starting up our own green power production unit: 4 solar panels, March 2000
goochelen met emissies
links
PV-systeem
basics
grafieken
graphs
huurwoningen
nieuws
index

 

SOLARENERGY

"Emissies Nederland"*

"Emissions Netherlands"*

* Alle basisgegevens © CBS, status augustus 2012
(StatLine data 27 augustus 2012);
grafieken © 2012 Peter J. Segaar/www.polderpv.nl

Voor gegevens hernieuwbare energie uit CBS rapporten:
2011 2010 2009 ... 2005

Andere gegevens zullen worden toegevoegd als daar tijd voor kan worden gevonden


Introductie

Over emissies in Nederland kan heel wat worden gezegd. Dat ons land een van de meest fossiel georiënteerde is van Europa is inmiddels kristalhelder, en breed uitgemeten in de media. We leven in een permanente wurggreep van een in vele jaren met tientallen miljarden guldens en Euro's opgebouwd centralistisch georiënteerd industrieel/politiek complex wat verdomd moeilijk is om open te breken. Alleen langdurig gezaag aan de poten van deze machtige, tot in de poriën van de politieke kastes doorgedrongen kongsie, massale burgerlijke ongehoorzaamheid, wegvluchten van fossiele energie leveranciers, zelf duurzaam (laten) opwekken, en massieve, niet aflatende druk op het politieke establishment om de koers te verzetten, kan het begin van het einde betekenen van deze rampzalige fuik waarin wij ons al jaren bevinden.

Op deze pagina poog ik middels grafieken te laten zien wat er zoal aan de hand is op het gebied van de met de intensieve fossiele industrie gepaard gaande "emissies" in Nederland. Op basis van o.a. CBS data presenteer ik daartoe diverse gegevens. Het is een complex en zeer veel omvattend, voor burgers ondoorzichtig onderwerp. Hopelijk komt u vanwege de grafische presentaties meer te weten over enkele "verschrikkelijke waarheden" van ons vieze landje.


"IPCC" en werkelijke emissies in Nederland.

Over dit voor de politiek zeer heikele onderwerp gaat nog heel veel worden gezegd, want het Rijk weigert al jaren degelijke opgaves te doen aan de Verenigde Naties, wordt in steeds hartstochtelijker bewoordingen "gevraagd" om nu eindelijk eens met de juiste data op de proppen te komen, en probeert zoveel mogelijk van de fysieke emissies in ons land met ranzige "emissierechtenhandel", en schaamprojecten in de Derde Wereld "gecompenseerd" te krijgen (lees: te verstoppen voor de publieke opinie, aflaathandel - met belasting geld - van het zuiverste water). Zodat we de "waarheid" niet krijgen te horen.

Een van de diverse "waarheden" betreft de emissie registraties bij het CBS, zoals die in de StatLine datasheet "Emissies van broeikasgassen, berekend volgens IPCC-voorschriften" is opgenomen. Uit die tabel heb ik de volgende figuren gedestilleerd.

Lees s.v.p. de "Tabeltoelichting" goed, om te achterhalen wat de "cijfers volgens het IPCC" zouden moeten zijn, en waar de verschillen met de "werkelijke" emissies zouden moeten zitten! (Linksboven link in de CBS tabel). Ik hoop in een later stadium nog andere tabellen te bewerken voor deze sectie. Voor de "werkelijke" emissies, die de "voorschriften" van het IPCC te boven gaan, zie de aparte CBS StatLine tabel, waarin de volgende frase in de tabeltoelichting staat: "...de feitelijke emissies op of boven Nederlands grondgebied en op het Nederlandse deel van het Continentaal Plat (NCP)". Dus ook daar nog steeds: internationaal verkeer via de lucht, weg en via het water, waar handelsnatie Nederland een gi-gan-tisch aandeel in heeft met een waanzinnige "ecologische voetafdruk" (Rotterdam / Europoort / Maasvlakte, haven Amsterdam, Schiphol, Moerdijk, Eemshaven, ....), wordt daarin nog steeds niet meegeteld...

In deze grafiek de CO2 emissies "volgens IPCC normen", zoals geregistreerd door CBS voor "mobiele bronnen" (onderste curve, roze symbolen), "stationaire bronnen" (middelste curve, grijze symbolen), en het totaal aan uitstoot van CO2 (bovenste curve, blauwe symbolen). In 2011 zou er een CO2 uitstoot "volgens IPCC voorschriften" in NL zijn geweest van 167,8 miljard kg/jaar (= 167,8 miljoen ton / Mton). De CO2 uitstoot, nauw gerelateerd aan industriële activiteit (grotendeels door impact op energieverbruik), heeft een nauwe relatie met economische groei en stagnatie, zoals het grafiekbeeld bij de "stationaire bronnen" (o.a. energiecentrales) en het totaal laat zien. Groei in 2010, en stagnatie/krimp in 2011. Als er niets aan de economische uitgangspunten wordt gedaan, zal gegarandeerd bij (door velenn gewenste) "hernieuwde economische groei" de CO2 uitstoot onherroepelijk mee gaan stijgen.

Segmentatie van de CO2 uitstoot van "stationaire bronnen" naar marktsector. Bij CO2 blijft de energiesector onverbiddelijk de allergrootste uitstoter, met in 2011 bijna 38% van het totaal aan stationaire bronnen, een forse stijging t.o.v. de ruim 32% in 1990. Gevolgd door de chemische industrie en de huishoudens (ongeveer gelijk op gaand, 13% in 2011, huishoudens iets meer). Opvallend is het toegenomen aandeel van "Handel, Diensten, Overheid" (paars, bovenin, in 2011 ongeveer even hoog (8%) als het aandeel "Raffinaderijen"). In 1990 was het aandeel "Handel" nog ruim 6,5% (sindsdien 1,5% gestegen), dat van "Raffinaderijen" nog 8,5% (een half procent gedaald). We mogen hopen dat het aandeel "Overheid" in de optie "HDO" niet het doorslaggevende deel is, want dan mag alle groene retoriek in Den Haag direct door het toilet worden gespoeld... Het totale aandeel "stationaire bronnen" was in 2011 129,4 Mton (Mton = miljoen ton). Dat is ruim driekwart (ruim 77%) van de totale "emissies bepaald volgens IPCC voorschrift" in Nederland.

Een verpletterende waarheid omtrent de mobiele bronnen (bijna 23% van de Nederlandse "emissies volgens IPC voorschrift"): daarvan blijft het wegverkeer volgens de rapportages van het CBS de allergrootste emittent van CO2. Erger nog: het aandeel groeit ondanks alle maatregelen nog steeds, van 84% in 1990, naar al 89% in 2012! Dat gaat niet goed, en dient met harde hand te worden aangepakt. Anders zijn we geen knip voor de neus waard. Jammer weer, dus, dat idioten in Den Haag het nodig hebben gevonden dat de maximumsnelheid op snelwegen deels kon worden verhoogd. Wat dat voor de omgeving en deze aardkloot betekent interesseert ze blijkbaar geen reet.

Nog veel erger is de hier nog niet vertelde waarheid: de emissies van het vlieg- en scheepvaartverkeer worden uitsluitend geteld voor de binnenlandse bestemmingen. Het internationale luchtverkeer, en de gigantische vervuiler, de internationale scheepvaart, worden NIET in deze statistieken bijgehouden! Voor het wegverkeer geldt dat als uitgangspunt de binnenlandse afzet aan motorbrandstoffen wordt genomen, gecompenseerd voor biobrandstoffen, en dat wordt met kengetallen vermenigvuldigd om aan "de aan binnenlands verkeer toe te rekenen emissies" te geraken... De vele duizenden vrachtwagens die in het buitenland tanken om gigantische stromen goederen naar Nederland te verslepen of te exporteren vanuit Nederland (denk aan vergankelijke bloemen en onder dieronterende omstandigheden versleepte levende have) worden hier in niet meegenomen.

De totale CO2 emissie van mobiele bronnen was in 2011 weer opgelopen tot 38,4 Mton (hogere uitstoot in de economische groei periode 2003-2008, lager in crisisjaren 2009-2010).


KLIK op plaatje voor uitvergroting

Dit laatste plaatje voor de CO2 emissies toont de segmentatie van de uitstoot per sector (volgens IPCC voorschriften). De "stationaire" bronnen staan beneden de gele stippellijn, de "mobiele" er boven. Ik heb de percentages voor 1990 en 2011 (voorlopige cijfers) voor de belangrijkste categoriën er bij gezet. De grootste factor blijven de energiebedrijven die massale hoeveelheden CO2 de lucht in blijven blazen met hun gas- en kolencentrales, een stijging van 3,3% sinds 1990, tot 29,5% van de totale emissies (cf. IPCC) in 2011. De tweede belangrijke factor is het wegverkeer, wat qua uitstoot met maar liefst 4,4% (!) groeide vanaf 1990 tot 20,4% in 2011. Pas dan volgen de huishoudens, die echter relatief bezien minder CO2 uitstootten dan in 1990: 10,2 i.p.v. 12,4% van de totale uitstoot in 2011, een daling van 2,2%. Vooral de chemische industrie zette, a.g.v. convenanten met de overheid, het mes in de uitstoot (en/of wellicht door mogelijke verplaatsing van productie naar het buitenland?), die daalde van 13,2 naar 9,7%, een forse 3,5% minder. De raffinaderijen lieten een bescheiden daling van 0,5% zien in die periode, en de vijfde plaats (6,4%) op de "IPCC CO2 uitstoot ladder". Vlak voor de gegroeide sector "Handel, Diensten, Overheid" (2011: 6,3%, een procent aandeel groei sinds 1990).

Andere emissies - CH4
Er worden in de "IPCC methode" tabel nog twee emissies genoemd, waaronder het 25 maal zo krachtige broeikas gas methaan, en het 310 maal zo hoge broeikasgas potentieel hebbende gas N2O (distikstof(mon)oxide, ook wel "lachgas" genoemd). Er zijn nog enkele hoogst bedenkelijke factoren met gigantisch broeikasgas potentieel (gefluoreerde koolwaterstoffen), die echter niet in de "IPCC tabel" staan. Voor de CH4 en N2O emissies heb ik aparte grafieken gemaakt:

Grafiek met verloop van de hoge broeikasgas potentieel hebbende methaan uitstoot (Wikipedia). Uiteraard met als grootste contribuant de "stationaire bronnen in de landbouw", volgens CBS, met als afnemende tweede grootste factor "milieudienstverlening" (denk aan rioolwater zuiveringsinstallaties, de afval verwerkingsketen, etc.). Mobiele bronnen hebben nauwelijks impact. Gelukkig is de trend lichtjes omlaag, maar dat moet gezien de impact (0,8 Mton/jaar in 2011) gecombineerd met de hoge broeikas gas potentie van methaan nog steeds rap worden verminderd.

Vergelijkbare segmentatie figuur als eerder getoond voor CO2 emissies ("IPCC style"), maar nu voor de uitstoot van methaan, CH4. Hier is de allergrootste boosdoener, het zal u niet verbazen, de (stationaire bronnen in de) landbouw, waarvan open stallen, mestputten, en het vee zelf de grootste factoren zullen zijn. Nog steeds groeit het aandeel in onze extreem intensieve veeteelt sector, ondanks het feit dat er een lichte reductie van de absolute waarden is gerealiseerd (1990: 512 miljoen kg, 2011: 497 miljoen kg). De totale impact van de landbouw was in 2011 al 63,8% van de totale emissie van 778 miljoen kg methaan, waar dat in 1990 nog slechts 41,8% was, een aanzienlijke stijging van aandeel en impact. De tweede grote factor bij de methaan emissies zijn de "milieu dienstverlenende" bedrijven, waarvan afval (riool) water verwerking in RWZI's de grootste impact heeft. Het aandeel in het totaal neemt echter af omdat de bedrijfstak er steeds beter in slaagt de methaan emissies effectief te reduceren. Sterker nog, om dat gas aan te wenden voor de energievoorziening van de bedrijfsvoering (waarbij uiteraard wel weer CO2 ontstaat, als methaan wordt verbrand).

N2O

Grafiek met het verloop van de hoge "broeikasgas potentie" hebbende N2O uitstoot. Weliswaar daalde deze in het begin van de eeuw, en zeer opvallend in de jaren 2007-2008 (? sluiting fabriek ?), sinds 2008 is het op hetzelfde niveau blijven steken. N2O zou vooral bij de (ook al zeer energie intensieve) kunstmest fabricage ontstaan, maar ook door het gebruik van mest en kunstmest in de landbouw (zeer intensief in Nederland), door het "scheuren" van grasland (nieuwe bestemmingen weilanden, denk aan VINEX lokaties), en een hoog aandeel uit de chemische industrie en verbranding van fossiele brandstoffen (Wikipedia). Reden genoeg om de verdere reductie met gezwinde spoed aan te pakken. De vraag is of dat ook gaat gebeuren, gezien de enorme lobbymachten vanuit de landbouw en de energiesector.

De mobiele sector heeft vooralsnog een relatief lage contributie aan het N2O emissieprobleem.

De laatste "segementatie" grafiek, N2O uitstoot aandelen per marktsector. Meest opvallend hierin is het zeer sterk teruggelopen aandeel van de chemische industrie in de jaren 2007 en, vooral, 2008 (sluiting kunstmest fabriek???). Daardoor nam het al forse aandeel van de stationaire landbouw bronnen direct fors toe, om in 2011 een hoog aandeel van 74,4% van de totale N2O emissie te krijgen. Daar zullen dus "meters" gemaakt moeten gaan worden, maar of onze extreem intensieve landbouwsector dat zal laten gebeuren, is een open vraag. De chemische industrie en de milieu dienstverlening middels RWZI's zijn de twee grootste opvolgende uitstoters van lachgas.

Bron CBS / StatLine (status 27 augustus 2012):
Emissies van broeikasgassen, berekend volgens IPCC-voorschriften


Links

CBS rapport "Hernieuwbare energie in Nederland 2011":
http://tinyurl.com/8ujaxac

CBS rapport "Hernieuwbare energie in Nederland 2010" (Engelstalige, gereviseerde uitgave):
http://tinyurl.com/95gqkkp

CBS rapport "Hernieuwbare energie in Nederland 2009":
http://tinyurl.com/37xsh69


Pagina voor het eerst gepubliceerd op 12 september 2012.

 


© 2012 Peter J. Segaar/Polder PV, Leiden (NL)