PV-markt
NL
meten=weten
| |
|
||||||
|
PV-markt
NL |
meten=weten |
index | |||||
|
|
|
||||||||||||||
 |
||
 |
||
Onderzijde
omslag: met foto van het hoofdkantoor van Eneco in Den Haag,
met fraaie
schuine 10,2 kWp PV-gevel. Helaas komen al die mooie (Schüco)
paneeltjes uit … Duitsland, ja! |
Bespreking van het artikel
“Vor dem großen Spurt. Die Niederlande haben das Zeug für die Photovoltaik-Weltspitze”
Verschenen als deel 4 in de serie “Photovoltaik in Europa”. Niederlande: Anlagenbetreiber, Unternehmen und Forschung.”, in het Duitstalige Photon, “das Solarstrom-Magazin”.
© Photon
4/2006 – April:
pp. 64-81
(met
dank aan Lowie Peters)
NB:
herpublicatie met uitbreidingen in:
Photon Il Mensile del Fotovoltaico 5/2008 (mei-uitgave Italiaanstalige versie, pp. 84-91)
Photon La Revista de Fotovoltaica 5/2008 (mei-uitgave Spaanstalige
versie, pp. 90-99)
Inleiding
Introductie
Inhoud
Minispecials:
Standort
für ein Gigawatt
Grundlagen
zur Kostensenkung
Flandern
ist nun weiter
Nieuwe plannen EZ?
Themavensters
Citaten
Links
Voor de ingewijden mag het wellicht geen verbazing wekken, maar het is toch in en in triest om te moeten concluderen dat in een Duits, gerenommeerd tijdschrift een van de beste overzichten van de Nederlandse marktsituatie op het vlak van zonnestroom gepubliceerd is en wat zijns gelijke in het Nederlands niet kent. Het wordt hoog tijd voor een spoedcursus Duits bij de inwoners van vlakland die, evenals Polder PV, de door de Nederlandse regering ingeslagen weg naar “schoon fossiel” en misschien zelfs de archaïsche atomen als een volstrekt heilloze, doodlopende steeg zien. Het artikel is ouderwets grundlich wat de details betreft. Wist u bijvoorbeeld dat Brinkhorst sinds mei 2003 minister van Economische Zaken is? Of dat die supersexy nieuwe “pin-up” zonnecellen van ECN die door Solland Solar in licentie geproduceerd gaan worden een (zeer hoog!) rendement van 16,8 procent hebben? Dat kunt u in dit in het Duits geschreven artikel te weten komen! Misschien kan aan algemene opvoeding middels de inburgeringscursussen voor allochtone Nederlanders ook een verplichte bijspijkercursus Duits voor autochtone medelanders toegevoegd worden.
Het artikel begint met een bijna cynische beschouwing van de door God en mens verlaten 2,3 MWp zonnecentrale in de Haarlemmermeer, onder de rook van het klimaatvernietigende, alsmaar groeiende Schiphol, die in de vorm van het ongunstig opgezette “Floriade Zonnedak” (destijds het grootste) nog steeds de berekende hoeveelheid kWh opwekt, maar dat had natuurlijk vele malen meer kunnen zijn als van meet af aan gekozen zou zijn voor een optimale oriëntatie van die kas, i.p.v. in een zeer laat stadium “opeens voor PV als toepassing te kiezen”. Waarschijnlijk had men tijdens de bouw van die kas de onweerstaanbare, doordringende geur van de zonnestroom subsidiepotten geroken... Jadranka Cace (vice-voorzitter ODE) mocht in dat late stadium het nodige rekenwerk verrichten om er nog uit te halen wat er “in” kon aan zon-PV (Siemens/Shell Solar projekt). Het zonnedak produceert ongeveer 1,35 miljoen kWh per jaar. Dit komt neer op een zeer magere genormeerde jaaropbrengst van 0,58 kWh/Wp, veel particulieren halen makkelijk 0,8 – 0,9 kWh/Wp, in het kustgebied nog meer (Polder PV zat tussen 2002 en 2006 met een 1.02 kWp systeem op een gemiddelde genormeerde jaaropbrengst van 0,96 kWh/Wp). Tegenwoordig wordt het verlaten, enorme kassencomplex van 280 bij 100 meter door een bewaker in een caravan in het oog gehouden en zou men dit bizarre, verder nog goed werkende “relict” uit het recente verleden als een fraai, naargeestig filmdecor kunnen gebruiken…
Het artikel geeft een scherpe analyse van de deplorabele situatie waarin de Nederlandse zon-PV gekomen is na aanvankelijk tot de wereldtop behoord te hebben met bijvoorbeeld Nieuwland in Amersfoort, de Floriade, het HAL-project bij Alkmaar (incl. Stad van de Zon), de enorme expertise op het vlak van gebouw-geïntegreerde zon-PV (BIPV), het initiatief van Solland Solar om op de grens van Nederland en Duitsland een zonnecelfabriek neer te zetten, waarvan 64 procent van het grondoppervlak op “ons” grondgebied ligt, maar waarvan ALLE zonnecellen over de grens verdwijnen de komende vijf jaar, etc. Diederik Samsom (PvdA) mag uitgebreid zijn gal spuwen over de actuele (politieke) situatie op het gebied van duurzame energie in Nederland en diverse mensen uit het veld krijgen het woord over hoe zij tegen de situatie en tegen de bij tijd en wijlen toch ook weer hoopgevende toekomst aankijken.
Ik ga verder niet in detail in op de hoofdtekst van het artikel, die kunt u zelf nalezen. Lang niet alles wat er in Nederland speelt of heeft gespeeld staat er in. Bijvoorbeeld het Sunpower® drama en de fraudes in de EPR tijd worden niet aangeroerd, blijkbaar wil men niet over die “typisch Hollandse fenomenen” uit het (recente) verleden praten. Maar ik wil u de aangeroerde thema’s en enkele voor velen onder u volstrekt “nieuwe” zaken niet onthouden.
“Standort für ein Gigawatt. Scheuten Solar hat große Pläne”. Grootschalige plannen van Scheuten Solar, interview met Frans van den Heuvel. Men wil volgend jaar een CIS dunnelaag pilotfabriek opzetten van 30 MWp en mogelijk doorgroeien naar 250 MWp in 2009, met uitzicht op extreem ambitieuze 1 GWp plannen. Kosten: honderden miljoenen euro’s… Niets is nog zeker, naast lokaties in Nederland en Duitsland (Gelsenkirchen, waar reeds kristallijne panelen worden gemaakt), is ook Zuid Korea “in the picture”. De Provincie Limburg is bovenmatig geïnteresseerd, zeker met een goed lopende start-up als Solland en wil zelfs, volgens Paul Hamm van het “Platform Groene Stoffen”, van nieuwe energiebronnen een provinciaal speerpunt maken.
“Grundlagen
zur Kostensenkung. Das Energieforschungsinstitut ECN orientiert
sich an industriellen Anforderungen”.
Uitgebreide
inventarisatie van de werkzaamheden van ECN, interview met Paul
Wyers. ECN wordt internationaal
tot de top gerekend in het PV-onderzoek. De “typisch niederländisch”-pragmatische
benadering van PV wordt ook in Duitsland op waarde geschat. In de woorden
van Wyers: “Wir wollen dank neuer Verfahren, Materialien und
Prozesse die Kosten für Solarstrom senken”. De ontwikkeling
van de “pin-up” cellen
wordt besproken, evenals het nieuwe project RGS Development BV in samenwerking
met Deutsche Solar AG (dochter van Solarworld) en Sunergy Investco om
de door Bayer AG ontwikkelde techniek van “Ribbon-Growth-on-Substrate-Wafer” tot
een commercieel succes te maken. Hiermee kan enorm bespaard worden op
verliezen van kostbaar silicium doordat er niet meer “gezaagd” hoeft
te worden van de zogenaamde silicium “ingots”; men spreekt
zelfs van besparing van de helft van het “normale” materiaalverlies.
Ook de politieke bemoeienis van ECN wordt niet verzwegen, want de heer
Wyers heeft een belangrijke rol gespeeld in de totstandkoming van de
publikatie “Transitiepad Zonnestroom” van de brancheorganisatie
Holland Solar. Waarin doelen worden gesteld die ver uitstijgen boven
de “oude” (verlaten) politieke doelstelling van 250 MWp opgesteld
PV-vermogen: men wil in 2050 75 GigaWatt opgesteld vermogen realiseren
(25 % van de Nederlandse elektriciteitsbehoefte), een opwekprijs van
slechts
6 eurocent/kWh (!) en zo’n 60.000 arbeidsplaatsen alleen al in
zon-PV. Kijk, dat is nou lekker “verfrissend” ambitieus.
Dat mogen we graag horen in het “halmen boven het maaiveld afsnijdende” vlakke
polderland!
“Flandern
ist nun weiter. Die Bedingungen für
private Solarstromanlagen in Holland waren schon einmal besser”.
Interviews
met 2 particuliere PV-eigenaren die zeker niet als “doorsnee” gezien
moeten worden gezien de verstelbaarheid en de “landopstelling” van
het extreem hoge opbrengst (1,07 kWh/Wp.jaar) hebbende 3,96 kWp Sharp
systeem van politiecommissaris Cor de Visser op zijn Hobertshof in St.
Odiliënberg (foutief als “poort tot Arnhem” beschouwd,
het dorp ligt vlak bij Roermond in Limburg!), en de gigantische 5,8 kWp
van 35 IBC 165 Wp modules voorziene installatie van Frans Cremers in
het tussen Maastricht en Heerlen gelegen Wijlre. De keuze van deze 2
bofferds heeft ongetwijfeld niet alleen te maken met de contacten van
het Duitse Photon met IBC Solar AG, waarvan een Nederlandse dependance
in het tussen Heerlen en Sittard gelegen Amstenrade gezeteld is en waarvan
bedrijfsleider Peter Meijers in het artikel separaat aan het woord komt.
Uiteraard hadden de Duitse journalisten geen zin om helemaal naar, pak ‘em
beet, Spijkenisse te rijden met de CO2 uitbrakende auto om Ton
Peters eens aan de tand te voelen over hoe hij die fenomenale live-productiegegevens
toch op het web weet te zetten…
Nieuwe plannen P.V. marktondersteuning van E.Z.???
Tenslotte nog een nieuwtje wat ik nog niet kende (pp. 71-72): “… aus
dem Haager Wirtschaftsministerium Überlegungen laut geworden, wonach
Photovoltaik für die künftige Energieversorgung in den Niederlanden
plötzlich wieder eine Rolle spielen soll.” Volgens Dennis
Gieselaar (PV-groep van Holland Solar) zou dat wellicht
weer in een ondersteuningsprogramma voor zon-PV kunnen uitmonden. Dit
is natuurlijk schitterend nieuws, maar
verder is hier nog niets van bekend en wat mij enigszins “verontrust”,
is dat woordje “plötzlich”. Ik houd niet van “snelle” plannetjes
die even uit een blik getrokken worden, en op tafel gegooid worden met
als strekking: “voer maar uit”. Daarvoor is de marktondersteuning
van zon-PV veel te ingewikkelde materie, waarbij met heel veel zaken
ernstig rekening gehouden moet worden. Van knipperlicht-
en wipkipbeleid hebben we inmiddels onze buik meer dan vol,
geachte ambtenaren van E.Z., dus uitsluitend bloedserieuze,
op de lange termijn gerichte plannen s.v.p.! Zeker
op het vlak van de netkoppeling, de teruglevering, de positie van de
netbeheerders
(splitsing
of niet?),
de bemetering (wat gaat er met die verguisde “slimme meters” gebeuren???),
etc., etc. Dat moet allemaal tot in detail geregeld worden voordat we
ons in nieuwe "avonturen" gaan storten, met alle kans op een hoog afbreukrisico.
Er is namelijk ongelofelijk veel misgegaan in het verleden, juist door slechte planning, korte termijn beleid, en doordat er geen overleg met een brede maatschappelijke vertegenwoordiging van alle betrokkenen heeft plaatsgevonden, en daar versta ik vooral ook onder de vertegenwoordigende organisaties van de particulieren zoals Sunergy (technische know-how), Zonnestroom Producenten Vereniging en Werkgroep Zonne-energie Fryslân (terugleveringsproblematiek), O.D.E. (particuliere opwekking, inverter problemen, maatschappelijke betrokkenheid, inbedding), DE-Koepel (lange termijn inbedding, energiepolitieke achtergronden). Ik wil dat alle duurzame energie organisaties bij de bespreking van die plannen betrokken zullen worden, want het kan niet zo zijn dat wij voor de zoveelste keer overvallen gaan worden door mogelijk slechte plannen die in achterafkamertjes door bureaucraten bedacht zijn die weinig of niets weten van alle “ins” en “outs” van zonnestroom. Daarover moet inspraak zijn, want het gaat om essentiële zaken, zoals de ongelofelijke problemen met de “saldering” en “teruglevering” van zonnestroom aan het net laten zien. S.v.p. geen “plannetje” wat binnen de kortste keren weer in de ijskast wordt bijgezet, maar volwaardige en zeer goed doordachte WETGEVING ter bevordering van alle duurzame energie opties geënt op het Duitse Erneuerbare Energien Gesetz. Langdurig, regressief ondersteunend, maar opbouwend duurzaam energiebeleid, dat moeten we hebben!
Voor de verdere inhoud moet u maar eens zelf achter het artikel aan, het is zeer lezenswaardig en geeft haarscherp zowel de enorme potentie, als de extreme frustraties weer bij diverse betrokkenen in den vlakke lande. Verder uiteraard niets dan lof over deze gedegen studie van de Nederlandse PV-markt (als we nog van een “markt” mogen spreken…) en ik moet de eerste Nederlandstalige studie nog tegenkomen die dit gaat verbeteren!
Lieber Leute von Photon: Herzlichen Dank für eure gelungene Arbeit über die “PV-markt” in unseres Flachland!
Als allerlaatste nog enkele opmerkelijke citaten uit het artikel. U moet wel even zelf het huiswerk doen, want u moet binnen 5 jaar vloeiend Duits spreken, anders wordt het nooit (meer) wat met zon-PV in Nederland….
“…unser Hauptgeschäft liegt mittlerweile im Ausland da bei uns die Rahmenbedingungen nicht stimmen.” (Remko Knol, Siemens Nederland NV)
“Nur einmal erlebten die Niederländer so etwas wie einen Solarboom. Auslöser war eine Art Torschlusspanik…” Bedoeld wordt hier de 20 MWp die in 2003 werd geplaatst a.g.v. de krankzinnige stapeling van verschillende subsidieregimes die van de ene op de andere dag medio september van dat jaar door het kabinet werd “kaltgestellt” (met een run als gevolg), waarna de PV-markt in Nederland volledig op zijn bek ging. Over de exacte gang van zaken wordt in het Duitse artikel niet gerept, maar dat is zelfs voor de meeste Nederlanders nog steeds niet duidelijk, zelfs niet als men het rapport “Zonneklaar” van het RMNO heeft kunnen doorworstelen… Dat deze studie grondig is, wil nog niet zeggen dat hij uitputtend is, want er is in het kleine Nederlandse PV-wereldje heel erg veel gebeurd de afgelopen jaren, en niet alles daarvan kan het daglicht goed verdragen. Zand erover???
“Was wir bei uns ins Solarsektor erleben, ist eine Schande. Wie sollen unsere wenigen Solarfirmen im eigenen Land auf die Beine kommen, wenn ihnen der Heimatmarkt fehtl?” en “Nichts gelernt habe die Politik aus dem Desaster der heimischen Windbranche.” (Diederik Samsom, PvdA)
“Was wir bei uns bräuchten, ware ein Politiker wie Hermann Scheer in Deutschland, der unsere Energiepolitik durcheinander wirbelt.” (Dennis Gieselaar, Managing Director Oskomera Solar Power Solutions)
“Der Gang ins Ausland ist unverzichtbar, im eigenen Land machen wir schwierige Zeiten mit.” (Esther Zumpolle, hoofd marketing Stroomwerk Energy)
“Die Regierung in Den Haag habe immer unterschätzt, wie wichtig der Heimatmarkt "als Schaufenster" für die eigene Produzenten sei.” (Gosse Boxhoorn, CEO van Solland Solar Energy B.V.)
“Die Niederländer sind immer sehr eigene Wege gegangen, die auch zum Teil gescheitert sind.” (Danyel Reiche, politiek wetenschapper uit Berlijn, over de wijze waarop in Nederland duurzame stroomproductie gestuurd en “bevorderd” is in het (recente) verleden)
Mocht u meer lekkers willen, probeer dan eens een proefnummer van dit opmerkelijke PV-magazine. Er is trouwens ook een Engelstalige versie van het tijdschrift, waarvan de inhoud echter niet synchroon loopt aan die van het Duitstalige origineel:
http://www.photon.de/index.htm
http://www.photon.de/service/probeheft.htm (probeheft aanvragen)
http://www.photon-magazine.com/
|
