PV en veiligheids-aspecten
Oppassen geblazen, doe het zelvers!

(webpagina gestart op 19 april 2008)

Introductie
Bekabeling binnenshuis (Bert Roode)

Introductie

Veel mensen die voor het eerst met zonnestroom in aanraking komen willen nog wel eens vergeten dat het om elektriciteit gaat. Een "gangbaar" zonnepaneel zelf produceert niet heel veel elektriciteit (onze parallel geschakelde oude 108 Wp Shell modules "doen" zo'n 36 Volt gelijkstroom, maar hebben een zgn. kortsluitstroom, Isc van 3,25 Ampère). Al worden de modules per jaar krachtiger. Er zijn al (SunPower) PV-modules met een nominaal STC vermogen van dik over de 300 Wp en kortsluitstromen van ruim 6 Ampère... Het gaat daarbij wel om gelijkspanning, en zodra er zonnepanelen in serie geschakeld gaan worden (normale wijze van schakelen bij grotere systemen), kunnen ook nog eens de systeem voltages flink op gaan lopen, tot vele honderden volt gelijkspanning. Zeker bij grotere systemen moet alles pico bello zijn, met degelijke bekabeling die bovendien goed is vastgezet, want gelijkstroom (DC, direct current) heeft zo zijn eigen voorschriften. En, natuurlijk, uit uw netgekoppelde omvormers komt uiteindelijk gewoon keurig op de goede netfrekwentie gemoduleerde 230 volt spanning. Dodelijk dus, bij ondeskundige installatie of misbruik. Net als bij alle andere elektrische apparatuur. En met ook nog consequenties bij niet goede afstemming van kabeldiktes, verdeling van module capaciteit over elektriciteitsgroepen, etc.

Deze pagina beoogt om een bescheiden tipje van de sluier op te lichten welke zaken belangrijk zijn. Echter, gezien de zeer specifieke voorwaarden voor het werken met gelijkstroom installaties, en de omvangrijke regelgeving en technische voorschriften van installaties, is Polder PV beslist niet (!!!) het forum om uitputtend op de materie in te gaan. Daarvoor dienen vakspecialisten en goede installateurs geraadpleegd te worden die een gedegen opleiding hebben gehad en die zichzelf regelmatig bijscholen omdat de ontwikkelingen op dit vlak continu door blijven gaan. Doe het zelven en grote(re) installaties aanleggen is slechts voor zeer weinig mensen aangelegd. U doet het op eigen verantwoording.

Mochten specialisten zich geroepen voelen om aan onderstaande degelijke en betrouwbare informatie toe te voegen, of die vragen en/of opmerkingen hebben, kunt u altijd contact opnemen met Polder PV om te kijken of u iets in deze richting kunt betekenen.

De aftrap op deze pagina wordt gegeven door Bert Roode, waarvoor hartelijk dank. Ik heb zijn eerste aanzet tot dit stuk door een onafhankelijk expert laten nakijken die enkele aanwijzingen heeft gegeven ter verbetering. Nogmaals: dit is geen techneuten forum wat tot in detail op de zaken in kan of wil gaan. Noch is dit een officiële tekst. Het is een eerste aanzet om u op enkele belangrijke zaken te wijzen waar het in/op huis halen van een zonnestroom installatie betreft.

Ik wijs u hierbij in ieder geval ook op de officiële ISSO publicatie "Zonnestroom voor ontwerper en installateur", waarvan een uitgebreide bespreking op een aparte pagina op Polder PV is te vinden.

Het belang van goede bekabeling voor de netkoppeling van een zonnestroominstallatie

door Bert Roode (revisie 14 april 2008)

Voor de veiligheid en het rendement van een zonnestroominstallatie is het van belang om goede bekabeling te gebruiken. Boven de 600 Wp is het zeer raadzaam om met een installateur te overleggen over de uitvoering van de (verplichte) afzonderlijke leiding(en) van de omvormer(s) naar de groepenkast/meterkast. Kijk maar eens naar het volgende voorbeeld.

De bedrading in een huisinstallatie bestaat uit koperdraad met een doorsnede van 2,5 mm². Stel eens dat je 3.500 Wp op het dak hebt staan, dan zorgen de omvormers bij flinke instraling voor een stroomsterkte van minstens 12 Ampère continu door de leiding naar de groepenkast. Stel dat de lengte van de leiding (= afstand x 2) in totaal 15 meter bedraagt bij een weerstand van 7 Ohm/Km., dan komt het leidingverlies op circa 30 Watt!!

Geen wonder dat de hele zaak wat aan de warme kant kan worden. Voel maar eens aan een gloeilamp van 25 Watt. Nu is dat een puntvormige warmtebron, maar ... die elektraleiding zit in een buis die geleidelijk aan opwarmt en waarin warmte naar het hoogste punt kan stromen.

Dat is de reden waarom per huisgroep niet meer dan 500 Wac (dit is 600 Wp aan zonnepanelen) mag worden ingevoed op een bestaande groep. Zodra je meer dan 500 Wac wilt gaan terugleveren is het verplicht om dat te doen via een aparte leiding of kabel naar de groepenkast.

Als er toch al een pvc-leiding of een kabel moet worden getrokken is het wel slim om na te denken over eventuele uitbreiding van de paneelcapaciteit in de toekomst. In dat geval zou terugvoeden over twee of drie groepen een goede oplossing kunnen zijn. Het vermogensverlies wordt gehalveerd (resp. door 3 gedeeld) als je de omvormers evenwichtig over de groepen kunt verdelen. Een andere mogelijkheid is om draden met een doorsnede van 4 mm² toe te (laten) passen, dat geeft een verbetering van ongeveer 40% ten opzichte van 2,5 mm².

Welke oplossing het beste is hangt sterk af van de lokale situatie en eventuele toekomstige uitbreidingen. Daarom is het beslist de moeite waard om hierover met de installateur van gedachten te wisselen.

Neem deze "droge kost" niet te licht op. Zonnestroom is daglichtwerk en veel mensen zijn overdag elders aan de slag. Als jouw huis in de brand gaat als gevolg van niet deugdelijk aangesloten panelen met een groot vermogen, dan ben je echt niet blij.

Commentaar, aanvullingen, etc. naar Polder PV