Polder PV avontuurtjes

ARCHIEF. Update 2008 zie aparte pagina!

wat er aan vooraf ging
de EERSTE berichten

EnergieNed formule voor berekening variabele GJ prijs stadswarmte

tabel met statistische verbruiksgegevens warmte- en gashuishoudens cf. EnergieNed
tabellen met veranderingen in variabele kosten elektra en gas voor bepaling GJ prijs dec. 2006
tabel met cumulatieve procentuele verhogingen van variabele kosten gas, elektra, en warmte dec. 2006
tabel met veranderingen in en nieuwe vastrechten gasprijzen (nota 2005)
tabel met veranderingen in vastrecht stadsverwarming cf. NOTA
tabel met veranderingen in en prijsopbouw van vastrecht stadsverwarming 2002-2006 cf. NUON dec. 2006
tabel met veranderingen in totale vastrecht gas binnen het vastrecht warmte NIEUW dec. 2006
downloads originele tabellen berekeningen NUON NIEUW dec. 2006

grafiek met totale jaarlasten NUON stadswarmte voor inwoners Zuid-Holland dec. 2006 rollover image
grafiek met veranderingen in variabele kosten stadswarmte cf. gegevens NUON dec. 2006 rollover image
grafiek met veranderingen en prijsopbouw in variabele kosten elektra en gas cf. gegevens NUON dec. 2006
grafiek met verbruiks-statistieken EnergieNed
grafieken met veranderingen in vastrecht en variabele kosten stadsverwarming cf. NOTA
grafiek met prijsopbouw vastrecht stadsverwarming cf. NUON dec. 2006 rollover image
grafiek met jaarlijkse betaalde/"te betalen" kookgaskosten

tips voor het controleren van de NUON jaarafrekening (Wijkraad Stevenshof)
afsluiten van een kookgasaansluiting: fysieke gevolgen
verklaring van op nota's voorkomende deelposten

grafieken op separate webpagina's deelsectie totaaloverzichten:
grafiek met maandelijkse warmte consumptie
grafiek met maandelijkse kookgas consumptie
vergelijking totale "warmte" consumptie Polder PV <-> gemiddeld Nederlands huishouden

zie ook: "De leugen van de vrije energiemarkt", 25 juli 2005
(bericht op de DE Nieuwspagina)

Vragen en antwoorden NUON stadswarmte met kookgasaansluiting*

*n.a.v. gesprekken met Maarten Steinebach en Menno van der Horst van NUON op 25 november 2005 en de er op volgende schriftelijke en verbale communicatie met zowel NUON Warmte (diverse onderwerpen) als netbeheerder Continuon i.v.m. eventuele plannen tot afsluiting van de kookgasaansluiting (Segaar en Wijkraad). De resultaten van deze gesprekken en de er uit voortvloeiende correspondentie zijn zoveel mogelijk verwerkt in de vorm van grafieken ter verduidelijking van de vaak complexe veranderingen.

Heeft u n.a.v. deze pagina nog vragen, of denkt u fouten te zien, stuur dan s.v.p. een e-mail. Ik zal mijn best doen om die te beantwoorden, maar kan geen enkele garantie geven dat ik een evt. vraag kan beantwoorden, gezien de waanzinnig complexe materie.

Opbouw variabele kosten stadswarmte (GJ prijsopbouw) brief van 10 augustus 2007 (1e versie tabellen en grafieken: 12 mei 2006)

Alle hier onder genoemde bedragen zijn exclusief 19% B.T.W. In onderstaande tabellen zijn getallen getoond die berekend zijn in een eigen Excel spreadsheet, afgerond op 4 decimalen (basiscomponenten), en die gebaseerd zijn op de originele, in 8 decimalen opgegeven bedragen (voor een eerdere versie van dit omvangrijke rekenblad, zie download originele gegevens onderaan de tabel). De door NUON in rekening gebrachte bedragen zijn overgenomen uit de originele tabel. De veranderingen t.o.v. de voorgaande periode (mutaties) zijn in de tweede tabel opgenomen, de cumulatieve mutaties t.o.v. 1 januari 2002 in de derde tabel, voor de laatste periodes.

Tabel 1
Prijsontwikkeling variabele gas-, elektra- en berekende stadswarmteprijs
bij NUON voor Leiden e.o. (Zuid-Holland) stand per 1 juli 2006

¹ per 1 juli 2006 is door NUON gerekend met leveringstarieven voor (vermeden kosten) gas en elektra van Essent (in rood weergegeven). Blijkbaar waren die tarieven lager dan die voor NUON (bekend 1 maand voor de peildatum). Hier moet nog wel goed naar gekeken worden, want bijvoorbeeld de vaste periode kortingen voor gas en elektra blijken nu opeens lager te liggen dan in de eerste jaarhelft, terwijl de basisprijzen (fors) hoger zijn en de budgetkortingen zijn (komen te) vervallen. Dit alles betekent dat de GJ prijs hoger wordt. Vooral elektra basisprijs is fors gestegen (15% t.o.v. eerste halfjaar!). In de originele tabel van NUON Warmte bleken ook de systeemdienst en regionale netbeheerskosten als "overgenomen van Essent (leverancier)" gemarkeerd te zijn, maar die heeft niets over die tarieven te zeggen. Gaat nog een e-mail voor naar NUON toe.
² exclusief de 2 cellen er boven vermelde systeemdienst Tennet (op tariefblad van Continuon is laatstgenoemde post opgenomen in het variabele tarief "Transport per kilowattuur")
³ berekening volgens formule EnergieNed, en gebruikmakend van de bijbehorende gemiddelde verbruiksdata per jaar

(één-na-laatste regel) NUON rekent voor de berekening van de GJ prijs voor de daar in opgenomen gasprijs de laagste "marktprijs" in Nederland; daarvoor is het bedrijf afhankelijk van de aanlevering van de gegevens van andere leveranciers. Soms gebeurt dit niet op tijd, of is er op het moment van berekening geen lagere prijs dan de eigen prijs bekend; hierdoor is de berekende GJ prijs niet altijd identiek aan de door NUON gefactureerde prijs in een bepaald tijdvak. Voor de 2e helft van 2005 is bijvoorbeeld uitgegaan van het lager geldende tarief van de eerste helft van het jaar.

Tabel 2
Mutaties prijsontwikkeling variabele kosten t.o.v. voorgaande
halfjaarlijkse periode, afgeleid uit tabel 1- stand per 1 juli 2006

¹ onbekend i.v.m. ontbrekende gegevens voorgaande periode

Tabel 3
Cumulatieve mutaties prijsontwikkeling variabele kosten voor de 2 laatste
tijdvakken t.o.v. prijzen 1 januari 2002, afgeleid uit tabel 1- stand per 1 juli 2006

Voor de originele tabellen die we van NUON Warmte toegestuurd hebben gekregen, incl. GJ prijsopbouw met de verbruiks-statistieken, een berekening van de post "regionaal netbeheer" voor elektriciteit in relatie tot de systeemdienst van Tennet, en separaat de vastrecht prijsopbouw tot en met het tweede halfjaar van 2006, klik hieronder om de gif files te downloaden (stand per 1 juli 2006).

Grafiek 1
Prijsontwikkeling (componenten) variabele elektra- en gastarieven
bij NUON (Zuid-Holland) - stand per 1 juli 2006

Deze grafiek is direct uit de aan Tabel 1 ten grondslag liggende spreadsheet gemaakt, waarbij de variabele deelposten voor zowel gas (brede kolommen, rechter y-as), als elektriciteit (smalle kolommen, linker y-as) gestapeld zijn weergegeven om in 1 oogopslag te kunnen zien welke componenten de grootste "impact" op de totale in rekening gebrachte prijs hebben (prijzen excl. BTW). Het is duidelijk dat voor gas de "basisprijs" het allergrootste deel van het totaal opslokt. Voor elektra was tot het eerste halfjaar van 2006 de energieheffing de meest dominante factor maar door de zwaar onder invloed van de "koppeling aan de olieprijs" staande basisprijs, heeft deze laatste component inmiddels ook daarvoor het stokje overgenomen. Het netbeheer is bij elektriciteit ook een zwaarwegende factor, al worden door "efficiency directieven" van de marktwaakhond DTe daarop in de loop van de tijd enigzins "geknepen". Ook voor het netbeheer van gas is zo'n dalende trend te zien.

Bovendien zijn er onzalige plannen bij brancheorganisatie EnergieNed om dit variabele netbeheer gedeelte te gaan vervangen door een vast zogenaamd "capaciteitstarief", waardoor zuinige en duurzame energie producerende consumenten zwaar gepakt zullen worden en zij bovendien nog minder directe invloed op de totale energielasten zullen kunnen uitoefenen, wat, uiteraard, vanuit het standpunt "de vervuiler betaalt", volstrekt onacceptabel is! Let, tenslotte, op het wegvallen van de "budgetkortingen" voor zowel elektra als gas (onder de X-as), waardoor de GJ-prijs harder stijgt dan lijkt uit het "positieve" deel van de lange kolommen.

De systeemdiensten (Tennet cq. regiotoeslag van de Gasunie) hebben nauwelijks invloed op het geheel. De energiebelasting daarentegen heeft een zeer forse invloed op de totale variabele kosten, en dat is maar goed ook, anders zou er in Nederland nog veel meer gas en elektra verspild worden. Heel erg jammer alleen dat die uitermate makkelijk verkregen gigantische Staatsinkomsten niet verplicht worden gebruikt voor investeringen in duurzame energie, en dat moet zo spoedig mogelijk veranderen. Een mooie "kluif" voor de hoge heren van de Task Force Energietransitie om zich hier eens in vast te bijten.

De "kortingen" die door NUON worden opgevoerd en waar nogal veel reclame voor wordt gemaakt, maken ook niet echt veel uit, gezien het gedeelte wat onder de x-as uitsteekt. Vooral de "korting" voor gas valt zwaar tegen, gezien het enorme kostenaandeel van de basisprijs. Hou daar dus rekening mee als u weer zo'n wervende reclame ziet, want over de allergrootste posten bij de grotendeels door u wel degelijk te beïnvloeden totale variabele kosten heeft geen enkele leverancier ook maar iets te zeggen. Ze worden namelijk op alle fronten nog steeds door de wetgever bepaald: (1) door de kunstmatige koppeling van de gas (basis-)prijs aan de olieprijs waardoor ook de elektra basisprijs fors meelift; (2) direct via de Energiebelasting; (3) indirect via de door de DTe vastgestelde cq. gedicteerde variabele transport tarieven. Van een "geliberaliseerde energiemarkt" zal dan ook, zelfs na de splitsing van de netbeheerders van de oude monopolisten, in het geheel geen sprake zijn, alle politieke "markt-retoriek" ten spijt. Knoop dat in uw oren en let daarbij op de bovenkant van beide kolommenrijen, zelfs nadat u de "kortingen" er van afgetrokken heeft! U kunt het effect op uw energierekening uitsluitend structureel beïnvloeden door bewust met uw (variabele) verbruik om te gaan en direct aan de slag te gaan met besparingsmaatregelen en de aanschaf van duurzame energie opwekkende apparatuur als zonnecollectoren en zonnestroompanelen.

Grafiek 2
Prijsontwikkeling variabele GJ prijs stadswarmte in relatie met de brongegevens (elektra-
en gastarieven) bij NUON (Zuid-Holland) - stand per 1 juli 2006

<ROLLOVER image> Als de muiswijzer naast de grafiek wordt gehouden ziet u het directe resultaat van de EnergieNed formule berekening; door de muiswijzer op de grafiek te slepen wordt de werkelijk door NUON in rekening gebrachte GJ prijs zichtbaar. Het enige significante verschil is zichtbaar in de tweede helft van 2005. Grafieken gemaakt uit de in de Tabel 1 weergegeven GJ prijzen (ex BTW) per periode (stadswarmte, linker y-as), met de brongegevens van de in Grafiek 1 weergegeven cumulatieve variabele gas en de elektriciteit prijs (beide rechter y-as). Tevens zijn de bijbehorende 6e-graads polynomen als trendlijnen zichtbaar gemaakt (stippelllijnen). Duidelijk is dat de variabele elektriciteitsprijs (nog) niet veel invloed heeft op de uiteindelijke GJ prijs, maar dat de sterk stijgende gasprijs wel degelijk een grote rol speelt (en waar het gros van de warmtehuishoudens niets mee te maken zouden mogen hebben omdat zij nooit hebben kunnen "kiezen" voor warmte of gas). Dit, gepaard met het afgenomen gemiddelde GJ verbruik in de steekproeven van EnergieNed (noemer in de beruchte GJ-formule!), zorgt ervoor dat de laatste jaren de GJ prijs dramatisch is gestegen, voor de tweede maal in 4 jaar tijd en versterkt t.o.v. de stijging in de periode 2002-2003. In 4½ jaar tijd is de stadswarmte GJ prijs in Zuid-Holland met maar liefst 24,9% gestegen, van 16,5 tot 20,6 euro per eenheid, excl. BTW. Voor elke GJ die u verbruikt vangt de minister van Financiën dan ook nog eens 4,9 euri extra t.o.v. begin 2002 aan BTW. De energiesector en de Staat moeten dan ook als twee handen op een buik gezien worden. Zie ook de grafiek die gemaakt is op basis van de op onze eigen energienota's voorkomende gemiddelde prijzen voor stadswarmte. Deze is weliswaar minder nauwkeurig gezien het verschil tussen facturatieperiode en kalenderjaar, maar geeft dezelfde dramatische trends weer, en laat deze over een veel langere periode zien. Daaraan is ook zeer goed te zien dat de prijsstijgingen ook in het verleden dramatisch zijn geweest, met name de "schokgolf" 2000-2001.

Grafiek 3
Prijsontwikkelingen variabele en totale stadswarmte kosten (incl. vastrecht)
excl. respectievelijk incl. B.T.W. voor inwoners Zuid Holland bij NUON
stand per 1 juli 2006

<ROLLOVER image>
Beweeg de muis over bovenstaande knoppenbalk om de betreffende grafiek te zien!

In bovenstaande grafiek kunt u door een simpele muisbeweging de totale jaarlijkse lasten zien voor NUON stadswarmte klanten in de provincie Zuid-Holland, gebaseerd op door NUON Warmte aangeleverde periodieke gegevens voor zowel de vastrecht prijsontwikkeling, als de variabele, berekende GJ prijs uit de elektra- en gastarieven en de door EnergieNed aangeleverde verbruiks-statistieken. Achtereenvolgens ziet u de variabele (door de klant sterk beïnvloedbare) GJ kosten ex BTW, de totale lasten incl. het (niet beïnvloedbare) vastrecht ex BTW en, tenslotte, de totale jaarlasten incl. 19% BTW voor uw ogen verschijnen. Ik heb 4 fictieve "verbruikersgroepen" in de grafiek opgenomen zoals weergegeven in de legenda van de grafiek. Het gemiddelde door EnergieNed opgegeven jaarverbruik is inmiddels gedaald naar 34,58 GJ. Daar omheen heb ik een "veelverbruiker" met 50 GJ en een "zuinige" verbruiker met 15 GJ gezet ter referentie, en, gezien het eigen gemiddelde jaarverbruik van slechts 7,6 GJ/jaar, heb ik ook een "extreem zuinig" huishouden opgevoerd om de gigantische verschillen in jaarlasten voor iedereen goed zichtbaar te kunnen maken. Motto: doe wat zuiniger aan met die radiatorkranen, neem minder vaak een douche en spoel de vaat niet voor met warm water: u zult beloond worden met een enorme daling van uw uitgaven voor de dure stadswarmte!

Statistische gegevens verbruikscijfers gas- en warmte huishoudens (EnergieNed) (1e versie 11 mei 2006)

Als opmaat voor de grafieken voor de ontwikkeling van de variabele stadsverwarming kosten bij NUON in de regio Zuid Holland, hebben we de statistische gegevens nodig van de verbruikscijfers voor elektra, gas, en warmte die door de belanghebbende (!!!) koepelorganisatie EnergieNed jaarlijks worden vastgesteld op basis van steekproeven bij "gas-huishoudens" (warmte en tapwater verwarmd m.b.v. een op gas gestookte ketel) resp. "warmte-huishoudens" (warmte aangeleverd door stadswarmte net, al of niet met separate aanvoer van warm tapwater). Er worden al jaren zeer kritische kanttekeningen geplaatst bij de statistische onderbouwing van deze cijfers, en in onze wijk is het dan ook nog zo dat we naast de stadsverwarming een extra kookgas aansluiting hebben, die niet in die steekproeven wordt meegenomen. In ieder geval zijn deze gegevens de basis voor de verdere berekeningen van de variabele GJ prijs, die volstrekt fictief is en geen werkelijke kosten van de opgewekte warmte weergeeft. Die overtollige warmte werd vroeger in de elektricititeitscentrales gewoon "geloosd" in de lucht of in het oppervlaktewater en "kostte" niets.

Onderstaande gegevens werden op onze aanvraag (tweede gesprek met medewerkers van NUON Warmte op 7 februari 2006 in Leiden) verstrekt door bedrijfseconomisch analist van der Horst in zijn brief van 8 maart 2006. In die brief tevens de o.a. met deze gegevens bepaalde berekeningen van de GJ variabele kosten, die in het volgende stuk zijn weergegeven.

Uit bovenstaande statistische gegevens (universeel geldig voor alle Nederlandse stadsverwarmingsprojecten waarbij berekeningen volgens het Niet Meer Dan Anders principe gehanteerd worden!) en uit de in de volgende sectie behandelde gas- en elektra gegevens (lokale prijsstelling) wordt de GJ prijs in een specifiek tijdvak (meestal een half jaar) bepaald volgens onderstaande formule:

1 GigaJoule =

(Voor rekenvoorbeeld, zie volgende sectie).

Op basis van bovenstaande gegevens is door mij de volgende "verbruiksgrafiek" gemaakt die karakteristiek zou moeten zijn voor de gemiddelde huishoudens in Nederland. Alleen al het feit dat door NUON zelf de gemiddelde verbruiken voor 2006 op 3.500 kWh resp. 1.820 m³ worden ingeschat (tarievenfolder 1 januari 2006) zou bij menigeen al de wenkbrauwen moeten doen fronsen als hij/zij onderstaande, door de brancheorganisatie EnergieNed aangeleverde "statistische gegevens" bekijkt. Representatief?

Grafiek
Verbruikscijfers gas, elektra resp. warmte uit door EnergieNed uitgevoerde "representatieve" steekproeven onder "gas"- resp. "warmte" huishoudens

<ROLLOVER image> Muiswijzer naast afbeelding: correcte wijze van weergave (y-as op nul beginnend); muiswijzer boven/over afbeelding: incorrecte (misleidende) afbeeldingsweergave. Zie opmerking onderaan. Linker Y-as: warmteverbruik in GJ; rechter Y-as: eenheden geven elektraverbruik in kWh, of het gasverbruik in m³ weer. Let wel: kookgas verbruik in Leidse Stevenshof wordt niet in dit soort "representatieve steekproeven" meegenomen en komt ongeveer neer op max. 50 m³/jaar (afhankelijk van het feit of er ook een gasfornuis wordt gebruikt en hoe vaak er gekookt wordt). In deze grafiek zijn duidelijk 3 "trends" te bespeuren: (1) Langzaam dalend gasverbruik in "standaard" woningen met gasaansluiting. Een al jaren durende trend door succesvolle isolatiemaatregelen, aangevuld met steeds hogere efficiëntie van verwarmingsketels, en mogelijk versterkt door jaarlijks stijgende gemiddelde buitentemperaturen. (2) Sterker stijgend elektra verbruik in zowel de "standaard gas huishoudens", als in de stadswarmte woningen, veroorzaakt door steeds meer elektriciteit vragende apparaten, sterk stijgend sluipverbruik, toenemende achteloosheid en onwetendheid, en welvaart. In de eerstgenoemde "gas" huishoudens is het verbruik gemiddeld iets hoger (doch marginaal), hoogstwaarschijnlijk door de langdurig werkende elektrische pompen voor de gasketels, en ondanks het feit dat in stadswarmte huishoudens bijna altijd (behalve in de Stevenshof...) elektrisch gekookt wordt doordat een gasnet afwezig is in die projecten. Elektrisch koken levert minder "verbruik" op dan de pompen voor gasketels, omdat het om een slechts kort durende activiteit gaat die niet heel veel elektra vraagt. (3) Dalend verbruik van het aantal GJ per warmtewoning. Dit kan diverse oorzaken hebben, zoals: betere isolatiemaatregelen (stadswarmte wordt vaak in nieuwbouwprojecten opgenomen waarvoor de isolatie eisen steeds verder worden aangescherpt), toegenomen percentage tweeverdieners huishoudens waardoor verbruik overdag dramatisch lager is, omhoog gierende GJ prijs (!!!) waardoor bewuster met de radiatorkraan wordt omgegaan, gemiddelde temperatuurstijging door klimaatverandering, etc. NB: grafiek is dd. 25 juni 2006 aangepast t.o.v. vorige versie. Y-as loopt nu vanaf 0-50 i.p.v. van 33,50-36,00, hetgeen een zuiverder beeld geeft t.o.v. de veranderingen in het elektra- en gasverbruik. Speel met de muiswijzer om het verschil t.o.v. het origineel te zien. Met dank aan een oplettende lezer van Polder PV!

Let in de grafiek vooral op de "fors" dalende afname van het GJ verbruik bij stadswarmte huishoudens ("fors", omdat 1 GJ warmteverbruik een aanzienlijke hoeveelheid stookgedrag vertegenwoordigd). Vooral deze "factor" heeft een enorme impact op de uiteindelijke GJ prijs omdat deze als enige in de noemer van de GJ prijs formule staat (zie boven). Hoe meer we met zijn allen op de variabele kosten besparen door zuinig om te gaan met de radiatorknoppen en de warmwaterkraan, hoe hoger de GJ prijs zal worden. Over pervers gesproken....

Afsluiten van een kookgasaansluiting: fysieke gevolgen (opgemaakt 29 april 2006)

Een van onze wijkbewoners had al lang door dat het niet goed zat met de kookgasaansluiting die hij al jaren niet gebruikte (en waarvoor hij sinds 1 januari 2005 opeens allemaal vastrechten op zijn jaarnota zag verschijnen). Hij heeft het na ongelofelijk veel gezeur en gemail uiteindelijk voor elkaar gekregen dat zijn aansluiting werd afgesloten, en wel gratis zoals dat hoort. Wat gebeurt er eigenlijk bij dat afsluiten? Dat verschilt nogal. Er zijn huishoudens bekend die nog nooit kookgas hebben gebruikt of er al lang geleden afscheid van hebben genomen, waar nog steeds een gasmeter in huis hangt, maar waar "iets in de straat is gebeurd" zodat ze "officieel" zijn afgesloten. Bij bovengenoemde klant echter is de gasmeter in huis wel weggehaald. Let wel: die gasmeters zijn nu formeel onder beheer van het meetbedrijf wat nog steeds in een zogenaamd "vrij domein" opereert sinds de liberaliseringsplannetjes van Brinkhorst en zijn onderdanen. In de praktijk blijken het meetbedrijf en de netbeheerder echter lekker warmpjes onder 1 deken te liggen en u gezamenlijk dikke kosten voor die "meetdienst" in rekening te brengen, evenals voor alle administratieve rompslomp die dat ene getalletje door moet voordat het op uw jaarnota verschijnt. Geen consument zal het namelijk in zijn hoofd zal halen om voor goud geld bij een "onafhankelijk" meetbedrijf een aparte meter en de huur en administratie daarvan te regelen waar de netbeheerder geen enkele invloed op heeft. Die "vrije metermarkt" is een farce, en iedereen die een beetje ingevoerd is in de materie weet het.

^^^ Normaal aangesloten kookgasmeter in een woning in de Leidse Stevenshof. 1 hoofdafsluitkraan aanvoerleiding; 2 aansluiting op gasmeter; 3 aansluiting gasmeter op gasleiding verbruiker; 4 kookgas meter met capaciteit G1,6 (zie afbeelding hieronder); 5 aansluitstuk naar gasleiding voor kooktoestel verbruiker. Klik hier voor situatie na verwijdering meter.

Detail van het telwerk ^^^ van bovenstaande kookgasmeter. Let op het typeplaatje aanduiding G1,6 (in rode cirkel): in de hele Stevenshof is dit type meter te vinden, de kleinste die we kennen, en daar hoort het laagste zogenaamde capaciteitstarief bij. Voor 2005 kwam dat neer op een bedrag van plm. € 0,07890/dag ex BTW. Bij verschillende huishoudens staat daar echter het foute tarief van plm. € 0,12625/dag. Neem s.v.p. contact met ons op als u dat foute daggerelateerde tarief op uw nota aantreft!!!

^^^ Toestand als in eerste foto na "officiële" verwijdering (= "afsluiting") van de kookgasmeter. Als u geen vastrechtposten meer voor uw niet gebruikte gasaansluiting wilt betalen, "moet" u blijkbaar deze operatie door, want de wegen van de ambtenaren en energiebedrijven zijn immers ondoorgrondelijk. Onderdelen 2-5 worden verwijderd na de leiding gasvrij gemaakt te hebben; de hoofdkraan wordt dichtgemaakt (in de straat wordt de fysieke aansluiting afgesloten) en er wordt blijkbaar een wat amateuristische prop in gedaan. Klaar is kees. Voor de hele "operatie" wil Continuon Netbeheer B.V. nu "opeens" maar liefst € 285,-- minimaal van u "vangen" terwijl dit eind 2006 nog gratis was (aansluitingen ouder dan 5 jaar). U schiet er echter niks mee op, want u betaalt weliswaar geen vastrechtposten meer voor "gas" (mits u zich "officieel heeft afgemeld" bij uw leverancier...), maar u krijgt van NUON Warmte óók geen compensatie meer (foutief "korting" genoemd) voor de kookgasaansluiting om aan het "Niet Meer Dan Anders" principe te blijven voldoen. In sommige kringen wordt dat (onterecht) "kostenveroorzakingsprincipe" genoemd, in andere kringen spreekt men ook wel van "windhandel", in weer andere "gedwongen winkelnering".... Klik hier voor situatie met "officieel aangesloten" meter.

Opbouw vastrecht stadswarmte (p. 5 van brief/e-mail van 13 december 2005; 1e versie 21 december 2005; 2e versie december 2006).

We kregen van NUON de volgende tabel met de opbouw vastrecht stadswarmte van de afgelopen 4 jaar (voor originele data, zie de downloads). N.a.v. deze tabel heb ik een duidelijke grafiek met Excel gemaakt, gebaseerd op de cijfers weergegeven in de tabel, met één variant i.v.m. het gehanteerde capaciteitstarief (zie onder). Zodra alle tarieven voor 2006 bekend waren heb ik die (24 februari 2006) toegevoegd. Update: 10 december 2006. Stand per 1 juli 2006.

Bronnen: 2002-2005: tabel, p. 5 van brief NUON van 13 december 2005 aan Segaar/Wijkraad Stevenshof Leiden;
2006-1* brief van 8 maart 2006 (deels omgerekend van opgegeven data); 2006-2** idem, brief van 11 augustus 2006.

Voor het vastrecht leverancier gas is door NUON in het tweede halfjaar van 2006 gerekend met het (lagere) tarief van Essent (in rood weergegeven); op de website en prijslijst van NUON stond voor dat jaarlijks vast te stellen vastrecht een bedrag van € 20,04 (1,67/maand ex BTW). Het verschil bedraagt op jaarbasis € 5,04, dat is 1,9% verlaging t.o.v. het vastrechtbedrag aan het begin van 2006. Het is dus een zuiver kunstmatige verlaging van NUON, waarschijnlijk om de "pijn" van de enorme prijsverhogingen van deze totaal niet door de klant beïnvloedbare vastrecht"pyramide" een klein beetje te verzachten.

Procentuele stijgingen vastrecht stadswarmte. Opmerking NUON Warmte bij tabel in brief111 augustus 2006: "De sterke stijgingen van het vastrecht voor warmte worden hoofdzakelijk veroorzaakt door de sterke stijgingen van de vastrechtbedragen voor gas. Nuon Warmte heeft hier geen enkele invloed op." Voor de procentuele stijgingen van deze "vastrechten voor gas" (lees: "vermeden kosten van de netbeheerder van gas met een capaciteit voor ruimteverwarming" vermeerderd met het in rekening gebrachte "vastrecht gas leverancier"), zie tabel hieronder.

1. "De energietarieven per 1 januari 2006", folder bij jaaroverzicht, N.V. Nuon Energie; 2. "Aansluit- en transporttarieven gas voor huishoudelijke en zakelijke kleinverbruikers per 1 januari 2006", folder aangevraagd bij N.V. Continuon Netbeheer (tarieven ook te downloaden, 67 kB); 3. "Tariefadvies voor de levering van warmte aan Kleinverbruikers 2006", EnergieNed, downloadbaar document 2005-58/december 2005 (319 kB). Voor advies 2007, klik hier.

N.B.: Let op de prijsstijgingen in de laatste regel van deze tabel. Deze zijn voor 2003 en 2005 nog hoger dan op basis van de eigen nota's waren berekend. De door mij vastgestelde warmte vastrecht verhogingen t.o.v. vorige nota's waren namelijk resp. 13,8%, 10,5%, en 27,8%. Vermoedelijk worden deze verschillen veroorzaakt omdat deze berekeningen exact over één kalenderjaar zijn gemaakt. Gelukkig is het totale warmte vastrecht voor 2006 zo te zien "gestabiliseerd" (zelfs een procent (1e halfjaar) cq. 2 procent (2e halfjaar) gedaald), maar dat mag ook wel na jaren waanzinnige stijging. Hoe de toekomst er uitziet (plannen voor een Warmtewet) is ongewis, zeker wat de gevolgen voor (o.a.) de berekening van de warmte vastrecht tarieven zullen zijn.

Opgelet! In het door van der Horst gegeven voorbeeld wordt gewag gemaakt van een capaciteitstarief voor een jaarverbruik van 500 tot 7.500 m³ gas met een metercapaciteit t/m G6 (blauw gecodeerd in de hierboven weergegeven tabel). Aanvankelijk dachten wij dat dit een ernstige fout was, omdat alle bewoners in de Stevenshof een kookgas aansluiting hebben met het kleinste metertype, "G1,6", een verbruik wat vaak ver onder de 50 m³ per jaar ligt en waar, voor 2005, een capaciteitstarief van € 28,80/jaar (ex BTW) bij hoort. Echter, zoals op 7 februari 2006 door de heer van der Horst werd uitgelegd, in bovenstaande tabel wordt naar/met de "vermeden kosten i.v.m. met een gasaansluiting voor ruimteverwarming" gekeken/gerekend. En daar hoort dus dat (blauw gecodeerde) tarief van € 46,08/jaar (ex BTW; tarief 2005) bij omdat het dan altijd over een grotere meter (t/m G6, bij jaarverbruik van max. 7.500 genormeerde m³ gas) gaat!

Blijkbaar heeft dus altijd binnen het "vastrecht transport (vermeden kosten gas)", wat tot 2005 niet werd uitgesplitst in de berekeningen voor vastrecht warmte, een tarief voor de ruimteverwarming gezeten, en niet een tarief voor het gebruik van een kookgas aansluiting. Nogmaals: alle bovenstaande bedragen zijn fictieve bedragen "om het verhaal kloppend te maken" t.o.v. een normale gas-situatie.

In de Stevenshof ging het begin 2005 goed fout omdat "opeens" de netbeheerder en de (kook-)gas leverancier vastrechten voor de fysiek door hen geleverde "dienst" kookgas transport cq. levering in rekening mochten gaan brengen. Bovenop het reeds door NUON Warmte in rekening gebrachte fictieve gedeelte "vermeden kosten gas voor een ruimteverwarming situatie". Dubbelop dus. En NUON Warmte moet dat "kookgas-verhaal" compenseren om aan het "Niet Meer Dan Anders" principe te kunnen blijven voldoen. Resultaat: een correctiepost die over het jaar 2005 van Polder PV geen "korting" meer mag heten (i.t.t. over de periode 2004 toen er meer gecompenseerd werd dan nodig was). En in die correctiepost zit wel dat "lage" capaciteitstarief van € 28,80 verwerkt, omdat die correctie alleen over kookgas gaat.

Grafiek opbouw vastrecht warmte NUON en prijsontwikkeling Stevenshof

Aangepast februari 2006 na ruggespraak met NUON Warmte en beschikbaar komen tarieven voor 2006. Update dec. 2006. Stand per 1 juli 2006.

<ROLLOVER image> Als u de muiswijzer naast het plaatje houdt ziet u de correcte grafiek met het goede capaciteitstarief (ruimteverwarming capaciteit: bijv. € 46,08/jaar ex BTW voor 2005); sleep de muiswijzer op/over het plaatje en u krijgt de incorrecte versie te zien met het verkeerde capaciteitstarief (kookgas capaciteit: bijv. € 28,80 ex BTW voor 2005). De in 2005 (en 2006) hoogst eindigende balk is dus (helaas) de correcte.
U ziet in de (correcte) grafiek uitsluitend vermeden, dus fictieve in rekening gebrachte kosten om, vanwege het gehanteerde "Niet Meer Dan Anders" principe, het vastrecht voor een warmte huishouden in de Stevenshof "in evenwicht te brengen" met het vastrecht voor een "normaal" Leids huishouden wat alleen gas voor de ruimte- en tapwaterverwarming gebruikt!
Prijzen zijn exclusief BTW.

In bovenstaande figuur staan diverse posten vermeld waar de meeste mensen nog nooit van gehoord hebben, of daarover nooit uitleg gehad hebben van de energieleverancier (in ons geval NUON, bedrijfsonderdeel NUON Warmte). Een aanzienlijk deel van het vastrecht warmte is gebaseerd op de "vermeden kosten voor de aanschaf en onderhoud van een eigen CV-ketel", een waanzinnig hoge post die anno 2005 47,9 procent van het totale vastrechtbedrag voor warmte claimt (correcte grafiek). Een hoogst merkwaardige wijze van vastrecht berekening wordt hier gehanteerd. Let ook op de ongelofelijke explosie van de gas "vastrecht aansluiting" en de versplintering van deze post in allerlei deelposten met mooie namen. Dit alles is terug te voeren op een, wederom voor veel mensen volstrekt onduidelijk en bizar "Niet Meer Dan Anders" principe, waarvoor de laatste prijsstelling/rekenstructuur uitvoerig uit de doeken wordt gedaan in het EnergieNed rapport "Tariefadvies voor de levering van warmte aan Kleinverbruikers 2007" (klik hier voor tariefadvies 2006). Neem voor dit rapport gerust een paar avonden vrij, want dit is voor "normale" mensen vrijwel niet te begrijpen zonder gedegen "vooropleiding"!

Het forse verschil in totale lasten tussen 2004 en 2005 wordt vooral veroorzaakt door het wegvallen van de gasuniekorting via de leverancier: in 2004 kunt u het onder de x-as uitstekende deel van het erboven uitstekende "torentje" aftrekken ter bepaling van de totale jaarlasten (effectief in 2004: € 205,19). In 2005 echter, zonder de gasuniekorting, explodeert het vastrecht (alles boven de x-as) in een keer naar een bedrag van € 265,47, een stijging van maar liefst 29,4% in 1 jaar tijd!!!

Uitleg van enkele in bovenstaand overzicht genoemde posten (bronnen: brief van R. Wammes, NUON Customer Care Center, 4 augustus 2005 aan P.J. Segaar; brief van M.G. van der Horst, NUON Warmte, 13 december 2005, aan Wijkraad Stevenshof & P.J. Segaar, gastarieven N.V. Continuon Netbeheer per 1 januari 2005). Voor de (discutabele!) berekening m.b.t. "vermeden kosten eigen CV-ketel", zie p. 15 van bovengenoemd EnergieNed rapport.:

• meetdienst: kosten die samenhangen met het verzamelen van meterstanden, inclusief opnemen (aflezing), onderhoud, reparatie, en vervanging van de gasmeter, evenals de kosten van de dataverwerking (administratie)
  
• capaciteit transport: het afhankelijk van de afnemersgroep in rekening gebrachte "transportdeel" van het gas vastrecht, uitgedrukt in een bedrag per maand (Continuon). Voor onze kleinste G1,6 "kookgas" meters vallen we in de categorie "t/m G6, jaarverbruik << 500 m³", met voor 2005 een tarief van € 2,40 excl. BTW per maand. Er is ook nog een "variabel", m³ gerelateerd transportdeel van de netbeheerder wat niet in bovengenoemde tabel is genoemd omdat daar alleen vaste (dag- cq. maand-gerelateerde bedragen in zijn opgenomen. N.B.: dat "variabele" deel staat trouwens alweer op "springen" als het aan EnergieNed ligt, want die hebben de meest onzalige plannen om dat om te zetten in een niet (meer) beïnvloedbaar vast capaciteitstarief...
  
• vastrecht transport: de vaste kosten voor het transport, incl. kosten voor administratie van facturatie en de distributie van de meetdata
  
• vastrecht aansluiting: de kosten voor de instandhouding van de aansluiting (onderhoud, evt. op termijn vervangen van de aansluiting); dit is, zeg maar, de "hardware-vóór-de-gasmeter"
  
• vastrecht gas leverancier: (uitleg van der Horst) "... een post die door de gasleverancier in rekening wordt gebracht ter dekking van bepaalde kosten, welke niet gedekt worden door de bruto marge op de gaslevering zelf (bruto marge = verkoop-inkoop). U kunt hierbij o.a. denken aan de kosten van de facturering." Vat u hem?
  
• gasuniekorting: volgens Wammes "compensatie vaste vergoeding" (zo stond deze post op de nota's), uit het verleden stammend, "de Nutsperiode, toen gas en olie elkaar moesten beconcurreren. De gasbedrijven besloten een korting te geven ter stimulatie van het gasverbruik. Omdat de gasbedrijven geen direct contact met de klant hadden, werd besloten de kortingen via de energiebedrijven te verrekenen (dat waren toen ook nog Nutsbedrijven). Per 1 januari 2005 is deze vergoeding komen te vervallen."