijk de hele vreselijke rest ook al te zinloos om over te praten of te discussiëren. Maar Polder PV doet alsnog een moedige poging, want we zijn ergens aan begonnen, en dan moet je het ook afmaken (u weet wel, volkswijsheid van verstandige ouders en zo).

“Technisch-economische parameters” (p. 36) zucht...
Er “is voor het bepalen van kosten en specificaties van zonneparken gekeken naar Duitsland...”. Hmmm. Blijkbaar hebben ze toch zitten snuffelen daar, bij die vermaledijde oosterburen (met reeds 2.770 MegaWattpiek geplaatst en netgekoppeld PV-vermogen eind 2006), maar hebben ze wel goed gesnuffeld? Of hebben ze alleen bij de bij honderdtallen uit de grond gestampte "mini-hobby categorie onder de 100 kWp" gekeken????

Let op, daar komt weer een mooie:

Ha! Of ECN heeft haar huiswerk niet goed gedaan, of EZ heeft (zoals gewoonlijk) zitten slapen, of er is hier weer eens iets anders aan de hand. Op 28 februari van dit jaar (2007) schreef ik al over dat in aanbouw zijnde 40 MWp park oostelijk van Leipzig, wat voor de "onwaarschijnlijke" som van slechts 3,25 Euro per Wattpiek (ja, dat is dus 3250 €/kWp, 550 euro/kWp (17%) minder dan het laagste door ECN genoemde bedrag) neergezet wordt. Natuurlijk, onder de degelijke Duitse feed-in condities, maar het bewijst maar weer eens dat waar een goed systeem in het leven is geroepen, dit soort fantastische projecten daadwerkelijk gerealiseerd worden en de innovatie je om de oren vliegt (er wordt bijvoorbeeld speciaal geprepareerde bekabeling ingezet voor dat megaproject, waardoor de installatiekosten [hoog uurloon van de installateurs!!!] tot het minimum worden beperkt ...).

Met de huidige/nieuwe regeling in Nederland blijft het absolute knudde, uit der aard, en zijn dit soort projecten compleet onhaalbaar (wat natuurlijk ook de bedoeling is, maar dat mogen we vast niet zo zeggen...). In ieder geval bewijst dit al lang bekende feit dat het cijfermateriaal van de "specialisten" van ECN/KEMA ook al fragenswürdig is. Wat moeten we dan van de "waarde" van dit rapport en de daar aan ontleende "conclusies" denken? Bekijk ook de grafiek van het DGS (onderzoek november 2006) hier even. Systeemprijs voor de "kleinere" Duitse systemen in de naweëen van siliciumtekorten tijd rond de 5.000 euri/kWp, all-in (zie bijvoorbeeld aanbiedingen tussen de 4987 en ongeveer 5330 €/kWp incl BTW voor de klant op Fotovoltaik Shop). RETAILprijs, dames en heren van de ECN/KEMA... Prijzen liggen soms alweer lager.

Administratiekosten
En daar komen de volgende verschrikkingen alweer aan (p. 36). Zie de citaten:

Wat wordt hier dus zeer duidelijk gesuggereerd? Voor kleine toekomstige PV-eigenaren met een installatie van max. 3,5 kWp, of, zoals het er naar uit ziet, voor de meeste mensen die bij afwezigheid van een aanschafsubsidie niet eens boven mini-systeempjes van een kWp zullen uitkomen, en dus nauwelijks stroom overhouden om beroep te kunnen doen op een "terugleververgoeding Holländischer Art". Voor deze mini-systeempjes moet u zich dan blijkbaar voor de nieuwe opzet, net als tijdens de door Joop Wijn afgeschoten MEP-regeling (waar nauwelijks particulieren aan konden meedoen omdat het financieel allemaal vrijwel zinloos was), ook gaan aanmelden bij EnerQ, en zowel voor die aanmelding, als (gedurende de hele te subsidiëren periode van 15 jaar???) voor de "administratieve lasten van CertiQ" niet nader gedefinieerde kosten extra kwijt zijn. Van een van de weinige "MEP klanten" met een voor Nederlandse begrippen fors PV-systeem heb ik begrepen dat die jaarlijkse bijdrage alweer 29,75 Euro per jaar bedraagt... In Duitsland compleet ondenkbaar, want daar gruwt de wetgever van elke volstrekt onnodige barrière die voor zelfs de kleinste invoeder voor de voeten gelegd zou kunnen worden... We leven immers in Nederland, en jammer genoeg niet in Duitsland. Die kosten mag u straks allemaal weer gaan aftrekken van de miezerige vergoeding voor de zonnestroom die u met uw kleine systeempje met veel pijn en moeite op het net weet te zetten bij overschot...

Vollastuur (p. 36 onderaan)
Hier wordt het uit de windenergie (alleen voor insiders) bekende begrip “vollastuur” gebruikt voor zon-PV. Dit is totaal onbegrijpelijk voor zonnestroom producerende burgers. Veel gebruikelijker is het, om de jaarlijkse opbrengst af te zetten tegen het in het lab onder standaard test condities vastgestelde nominale vermogen van de zonnepanelen. Dan krijgen we dus een genormeerde jaaropbrengst van xxx kWh/kWp, waarmee de leek enigszins een houvast heeft (al is de opbrengst materie vele malen ingewikkelder dan vaak beseft) om zijn productie enigzins op waarde te kunnen schatten. “Vollastuur” dient niet in zonnestroom publicaties gebruikt te worden. Het zegt de leek geen drol. En daar zou deze publicatie in principe over moeten gaan, over die leek. Vergeet het maar. Deze publicatie is namelijk voor de burger volstrekt onleesbaar. Is vast en zeker ook de bedoeling.

Normopbrengst (p. 37 bovenaan)
Wel is duidelijk, dat ECN van de "gebaande wegen" aan het afwijken is met deze publicatie. Omdat ze nu opeens “op basis van ervaringscijfers uit Duitsland”, voor Nederland een gemiddeld genormeerde jaarlijkse opbrengst van 850 kWh/kWp gaan hanteren, i.t.t. de lang gebruikte 800 kWh/kWp. SenterNovem gebruikt nota bene al een tijd het totaal achterhaalde getal van 700 kWh/kWp, zonder dat getal te verklaren, het staat Gaia verhoede het, nota bene ook in de recentste CBS statistieken, wat echt helemaal nergens op slaat!!! Misschien dat die opmerking van ECN, op p. 37, “Dit is een significante verbetering ten opzichte van de 775 vollasturen haalbaar in 2003”, in dit licht bezien moet worden? Polder PV haalde in de kuststrook in dat extreem zonnige jaar een keihard geregistreerde 1.049 kWh/kWp (dat is 35% meer dan die oude claim van ECN)... Blijkbaar moeten we vanaf nu (voor, ik neem aan, de huidige generatie op de markt verkrijgbare PV-modules?), uitgaan van een gemiddelde Nederlandse normopbrengst van die 850 kWh/kWp. Polder PV "bakt" al vele jaren een leuk gemiddelde van 930 kWh/kWp uit zijn aftandse Shell Solar paneeltjes in de zonnige kustregio (Leiden)...

Wettelijk en politiek kader, salderen, en "onbalanskosten" Citaat (p. 37):

Wederom grotendeels abracadabra voor diegenen die dit aan zou moeten gaan. Wel hele belangrijke abracadabra... Ik zal trachten een tipje van de sluier op te lichten, zonder enige garantie op "begrip" (I'm just the messenger...).

Installatiegrootte en salderingsgrens
Volgens deze passage “beoogt” de Tweede Kamer met de hier niet genoemde (!) wettelijk verplichte (per 14 juli 2004) saldering een zogenaamde "terugleververgoeding" uit te keren aan particulieren die per jaar niet meer dan 3.000 kWh op het net (zouden "mogen") zetten. Dat is pertinent niet waar, want er wordt nergens over een "terugleververgoeding" gesproken in de Wet of alle afgrijselijk ingewikkelde "secundaire regelgeving" die daarover zou (moeten) gaan. Dat was dan ook beslist de bedoeling helemaal niet van artikel 31c van de E-Wet. Die is er op een gegeven moment na wat bijstelling van formuleringen (in totaal niet voor het publiek toegankelijke achterafkamertjes door energiebureaucraten en enkele politici) in geramd om te voorkomen dat mensen met forse PV-systemen (het initiatief kwam uit Friesland) zwaar benadeeld zouden gaan worden bij de automatisch aan het net teruggeleverde overschotten van hun zonnestroom, bij het pushen van de "liberaliseringswetten" voor elektra en gas in 2004. De politieke "bedoeling" was om zonnestroom voor burgers laagdrempelig te maken. Er is nooit goed nagedacht over deze in de haast op het laatste moment in elkaar geramde regeling, en we zitten al jarenlang met de meest onvoorstelbare sabotage, "eigen interpretaties", ongevraagde (en rampzalige effecten hebbende) meterwisselingen, en voordurende onenigheid met zowel netbeheerders als energieleveranciers.

Van een decente regeling kan sowieso niet gesproken worden, al helemaal niet na die dramatische donderslag bij heldere hemel die de nieuwe “Regeling redelijke terugleververgoedingen” boven de desolate zonnestroom wildernis in het vlakke land genereerde, zoals gedefinieerd door nota bene de Raad van Bestuur van de (zogenaamd onafhankelijk opererende) NMa, in het voorjaar van 2006. Een regeling die haar naam helemaal niet waard is omdat mensen die boven de 3.000 kWh netinvoeding komen, of op een (dagtarief) telwerk "in de min", vies gepakt worden en uiteindelijk financieel mogelijk ongunstiger uit zouden zijn dan als ze geen dak vol zonnepanelen zouden hebben. Wat voor "normale mensen" natuurlijk volslagen krankzinnig is en niet uit te leggen. Deze monumentale, afgrijselijk ingewikkelde, de markt volledig kapot makende bureaucratie heeft er voor gezorgd dat insiders die wel willen, het in Nederland onder deze bezopen condities het wel uit hun hoofd zullen laten om zoveel zonnepanelen op hun dak te plaatsen dat ze in de gevarenzone zouden komen (als ze het al zouden weten...). En dat is natuurlijk ook altijd de nooit uitgesproken bedoeling geweest: er mogen van EZ beslist géén dakvullende, de innovatie werkelijk bevorderende systemen komen.

De impliciete opdracht van/aan de energiebureaucraten is en blijft dus: houdt de "markt" klein, zorg er koste wat kost voor dat mensen geen of nauwelijks financieel voordeel aan hun met eigen geld gekochte PV-systeem overhouden (zodat ze het wel uit hun onzalige hoofd zullen laten), zorg ervoor dat zonnestroom altijd onder zogenaamd "gelijkwaardige" marktvoorwaarden met kunstmatig goedkoop gehouden alternatieven als fossiele stroom vergeleken blijft worden (en dus altijd onder de NL condities het onderspit zal delven), en zorg ervoor dat deze toekomstfähige, mondiaal bezien extreem succesvolle, zeer schone techniek in Nederland zo lang mogelijk buiten de boot gehouden wordt. Want EZ en enkele andere ministeries en/of machtsblokken hebben totaal andere belangen dan het bevorderen van decentrale duurzame elektriciteitsproductie. Ze hebben er een bloedhekel aan. Het "past" niet in hun denkkader en hun marktideologie (elektra en gas zo goedkoop mogelijk, dondert niet hoe het geproduceerd wordt of onder welke condities het spul gemaakt wordt). Een archaïsche, maatschappelijk bezien totaal achterhaalde en feitelijk schandalige "filosofie", wat de betrokkenen niet willen toegeven. En al helemaal nooit in het openbaar zullen of mogen zeggen.

“Installatiegrootte is hierop afgestemd”. Hier wordt direct duidelijk waar die bezopen 3,5 kWp bovengrens voor particulieren vandaan komt. Ondanks de retoriek van Samsom in die gedenkwaardige Radar uitzending over de krankzinnige situatie in Boxtel, waar mensen met een 5 kilowattpiek installatie voortijdig de stekker uit het stopcontact trokken om te voorkomen dat ze boven die bezopen 3.000 kWh zouden uitkomen (zie ook het door mij gestarte forum onderdeel n.a.v. die beruchte uitzending). Waarmee dus zeer veel superschone zonnestroom potentie (feitelijk: gekocht door de eigenaren van die mooie energienul woningen!!!!) voor eeuwig verloren is gegaan. Wat alleen al voldoende reden voor een parlementaire enquête zou dienen te zijn, maar die er natuurlijk met CDA gevulde kabinetten nooit gaat komen. Diederik S. beloofde dat die krankzinnige 3.000 grens opgetrokken zou gaan worden naar 5.000 kWh, maar we hebben er nooit meer iets van vernomen. Zelfs al zou dat alsnog gaan gebeuren (waar het met bovenstaande formulering dus beslist niet naar uit ziet!), legt het nog steeds een totaal onacceptabele "cap" op de markt, en blijven dakvullende systemen van, zoals in Duitsland gebruikelijk, tientallen kilowattpieken, in Nederland een absolute illusie, met name waar het zelfs kapitaalkrachtige "willige" particulieren betreft. Die er zeker toe bereid zijn. Maar die dus niet mogen van EZ, en diverse belanghebbenden. Omdat halmen die boven het maaiveld uitsteken in Nederland afgehakt moeten worden. Omdat decentrale opwekking van energie in de oppermachtige fossiele en nucleaire kathedralen hier te lande vloeken in de kerk is, wat koste wat kost met alle middelen bestreden moet worden.

"Onbalanskosten": veel contra, maar geen pro
Een van de allerergste uitwassen van de hedendaagse energiepolitiek in Nederland is de met geen normale pen te beschrijven regelgeving (en de waanzinnige gevolgen) rond de (vermeende) "onbalanskosten". Dit heeft te maken met vermeende "negatieve effecten" op de zogenaamde onbalans in het net. Elektra kan niet/nauwelijks opgeslagen worden, en alles wat geproduceerd wordt moet ook weer direct afgenomen worden. Hiervoor is in Nederland een afgrijselijke kermis aan regelgeving opgetuigd, onder de expliciete drive van hoogspanningsnetbeheerder TenneT (die mede vanwege deze hoogst dubieuze reden tot voor zeer kort (!) weigerde om het Duitse succesmodel van "groen verplicht voor grijs" op te nemen.

Het komt feitelijk neer op het volgende: iedere producent moet zo nauwkeurig mogelijk van tevoren opgeven hoeveel er van zijn productie gerealiseerd gaat worden. Blijkt die opgegeven productie achteraf (sterk) af te wijken van de gerealiseerde productie, wordt genoemde producent (zwaar) financieel afgestraft, en zal hij/zij (dus) alles in het werk (moeten) stellen om die productie daadwerkelijk gerealiseerd te krijgen. U zult begrijpen dat dit:

(a) voor decentrale opwekkers die afhankelijk zijn van een variabel goedje als wind of zon nauwelijks te doen is. Voor wind zijn inmiddels gelukkig behoorlijk goede voorspellingsmodellen. Want: de belangen zijn hoog, de productie installaties zijn fors gegroeid, dus zijn de financieel belanghebbenden groot genoeg geworden om dat soort modellen te (laten) ontwikkelen;

(b) voor kleinschalige opwekkers een totale illusie is. Vandaar dat die laatste categorie "gematst" wordt, maar als "straf" dus niet teveel potentie mag krijgen, want dan is (in sommige ogen) "de beer" los. Althans, in de zieke bureaucratenhersens, off course. Want in Duitsland gaat alles zonder dit afgrijselijk ingewikkelde, de markt verziekende systeem en werkt het allemaal als een tierelier, met reeds meer dan 300.000 voldaksystemen en meer in voorbereiding...

En nu probeert ECN/KEMA die vermeende "onbalanskosten" dus krampachtig alsnog op goed bedoelende mensen af te wentelen die het in hun zieke hersens halen om meer dan 3,5 kWp PV op hun (bedrijfs-)dak te zetten, door ze bij > 3.000 kWh/jaar alsnog die (hier niet gespecificeerde!) "kosten" in de arme maag te splitsen, en bij meer dan een miezerige 15 kWp, over de totale netinvoeding maar liefst 0,4 eurocent/kWh te laten incasseren door de hebzuchtige monopolisten van de netbeheerders. Conclusie: dan mag u voor u zelf uit gaan rekenen hoeveel u dan aan het eind van de rit nog overhoudt van uw netinvoeding, als u 11 kWp (dat zijn maar 63 paneeltjes van 175 Wp...) op uw gigantische bedrijfshal gaat neerzetten... Janken met de pet op, dus weer.

En ECN/KEMA weigeren om op de gigantische energie-technische en maatschappelijke voordelen van de zonnestroom optie te wijzen en daar compensatie regelingen voor op te tuigen (met het "neerwaarts rekenen" hebben ze blijkbaar geen enkele moeite...): peak shaving, voorkomen hoogspanningsnet verliezen, voorkomen primaire, CO2 producerende en vervuilende productie in energiecentrales, vermijden weglekken oliegeld naar het buitenland, etc., etc. Dat zijn blijkbaar volgens ECN/KEMA en EZ allemaal "kostenvoordelen" (voor netbeheerders en maatschappij) die niet bij de "veroorzaker van die voordelen" terug mogen keren, maar die door de netbeheerders, leveranciers, en, dus uiteindelijk ook de Staat "geïncasseerd" mogen gaan worden zonder dat er ook maar een tegenprestatie tegenover staat. En dus beslist niet bij de veroorzaker van die voordelen voor de samenleving als bonus worden toegerekend. Een heel apart "kostenveroorzakingsprincipe" wordt hier gehanteerd. Wel vermeende (onbewezen) onbalanskosten bij PV-eigenaren neerleggen, maar ze de kristalheldere voordelen onthouden. Een extreem selectieve toepassing van die door EZ verzonnen nonsens, in ieder geval. Dat kan allemaal, in het fossiele Nederland...

Geld lenen?
In de volgende alinea (nog steeds p. 37) stelt ECN/KEMA doodleuk:

Daarbij wordt ook nog eens uitgegaan van een maximale systeemgrootte van 3,5 kWp en rentekosten van ongeveer 2,6%. "Kies" je voor een groter systeem, dan zou de rente al oplopen naar 5%, maar dan zou de eigenaar in aanmerking komen voor de EIA...

PPV: Maximaal 3,5 kWp en dan geld voor de aanschaf gaan lenen met ook nog eens jaarlijks 2,6% rente? 3,5 kWp kost tegenwoordig bij een goede leverancier als SolarNRG ongeveer 5,68 Euro per Wp exclusief BTW, all-in (incl. meterkast aanpassing), wat voor een 3,5 kWp installatie op € 23.657,20 incl. BTW neerkomt. In Duitsland zou je daarvoor, bij een normopbrengst van 850 kWh/kWp (lage schatting) bij netkoppeling in 2007 20 jaar lang 1.464 euro per jaar ontvangen (49,21 eurocent/kWh). In dat geval heb je die installatie er in ongeveer 16 jaar met zekerheid "uit" (ex. mogelijk eenmalige omvormer vervanging), bij een levensduur van minimaal 25 jaar voor de PV-modules zelf. Het heet in Duitsland dan ook niet voor niets een zogenaamde “kostendeckende Vergütung”... Als je gewoon wat van je spaargeld daarvoor aanspreekt en je dus niet eens een door een bank gewenst onderpand nodig hebt, ben je nog veel slimmer bezig.

Onder de in de nieuwe SDE regeling opgenomen afgrijselijk ingewikkelde financieringsconstructies en extreme onzekerheden is dat een totale illusie, word je min of meer gedwongen om tegen woekerrente te gaan lenen (lees: financiële afhankelijkheid, met alle gevaren van dien), daarmee de hele operatie al sowieso tot een financieel riskant "avontuur" te maken, en feitelijk alleen voor toch al kapitaalkrachtige individuen (die ondersteuning eigenlijk helemaal niet nodig hebben) bereikbaar. Armlastige mensen kunnen het helemaal schudden: die mogen zich blauw blijven betalen aan kunstmatig aan de olieprijs gekoppelde, nooit meer structureel lager wordende elektraprijzen en op zijn hoogst een paar totaal niet "innovatieve" (doch wel degelijk vermeden elektra inkoop opbrengsten genererende) zonnepaneeltjes zelf op het dak schroeven, omdat dat het hoogst haalbare zal blijken te zijn voor deze grote groep mensen. Financieel afknijpen van de "armen" (lees: de financieel minder draagkrachtigen), een leuk (doch zeer onzeker en continu bijgesteld) financieel PV-voordeeltje voor de "rijken", dus.

Financieel-economische berekeningsaannames (paragraaf 6)

De EIA illusie (p. 39 ff.)
En dan? Stel dat je, zoals in Duitsland de normaalste zaak van de wereld is bij particulieren met genoeg spaargeld of ecologisch en economisch bewustzijn, je gewoon je hele dak vol wilt leggen met de modernste, innovatieve zonnepanelen (eerste staffel in het Duitse EEG loopt tot en met 30 kilowattpiek...)? Dus vet over die 3,5 kWp komt? Dan, zo suggereert ECN/KEMA, zou je voor de EIA in aanmerking kunnen komen???? Vergeet het maar! Zie de EIA subsite op de gigantische SenterNovem site:

Die regeling is trouwens weer eens wipkippend stopgezet tm. eind dit jaar, want we hebben zo’n "betrouwbare" overheid... Zie voor de EIA ook de recente toevoeging/wijziging op de site van het Ministerie van Financiën.

Ergo: hoezo, beste ECN, KEMA, EZ: “EIA voor particulieren” ??? Jammer dat ze pas op pagina 40 van het ECN/KEMA rapport vertellen hoe het werkelijk zit: “Voor particulieren geldt geen EIA en geen vennootschapsbelasting”... Wat is dus impliciet de boodschap aan particulieren in NL: Waag het niet het in je zieke hoofd te halen dat je meer dan 3,5 kWp aan zonnestroompanelen op je dak wilt/gaat schroeven (ahum, er zijn al lang particulieren die zo’n tik van de molen hebben gekregen, in Boxtel is er zelfs een hele straat met 5 kilowattpiek huizen gebouwd, in opdracht van de gemeente...). En projectontwikkelaar Seinen gooit regelmatig 4 kWp op die prachtige, volstrekt betaalbare energie NUL huizen met een EPC van ongeveer nul. Je krijgt volgens de ECN/KEMA bureaucraten (a) sowieso slechts een fooi die elk jaar weer wordt bijgesteld voor je overschot als je onder die 3,5 kWp zit, en (b) je moet van hen blijkbaar een bedrijf in het leven roepen om meer dan 3,5 kWp op je dak te (mogen) gooien, en dan pas kun je voor EIA (en/of VAMIL, en/of MIA...) in aanmerking komen...

Grootschalige burger initiatieven effectief onmogelijk gemaakt
Wat betekent dit ook allemaal? Dat schitterende initiatieven zoals in Duitsland door duizenden particulieren worden gerealiseerd, namelijk magnifieke collectieve zonnestroom systemen op schooldaken, op kerken, wijkcentra, collectieve particuliere systemen op voetbalstations, op geluidswallen, e.d., allemaal onmogelijk zijn binnen de nieuwste rampzalige "poging" om er in Nederland nog iets van te maken. Al dit soort initiatieven zullen per definitie onmogelijk of slechts met extreem veel ontmoedigend bureaucratisch kunst- en vliegwerk gerealiseerd kunnen worden, omdat het dan al gauw om systemen van enkele tientallen kilowattpieken gaat, die echter niet in een "bedrijfsmatige context" gerealiseerd kunnen (lees: blijkbaar mogen) worden... De zoveelste gemiste kans om nog iets van decente maatschappelijk gewilde projecten uit de taaie hollandsche polderklei cq. het grinderige platte dak getrokken te krijgen...

Conclusie F-E analyse
De kristalheldere conclusie van al deze trieste bevindingen is dat de "opdracht" van EZ kristalhelder lijkt te zijn: houdt koste wat kost de "markt" klein, maak het zo moeilijk en onbegrijpelijk mogelijk voor particulieren (zoals al jaren met die afgrijselijke "salderingsregeling" snoeihard in de praktijk wordt gebracht), voorkom dat die idioten van duurzame burgers grootse plannen gaan krijgen, en als ze dan toch persé willen, dan moeten ze eerst maar eens een "bedrijf" in het leven roepen en vervolgens over de grond kruipend bij SenterNovem gaan smeken om wat graantjes mee te mogen meepikken uit de uitsluitend voor bedrijven ontworpen ondersteuningsprogramma’tjes. Die als het moment suprême is aangebroken subiet weer worden dichtgegooid als er weer eens een budgetoverschrijding dreigt. Dat, beste mensen, heet in Nederland: "innovatief managen en ondernemen"... En: met een laagdrempelig Duits systeem heeft dit alles nog steeds geen ene moer te maken...

Rente, particulieren en huurders (p. 40)

Hier wordt eventjes kort door de bocht op een werkelijk schandalige wijze een gigantische en extreem kwetsbare bevolkingsgroep genaamd "huurders" gepasseerd, die het dus echt mogen schudden van ECN/KEMA (en opdrachtgever EZ). Niet alleen omdat huurders nooit en te nimmer enig aanspraak kunnen maken op dat onwaarschijnlijke huiseigenaar voordeel "hypotheekrenteaftrek" (een typische, de markt volkomen verziekende “Dutch disease” die zo spoedig mogelijk dient te verdwijnen, maar wat in de TK onbespreekbaar is zolang het CDA in de regering zit). Maar ook omdat ze helemaal geen hypotheek van wat dan ook voor kaliber kunnen afsluiten, en dus sowieso elk "groen voordeel" door hun neus geboord krijgen. Het is duidelijk dat, ook al wordt er voor particulieren (lees: huiseigenaren) een gigantisch gewapend betondeksel genaamd "3,5 kilowattpiek" op de SDE regeling gelegd, er is tenminste nog iets voor die mensen geregeld. Huurders kunnen een hele enge ziekte krijgen, blijkbaar, en moeten zeker afwachten wat hun verhuurders voor hen overhebben (ga er maar aan staan). Over feodale verhoudingen gesproken!

Dit, beste dames en heren, is blijkbaar het allerhoogst haalbare wat bereikt kan worden op het gebied van "innovatie genererende" ondersteuning voor zonnestroom in Nederland. Weet u wat? Geef mijn portie maar aan fikkie. Dit is Magere Hein in de pot.

Levensduur (Tabel 6.1 p. 39 en p. 40)
“Financieel-economische berekeningsaannames”... Zon-PV: economische levensduur (...) 15 jaar. Kolder, uiteraard. Definitie:

Ha! ECN/KEMA vinden hier dus blijkbaar dat zonnestroompanelen maximaal 15 jaar “inkomsten genereren”. Je gaat je echt afvragen in welke tijd de bureaucraten leven die dit hebben opgesteld... Zeker moderne zonnepanelen krijgen al van talloze fabrikanten 25 jaar vermogensgarantie op papier mee. Je moet niet gek staan te kijken dat die mooie dingen nog steeds “inkomsten genereren” na een jaar of 35...

Nog meer EIA (p. 40)
Let op: tot (en met?) 3,5 kWp geen, daarboven wel 25,5 (!) procent “vennootschapsbelasting”. Ergo: Meer dan 3,5 kWp? Dan moet je een bedrijf hebben, en mag je weer gaan inleveren... EIA? Onder 3,5 kWp niks, daarboven: 100 procent EIA... (zie EIA illusie). Nog zo’n leuke: EIA voor “kleinschalige” installaties (biogas wordt genoemd) zou niet het hele voordeel mee benut kunnen worden. Dat wordt fors opgekrikt door een zogenaamde (beruchte) “sale-lease-back constructie” (zodat je geen eigenaar meer zou zijn van je installatie...), maar je mag dan van de Europese Commissie niet meer gecompenseerd worden via een SDE-achtige constructie volgens de rapporteurs... Dat geldt dus waarschijnlijk ook voor grotere PV systemen dan 3,5 kWp. Ergo: blijvende onzekerheid ten top, en een lucratieve EIA bijdrage zal alleen voor de allergrootste toverkollen onder ons bereikbaar blijven...

“Debt/Equity ratio” (p. 40)
Nu gaan we helemaal in het diepe? Kunt u mij uitleggen wat een particulier hier mee moet? Neen, ik ook niet...

Basisbedragen voor duurzame elektriciteit (paragraaf 7)

De crux (p. 41)
Op p. 41 het begin van de crux van het hele rapport. De tabel 7.1 “Basisbedragen voor duurzame elektriciteit”.

Significant is dat er hier voor 3 periodes een “basisbedrag” is vastgesteld. Het is belangrijk om hier, voor zon-PV, vast te stellen dat voor de periodes 2006-2008 in vorige rapporten er géén basisbedrag was ingevuld, maar dat de voor dit rapport geldende kolom “basisbedrag 2008-2009” wel zo’n bedrag is ingevuld. Dit, terwijl er in 2006-2007 wel degelijk wettelijk verplicht "gesaldeerd" diende te worden (artikel 31-c van de E-Wet). Hieruit blijkt indirect dat de auteurs van die recente rapporten eigenlijk ook donders goed wisten dat er tot nu toe helemaal geen "terugleververgoeding" heeft gegolden in Nederland, en dat de typisch Hollandse "salderingsregeling" (max. 3.000 kWh/jaar) iets totaal anders is als de decente en zeer expliciete, snoeihard in de Wet (niet een of ander vaag Ministerieel "regelingetje" wat binnen no-time door loerende energie-ambtenaren kaltgestellt kan worden...) vastgelegde terugleververgoedingen in Duitsland, Spanje, Vlaanderen, Italië, en noem ze allemaal maar op.

Dit in schril contrast met de impliciete claim dat er in NL een "terugleververgoeding" zou zijn geweest. Dat is pertinent niet waar. Tenzij u die 9,7 eurocent "MEP-bonus" bovenop de marktwaarde (nu plm. 22-23 eurocent/kWh bij enkeltarief) voor die paar particulieren die het betreffen als een decente "terugleververgoeding" wilt zien. Dat mag u, maar Polder PV stinkt daar dus niet in. Bovendien, gezien de nog steeds extreem beperkende condities waaronder particulieren nu opeens beroep zouden "mogen" doen op iets wat in de verste verte iets van een "terugleververgoeding" zou mogen heten (max. 3,5 kWp op het dak, daarboven ben je nog steeds vet de lul), kunnen we feitelijk niet anders vaststellen dan dat het oude, rampzalige beleid wat particulieren betreft gewoon gecontinueerd wordt. Al is het met een iets minder rampzalige vergoeding voor de maatschappelijk gewenste, maar door sommige economen blijkbaar verafschuwde hoeveelheid superschone zonnestroom die door die vermaledijde burgers op het net gezet mag worden. Dan negeer ik even die tale-telling opmerking onder die tabel dat "de kolommen niet zonder meer met elkaar zijn te vergelijken”. Ja, zo lust ik er ook nog wel een paar... Met een "Duits" systeem heeft dit prutswerk in ieder geval niets te maken.

Conclusies en aanbevelingen (paragraaf 8)

Pagina 43 en tabel 8.1 zijn dan echt "het summum" van deze publicatie zie screendumps iets verderop.

De nietsvermoedende medelander die zover in deze analyse is gekomen, gaat natuurlijk meteen staan juichen bij die 46,9 eurocent/kWh basisbedrag, maar liefst 15 jaar lang. Dan moet die persoon natuurlijk wel even de kop boven die tabel goed lezen:

En wat zegt deze publicatie over zowel dat mysterieuze “correctiebedrag”, of over die “relevante” elektraprijs (voor particulieren of voor zon-PV in het algemeen)? Niets, nada! Wel is de slotzin van dit ongelofelijke rapport de basis voor donkere luchten boven het ooit hoopvolle "nieuwe initiatief voor zon-PV" in Nederland, en die luidt:

Uit tabel 8.1 de volgende screendump:

^^^ Screendump uit tabel 8.1 (Hoofdstuk Conclusies een aanbevelingen) met de "uit te keren basisbedragen" voor de drie miezerige kWp categorie'tjes voor zonnestroom systemen. Voor particulieren is slechts de eerste categorie voorbehouden, 46,9 eurocent/kWh [geregistreerde] opwek. Als u meer dan 3,5 kWp op uw dak wilt aanleggen en beroep wilt (gaan) doen op de SDE regeling, bent u de lul, want dat "past niet" binnen deze opzet (of u moet een bedrijf gaan beginnen, voor wie de tweede en derde categorie zijn verzonnen...). De laatste kolom is de subsidieperiode in jaren: 15 jaar. Let bovendien op het volgende zeer belangrijke tekstje bovenaan dezelfde pagina:

^^^ Tekst bovenaan dezelfde pagina (43) waarop tabel 8.1 weergegeven is. Betekenis: de aangegeven subsidiebedragen (zoals hierboven aangegeven) krijgen nog een totaal onbekende "correctie" in mindering gebracht, u moet ook nog eens administratiekosten aan CertiQ en EnerQ gaan betalen, hoogstwaarschijnlijk een door u te betalen doch niet in eigendom te verkrijgen productiemeter laten plaatsen, daar nog eens jaarlijks extra vastrecht over gaan betalen, er komen nog meer "correctieposten" aan, en u mag alvast een groot spreadsheet klaar gaan zetten om u zich tegen alle mogelijke "eventualiteiten" te gaan indekken. In de stille hoop dat u over een jaar of vijftien er achter kunt komen of u dat prachtige zonnestroomsysteem er dan wel "uit" hebt gehaald. Na alle gefröbel, gepruts, gedraai, gewipkip, interventie, en wat al niet meer voor trukendozen van de energie bureaucraten er uit de kast zullen worden gehaald, al die jaren gelaten en met diepe zuchten over u heen heeft laten komen...

Slotconclusies

Stelt u zich er dus maar niks van voor, van die hele kermis.

(a) ECN en KEMA of "een derde partij" krijgen ongetwijfeld weer geld voor nog een leuk jaarlijks vervolgrapportje “Het correctiebedrag voor de SDE regeling”;

(b) het kleinverbruikerstarief is anno 2007 zo’n beetje 22 á 23 eurocent/kWh (hoe ze een gemiddelde van enkeltarief en dubbeltarief klanten en de inmiddels tig verschillende tariefstellingen in de "geliberaliseerde markt" gaan brouwen mag u zelf gaan bedenken);

(c) er zijn nog meer “correcties” (naar beneden, off course) mogelijk of zelfs al in de maak;

(d) toekomstige SDE subsidie aanvragers "mogen" niet meer dan 3,5 kWp op hun dak aanleggen, anders zijn ze de lul;

(e) grotere systemen, uitsluitend voor "EIA-fähige" bedrijven, worden mogelijk voor de veel lagere EEX marktprijs "gecorrigeerd" (die is slechts een paar eurocent, en er blijft voor die bedrijven dan ook veel meer over per kWh feed-in, dan voor de arme particulieren);

(f) "innovatie" zal helemaal niet bevorderd worden met maximaal 100 kWp te installeren zonnestroom systeempjes, etc.

U mag voor uzelf proberen gaan te bepalen wat u straks gaat overhouden aan uw "SDE gesubsidieerde" zonnestroom. Misschien wel 47 - 23 = maximaal 24 eurocent/kWh??? Of gaan ze in die beruchte, nog separaat vast te stellen "correctiepost" straks alleen de "kale leveringsprijs" onderbrengen (een euricent of 9,27 incl. BTW bij NUON per 1 jan. 2007). Zo ja, dan is dat niet gelijk aan "het kleinverbruikerstarief"... Vragen, vragen, en nog eens vragen. Allemaal onbeantwoord in dit rapport. En wat gaat er allemaal, naast de elders in het rapport slechts zijdelings genoemde "administratiekosten bij CertiQ en EnerQ", en de ongetwijfeld verplichte (door u te betalen, doch niet in eigendom verkregen) productiemeter plus meerkosten meetdienst nog meer van de in het rapport besproken basisprijs af???? U mag blij zijn als u – als het volledige, all-in kleinverbruikerstarief echt als minpost opgevoerd gaat worden, u helemaal aan het eind van de pijpleiding uiteindelijk meer mag vangen dan u nu met het wettelijk verplichte salderen krijgt...

Tot slot

Uit het abstract van het rapport op de linkpagina op de ECN website, mijn vetdruk:

Ergo: als u het hele ingewikkelde rapport of alleen het zonnestroom verhaal bent doorgeworsteld weet u dus, i.t.t. de suggesties in de ronkende taal in het in het begin van deze analyse besproken artikel uit Trouw, nog steeds niet zeker waar u straks eigenlijk aan toe bent met de uiteindelijk aan u uit te keren "vergoeding" waar u al die jaren met smart op zat te wachten (let wel: alleen voor nieuwe PV-systemen!). En, natuurlijk, of er wel voldoende geld in de "geoormerkte" Staatsruif pot zal blijken te zitten, halverwege het jaar. Omdat die beruchte correctiepost middels die vreselijke AMvB van de SDE regeling elk jaar weer "bijgeklust" wordt door weer een ander (?) pelotonnetje energiebureaucraten met versleten zakjapanners in de hand.

Het blijft dus bidden op uw blote knietjes tot de God der Energie Bureaucraten of hij plies, plies, voor een "leuk feed-in resultaat" mag zorgen, zodat u uw investering er in xxx jaren wellicht uit gaat halen. Al zal u hoogstwaarschijnlijk pas achteraf voor uzelf na heel veel rekenwerk kunnen reconstrueren wanneer dat magische punt van het "terugverdienen" dan wel zal zijn gepasseerd. Als het met deze vreselijke bureaucratenregeling al zal geschieden. De particulier zal in ieder geval aan de veilige kant willen blijven met de investering en niet al te grote risico’s willen gaan lopen met maar een paar nieuwe zonnepaneeltjes op zijn/haar dak. En er zullen gegarandeerd niet veel forse – laat staan grote - PV-systemen gaan bijkomen onder deze knellende condities.

De veelbesproken innovatie die met deze regeling gepaard zou moeten gaan volgens mevrouw van der Hoeven van EZ, wordt een absolute giller. Waar moet er immers "geïnnoveerd" worden, met de te verwachten mini-PV-systeempjes??? Zééééér stimulerend allemaal, geachte toprekenaars van het ECN en KEMA... In opdracht, natuurlijk, van EZ. Die hebben de vreselijke "randcondities" aangeleverd. En dáár zit de grootste pijn in dit land. Dát zou alle zonnestroom "minnende" politici diep door de ziel moeten gaan, en daar zouden diezelfde politici keihard tegen op dienen te treden, anders wordt het nooit wat hier. Ik moet nog zien dat dat gaat gebeuren, met het hoge nitwit niveau op het vlak van (duurzame) energie in Den Haag.

Motto: met de zakjapanner in de hand kun je, als je slim genoeg bent, of als je van bepaalde opdrachtgevers (waar je je salaris van krijgt) "een bepaalde richting opgeduwd wordt" alles naar je toe (of van je af) rekenen. Zelfs al werkt dat, in Nederland veel te intensief gebruikte klereding op zonnestroom...

Laatste woord aan de EZ bewindsvrouwe
Ik besluit wederom met een fraaie opmerking van Minister Maria van der Hoeven van EZ. Toen ze opeens aankondigde dat er eindelijk weer eens een ondersteuningsregeling voor zonnestroom aan ging komen (bericht 7 november 2007). Uiteraard met Polder PV's final reply eronder:

(a) In de eerste zin zegt ze, gezien het in en in trieste op de huidige webpagina besproken ECN/KEMA rapport een waarheid als een koe, en dat is wat EZ al jarenlang uit alle poriën ademt: zonnestroom is volgens hen (in NEEderland!) "niks", en we moeten ons er vooral niets van voorstellen (dan kan het achteraf alleen maar meevallen???). Daarmee negeert Van der Hoeven in casu EZ zeer bewust de internationale explosieve ontwikkelingen op het vlak van zonnestroom en is ze blijkbaar beslist niet van plan om Nederland dat succes te "gunnen";

(b) In het slotzinnetje liegt Van der Hoeven dat het gedrukt staat. Met het in het ECN/KEMA rapport gesuggereerde ondersteuningsregime zal die door van der Hoeven geroemde "innovatie" bij zonnestroom geen schijn van kans krijgen!

Artikel en links

Artikel

In Nieuwsblad Stromen verscheen medio december ook een bespreking van de nieuwe opzet voor de SDE regeling, genaamd "Verdeelde reacties subsidiebedragen sde". Stromen wordt veelvuldig gelezen in beleidskringen en in het bedrijfsleven. Zie ook bespreking van een eerder artikel van 2 november 2007 in hetzelfde blad. De teneur van het artikel:

"Hé, hé, eindelijk een nieuwe regeling". Maar ook: "Eerst maar zien dat deze regeling niet weer over een paar jaar wordt stopgezet". Alle branches stellen dat er met verouderde gegevens is gerekend (o.a. NWEA over de niet door ECN meegenomen gestegen investeringskosten bij windenergie i.v.m. hogere grondstofprijzen; zie ook de diverse opmerkingen hierover in mijn uitvoerige bespreking van het rapport). Zoals de auteur van het artikel, hoofdredacteur van Stromen, Harmen Weijer, het formuleert, wordt de uit te keren subsidie ("onrendabele top") achteraf berekend, "gecorrigeerd naar werkelijke elektriciteitsprijzen". Met stijgende elektriciteitsprijzen zou niet het voor de producent "te incasseren" bedrag omlaag gaan, maar, en dat vind ik wel heel apart gesteld, "alleen het 'potje' waaruit de terugleververgoeding moet komen (van overheid of energiebedrijf) verandert"... De auteur vindt hier blijkbaar dat het energiebedrijf als "subsidieverstrekker" gezien moet worden met deze bezopen regeling. Ik ben erg benieuwd hoe die energiebedrijven zichzelf in deze nieuwe rol zien in "winstmaximalisatie ten koste van de klant" liberaliseringstijd, en wat daar dan werkelijk van terecht gaat komen. En dan heb ik het nog niet eens over het feit dat de voor de "correctie" gehanteerde "basiselektriciteitsprijs" hoogstwaarschijnlijk niet hetzelfde zal zijn als de werkelijk door de opwekker van duurzame elektriciteit betaalde prijs voor zijn/haar kWh in het specifieke elektriciteitscontract. Dus het kan best zijn dat de producent uiteindelijk veel minder zal krijgen voor zijn kostbare emissieloze elektriciteit dan met een decent vast feed-in bedrag het geval had geweest (minder krijgt 'ie sowieso dan in het superieure Duitsland, hoogstwaarschijnlijk veel minder).

Er wordt in het artikel gesteld dat de "basiselektriciteitsprijs" er toe dient om te voorkomen dat bij grote daling van de marktprijs de overheid veel geld zou moeten gaan reserveren om te compenseren voor het "subsidieleed" bij de duurzame opwekkers. Ergo: zakt de elektriciteitsprijs onder een bepaalde "floor", dan bent u de lul. Ik zie dat trouwens niet snel gebeuren, of er moeten massale hoeveelheden kunstmatig goedkoop gehouden supersmerige bruinkool kWh deze kant op gaan komen uit Duitsland...

Verder wordt Teun Bokhoven van de DE Koepel geciteerd die deze nieuwe regeling merkwaardig genoeg ziet als een "stabiele basis", en dat "het steeds meer naar een feed-in tarief zoals in Duitsland schuift"... Ik hoop met bovenstaande analyse aangetoond te hebben dat we nog mijlenver zijn verwijderd van dat superieure en niet te verbeteren systeem, want ze zijn totaal onvergelijkbaar (en als het aan Den Haag ligt, zal het Duitse systeem er ongetwijfeld nooit van zijn leven "in" komen hier te lande). Ook is Bokhoven tevreden over de "hernieuwde subsidiëring voor zon-PV", mogelijk om nu eindelijk, na jaren van barre woestijnwinden uit het land van Brinkhorst, Wijn en van der Hoeven, en nulkommaniks aan ondersteuning, ook eens iets "positiefs" te kunnen zeggen.

Maar ook Bokhoven blijft (terecht) kritisch, zegt dat de sector kopschuw is geworden door de vele drama's met de MEP, dat er nog steeds geen continuïteit is gegarandeerd, en besluit hij met de meest verstandige opmerking: "Er is maar één mogelijkheid om die garantie te geven: Dat kan alleen als de gelden hiervoor buiten de rijksbegroting worden gebracht." De oplossing van Bokhoven (terugsluizen van belastingen in een energiefonds), vind ik dan echter weer juist geen goede. Het Duitse model is in dezen wederom Einsame Spitze, want daar wordt de EEG begroting uit een Umlage op elke door consumenten verbruikte kWh afgeroomd, zelfs bij de zonnestroom producenten (over hun aparte afname meter). De veelverbruiker betaalt daar in hogere mate mee (doch nog steeds een hondenfooi) aan de EEG financiering dan de weinigverbruiker. Zoals het hoort. De vervuiler dient immers te betalen, en de bewuste verbruiker dient progressief voordeel voor zijn voorbeeldige gedrag te krijgen. DAT werkt, beste mensen!

Bokhoven eindigt met een voor Nederland karakteristieke misstand met de presentatie van het ECN/KEMA rapport:

Ik hoop dat Teun Bokhoven met "de sector" ook de consumenten belangen verenigingen Zonnestroom Producenten Vereniging, Organisatie voor Duurzame Energie, en Werkgroep Zonne-energie Fryslân (en wellicht ook de Consumentenbond er bij als die tenminste specialisten kan vinden om hier over mee te praten...) bedoelt, of dat een analyse van dat soort verschrikkelijke rapporten alleen "iets voor professionals" is en dat we uiteindelijk als eindverbruikers en zonnestroom producenten helemaal aan het eind van die gigantisch kronkelende energiebureaucraten pijplijn wel zullen horen wat er over onze hoofden heen allemaal bedisseld is...

Bron: Nieuwsblad Stromen nr. 9(22)/14 dec. 2007: 1-2

Toevoeging 17 januari 2008 - de insteek van VROM

Van de website van VROM (gedeelte van het hele stuk):

Let op de door mij vet weergegeven passage, en lees mijn analyse op deze pagina (inhoudsopgave bovenaan). Volgens mij wordt hier door VROM een nogal boude stellingname ingenomen, als de SDE-regeling voor zonnestroom zou moeten gaan werken zoals het ECN/KEMA rapport suggereert dat "het" zou moeten gaan werken. 100.000 huizen met zonnepanelen (hoeveel capaciteit?)??? Met DEZE verbijsterend bureaucratische "feed-in" constructie???? Hoofdzakelijk voor particulieren??? Die niet meer dan 3,5 kWp "mogen" aanleggen (same as before), anders kunnen ze het schudden? Ik zie dat echt niet gaan gebeuren! Zie ook mijn opmerkingen n.a.v. een uitspraak van Cramer in het Lombok verhaal.

http://www.vrom.nl/pagina.html?id=7543#3a

Links

http://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1252233 (Duurzame Energie deel 4, berichten vanaf 5 december, 10h06…)
http://www.ecn.nl/publicaties/default.aspx?nr=ECN-E--07-069 (het hier besproken ECN/KEMA rapport...)
http://www.insnet.org/nl/insnl_headlines.rxml?id=5471 (van Trouw overgenomen bericht)
http://www.trouw.nl/hetnieuws/economie/article861292.ece/Nederland_volgt_EU_met_beloning_voor_zonne-energie (het oorspronkelijke artikel, met lezersreacties...)

http://www.ez.nl/content.jsp?objectid=153630 (Begrotingsbehandeling EZ & FES 2008, schriftelijke antwoorden op vragen TK 2e termijn, met tale-telling onderdeel g: Duurzame energie...)

http://home.planet.nl/%7Ewindsh/N-kost.html#basis (Reactie m.b.t. ondersteuning windenergie door Wind Service Holland: "Een echte "van dik hout zaagt men planken-", dan wel "God zegene de greep-regeling" die windenergie onwaardig is." Waarvan akte)
http://www.nwea.nl/showdocument.php?values=Consultatie-Reacties&id=530 (Reactie windenergie belangen vereniging NWEA op het ECN/KEMA rapport: ... "slechts 4 dagen reactietijd...")

nieuws_PV24.htm#7nov2007_vdHoeven_onrendabele_PVtop (bericht van 7 november 2007 over nieuwsstory in Nieuwsblad Stromen over de aankomende nieuwe "onrendabele top" vergoeding voor zonnestroom

Reacties

27-12-2007
"Helaas weer een verloren jaar ,weer geen begin met de groene revolutie door die sullen in Den Haag. In elk geval bedankt voor je geweldige inzet door dit voortdurend aan de kaak te stellen en de vele info over zonne-energie ontwikkelingen afgelopen jaar, want zonne-energie heeft voor de toekomst grote mogelijkheden. Daar ben ik van overtuigd."

27-12-2007
"... goede kerst gehad? Zit je hier niet een factortje 10 te hoog??? 40 euro per MWh = 4 eurocent per kWh…"

Polder PV: Oeps! Inmiddels hersteld. Bedankt voor de oplettendheid! (3 verschillende PPV lezers...)

25-12-2007
"Jouw vlijmscherpe analyse heeft mij weer terug naar de realiteit getrokken. Ben er zelfs weer een beetje moedeloos van geworden. Het leek zo mooi, de SDE én voorrang voor groene stroom. Helaas het LEEK inderdaad in de verte iets op de EEG, moet ik bekennen, maar zoals gezegd, jouw vlijmscherpe mes heeft de ijverige EZ ambtenaartjes weer genadeloos gefileerd. Laat uw Santekraam maar opgetuigd en stop niet eerder totdat 1 op 1 de EEG wordt ingevoerd. Peter wat ben jij scherp!!"