grafieken
stadswarmte
| |
|
||||||
|
grafieken
stadswarmte |
|||||||
Stadswarmte grafisch belichtupdate 2014 Vattenfall/NUON Warmte LeidenWarmtewet per 1 januari 2014 levert klanten over aan vastrechtwoeker Oudere
versies van grafieken en detail componenten tabellen (1)
Prijsontwikkeling componenten en Gigajoule prijs (6)
Kookgas vastrecht compensatie Vattenfall/NUON Leiden e.o. (7)
Totale vastrecht load stadswarmte met kookgasaansluiting &
escape afscheid kookgas Leiden e.o. Voor een inleidend artikel tot deze grafische pagina voor het jaar 2014, zie bericht van 27 januari 2014 (voor intro tot tariefstellingen 2013, zie bericht van 4 februari 2013). Daarin ook tabellen met tarieven en stijgings-percentages. Introductie De hier gepresenteerde nieuwste tariefstellingen voor 2014 zullen waarschijnlijk gelden tot en met juni. Vrijwel niets van de vele tegenwerpingen van vertegenwoordigers van diverse stadswarmte wijken is bij de totstandkoming van de "tariefcomponenten" gehonoreerd. De warmteklanten blijven nog steeds speelbal van monopoloïde, door de NL Staat in het zadel gehouden energie conglomeraten, en ze dokken een absurd tot stand komend, compleet fictief bepaald, torenhoog vastrecht. En ze moeten hemel en aarde bewegen om van dat juk af te komen. Als dat juridisch niet onmogelijk is gemaakt. Voor gedwongen stadswarmte klanten is een "vrije" energie markt een illusie, zeker als ze zuinig stoken. Ze zijn, in essentie "energieslaven". Of, wellicht beter: "vastrechtslaven". En de prijs voor de warmte zelf wordt altijd naar de (i.t.t. elektra) relatief hoge gasprijs toegerekend. Lucratief voor de leveranciers. Een bittere pil voor de gedwongen klanten. De tarieven die op deze pagina worden gehanteerd zijn die zoals die gelden voor "Leiden e.o.", voor alle gebonden klanten die afhankelijk zijn van het stadswarmtenet van Vattenfall/NUON. Dat "net" wordt gevoed door de gasgestookte STEG centrale in de handen van een andere (Duitse) moloch: E.ON (centrale Langegracht). Ook daar alweer donkere wolken, want vanwege de enorme hoeveelheid elektriciteit uit hernieuwbare bronnen in Duitsland, en de doordraaiende gigantische bruinkoolcentrales, zijn de marktprijzen ultralaag. En is of wordt de exploitatie businesscase voor gasgestookte centrales - en dus ook degene die ingezet worden voor stadsverwarming - onhaalbaar dan wel niet meer winstgevend. Uit goed ingelichte kringen werd vernomen dat ook de E.ON centrale in Leiden "er aan zou moeten gaan geloven". Ook al is recent het contract tussen warmte"broker" Vattenfall/NUON en restwarmte producent E.ON tm. 2020 verlengd: wat daarna gaat gebeuren is volstrekt open, en de vooruitzichten zijn niet best. Ieder ander stadswarmte klant zal voor zijn/haar eigen specifieke situatie de gegevens bij elkaar moeten zien te krijgen. Bij Vattenfall staat een hele reeks tariefbladen die soms vergelijkbare componenten bevatten, maar ook vaak heel andersoortige tarieven. De situaties zijn beslist niet altijd identiek (zo is er de beruchte aparte tapwater warmtewisselaar, o.a. in Almere, waar mensen extra vastrecht aan betalen, een apparaat wat we Gaia zij dank in Leiden niet hebben). Dus 1 op 1 vergelijken is de facto onmogelijk. Uiteraard kunt u wel "richtlijnen" en "trends" uit de hier gepubliceerde, unieke grafieken halen, die vergelijkbaar kunnen zijn in veel projecten. (1) Prijsontwikkeling componenten en Gigajoule prijs
In deze grafiek de volgende componenten die (volgens richtlijnen bij Vattenfall/NUON, waar we destijds enkele jaren lang detail gegevens van kregen bij de Wijkraad) onderdeel uitmaken van de formules waarmee de variabele gigajoule (GJ) prijs voor stadswarmte wordt berekend (GJ is de eenheid die op uw nota's komt te staan, de "rekeneenheid"). In die basisgegevens wordt altijd exclusief BTW gerekend. Pas na alle rekenpartijen volgt de GJ prijs excl. BTW. En pas in de laatste conversie wordt het (dan geldende) BTW tarief er bovenop gerekend. Meestal zijn er twee tarieven per jaar te zien, een voor de eerste en een voor de tweede jaarhelft. Voor 2012 was er nog een derde "tariefperiode". Op 1 oktober ging het 21% BTW tarief in, en dat heeft voor het hier apart getoonde "all-in incl. BTW SV tarief" (rood) natuurlijk gevolg gehad. Voor de twee opties "elektra" en "gas" gelieve de linker Y-as te gebruiken als referentie (NB: bedragen exclusief BTW). Voor het all-in excl. resp. incl. BTW stadswarmte tarief/GJ dient de rechter Y-as te worden geraadpleegd (rode cijfers). Elektra Elektra zit in de SV tarieven verwerkt omdat er van wordt uitgegaan dat SV klanten elektrisch koken (dat is in veel gevallen, maar zeker niet altijd zo, in onze 4.700 woningen tellende Stevenshof wordt door het grootste deel van de mensen nog steeds op gas gekookt). Het elektra verbruik van "woningen met standaard gas aansluiting" en "woningen met stadswarmte aansluiting" is jarenlang meegenomen in de berekeningen ("tariefvoorstellen") van Energie-Nederland. Overigens blijken de verschillen in verbruik in een gemiddelde populatie heel erg mee te vallen (zie grafiek onderaan). Gas Ook bij gas was de eerste jaarhelft van 2009 de "top" met 59,66 Eurocent excl. BTW (71 Eurocent incl. BTW!) per kubieke meter. De crisis hakte er echter diep in, het tarief viel in de tweede jaarhelft zeer sterk terug naar 43,79 Eurocent/m³, begon erna weer stapsgewijs te stijgen, maar zakte weer licht aan het begin van 2013 (54,02 Eurocent/m³). Nota bene: die daling werd ingezet ondanks de invoering van de SDE heffing op gasverbruik (per 1-1-2013 nog relatief weinig, 0,23 Eurocent/m³). Het werd vooral veroorzaakt door een forse daling van het kale leveringstarief (9,3% omlaag). T.o.v. het tarief voor de eerste jaarhelft van 2012 is er zelfs bij de ex BTW all-in prijs/m³ wel een forse stijging geweest van 4,3%. Begin 2014 is de ex BTW prijs ongeveer gestabiliseerd rond de 54 Eurocent/m³. Hanteren we wederom de CAGR methodiek voor het groeipercentage tussen de 2002-I en 2014-I tarieven, kom ik voor gas excl. BTW uit op een jaarlijkse stijging van slechts 3,20%/jaar in die periode. Stadswarmte Duidelijk is dat de SV tarieven (ex/incl. BTW) sterk gerelateerd zijn aan het verloop van de gasprijzen bij hetzelfde concern, en dat na de diepe crisis-dip in de tweede jaarhelft van 2009 de prijs weer de hoogte in wordt gepompt. Echter, als we weer een CAGR berekening op het verschil tussen de tarieven voor 2002-I en 2014-I uitvoeren, komen we exclusief BTW uit op slechts gemiddeld 1,55%/jaar. En inclusief BTW (de prijs die de kleinverbruiker betaalt) op gemiddeld 1,69%/jaar. NB: de jaarlijkse inflatie was in de periode 2002-2013 gemiddeld genomen 1,9%/jr. De inflatie was in 2012 en 2013 2,5% volgens CBS. Per 1 januari 2014, met het inwerkingtreden van de Warmtewet (vertikale rode streepjeslijn in de grafiek), betalen we EUR 24,03/GJ inclusief BTW. Dat is het door ACM vastgestelde maximum tarief (bericht 20 december 2013). Op jaarbasis zouden we dan globaal iets van 216 Euro aan variabele kosten kwijt zijn, als het tarief gelijk zou blijven en we weer iets van 9 GJ zouden gaan gebruiken. Alleen in de vijf tariefbladen voor Amsterdamse stadswarmte projecten hanteert Vattenfall/NUON een iets lager GJ tarief: € 23,47/GJ, 2,3% lager dan genoemd maximum tarief voor 2014. (2) Prijsontwikkeling vastrecht stadswarmte
In deze grafiek datgene wat zeker bij zuinige verbruikers verschrikkelijk zeer is gaan doen, zeker in de laatste jaren, en al helemaal sinds begin 2014: de altijd te betalen, niet door "goed gedrag" te beïnvloeden wurgpost "vastrecht stadswarmte". De post die bij de webmaster van Polder PV, al sinds hij in het huidige appartement woont (sinds eind 1996) de grootste kostenpost is op de energienota's. En zal blijven. En, veel erger nog: alleen nog maar groter zal gaan worden, als de heilloze trend met deze fenomenale "vastrechtwoeker" door blijft gaan zoals kristalhelder blijkt uit deze grafiek. Het ergste is, dat met de invoering van de Warmtewet per 1 januari 2014, er een van de grootste stijgingen van dat vastrecht is geweest in de hier geschetste historie van de tariefontwikkeling!! Wellicht kunt u zich mijn woede dan ook goed voorstellen, vanwege een ongewijzigde huis situatie en toch dik extra geld wegbranden aan die door ACM toegelaten mega-onzin! In de eerste jaarhelft van 2002 betaalden we met de toen geldende tariefstelling nog minder dan 193 Euro incl. BTW aan "vastrecht stadswarmte", gerekend op jaarbasis. In de eerste jaarhelft van 2014 is deze Farizeeën-woeker ondanks de ingevoerde Warmtewet (die ons gebonden warmte klanten "zou moeten beschermen"...) al opgelopen tot een ronduit schandalige 440 Euro. Exclusief BTW rekent dit met de CAGR methodiek door tot een gemiddelde jaarlijkse stijging van 6,97%/jaar. Inclusief BTW is die stijging zelfs gemiddeld 7,12%/jaar geweest! Dat is een factor 2,8 maal de gemiddelde jaarlijkse stijging van de - veelbesproken - all-in kWh prijs incl. BTW in die periode (2,58%)! Daarbij vergeleken is de inflatie een lachertje. De monopoloïde stadswarmte "aanbieders" lachen zich natuurlijk rot. Want ze hebben na het incasseren van deze woeker nog geen cent aan gas, hout, afval (met daarbij de meest verschrikkelijke rotzooi die in de fik gaat!) of whatever hoeven verstoken in de ketels. Dit hebben ze al binnen, en daarop drijven die lucratieve maandelijkse voorschotten als een soort vette "basislast"... Kassa! 439,80 Euro op jaarbasis met het tot onacceptabele woeker opgedreven 2014-I tarief. Dat zou neerkomen op een gemiddelde van een bedrag van EUR 1,20/dag, alle 365 dagen dit jaar, ook als we niet thuis zijn. En dat als je weet dat bij ons ook nog eens de hoofdkraan naar de radiatoren bijna 7 maanden in het jaar dicht staat... Sinds de tweede helft van 2013 is de vastrechtwoeker bij Vattenfall warmtelevering toegenomen met 11 procent. In vergelijking met de eerste jaarhelft van 2013 is die toename zelfs al 16,2 procent geweest (zie pijlen grafiek)! HOEZÓ, hooggeschatte dames en heren parlementariërs, en "beschermende Autoriteit Consument en Markt", is dit warmteafnemers "ontzien"??? Dit is ongehoorde WOEKER van ongekende orde, en niets anders! Ook de Staat dient hier als belangrijk extra factor te worden genoemd. Want voor elke stadswarmte aansluiting zou ze alléén al met de hierboven genoemde vastrecht tariefstelling voor het eerste halfjaar van 2014, een interessante BTW post van EUR 76,33 gaan vangen op jaarbasis. Als je dit tarief overal zou hanteren zou alleen al met de aangesloten woningen (volgens Wikipedia in april 2011 al 550.000 huishoudens) 42 miljoen Euro per jaar binnenkomen bij de Staat (die niets met die warmtenetten meer van doen heeft). De verschilpost "ex BTW/incl. BTW" in de grafiek is uiteraard sinds de laatste tariefperiode van 2012 omhoog gegaan vanwege de verhoging van het BTW tarief van 19 naar 21%. (3a) Kostenontwikkeling stadswarmte bij zeer zuinige gebruiker (9 GJ/jaar)
In deze grafiek heb ik de kosten uitgezet die per tariefperiode "op jaarbasis betaald hadden moeten worden" voor een extreem zuinig gebruiker van stadswarmte zoals ons huishouden (verbruikscijfers afgelopen 2 jaar: 8,5-10,3 GJ, gemiddeld 9,4 GJ). In deze grafiek heb ik gerekend met 9 GJ omdat het langjarige gemiddelde bij ons op slechts 8,4 GJ/jaar ligt... In het linker blok het vastrecht wat altijd betaald moet worden ongeacht gedrag achter de aansluiting, en wat je dus gewoon kwijt bent, zelfs al zou je helemaal niks verstoken. U ziet duidelijk in deze grafiek dat bij een laag verbruik van 9 GJ/jaar, die kosten (a) in alle opzichten dominant zijn, (b) bijna continu hard zijn gegroeid, (c) harder zijn gegroeid dan de ontwikkeling van de totale kosten die voor de energie zelf moest worden betaald (rechter blok), en (d) dat ondanks de invoering van de zogenaamd "beschermende Warmtewet" per 1 januari 2014 (rode streepjes-lijnen), de vastrechten skyhigh zijn geknald... De conclusie is onvermijdelijk: we betalen ons kapot aan vastrecht stadswarmte. En: het is de grootste kostenpost überhaupt, die ons huishouden op onze energienota's terugvindt. Al sinds we hier wonen. En dat geld blijft maar gaan naar onze "oude" energieleverancier (toen er niets was te "verkiezen"). Erger nog: het vloeit alweer enkele jaren linea recta naar de Zweedse Staatskas. Waar hebben wij deze belachelijke polderkolder aan te danken ??? In het rechter blok zijn de totale kosten voor de variabele post "energie" weergegeven. Het totaal wat je voor 9 GJ op jaarbasis zou moeten betalen met de GJ tarieven per periode. Duidelijk is de crisisdip in de tweede helft van 2009 te zien (directe koppeling aan omlaag stortende gasprijs). Daarna ging het weer de "verkeerde" kant op: omhoog, om het afgelopen jaar weer "te stabiliseren". De maxima die je "had" moeten betalen bij zo'n laag verbruik van 9 GJ zijn: EUR 439,80 voor het vastrecht wat op jaarbasis geldt in de eerste jaarhelft van 2014. En EUR 248,26 voor de variabele kosten met het GJ tarief van 2009-I. Anno 2014 zitten we van dat "max." niet heel erg veel verwijderd: Met te verwachten EUR 216,28 op jaarbasis met het huidige tarief en 9 GJ verbruik zitten we daar nog 12,9% onder (is in 2013-I zelfs nog maar 7,9% geweest). Dat kan nog steeds rap veranderen in een voor ons ongunstige richting, ook al heeft ACM voor 2014 een "maximum" van EUR 24,03/GJ vastgesteld. Inderdaad: exact het bedrag wat Vattenfall keihard in rekening heeft gebracht, ook al heeft ACM er de opmerking "Uiteraard mogen zij wel een lagere prijs hanteren" bij gezet... De totale jaarafrekening voor de "zuivere" stadswarmte kosten* zouden met de tariefstelling voor 2014-I voor ons - bij 9 GJ/jaar verbruik - neerkomen op 656,08 Euro. Daarvan zal voor dit huishouden sowieso een verpletterend deel van 67% verloren gaan aan die bizar hoge post "vastrecht stadswarmte", wat verder niks met ons "energiegedrag" heeft te maken. Vorig jaar was dit nog "maar" 62% (eerste jaarhelft) resp. 64% (jaargemiddelde cijfers). "Leve de Warmtewet". Van mij mag de fik er in, want je zou er levensmoe van worden... Vergelijk deze grafiek ook met de volgende (35 GJ verbruik/jaar), en let vooral op de verhouding variabele kosten/vastrecht! * Een voor onze grote wijk byzonder (doch niet uniek) element is de bijkomende compensatiepost voor de kookgas aansluiting, die van Vattenfall moet komen. Zie daarvoor verder bij de betreffende grafieken! (3b) Kostenontwikkeling stadswarmte bij een "gemiddelde" gebruiker (35 GJ/jaar)
Exact dezelfde grafiek als in de vorige sectie (9 GJ). Maar nu voor een "gemiddeld" huishouden met stadswarmte voorziening die 35 GJ/jaar zou verbruiken. Direct valt het grote verschil op: de impact van de vastrechten (identiek als bij de zuinige SV "stoker") is - natuurlijk - véél lager. Let daarbij ook op de fors opgerekte Y-as in deze grafiek t.o.v. het vorige exemplaar. De variabele kosten zijn - natuurlijk - extreem veel hoger, omdat GJ flink aantikken op de energienota. Desondanks "begint" ook deze "gemiddelde" SV stoker op 439,80 Euro op jaarbasis aan vastrecht wat 'ie gewoon kwijt is (woeker tariefstelling eerste jaarhelft 2014). En dan komt er ook nog eens het financiële resultaat van de stokerij overheen. De jaarlijkse kosten fluctueren aanzienlijk, sterk afhankelijk welk GJ tarief in een bepaalde periode geldt. Aangezien het aantal verbruikte GJ in een bepaald jaar ook zeer fors kan fluctueren, afhankelijk van de koude in de wintermaanden, kunnen de totale lasten op de nota een gigantische impact op het eindresultaat hebben. Want als je de pech hebt een zeer koud jaar te hebben gehad, en in die periode hoge GJ tarieven, zul je je blauw betalen aan het stadswarmte gedeelte op de nota. Op jaarbasis zou het tarief in 2009-I in het hier besproken voorbeeld (uitgaand van "stabiel verbruik") hebben geleid tot een aanzienlijk bedrag van EUR 965,45 voor genoemde 35 GJ. In 2014-I is het weliswaar "nog maar" EUR 841,07. Maar ook dat is nog steeds een onwezenlijke hoeveelheid energiegeld. Samen met het vastrecht komt dat voor zo'n huishouden neer op een spectaculair bedrag van EUR 1.280,87. Het vastrecht deel voor dit huishouden zou dan nog "maar" komen op 34% van de totale jaarkosten (was begin vorig jaar nog "slechts" 30%). Ongeveer de helft minder dan bij het huishouden wat maar 9 GJ/jaar verstookt (67%)... De stroom rekening moet bij dit huishouden natuurlijk ook nog worden betaald. Dan zit je in totaal al snel richting een heel maandsalaris wat alleen al aan de jaarlijkse energienota stadswarmte + elektra weggebrand zou worden... (4) Ontwikkeling variabele kosten stadswarmte bij diverse typen huishoudens
In deze grafiek wordt voor 5 "typen" huishoudens het effect van - uitsluitend - de variabele (door gedrag te beïnvloeden!) kosten getoond tussen 2002 en de eerste jaarhelft van 2014. Daarbij is het verbruik op jaarbasis vermenigvuldigd met de in de betreffende tariefperiode geldende GJ prijs inclusief BTW. De hier weergegeven verbruiksklassen zijn: 9 GJ/jaar (zeer spaarzaam huishouden zoals Polder PV, lichtgeel), 15 GJ/jaar (licht oranje), 25 GJ/jaar (oranje), 35 GJ/jaar ("gemiddeld verbruik", lichtrood), resp. 50 GJ/jaar (heavy user, rood). In vetdruk zijn de kosten op jaarbasis getoond voor de "gemiddelde" verbruiksgroep (35 GJ/jaar). Het hoogste jaarbedrag zou met het 2009-I tarief zijn betaald door de 50 GJ/jaar verbruiker: dik 1.379 Euro (alleen variabele kosten, moet vastrecht nog bij worden opgeteld, zie volgende grafiek in paragraaf 5). De blauwe streepjes-lijn geeft de invoering van de Warmtewet weer. Met het tarief geldend voor de eerste jaarhelft van 2014 liggen de variabele, door gedrag te beïnvloeden jaarkosten tussen de 216 Euro (9 GJ/jaar) en 1.202 Euro (50 GJ/jaar). Deze jaarkosten zouden bij laag verbruik van 9 GJ met tarief 2002-I slechts 177 Euro zijn geweest. Op enkele jaarnota's van januari 2014 (grotendeels over het jaar 2013, laatste weken december nog niet opgevoerd) worden voor "ons postcodegebied" tussen de 21 en 27 GJ opgegeven, op nota's van vorig jaar lag dat rond de 25 GJ. Dat is fors minder dan het regelmatig opduikende "veronderstelde gemiddelde" van zo'n 35 GJ/jaar. Wat betekent dat onze wijk extra hard getroffen wordt door de enorme vastrecht load vanwege het gemiddeld lagere verbruik. (5) Ontwikkeling all-in kosten stadswarmte bij diverse typen verbruikers (5a) Vijf categorieën in een grafiek
Deze grafiek lijkt op de vorige. Afgezien van de kleurstelling is het verschil dat bovenop de variabele (door gedrag beïnvloedbare) kosten het vastrecht stadswarmte is gestapeld. Alle verbruikers die hier zijn getoond betalen daarvoor (bij "standaard comfort klasse 3-4" aansluiting) hetzelfde bedrag (in oorspronkelijke opzet tm. 128 GJ/jaar). Bedragen inclusief BTW. In vetdruk het totaalbedrag wat een zogenaamde "gemiddelde" SV verbruiker (35 GJ/jaar) bij Vattenfall zou zijn kwijt geweest op jaarbasis, inclusief variabele kosten en vastrecht stadswarmte. Dat bedrag is fors toegenomen van ruim 880 Euro (tariefperiode 2002-I) tot 1.281 Euro (tariefperiode 2014-I). Voor zuinige "stokers" zoals wij (9 GJ, bruinrood) is de schade nog meegevallen, stijgend van 370 naar 656 Euro (maar dan nog...). De "zware verbruikers" zijn natuurlijk helemaal de klos met de prijzige gigajoultjes: de klanten met 50 GJ/jaar op de teller zouden de huidige tariefperiode op jaarbasis bijna 1.281 Euro kwijt zijn aan de SV nota. Maar in de duurste tariefperiode 2009-I zou dat zelfs bijna 1.312 Euro kunnen zijn geweest op jaarbasis. Een feest voor de SV-"aanbieder" (monopolisten). "Gelukkig" voor genoemde grootverbruikers, was het tarief in de tweede jaarhelft van dat jaar fors onderuit gegaan vanwege de diepe economische crisis, waarbij de gasprijzen, en dus ook de daar aan gekoppelde gigajoule stadswarmte prijzen - helaas slechts tijdelijk - onderuit gingen. (5b) Totale kosten stadswarmte vastrecht + variabele kosten bij 9 GJ/jaar
Directe stadswarmte gerelateerde kosten Vattenfall/NUON bij gemiddeld verbruik van 9 GJ/jaar (extreem zuinig). Direct is duidelijk dat de vastrecht load voor zo'n huishouden (magenta kolom segment onderaan) monumentaal is. In de kolommen staat onderaan het percentage van het vastrecht aandeel op de totale kosten vastrecht + variabel. Dat is bij het genoemde lage verbruik opgelopen van 52,1% in 2002-I naar een absurde 67,0% in de eerste jaarhelft van 2014. In lichtgeel zijn de variabele kosten gestapeld. Verder zijn de bedragen voor vastrecht en totale kosten weergegeven voor 2002-I, voor het "record" tijdvak GJ prijs in 2009-I, en voor de twee laatste jaarhelften. 2013-II, resp. het "record totaal" warmte kosten tijdvak 2014-I. Waarbij de totale "directe" kosten te betalen aan Vattenfall/NUON zijn opgelopen tot bijna 657 Euro op jaarbasis. 78% hoger dan de tariefstelling in 2002-I, en alleen al 7,5% hoger dan de kosten in de vorige halfjaar periode. Waarbij de CAGR berekening over de gehele getoonde periode een gemiddelde jaarlijkse groei van de directe stadswarmte kosten laat zien van maar liefst 4,90%. (5c) Totale kosten stadswarmte vastrecht + variabele kosten bij 35 GJ/jaar
In deze vergelijkbare grafiek, maar dan voor stadswarmte klanten die (verondersteld) "gemiddeld" 35 GJ/jaar zouden verbruiken, komen de verhoudingen tussen de vastrecht load (magenta) en variabele kosten (lichtgeel) er compleet anders uit te zien. Het vastrecht stadswarmte heeft op deze nota's een veel lagere impact, al neemt ook deze natuurlijk fors toe door de continue vastrecht woeker die zelfs onder het toezicht van ACM door is gegaan, en zelfs explosief is gestegen sinds de tweede jaarhelft van 2013. De vastrecht load bij dit type stadswarmte klant steeg van 21,9% in de eerste jaarhelft van 2002 tot al 34,3% in de eerste jaarhelft van 2014. In totaal stegen de totale jaarkosten (vastrecht plus verbruikskosten) van 880 Euro in 2002-I tot 1.281 Euro in 2014-I. Een verschil van 45,5% in 12 jaar tijd, 3,9% hoger dan de tariefstelling in het vorige half jaar (2013-II). En over de gehele periode gemeten een gemiddelde jaargroei van (CAGR) 3,17%. Een stuk lager dan de bijna 5% jaargroei bij zuinige verbruikers (9 GJ/jaar). Zou je nog veel meer gebruiken, kom je nog maar op (CAGR) jaargroei cijfers van 2,82% (50 GJ/jaar) tot zelfs nog maar 2,21% uit (bij 125 GJ/jaar). De harde les is duidelijk: door de tot absurde proporties uitgegroeide, ongeremde vastrechtwoeker bij stadswarmte lijden de zuinig verbruikers het meest, en wordt hun maatschappelijk toe te juichen zuinigheid impliciet bestraft "onder toezicht van de Autoriteit Consument en Markt"... Let op dat voor de periode 2009-I er wel, vanwege de toen zeer hoge GJ prijs (kunstmatig gekoppeld aan de toen absurd hoge gasprijs), voor deze gebruikscategorie (35 GJ/jaar) een "nota record" is geweest van maar liefst 1.312 Euro op jaarbasis. Echter: door de crisis stortte de gasprijs als een leeg gelopen (speculatie) ballon in, zakte ook de GJ prijs als een plumpudding in elkaar, en heeft de van niets wetende warmteklant die enorme prijspiek in de eerste helft van dat jaar nauwelijks bemerkt door de uitmiddeling van de tarieven over de hele notaperiode (meestal een periode van "ongeveer een jaar, die bijna nooit hetzelfde is als het kalenderjaar"). Het vastrecht bleef in 2009 in beide jaarhelften op hetzelfde niveau. Vandaar dat het aandeel vastrecht in de tweede jaarhelft zeer sterk toenam, van 26,4 naar 33,1%. (6) Kookgas vastrecht compensatie Vattenfall/NUON Leiden e.o. Een van de meest onwaarschijnlijke complicaties in onze wijk Stevenshof in Leiden is dat we naast een stadswarmte netwerk (gebonden klanten) óók een lagedruk kookgas netwerk hebben. Waar nog steeds de meerderheid van de woningen op is aangesloten, de meeste mensen gebruiken nog steeds kookgas (wat fysisch bezien nog steeds een van de efficiëntste vorme. Dit heeft na de liberalisering de nodige complicaties gegeven, want per 2005 is de netbeheerder Liander (toen nog Continuon geheten), én de gasleverancier (bijna uitsluitend in die tijd, gezien het zeer lage verbruik, allemaal "klant van NUON") zomaar vastrechten voor die aansluiting zijn gaan factureren. Waardoor we met een enorme verhoging van de vastrecht load werden geconfronteerd. In het NUON Soap dossier kunt u nalezen wat er zoal voor kafkaëske taferelen zich hebben afgespeeld rond dit byzondere (doch niet unieke) thema in onze wijk. Na hardnekkig aandringen zijn er destijds gesprekken geweest met NUON. Kregen we voor het eerst zeer gedetailleerd inzicht in de extreem ingewikkelde tariefpyramide rond de "stadswarmte met kookgas" beprijzing. En werd door het bedrijf uiteindelijk sinds 2005 een kookgas vastrecht compensatie uitbetaald aan alle klanten met een intacte lagedruk gas aansluiting. Die "zou moeten compenseren" voor het feit dat we én vastrecht stadswarmte betalen (waarvoor "vermeden kosten voor vastrecht gas voor ruimteverwarming" worden gebruikt, niet zichtbaar op jaarnota's of tarief overzichten). Én, sinds 2005 "zichtbaar" op onze nota's een slechts iets geringer vastrecht voor de kookgas aansluiting. Bestaande uit 4 posten netbeheer, waaronder "capaciteit" van aanvankelijk max. G4, en later max. G6 tm. 500 Nm³/jaar, plus een vijfde post "vastrecht levering" van de betreffende leverancier van kookgas. Bij nog steeds de meesten in onze wijk waarschijnlijk Vattenfall/NUON (je gaat meestal niet voor een paar kuub kookgas per jaar naar een andere "leverancier" overstappen, dat levert financieel bezien vrijwel geen drol op). Er wordt bij die voor ons essentiële compensatie post, die Vattenfall oneigenlijk zeer hardnekkig een "korting" blijft noemen, en die keihard volgt uit het "Niet Meer Dan Anders" principe, onderscheid gemaakt tussen "bemeterde" en "onbemeterde" aansluitingen. Laatstgenoemde vinden we nog wel eens in complexen met "blokverwarming". In de Leidse Stevenshof hebben alle ingezetenen echter allemaal een eigen kookgas meter, met een byzonder lage capaciteit van G1,6. Al worden we al jaren stiekem de duurdere capaciteit voor aanvankelijk G4, en inmiddels alweer G6 "toegerekend". Zo "doen" wij dat bij netbeheer... Uit gedetailleerde tariefoverzichten tm. 2007 en de sinds 2005 tot mijn beschikking staande tariefbladen van Continuon en rechtsopvolger Liander volgt de volgende "evolutie" van die mysterieuze component "kookgas vastrecht compensatie" (zoals die genoemd zou dienen te worden, omdat het de enige correcte benaming is vanuit het standpunt van de eindgebruiker). (6a) Evolutie kookgas vastrecht compensatie bemeterd / onbemeterd
Voor de jaren 2002-2005 heb ik slechts de beschikking over één tariefstelling voor het hele jaar (gedetailleerde tariefcomponenten overzichten verkregen van Vattenfall/NUON). Die heb ik in de kolom voor het eerste halve jaar weergegeven. Vanaf 2006 heb ik de op tariefbladen van Vattenfall/NUON bekend gemaakte halfjaarlijkse tarieven opgegeven. Het stadswarmte (door-)leverende bedrijf geeft de compensatie op als een "korting per maand" (voor de gebruikers beslist een zéér misleidende kwalificatie!). Ik heb deze compensatie voor bovenstaand overzicht omgerekend naar een equivalent bedrag per jaar (incl. BTW). Uiteraard zal op de nota's altijd een "gewogen gemiddelde tarief over de gehele factuurperiode" berekend worden. In sommige gevallen kan dat zich zelfs uitstrekken over drie of (in geval van calamiteiten, herberekeningen etc.) zelfs meer halfjaarlijkse tarief periodes. U moet dan van goede huize komen om het op de uiteindelijke nota opgevoerde "gemiddelde tarief" zelf te kunnen berekenen. Want daarvoor heeft u echt de exacte halfjaar tarieven nodig. Uit deze grafiek worden twee zaken duidelijk. Ten eerste krijgen "niet bemeterde" aansluitingen op kookgas stelselmatig minder compensatie terug, afgezien van de tariefstelling voor het eerste jaar. Het verschil lag tussen de (bijna) 87% in 2003-I en (bijna) 83% in 2010-II. Maar sinds de Warmtewet officieel is in gegaan (1 jan. 2014), is dat van 85% (2013-II) terug gevallen naar zelfs nog maar (ruim) 75%. Dit is extra wrang, omdat mensen die in zo'n "blokverwarming situatie" verkeren meestal aan de "onderkant" van de samenleving verkeren. En de compensatie voor vastrechtwoeker bij juist die mensen uit laten kleden door een groot energieconcern zou minstens tot kamervragen moeten leiden in Den Haag. Als ze daar nog een greintje fatsoen hebben. Ten tweede ligt de compensatie voor "onze" bemeterde aansluitingen sinds 2005 met lichte fluctuaties op een niveau rond de 140 Euro op jaarbasis. In de tweede jaarhelft van 2013 nam die zelfs "even" toe naar 157 Euro. Maar, hoe is het mogelijk, sinds de intreding-werking van de zogenaamde "beschermende" Warmtewet, is die broodnodige compensatie bruut door Vattenfall/NUON onthoofd, en krijgen we nog maar 99 Euro op jaarbasis "terug", 37% minder dan in 2013-II. Voor onbemeterde aansluitingen is het nog maar 74 Euro, zelfs 44% minder! Als dit "een trend" wordt, zou het me niets verbazen als die broodnodige "compensatie" nog verder wordt uitgehold (hij is immers in het nadeel van Vattenfall). Of zelfs op korte termijn naar de filistijnen "geholpen" zal gaan worden. Zo "doen" we dat immers, in NEEderland. De gebonden eindgebruiker moet bloeden, linksom of rechtsom... (6b) Evolutie kookgas vastrecht compensatie bemeterd versus betaalde posten
In bovenstaande grafiek ben ik uitgegaan van de "normale" situatie in de Leidse Stevenshof, met bemeterde aansluitingen voor kookgas. De aan elke stadswarmte gebruiker met intacte kookgas aansluiting uit te keren compensatie post staat, evenals in de vorige grafiek, in violet weergegeven. Wederom berekend op basis van een kalenderjaar. Daarnaast staat voor dezelfde tijdvakken de daadwerkelijk aan de kookgas aansluiting betaalde posten cumulatief vermeld in de vorm van rode kolommen. Die bestaan uit 4 (VIER) vastrecht posten bij netbeheer, in ons geval Liander. Te weten (tariefstellingen 2014): "periodieke aansluitvergoeding" (EUR 1,8766/mnd incl. BTW), "vastrecht transport" (EUR 1,8143/mnd incl. BTW), "capaciteitsvergoeding transport" (splitsing tussen G6 tot 500 Nm³, EUR 4,2342/mnd incl. BTW, in grafiek hierboven opgenomen, en 500-4.000 Nm³, EUR 8,4685/mnd incl. BTW voor meeste woonhuizen - met ook ruimteverwarming - op gas), en "meetdienst jaaropname" (EUR 2,0426/mnd incl. BTW). Daarnaast wordt ook "vastrecht levering" in rekening gebracht door de "leverancier van (kook)gas. In bovenstaande grafiek heb ik daarvoor (door meeste bewoners in de wijk waarschijnlijk nog steeds aangehouden) Vattenfall/NUON aangehouden. Die heeft, ondanks de door ACM afgedwongen daling van de netkosten voor gas, die post zo explosief doen toenemen, dat de uiteindelijke kosten voor vastrecht voor gas op jaarbasis toch (nog) hóger zijn komen te liggen dan in het voorafgaande jaar. Uitgebreide, geïllustreerde documentatie van die ranzige ontwikkeling vindt u in mijn separate analyse van 24 december 2013. Per 1 januari 2014 brengt Vattenfall/NUON een absurd tarief van EUR 3,75/mnd incl. BTW in rekening, ongeacht wat je achter je aansluiting "uitvreet". Dat is een vastrechtexplosie van 25,4% in een half jaar tijd, die geen enkele, ik herhaal: geen enkele "rechtvaardiging" heeft, "mag" of "kan hebben". Die post was in 2002 nog maar ... 65 Eurocent/mnd. Stapel je de "vastrecht levering" bovenop de vier vastrecht posten voor netbeheer, krijg je de rode kolommen. U ziet dat in 2014, het jaar dat de Warmtewet in werking trad, de totale door ons te betalen vastrecht load is gestegen met 4,7% (blauwe pijl in grafiek). Echter, de compensatiepost die warmteleverancier Vattenfall/NUON aan ons moet uitbetalen om zogenaamd aan het "Niet Meer Dan Anders" principe te voldoen, is compleet uitgehold, en is fors verminderd met maar liefst 37,1% t.o.v. de tweede jaarhelft van 2013 (donkerblauwe neerwaartse pijl in grafiek). En nog steeds een zeer heftige 29,1% minder dan in de eerste jaarhelft van 2013 (bruine neerwaartse pijl in grafiek). Conclusie In de wandelgangen heet het ooit "geroemde" NMDA principe al jarenlang "Nooit Minder Dan Anders". De profetie die in die bewoordingen was vastgelegd, is per 1 januari 2014 in ieder geval voor de Leidse Stevenshof uitgekomen... (7) Totale vastrecht load stadswarmte met kookgasaansluiting & escape afscheid kookgas Leiden e.o.
In deze complexe grafiek komen verschillende in de vorige paragrafen behandelde posten op een verzamel diagram terug, met het verloop van de bekende tarieven in de loop van de jaren. U zult er even doorheen moeten bijten. Maar het is essentieel dat u begrijpt wat hier wordt getoond. Ik rafel de getoonde componenten en berekeningen voor u per stuk uit, grofweg bezien van onder naar boven, met de compensatie post voor kookgas vastrecht apart onderaan. (a) Vastrecht levering (kook)gas Vattenfall/NUON (zeegroen). Deze post betaalt u voor zogenaamde "back-office" activiteiten voor de leverancier van kookgas. Deze post wordt de laatste jaren maximaal misbruikt - in ieder geval door Vattenfall - en is in 2014 met een absurde 25,4% gestegen. De gemiddelde jaarlijkse groei (CAGR) sinds 2002-I is 15,7% per jaar (!!). De pest is, dat concurrent (!) Greenchoice in hun tariefpolitiek ook dit vastrecht gebruiken voor hun (kook)gas klanten in het netgebied van Liander, maar dat niet toepassen voor identieke klanten in andere netgebieden (daar wordt het tarief "vastrecht levering" van de "oude" grote leveranciers gebruikt die vroeger met de betreffende netbeerder waren - of nog steeds (Stedin, Delta) waren verbonden). (b) Vastrecht netbeheer (kook)gas Liander (in het geval van Leiden; paars). Uitgebreid toegelicht - en uitgesplitst - in o.a. dit artikel . Voor het eerst in 6 jaar tijd zijn de totale "net" kosten voor gas (en ook voor elektra) door toedoen van de ACM weer gedaald in 2014. Dat laat onverlet, dat Vattenfall door de enorme verhoging van hun "vastrecht levering" post (zie onder a) direct weer hebben teniet gedaan bij gas contracten (zie artikel). De eenmalige verlaging van de totale vastrecht last van netbeheer is bij kookgas -1,4% geweest sinds 2013-II. Vanaf 2002-I is het totaal van de vier netbeheer vastrecht posten echter gemiddeld genomen gestegen met maar liefst 4,2% per jaar (CAGR). (c) Optelling van (a) en (b) resulteert in de "totale vastrecht load" voor het "hebben van een kookgas aansluiting" (donkergroen). Let op de formulering: zelfs als u in de Leidse Stevenshof géén kookgas (meer) verbruikt, betaalt u al die kosten óók, zolang de gasaansluiting niet "officieel" is afgesloten cq. verwijderd! Het is dus essentieel om dat - zonder spoed - aan te vragen bij netbeheerder Liander (gratis). En direct "formeel af te melden" bij de (voormalige) gas leverancier, als u dat (nog) niet zou hebben gedaan. Pas als dat alles "administratief afgerond" is, betaalt u géén vastrechten meer voor die "afgesloten gasaansluiting". Niet aan netbeheer (het grootste deel, 4 posten inclusief meetdienst). En niet aan de leverancier (gedeelte "vastrecht levering"). Let op dat het "afsluiten" van zo'n aansluiting zeer verschillend kan uitpakken, want Polder PV zijn gevallen bekend waarbij er zelfs tot in de straat werkzaamheden zijn verricht. Maar ook een geval waarbij alleen de kookgasmeter werd weg gehaald. Dat kan bijvoorbeeld afhangen van de "woonsituatie", zoals verschil tussen "eigen woning" en "huurappartement in een complex van een corporatie". Sinds 2013-II is ondanks de daling van de vastrechten voor netbeheer de totale vastrecht load netbeheer + vastrecht levering voor kookgas gestegen met 4,7%. Sinds 2002-I is de gemiddelde stijging per jaar van deze combinatie neergekomen op 6,1% per jaar (CAGR). (d) Vastrecht stadswarmte verminderd met de kookgas vastrecht compensatie (Vattenfall/NUON, blauwe curve). Dit is feitelijk de netto vastrecht "last" die u aan warmte leverancier Vattenfall/NUON "vanwege het vermeende NMDA principe" betaalt. Ergo: de betaalde enorme vastrecht stadswarmte post verminderd met de kookgas vastrecht compensatie die NUON onterecht een "korting" blijft noemen. Beide posten vindt u terug op de halfjaarlijks gepubliceerde tariefbladen. Voor 2014 hier. Bij o.a. Leiden staat de zogenaamde compensatiepost kookgas vermeld als "kortingen per maand". De incl. BTW bedragen moeten dus met 12 worden vermenigvuldigd om de totale "aftrek post" op jaarbasis te berekenen. Sinds 2013-II is het netto aan warmte leverancier Vattenfall/NUON te betalen bedrag (vastrecht minus kookgas "compensatie") gestegen met een ongelofelijke 42,7%! Dit komt door de combinatie van 11 procent verhoging van de vastrechtwoeker voor stadswarmte, gedoogd door ACM. In samenhang met de gigantische uitholling van de compensatie voor kookgas vastrecht, die voor bemeterde aansluitingen 37% lager is geworden. De gevolgen voor de restpost "nog te betalen aan Vattenfall/NUON" zijn ronduit verwoestend. Over de langere termijn bezien, vanaf 2002-I, is deze verschilsom / "resterend bedrag te betalen vastrecht aan Vattenfall/NUON" gemiddeld genomen per jaar gegroeid met een verpletterende 7,9% per jaar (CAGR) ... (e) Kookgas vastrecht compensatie (te ontvangen van Vattenfall/NUON "wegens NMDA principe", felgroene curve met open symbolen). Sinds 2005 fysiek gefactureerd op onze jaarnota's, na een hoop gesteggel met NUON. Helaas wordt deze post al een tijdje "uitgehold" (lijn liggend onder de lijn met fysiek betaalde kosten voor netbeheer + vastrecht levering bij Vattenfall). Maar sinds de Warmtewet zijn intrede deed, heeft Vattenfall kennelijk gedacht dat het met die voor hen ongunstige uit te betalen post maar eens afgelopen moest zijn. Natuurlijk niet in een keer, maar er ging sinds 2013-II wel in een keer 37,1% vanaf. En sinds 2002-I is gemiddeld genomen per jaar die teruggave post afgenomen met 4,9% per jaar (CAGR). Vattenfall houdt kennelijk niet van ordentelijk compenseren van gebonden klanten die dubbel vastrechten betalen... (f) Vastrecht stadswarmte (V/N) + kookgas vastrecht (Liander + V/N)- compensatie kookgas (V/N), rode curve. Deze curve is essentieel om de totale "vastrecht load" te bepalen voor mensen in onze wijk met een functionerende / niet officieel afgesloten kookgas aansluiting. Want daarvoor moeten alle daadwerkelijk betaalde vastrechten (vastrecht warmte V/N + kookgas vastrecht transport Liander + vastrecht levering kookgas, hier V/N genomen) worden meegenomen. En tevens de door warmte leverancier terug te storten compensatiepost voor de "kookgas vastrechten", die van de voorgaande posten moet worden afgetrokken. U ziet dat deze "fysieke realiteit" voor warmteklanten met kookgas aansluiting in onze wijk een schrikbarend beeld toont, met het ergste slangengif aan de rechterzijde van de rode streepjeslijn, de invoering van de Warmtewet. Die ons niet beschermt, maar die vastrechtwoeker over onze hoofden blijkt uit te storten. Sinds de tweede jaarhelft van 2013 is het netto resultaat van genoemde vastrechten verminderd met de compensatiepost namelijk explosief gestegen met 27,6%. We betalen sinds de tweede jaarhelft van 2013 op jaarbasis voor het "eindresultaat" maar liefst € 109,45 méér. Zonder dat er ook maar iets in de fysieke realiteit is gewijzigd. Zonder dat het "stookgedrag" is veranderd (dat heeft sowieso nul en generlei effect op de hoogte van de totale vastrecht load!). En ondanks het politiek beschikte feit dat de gebonden warmteklanten in Nederland door de Warmtewet zouden moeten worden beschermd. Niets van dat alles is bewaarheid gebleken. We zijn voorgelogen. We betalen nog méér vastrecht, en we kunnen er niets tegen doen!!! Sedert 2002-I is de netto som van de totale door ons te betalen vastrecht load gemiddeld genomen per jaar met 7,3% per jaar gestegen (CAGR). (g) Escape kookgas de deur uit? Een "ontsnappingsroute" uit dit duivelse dilemma zou kunnen zijn om de (fysisch efficiënte) "kookgas aansluiting" de deur uit te doen en deze te laten afsluiten. Geen kookgas meer, geen vastrechten meer voor die aansluiting bij netbeheer, en geen woekerpost "vastrecht levering" meer van de leverancier van een paar kuubjes gas per jaar. Daar tegenover staat dat de "compensatiepost" van Vattenfall/NUON ook zou komen te vervallen. Waar leidt dat alles toe? Tot het uitsluitend nog "maar" betalen van de vastrechtwoeker voor stadswarmte aan Vattenfall. Dit wordt getoond in de bruine curve over de gehele hypothetische periode dat een Leidse Stevenshof bewoner "geen kookgas aansluiting" meer gehad zou hebben. U ziet dat het resultaat tot en met 2009 vrijwel overeenkomt met het "alleen maar betalen van vastrecht stadswarmte aan Vattenfall/NUON". Daarna wordt er afgeweken van de trend, doordat er bij tijd en wijlen minder door V/N wordt terugbetaald dan de daadwerkelijk in rekening gebrachte vastrecht kosten voor de kookgas aansluiting. Maar is het voldoende voor het daadwerkelijk zetten van die forse stap, afscheid van kookgas? 2014 zou een eerste sterke trigger kunnen zijn waardoor mensen bewust die stap zouden gaan zetten, als ze deze grafiek tenminste begrijpen. Want daaruit blijkt dat de bruine curve ("alleen nog maar stadswarmte vastrecht betalen, kookgas de deur uit") fors onder de rode curve is komen te liggen ("met dank aan Autoriteit Consument en Markt"...). Het verschil met de tariefstelling 2013-II (bruine curve) is maar liefst 11,0%, de gemiddelde jaarlijkse groei (CAGR) sinds 2002-I bedraagt 7,1% voor de "kale" vastrecht stadswarmte post van V/N. Het verschil met de rode curve (betalen vastrecht SV + vastrechten kookgas - compensatie kookgas) is in 2014 opgelopen tot een aardig bedrag van bijna 66 Euro. Maar is dat voldoende om louter "vanwege kostentechnische redenen" over te stappen op elektrisch koken via bijvoorbeeld inductie? Dat is maar helemaal de vraag. Want er moeten nieuwe pannen worden gekocht (€€€), een nieuw fornuis (€€€), en wellicht moet de stoppenkast ook nog eens worden aangepast (€€€). Met als potentiële collateral damage bij zware stroom gebruikers: een verhoging van het capaciteitstarief voor elektriciteit. Dat kan alles bij elkaar genomen fors in de papieren lopen (cap. tarief 3x 25 amp. Liander momenteel EUR 14,25/mnd incl. BTW, tm. 3x 35 amp. EUR 71,17/mnd incl. BTW!!). Daarbij komt ook nog de overschakeling van kookgas (momenteel bij Vattenfall in regio C all-in EUR 0,6517/m³) naar extra elektriciteitsverbruik (momenteel zo'n 23 Eurocent/kWh bij meeste aanbieders), waarvan nog moet blijken wat de impact ervan is bij de verschuiving van de variabele kosten. Met "slechts" 66 Euro per jaar "potentiële vastrechtwoeker winst" (status 2014, toekomst zeer onzeker) zal de "terugverdientijd" van zo'n investering wel eens vies tegen kunnen gaan vallen. Tenzij u gewoon doodziek bent geworden van de manipulaties van een bedrijf als Vattenfall/NUON, die u op vastrecht niveau blijft uitmelken waar ze maar kan. Dat alleen al kan een gezonde, en volstrekt verklaarbare - en acceptabele - reden zijn om in ieder geval de kookgasaansluiting de deur uit te doen. Of u er financieel echt iets mee op zult schieten blijft de vraag... Woeker is het allemaal. Woeker blijft het. Linksom of rechtsom. (8) Verbruikscijfers "gemiddelde huishoudens" volgens cijfers Energie-Nederland
* Voor 2013 is geen nader marktonderzoek geweest a.g.v. de kennelijk onverwachte vertraging voor de ingangsdatum van de tien jaar lang voortslepende Warmtewet (begin februari 2013 voorzien: 1 juli 2013). Derhalve zijn door Energie-Nederland de kencijfers voor (het marktonderzoek voor) 2012 aangehouden (laatste kolom). Dat zijn dus niet de "in de praktijk vastgestelde" kencijfers. Voor de hier onder gehanteerde CAGR berekening van de procentuele jaargroei is dan ook slechts tot en met 2012 gerekend. In deze tabel staan de verbruikscijfers die de basis vormen voor de berekeningen en tariefvoorstellen stadswarmte (variabele kosten, dus GJ prijs) zoals de branche organisatie Energie-Nederland die hanteert. Deze cijfers komen uit de jaarlijkse "tariefadvies" rapportages die eind van het jaar op de website van Energie-Nederland worden geopenbaard. Er worden daartoe volgens eigen zeggen representatieve steekproeven genomen (waarbij "extremen" er uit worden gehaald) bij huishoudens met een standaard gas aansluiting (gas gebruikt voor ruimteverwarming, tapwater, en koken), en huishoudens met een stadswarmte aansluiting zonder gas (en dus elektrisch koken). Sinds 2013 is er geen nieuw marktonderzoek meer gepubliceerd door Energie Nederland, waarschijnlijk omdat de Autoriteit Consument & Markt de "regulering" van de stadswarmte markt moest overnemen. Dat dit de zaken alleen maar verder op de spits heeft gedreven is begin 2014 bij alle betrokkenen die iets over tarieven en prijs evolutie "weten" (dat is slechts een zeer select gezelschap in Nederland vanwege de enorme complexiteit van deze materie!) kristalhelder geworden. Onder de "bezielende" leiding van ACM is de stadswarmte klant per definitie tot een absurde vorm van vastrechtslavernij veroordeeld, en zal hij/zij daar een leven lang verder onder gebukt gaan, zolang men niet verhuist naar stadswarmte-vrije oorden... Uit bovenstaande statistische gegevens (universeel geldig voor alle Nederlandse stadsverwarmingsprojecten waarbij berekeningen volgens het Niet Meer Dan Anders principe gehanteerd worden!) en uit de in de vorige grafieken getoonde tarief ontwikkelingen van gas- en elektra (lokale prijsstelling) wordt de GJ prijs in een specifiek tijdvak (meestal een half jaar) bepaald volgens onderstaande formule: 1
gigajoule (GJ) =
De in bovenstaande tabel opgevoerde statistische basisgegevens heb ik in de volgende grafiek bij elkaar gezet:
In deze grafiek, gedestilleerd uit bovenstaande tabel, gelieve voor de verbruikscijfers voor gas en elektra de linker Y-as als referentie te gebruiken, voor stadswarmte de rechter Y-as. In de laatste kolom zijn de bijbehorende getallen genoemd, die identiek zijn voor 2012 omdat er geen nieuwe marktinventarisatie is geweest. Duidelijk is te zien dat het "gemiddelde" gasverbruik in de steekproeven continu daalt, zoals ook elders al jaren wordt gesignaleerd. Daartoe heb ik een - gestippelde - trendlijn toegevoegd in de grafiek. Een gevolg van een gemiddeld genomen steeds efficiëntere populatie verbrandingsketels (oude, inefficiënte bakken worden stapsgewijs voor [veel] efficiëntere ingeruild), een gemiddeld genomen steeds betere isolatiegraad (vooral bij nieuwbouw een no-brainer, de energetische renovatie van bestaande gebouwen gaat echter veel te langzaam). Daarnaast is voor de landelijke statistieken ook het toenemend (doch in NL nog steeds zwaar tegenvallend) gebruik van alternatieve verwarmings-systemen relevant, zoals integratie van zonnecollectoren in het verwarmings-circuit, warmtepompen en houtpellet-ovens e.d. Het verbruik in gas-gestookte woningen is in de steekproeven van Energie-Nederland in de getoonde periode (2002-2012) gedaald van 1.582 naar 1.337 m³. Dat komt volgens de CAGR methodiek neer op een gemiddelde jaarlijkse (YOY) daling van 1,67%/jaar. Ook het stadswarmte verbruik in SV woningen zonder gasaansluiting is gedaald, maar met een lager tempo dan bij "gas" (zie ook gestippelde trendlijn): In de periode 2002-2012 zou het gemiddelde verbruik in de steekproef populatie (excl. extremen) omlaag zijn gegaan van 35,58 naar 34,36 GJ/jaar, een daling van slechts gemiddeld 0,35%/jaar (cf. CAGR). Opvallend lager dan bij "gas", en een zoveelste teken aan de wand, dat het zo hoog bezongen "Niet Meer Dan Anders" principe van geen kant deugt. En dat mogelijk de minder strenge isolatievoorwaarden voor woningen in stadswarmte gebieden t.o.v. hun "gasgestookte" zusters (!) hier debet aan kan zijn. Voor de zoveelste maal: in het nadeel van gebonden stadswarmte klanten die geen kant op kunnen. Maar die relatief bezien wel gemiddeld "harder moeten stoken" dan mensen in vergelijkbare gas-gestookte huizen. En dat met dure gigajoules. Het elektra verbruik tussen gas- en stadswarmte huishoudens is, i.t.t. talloze speculaties daar over, in de Energie-Nederland steekproef populatie nauwelijks van elkaar verschillend, zie zowel de tabel als de grafiek. Aanvankelijk was het elektraverbruik in "gaswoningen" ietsje hoger dan in een "SV-woning" (2002-2008), daarna werd het stroomverbruik in "SV-woningen" ietsje hoger dan in de gemiddelde "gaswoningen". Mogelijk omdat er in de meeste (maar niet alle) "SV-woningen" elektrisch wordt gekookt. Groot zijn de verschillen echter nooit geweest. Wel is opvallend dat voor het tariefadvies 2012 een significanter hoger verbruik bij SV-woningen werd vastgesteld, 2,6% meer stroomverbruik dan in gelijkwaardig veronderstelde "gaswoningen". Ook als we naar de CAGR groeipercentages kijken, komen alweer de SV-woningen er iets slechter van af: YOY gemiddelde jaarlijkse groei stroomverbruik 0,87%/jaar bij de "gaswoningen". En zelfs 1,20% bij de SV-woningen. Ook hieruit blijkt dat gemiddeld genomen men in SV-woningen slechter af lijkt te zijn dan in huizen die standaard op gas zijn aangesloten. Dus 6% van de Nederlandse huishoudens wordt kennelijk nog steeds benadeeld. En "een" Warmtewet zal daar aan niets veranderen. Of wellicht: die niet te respecteren positie van de gebonden warmte klanten nog verergeren. (9) Nieuw element in uw (onnavolgbare) energienota: de SDE opslag Ondanks vragen van mij aan SP parlementslid Paulus Jansen, enkele jaren geleden, is altijd onduidelijk gebleven of, en zo ja, hoe, er voor stadswarmte klanten in Nederland enige vorm van "SDE heffing" betaald moest gaan worden. De bijdrage die onder het dictaat van Verhagen van EZ "geeist" werd van de huishoudens en de bedrijven voor het financieren van - meestal grote - SDE "plus" projecten, omdat de Staat voor een roestige florijnencent op de eerste rang wil blijven zitten bij de "stimulering" van (verondersteld) hernieuwbare energie. Waarbij de "lasten" evenredig zouden worden verdeeld over de burgers en de bedrijven. Ik heb nooit antwoord gekregen op mijn vraag, en ook bij het verschijnen van de "documentatie" van die nieuwe Wet werd er met geen letter gesproken over de mogelijke gevolgen voor stadswarmte klanten. Er werden uitsluitend bedragen genoemd die per kubieke meter gas of per kWh elektra zouden worden afgeroomd door de Staat. Moesten SV-klanten, die in gigajoule worden afgerekend, nu wel of niet meebetalen, en zo ja, hoe dan? Ons gekozen parlement zweeg op alle niveaus als het graf. Een sterk staaltje van "heldere communicatie met de samenleving", dus weer. Het is nooit anders geweest: een compleet drama. Energie-Nederland geeft echter in hun "tariefadvies stadswarmte voor 2013" (download van deze pagina) eindelijk het antwoord. Op pagina 19 van het tariefadvies van de branche-organisatie van december 2012:
Uit bovenstaande volgt dat bij de meest voorkomende "geïntegreerde verwarming/tapwater" SV apparaten (zoals we ook in de Leidse Stevenshof hebben) er een SDE opslag betaald moet gaan worden (per 1 januari 2013) van 9 Eurocent per Gigajoule afname van stadswarmte excl. BTW. Een cent minder per GJ als er een installatie is die uitsluitend voor de ruimteverwarming wordt ingezet. Inclusief BTW komen die opslagen neer op 10,89 resp. 9,68 Eurocent/GJ. Wat
zijn hiervan de gevolgen?
** NB: Branche-organisatie Energie-Nederland stelt in hun Tarief advies rapport voor 2013 echter op pagina 19 (SDE heffing conversie "berekening" zelfs dat 1 GJ het equivalent van 38,92 m³ aardgas zou zijn (zie screendump hier boven). Vattenfall/NUON maakt het nog bonter: zij voeren een geheel eigen getal op hun webpagina "toelichting tarieven stadswarmte": "Eén Gigajoule komt overeen met ongeveer 43 m³ aardgas", zonder dat te documenteren. Polder PV gaat van de ECN data uit die corresponderen met die van TNO. Met deze cijfers gaan we de "SDE opslag last" berekenen voor enkele typische Nederlandse huishoudens. Daarbij maken we gebruik van de gepubliceerde, in Wet vastgelegde SDE opslag tarieven. Ik maak daarbij gebruik van de huidige, voor 2013 geldende (exclusief BTW) bedragen en die voor het laatst genoemde jaar 2016 (tussenliggende jaren liggen ook vast, tarief stapsgewijs oplopend, worden later nog door mij grafisch uitgewerkt):
(a) "Klassiek" huishouden aangesloten op gas, verbruik 1.484 m³ gas/jaar en 3.312 kWh elektra per jaar. SDE opslag 2013: EUR 3,41 (gas) + 3,64 (elektra) = EUR 7,05/jaar (incl. BTW: EUR 8,53/jaar). Dit loopt in 2016 op tot 16,76 + 18,55 = EUR 35,31/jaar bij gelijk blijvende "gemiddelde" verbruikscijfers (incl. 21% BTW: EUR 42,73/jaar). (b) "Klassiek" stadswarmte huishouden zonder gasaansluiting, verbruik 34,36 GJ warmte/jaar en 3.398 kWh elektra per jaar. SDE opslag 2013: EUR 3,09 (SV) + 3,74 (elektra) = EUR 6,83/jaar (incl. BTW: EUR 8,26/jaar). Dit loopt in 2016 op tot 15,12 + 19,03 = EUR 34,15/jaar bij gelijk blijvende "gemiddelde" verbruikscijfers (incl. 21% BTW: EUR 41,32/jaar). (c) "Afwijkend" stadswarmte huishouden met kookgas aansluiting (o.a. Leidse Stevenshof, 4.700 woningen), "gemiddeld" verbruik van 33,16 GJ warmte/jaar, 3.312 kWh elektra/jaar en 38 m³ kookgas/jaar. SDE opslag 2013: EUR 2,98 (SV) + 3,64 (elektra) + 0,09 (kookgas) = EUR 6,71/jaar (incl. BTW: EUR 8,12/jaar). Dit loopt in 2016 op tot 14,59 + 18,55 + 0,43 = EUR 33,57/jaar bij gelijk blijvende "gemiddelde" verbruikscijfers (incl. 21% BTW: EUR 40,62/jaar). Al met al lijkt dit alles, bij correcte aannamen, zo'n beetje lood om oud ijzer, en zou elk "type" burger "ongeveer" evenveel aan "SDE heffing gaan betalen. Alleen is hij/zij de facto uitgesloten van het "profiteren" van de SDE regeling waar hij aan meebetaalt, want die is feitelijk alleen nog maar voor grote bedrijven "geschikt gemaakt" door Economische Zaken. Burgers hebben er sinds de ondergrens van 15 kWp voor een PV-systeem (SDE 2011) en het uit de regeling schrappen van kleinverbruik aansluitingen (SDE 2012) niets meer bij die regeling te zoeken. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat het ooit de bakens verzettende NOVEM inmiddels is verworden tot een pure belangenbehartiger van het bedrijfsleven. Het heet, na diverse naamswijzigingen (>> SenterNovem >> Agentschap NL) nu immers voluit Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, RVO (site). Waar plompverloren op de homepage staat vermeld dat dit rijksorgaan (waar heel veel belasting geld wordt verbrand) "ondernemers ondersteunt". De eerste twee woorden erna zijn: "Met subsidies"... Het is nooit anders geweest in ons land: particulieren hebben daar de facto niks meer te zoeken. Er mag geen decentrale revolutie komen, daar zijn ze in Den Haag als de dood voor. "Ondernemers" mogen subsidies opstrijken, en jan met de korte achternaam mag die gaan betalen...
Tot
slot Voor veel meer info over de problematiek rond stadswarmte en, vooral, de extreme complicaties door de aanwezigheid van een kookgas aansluiting in de Leidse Stevenshof, zie verder het dossier "NUON Soap" op Polder PV, te beginnen bij de "actuele" pagina. Links ACM stelt tarieven voor nieuwe Warmtewet vast (20 dec. 2013 - vastrechtwoeker wordt dé business-case voor stadswarmte netten, klanten worden massaal belazerd) Nieuwe Warmtewet per 1 januari 2014 (december 2013 - slijm epistel van Vattenfall/NUON waarin beloofd wordt dat "klanten met een aansluiting op een (stads)warmtenet extra beschermd" zouden gaan worden, en "Zodat ze zeker zijn van warmtelevering, niet te veel betalen en een goede service krijgen". Wat een regelrechte leugen is gezien de schaamteloos gevolgde vastrechtwoeker). "Standaard stadswarmtetarieven per 1 januari 2014" (begin januari 2014 gepubliceerd door Vattenfall/NUON n.a.v. inwerking treden Warmtewet en ruime "tarief dictaten" ACM) Alle tarieven voor stadsverwarming (pas op 20 januari 2014 geopenbaard: tariefstellingen stadswarmte en koude projecten en warmtepomp tarieven bij Vattenfall/NUON). "En dan nu de OORLOGSVERKLARING van #Vattenfall en @ACM aan #stadswarmte gebruikers #Leiden" (hele boze tweet van Polder PV vlak nadat de SV tarieven van Vattenfall werden gepubliceerd voor 2014) Tilburgse wijk Reeshof legt claim van 100 miljoen euro neer bij Essent (24 jan. 2014, Omroep Brabant. Veel meer ellende in het land, Reeshof betaalt de HOOFDPRIJS met vastrechtwoeker hors categorie van ... 610 Euro per jaar! Een rechtszaak lijkt onvermijdelijk als er geen oplossing voor de aansluitbijdrage woeker wordt gevonden) Eerdere versie van data en grafieken gepubliceerd in 2008, later enkele data tm. 2011 toegevoegd. Voorbereidingen en pagina opmaak met data 2013 medio-eind januari 2013. Eerste uitgebreide versie gepubliceerd dd. 4 februari 2013. Een nog uitgebreider versie met de eerste gevolgen van de invoering van de Warmtewet, en de tariefstellingen voor 2014 dd. 27 januari 2014.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
